Co warto przeczytać

Ustawa o lasach. KomentarzWojciech Radecki Difin 2006 Dla wielu osób podejmujących w lasach decyzje zmorą dnia codziennego jest prawo, w którym zmiany zachodzą równie często jak w pogodzie. Śledzenie ich wymaga dużej cierpliwości. A przecież nie wystarczy tylko wiedzieć, co się zmieniło, ale wypada te zmiany odpowiednio zinterpretować. I tu z pomocą może przyjść prezentowana książka, autorstwa wybitnego znawcy zagadnienia, kierownika Zespołu Prawa Ochrony Środowiska Instytutu Nauk Prawnych PAN. Poprzedni komentarz do Ustawy o lasach, choć ukazał się zaledwie dwa lata temu, nie jest już w pełni aktualny. W tym okresie znowelizowano samą Ustawę, zmieniono przepisy wykonawcze, uchylono ustawę o przeznaczeniu gruntów rolnych pod zalesienia. Parlament uchwalił też nową Ustawę o ochronie przyrody, której aktualny kształt również wpływa na interpretację zapisów komentowanej Ustawy o lasach.

Ustawa o ochronie przyrody. KomentarzWojciech Radecki Difin 2006 Książki Wojciecha Radeckiego od lat są kanonem wiedzy prawniczej, dotyczącej ochrony przyrody i pokrewnych dziedzin. Dodajmy, że chodzi o ochronę ujętą paragrafami ustaw, rozporządzeń itd. A ponieważ od lat urzędnicy i ustawodawca zarzucają nas nowymi przepisami, niemal z lubością zwiększając ich objętość i liczbę, dziś bez porad prawnika chronić przyrody już się nie da. Na szczęście są na świecie ludzie potrafiący łączyć pasję z wiedzą i doświadczeniem zawodowym, są też książki będące ich dziełem. Dzięki nim gąszcz przepisów staje się bardziej zrozumiały, a prawem przewidziany sposób działania bardziej klarowny.

Park narodowy w Puszczy Białowieskiej Simona Kossak Oficyna Wydawnicza Forest 2006 Przypadający na grudzień br. jubileusz 85-lecia ochrony najcenniejszych fragmentów Puszczy Białowieskiej obchodzony jest na wiele sposobów. Jednym z nich stał się album poświecony historii i współczesności Białowieskiego PN. Charakter tej książki doskonale określił we wstępie Józef Popiel, dyrektor BPN, pisząc: pełna twórczej pasji współpraca prof. Simony Kossak, zespołu fotografików i Oficyny Wydawniczej Forest zaowocowała powstaniem jedynego w swoim rodzaju dokumentu. Dokumentu zaświadczającego o nieprzemijającej potędze Królowej Puszcz Polskich – Puszczy Białowieskiej. I tak jest w istocie. Zarówno duży format książki, jak i liczba zdjęć mogą wskazywać na typowo pamiątkowy charakter wydawnictwa.

Jaki to ptak 2 płyta CD realizacja: Tomasz Ogrodowczyk Bedoń 2006 Zgodnie z ubiegłoroczną zapowiedzią Leśne Studio Filmowe ORWLP w Bedoniu wydało drugą część znakomitej płyty CD prezentującej głosy ptaków. Podobnie jak w pierwszej części płyta zawiera głosy 40 gatunków ptaków. Tym razem obok pospolitych skowronków czy sikor pojawiły się również gatunki rzadsze, np. muchołówka białoszyja, czy wręcz unikalne jak puchacz. Jednak większość prezentowanych głosów należy do ptaków, które można obserwować w całym kraju. Słuchając ponad 70 minut śpiewów i towarzyszących mu komentarzy, czytanych przez Janusza Szydłowskiego, odniosłem wrażenie, że omówienie dźwięków zostało przygotowane z jeszcze większą starannością niż w części pierwszej. Być może wynika to również z tego, że niektóre zaprezentowane gatunki posiadają bardzo szeroką gamę piosenek, głosów kontaktowych i wyrażających niepokój. Autor tekstów, znany z łamów „Lasu Polskiego” Dariusz Graszka-Petrykowski, w sposób mistrzowski dopasował komentarz do tego, co słyszymy z głośników. Jego treść w prosty, ale jednocześnie obrazowy sposób ułatwia nam poznanie ptasiego języka. W odpowiednich momentach wskazane są charakterystyczne frazy, a nawet pojedyncze dźwięki, po których można rozróżniać poszczególne gatunki. Przy omawianiu niektórych gatunków (gajówki, perkoza rdzawoszyjego, gęgawy) realizatorzy wpletli krótkie przykłady podobnych głosów wydawanych przez inne gatunki. Warto dodać, że płyta prezentuje nie tylko głosy ptaków, ale również inne dźwięki wydawane przez uderzenie dzioba o gałąź, klapanie nogami o wodę itp.

Lasy i leśnictwo krajów Unii Europejskiejred. Eugeniusz Bernadzki IBL i CILP 2006 Lasy porastają trzecią część Europy i z różnych względów wykazują duże zróżnicowanie. Mają na to wpływ warunki klimatyczne, hydrologiczne, siedliskowe, ale również uwarunkowania historyczne, jak choćby stosunek do własności prywatnej. Dlatego nikogo nie powinien dziwić fakt braku jednolitego modelu leśnictwa w Unii Europejskiej. Nie dziwi również to, że leśnicy jednych krajów chcą poznawać zasady funkcjonowania leśnictwa w innych państwach. Różnice są czasem bardzo wyraźne, a usystematyzowany układ książki pozwala Czytelnikowi na szybkie ich zidentyfikowanie.

Ochrona przyrody w lasach tom II Ochrona szaty roślinnej red. Dariusz J. Gwiazdowicz 2005 Rosnąca rola zagadnień związanych z ochroną leśnej przyrody, wbrew oczekiwaniom, wcale nie sprawiła nagłego wzrostu liczby publikacji, które w sposób szeroki i przystępny, a do tego na dobrym poziomie merytorycznym przybliżają Czytelnikowi tę niełatwą dziedzinę wiedzy. Dlatego z dużym zadowoleniem należy przyjąć drugi tom poradnika (o pierwszym pisaliśmy w „Lesie Polskim” nr 4/2005), przygotowanego przez Wielkopolski Oddział Polskiego Towarzystwa Leśnego. Tym razem grono znakomitych autorów, głównie pracowników naukowych Akademii Rolniczej w Poznaniu, ale również Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego i Klubu Przyrodników, przybliża informacje o ochronie grzybów i szaty roślinnej w lasach. Wielką zaletą książki jest jej czytelny układ. Każdy rozdział, prócz wstępu, zwiera informacje o zagrożeniu i ochronie danej grupy organizmów lub omawianego siedliska czy zbiorowiska. Poszczególne rozdziały poświęcone są najistotniejszym z punktu widzenia konieczności ochrony komponentom lasu, a więc grzybom i grzybowiskom, porostom, mszakom, śródleśnym terenom otwartym, mokradłom oraz leśnym zbiorowiskom roślinnym. Ostatni rozdział zawiera akty prawne związane z poruszaną tematyką. Każdy rozdział zawiera też spis pomocnej literatury.

Nietoperze Polski Sachanowicz K., Ciechanowski M. Multico 2005 Nietoperze są jedną z najsłabiej poznanych grup ssaków. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu wiedza zarówno o nich samych, jaki i rozmieszczeniu poszczególnych gatunków była zbyt mała, by mogło powstać dzieło takie, jak to dziś prezentowane. Dowodem tego niech będzie to, że do niedawna uważało się, iż w całej Europie żyje 30 gatunków nietoperzy, podczas gdy ostatnie badania wykazały, że faktycznie jest ich przynajmniej 40. Książka podobnych ciekawostek zawiera bez liku i łączy w sobie zagadnienia z zakresu wiedzy popularnej i naukowej. Dlatego może zainteresować profesjonalnych badaczy tych zwierząt, ale również amatorów chiropterologii i zwykłych miłośników przyrody.

Wołanie z połoninEdward Marszałek (red.)Ruthenus 2006Nie ma wątpliwości, że obcowanie człowieka z naturą jest czymś wyjątkowym, a już szczególnie wtedy, gdy jest to przyroda surowa, dzika i dobrze strzegąca swoich tajemnic. Osobiście wierzę też w to, że są ludzie, którzy utrzymują z nią niezwykłe, pełne pokory i zrozumienia relacje. Ludzie, którzy dzięki swej postawie osiągają coś, co określiłbym mianem wyższego stopnia wtajemniczenia. Do ich grona bezsprzecznie należą ratownicy górscy. Wywodzą się z różnych grup społecznych i zawodowych, ale łączy ich miłość do gór i chęć bezinteresownego pomagania innym. Wśród nich jest wielu bieszczadzkich leśników. Od 45 lat służą oni turystom, działając w Grupie Bieszczadzkiej GOPR. Właśnie z tej okazji ukazała się książka, dedykowana nieżyjącym już goprowcom.

Zwierzęta lasu NadleśnictwoWejherowo 2006 Powszechny dostęp do komputerów, a przede wszystkim fascynacja od najmłodszych lat grami komputerowymi, całkowicie zmieniły świat wielu współczesnych dzieci. Dotarcie z wiedzą przyrodniczą do wpatrzonego w monitor przysłowiowego Jasia staje się coraz trudniejsze. A przecież wiadomo, że czego Jaś się nie nauczy, tego Jan umieć nie będzie. Z tym problemem postanowili zmierzyć się wejherowscy leśnicy, którzy przy współpracy z firmą Excelo wydali edukacyjną grę multimedialną o leśnych zwierzętach. Projekt autorstwa Marzeny Wysockiej i Jakuba Oleśnickiego jest prosty w założeniu, ale być może dlatego ma szansę dotrzeć do najmłodszych użytkowników komputerów.

Śląsk z niebaJanusz MoczulskiGórnośląska Oficyna Wydawnicza 2005Skojarzenia wywoływane przez określenie Górny Śląsk u większości z nas są chyba podobne. Hałdy, kominy, olbrzymie tereny zdewastowane przez przemysł, niekończące się miasta. I są one słuszne. Jednak Śląsk ma też drugie oblicze. Połacie lasów, unikalne na skalę europejską meandry Odry czy pozostałościpałaców i zamków – oto druga twarz tej ziemi.