Archiwa Z zagranicy - Strona 5 z 39

Wybierz kraj

Z zagranicy 4/2023

Europa – Nowa międzynarodowa organizacja kobiet lasu Niemcy – Leśny Fundusz Klimatyczny nieefektywny Czechy – Adaptacja lasów państwowych do zmiany klimatu

Europa

Nowa międzynarodowa organizacja kobiet lasu

Na międzynarodowej konferencji kobiet lasu, która odbyła się 17 listopada w Słowenii, sześć europejskich leśnych stowarzyszeń kobiecych ogłosiło połączenie swoich sił i utworzenie międzynarodowej organizacji parasolowej Woman in Forestry International (WoFo). Jej celem jest rozwój sieci współpracy kobiet związanych z branżą leśno-drzewną i stymulowanie ich angażowania się w kształtowanie polityki leśnej.

Finansowany przez Unię projekt Fem4Forest stworzył warunki do pierwszego zebrania się sześcioosobowego zarządu WoFo. Jego członkiniami są: Dagmar Karisch-Gierer (przewodnicząca, Austria), Izabela Pigan (wiceprzewodnicząca, Polska; na zdjęciu z polską flagą), Ragnhildur Freysteinsdóttir (Islandia), Maren Ammer (Niemcy), Nike Krajnc (Słowenia) i Łesia Łojko (Ukraina). Siedziba organizacji znajduje się obecnie miejscowości Sankt Barbara w Austrii.

W branży leśno-drzewnej kobiety nadal znajdują się w niekorzystnej sytuacji, toteż ważne jest wsparcie projektów, które je promują. – Chodzi zarówno o dzielenie się wiedzą i doświadczeniem oraz wzajemne wspieranie się, jak również o wzorce do naśladowania i widoczność kobiet w leśnictwie i drzewnictwie – wyjaśnia
Dagmar Karisch-Gierer.

Realizacja projektu Fem4Forest umożliwiła zebranie danych o obecnej pozycji kobiet w branży oraz uwidocznienie ich sytuacji zawodowej i problemów. Wykorzystując te informacje, leśne stowarzyszenia kobiece angażują się w wielorakie działania regionalne i międzynarodowe, organizują szkolenia w zakresie komunikacji i zarządzania oraz aranżują programy mentorskie na rzecz kobiet.

Więcej o projekcie w wywiadzie z Izabelą Pigan w numerze 23/2022 „Lasu Polskiego”.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy

Leśny Fundusz Klimatyczny nieefektywny

Federacja niemiecka wydatkowała w ciągu dziewięciu lat ze środków Leśnego Funduszu Klimatycznego blisko 88 mln euro na projekty, które niemal wcale nie przyczyniły się do poprawy stanu lasów i do zwiększenia ochrony klimatu. Było to wynikiem braku kwantyfikacji celów i błędnego ustalenia priorytetów. Taki wniosek sformułował Federalny Trybunał Obrachunkowy (BRH), niemiecki odpowiednik naszej Najwyższej Izby Kontroli.

Leśny Fundusz Klimatyczny jest częścią federalnego funduszu celowego Energia i Klimat. Za administrowanie Leśnym Funduszem Klimatycznym są wspólnie odpowiedzialne dwa resorty niemieckiej federacji: Federalne Ministerstwo Wyżywienia i Rolnictwa (BMEL) i Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody, Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Konsumentów (BMUV). Rodzaj i zakres subsydiowania projektów regulują wytyczne z pięcioma priorytetami finansowania.

Trzy z pięciu priorytetów mają na celu bezpośrednie wspieranie takich działań, jak: (1) adaptacja lasów do zmiany klimatu, (2) magazynowanie CO2w produktach drzewnych i redukowanie emisji oraz (3) zabezpieczanie i zwiększanie pochłaniania CO2. Pozostałe dwa priorytety pełnią funkcję pomocniczą. Dotyczą one (4) informacji i komunikacji oraz (5) badań i monitoringu.

Jak dotąd aż 84% środków subwencyjnych zostało wydatkowane na projekty z obszaru priorytetów pomocniczych (4–5). Przy tym ministerstwa nie sformułowały żadnych skwantyfikowanych celów operacyjnych w odniesieniu do Leśnego Funduszu Klimatycznego i do priorytetów finansowania. Nie dokonały też oceny funkcjonowania programu subwencjonowania. Trybunał uważa, że pilne jest udzielenie większego wsparcia tym projektom, które bezpośrednio służą adaptacji lasów do zmiany klimatu, i ograniczenie subsydiowania projektów z obszaru priorytetów czysto pomocniczych.

Trybunał zwrócił też uwagę na uchybienia w zarządzaniu projektami. Czas rozpatrywania wniosku o wsparcie, liczony od momentu otrzymania zarysu projektu do jego zatwierdzenia, wynosił często ponad rok.

Ministerstwa przyznały się do uchybień proceduralnych, ale nie podzieliły krytyki Trybunału w jej części mówiącej o nieefektywności wydatkowania środków. W związku z tym zleciły ocenę efektywności wykorzystania środków funduszowych firmie zewnętrznej. Jednak zgodnie z zaleceniem Trybunału ministerstwa mają niezwłocznie zwiększyć finansowanie projektów z obszaru priorytetów podstawowych (1–3), nie czekając na wyniki oceny zewnętrznej. Mają również skwantyfikować cele Leśnego Funduszu Klimatycznego i subsydiować tylko te projekty, co do których można udowodnić, że przyczyniają się do adaptacji lasów do zmiany klimatu lub do redukowania emisji czy zwiększania pochłaniania CO2.

Źródło: www.forstpraxis.de

Czechy

Adaptacja lasów państwowych do zmiany klimatu

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), które zarządzają czeskimi lasami państwowymi, przygotowują strategię adaptacji swoich lasów do zmiany klimatu na okres sięgający 2030 roku. Założenia strategii staną się też częścią planów urządzenia lasu. Projekt jest współfinansowany z funduszy norweskich.

– Bazujemy na zaleceniach Instytutu Badań nad Zmianami Globalnymi Akademii Nauk Republiki Czeskiej i Instytutu Badań nad Ekosystemami Leśnymi, na ich analizach danych statystycznych dotyczących rozwoju warunków klimatycznych, zwłaszcza długoterminowych zmian średniej temperatury powietrza i stosunków wodnych oraz na propozycjach efektywnych działań adaptacyjnych. Chodzi tu o uwzględnienie zwiększonego ryzyka suszy i stresu drzewostanów rosnących na określonych siedliskach – mówi Dalibor Šafařík, dyrektor generalny LČR.

LČR podzieliły zarządzane przez siebie grunty na trzy kategorie w zależności od poziomu zagrożenia siedlisk i pilności działań adaptacyjnych. Działania obejmują hodowlę drzewostanów zróżnicowanych gatunkowo, zróżnicowane zagospodarowanie lasu wykorzystujące procesy naturalne, regulację liczebności zwierzyny pod kątem umożliwienia maksymalnego wykorzystania naturalnego odnowienia lasu i utrzymania w jego składzie wszystkich gatunków drzew właściwych dla danego siedliska, ochronę przyrody leśnej i różnorodności biologicznej oraz przywrócenie właściwych stosunków wodnych.

LČR sprawują zarząd nad blisko 1,2 mln ha lasów, czyli nad 1/6 powierzchni Czech i mniej więcej połową wszystkich czeskich lasów. Zatrudniają ok. 3,6 tys. osób, w tym 2,6 tys. pracowników na stanowiskach nierobotniczych.

Źródło: www.lesmedium.sk

Opr. A.S.

Z zagranicy 3/2023

Litwa – Buk rozprzestrzenia się na północny wschód Czechy – Dalibor Šafařík dyrektorem lasów państwowych Europa – Unijny projekt certyfikacji sekwestrowania CO2

Litwa

Buk rozprzestrzenia się na północny wschód

W lasach Litwy buk pospolity jest niezwykłym widokiem. Do niedawna naukowcy uważali, że północna granica zasięgu
występowania tego gatunku drzewa kończy się najdalej na południowo-zachodnich krańcach Litwy. Okazuje się jednak, że w miarę ocieplania się klimatu obszar bukowy zajmuje coraz większą część Litwy. Obecnie leśnicy z litewskiego Państwowego Gospodarstwa Leśnego (VMU) zaczęli już nawet zbierać nasiona buka na potrzeby odnawiania lasu w cieplejszych
regionach Litwy.

– Litwa leży na granicy zasięgu występowania buka, toteż wraz z ociepleniem klimatu drzewo to w naturalny sposób trafia do naszego kraju – mówi Marijonas Bernotavičius, kierownik Wydziału Nasiennictwa i Plantacji Leśnych w VMU. Bukiew zebrana ostatniej jesieni trafiła do szkółki leśnej w nadleśnictwie Poniewież, gdzie zostanie przysposobiona do wysiewu. W lasach Litwy buk najlepiej daje sobie radę w zachodniej i północnej części tego kraju. We wschodniej Litwie w mroźne zimy marznie i często zamiera.

Źródło: www.vmu.lt

Czechy

Dalibor Šafařík dyrektorem lasów państwowych

Minister rolnictwa Zdeněk Nekula, któremu podlega gospodarka leśna, wybrał Dalibora Šafaříka na nowego dyrektora generalnego Lasów Republiki Czeskiej (LČR) – przedsiębiorstwa zarządzającego czeskimi lasami państwowymi.

Dalibor Šafařík urodził się w 1973 roku. Jest absolwentem Wydziału Leśnictwa i Technologii Drewna Uniwersytetu Mendla w Brnie. Po studiach pracował na tej uczelni. W latach 2014–20 kierował Krajową Dyrekcją LČR w Brnie, po czym wrócił na uniwersytet, gdzie do czerwca 2022 r. pełnił funkcję kierownika Instytutu Ekonomiki i Polityki Gospodarki Leśnej i Drzewnej. Przed nominacją na stanowisko dyrektora generalnego był dyrektorem ekonomicznym LČR.

– Jestem przekonany, że stabilność tkwi w różnorodności. Z taką wizją chcę kierować przedsiębiorstwem państwowym w najbliższych latach. Przy tym nie chodzi tu tylko o różnicowanie składu gatunkowego lasu, lecz także o sposób jego hodowli, w której ważne jest to, aby zapewnić więcej miejsca na odnowienie naturalne. Chcę też położyć większy nacisk na ochronę gleb leśnych, retencję leśną czy zakładanie zadrzewień przeciwwietrznych, które w ostatnich dziesięcioleciach prawie zniknęły z naszego krajobrazu – zapowiedział Dalibor Šafařík. – Chociaż od dawna zajmuję się problematyką ekonomiki leśnictwa, cenię sobie wszystkie metody łagodniejszej, bliskiej przyrody gospodarki, opartej na poszanowaniu procesów zachodzących w przyrodzie – dodał.

W wyborze dyrektora generalnego LČR pomagała ministrowi rolnictwa praska agencja kadrowa Constellation. Proces rekrutacyjno-selekcyjny obejmował, oprócz rozmów kwalifikacyjnych, testy przeprowadzane przez ekspertów z zakresu psychologii menedżerskiej. W skład agencyjnej komisji konkursowej wchodzili przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa, środowiska akademickiego, menedżerowie z doświadczeniem w zarządzaniu dużymi firmami i psychologowie. Do konkursu stanęło 21 kandydatów, z których do etapu końcowego przeszło sześciu. Minister Nekula w rozmowie z dziennikarzami nie zdradził, kto wygrał konkurs. Powiedział jedynie, że wybór został zawężony do sześciu finalistów, a Dalibor Šafařík znalazł się wśród kandydatów rekomendowanych przez komisję konkursową.

Źródło: www.silvarium.cz

Europa

Unijny projekt certyfikacji sekwestrowania CO2

Komisja Europejska przyjęła 30 listopada 2022 r. projekt uruchomienia pierwszego ogólnounijnego dobrowolnego systemu certyfikacji sekwestrowania CO2. Generalnie projekt wywołał pozytywny odzew w sektorze drzewnym i krytykę ze strony organizacji obrońców przyrody.

Projektowany system certyfikacji ma promować innowacyjne technologie sekwestrowania CO2 i zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju rozwiązania służące ochronie klimatu. Zakłada przy tym znaczne poprawienie jakości kwantyfikacji, kontroli i weryfikacji efektów sekwestracji. Poprzez podniesienie poziomu transparentności sekwestracji komisja chce zwiększyć zaufanie podmiotów gospodarczych do realnych działań sekwestracyjnych i zapobiec zjawisku zwanemu „greenwashing” – marketingowemu wykorzystywaniu etykiet przedsięwzięć proekologicznych bez rzeczywistego angażowania się w nie.

Projekt określa przepisy dotyczące niezależnej weryfikacji sekwestracji CO2 i zasady uznawania systemów certyfikacyjnych, mające zapewnić przejrzystość i wiarygodność procesu certyfikacji. W celu zagwarantowania odpowiedniej jakości i porównywalności sekwestracji CO2, Komisja proponuje model weryfikacyjny QU.A.L.ITY, przewidujący dokonywanie oceny działań sekwestracyjnych na podstawie czterech następujących kryteriów:
1. Kwantyfikacja (QUantification): działania związane z sekwestracją CO2 muszą być przedmiotem dokładnych pomiarów i zapewniać wyraźne korzyści dla klimatu. 2. Dodatkowość (Additionality): instrumenty służące sekwestrowaniu CO2 muszą wykraczać poza standardowe praktyki i wymogi prawa. 3. Magazynowanie długotrwałe (Long-term storage): certyfikaty winny być powiązane z czasem magazynowania CO2 w celu zapewnienia trwałości tego procesu. 4. Zrównoważony rozwój (SustainabilITY): działania w zakresie sekwestracji CO2 muszą harmonizować z celami zrównoważonego rozwoju lub przyczyniać się do ich realizacji w takich obszarach, jak adaptacja do zmiany klimatu, gospodarka o obiegu zamkniętym, ochrona zasobów wodnych i morskich oraz ochrona różnorodności biologicznej. Aby osiągnąć cel, jakim jest stanie się do 2050 r. pierwszą na świecie jego częścią neutralną pod względem klimatycznym, UE musi nie tylko ograniczyć emisje gazów cieplarnianych do minimum, lecz również zwiększyć pochłanianie CO2 z atmosfery.

Europejskie Stowarzyszenie Przemysłu Tartacznego (EOS) z zadowoleniem przyjęło inicjatywę legislacyjną KE. Drewno stanowi obecnie zaledwie 3% wszystkich materiałów stosowanych w budownictwie europejskim. W tej sferze wciąż tkwi więc duży potencjał rozwojowy. Projekt KE sprzyja realizacji programu Nowy Europejski Bauhaus poprzez uznanie zdolności drewnopochodnych i energooszczędnych materiałów budowlanych do sekwestracji węgla. Wspomniany program ma na celu urzeczywistnienie założeń Europejskiego Zielonego Ładu w sferze mieszkaniowej.

Organizacje ekologiczne skrytykowały projekt za nieprecyzyjne zdefiniowanie pojęcia „długotrwałe magazynowanie CO2”. Według nich kilkadziesiąt lat użytkowania, które wchodzą w grę w przypadku wielu produktów drzewnych, nie jest wystarczająco długim okresem, aby można było mówić o magazynowaniu trwałym. Z kolei technologie przemysłowe, takie jak wytwarzanie energii z biomasy w kombinacji z wychwytywaniem i składowaniem CO2 (BECCS) czy bezpośrednie jego wychwytywanie z powietrza i składowanie (DACCS), które mogą zapewnić trwałość magazynowania CO2, nie są obecnie opłacalne na dużą skalę i wiążą się z ogromnym ryzykiem społecznym, środowiskowym i gospodarczym oraz z wysokimi kosztami realizacji (duże zużycie energii i zasobów, nakłady na transport i magazynowanie geologiczne).

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Z zagranicy 2/2023

Czechy – Historyczny konsensus interesariuszy leśnictwa Finlandia – Zasoby leśne Łotwa – Państwowe lasy członkiem globalnej sieci ECGI

Czechy

Historyczny konsensus interesariuszy leśnictwa

Przedstawiciele właścicieli lasów, leśników, ekologów, naukowców i przemysłu drzewnego w Czechach osiągnęli konsensus w sprawie projektowanej nowelizacji ustawy o lasach. Sygnatariusze porozumienia uzgodnili osiem niezbędnych założeń nowelizacyjnych, które ich zdaniem przyczynią się do zachowania czeskich lasów i zapewnią im stabilność, konkurencyjność i odporność. Interesariusze lasów apelują o uwzględnienie uzgodnionych założeń w rządowym projekcie nowelizacji, zgłoszonym przez Ministerstwo Rolnictwa, któremu u naszych południowych sąsiadów podlega leśnictwo.
Różne grupy czeskich interesariuszy leśnictwa podjęły współpracę w ramach Platformy na rzecz Zmiany Ustawy o Lasach, mając na uwadze konieczność zachowania wszystkich funkcji lasu – produkcyjnych i pozaprodukcyjnych – dla przyszłych pokoleń w sytuacji postępujących zmian klimatu, które pociągają za sobą nieodwracalne skutki. Platforma postuluje m.in. powołanie urzędów leśnych, aby usprawnić państwową opiekę nad lasami i zarazem zracjonalizować wydatkowanie pieniędzy publicznych. Proponowane założenia nowelizacyjne mają na celu także umożliwienie powszechniejszego stosowania metod gospodarki leśnej bliskiej przyrody, ograniczenie biurokracji i zwiększenie uprawnień decyzyjnych właścicieli lasów (zwłaszcza w sferze likwidacji skutków zmiany klimatu). Postulaty Platformy poparły następujące organizacje i instytucje: Stowarzyszenie Właścicieli Lasów Samorządowych, Prywatnych i Kościelnych w Republice Czeskiej (SVOL), Czeski Związek Obrońców Przyrody (ČSOP), Wydział Leśnictwa i Drzewnictwa na Uniwersytecie Mendla w Brnie, Pro Silva Bohemica (stowarzyszenie leśników, właścicieli i przyjaciół lasu, którzy praktykują i promują gospodarkę leśną bliską przyrody), Stowarzyszenie Przedsiębiorców Branży Usług Leśnych i Przerobu Drewna (ALDP), Związek Pracodawców Przemysłu Drzewnego (SZDP), Czeskie Towarzystwo Leśne (ČLS) i Stowarzyszenie Rolnictwa Prywatnego (ASZ).
– Wszyscy możemy obserwować skutki zmian klimatu w postaci suszy, klęski korników, pożarów lasów i ogromnych powierzchni pozbawionych drzewostanu. Tylko zmieniając na czas prawo, możemy zatrzymać te nieodwracalne zmiany. Apelujemy zatem do Ministerstwa Rolnictwa o wysłuchanie naszych postulatów i jak najszybsze uwzględnienie ich w nowelizacji. W przeciwnym razie istnieje ryzyko zakłócenia wszystkich funkcji lasu, w tym rekreacyjnych – ostrzega Jiří Svoboda, przewodniczący SVOL, i dodaje: – Aby zachować zróżnicowane lasy i niezbędne zasoby drewna jako zrównoważonego materiału, należy ograniczyć biurokrację i zwiększyć uprawnienia właścicieli, którzy najlepiej znają swoje lasy. Państwo powinno finansowo wspierać łagodne i bliskie przyrody metody odnawiania oraz stymulować innowacyjność w leśnictwie. W szczególności postulujemy reformę nadzoru nad lasami i utworzenie urzędów leśnych, co w rezultacie przyniesie oszczędności w czeskich budżetach publicznych.
– Lasy pokrywają przeszło 1⁄3 terytorium Republiki Czeskiej, są fundamentem stabilności naszego krajobrazu i niezastąpionym elementem środowiska przyrodniczego z punktu widzenia bioróżnorodności. Bez stabilnych lasów zróżnicowanych gatunkowo nie możemy nawet wygrać walki ze zmianą klimatu. Dlatego ważne jest, abyśmy dysponowali takim prawem, które będzie w wystarczającym stopniu chroniło lasy i zapewniało zarządzanie nimi w sposób poprawiający ich stan – podkreśla Libor Ambrozek, przewodniczący ČSOP.

Źródło: www.forstpraxis.de

Finlandia

Zasoby leśne

Zgodnie z najnowszymi informacjami fińskiego Instytutu Zasobów Naturalnych (Luke) zapas fińskich lasów produktywnych (lasy o przeciętnym przyroście rocznym co najmniej 1 m3/ha) i niskoproduktywnych (0,1–1 m3/ha) wynosi w sumie 2,53 mld m3, a przyrost roczny tychże lasów – 103 mln m3, co w przeliczeniu na 1 ha daje średni przyrost 4,5 m3. W samej kategorii lasów produktywnych średnia zasobność wynosi 122 m3/ha. Podstawą tych danych są wyniki inwentaryzacji fińskich lasów w latach 2019–21.
Lasy (produktywne i niskoproduktywne) oraz leśne nieproduktywne użytki ekologiczne zajmują w Finlandii powierzchnię 26,3 mln ha, co stanowi 86% fińskiej powierzchni lądowej. Lasy produktywne zajmują nieco więcej niż 3⁄4 całkowitej powierzchni leśnej. Lasy niskoproduktywne i leśne nieproduktywne użytki ekologiczne stanowią odpowiednio 10% i 12% fińskiej powierzchni leśnej. Odsetek gruntów związanych z gospodarką leśną wynosi 1%. W lasach dostępnych do użytkowania znajduje się łącznie 89% fińskich zasobów drzewnych.
Największy udział w zapasie fińskich lasów mają sosna (50%) i świerk (30%). Udział gatunków drzew liściastych nie przekracza 20%. Ok. 1⁄3 całkowitej fińskiej powierzchni leśnej zajmują torfowiska. Przeszło połowa torfowisk została w przeszłości zmeliorowana.
W 2021 r. całkowity ubytek zasobów drzewnych (rozmiar pozyskania drewna powiększony o masę pozostałości pozrębowych i drewna martwego) sięgnął 92 mln m3. Zasoby drewna martwego w samych lasach produktywnych wynosiły 6,4 m3/ha. Biomasa żywych drzew w lasach produktywnych i niskoproduktywnych kształtowała się łącznie na poziomie 1,69 mld t.

Źródło: www.luke.fi

Łotwa

Państwowe lasy członkiem globalnej sieci ECGI

Łotewskie Lasy Państwowe (LVM) uzyskały w listopadzie 2022 r. członkostwo Europejskiego Instytutu Ładu Korporacyjnego (European Corporate Governance Institute, w skr. ECGI). LVM są pierwszą leśną firmą i zarazem pierwszą z największych bałtyckich firm, która dołączyła do tej globalnej sieci. – Cieszymy się, że zostaliśmy członkiem ECGI. Chcemy bowiem uczyć się od innych czołowych europejskich firm i dzielić się z nimi naszymi doświadczeniami w zakresie gospodarowania gruntami i zrównoważonych praktyk gospodarki leśnej – mówi Peters Putnins, prezes zarządu LVM, i dodaje: – Dążymy do jak najlepszych wyników. Jesteśmy przekonani, że do podniesienia poziomu naszej sprawności w sferze ładu korporacyjnego, do realizacji ambicji firmy w zakresie zrównoważonego rozwoju i do kreowania wartości istotnych dla akcjonariuszy i społeczeństwa jest niezbędny dialog naukowy.
ECGI jest międzynarodowym stowarzyszeniem naukowym non-profit, które stanowi forum dialogu między naukowcami, ustawodawcami i praktykami. Koncentruje się na podstawowych kwestiach ładu korporacyjnego i zarządzania, promując najlepsze praktyki wypracowane w tych dziedzinach.
Komentując przyjęcie LVM w poczet członków stowarzyszenia, Elaine McPartlan, dyrektor generalna ECGI, podkreśliła znaczenie współpracy i wiedzy w obecnych czasach: – Witamy LVM w sieci ECGI i cieszymy się z perspektywy dzielenia się pomysłami i wspólnego angażowania w kształtowanie przyszłości. Świat zmienia się szybko, ale pod pewnymi względami nie dość szybko. Dlatego ważne jest, aby naukowy aspekt był brany pod uwagę w poruszaniu się po wyznaczonej przez nas trasie.
LVM działają w formie niegiełdowej spółki akcyjnej. Mają w swojej pieczy 1,39 mln ha lasów, co stanowi blisko połowę wszystkich lasów Łotwy. LVM zatrudniają przeciętnie ok. 1430 pracowników. Pozyskują w ciągu roku 6,8 mln m3 drewna przy przyroście rocznym 12 mln m3.

Źródło: www.lvm.lv

Fot. Fot. www.lvm.lv

Opr. A.S.

Niemcy

Z zagranicy 1/2023

Bawaria, Niemcy – Więcej chronionych lasów nieużytkowanych Niemcy – Warunki obszarowych płatności ekosystemowych

Bawaria, Niemcy

Więcej chronionych lasów nieużytkowanych

W Bawarskich Lasach Państwowych (BaySF) zostały na początku listopada 2022 r. wyznaczone trzy obiekty leśne o łącznej powierzchni 1010 ha jako nowe ogniwa bawarskiej sieci chronionych prawem państwowych lasów wyłączonych z użytkowania, zwanych lasami naturalnymi.

– Przez wyznaczanie w całej Bawarii lasów naturalnych powstaje swego rodzaju dywan wielu „małych parków narodowych”, które całkowicie pozostawiamy naturze – jako oazy spokoju i wypoczynku – mówi Markus Söder, premier bawarskiego rządu (na zdjęciu w środku). – Nasze lasy naturalne są ostojami bioróżnorodności. Powinny one w przyszłości rozwijać się w sposób spontaniczny i niezakłócony oraz być otwarte dla wszystkich obywateli jako miejsca wypoczynku. W tych lasach wszyscy możemy podziwiaćnaszą piękną rodzimą przyrodę i doświadczać jej z bliska. W naszych państwowych lasach zawsze gospodarowaliśmy zgodnie z mottem: chronić i użytkować. To optymalne pod względem ekologicznym zarządzanie uzupełniają – jako „wisienka na torcie bioróżnorodności” –lasy naturalne. Pokazują one, jak wiele można osiągnąć dzięki troskliwej pielęgnacji. Są imponującym dowodem na to, jak odpowiedzialnie gospodarowały Bawarskie Lasy Państwowe w ostatnich latach – szczyci się Michaela Kaniber, minister odpowiedzialna za lasy w rządzie Bawarii (na zdjęciu).

Zgodnie ze strategią BaySF ok. 10% powierzchni leśnej gospodarstwa ma być trwale wyłączone z użytkowania i pozostawione do spontanicznego rozwoju. Wszystkie nieużytkowane lasy tworzą nową, zbiorczą kategorię leśnych obiektów chronionych prawem – lasy naturalne. Obejmują one nie tylko większe obszary chronione (rezerwaty i in.), lecz również wyłączenia mające postać sieci licznych ogniw o stosunkowo niedużej powierzchni, rozmieszczonych tak, aby tworzyły pomosty ekologiczne przebiegające przez cały obszar mieszczący się w granicach zasięgu terytorialnego BaySF.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy

Warunki obszarowych płatności ekosystemowych

Od października 2022 r. prywatni i samorządowi właściciele lasów w Niemczech mogą występować o subwencje w postaci płatności obszarowych za wypełnianie przez ich lasy świadczeń ekosystemowych. Na nowy program subwencyjny pn. „Wynagradzanie świadczeń ekosystemowych lasu i zarządzania nim w sposób dostosowany do klimatu” niemiecki rząd federalny przeznaczył łącznie 900 mln euro w preliminarzu budżetowym na okres do 2026 roku.

Subwencjonowane mogą być gospodarstwa leśne, których lasy są certyfikowane według standardów PEFC lub FSC i które dodatkowo spełniają szereg warunków wykraczających poza te standardy. Właściciele i zarządcy lasów mogą maksymalnie otrzymywać 100 euro/ha rocznie. Kwota subwencji zależy jednak od wielkości posiadłości leśnej: w przypadku gospodarstw mających więcej niż 500 ha stopniowo maleje wraz ze wzrostem powierzchni. Ponadto stosowane są potrącenia w odniesieniu do powierzchni leśnych objętych już innymi publicznymi programami subwencyjnymi, realizowanymi przez landy.

Obszarowe płatności ekosystemowe, o które właściciele lasów wystąpili w 2022 r., podlegają jeszcze regule de minimis. Oznacza to, że suma całego wsparcia finansowego udzielonego danemu gospodarstwu w ciągu trzech lat jest ograniczona do 200 tys. euro. Niemieckie władze federalne dążą do ustawowej derogacji reguły de minimis począwszy od 2023 roku.

Aby otrzymywać obszarowe płatności ekosystemowe, właściciele lasów muszą spełnić dwanaście warunków podstawowych. Są to: stosowanie odnowienia podokapowego (sztucznego lub naturalnego); priorytetowe traktowanie odnowienia naturalnego; dobór gatunków drzew zgodny z zaleceniami landu (głównie gatunki lokalne); dopuszczanie sukcesji i rozwoju pionierskich gatunków drzew; kreowanie odpowiadającego lokalnym warunkom zróżnicowanego składu gatunkowego drzewostanów, zapewniającego im niezbędną rezyliencję klimatyczną; rezygnacja z rębni zupełnej (cięcia sanitarne dopuszczalne w przypadku klęsk żywiołowych); zwiększenie różnorodności drewna martwego; wyznaczanie/zachowywanie co najmniej pięciu drzew habitatowych (siedliskowych) lub kandydatów na takie drzewa na 1 ha; zakładanie nowych szlaków operacyjnych w odległości nie mniejszej niż 30 m, a w przypadku gleb podatnych na destrukcję – nie mniejszej niż 40 m; rezygnacja z nawożenia i niestosowanie środków ochrony roślin (wyjątek: ochrona stosów i mygieł drewna okrągłego); stosowanie środków służących retencji, rezygnacja z melioracji odwodnieniowych; pozostawienie 5% powierzchni leśnej do naturalnego rozwoju lasu (powierzchnia leśna: >100 ha – obowiązkowo; ≤ 100 ha – dobrowolnie).

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Z zagranicy 24/2022

Niemcy – Ruszają leśne płatności ekosystemowe Słowacja – Możliwość monitorowania sieci nęcisk na dziki Świat – Trójstronny sojusz na rzecz lasów deszczowych Niemcy – Start sprzedaży leśnych jednostek CO2

Niemcy

Ruszają leśne płatności ekosystemowe

Niemieckie Federalne Ministerstwo Finansów zatwierdziło w październiku 2022 r. dyrektywę subwencyjną w sprawie wynagradzania właścicieli lasów za wypełnianie przez nie świadczeń ekosystemowych. Ogłoszenie jej w „Monitorze Federalnym” otwiera drogę do występowania prywatnych i samorządowych właścicieli lasów w Niemczech o subwencje w postaci płatności ekosystemowych. Cem Özdemir, minister wyżywienia i rolnictwa w niemieckim rządzie federalnym, przedstawił koncepcję nowego instrumentu subwencyjnego „Wynagradzanie świadczeń ekosystemowych lasu i zarządzania nim w sposób dostosowany do klimatu” jeszcze w lipcu 2022 roku. Zgodnie z preliminarzem budżetowym na okres do 2026 r. federacja przeznaczyła łącznie 900 mln euro na ten rodzaj subwencji. Stosowana dyrektywa subwencyjna miała pierwotnie zostać ogłoszona w sierpniu 2022 roku. Termin publikacji został jednak przesunięty na październik z uwagi na zastrzeżenia formalnoprawne ze strony Federalnego Ministerstwa Finansów i Federalnego Trybunału Obrachunkowego. Związek Niemieckich Stowarzyszeń Właścicieli Lasów (AGDW) poinformował już swoich członków o procedurze składania wniosków o leśne płatności ekosystemowe. Pierwszy pakiet subwencyjny, przewidziany na najbliższy rok, ma wartość 200 mln euro.

Źródło: www.forstpraxis.de

Słowacja

Możliwość monitorowania sieci nęcisk na dziki

Słowackie społeczeństwo może monitorować całą sieć nęcisk na dziki, zakładanych w obwodach łowieckich na Słowacji. Dane o liczbie i lokalizacji nęcisk udostępnia Słowacki Krajowy Ośrodek Leśnictwa (NLC) w ramach Systemu Informacyjnego Łowiectwa (ISP). – Powierzchnia łowisk na Słowacji wynosi prawie 4,5 mln ha. Ok. 71% tej powierzchni jest przeznaczone pod hodowlę zwierzyny czarnej, co oznacza, że prawo dopuszcza tam zakładanie nęcisk. Użytkownik obwodu łowieckiego może założyć jedno nęcisko na każde – pełne i niepełne – 300 ha powierzchni łowiska. Teoretycznie można więc założyć na Słowacji nawet 10,8 tys. nęcisk. Ich rzeczywistą liczbę, a także położenie w poszczególnych obwodach łowieckich można zweryfikować w Systemie Informacyjnym Łowiectwa administrowanym przez Instytut Zasobów Leśnych i Informatyki Krajowego Ośrodka Leśnictwa. W sekcji Mapa, oprócz innych funkcji i warstw wektorowych, użytkownik może włączyć wyświetlanie nęcisk na dziki – wyjaśniają przedstawiciele NLC. Użytkownik obwodu łowieckiego może na bieżąco aktualizować lokalizację i liczbę nęcisk. Słowackie społeczeństwo ma również możliwość monitorowania obrotu drewnem w Lasach Republiki Słowackiej (LSR), które zarządzają słowackimi lasami państwowymi. Możliwość tę daje aplikacja Jawne Drewno, która udostępnia szczegółowe dane o przemieszczaniu drewna sprzedawanego przez LSR na terenie całej Słowacji. Dane są aktualizowane co pół godziny. Odnoszą się do drewna przeznaczonego dla klientów kluczowych i średnich, które stanowi 90% całości surowca drzewnego dostarczanego przez LSR. Można ustawiać różne kryteria wyszukiwania (data, odbiorca drewna, lokalizacja i in.). Oprócz aplikacji Jawne Drewno słowackie społeczeństwo ma także do dyspozycji System Informacji o Gospodarce Leśnej (ISLHP). Jest on aktualizowany i uzupełniany na bieżąco i wykorzystywany jako narzędzie administracji państwowej w zakresie leśnictwa.

Źródło: www.lesmedium.sk

Świat

Trójstronny sojusz na rzecz lasów deszczowych

Trzy największe państwa na świecie pod względem powierzchni lasów deszczowych – Brazylia, Demokratyczna Republika Konga (RDC) i Indonezja – zawarły w połowie listopada 2022 r. sojusz w celu współpracy w zakresie ochrony lasów. Kraje te posiadają łącznie 52% światowych zasobów tropikalnych lasów deszczowych. W podpisanym porozumieniu sojuszniczym jego sygnatariusze wyrażają zdanie, że kraje Południa powinny otrzymywać wynagrodzenie za redukowanie deforestacji i zachowywanie lasów jako pochłaniaczy CO2. Oświadczają też, że będą pracować nad wynegocjowaniem „nowego mechanizmu zrównoważonego finansowania”, aby pomóc krajom rozwijającym się w ochronie różnorodności biologicznej, a także nad zwiększeniem finansowania w ramach istniejącego ONZ-owskiego programu REDD+, który ma na celu przeciwdziałanie wylesianiu. Terytoria Brazylii, RDC i Indonezji obejmują wielkie ekosystemy, mające kluczowe znaczenie dla stabilności ekologicznej całego świata: lasy Amazonii, dorzecza Konga oraz wysp Borneo i Sumatra. Lasy te znajdują się pod presją czynników destrukcyjnych, takich jak niekontrolowane komercyjne pozyskiwanie drewna i wydobywanie kopalin oraz nielegalna eksploatacja.

Źródło: www.reuters .com

Niemcy

Start sprzedaży leśnych jednostek CO2

Niemieckie stowarzyszenie Ecosystem Value Association (EVA), które opracowało pierwszy niemiecki system certyfikowania leśnych przedsięwzięć sekwestracyjnych (Leśny Standard Klimatyczny), wyznaczyło na grudzień 2022 r. termin rozpoczęcia wydawania, rejestracji i sprzedaży odnowieniowych jednostek pochłaniania CO2. Jak twierdzi stowarzyszenie, na międzynarodowym rynku dobrowolnej kompensacji emisji istnieje popyt na niemieckie leśne jednostki CO2. Pierwsze niemieckie odnowieniowe jednostki CO2 zostały wygenerowane w ramach 15 projektów pilotażowych. Niemiecki Leśny Standard Klimatyczny (Wald-Klimastandard, WKS) również funkcjonuje, jak dotąd, w wersji pilotażowej. Jego postać finalna (wersja 1.0) ma zostać zaprezentowana latem 2023 roku. Stowarzyszenie EVA współpracuje dotychczas z 39 organizacjami, które realizują bądź zamierzają realizować projekty odnowieniowe według standardu WKS. Projektami objęte są wszystkie rodzaje własności leśnej (lasy prywatne, zrzeszenia leśne oraz lasy samorządowe, państwowe i federalne). Celem odnowieniowych przedsięwzięć sekwestracyjnych, które są certyfikowane według standardu WKS, jest zwiększenie pochłaniania CO2 przez las powyżej referencyjnego poziomu normalnego. Oprócz odpowiedniego doboru składu gatunkowego odnowień, środkami służącymi urzeczywistnieniu tego zamierzenia są dodatkowe działania z zakresu pielęgnacji lasu i gospodarki łowieckiej. Standard zakłada 30-letnie okresy certyfikacyjne.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Z zagranicy 23/2022

Wielka Brytania – Postulat restytucji lasów deszczowych na Wyspach Niemcy – Statystyka lasów prywatnych Węgry – Protesty przeciwko zwiększeniu pozyskania drewna Europa – Leśny sojusz

Wielka Brytania

Postulat restytucji lasów deszczowych na Wyspach

Nadatlantyckie lasy deszczowe strefy umiarkowanej, które na Wyspach Brytyjskich były dewastowane od przeszło tysiąca lat, mogłyby zostać restytuowane nawet na mniej więcej 1/5 powierzchni Wielkiej Brytanii. Tak twierdzą animatorzy kampanii o odtworzenie takich lasów, realizowanej w ramach projektu Lost Rainforests of Britain.

Obecnie lasy deszczowe porastają mniej niż 1% powierzchni Wielkiej Brytanii. Guy Shrubsole (na zdjęciu), działacz na rzecz ochrony środowiska, kierujący kampanią, uważa że lasy deszczowe, które zachowały się w Anglii, mogą dwukrotnie zwiększyć swoją powierzchnię w ciągu jednego pokolenia, jeśli pozwoli im się naturalnie regenerować. – Uważam że może niekoniecznie musimy pokryć w całości owe 20% powierzchni. Myślę jednak, że moglibyśmy pozwolić na to, aby te istniejące fragmenty, które zidentyfikowaliśmy, powiększyły się – mówi Shrubsole. Aktywiści zlecili sondaż, z którego wynika, że 93% brytyjskiej opinii publicznej popiera ochronę lasów deszczowych w Wielkiej Brytanii, 85% jest za ich ekspansją, a 80% uważa, że działania restytucyjne należy subsydiować.

Wcześniejsza analiza przeprowadzona przez inicjatorów projektu restytucyjnego wykazała, że 73% zachowanych fragmentów lasów deszczowych strefy umiarkowanej w Anglii nie zostało wyznaczonych jako miejsca szczególnej wagi naukowej, pomimo ich dużego znaczenia dla bioróżnorodności. Guy Shrubsole zachęca obywateli do pomocy w identyfikacji i mapowaniu tych fragmentów. Cztery czołowe brytyjskie organizacje pozarządowe zajmujące się dziką fauną i florą wezwały brytyjski rząd do objęcia ochroną wszystkich lasów deszczowych w Anglii, jak również do wypracowania konkretnej strategii tej ochrony we współpracy z właścicielami gruntów.

Źródło: www.theguardian.com

Niemcy

Statystyka lasów prywatnych

Zgodnie z najnowszymi badaniami struktury gospodarstw leśnych, przeprowadzonymi w 2022 r. przez niemiecki Federalny Urząd Statystyczny (Destatis), powierzchnia leśna Niemiec wynosi 10,2 mln ha. Przy tym właściciele prywatni, których u naszych zachodnich sąsiadów jest 760 tys., posiadają 4,4 mln lasów, czyli ok. 43% całkowitej niemieckiej powierzchni leśnej. Liczba właścicieli prywatnych została ustalona na podstawie analizy danych niemieckiej instytucji właściwej ds. ubezpieczeń wypadkowych w rolnictwie, leśnictwie i ogrodnictwie (SVLFG). Obowiązkowym ubezpieczeniom wypadkowym podlegają w Niemczech wszyscy zarządcy leśnych nieruchomości gruntowych o powierzchni leśnej wynoszącej co najmniej
0,1 ha (w wyjątkowych wypadkach wielkość progowa zwiększana jest do 0,25 ha).

Ok. 92% prywatnych właścicieli ma leśne nieruchomości gruntowe o powierzchni leśnej mniejszej niż 10 ha. Ta grupa posiada łącznie 1,4 mln ha lasów. Natomiast do największych w Niemczech 800 prywatnych właścicieli lasów – takich, których posiadłości leśne mają powierzchnię leśną nie mniejszą niż 500 ha – należy w sumie ok. 1 mln ha lasów.

Landami, w których rośnie najwięcej lasów, są Bawaria (2,5 mln ha), Badenia-Wirtembergia (1,4 mln ha) i Dolna Saksonia(940 tys. ha). W Bawarii udział lasów prywatnych w powierzchni leśnej sięga 54%, w Badenii-Wirtembergii – 35%, a w Dolnej Saksonii – 46%.

Źródło: www.forstpraxis.de

Węgry

Protesty przeciwko zwiększeniu pozyskania drewna

Już w sierpniu 2022 r. tysiące ludzi protestowało w centrum Budapesztu przeciwko zwiększeniu pozyskania drewna w węgierskich lasach. Była to reakcja na decyzję rządu Viktora Orbána, który złagodził zasady ochrony lasów w ramach działań na rzecz zaspoko-jenia potrzeb energetycznych kraju. „Zostawcie nasze lasy w spokoju!” i „Trzymajcie swoje brudne ręce z dala od naszych lasów” – takie hasła można było przeczytać na transparentach niesionych przez demonstrantów.

Ok. 70 tys. osób i 300 organizacji podpisało wtedy internetowy apel do Orbána o anulowanie rozporządzenia, które umożliwiło intensyfikację cięć w celu pozyskania większej ilości drewna opałowego. Światowy Fundusz na rzecz Przyrody (WWF) wyraził poważne zaniepokojenie nowymi przepisami, twierdząc, że mogą one mieć negatywne konsekwencje dla przyrody w całym regionie. Przeciwko rozporządzeniu są nie tylko ekolodzy i zwolennicy opozycji, lecz nawet część przedstawicieli Fideszu, macierzystej partii Orbána.

Źródło: www.lesmedium.sk

Tysiące ludzi protestowało w Budapeszcie po decyzji Viktora Orbána, który złagodził zasady

ochrony lasów w ramach działań na rzecz zaspokojenia potrzeb energetycznych kraju

Fot. www.twitter.com

Europa

Leśny sojusz

Cztery lesiste państwa członkowskie Unii Europejskiej – Austria, Finlandia, Słowenia i Szwecja – zawarły leśny sojusz strategiczny o nazwie For Forest Group. Jego celem jest obrona i rozwój aktywnej zrównoważonej gospodarki leśnej. Za swoje podstawowe zadanie sojusz uznaje działania na rzecz respektowania unijnej zasady subsydiarności w sferze polityki leśnej. W przypadku podziału zadań między administracją Unii a administracjami rządowymi zasada subsydiarności, nazywana inaczej zasadą pomocniczości, oznacza, że na najwyższym szczeblu, czyli na poziomie UE, powinno się podejmować jedynie te działania, które nie są efektywnie przeprowadzane przez szczebel niższy, czyli władze państw członkowskich.

Sojusz chce przede wszystkim dbać o to, aby przebiegające na szczeblu unijnym procesy decyzyjne dotyczące lasów i leśnictwa nie prowadziły do blokowania realizacji koncepcji zrównoważonej gospodarki leśnej. Leśni sojusznicy uważają, że zwłaszcza dziś, w dobie kryzysu energetycznego, należy promować, a nie ograniczać, użytkowanie odnawialnych zasobów naturalnych, które są udostępniane przez sektor leśny.

Austria, Finlandia, Słowenia i Szwecja, jako założyciele sojuszu, tworzą jego trzon. Inne unijne państwa członkowskie mogą włączać się do podejmowanych akcji oraz zgłaszać własne pomysły. Członkowie założyciele zamierzają organizować doroczne konferencje leśne, którym będą na zamianę przewodniczyły. Pierwszej konferencji, zaplanowanej na 2023 r., ma przewodniczyć Austria.

W dniu ogłoszenia zawarcia sojuszu leśnego, 17 października 2022 r., ministrowie odpowiedzialni za lasy w Austrii i Finlandii, Norbert Totsching (na zdjęciu z prawej) i Antti Kurvinen (na zdjęciu drugi od lewej), wezwali Komisję Europejską do wykorzystania przy tworzeniu europejskiego systemu monitoringu leśnego baz danych istniejących już w państwach członkowskich. Postulat poparło 19 państw, których lasy stanowią w sumie blisko 80% powierzchni leśnej UE.

Źródło: www.forstpraxis.de

Fot. www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Z zagranicy 22/2022

Europa – Pomoc dla ukraińskiego leśnictwa Łotwa – Więcej obszarów wyłączonych z użytkowania w państwowych lasach Niemcy – PEFC promuje zrzeszeniowącertyfikację lasów Szwecja – Certyfikacja i wyłączanie lasów z użytkowania

Europa

Pomoc dla ukraińskiego leśnictwa

Państwa członkowskie paneuropejskiego procesu dialogowego Forest Europe pomogą Ukrainie w regeneracji lasów i odbudowie gospodarki leśnej ze zniszczeń wojennych. Decyzja ta została zakomunikowana podczas spotkania, które odbyło się 30 sierpnia 2022 r. w formule mieszanej – w rzeczywistości realnej i sferze wirtualnej (w części realnej uczestniczyli jedynie paneliści zebrani w Bonn w Niemczech).

Zgodnie z informacją niemieckiego Federalnego Ministerstwa Wyżywienia i Rolnictwa z inicjatywą pomocy dla leśnictwa Ukrainy wystąpił Cem Özdemir (na zdjęciu na ekranie podczas spotkania), szef tego ministerstwa, który jako reprezentant Niemiec obecnie przewodniczy procesowi Forest Europe.
– Rosyjska agresja zbrojna, naruszająca prawo międzynarodowe, pozostawia po sobie pasma zniszczeń. Europa solidaryzuje się w pełni z Ukrainą. Cieszę się, że wspieramy Ukrainę również w sektorze leśnym. W ten sposób wnosimy ważny wkład w ochronę klimatu, środowiska i bioróżnorodności, co ma znaczenie nie tylko dla Ukrainy i ostatecznie przynosi korzyści nam wszystkim – powiedział minister Özdemir. W sierpniowym spotkaniu uczestniczyli reprezentacji Ukrainy – Lubow Polakowa, szefowa Wydziału Współpracy Międzynarodowej, Nauki i Public Relations Państwowej Agencji Zasobów Leśnych Ukrainy, i Serhij Własenko, ukraiński wiceminister ekologii i zasobów naturalnych.

Ministerialny Proces Ochrony Lasów w Europie Forest Europe to dobrowolny ogólnoeuropejski polityczny proces dialogu międzyrządowego i współpracy w zakresie polityki leśnej w Europie. Obecnie Forest Europe liczy 44 państwa członkowskie.

Źródło: www.forstpraxis.de; www.foresteurope.org

Fot. www.foresteurope.org

Łotwa

Więcej obszarów wyłączonych z użytkowania w państwowych lasach

Łotewskie Lasy Państwowe (LVM) rozwijają sieć obszarów ochrony bioróżnorodności, uzupełniając ją o liczne nowe obiekty. Stosowny projekt opracowały we współpracy z łotewską Służbą Ochrony Przyrody. Przewiduje on zwiększenie powierzchni sieci o 50 tys. ha.

– Obszary te w całości lub w części były już wcześniej zarządzane przez LVM w sposób wymagany dla terenów o wyjątkowych walorach przyrodniczych lub stref ochrony określonych gatunków. Obiekty te obejmują głównie miejsca gniazdowania ptaków i ich siedliska. Zgodnie z wewnętrznym zarządzeniem LVM, na tych terenach, jak również na innych potencjalnych obszarach Natura 2000, nie planuje się już nowych czynności związanych z gospodarką leśną – cięć użytkowania rębnego i przedrębnego, budowy dróg czy renowacji odwodnieniowej infrastruktury melioracyjnej. Kończy się tylko te czynności, które zostały zaplanowane i rozpoczęte w latach wcześniejszych i które nie wpływają znacząco na walory przyrodnicze wyznaczonych obiektów. Chodzi tu w szczególności o obiekty tworzone i zarządzane z myślą o ochronie obszarów wilgotnych i siedlisk związanych z nimi gatunków – poinformowała Laila Šica, odpowiedzialna za planowanie środowiskowe w LVM.

W granicach zasięgu terytorialnego LVM wyodrębniono dotychczas ok. 113 tys. ha siedlisk przyrodniczych mających znaczenie dla Wspólnoty. Są to głównie stare lub naturalne lasy borealne i lasy bagienne.

LVM działają w formie niegiełdowej spółki akcyjnej. Mają w swojej pieczy 1,39 mln ha lasów, co stanowi blisko połowę wszystkich lasów tego kraju. LVM zatrudniają przeciętnie ok. 1430 pracowników. Pozyskują w ciągu roku 6,8 mln m3 drewna przy przyroście rocznym 12 mln m3.

Źródło: www.lvm.lv

Niemcy

PEFC promuje zrzeszeniowącertyfikację lasów

Niemiecka Rada Certyfikacji Lasów, organ decyzyjny organizacji PEFC Niemcy, postanowiła w lipcu 2022 r. zmodyfikować system opłat certyfikacyjnych tak, aby dla właścicieli lasów atrakcyjniejsza stała się certyfikacja leśna za pośrednictwem ich organizacji. Nowy system, który wszedł w życie we wrześniu, jest prostszy, a stawki opłat nie są już różnicowane według wielkości posiadłości leśnej.

W odniesieniu do wszystkich, czy to gospodarstw leśnych, czy to organizacji właścicieli lasów, certyfikowanych w systemie PEFC obowiązuje obecnie w Niemczech jednakowa opłata podstawowa w wysokości 10 euro rocznie, i opłata obszarowa w wysokości 0,18 euro/ha powierzchni leśnej. Fakturowanie odbywa się w cyklu rocznym.

Organizacje właścicieli lasów w Niemczech są umocowane w federalnej ustawie o lasach. Jej przepisy wyróżniają trzy podstawowe rodzaje takich organizacji: zrzeszenia leśne, związki leśne i federacje leśne. Zrzeszenia leśne (Forstbetriebsgemeinschaften) to organizacje właścicieli gruntów będące podmiotami prawa prywatnego i mające na celu poprawę zagospodarowania lasów podlegających tym organizacjom. Zrzeszenia leśne mogą mieć różne formy prawne (stowarzyszenie posiadające zdolność prawną, spółdzielnia, spółka kapitałowa i in.). Związki leśne (Forstbetriebsverbände) są organizacjami właścicieli gruntów będącymi podmiotami prawa publicznego. Mają one podobne cele i zadania jak zrzeszenia leśne. Mogą być jednak tworzone wyłącznie na terenach o strukturze szczególnie niekorzystnej dla gospodarki leśnej. Funkcjonowanie związków leśnych podlega nadzorowi odpowiedniego organu administracji publicznej. Federacje leśne (Forstwirtschaftliche Vereinigungen) to zjednoczenia zrzeszeń leśnych, związków leśnych lub różnych wspólnot, będące podmiotami prawa prywatnego i mające na celu wyłącznie stymulowanie dostosowywania produkcji leśnej do potrzeb rynku. Członkowie federacji leśnych gospodarują pod własnym szyldem i na własny rachunek, korzystając jedynie z określonych usług tych organizacji. Podobnie jak zrzeszenia leśne, federacje leśne mogą mieć różne formy prawne.

Źródło: www.forstpraxis.de

Fot. ww.pefc.de

Szwecja

Certyfikacja i wyłączanie lasów z użytkowania

Zgodnie ze statystyką Agencji Leśnej, która nadzoruje gospodarkę leśną w Szwecji, w 2021 r. certyfikacją leśną w systemach FSC i PEFC było w tym kraju objętych 15 mln ha lasów produktywnych (lasy o przeciętnej rocznej produktywności wynoszącej co najmniej 1 m3/ha). To oznacza, że powierzchnia lasów certyfikowanych w Szwecji pozostała niezmieniona w stosunku do poziomu z roku 2020. Udział lasów certyfikowanych w całkowitej powierzchni szwedzkich lasów produktywnych znajdujących się poza obszarami urzędowo chronionymi w 2021 r. wynosił 68%. Na innych niż indywidualni właścicieli lasów (firmy publiczne i prywatne, wspólnoty wyznaniowe itd.) przypadało 10,7 mln ha certyfikowanej powierzchni leśnej, na właścicieli indywidualnych – 4,3 mln ha.

Również powierzchnia lasów produktywnych dobrowolnie wyłączonych przez ich właścicieli z użytkowania ze względów przyrodniczych, kulturowych lub społecznych praktycznie się nie zmieniła w 2021 r. i wynosiła 1,3 mln ha. Na innych niż indywidualni właścicieli lasów przypadało 780 tys. ha powierzchni lasów wyłączonych z użytkowania, a na właścicieli indywidualnych – 530 tys. ha.

Agencja Leśna, podlegająca Ministerstwu Przedsiębiorczości i Innowacji, monitoruje wykonywanie ustawy o lasach na całym obszarze Szwecji, administruje funduszami subsydiów dla prywatnych właścicieli lasów, zajmuje się doradztwem fachowym i pełni funkcję urzędu statystycznego, odpowiedzialnego za trzy działy statystyki leśnictwa (produkcja, zatrudnienie oraz aspekty ekologiczne i społeczne).

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Fot. Urszula Zubert-Bereza

Opr. A.S.

Z zagranicy 21/2022

Świat – Globalna mapa klimatycznego zagrożenia lasów Litwa – Ukraina – Model litewskiego leśnictwa wzorem dla Ukraińców Chiny – Wielki program ochronno-zalesieniowy Austria – Pozytywne wyniki wielkoobszarówki

Świat

Globalna mapa klimatycznego zagrożenia lasów

Naukowcy z siedmiu instytucji w Europie i Stanach Zjednoczonych sporządzili pierwszą globalną mapę zagrożeń lasów ekstremami klimatycznymi. Podstawę do przygotowania mapy stanowiło oszacowanie – za pomocą globalnych modeli roślinności – prawdopodobieństwa obniżenia absorbcji węgla przez lasy do końca XXI wieku. Na dalszym etapie prac naukowcy ocenili związane z klimatem ryzyko takich zaburzeń jak wielkoobszarowe zamieranie lasów. Wykorzystali do tego analizy danych pozyskanych w ciągu ostatnich lat za pośrednictwem systemów satelitarnych.

Z mapy wynika, że w Europie Środkowej i Zachodniej najbardziej zagrożone ekstremami klimatycznymi, utratą gatunków roślin i obniżoną absorbcją węgla są lasy w Niemczech, Francji i Czechach. Klimatyczne zagrożenie lasów w Polsce jest znacznie mniejsze. Prognoza globalnego rozwoju lasów w warunkach zmieniającego się klimatu cechuje się jednak jeszcze znaczną niepewnością. Konieczne są dalsze badania. Trzeba też stworzyć solidniejszą bazę danych i udoskonalić metody modelowania. Dynamiczna forma mapy zagrożenia klimatycznego lasów jest dostępna na www.wilkescenter.utah.edu/tools/
globalforestclimaterisk.

Źródło: www.forstpraxis.de

Fot. www.wilkescenter.utah.edu/tools/globalforestclimaterisk/

Litwa – Ukraina

Model litewskiego leśnictwa wzorem dla Ukraińców

Ukraińskie władze interesują się doświadczeniami Litwy w reformowaniu zarządzania lasami państwowymi. Były one tematem spotkania litewskiego wiceministra środowiska Danasa Augutisa i specjalistów z jego resortu z ukraińskimi wiceministrami ekologii i zasobów naturalnych: Rusłanem Gre-czanikiem, Serhijem Własenko i Ołeksandrem Krasnoluckim zorganizowanego w sierpniu 2022 roku. Ukraina, wzorując się na Litwie, planuje połączenie swoich regionalnych państwowych gospodarstw leśnych w jedno przedsiębiorstwo.

– Doświadczenia Litwy w reformowaniu zarządzania lasami państwowymi i zespalaniu gospodarstw leśnych są całkiem świeże. Transformacja już przynosi efekty: poprawia się stan lasu, nie występują różnice w wynagrodzeniach leśników wykonujących tę samą pracę w różnych częściach kraju, firma jest stabilna, rentowna i ma ambitne cele – informował Danas Augutis.

Pięć lat temu na Litwie połączono 42 nadleśnictwa państwowe, które miały status odrębnych przedsiębiorstw, w jedno przedsiębiorstwo państwowe – Państwowe Gospodarstwo Leśne (VMU), które obecnie składa się z 26 nadleśnictw. Działalność VMU kontroluje rada nadzorcza, której członków powołuje litewskie Ministerstwo Środowiska na okres czterech lat. W radzie zasiada jeden delegat Ministerstwa Środowiska, trzech specjalistów niezależnych od VMU i jeden reprezentant załogi. Dyrektor generalny VMU jest wyłaniany w drodze konkursu i powoływany decyzją Ministerstwa Środowiska.

Na sierpniowym spotkaniu zdalnym przeanalizowano obecną sytuację w ukraińskim leśnictwie państwowym i uzgodniono, że szczegółowy plan jego reformy zostanie omówiony podczas najbliższej wizyty na Ukrainie litewskiego ministra środowiska Simonasa Gentvilasa i litewskich specjalistów z różnych dziedzin. – Taka wymiana doświadczeń jest niezwykle przydatna, ponieważ pomaga nam znaleźć dobre rozwiązania, służące efektywnemu reformowaniu gospodarki leśnej na Ukrainie – konkludował Serhij Własenko.

Warto tu wspomnieć, że wcześniej Rusłan Striłeć, ukraiński minister ekologii i zasobów naturalnych, i Simonas Gentvilas poczynili uzgodnienia co do praktycznej pomocy Litwy w poprawie stanu środowiska Ukrainy i intensyfikacji procesu ukraińskiej integracji europejskiej. Litwa przekaże Ukraińcom samochody dla leśników i pracowników parków narodowych, a także pięć wozów strażackich, 25 różnych pojazdów samochodowych, dwie łodzie i 300 kompletów odzieży strażackiej. Kilka SUV-ów trafi do strefy działań wojennych, gdzie będą wykorzystywane do zbierania dowodów na szkody wyrządzone środowisku. Litwa pomoże również w tworzeniu nowo ustanowionego Parku Narodowego „Puszcza Radziwiłła”, w którym restytuowane są tereny podmokłe.

Źródło: https://am.lrv.lt

Chiny

Wielki program ochronno-zalesieniowy

Czternasty chiński plan pięcioletni zakłada, że w Państwie Środka do 2025 r. zostanie zalesionych ok. 33,3 mln hektarów gruntów, a lesistość wzrośnie do 24,1%. Natomiast do 2030 r. ma zostać w Chinach posadzonych lub objętych specjalną ochroną 70 mld drzew.

W urzeczywistnieniu planu zamierza wesprzeć Chińczyków międzynarodowa organizacja 1t.org. Plan obejmuje działania z zakresu kształtowania miejskich terenów leśnych, zazieleniania i zalesiania, w tym siew nasion z powietrza, regenerację zdegradowanych ekosystemów leśnych i pielęgnację lasów. Ponadto obywatele mają być mobilizowani do uczestniczenia w dobrowolnych akcjach sadzenia drzew. Organizacja 1t.org postawiła sobie za cel zasadzenie i objęcie ochroną biliona drzew do 2030 roku. Wspiera działania ochronno-zalesieniowe nie tylko w Chinach, lecz także w Amazonii, Indiach, Stanach Zjednoczonych i strefie Sahelu.

Źródło: www.forstpraxis.de

Fot. www.adobe.stock.com

Austria

Pozytywne wyniki wielkoobszarówki

Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej (BML) Austrii oraz austriackie Związkowe Centrum Badawcze Leśnictwa (BFW) w lipcu 2022 r. przedstawiły wspólnie wyniki austriackiej wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasu, przeprowadzonej w latach 2016–21. Mimo dużych wyzwań, jakie stawia przed lasami zmiana klimatu, wyniki ostatniej wielkoobszarówki są generalnie dobre. W ciągu ostatnich dziesięciu lat austriacka powierzchnia leśna zwiększała się średnio o 6 ha dziennie. Obecnie wynosi przeszło 4 mln ha, co stanowi 47,9% całkowitej powierzchni Austrii. Najbardziej lesistymi austriackimi krajami związkowymi są Styria (62%), Karyntia (61%), Salzburg (52%) i Górna Austria (42%).

Zgodnie z danymi inwetaryzacyjnymi, w austriackich lasach pozyskuje się 89% ich przyrostu. Zapas drzewostanów sięga 1,2 mld m3 brutto. W ciągu ostatnich dziesięciu lat ilość drewna martwego, mającego duże znaczenie dla bioróżnorodności, wzrosła o 18%. Poprawiła się struktura gatunkowa lasów: powierzchnia litych drzewostanów iglastych zmalała o 6%, a powierzchnia mieszanych drzewostanów liściastych i litych drzewostanów liściastych zwiększyła się odpowiednio o 6% i 8%. Powierzchnia szkód od zgryzania utrzymuje się jednak na zbyt wysokim poziomie (420 tys. ha).

Wieloobszarowa inwentaryzacja stanu lasu w Austrii opiera się zarówno na informacjach gromadzonych przez specjalistów na przeszło 11 tys. powierzchni próbnych, jak i na danych pozyskiwanych za pośrednictwem obrazów satelitarnych i zdjęć lotniczych.

Źródło: www.waldverband.at

Fot. www.adobe.stock.com

Opr. A.S.

Z zagranicy 20/2022

Czechy – Jednak wypłacą państwu dywidendę? Niemcy – Nowe, dynamiczne tablice zasobności drzewostanu Czechy – 21 kandydatów na dyrektora lasów państwowych

Czechy

Jednak wypłacą państwu dywidendę?

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), zarządzające czeskimi lasami państwowymi, mają odprowadzić w 2022 r. do budżetu państwa dywidendę w wysokości 3,81 mld koron czeskich (ok. 703 mln zł). Poinformował o tym w sierpniu 2022 r. Vojtěch Bílý, rzecznik prasowy czeskiego Ministerstwa Rolnictwa, któremu u naszych południowych sąsiadów podlega gospodarka leśna. Po 2018 r., w którym LČR przekazały do budżetu 2,5 mld koron dywidendy, były one corocznie zwalniane z tego świadczenia finansowego ze względu na kryzys klimatyczny w lasach.

Wypłacenie państwu dywidendy przez LČR zostało przewidziane w nowelizacji budżetu, którą czeski rząd przyjął latem 2022 roku. Nałożenie na lasy państwowe świadczenia dywidendowego w tym roku Ministerstwo Rolnictwa tłumaczy znacznym wzrostem cen drewna, skutkującym osiąganiem przez LČR w ostatnich kwartałach o wiele lepszych wyników finansowych, niż oczekiwano. – Szanujemy decyzję rządu i musimy dostosować do niej nasze plany inwestycyjne – powiedziała Eva Jouklová, rzeczniczka prasowa LČR.

– Odprowadzenie w tym roku do budżetu państwa dywidendy przez przedsiębiorstwo państwowe LČR (…) jest w naszym zamyśle świadczeniem nadzwyczajnym, niezbędnym z uwagi na skutki rosyjskiej inwazji na Ukrainę i konieczność udzielenia pomocy obywatelom, którzy jej potrzebują – wyjaśnił Zdeněk Nekula, minister rolnictwa.

Wypłacie dywidendy państwu przez LČR jest przeciwna partia Piraci, która wchodzi w skład koalicji rządzącej w Czechach. Piraci wskazują na to, że w deklaracji programowej rządu wyraźnie jest napisane, że lasy państwowe nie powinny już odprowadzać pieniędzy do budżetu. Na wypłatę dywidendy państwu nie zgadzają się też związki zawodowe działające w LČR. Stosowne wspólne oświadczenie związkowcy wysłali do przewodniczących partii koalicyjnych, ministra rolnictwa i rządu 5 sierpnia 2022 roku. Związki zawodowe również wskazują na niezgodność poboru dywidendy z deklaracją programową rządu. Według związkowców zyski LČR powinny być przeznaczane na rozwój firmy, a w szczególności na odnowienie i regenerację lasu po klęskach. Związkowcy zwracają uwagę także na fakt, że LČR mają znaczny deficyt inwestycyjny z lat ubiegłych, zwłaszcza w sferze infrastruktury budowlanej i sprzętowej. Ponadto przez kilka najbliższych lat będą obciążone wyjątkowo wysokimi kosztami odnowienia, ochrony i pielęgnacji lasu.

Źródło: www.silvarium.cz

Fot. www.adobe.stock.com

Niemcy

Nowe, dynamiczne tablice zasobności drzewostanu

Leśny Zakład Badawczy Niemiec Północnozachodnich (NW-FVA) oraz Instytut Ekonomiki Leśnej i Urządzania Lasu Wydziału LeśnegoUniwersytetu Getyńskiego opracowały nowe niemieckie tablice zasobności drzewostanu dla czterech najważniejszych w Niemczech gatunków drzew – świerka, sosny, buka, dębu i daglezji. Są to tablice dynamiczne, co oznacza, że aktualizacja ich parametryzacji będzie się odbywać w stosunkowo krótkich odstępach czasu, bo co 10–20 lat. Ma to na celu dostosowywanie tablic do zmieniających się warunków wzrostowych i współczesnych koncepcji hodowli lasu.

Projekt opracowania dynamicznych tablic zasobności drzewostanu był subsydiowany przez Federalne Ministerstwo Wyżywienia i Rolnictwa za pośrednictwem resortowej Agencji Surowców Odnawialnych (FNR). – Klimatycznie uwarunkowane wydłużenie okresu wegetacyjnego, poprawa żyzności gleby w wielu miejscach i nowoczesne koncepcje zagospodarowania lasu sprawiają, że drzewa osiągają dziś większą wysokość i miąższość, niż były one podawane w dotychczas używanych tablicach zasobności drzewostanu – mówi prof. Hermann Spellmann z NW-FVA, kierownik projektu. Dane do tablic są generowane w oparciu o tzw. koncepcję teleskopową, zgodnie z którą rozwój drzewostanów modelowych określany jest najpierw za pomocą symulatora wzrostu pojedynczych drzew. Pozyskane informacje o pojedynczych drzewach są następnie agregowane do postaci reprezentacji drzewostanowej.

Źródło: www.forstpraxis.de

Czechy

21 kandydatów na dyrektora lasów państwowych

W wyborze dyrektora generalnego Lasów Republiki Czeskiej (LČR) pomaga praska agencja kadrowa Constellation. Zgodnie z danymi zawartymi w publicznym rejestrze umów, Ministerstwo Rolnictwa, któremu w Czechach podlegają lasy i gospodarka leśna, zapłaci agencji za jej usługi pół miliona koron czeskich (ok. 96 tys. zł).

Resort rolnictwa wynajął agencję kadrową do pomocy rekrutacyjno-selekcyjnej po tym, jak minister rolnictwa Zdeněk Nekula nie wybrał na szefa LČR żadnego z dwóch kandydatów rekomendowanych mu przez ministerialną komisję konkursową. Konkurs na stanowisko dyrektora generalnego LČR Ministerstwo Rolnictwa rozpisało jeszcze 31 grudnia 2021 roku. Wcześniejszy dyrektor generalny LČR, Josef Vojáček, został zdymisjonowany 22 grudnia, w kilka dni po utworzeniu koalicyjnego rządu Czech, który uformował się po ostatnich wyborach parlamentarnych w tym kraju.

– Dwa tygodnie temu przekazaliśmy sprawę agencji kadrowej, która wykorzysta headhunterów i reklamy, aby dotrzeć do potencjalnych kandydatów, następnie powinniśmy wyłonić nowego dyrektora w kilku rundach selekcji jesienią. (…) Szacunkowy termin zakończenia tego procesu to październik, listopad – donosił pod koniec lipca 2022 r. Vojtěch Bílý, rzecznik prasowy Ministerstwa Rolnictwa. Termin zgłoszenia się do agencji kandydatów na dyrektora generalnego LČR został ustalony na 10 sierpnia.

Zgodnie z informacjami Jana Brázdy, właściciela agencji Constellation, proces obejmuje rozmowy kwalifikacyjne i testy prze-prowadzane przez ekspertów z zakresu psychologii menedżerskiej. W skład agencyjnej komisji konkursowej wchodzą przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa, środowiska akademickiego, menedżerowie z doświadczeniem w zarządzaniu dużymi firmami i psychologowie.

Jak poinformował w połowie sierpnia 2022 r. minister Zdeněk Nekula, 21 osób zgłosiło do agencji swoje kandydatury na dyrektora generalnego LČR. – Cieszę się, że przejrzysty proces selekcji wzbudził takie zainteresowanie. Byłem mile zaskoczony liczbą zgłoszeń – przyznał minister. Do etapu finalnego agencyjna komisja konkursowa zmierza zakwalifikować 3–5 kandydatów. Po przeprowadzeniu rozmów z nimi planuje sporządzenie ich rankingu i przekazanie go Ministerstwu Rolnictwa w pierwszej połowie czwartego kwartału 2022 roku.

Źródło: www.silvarium.cz

Opr. A.S.

Z zagranicy 19/2022

Europa – Spotęgowanie pożarów lasów Gambia – Całkowity zakaz eksportu drewna Francja – Zbiór płodów runa leśnego w lasach publicznych Austria – Leśne 2022 piwem wiązówkowo-wierzbowym

Europa

Spotęgowanie pożarów lasów

Pożary lasów w Europie w okresie od stycznia do lipca 2022 r. dotknęły większy obszar niż w całym 2021 roku. Poinformował o tym satelitarny Europejski System Informacji o Pożarach Lasów (EFFIS). Do 16 lipca 2022 r. pożary strawiły zgodnie z danymi EFFIS blisko 517,9 tys. ha lasów, a przez cały rok 2021 – 470,4 tys. ha (najwięcej we Włoszech i Grecji). W 2022 r. pożary szalały we Francji, Hiszpanii, Portugalii i Grecji, ale trapiły też Wielką Brytanię, gdzie po raz pierwszy w historii pomiarów odnotowano temperatury powyżej 40°C.

Według EFFIS, do końca br. pożary mogą strawić w Europie więcej lasów niż w roku 2017, który dotychczas był najgorszym pod tym względem rokiem (prawie milion hektarów spalonych lasów). – Sytuacja jest znacznie gorsza niż oczekiwaliśmy, aczkolwiek w naszych długoterminowych prognozach przewidywaliśmy anomalie temperaturowe – powiedział 21 lipca br. Jesús San Miguel, koordynator EFFIS. – Spodziewamy się, że będzie jeszcze gorzej. Nie jesteśmy jeszcze w połowie sezonu pożarów lasów – dodał. We Francji do lipca br. spłonęło prawie 40 tys. ha lasów, podczas gdy w całym 2021 r. pastwą ognia padło 30 tys. ha.

Źródło: www.lesmedium.sk

Fot.: www.adobe.stock.com

Gambia

Całkowity zakaz eksportu drewna

Gambijskie władze wprowadziły na przełomie czerwca i lipca 2022 r. całkowity zakaz eksportu drewna i cofnęły wszystkie stosowne licencje eksportowe. Zakaz ma na celu zwalczanie nielegalnego pozyskiwania drewna, a w szczególności drewna gatunku Pterocarpus erinaceus, na świecie znanego na ogół pod nazwą: zachodnioafrykańskie drzewo różane. Drzewo to znajduje się od 2017 r. na liście gatunków zagrożonych. W czerwcu 2022 r. organ wykonawczy „Konwencji o międzynarodowym handlu zagrożonymi gatunkami dzikiej fauny i flory” wezwał siedem krajów, w tym Gambię, do zawieszenia handlu drewnem tego gatunku.

W 2020 r. dochodzenie stacji BBC ujawniło, że z Gambii były wywożone ogromne ilości drewna zachodnioafrykańskiego drzewa różanego, przemycanego tam z Senegalu. Surowiec trafiał w większości do Chin, gdzie jest używany do produkcji mebli. W latach 2017–20 Chiny sprowadziły z Gambii ponad 300 tys. m3 drewna o wartości przeszło 100 mln dolarów.

Gambia była jednym z pięciu największych światowych eksporterów drewna gatunku Pterocarpus erinaceus, mimo że już prawie dziesięć lat temu przyznała, że jest zagrożony wyginięciem na jej własnym terytorium.

Źródło: www.bbc.com

Fot.: www.bbc.com

Francja

Zbiór płodów runa leśnego w lasach publicznych

We francuskich lasach publicznych – państwowych i samorządowych – jest zasadniczo dopuszczalne zbieranie płodów runa leśnego na potrzeby własne w umiarkowanych ilościach. W przypadku lasów stanowiących własność samorządów zasady zbioru mogą być dodatkowo regulowane aktami normatywnymi,
np. przepisami dotyczącymi używania grzebieni jagodowych, wydanymi przez lokalne organy administracji samorządowej. Generalnie jedna osoba może pozyskać w lasach publicznych do pięciu litrów jagód lub innych płodów runa leśnego dziennie.

We Francji metropolitalnej lasy zarówno państwowe (1,7 mln ha), jak i samorządowe (2,9 mln ha) znajdują się w pieczy jednego gospodarstwa leśnego – Krajowego Urzędu ds. Lasów (ONF). Opieka nad lasami samorządowymi, na którą ONF otrzymuje specjalne dotacje, odbywa się na podstawie karty lasów samorządowych – umowy zawieranej z francuską Krajową Federacją Gmin Leśnych (FNCOFOR). We francuskich lasach prywatnych zbiór płodów wymaga uzyskania uprzedniej zgody ich właściciela. Stanowi o tym jednoznacznie francuski kodeks cywilny.

Źródło: www.onf.fr

Fot.: www.adobe.stock.pl

Austria

Leśne 2022 piwem wiązówkowo-wierzbowym

Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf), zarządzające lasami państwowymi Republiki Austrii, od 12 lat warzą we współpracy z mistrzem piwowarskim Axelem Kiesbye (na zdjęciu podczas zbiorów surowca) koneserskie piwo Leśne (Waldbier). Zasadniczo każdy rocznik trunku bywa wzbogacany o inny dodatek pochodzący z lasów ÖBf. W 2022 r. są nim kwiaty wiązówki błotnej i młode pędy wierzby białej. Zostały one pozyskane w lasach łęgowych doliny Wachau w leśnictwie Leiben. Leśnicy i Axel Kiesbye ze współpracownikami zebrali ręcznie 15 kg kremowych kwiatów wiązówki, wydzielających słodki zapach
migdałowo-miodowy, i 50 kg pędów wierzby, których cierpki, gorzki aromat uszlachetnia – podobnie jak nuta wermutu – napoje i potrawy.

ÖBf zaczęły produkować limitowane partie piwa Leśnego w 2011 r. – Międzynarodowym Roku Lasów. Podstawowym dodatkiem do warzenia pierwszych roczników tego piwa były młode pędy, szyszki, nasiona lub żywica drzew iglastych – jodły (2011), limby (2012), modrzewia (2013), sosny czarnej (2014) i świerka (2015). W 2016 r. dodatkiem były gałązki, igły i szyszkojagody alpejskiej odmiany jałowca, w 2017 r. – kwiaty czeremchy zwyczajnej, w 2018 r. – kwiaty, liście i pędy dzikiej gruszy, a w 2019 r. – owoce jarzębu brekinii. Z kolei w 2020 r. Leśne było piwem barrigue, czyli takim, które dojrzewało w dębowej beczce. W 2021 r. zapoczątkowany został nowy cykl roczników piwa Leśnego, który skupia się nie tyle na samych dodatkach, ile na zbiorowiskach leśnych, z których są one pozyskiwane.

Sprzedaż Leśnego rusza od października. Dostępne jest w butelkach o pojemności 0,75 i 0,33 l w wybranych placówkach handlu specjalistycznego.

Źródło: www.bundesforste.at

Fot.: ÖBf-Archiv/Roast Media

Opr. A.S.