Pozyskanie płodów runa leśnego w 2023 roku

W 2023 r. Czesi chodzili do lasu częściej, ale zebrali mniej płodów runa leśnego niż zwykle. Przynajmniej raz w miesiącu wybrało się do lasu 74,7% mieszkańców Czech. To wzrost o 10% w stosunku do roku wcześniejszego. Liczba osób, które nie odwiedziły lasu (10,4%), była mniejsza niż w roku 2022 (11,8%).

Nasi południowi sąsiedzi zebrali w 2023 r. 28,85 tys. t płodów runa leśnego. Ilość ta odpowiada 3/4 wieloletniej średniej rocznej. Liczba gospodarstw domowych, których członkowie zbierają płody runa leśnego, maleje od 2020 roku. W 2023 r. najczęściej zbieranymi płodami były grzyby, jagody, maliny i jeżyny.

Łączna wartość płodów runa leśnego zebranych w 2023 r. w czeskich lasach szacowana jest na 6 mld koron czeskich (ok. 1 mld zł). Najczęściej zbierane były grzyby (17,34 tys. t o szacowanej wartości 3,67 mld koron). Na drugim miejscu znalazły się jagody (5,3 tys. t; 1,07 mld koron). Do najrzadziej zbieranych płodów należały brusznica i bez czarny.

Czeski las to miejsce wyjątkowe pod względem piękna, różnorodności i możliwości dostarczania nam płodów runa leśnego. Czesi lubią urozmaicać swoje spacery zbieraniem tych płodów i w tym narodowym hobby są jednymi z najaktywniejszych w Europie – mówi Marek Výborný, czeski minister rolnictwa.

Liczba pobytów w czeskich lasach wzrasta od 2020 roku. Na jednego mieszkańca Czech przypadło w 2023 r. ok. 47 pobytów w lesie. Natomiast na jeden hektar lasu przypadły 203 pobyty. To o przeszło 100% więcej od średniej długookresowej.

Wolny wstęp do lasów to w Czechach przywilej, który powinniśmy szanować. W Europie nie jest to wcale taka oczywista sprawa – zaznacza minister Výborný.

RokLiczba wizyt
w roku
na 1 mieszkańca
Liczba wizyt
w roku
na 1 ha lasu
201625105
20172188
20182085
20192398
202036155
202134148
202237158
202347203
średnio2398

Źródło: www.silvarium.cz

Ponownie zmierzyli swoje najwyższe drzewo

Za najwyższe drzewo w Czechach uznawana jest od 2014 r. daglezja zielona rosnąca w lesie w krainie Żeleznobrodsko, położonej na styku Gór Izerskich i Karkonoszy niedaleko granicy z Polską. Po dziesięciu latach Czesi ponownie zmierzyli swoją rekordzistkę, która jest jednym z największych drzew w Europie. Został również oceniony stan zdrowotny 145-letniej daglezji, której miąższość przekracza 30 m3. Pomiary zostały dokonane pod patronatem czeskiej reprezentacji PEFC przez arborystę z firmy TreeServis.

Drzewostan z największą daglezją należy do firmy Cortuum, która od dawna jest posiadaczem certyfikatu PEFC.

Gospodarka leśna w naszym kraju jest na bardzo wysokim poziomie, co wynika z więcej niż 250-letniej historii leśnictwa. Republika Czeska była również jednym z założycieli PEFC. Jednocześnie byliśmy jednym z pierwszych krajów, które wdrożyły do praktycznego stosowania funkcjonalny system certyfikacji lasów. Obecnie posiadamy certyfikaty obejmujące 70% naszych posiadłości leśnych – informuje Stanislav Slanina, dyrektor wykonawczy czeskiej reprezentacji PEFC.

Arborysta Štěpán Kriegler, dokładnie mierząc wysokość drzewa od wierzchołka do podstawy, uzyskał wynik równy 66,72 m. To oznacza, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat daglezja urosła o 2,67 m. Drzewo zachowuje witalność.

Źródło: www.silvarium.cz

Pawilon z drewna na EXPO 2025 w Japonii

Czeski pawilon na światowej wystawie EXPO 2025 w Osace zostanie zbudowany z drewna dostarczonego przez przedsiębiorstwa państwowe Lasy Republiki Czeskiej (LČR), Lasy i Dobra Wojskowe (VLS) oraz czeski Karkonoski Park Narodowy.

Czeski pawilon narodowy w Japonii będzie miał formę szklanej spirali, a konstrukcja nośna zostanie wykonana z drewna świerkowego dostarczonego m.in. przez państwowe przedsiębiorstwo LČR, które przekazało na ten cel 900 m3 drewna. Drewnianą konstrukcję wytwarzają już trzy zakłady w Czechach. W ten sposób po raz kolejny potwierdzamy promowanie wykorzystywania materiałów naturalnych i odnawialnych – zwłaszcza drewna. W Czechach wiemy, jak je produkować i przerabiać – mówi Marek Výborný, czeski minister rolnictwa.

Postrzegam czeski pawilon jako symbol kierunku naszej modernizacji, otwarcia na świat i zrównoważonego rozwoju, wyrażający się w połączeniu nowoczesnych technologii z rodzimą tradycją, czyli tradycyjnym materiałem budowlanym, jakim jest drewno. Domy z drewna mają szereg zalet. Pozwalają na wykorzystywanie lokalnego materiału. Ich budowa jest szybsza. Pomagają też akumulować węgiel, który dzięki temu nie trafia do atmosfery – dopowiada Petr Hladík, czeski minister środowiska.

Konkurs architektoniczny na projekt czeskiego pawilonu narodowego na EXPO 2025 został ogłoszony w grudniu 2022 roku. Zgłoszono 38 projektów, spośród których jury w marcu 2023 r. wybrało konstrukcję w kształcie szklanej spirali, zaprojektowaną przez studio Apropos Architects. Konstrukcja nośna budowli zostanie wykonana z paneli drewnianych, a elewacja – ze szkła artystycznego, które ma w Czechach wielowiekową tradycję. Wystawa EXPO 2025 będzie miała miejsce od kwietnia do października 2025 r. na sztucznej wyspie Yumeshima w Zatoce Osaka. Organizatorzy spodziewają się ok. 30 mln gości.

Wystawy światowe EXPO są prestiżowym wydarzeniem społecznym, biznesowym i kulturalnym. Odbywają się raz na pięć lat, trwają sześć miesięcy i odwiedzane są przez dziesiątki milionów ludzi. Stanowią platformę spotkań największych światowych firm i organizacji, które prezentują odwiedzającym swoje najnowsze pomysły, rozwiązania i nowinki technologiczne.

Źródło: www.lesycr.cz

Z zagranicy 3/2023

Litwa – Buk rozprzestrzenia się na północny wschód Czechy – Dalibor Šafařík dyrektorem lasów państwowych Europa – Unijny projekt certyfikacji sekwestrowania CO2  

Litwa

Buk rozprzestrzenia się na północny wschód

W lasach Litwy buk pospolity jest niezwykłym widokiem. Do niedawna naukowcy uważali, że północna granica zasięgu
występowania tego gatunku drzewa kończy się najdalej na południowo-zachodnich krańcach Litwy. Okazuje się jednak, że w miarę ocieplania się klimatu obszar bukowy zajmuje coraz większą część Litwy. Obecnie leśnicy z litewskiego Państwowego Gospodarstwa Leśnego (VMU) zaczęli już nawet zbierać nasiona buka na potrzeby odnawiania lasu w cieplejszych
regionach Litwy.

– Litwa leży na granicy zasięgu występowania buka, toteż wraz z ociepleniem klimatu drzewo to w naturalny sposób trafia do naszego kraju – mówi Marijonas Bernotavičius, kierownik Wydziału Nasiennictwa i Plantacji Leśnych w VMU. Bukiew zebrana ostatniej jesieni trafiła do szkółki leśnej w nadleśnictwie Poniewież, gdzie zostanie przysposobiona do wysiewu. W lasach Litwy buk najlepiej daje sobie radę w zachodniej i północnej części tego kraju. We wschodniej Litwie w mroźne zimy marznie i często zamiera.

Źródło: www.vmu.lt


Czechy

Dalibor Šafařík dyrektorem lasów państwowych

Minister rolnictwa Zdeněk Nekula, któremu podlega gospodarka leśna, wybrał Dalibora Šafaříka na nowego dyrektora generalnego Lasów Republiki Czeskiej (LČR) – przedsiębiorstwa zarządzającego czeskimi lasami państwowymi.

Dalibor Šafařík urodził się w 1973 roku. Jest absolwentem Wydziału Leśnictwa i Technologii Drewna Uniwersytetu Mendla w Brnie. Po studiach pracował na tej uczelni. W latach 2014–20 kierował Krajową Dyrekcją LČR w Brnie, po czym wrócił na uniwersytet, gdzie do czerwca 2022 r. pełnił funkcję kierownika Instytutu Ekonomiki i Polityki Gospodarki Leśnej i Drzewnej. Przed nominacją na stanowisko dyrektora generalnego był dyrektorem ekonomicznym LČR.

Jestem przekonany, że stabilność tkwi w różnorodności. Z taką wizją chcę kierować przedsiębiorstwem państwowym w najbliższych latach. Przy tym nie chodzi tu tylko o różnicowanie składu gatunkowego lasu, lecz także o sposób jego hodowli, w której ważne jest to, aby zapewnić więcej miejsca na odnowienie naturalne. Chcę też położyć większy nacisk na ochronę gleb leśnych, retencję leśną czy zakładanie zadrzewień przeciwwietrznych, które w ostatnich dziesięcioleciach prawie zniknęły z naszego krajobrazu – zapowiedział Dalibor Šafařík. – Chociaż od dawna zajmuję się problematyką ekonomiki leśnictwa, cenię sobie wszystkie metody łagodniejszej, bliskiej przyrody gospodarki, opartej na poszanowaniu procesów zachodzących w przyrodzie – dodał.

W wyborze dyrektora generalnego LČR pomagała ministrowi rolnictwa praska agencja kadrowa Constellation. Proces rekrutacyjno-selekcyjny obejmował, oprócz rozmów kwalifikacyjnych, testy przeprowadzane przez ekspertów z zakresu psychologii menedżerskiej. W skład agencyjnej komisji konkursowej wchodzili przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa, środowiska akademickiego, menedżerowie z doświadczeniem w zarządzaniu dużymi firmami i psychologowie. Do konkursu stanęło 21 kandydatów, z których do etapu końcowego przeszło sześciu. Minister Nekula w rozmowie z dziennikarzami nie zdradził, kto wygrał konkurs. Powiedział jedynie, że wybór został zawężony do sześciu finalistów, a Dalibor Šafařík znalazł się wśród kandydatów rekomendowanych przez komisję konkursową.

Źródło: www.silvarium.cz


Europa

Unijny projekt certyfikacji sekwestrowania CO2

Komisja Europejska przyjęła 30 listopada 2022 r. projekt uruchomienia pierwszego ogólnounijnego dobrowolnego systemu certyfikacji sekwestrowania CO2. Generalnie projekt wywołał pozytywny odzew w sektorze drzewnym i krytykę ze strony organizacji obrońców przyrody.

Projektowany system certyfikacji ma promować innowacyjne technologie sekwestrowania CO2 i zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju rozwiązania służące ochronie klimatu. Zakłada przy tym znaczne poprawienie jakości kwantyfikacji, kontroli i weryfikacji efektów sekwestracji. Poprzez podniesienie poziomu transparentności sekwestracji komisja chce zwiększyć zaufanie podmiotów gospodarczych do realnych działań sekwestracyjnych i zapobiec zjawisku zwanemu „greenwashing” – marketingowemu wykorzystywaniu etykiet przedsięwzięć proekologicznych bez rzeczywistego angażowania się w nie.

Projekt określa przepisy dotyczące niezależnej weryfikacji sekwestracji CO2 i zasady uznawania systemów certyfikacyjnych, mające zapewnić przejrzystość i wiarygodność procesu certyfikacji. W celu zagwarantowania odpowiedniej jakości i porównywalności sekwestracji CO2, Komisja proponuje model weryfikacyjny QU.A.L.ITY, przewidujący dokonywanie oceny działań sekwestracyjnych na podstawie czterech następujących kryteriów:
1. Kwantyfikacja (QUantification): działania związane z sekwestracją CO2 muszą być przedmiotem dokładnych pomiarów i zapewniać wyraźne korzyści dla klimatu. 2. Dodatkowość (Additionality): instrumenty służące sekwestrowaniu CO2 muszą wykraczać poza standardowe praktyki i wymogi prawa. 3. Magazynowanie długotrwałe (Long-term storage): certyfikaty winny być powiązane z czasem magazynowania CO2 w celu zapewnienia trwałości tego procesu. 4. Zrównoważony rozwój (SustainabilITY): działania w zakresie sekwestracji CO2 muszą harmonizować z celami zrównoważonego rozwoju lub przyczyniać się do ich realizacji w takich obszarach, jak adaptacja do zmiany klimatu, gospodarka o obiegu zamkniętym, ochrona zasobów wodnych i morskich oraz ochrona różnorodności biologicznej. Aby osiągnąć cel, jakim jest stanie się do 2050 r. pierwszą na świecie jego częścią neutralną pod względem klimatycznym, UE musi nie tylko ograniczyć emisje gazów cieplarnianych do minimum, lecz również zwiększyć pochłanianie CO2 z atmosfery.

Europejskie Stowarzyszenie Przemysłu Tartacznego (EOS) z zadowoleniem przyjęło inicjatywę legislacyjną KE. Drewno stanowi obecnie zaledwie 3% wszystkich materiałów stosowanych w budownictwie europejskim. W tej sferze wciąż tkwi więc duży potencjał rozwojowy. Projekt KE sprzyja realizacji programu Nowy Europejski Bauhaus poprzez uznanie zdolności drewnopochodnych i energooszczędnych materiałów budowlanych do sekwestracji węgla. Wspomniany program ma na celu urzeczywistnienie założeń Europejskiego Zielonego Ładu w sferze mieszkaniowej.

Organizacje ekologiczne skrytykowały projekt za nieprecyzyjne zdefiniowanie pojęcia „długotrwałe magazynowanie CO2”. Według nich kilkadziesiąt lat użytkowania, które wchodzą w grę w przypadku wielu produktów drzewnych, nie jest wystarczająco długim okresem, aby można było mówić o magazynowaniu trwałym. Z kolei technologie przemysłowe, takie jak wytwarzanie energii z biomasy w kombinacji z wychwytywaniem i składowaniem CO2 (BECCS) czy bezpośrednie jego wychwytywanie z powietrza i składowanie (DACCS), które mogą zapewnić trwałość magazynowania CO2, nie są obecnie opłacalne na dużą skalę i wiążą się z ogromnym ryzykiem społecznym, środowiskowym i gospodarczym oraz z wysokimi kosztami realizacji (duże zużycie energii i zasobów, nakłady na transport i magazynowanie geologiczne).

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.