Kompresja organizacji lasów państwowych
Jesienią 2024 r. rozpoczęła się reorganizacja Państwowego Przedsiębiorstwa Wyspecjalizowanego Lasy Ukrainy, które ma w swojej pieczy 6,6 mln ha ukraińskich państwowych gruntów leśnych. Dokonywana jest przede wszystkim kompresja struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Jednocześnie następuje cyfryzacja procesów gospodarki leśnej.
Ukraińskie lasy państwowe rozpoczęły działalność w formie jednego, scentralizowanego podmiotu gospodarczego o czteroszczeblowej strukturze organizacyjnej pod koniec 2022 roku. Lasy Ukrainy składały się wówczas z dyrekcji centralnej, dziewięciu dyrekcji regionalnych i 148 gospodarstw filialnych, w których zgrupowanych było łącznie 1451 nadleśnictw. Obecnie przeprowadzany jest proces redukcji liczby gospodarstw filialnych i przenoszenia zarządzania finansami, kadrami i innymi funkcjami administracyjnymi ze szczebla filialnego na szczebel dyrekcji regionalnych. Koordynację prac w terenie przejmują zaś nadleśnictwa.
– Ostatecznym celem reformy jest nie centralizacja, lecz wprowadzenie wszędzie jednolitych standardów zarządzania. Zdecydowaliśmy na przykład o częściowym powrocie procesu udzielania zamówień na szczebel dyrekcji regionalnych, ponieważ są tam już specjaliści, którzy mogą przeprowadzać ten proces zgodnie z odpowiednimi przejrzystymi procedurami. Na szczeblu regionalnym zaczniemy także sporządzać plan inwestycyjny na przyszły rok – mówi Jurij Bołochowiec, dyrektor generalny Lasów Ukrainy.
Ukraińcy korzystają z litewskich doświadczeń w zakresie reformy ładu korporacyjnego lasów państwowych. Uważają bowiem Litwę za wzór udanych reform w całym sektorze przedsiębiorstw państwowych, tym bardziej że Litwini już przed siedmioma laty stanęli przed podobnymi wyzwaniami, z jakimi dziś boryka się Ukraina, reformując swój sektor państwowy. Ukraińcy zamierzają jednak zreformować swoje państwowe leśnictwo głębiej niż Litwini. Docelowo Lasy Ukrainy mają zostać przekształcone w spółkę akcyjną, której wyłącznym właścicielem będzie państwo. Pierwszym krokiem na drodze poprawy ładu korporacyjnego Lasów Ukrainy było ich włączenie do katalogu podmiotów gospodarczych sektora państwowego, szczególnie ważnych dla ukraińskiej gospodarki. Członkowie zarządów i rad nadzorczych takich podmiotów są wyłaniani w otwartym konkursie przeprowadzanym pod kontrolą specjalnej komisji nominacyjnej. W jej skład wchodzą przedstawiciele nie tylko różnych ukraińskich organów państwowych, lecz również organizacji międzynarodowych.
Od jesieni 2024 r. Lasy Ukrainy sprzedają drewno na aukcjach z mechanizmem stopniowego kształtowania cen (wpierw rosnąco, później malejąco). Informacje o średnich ważonych cenach sortymentów w poszczególnych regionach Ukrainy są dostępne na stronie internetowej przedsiębiorstwa. Z nabywcami drewna podpisywane są umowy półroczne. Planowane jest wprowadzenie także umów rocznych.
Reorganizacja Lasów Ukrainy przeprowadzana jest w sposób zabezpieczający dotychczasowy zakres certyfikacji ich gospodarki leśnej. W systemie FSC certyfikowanych jest 4,6 mln ha powierzchni leśnej Lasów Ukrainy, w systemie PEFC – 0,25 mln ha.
Źródło: www.e-forest.gov.ua
