Z zagranicy: Ukraina

Pod koniec stycznia 2025 r. rada ministrów Ukrainy zatwierdziła nominacje trzech członków rady nadzorczej Państwowego Przedsiębiorstwa Wyspecjalizowanego Lasy Ukrainy, które ma w swojej pieczy ukraińskie lasy państwowe. Zatwierdzonymi członkami są: Roberts Strīpnieks, Janne Risto Samuel Harjunpää i Markijan Wytwickij (członkowie niezależni) oraz Ołeksij Kuczer (przedstawiciel władzy państwowej, szef Państwowej Służby Regulacyjnej Ukrainy).

Łotysz Roberts Strīpnieks jest absolwentem Łotewskiej Akademii Rolniczej, na której uzyskał tytuł magistra inżyniera leśnictwa. Przez przeszło 25 lat pracował w gospodarce leśnej na Łotwie. Ma przy tym ponad 20 lat doświadczenia w pracy na najwyższym stanowisku kierowniczym: był prezesem zarządu Łotewskich Lasów Państwowych (LVM) od momentu ich ukonstytuowania w formie niegiełdowej spółki akcyjnej w październiku 1999 r. aż do 2021 r., kiedy zdecydował się podjąć nowe wyzwania w sektorze prywatnym. Pod kierownictwem Strīpnieksa obroty LVM wzrosły kilkunastokrotnie (z 24 mln euro w 2000 r. do 349 mln euro w 2020 r.), uruchomiony został nowy system sprzedaży drewna, powstał niezależny system pomiaru drewna oraz wdrożone zostały do praktycznego stosowania najnowsze informatyczne technologie planowania i wspomagania produkcji. Przed przejściem do LVM Strīpnieks był doradcą łotewskiego ministra rolnictwa. Wcześniej sprawował funkcję kierownika Wydziału Rozwoju, Wsparcia i Informacji Państwowej Służby Leśnej. Roberts Strīpnieks ma doświadczenie w realizacji projektów inwestycyjnych oraz przeprowadzaniu audytów finansowych spółek. Wielokrotnie współpracował z przedstawicielami sektora leśnego Ukrainy, w szczególności jako konsultant ds. realizacji projektu pn. Plan rozwoju sektora leśnego Ukrainy.

Fin Janne Risto Samuel Harjunpää ma 30-letnie doświadczenie w międzynarodowej bankowości korporacyjnej i finansach. Ma dogłębną wiedzę z zakresu zarządzania kredytami, restrukturyzacji bankowej i korporacyjnej, cyfryzacji oraz doradztwa finansowego. Był konsultantem Banku Światowego. W swojej karierze zrealizował szereg projektów zarządzania firmowymi aktywami finansowymi w blisko 30 krajach na całym świecie. Przeprowadził wiele skutecznych restrukturyzacji i sanacji zarówno małych i średnich przedsiębiorstw, jak i dużych korporacji. Ma także doświadczenie w zarządzaniu kryzysowym w sektorze bankowym.

Markijan Wytwickij przez 15 lat pracował w Kanadzie w sektorach administracji publicznej, ekologii, zarządzania przyrodą i opieki zdrowotnej. W szczególności zajmował się procesem optymalizacji i cyfryzacji kanadyjskiej gospodarki leśnej. Swoją pracą przyczynił się do obniżenia kosztów działania kanadyjskiej administracji leśnej o 15% i do pełnego zdigitalizowania systemu kontroli zasobów leśnych Kanady. Pełniąc funkcję wiceprezesa ds. innowacji i technologii w Kanadyjsko-Ukraińskiej Izbie Handlowej, Markijan Wytwickij zdobył wiedzę z zakresu zarządzania transakcjami transgranicznymi i tworzenia partnerstw strategicznych.

W kwietniu 2024 r. Lasy Ukrainy zostały włączone do katalogu podmiotów gospodarczych sektora państwowego, szczególnie ważnych dla ukraińskiej gospodarki. Członkowie zarządów i rad nadzorczych takich podmiotów są wyłaniani w otwartym konkursie przeprowadzanym pod kontrolą specjalnej komisji nominacyjnej. W skład komisji wchodzą przedstawiciele nie tylko różnych ukraińskich organów państwowych, lecz także organizacji międzynarodowych. Docelowo Lasy Ukrainy mają zostać przekształcone w spółkę akcyjną, której wyłącznym właścicielem będzie państwo.

Lasy Ukrainy mają w swojej pieczy 6,6 mln ha ukraińskich gruntów państwowych, w tym 5,9 mln ha lasów. Od 2022 r. działają w formie jednego ogólnokrajowego przedsiębiorstwa państwowego. Początkowo składały się z dziewięciu dyrekcji regionalnych i 148 gospodarstw filialnych, w których zgrupowanych było łącznie 1451 nadleśnictw. Od jesieni 2024 r. przechodzą restrukturyzację. Gospodarstwa filialne przekształcane są w nowe, duże nadleśnictwa (pod koniec stycznia 2025 r. było 97 takich jednostek), które podlegają bezpośrednio dziewięciu dyrekcjom regionalnym. Stare, małe nadleśnictwa stają się leśnictwami (1343 jednostki). Lasy Ukrainy sprzedają ok. 12 mln m³ drewna rocznie. Z nabywcami drewna podpisują umowy półroczne. Planują wprowadzenie także umów rocznych.

W systemie FSC certyfikowanych jest 4,6 mln ha powierzchni leśnej Lasów Ukrainy, w systemie PEFC – 0,25 mln ha.

Źródło: www.e-forest.gov.ua

Jesienią 2024 r. rozpoczęła się reorganizacja Państwowego Przedsiębiorstwa Wyspecjalizowanego Lasy Ukrainy, które ma w swojej pieczy 6,6 mln ha ukraińskich państwowych gruntów leśnych. Dokonywana jest przede wszystkim kompresja struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Jednocześnie następuje cyfryzacja procesów gospodarki leśnej.

Ukraińskie lasy państwowe rozpoczęły działalność w formie jednego, scentralizowanego podmiotu gospodarczego o czteroszczeblowej strukturze organizacyjnej pod koniec 2022 roku. Lasy Ukrainy składały się wówczas z dyrekcji centralnej, dziewięciu dyrekcji regionalnych i 148 gospodarstw filialnych, w których zgrupowanych było łącznie 1451 nadleśnictw. Obecnie przeprowadzany jest proces redukcji liczby gospodarstw filialnych i przenoszenia zarządzania finansami, kadrami i innymi funkcjami administracyjnymi ze szczebla filialnego na szczebel dyrekcji regionalnych. Koordynację prac w terenie przejmują zaś nadleśnictwa.

– Ostatecznym celem reformy jest nie centralizacja, lecz wprowadzenie wszędzie jednolitych standardów zarządzania. Zdecydowaliśmy na przykład o częściowym powrocie procesu udzielania zamówień na szczebel dyrekcji regionalnych, ponieważ są tam już specjaliści, którzy mogą przeprowadzać ten proces zgodnie z odpowiednimi przejrzystymi procedurami. Na szczeblu regionalnym zaczniemy także sporządzać plan inwestycyjny na przyszły rok – mówi Jurij Bołochowiec, dyrektor generalny Lasów Ukrainy.

Ukraińcy korzystają z litewskich doświadczeń w zakresie reformy ładu korporacyjnego lasów państwowych. Uważają bowiem Litwę za wzór udanych reform w całym sektorze przedsiębiorstw państwowych, tym bardziej że Litwini już przed siedmioma laty stanęli przed podobnymi wyzwaniami, z jakimi dziś boryka się Ukraina, reformując swój sektor państwowy. Ukraińcy zamierzają jednak zreformować swoje państwowe leśnictwo głębiej niż Litwini. Docelowo Lasy Ukrainy mają zostać przekształcone w spółkę akcyjną, której wyłącznym właścicielem będzie państwo. Pierwszym krokiem na drodze poprawy ładu korporacyjnego Lasów Ukrainy było ich włączenie do katalogu podmiotów gospodarczych sektora państwowego, szczególnie ważnych dla ukraińskiej gospodarki. Członkowie zarządów i rad nadzorczych takich podmiotów są wyłaniani w otwartym konkursie przeprowadzanym pod kontrolą specjalnej komisji nominacyjnej. W jej skład wchodzą przedstawiciele nie tylko różnych ukraińskich organów państwowych, lecz również organizacji międzynarodowych.

Od jesieni 2024 r. Lasy Ukrainy sprzedają drewno na aukcjach z mechanizmem stopniowego kształtowania cen (wpierw rosnąco, później malejąco). Informacje o średnich ważonych cenach sortymentów w poszczególnych regionach Ukrainy są dostępne na stronie internetowej przedsiębiorstwa. Z nabywcami drewna podpisywane są umowy półroczne. Planowane jest wprowadzenie także umów rocznych.

Reorganizacja Lasów Ukrainy przeprowadzana jest w sposób zabezpieczający dotychczasowy zakres certyfikacji ich gospodarki leśnej. W systemie FSC certyfikowanych jest 4,6 mln ha powierzchni leśnej Lasów Ukrainy, w systemie PEFC – 0,25 mln ha.

Źródło: www.e-forest.gov.ua