Z zagranicy 7/2013

Łotwa Układ Łotewskich Lasów Państwowych z myśliwymi Europa Negocjacje w sprawie europejskiej konwencji leśnej Austria Powiększenie puszczańskiego rezerwatu Dürrenstein Bawaria, Niemcy Azjatycka kózka odkryta także w lesie Dolna Saksonia, Niemcy Ekolodzy będą mieli więcej do powiedzenia Niemcy Dom Lasów w Hamburgu

Łotwa
Układ Łotewskich Lasów Państwowychz myśliwymi

Spółka akcyjna Łotewskie Lasy Państwowe(LVM) podpisała z łotewskimi związkami łowieckimi układ o współpracy wredukowaniu szkód łowieckich. Celem układu jest stymulowanie rozwojuinfrastruktury łowieckiej niezbędnej do ograniczenia szkód łowieckich w lasach.

– Mając na celu obniżenie rozmiaru szkódpowodowanych przez zwierzynę, postanowiliśmy usiąść do negocjacyjnego stołu zmyśliwymi, aby wspólnie poszukać rozwiązań. Współpraca jest bowiem niezbędna dohodowli zdrowych lasów o dużej produkcyjności i jakości – mówi MartinsGutmanis, szef działu hodowli lasu w spółce LVM.

Janis Baumanis, prezes Łotewskiej UniiMyśliwych, podkreśla: – Układ rozpoczyna nowy etap współpracy spółki akcyjnejŁotewskie Lasy Państwowe z myśliwymi. Jeszcze kilka lat temu takie porozumieniebyłoby nie do pomyślenia. Łotewscy myśliwi mają teraz nadzieję, że spółka widziw swoich lasach nie tylko myśliwych dewizowych, lecz również miejscowych.

Źródło: www.lvm.lv

   

Europa
Negocjacje w sprawie europejskiejkonwencji leśnej

W dniach od 28 stycznia do 1 lutego odbyłasię w Antalyi w Turcji trzecia sesja Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnegods. Europejskiej Konwencji Leśnej (INC3). W posiedzeniu uczestniczyło 150 osób,w tym przedstawiciele 35 rządów krajowych i Unii Europejskiej.

Komitet Negocjacyjny kontynuował w Turcjiprace nad projektem tekstu europejskiej konwencji leśnej, uwzględniając wynikiwcześniejszego spotkania eksperckiego w Hiszpanii, poświęconego podstawowejterminologii, oraz rezultaty konsultacji w sprawie możliwych implikacjiulokowania konwencji leśnej pod auspicjami ONZ. Zostało zakończone drugie irozpoczęte trzecie czytanie projektu. Trzecią sesję wznowiono w terminie 3–5kwietnia w Petersburgu, tak aby mieć więcej czasu na uregulowanie podstawowychkwestii przed czwartą sesją (ostatnią zaplanowaną w ramach mandatu udzielonegoKomitetowi Negocjacyjnemu), która ma się odbyć 10–14 czerwca w Warszawie.

Jednym z obserwatorów procesunegocjacyjnego jest Konfederacja Europejskich Właścicieli Lasów (CEPF).Aljoscha Requardt, sekretarz generalny CEPF, tak podsumowuje wyniki sesji INC3:– W porównaniu z sesjami INC1 i INC2 sesja INC3 miała z pewnością mniejinteraktywny charakter. Obserwatorzy mieli raczej niewiele okazji do zabraniagłosu i współuczestniczenia w negocjowaniu projektu tekstu. Świadczy to jednako tym, że delegaci państwowi i unijni traktują proces negocjacyjny bardzopoważnie. Z punktu widzenia obserwatora można powiedzieć, że również podczastrzeciej  sesji negocjacyjnej zostałosiągnięty ogromny postęp. Cały proces na pewno nie jest łatwy. Wiele kwestii,takich jak spójność przepisów czy system finansowy i instytucjonalny, pozostajeotwartych. Projekt tekstu w obecnym kształcie obejmuje już jednak zapisy kilkuzasad o fundamentalnym znaczeniu dla branży leśnej, co z perspektywyeuropejskich właścicieli lasów można ocenić pozytywnie.

Źródło: www.cepf-eu.org

   

Austria
Powiększenie puszczańskiegorezerwatu Dürrenstein

Fot. bundesforste.dePuszcza Dürrenstein w Północnych Alpach Wapiennychto jedyny w Austrii kompleks lasów pierwotnych. W granicach rezerwatuDürrenstein znajdowało się dotychczas 2,4 tys. ha puszczy. W połowie lutego br.rezerwat został powiększony o blisko 1 tys. ha lasów, administrowanych do tejpory przez spółkę akcyjną Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf), w której zarządzieznajdują się lasy państwowe Austrii. Centralną część puszczy Dürrensteinstanowi 500-hektarowy obiekt Rothwald – pierwotny las z drzewostanemświerkowo-jodłowo-bukowym. Drzewostany dołączone do rezerwatu mają co najmniej200 lat i znajdują się w stanie zbliżonym do naturalnego.

Źródło: www.bundesforste.at  

  

Bawaria, Niemcy
Azjatycka kózka odkrytatakże w lesie

Szkodnik drzew Anoplophora glabripennis,bardzo niebezpieczny chrząszcz z rodziny kózkowatych zawleczony do Europy zAzji, był dotychczas odkrywany w Niemczech jedynie w okolicach dróg, w parkachi na powierzchniach otwartych. Ostatnio jednak stwierdzono jego występowanie wniewielkim lesie w gminie Feldkirchen w Bawarii.

Azjatycka kózka mogła się rozprzestrzenićna znacznej powierzchni w lesie, ponieważ pozostawała tam przez wiele latnieodkryta. Las w gminie Feldkirchen jest czwartym odkrytym dotąd w Niemczechobszarem z drzewami zasiedlonymi przez szkodnika. Cały drzewostan będzie musiałzostać wykarczowany. Rozpoczęto już usuwanie wszystkich drzew i krzewów,rosnących wzdłuż autostrady A94, na odcinku przebiegającym przez gminęFeldkirchen.

Źródło: www.forstpraxis.de

   

Dolna Saksonia, Niemcy
Ekolodzy będąmieli więcej do powiedzenia

Przedsiębiorstwo państwowe DolnosaksońskieLasy Krajowe (NLF), w zarządzie którego znajdują się lasy państwowe landu DolnaSaksonia (330 tys. ha), włączy organizacje ekologiczne w proces opracowywaniaplanów ochrony i rozwoju obszarów siedliskowych sieci Natura 2000, wyznaczonychw lasach NLF. Dzięki temu planowanie naturowe stanie się procesem bardziejtransparentnym. Dotychczas plany ochrony i rozwoju obszarów siedliskowych wlasach państwowych uzgadniane były jedynie ze służbami ochrony przyrody. Prawoorganizacji ekologicznych i innych podmiotów trzecich do partycypacji wopracowywaniu planów ochrony i rozwoju obszarów siedliskowych w lasach NLFzostało potwierdzone orzeczeniem Sądu Okręgowego w Hanowerze z dnia 31 styczniabr.

Źródło: www.forstpraxis.de

 

 

Niemcy
Dom Lasów w Hamburgu

Fot. Flickr.comW listopadzie 2012 r. został w Hamburguuroczyście otwarty Dom Lasów. Inicjatorem jego powstania jest StowarzyszenieOchrony Lasu w Niemczech (SDW). Ekologiczny, wielofunkcyjny obiekt unaocznia wfascynujący sposób znaczenie lasów. Centralną część Domu Lasów zajmuje LeśneCentrum Prezentacji Naukowej. Na powierzchni 650 m2 rozmieszczonych jest 80stanowisk, na których prezentowane i objaśniane są różne funkcje lasu. Ofertawystawowa obejmuje liczne eksponaty i pokazy filmów.

W Domu Lasów znajdują się salekonferencyjne, które mogą pomieścić 300 osób. Oferta edukacyjna adresowana jestnie tylko do dzieci i młodzieży, lecz również do dorosłych. Restauracja na 110miejsc serwuje potrawy związane z lasem i specjalności kuchni regionalnej. Natrzech najwyższych piętrach Domu Lasów mieści się hotel z 82 pokojami.Kondygnacje hotelu wykonane są w całości z masywnej konstrukcji drewnianej.Wystrój poszczególnych pokoi nawiązuje do określonego gatunku drzewa.

Dom Lasów stał się już atrakcją turystycznąHamburga, celem wycieczek rodzinnych i popularnym miejscem edukacjipozaszkolnej.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

 

Z zagranicy 20/2013

Litwa Najlepszy model leśnictwa w Europie? Niemcy Konieczna rewizja wielofunkcyjności gospodarki leśnej Brandenburgia, Niemcy Pikselowa mygła   Austria Trzecie leśne stypendium literackie  

Litwa
Najlepszy model leśnictwa wEuropie?

Litewscy leśnicy uważają się za lideróweuropejskiego leśnictwa. Argumenty na uzasadnienie tego mniemania przedstawiłdyrektor generalny Litewskich Lasów Państwowych, Benjaminas Sakalauskas, wopracowaniu pt. „Litwa. Państwo w środku Europy”.

Jak informuje Sakalauskas, w 2012 r.naukowcy z prestiżowego amerykańskiego Uniwersytetu Yale’a uznali Litwę za krajnajlepiej chroniący zasoby leśne spośród wszystkich 132 ocenianych państw.Podstawowymi kryteriami oceny były: zmiana zapasu drzewostanów w latach1995–2010, użytkowanie rębne i zalesianie w latach 2000–10. Z kolei zespółnaukowców z litewskiego Uniwersytetu Aleksandrasa Stulginskisa, skupionychwokół prof. Antanasa Buračasa, wykazał w 2012 r., że rentowność kapitałuwłasnego w litewskiej branży leśnej należy do najwyższych w Europie i osiągapoziom 16,3%. Jednocześnie Litewskie Lasy Państwowe, w których zarządzieznajduje się ok. 1 mln ha lasów, wpłaciły w 2012 r. do kasy publicznej 92,7 mlnlitów tytułem różnych podatków. Suma płaconych przez nie podatków sięga aż 42%ich przychodów. Jak twierdzi Sakalauskas, żadne inne gospodarstwo leśne w UniiEuropejskiej nie płaci tak wysokich podatków.

W ostatnich 10 latach w litewskich lasach –tak państwowych, jak i prywatnych – pozyskiwano rocznie ok. 50% przyrostu.Naukowcy szacują, że w okresie tym wartość samych lasów państwowych wzrosła o 1mld litów wyłącznie z tytułu przyrostu zasobów drzewnych na pniu. W 2002 r.litewski rząd przyjął program zalesieniowy, który zakładał wzrost lesistościLitwy o 3% do 2020 roku. Cel ten został osiągnięty praktycznie już teraz:lesistość kraju wzrosła z 30,9% w 2001 r. do 33,3% w roku 2012.

Litewscy leśnicy stworzyli wyjątkowoefektywny system wykrywania i tłumienia pożarów leśnych. Dzięki niemu litewskasłużba leśna jest, jak twierdzi Sakalauskas, jedyną w Europie, a być może takżena całym świecie służbą leśną, która gasi pożary własnymi siłami. Błyskawicznalokalizacja zarodków pożarów sprawia, że robotnicy leśni docierają na miejsce wciągu zaledwie 10–15 min. i do stłumienia ognia wystarcza z reguły podstawowysprzęt przeciwpożarowy. Litewscy leśnicy zaczęli już nawet żartować, że lasy wich kraju są niepalne.

Litewskie Lasy Państwowe, sprawujące pieczęnad przeszło połową lasów Litwy, składają się z 42 nadleśnictw, które mająstatus przedsiębiorstw państwowych. Nadzór nad nadleśnictwami sprawuje DyrekcjaGeneralna Lasów Państwowych, która jest usytuowana w strukturze MinisterstwaŚrodowiska Litwy. W 2012 r. został zatwierdzony litewski Narodowy ProgramRozwoju Sektora Leśnego na lata 2012–2020. Przewiduje on wzrost świadczeń lasówna rzecz społeczeństwa przy zapewnieniu przestrzegania zasad zrównoważonejgospodarki leśnej.

Źródło: www.gmu.lt

 

Niemcy
Konieczna rewizja wielofunkcyjnościgospodarki leśnej

W związku z rosnącym zapotrzebowaniem nasurowce, energię i inne dobra dostarczane przez las coraz trudniejsze staje siękonsekwentne realizowanie idei wielofunkcyjnej gospodarki leśnej na wszystkichpowierzchniach leśnych. Temu problemowi poświęcona była sesja naukowa pt.„Plantacja czy las naturalny? Zbiorowiska leśne i drzewiaste – międzyintensyfikacją a ekstensyfikacją”, która odbyła się 21 i 22 marca 2013 r. naWydziale Leśnym Politechniki Drezdeńskiej w Tharandt.

Jednym z podstawowych materiałów sesji byłreferat na temat intensywnych systemów hodowli lasu, wygłoszony przez prof.Jürgena Bauhusa z uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim. Prof. Bauhusstwierdził, że globalny wzrost rozmiaru użytkowania drewna pociąga za sobą koniecznośćintensyfikacji hodowli lasu. Zdaniem profesora, intensyfikacja hodowli lasumoże pozwolić na odciążenie części powierzchni leśnych (koncepcja„ekstensyfikacji przez intensyfikację”). Obecnie rozważane są w Niemczechnastępujące sposoby intensyfikacji produkcji drewna: plantacje na użytkachrolnych, dobór produktywnych gatunków drzew, stosowanie materiału ulepszonegogenetycznie, nawożenie, obniżenie zapasu i skrócenie cyklu produkcyjnego,optymalizacja produktywności powierzchniowej, zwiększenie stopniaużytkowania lasu, wykorzystanie wcześniejszych stadiów sukcesji i wyprowadzaniedrzewostanów mieszanych.

Intensyfikację hodowli lasu utrudniajągłównie dwa czynniki: niedostateczna wiedza z tego zakresu i negatywnekonotacje pojęcia „intensyfikacja” w kontekście leśnym. W innych branżachdyskusje na temat poniesienia produkcyjności są na porządku dziennym, wgospodarce leśnej – nie. Zdaniem prof. Bauhusa, wytyczna na przyszłość powinnabrzmieć: „I las naturalny, i plantacja”.

Źródło: AFZ-DerWald 14/2013

 

 

Brandenburgia, Niemcy
Pikselowa mygła

W ramach obchodów jubileuszu 300-leciazasady trwałości lasu w Niemczech, artysta Wolfgang Georgsdorf stworzył (wewspółpracy z Gospodarstwem Krajowym „Lasy Brandenburgii” i innymi partnerami)instalację artystyczną w przestrzeni publicznej. Do jej stworzenia posługiwałsię kłodami sosnowymi.

Bejcowane na różne odcienie czoła kłód sa pikselami olbrzymiego obrazu (Fot. forst.brandenburg.de)

Na opuszczonym, ukrytym w lesie lotniskuwojskowym w pobliżu miejscowości Hammer, ułożona została mygła o długości 35 mi wysokości 6 m. Instalacja na różne sposoby nawiązuje do idei zrównoważonegorozwoju. Motyw obrazu symbolizuje ochronę różnorodności gatunkowej(Brandenburgia należy do regionów o największym w Europie zagęszczeniupopulacji bielika) i powrót zwierząt na tereny, z których dawniej zostaływyparte przez człowieka. Jednocześnie pikselowy obraz uzmysławia to, że wielkaidea, a w szczególności idea zrównoważonego rozwoju, do swojego pełnegoujawnienia wymaga pewnego dystansu przestrzennego i czasowego. Ponadto konturobrazu jest stylizowanym diagramem zmian powierzchni leśnej w Niemczech: wpierwnastępuje jej spadek, a następnie, po wprowadzeniu w 1713 r. zasady trwałości lasu, wzrost.

Źródło: http://forst.brandenburg.de

 

Austria
Trzecie leśne stypendiumliterackie

 

Laureatka konkursu Lara Sielmann spędzi w leśnej chacie dwa miesiące, pisząc nowe dzieła literackie (Fot. www.bundesforste.at)Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf) wewspółpracy z austriackim magazynem przyrodniczym WALD przyznały po raz trzecileśne stypendium literackie, które obejmuje dwumiesięczny pobyt twórczy wnależącej do ÖBf chacie leśnej oraz wsparcie finansowe w wysokości 1500 euromiesięcznie. W tym roku leśną stypendystką literacką została Lara Sielmann.Młoda autorka z Berlina triumfowała nad 120 twórcami ze wszystkich krajówniemieckiego obszaru językowego, którzy wzięli udział w konkursie na stypendiumleśne. W skład tegorocznego jury konkursowego wchodzili: pisarz MichaelStavaric, dramatopisarka Lisa Danulat i laureat ubiegłorocznego stypendiumleśnego Chris Michalski. Próbki projektu twórczego Lary Sielmann ukażą się wjesiennym wydaniu magazynu WALD.
Spółka akcyjna ÖBf, zatrudniająca 1220pracowników, gospodaruje w austriackich lasach państwowych. W zarządzie ÖBfznajduje się 511 tys. ha lasów, w tym 347 tys. ha lasów gospodarczych. Ideaprzyznawania leśnego stypendium literackiego przez ÖBf i magazyn WALD zrodziłasię w 2011 r., obchodzonym jako Międzynarodowy Rok Lasów.

Źródło: www.bundesforste.at


Opr. A.S.

 

Z zagranicy 19/2013

Europa Organizacje pozarządowe odrzucają projekt tekstu konwencji leśnej Finlandia Niskie ceny drewna krajowego są niekorzystne dla całego sektora leśno-drzewnego     Wielka Brytania Zmiany w administracji leśnej    Bawaria, Niemcy Pakt na rzecz Lasów Prywatnych

Europa
Organizacje pozarządowe odrzucająprojekt tekstu konwencji leśnej


Nad projektem konwencji o lasach dyskutowano m.in. w Warszawie w czerwcu 2013 roku (Fot. UZ)Szeroka koalicja europejskich organizacjipozarządowych ostro skrytykowała projekt tekstu europejskiej konwencji leśnej,przygotowany przez przedstawicieli rządów europejskich. Koalicja liczy 30członków. Znajdują się wśród nich takie organizacje jak: FERN (
Paproć),Przyjaciele Ziemi – Europa, BirdLife – Europa, Greenpeace, ClientEarth iNiemiecka Liga Ochrony Przyrody. Członkowie koalicji uważają, że projektowanezapisy konwencji forsują produkcję drewna, kosztem dbałości o poprawę ogólnegostanu ekosystemów leśnych w Europie. Projekt tekstu jest ponadto ogólnikowy izarazem zbyt restrykcyjny, w kwestii współudziału społeczeństwa obywatelskiegow procesach decyzyjnych.

Źródło: www.fern.org

 

Finlandia
Niskie ceny drewna krajowego sąniekorzystne dla całego sektora leśno-drzewnego

„Ceny surowca dla przemysłu drzewnego sązbyt wysokie w porównaniu z cenami produktów końcowych”… „Warunkiemprzetrwania przemysłu drzewnego są stabilne dostawy surowca po cenachkonkurencyjnych”… „W Finlandii pozyskuje się zaledwie połowę przyrosturocznego”… Takie nagłówki często pojawiają się w ostatnim czasie w fińskichmediach. Przesłanie jest jasne: drewno jest za drogie i jest go zbyt mało na rynku(Skąd my to znamy?).

Tymczasem roczny przyrost fińskich lasów –104 mln m3 – jest obecnie większy niż kiedykolwiek w historii. W 2012 r.całkowity rozmiar ubytków drewna na pniu (pozyskanie plus ubytki naturalne)osiągnął w Finlandii poziom 70 mln m3, co oznacza, że nieużytkowane pozostały34 mln m3 przyrostu. Zgodnie z wynikami badań Fińskiego Instytutu BadawczegoLeśnictwa (Metla), maksymalna ilość drewna, którą można w Finlandii pozyskiwaćw ramach zrównoważonej gospodarki leśnej, wynosi właśnie 70 mln m3 rocznie.Jednak fiński przemysł drzewny zużywał w latach 2010–2012 przeciętnie 62 mln m3surowca rocznie, w tym 9 mln m3 drewna importowanego. To oznacza, że masyspożytkowanego i niespożytkowanego krajowego surowca drzewnego wynosiły wFinlandii odpowiednio 53 i 17 mln m3. Takie są fakty.

A więc surowca drzewnego w Finlandiibynajmniej nie brakuje. Dlaczego więc Finowie importują drewno? Blisko połowaimportowanego surowca drzewnego to drewno brzozowe. I rzeczywiście, w Finlandiibrakuje brzozy. Jednak w przypadku drewna iglastego można mówić o nadpodażysurowca krajowego. Czy zatem jest on rzeczywiście zbyt drogi?

Prawie połowa importowanego do Finlandii surowca to drewno brzozowe (Fot. T. Sohlman)

Co byłoby, gdyby fińskie drewno byłoznacznie tańsze? Tę hipotetyczną sytuację można przeanalizować, uciekając siędo porównania Finlandii z krajami, gdzie ceny drewna były do niedawna znacznieniższe. W strefie borealnej są dwa takie kraje: Federacja Rosyjska i Kanada.Jednak pod względem struktury własności leśnej żaden z tych krajów nieprzypomina Finlandii, gdzie do prywatnych gospodarstw leśnych należą 2/3 lasów.W Kanadzie i Federacji Rosyjskiej niemal wszystkie lasy są własnościąpubliczną. Struktura własnościowa lasów w Finlandii jest uważana zaniekorzystną przez tamtejszy przemysł drzewny: konieczne jest zawieranie umów zdużą liczbą drobnych właścicieli lasów. Poza tym w Rosji i Kanadzie systemzaopatrzenia w surowiec drzewny opiera się na koncesjach na pozyskiwanie drewnaw lasach w określonym okresie. Opłaty koncesyjne nie mają bezpośredniegozwiązku z rynkowymi cenami drewna. W związku z tym Stany Zjednoczone zarzucająnawet Kandzie ukryte subsydiowanie jej przemysłu drzewnego.

Fińscy autorzy Matti Palo i Erkki Lehtowykazali w swojej ostatniej publikacji („Private or Socialistic Forestry?Forest Transition in Finland vs. Deforestation in the Tropics”; seria: „WorldForests”, tom 10., wyd. Springer, 2012), że niskie ceny surowca drzewnego byłyniekorzystne zarówno dla przemysłu drzewnego Kanady i Federacji Rosyjskiej, jaki dla całej gospodarki tych krajów. W odróżnieniu od fińskiego przemysłudrzewnego, kanadyjska i rosyjska branża drzewna koncentrowały się nawytwarzaniu produktów o niskiej wartości dodanej, takich jak materiały tarte ipapier gazetowy. Niskie ceny surowca nie stymulowały zwiększania wartościdodanej. Nie sprzyjały również inwestowaniu w rozwój branży. Pozyskiwaniedrewna wymaga pieniędzy i pracy – także w Kanadzie i Rosji. Kanadyjscy irosyjscy koncesjonariusze muszą budować drogi wywozowe. W Kanadzie obowiązkowebywa odnawianie lasu nawet na wyeksploatowanych drogach leśnych.

W Finlandii drogi leśne są stałe, znajdująsię w dobrym stanie i pokrywają lasy gęstą siecią. Wysokie ceny fińskiegosurowca drzewnego promowały bowiem ekonomiczniejsze procesy transportowe izaopatrzeniowe, których łańcuch sięga od miejsca pozyskania drewna do zakładuprzemysłu drzewnego. Istotnym elementem tego systemu są maszyny do pozyskiwaniadrewna kłodowanego. Gdyby fińskie drewno było znacznie tańsze, infrastrukturaleśna Finlandii nawet w przybliżeniu nie byłaby tak dobra, jak jest teraz.

Źródło: Harri Hänninen, www.forest.fi

 

Wielka Brytania
Zmiany w administracjileśnej

Komisja Leśna Walii, będąca wcześniej jednąz trzech krajowych sekcji Komisji Leśnej Wielkiej Brytanii, została 1 kwietnia2013 r. wchłonięta przez nową instytucję – samodzielną Agencję ZasobówNaturalnych Walii. Oprócz dotychczasowych funkcji Komisji Leśnej Walii agencjaprzejęła zadania Rady Obszarów Wiejskich Walii i Agencji Środowiska Walii, jakrównież część funkcji rządu krajowego Walii, stając się największą walijskąjednostką finansowaną ze środków publicznych. Budżet operacyjny agencji, wktórej zarządzie znajduje się 7% powierzchni Walii, sięga 177 mln funtówszterlingów (ok. 890 mln zł).

Instytucjami zarządzającymi lasamipaństwowymi Anglii (210 tys. ha) i Szkocji (480 tys. ha) pozostały KomisjaLeśna Anglii i Komisja Leśna Szkocji. Są to jednostki budżetowe. FinanseKomisji Leśnej Anglii preliminowane są w budżecie centralnego rząduwestminsterskiego, finanse Komisji Leśnej Szkocji – w budżecie rządu Szkocji.Obydwie komisje zatrudniają w sumie ok. 2, 4 tys. pracowników.

Źródło: www.forestry.gov.uk

 

Bawaria, Niemcy
Pakt na rzecz LasówPrywatnych


Krajowy rząd Bawarii zamierzazintensyfikować przebudowę bawarskich lasów w kierunku stabilniejszychdrzewostanów mieszanych. Władze chcą także przyspieszyć mobilizację rezerwsurowca drzewnego, drzemiących w małych lasach prywatnych. Jak poinformowałniedawno bawarski minister leśnictwa Helmut Brunner, rząd landu przygotowuje„Pakt na rzecz Lasów Prywatnych”, w ramach którego mają zostać uruchomione nowemechanizmy subwencyjne, adresowane głównie do najdrobniejszych właścicielilasów. Mechanizmy te mają być w maksymalnym stopniu niezbiurokratyzowane.Subsydiowane mają być także m.in. takie działania, jak sztuczne i naturalneodnawianie lasu gatunkami odpowiednimi do siedliska i zmieniającego się klimatuoraz rozbudowa infrastruktury udostępniającej bawarskie drzewostany.Jednocześnie zwiększone zostanie wsparcie udzielane zrzeszeniom właścicielilasów prywatnych.

Źródło: www.forstpraxis.de


Opr. A.S.

 

Z zagranicy 18/2013

Chorwacja Drewno z lasów prywatnych na aukcjach internetowych   Szlezwik Holsztyn, Niemcy Pierwszy las cmentarny FriedWald Austria Właściciele lasów krytycznie o kampanii przeciwko spalaniu biomasy   Saksonia, Niemcy Kartowanie siedlisk leśnych w lasach prywatnych  

Chorwacja

Drewno z lasów prywatnych na aukcjachinternetowych

Lasy Chorwackie sp. z o.o. (HS), zarządcalasów państwowych Chorwacji (ok. 2 mln ha), i Chorwacka Unia StowarzyszeńPrywatnych Właścicieli Lasów zawarły umowę o wystawianie na aukcjach internetowych,prowadzonych przez spółkę HS, także drewna pochodzącego z lasów prywatnych.Podstawowym celem umowy jest ułatwienie prywatnym właścicielom lasów dostępu dorynku zbytu drewna.

Właścicielem HS, zatrudniających 10 tys.pracowników, jest Republika Chorwacji. Nad trzyosobowym zarządem spółkikontrolę sprawuje rada nadzorcza, której członków powołuje chorwacki rząd. 89%przychodów Lasów Chorwackich pochodzi ze sprzedaży drewna. Chorwacka UniaStowarzyszeń Prywatnych Właścicieli Lasów skupia 35 lokalnych organizacjiprywatnych właścicieli lasów.

Źródło: http://portal.hrsume.hr

 


Szlezwik Holsztyn, Niemcy

Pierwszy las cmentarny FriedWald

W czerwcu 2013 r. FriedWald, jedna z dwóchfirm zajmujących się prowadzeniem lasów cmentarnych w Niemczech, otworzyłapierwszy tego typu obiekt w Szlezwiku-Holsztynie (dziewięć lasów cmentarnych maw tym landzie firma RhueForst). FriedWald Kisdorf obejmuje 35-hektarowy obiektw kompleksie leśnym Lasów Krajowych Szlezwika-Holsztynu, które zarządzająlasami państwowymi tego landu. Pieczę nad lasem cmentarnym, którego drzewostantworzą dęby i buki liczące przeszło 120 lat, sprawuje leśnictwo Tangstedt.

Fot.FriedwaldZamiast płyty nagrobnej o zmarłym przypomina tabliczka zawieszona na drzewie (Fot.Friedwald)

Pierwszy las cmentarny FriedWald otwarto w2001 r. w okolicy miasta Kassel. Z biegiem lat grzebanie urn z prochami wspecjalnie do tego celu przeznaczonych lasach stało się w Niemczech popularnąalternatywą dla tradycyjnego pochówku. Współpracujące z leśnikami firmy oferująpochówek w urnach w ok. 100 obiektach leśnych. Grzebaniu urn w lesie byłypoczątkowo przeciwne gminy, parafie. Z czasem jednak zmieniły zdanie. Dziśpochówkom w lesie towarzyszy zazwyczaj ceremonia religijna. Leśne cmentarze sąmniej popularne na terenie byłego NRD – FriedWald i RuheForst nie mają anijednego obiektu w Saksonii i Turyngii.                   
Źródło:www.forstpraxis.de

 

Austria

Właściciele lasów krytycznie o kampaniiprzeciwko spalaniu biomasy


– Rozpoczęta dziś przez branżę produkcjipapieru i płyt drewnopochodnych kampania przeciwko wytwarzaniu energii zodnawialnych surowców krajowych ma tylko jeden motyw: powrót do wydębianiaczęści cennego surowca drzewnego za bezcen od właścicieli lasów – twierdziRudolf Rosenstatter, szef Austriackiego Związku Leśnego (WV). – Korzystna dlanaszych gospodarstw leśnych sytuacja, w której sprzedaż drewna przemysłowipapierniczemu może wreszcie przynosić dochód, jest chyba solą w oku wielkichprzemysłowców, którzy co roku osiągają rekordowe zyski. W całej tejbezsensownej kłótni o klagenfurcką elektrociepłownię opalaną biomasą, chodzinie tyle o samo zaopatrzenie w surowiec drzewny, ile o obniżenie jego cen. Aleto właśnie uczciwe ceny drewna skutkują w ostateczności lepszym użytkowaniemzasobów drzewnych, ponieważ kosztowne zabiegi pielęgnacyjne, wykonywane wniekorzystnych warunkach siedliskowych, mogą być rentowne – wyjaśnia.

Fot. RaZ

Austriacka branża produkcji papieru i płytdrewnopochodnych musiała importować surowiec już na długo przed rozpoczęciemrealizacji programu wytwarzania energii z biomasy. W 1990 r. odsetekimportowanego surowca przerabianego przez przemysł papierniczy sięgał 36%, aobecnie wynosi 38%. W tym samym okresie odsetek eksportowanych wyrobówpapierniczych wzrósł z 75% do 87%. Jest to sytuacja korzystna dla austriackiejgospodarki narodowej: kreowanie wartości dodanej ma miejsce w Austrii, aeksport wyrobów o wysokim stopniu przetworzenia przynosi duże zyski. W 1990 r.stopień wykorzystania mocy produkcyjnej austriackiego przemysłu papierniczegowynosił 87%, w 2012 r.– aż 91%. Trudno więc mówić o deficycie surowca. Znaczącyspadek zatrudnienia w przemyśle papierniczym również wystąpił na długo przedwprowadzeniem przepisów promujących wytwarzanie energii z biomasy i był w dużejmierze wynikiem racjonalizacji procesów produkcyjnych.

W latach 2000–12 zrzeszenia właścicielilasów w Austrii niemal podwoiły ilość surowca drzewnego, dostarczanego branżyprodukcji papieru i płyt drewnopochodnych. Wzrost zapotrzebowania na biomasędrzewną pozwolił na mobilizację rezerw surowca drzewnego. Właściciele lasów niezapominają jednak o tym, że jeszcze kilka lat temu musieli sprzedać drewno przeznaczonedo przerobu przemysłowego po zaniżonych cenach ze względu na monopolistycznąpozycję przemysłu papierniczego na rynku surowca drzewnego.

Austriacki Związek Leśny jest centralnąreprezentacją zrzeszeń leśnych w poszczególnych krajach związkowych Austrii. Wzrzeszeniach tych zorganizowanych jest w sumie 65 tys. właścicieli lasów.

Źródło: www.waldverband.at

 

Łotwa

Wyniki 2012 roku

Spółka akcyjna Łotewskie Lasy Państwowe(LVM) zanotowała w roku 2012 przychody rzędu 178,1 mln łatów i zysk na poziomie38,5 mln łatów. Swojemu właścicielowi, państwu łotewskiemu, spółka wypłaciładywidendę w wysokości 34,7 mln łatów. Przychody LVM przekroczyły wartośćplanowaną o 8,85 mln łatów, pomimo 12-procentowego spadku sprzedaży drewna.Dzięki optymalizacji procesowej koszty operacyjne firmy zmniejszyły się o 6,6mln łatów. W budowę dróg leśnych spółka LVM zainwestowała 31,4 mln łatów.

W zarządzie spółki akcyjnej LVM znajdujesię 1,59 mln ha lasów. Właścicielem spółki jest Republika Łotwy, reprezentowanaprzez Ministerstwo Rolnictwa. Zgodnie ze strategią LVM ochrona przyrody jestpriorytetowym celem zagospodarowania 20% gruntów spółki. LVM zatrudnia blisko900 pracowników. Od czasu utworzenia w 2000 r. spółka wpłaciła do łotewskiejkasy publicznej łącznie 441,6 mln łatów w postaci różnych podatków i dywidend.

Źródło: www.lvm.lv

 

Saksonia, Niemcy

Kartowanie siedlisk leśnych w lasachprywatnych

Pod koniec czerwca rozpoczęło się wSaksonii drugie wielkoobszarowe kartowanie siedlisk leśnych w lasach prywatnychi kościelnych. Łączna powierzchnia tych lasów to 246 tys. ha,
co stanowi niemal połowę całkowitej powierzchni leśnej Saksonii. Finał pracnastąpi w 2016 roku. Pierwsze wielkoobszarowe kartowanie siedlisk leśnych wSaksonii zostało przeprowadzone w latach 1994–2000. Objęło ono lasy wszystkichwłasności. W latach 2009––11 skartowane zostały po raz drugi lasy państwowe isamorządowe. Zgodnie z przepisami za kartowanie siedlisk leśnych jestodpowiedzialne Gospodarstwo Państwowe „Lasy Saksonii”, które wykonanie practerenowych mogą zlecać prywatnym biurom urządzeniowym.

Źródło: www.forstpraxis.de


Opr. A.S.

 

Z zagranicy 15-16/2013

Finlandia Kontrolowane wypalanie lasu Bawaria, Niemcy Leśna ratownicza sieć lokalizacyjna Europa „Nie” dla jednego prawa o materiale siewnym Finlandia Fińskie Centrum Przyrodnicze „Haltia” Chorwacja Nowy członek UE i CEPF

Finlandia

Kontrolowane wypalanie lasu


Mówi się, że w fińskim regionie Ostrobotnianic nie jest małe. Uwagę tę można również odnieść do kontrolowanego wypalanialasu: w ciągu jednego wieczoru i nocy bywa tam wypalanych nawet 28 ha. Jakwygląda taka akcja?

Jest po godzinie piątej po południu.Zgromadzone na leśnej drodze osoby czekają na decyzję „naczelnego wypalacza”Jormy Vieruli w sprawie rozpoczęcia wypalania. Pobliski obszar lasu miał zostaćwypalony rok temu, ale wtedy plany pokrzyżował deszcz. Tym razem pogoda jestidealna do kontrolowanego wypalania lasu: jest bardzo sucho, świeci słońce,temperatura wciąż przekracza 20°C. O wpół do ósmej wiatr się uspokaja.Wypalanie 14-hektarowej powierzchni zrębowej z przestojami w lesie, któregowłaścicielem jest Esa Saaristo, może się rozpocząć. Trzeba również wypalić innąpowierzchnię takiej samej wielkości. W sumie do wypalenia jest więc 28 ha wciągu jednego wieczora i następującej po nim nocy.

Kontrolowane wypalanie lasu jest zabiegiemhodowlanym, który ma ułatwić rozwój nowego pokolenia drzew. Po wypaleniu lasunastąpi lekkie przygotowanie gleby i siew sosny. – Wcześniejsze wypalania dałydoskonałe efekty. Obserwowaliśmy, że młode pokolenie miało bardzo dobrą jakość– wyjaśnia Saaristo.

Wypalanie niszczy trawy (i ich nasiona),które hamują wzrost siewek drzew. Niszczy również gruby dywan mchów i chrustu,uniemożliwiający kiełkującym nasionom dotarcie do gleby mineralnej. Wypalaniezmniejsza także kwasowość gleby i uwalnia składniki pokarmowe. Można powiedzieć,że wypalanie kontrolowane jest kombinacją wysoce efektywnego odchwaszczania zwapnowaniem i nawożeniem. Las może być również wypalany w celu ochronybioróżnorodności. Gatunki, których środowiskiem życia jest pożarzysko, stałysię w Finlandii rzadkie z uwagi na niewielką liczbę pożarów leśnychwybuchających w ciągu roku. Spalone przestoje, pozostawione na powierzchnizrębowej Esy Saaristo, będą służyły właśnie ochronie bioróżnorodności.

Saaristo bardzo starannie przygotował lasdo wypalania kontrolowanego. Wokół powierzchni przeznaczonych do wypaleniakoparka wykonała pas o szerokości 1,5 m i długości 3,5 km, pozbawionywszelkiego materiału palnego. Przebieg pasa został ustalony jeszcze przedwykonaniem cięć rębnych, tak że operatorzy harwesterów wiedzieli, gdzie niepowinni odkładać pozostałości zrębowych. Wokół powierzchni zostało takżewykopanych osiem oczek wodnych. Z Fińskiego Centrum Leśnego (instytucjapaństwowa wspierająca leśnictwo niepaństwowe) został wypożyczony wąż pożarowy,a od służb ratowniczych – pompy.

Wszystkie osoby uczestniczące w wypalaniukontrolowanym otrzymały od Esy Saaristo tłumice – trzymetrowe okrzesane świerkiz pozostawionym wierzchołkiem. Tłumice macza się w wodzie i używa do tłumieniaognia rozprzestrzeniającego się po podłożu. Dodatkowo każdy wziął ze sobąpolewaczkę.

Wpierw wypalana jest strefa bezpieczeństwaw miejscu, w którego stronę wiatr będzie przenosił ogień po rozpoczęciuwłaściwego wypalania lasu. Wypalenie wszelkiego materiału palnego w strefiebezpieczeństwa ma pomóc w powstrzymaniu rozprzestrzeniania się ognia w razienasilenia się wiatru. Następnie Jorma Vierula i Aku Nieminen, regionalniprzedstawiciele Fińskiego Centrum Leśnego, okrążają powierzchnię w przeciwnychkierunkach, podkładając ogień. W tym czasie pozostałe osoby muszą się znajdowaćna zewnątrz wypalanej powierzchni. Ich zadaniem jest gaszenie ognia, któryewentualnie przeskoczy przez oczyszczony pas okalający wypalaną powierzchnię.Do wody w polewaczkach dodana jest niewielka ilość płynnego mydła z oleju talowego.Zmniejsza ono napięcie powierzchniowe wody, dzięki czemu jej mniejsza ilośćstarcza na dłużej.

W wypalaniu kontrolowanym bierze udział 25osób (wszyscy muszą mieć przy sobie obowiązkowo telefon komórkowy). Większośćstanowią pracownicy regionalnego oddziału Fińskiego Centrum Leśnego. EsaSaaristo poprosił o pomoc również odbiorców drewna.

Wypalanie kontrolowane jest jednym zwymogów certyfikacji lasów w Finlandii. W rejonie, w którym znajduje sięposiadłość leśna Esy Saaristo, powinno być wypalanych 30 ha lasu rocznie.

Zgodnie z kalkulacją wykonaną przez EsęSaaristo wypalanie kontrolowane będzie go kosztowało ok. 300 euro/ha (bezuwzględnienia własnej robocizny). Możliwe jest jednak wystąpienie z wnioskiem odofinansowanie.

O ósmej wieczorem rozpoczyna się właściwewypalanie lasu. Ogień obejmuje coraz większą powierzchnię i pnie się w górę pniprzestoi. Operacja wypalania przebiega jednak bez kłopotów. Ogień nierozprzestrzenia się w niepożądanych kierunkach. O wpół do trzeciej obydwiepowierzchnie są już wypalone. Większość pomocników może wrócić do domów. Namiejscu pozostaje kilka osób. Dyżury na powierzchni będą pełnione bez przerwydopóty, dopóki nie spadnie pierwszy obfity deszcz.

Źródło: www.forest.fi

 


Bawaria, Niemcy

Leśna ratownicza sieć lokalizacyjna

Osoba wzywająca pomocy poda tylko numer najbliższego punktu ratunkowego (Fot. motorsaegenkette-schaerfen.de)W niemieckim kraju związkowym Bawariatworzona jest leśna ratownicza sieć lokalizacyjna. Podstawą sieci jest 12 tys.stałych punktów lokalizacyjnych, które do końca br. zostaną rozmieszczone wodstępie ok. 2,5 km we wszystkich lasach landu – prywatnych, samorządowych ipaństwowych. Każdy punkt będzie zaopatrzony w tablicę informacyjną z własnymnumerem. – Gdy system obejmie cały land, osoba wzywająca pomocy poda tylkonumer najbliższego punktu lokalizacyjnego. Znając położenie tego punktu, służbyratownicze będą mogły szybko i pewnie dotrzeć do miejsca wypadku – mówi HelmutBrunner, minister odpowiedzialny za sprawy leśnictwa w krajowym rządzieBawarii. Komponentem systemu jest specjalnie stworzona aplikacja ratownicza nasmartfony, którą można za darmo pobrać z Internetu.

Źródło: www.forstpraxis.de

 


Europa

„Nie” dla jednego prawa o materiale siewnym

Komisja Europejska dokonuje obecnieprzeglądu unijnego prawodawstwa w zakresie obrotu materiałem siewnym,obejmującego 12 podstawowych aktów prawnych. W planach Komisji jestustanowienie jednego prawa o materiale siewnym, które ma wchłonąć dyrektywęRady 1999/105/WE w sprawie obrotu leśnym materiałem rozmnożeniowym. Projektstosownego rozporządzenia został przyjęty przez Komisję 6 maja 2013 roku.

Konfederacja Europejskich Właścicieli Lasów(CEPF) i Europejski Związek Lasów Państwowych (EUSTAFOR) opublikowały wspólnestanowisko krytykujące propozycję KE. – Przedstawiona przez Komisję propozycjastworzenia jednego prawa o materiale siewnym i scalenia jedenastu dyrektywdotyczących materiału rozmnożeniowego jest zasadniczo oczekiwana i potrzebna wrolnictwie. Sytuacja w leśnictwie wygląda jednak zupełnie inaczej. Obowiązującadyrektywa Rady 1999/105/WE w sprawie obrotu leśnym materiałem rozmnożeniowymodpowiada wymaganiom wszystkich interesariuszy leśnictwa. Nie ma potrzebytworzenia nowej regulacji horyzontalnej – twierdzi Aljoscha Requardt, sekretarzgeneralny CEPF.

Piotr Borkowski, dyrektor wykonawczyEUSTAFOR, podkreśla, że najlepszym sposobem regulacji obrotu materiałem siewnymi leśnym materiałem rozmnożeniowym jest stosowanie specyficznego i rozdzielnegoprawodawstwa, tak jak to ma miejsce dzisiaj. Prawo pozostanie skuteczniejsze,gdy będzie stosowało odrębne instrumenty w dziedzinach rolnictwa i leśnictwa.

Źródło: www.cepf-eu.org

 

Finlandia

Fińskie Centrum Przyrodnicze „Haltia”

Fot. Haltia.com
Służba Dziedzictwa Przyrodniczego –jednostka budżetowa wchodząca w skład fińskiego Państwowego GospodarstwaLeśnego „Metsähallitus” – otworzyła 31 maja 2013 r. Fińskie Centrum Przyrodnicze„Haltia”. Ten prezentujący perły fińskiej przyrody obiekt został zlokalizowanyprzy Parku Narodowym Nuuksio w południowej Finlandii, niedaleko Helsinek.

Oczekuje się, że liczba odwiedzającychcentrum sięgnie nawet 200 tys. osób rocznie. Najnowsze technologieprezentacyjne mają ewokować nastrój odpowiedni do obcowania z cudami natury.Podstawową część wystaw stanowią zdjęcia i filmy czołowych fińskich mistrzówutrwalania obrazów przyrody, przedstawiające krajobrazy Finlandii. 18-metrowapanorama w głównej ekspozycji właściwie zatapia odwiedzających w fińskiejscenerii (na zdj.). Możliwe jest wędrowanie po interaktywnej mapie Finlandii ieksplorowanie przeszło 80 obiektów przyrodniczych za pomocą nowoczesnychtechnik wizyjnych. Wizytę w Centrum Przyrodniczym „Haltia” warto połączyć zwędrówką po Parku Narodowym Nuuksio. Niezbędny sprzęt turystyczny możnawypożyczyć na miejscu.

Centrum administrowane jest przez SłużbęDziedzictwa Przyrodniczego. W kosztach utrzymania Haltii partycypują okolicznesamorządy i ośrodek sportowy Solvalla.

Źródło: www.metsa.fi

 


Chorwacja

Nowy członek UE i CEPF

Fot. B. GiuscaW lipcu 2013 r. Chorwacja została nowym,28. członkiem Unii Europejskiej. Wcześniej, w kwietniu br., Chorwacka UniaStowarzyszeń Prywatnych Właścicieli Lasów (UPFOA) stała się członkiemKonfederacji Europejskich Właścicieli Lasów (CEPF).

Lesistość Chorwacji wynosi 37%. W kraju tymdominują lasy liściaste (75%). Odsetek lasów mieszanych i iglastych wynosiodpowiednio 19% i 6%. Główne gatunki drzew leśnych to buk oraz dęby szypułkowyi bezszypułkowy. Roczne pozyskanie drewna sięga 5,4 mln m3 przy przyroście 9,6mln m3. Lasy publiczne (ok. 2 mln ha) i prywatne (ok. 0,6 mln ha) stanowiąodpowiednio 77% i 23% wszystkich chorwackich lasów. Przeciętna powierzchniaprywatnych posiadłości leśnych nie przekracza 1 ha.

Lasami państwowymi zarządza spółka zograniczoną odpowiedzialnością „Lasy Chorwackie” (HS), utworzona w 2002 r. nabazie dawnego przedsiębiorstwa państwowego o tej samej nazwie. Właścicielemspółki HS jest Republika Chorwacji. Zatrudniające 10 tys. pracowników LasyChorwackie dzielą się na 17 oddziałów regionalnych i 171 jednostek lokalnych.Trzyosobowy zarząd spółki HS kontrolowany jest przez radę nadzorczą, którejczłonków powołuje chorwacki rząd. Decyzje strategiczne podejmowane są przezwalne zgromadzenie. 89% przychodów Lasów Chorwackich pochodzi ze sprzedażydrewna. Spółka zarządza również 37 państwowymi obwodami łowieckimi i 15ośrodkami wypoczynkowymi na wybrzeżu Adriatyku i pobliskich wyspach.

Chorwacka Unia Stowarzyszeń PrywatnychWłaścicieli Lasów, która powstała w 2008 r., skupia 35 lokalnych organizacjiprywatnych właścicieli lasów. Jej głównym celem jest poprawa jakości iefektywności prywatnej gospodarki leśnej.

Źródło: www.cepf-eu.org

Opr. A.S.

 

Z zagranicy 13-14/2013

Finlandia Dyskusja o nowelizacji ustawy o lasach Finlandia Serwis internetowy  dla właścicieli lasów Brandenburgia, Niemcy Kino Leśne Wielka Brytania Grupowa certyfikacja  zalesieniowych projektów sekwestracyjnych Niemcy Rada Naukowa  Polityki Leśnej Niemcy Bezołowiowo w lasach państwowych

Finlandia

Dyskusja o nowelizacji ustawy o lasach

Podobnie jak w Polsce, w Finlandii trwająprace nad nowelizacją ustawy o lasach. Fińskie Ministerstwo Rolnictwa iLeśnictwa otrzymało blisko 50 uwag do przygotowanego projektu. Nad konceptem,który został przygotowany przez zespół zadaniowy, będący szeroką reprezentacjąinteresariuszy sektora leśnego, obszernie dyskutowano w fińskich mediach.Przedmiotem krytyki były głównie szczegółowe zapisy dotyczące odnowienia lasu iochrony szczególnie cennych siedlisk leśnych.

Projekt stanowi m.in., że zręby muszązostać odnowione w ciągu 7–25 lat, w zależności od ich położenia geograficznego(krótszy okres obowiązuje na południu Finlandii). W tym czasie młode pokoleniedrzew musi osiągnąć wysokość 30 cm niezależnie od tego, czy pochodzi zodnowienia naturalnego, czy sztucznego. Sauli Valkonen, naukowiec z FińskiegoInstytutu Badawczego Leśnictwa (Metla), uważa, że takie wymagania czasowe i wysokościowe są zbyt restrykcyjne wprzypadku odnowienia naturalnego. W obecnej praktyce inspekcyjnej do udanegoodnowienia zaliczany bywa w Finlandii nawet nalot o wysokości mniejszej niż 10cm. Jari Koskinen, fiński  ministerrolnictwa i leśnictwa, zaznacza, że wysokościowe i czasowe wymagania w stosunku do odnowienia mogą zostać jeszczezrewidowane.

Innym krytykowanym szczegółem projektu jestzmiana określenia wielkości powierzchni szczególnie cennych siedlisk leśnych,podlegających ochronie na mocy ustawy o lasach. Za ochronę tych siedlisk fińscywłaściciele lasów nie otrzymują rekompensat. Zgodnie z dotychczasową definicją,szczególnie cenne siedliska podlegające ochronie na mocy ustawy o lasach topowierzchnie „z reguły niewielkie”. W projekcie stosowane jest natomiastjedynie określenie „niewielkie”. Zdaniem niektórych ekspertów zmiana ta możedoprowadzić do obniżenia poziomu bioróżnorodności fińskich lasów. MinisterKoskinen motywuje zmianę przepisami fińskiej konstytucji, która z jednej stronychroni prawo własności gruntu, a z drugiej zobowiązuje Finów do ochronyprzyrody. Zdefiniowanie siedlisk podlegających ochronie bez prawa dorekompensat jako powierzchni niewielkich, jest kompromisem między wymogamiochrony prawa własności a wymaganiami ochrony przyrody. Za ochronę siedlisk owiększej powierzchni fińscy właściciele lasów powinni otrzymywać rekompensatyalbo z Ministerstwa Rolnictwa i Leśnictwa, albo z Ministerstwa Środowiska.

Istotną projektowaną zmianą jestumożliwienie wykonywania cięć odnowieniowych niezależnie od wieku i grubościdrzew (zgodnie z dotychczasowymi przepisami, drzewa będące przedmiotemużytkowania rębnego muszą osiągnąć odpowiedni wiek i określoną grubość). Celemtej zmiany jest stymulowanie rozwoju drzewostanów różnowiekowych. Fińskiparlament ma debatować nad nowelizacją ustawy o lasach wkrótce, tak aby noweprzepisy weszły w życie w 2014 roku.

Źródło: www.forest.fi

 


Finlandia

Serwis internetowy  dla właścicieli lasów

Dostęp do wszystkich funkcji portalu kosztuje 60 euro rocznie
W Finlandii jest przeszło 630 tys.indywidualnych właścicieli lasów. Wielu z nich mieszka nawet setki kilometrówod swoich lasów. Ich liczba stale rośnie. Mają oni jednak w każdej chwilizapewniony dostęp do kompleksowej informacji o swoich lasach za pośrednictweminternetowego serwisu metsään.fi. Serwis ten jest utrzymywany przez FińskieCentrum Leśne (Suomen metsäkeskus) – instytucję państwową wspierającą leśnictwoniepaństwowe, podległą Ministerstwu Rolnictwa i Leśnictwa Finlandii.

Do użytkowania serwisu wystarczająpodstawowe umiejętności internetowe. Najnowsze udostępnione w nim informacjebazują na wynikach skaningu laserowego i pomiarów kontrolnych w terenie. Obrazylotnicze cechują się wysoką jakością. Przyrost miąższości aktualizowany jestcorocznie w sposób automatyczny. Corocznie aktualizowane są też informacje owykonanych zabiegach i cięciach.

Ważnym komponentem serwisu są sugestie działańgospodarczych, uszeregowane wg ich pilności. Podejmowanie decyzji o zabiegach icięciach ułatwiają kalkulatory kosztów i przychodów. Serwis wyszczególniarównież wszystkie ekologicznie cenne siedliska, co sprzyja ochroniebioróżnorodności. Kompleksowe informacje o danej posiadłości leśnej sąudostępniane po zalogowaniu się. Część serwisu jest dostępna dla wszystkich.Zawiera ona podstawowe informacje o jego funkcjach i porady dla właścicielilasów.

Pod koniec 2013 r. serwis metsään.fizostanie otwarty także dla przedsiębiorców leśnych, zrzeszeń leśnych i zakładówprzemysłu drzewnego kupujących drewno. Właściciel lasu będzie mógł zapewnićwybranym firmom dostęp do informacji o swojej posiadłości leśnej. To znacznieułatwi współpracę: wszyscy kontrahenci będą dysponowali tymi samymi danymi inie trzeba będzie za każdym razem organizować spotkań na miejscu w lesie.

Źródło: www.forest.fi

 

Brandenburgia, Niemcy

Kino Leśne

Fot. filmweb.plPokazem spektakularnego filmudokumentalnego pt. „Home – SOS Ziemia!”, wyreżyserowanego przez francuskiegofotografa i dziennikarza Yanna Arthusa-Bertranda, zainaugurowało działalnośćKino Leśne w niemieckim kraju związkowym Brandenburgia. Bezpłatny pokaz odbyłsię 31 maja br. w wielkiej stodole wchodzącej w skład zabytkowego zespołu budynkóww nadleśnictwie Hammer. Po filmie widzowie mieli możliwość spędzenia wieczoruprzy ognisku i posilenia się.

Z okazji jubileuszu 300-lecia zasadytrwałości lasu w Niemczech, w okresie od maja do września odbędzie się wNadleśnictwie Hammer pięć pokazów filmowych, poświęconych zrównoważonemurozwojowi i lasom. Projekt „Kino Leśne” jest wspólnym dziełem GospodarstwaKrajowego „Lasy Brandenburgii” i artysty medialnego Wolfganga Georgsdorfa. Filmmożna obejrzeć m.in. na portalu You Tube.

Źródło: http://forst.brandenburg.de

 


Wielka Brytania

Grupowa certyfikacja  zalesieniowych projektów sekwestracyjnych

Dwa lata temu został ustanowiony brytyjskistandard zalesieniowych przedsięwzięć sekwestracyjnych (Woodland Carbon Code).Standard ten gwarantuje rzetelność i efektywność projektów zalesieniowych,realizowanych w ramach dobrowolnej kompensacji emisji CO2. Do tej poryobiektami certyfikacji wg standardu Woodland Carbon Code mogły być pojedynczeprojekty zalesieniowe. Udostępniony teraz program certyfikacji grupowej mastymulować rozwój zalesień w Wielkiej Brytanii poprzez obniżenie kosztówuzyskania certyfikatu.

– Przyznajemy, że koszty certyfikacji wgstandardu Woodland Carbon Code mogą zbyt wysokie dla części zainteresowanych,zwłaszcza zalesiających nieduże powierzchnie. Dlatego wdrożyliśmy nowy programcertyfikacji grupowej, dzięki której realizatorzy wielu mniejszych projektówmogą się wspólnie starać o certyfikat, co daje możliwość podziału kosztów iznacznych oszczędności – wyjaśnia Vicky West, analityk ds. zmiany klimatu wbrytyjskiej Komisji Leśnej, administratora systemu Woodland Carbon Code.
 Pojedyńcze certyfikaty wg standardu Woodland Carbon Code okazały się dla Brytyjczyków zbyt drogie. Certyfikacja grupowa ma być znacznie tańsza

Realizatorzy zalesieniowych projektówsekwestracyjnych, które są certyfikowane wg standardu Woodland Carbon Code,mogą sprzedawać wygenerowane jednostki pochłaniania CO2 przedsiębiorstwomchcącym dobrowolnie kompensować nieuniknioną emisję gazów cieplarnianych. Zkolei nabywcy jednostek pochłaniania pochodzących z certyfikowanych projektówsekwestracyjnych, mają gwarancję, że jednostki te są wytwarzane zgodnie z brytyjskimizasadami zrównoważonej gospodarki leśnej i normami bilansu CO2. Audytprzeprowadzają niezależne firmy certyfikujące uznane przez Służbę AkredytacyjnąZjednoczonego Królestwa (UKAS). Każdy audyt musi być weryfikowany przynajmniejco 10 lat. Realizatorzy zalesieniowych projektów sekwestracyjnych muszą uzyskaćwpis do specjalnego rejestru prowadzonego przez Komisję Leśną.

Brytyjski rynek handlu jednostkamipochłaniania bazuje na dobrowolnym kompensowaniu emisji CO2. Jest niepowiązanyani z unijnym systemem handlu emisjami (ETS), ani ze światowym systemem handluemisjami opartym na postanowieniach protokołu z Kioto. Termin wykupu praw dojednostek pochłaniania od właścicieli zalesionych gruntów zależy od charakteruprogramu sekwestracyjnego i gatunkowego składu upraw i mieści się zazwyczaj wgranicach 50–100 lat. Pośrednikami między firmami dobrowolnie kompensującymiswoją emisję CO2, a realizatorami programów zalesieniowych są brokerzy praw dojednostek pochłaniania/emisji.

Źródło: www.forestry.gov.uk

 


Niemcy

Rada Naukowa  Polityki Leśnej

Niemiecka federalna minister rolnictwa IlseAigner powołała Radę Naukową Polityki Leśnej. Gremium to ma doradzaćfederalnemu Ministerstwu Rolnictwa w sprawach zrównoważonej gospodarki leśnej.Rada będzie też pomagać w znajdowaniu rozwiązań kompromisowych, godzących różnefunkcje lasów. W jej skład wejdą naukowcy reprezentujący wszystkie dziedziny

istotnedla lasów. 

 

Fot. Mimo wysokiego uprzemysłowienia i wysokiej liczny ludności, lasy w Niemczech stanowią 1/3 powierzchni kraju. Najpospolitsze gatunki drzew w Niemczech znalazły się na serii monet o nominale 20 euro (For. muenzblog.de)

– Nasze lasy są cenne. Nie możemy ichprzeciążać. Dlatego wielkim wyzwaniem dla polityki jest kompleksowe porównaniewag różnych wymagań wobec lasów i stworzenie optymalnych warunków ramowych.Decydujące znaczenie dla przyszłości lasów ma znalezienie wyważonego stosunkumiędzy ich użytkowaniem, ochroną i funkcją rekreacyjną. Do tego potrzebujemyinformacji naukowych o tym np., w jaki sposób można zapewnić skuteczną ochronęprzyrody i jakie są ekonomiczne następstwa obowiązków nakładanych nawłaścicieli lasów – wyjaśnia Aigner.

Niemcy są jednym z najgęściej zaludnionychi najbardziej zindustrializowanych krajów Europy, a mimo to 1/3 tego państwaporastają lasy – powierzchnia leśna sięga 11,1 mln ha. Najbardziej lesistymniemieckim krajem związkowym jest Hesja (42,1%). Kolejne miejsca zajmująNadrenia-Palatynat (41,7%) i Kraj Saary (38,3%). Gatunki drzew najliczniej występująceu naszych zachodnich sąsiadów to:  świerk(28%), sosna (24%), buk (15%) i dąb (10%). Obecnie opracowywane są wynikitrzeciej wielkoobszarowej inwentaryzacji lasów w Niemczech. Dane mają zostaćopublikowane w 2015 roku. Poprzednie niemieckie wielkoobszarówki miały miejscew latach 1987 i 2002.

Źródło: www.forstpraxis.de

 


Niemcy

Bezołowiowo w lasach państwowych

Ołowaiane naboje znikają z kolejnych landów. Zastępuje je bezołowiowa (niem. bleifrei) amunicja kulowa (Fot. www.brenneke-munition.de)Począwszy od sezonu łowieckiego 2014/15 wlasach państwowych dwóch kolejnych niemieckich krajów związkowych –Badenii-Wirtembergii i Dolnej Saksonii – będzie można polować wyłącznie zzastosowaniem bezołowiowej amunicji kulowej. Władze obydwu landów apelują dowszystkich myśliwych polujących w lasach państwowych o jak najszybszeprzestawienie się na taką amunicję. Aby im to ułatwić, organy administracjiwłaściwe do spraw łowiectwa wspierają finansowo przystosowywanie strzelnicmyśliwskich do potrzeb treningu strzeleckiego z zastosowaniem amunicjibezołowiowej. Od kwietnia br. zakaz stosowania amunicji z ołowiem obowiązuje wlasach państwowych landu Szlezwik-Holsztyn.

Źródło: www.jagderleben.de

Opr. A.S.

 

Z zagranicy 12/2013

Austria Wyniki Austriackich Lasów Związkowych w 2012 roku   Stany Zjednoczone Sekwestracja CO2 przez drzewa w miastach Finlandia Świadczenia lasów państwowych na rzecz społeczeństwa  

Austria
Wyniki Austriackich LasówZwiązkowych w 2012 roku

Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf), zarządcalasów państwowych w Austrii, uzyskały w 2012 r. najlepsze wyniki finansowe odczasu swojego przekształcenia w spółkę akcyjną (1997 r.). Przychody i zysk operacyjnycałego koncernu wyniosły odpowiednio 237,4 mln euro (2011 r.: 226,5 mln euro) i36,0 mln euro (2011 r.: 25,4 mln euro). Wskaźnik kapitału własnego osiągnąłpoziom 52,0% (2011 r.: 47,1%). Do budżetu Republiki Austrii spółka ÖBfodprowadziła opłatę za prawo pobierania pożytków z gruntów państwowych wwysokości 4,3 mln euro (50% zysku netto) oraz dywidendę w wysokości 20 mlneuro. Podatki bezpośrednie za rok 2012 wyniosły 10,7 mln euro. Spółka ÖBf nieotrzymuje żadnych specjalnych dotacji.
Fopt. Osterreichische Bundesforste, AG/APA - Fotoservice/Rossboth– O naszym wyniku zadecydowały takieczynniki, jak konsekwentne zarządzanie kosztami i bieżąca optymalizacjaprocesowa – wyjaśnia Georg Schöppl (na zdj. z lewej), członek dwuosobowegozarządu ÖBf, odpowiedzialny za finanse. – Kluczowe znaczenie dla osiągnięcia sukcesuekonomicznego miała jednak także rozbudowa nieleśnych obszarów działalnościfirmy – nieruchomości, usług i energii odnawialnej. Działy te generują dziś jużblisko 30% naszych przychodów – dodaje Schöppl.

Przeciętne koszty pozyskania drewnakształtowały się na poziomie 25,6 euro/m3 (2011 r. o 8 centów mniej). Udziałdrewna poklęskowego w masie pozyskanego surowca wynosił 34% (2011 r.: 49%). Wubiegłym roku rozpoczęta została realizacja pilotażowego projektu dotyczącegostosowania przez jednostki ÖBf ponadbranżowego elektronicznego listuprzewozowego. W roku 2013 projektem zostanie objęta większa liczba jednostek.

W roku 2012 w spółce ÖBf było zatrudnionych1221 pracowników (2011 r.: 1205 osób), w tym 643 osoby na stanowiskachrobotniczych i 578 osób na stanowiskach nierobotniczych. Odsetek kobiet wgrupach pracowników na stanowiskach robotniczych i nierobotniczych wynosiłodpowiednio 6,9% i 24,0%. Przecięty wiek pracowników ÖBf kształtował się napoziomie 43,1 roku (2011 r.: 43,4 roku). Przeciętne wynagrodzenie miesięcznebrutto pracowników na stanowiskach robotniczych i nierobotniczych wynosiłoodpowiednio 2 924 euro (2011 r.: 2 871 euro) i 4793 euro (2011 r.: 4 537 euro).Dla porównania: w 2011 r. przeciętne wynagrodzenie brutto w Austrii nieprzekraczało 2 645 euro miesięcznie. W zarządzie ÖBf znajduje się 511 tys. halasów, w tym 347 tys. ha lasów gospodarczych.

Źródło: www.bundesforste.at

 

Stany Zjednoczone
Sekwestracja CO2 przezdrzewa w miastach

Lasy i drzewa rosnące na terenachzurbanizowanych Stanów Zjednoczonych magazynują łącznie ok. 708 mln ton węgla.Wartość tego świadczenia ekologicznego sięga 50 mld dol. Roczny rozmiarsekwestracji węgla przez drzewa amerykańskich miast kształtuje się na poziomie21 mln ton, co w wymiarze ekonomicznym oznacza kwotę 1,5 mld dol. Dowodzą tegowyniki badań przeprowadzonych przez pracowników naukowych federalnej SłużbyLeśnej Stanów Zjednoczonych (USFS), skupionych wokół Dave’a Nowaka.

'Położony

Magazynowanie i sekwestrowanie węgla przezlasy i drzewa w miastach zyskuje coraz większe znaczenie w StanachZjednoczonych w związku z ich postępującą urbanizacją. W samym tylko okresie1990–2000 odsetek terenów zurbanizowanych na kontynentalnym obszarze USA wzrósłz 2,5% do 3,1%. Stanami o największej ilości węgla zmagazynowanego w drzewachrosnących na terenach miejskich są: Teksas (49,8 mln ton), Floryda (47,3 mlnton) i Georgia (42,4 mln ton).

Federalna Służba Leśna współpracuje przyrealizacji różnych amerykańskich programów rozwoju leśnictwa miejskiego. Zpomocy USFS w zakresie urządzania i zagospodarowania lasów korzysta przeszło 7tys. samorządów miejskich z różnych rejonów Stanów Zjednoczonych. USFS oferujesamorządom miejskim także
specjalny pakiet nowoczesnego oprogramowania (i-Tree). Narzędzia udostępnione wtym oprogramowaniu pomagają samorządowcom w doskonaleniu zagospodarowania lasówmiejskich i prowadzeniu odpowiedniej działalności promocyjnej. Pakiet i-Treeużywany jest także poza Stanami Zjednoczonymi (głównie w Kanadzie i Australii).

USFS jest agencją Departamentu RolnictwaStanów Zjednoczonych, której podstawową misją jest utrzymanie zdrowych,różnorodnych biologicznie i produktywnych lasów federalnych (powierzchnia 770tys. km2). Do zadań USFS należy również udzielanie fachowej pomocy stanowymsłużbom leśnym i właścicielom lasów prywatnych oraz prowadzenie badań leśnych.

Źródło: www.fs.fed.us

 

Finlandia
Świadczenia lasów państwowych narzecz społeczeństwa

Na wsparcie hodowli reniferów w 2012 r. Metsahallitus wydało ponad 2 mln euro (Fot. RukaKuusamo.com)Fińskie Państwowe Gospodarstwo Leśne„Metsähallitus”, a konkretnie jego segment gospodarczy (jednostka Metsätalous ispółki zależne), odprowadziło w tym roku do budżetu państwa fińskiego 120 mlneuro tytułem dywidendy za 2012 rok. Kwota ta niemal dokładnie odpowiada fińskimwydatkom budżetowym na oficjalne obszary chronione, zaplanowanym na 2013 rok.Do tego dochodzą tzw. powszechne świadczenia na rzecz społeczeństwa, którychroczne koszty sięgają 54,3 mln euro. Struktura tych kosztów kształtuje sięnastępująco: ochrona bioróżnorodności 32,7 mln euro, rozwój rekreacji 12,8 mlneuro, tworzenie miejsc pracy 3,6 mln euro, rozwój kultury Saamów 3,1 mln euro iwspieranie hodowli reniferów 2,1 mln euro.

Wypełnianie powszechnych świadczeń na rzeczspołeczeństwa oznacza w praktyce przede wszystkim to, że Metsähallitus musiograniczać pozyskiwanie drewna w swoich lasach gospodarczych. Dodatkowe kosztygeneruje planowanie wypełniania tych świadczeń. Metsähallitus, który w swoichlasach (3,6 mln ha) pozyskuje rocznie ok. 6 mln m3 drewna, musi zrezygnować wbieżącym roku z pozyskania 1,8 mln m3 surowca drzewnego z przyczyn pozostającychw związku z powszechnymi świadczeniami na rzecz społeczeństwa. W zamian zawypełnianie tych świadczeń właściciel Metsähallitusa – państwo fińskie –akceptuje nieco obniżoną rentowność gospodarstwa leśnego.

Źródło: www.forest.fi


Opr. A. S.

 

Z zagranicy 10/2013

Finlandia Wyniki finansowe Metsähallitusa w 2012 roku   Kanada    Koncepcja posztucznej inwentaryzacji lasu   Finlandia    Nowelizacja ustawy o zrzeszeniach leśnych a certyfikacja lasów

Finlandia

Wyniki finansowe Metsähallitusa w 2012 roku

Fot. Eric SlivoskeySegment podmiotów gospodarczych fińskiegopaństwowego koncernu leśnego Metsähallitus (3,6 mln ha lasów, ok. 1200pracowników) zanotował w 2012 r. rekordowy wynik finansowy. Skonsolidowaneprzychody ze sprzedaży osiągnęły poziom 377,9 mln euro, a zysk netto 115,1 mlneuro. W stosunku do 2011 r. przychody i zysk netto wzrosły odpowiednio o 9 mlni 11,3 mln euro. Rada nadzorcza Metsähallitusa zaproponowała fińskiemu rządowi(właścicielowi) odprowadzenie do budżetu państwa dywidendy w wysokości 120 mlneuro, tym samym podwajając jej wysokość. – Metsähallitus zajmuje prawdopodobnietrzecie miejsce w klasyfikacji fińskich firm państwowych pod względem wysokościdywidendy wypłacanej państwu – mówi Jyrki Kangas, dyrektor generalnyMetsähallitusa. Kangas dodaje, że gdyby fińskie lasy państwowe nie wypełniałyróżnorakich świadczeń na rzecz społeczeństwa, ich zysk operacyjny byłby większyo blisko 54 mln euro.

Podstawowym źródłem przychodówMetsähallitusa pozostaje gospodarka leśna, którą koncern prowadzi zapośrednictwem jednostki o charakterze przedsiębiorstwa państwowego Metsätalous.Ale i pozostałe obszary działalności gospodarczej, np. sprzedaż nieruchomościczy realizacja projektów z zakresu energetyki wiatrowej, odgrywają znaczącąrolę. Sprzedażą nieruchomości i energetyką wiatrową zajmuje się jednostkaLaatumaa. Firma m.in. wydzierżawia i sprzedaje działki pod budowę domkówletniskowych i ośrodków turystycznych. Dyrektor Kangas planuje zmniejszyćrozmiar sprzedaży gruntów z lasami użytkowymi. – W roku bieżącym do sprzedażyprzeznaczonych jest przeszło 10 tys. ha. Utrzymanie takiego poziomu sprzedażymiałoby negatywny wpływ na rentowność jednostki Metsätalous. Występuje bowiemtakże silna presja na tworzenie nowych obszarów chronionych, czego efektem jestrównież uszczuplanie naszych lasów użytkowych – zaznacza.

Oprócz segmentu podmiotów gospodarczych wskład koncernu Metsähallitus wchodzi osobno rozliczająca się jednostkabudżetowa – Służba Dziedzictwa Przyrodniczego (ok. 600 pracowników), sprawującapieczę nad wszystkimi 37 fińskimi parkami narodowymi. W 2012 r. jej łącznybudżet wyniósł 64 mln euro. Podstawową część tej sumy stanowiły środkiprzydzielone z budżetu państwa. W ubiegłym roku fińskie parki narodowe odwiedziłoprzeszło 2 mln osób. Każde euro zainwestowane przez państwo w rozwój turystykiprzyrodniczej, przyniosło przeciętnie 10 euro wpływów od każdegoodwiedzającego.

Źródło: www.metsa.fi

 

Kanada

Koncepcja posztucznej inwentaryzacji lasu

 Skaning laserowy pozwala nie tylko rozpoznawać gatunki drzew, ale takze mierzyć ich wysokość (Fot. Andrew Ngeow, Oregon State University)Inwentaryzacja lasów w Kanadzie bazuje nainterpretacji obrazów satelitarnych i lotniczych oraz kontrolnych pomiarachterenowych. Są to prace żmudne i kosztowne. Tymczasem pilnie potrzebne sądokładniejsze i aktualniejsze informacje o zasobach leśnych. W dodatku powinnybyć one pozyskiwane w ekonomiczniejszy sposób.

Odkąd nastała era satelitarnych ilotniczych czujników wysokiej rozdzielczości oraz precyzyjnych komputerowychanaliz obrazu, Kanadyjska Służba Leśna (CFS) pracuje nad nową koncepcjąinwentaryzacji lasu. Naukowcy z CFS uznali, że zamiast wyznaczać na obrazieduże zespoły, takie jak drzewostany, by później analizować ich zawartość,lepiej jest z punktu widzenia obróbki komputerowej wydzielać koronypojedynczych drzew (system ITC), określać ich przynależność gatunkową i dopieropóźniej je przegrupować, tworząc drzewostany. Półautomatyczny system ITCobejmuje pakiet 35 programów. Człowiek jest potrzebny jedynie do„przetrenowania” komputera w rozpoznawaniu gatunków drzew oraz do ocenykońcowych wyników. Precyzyjne informacje o składzie gatunkowym i innychatrybutach każdego drzewostanu zapisywane są w formacie, w którym mogą byćbezpośrednio przesyłane do Systemu Informacji Geograficznej (GIS).

Dane pozyskane za pomocą technologii LIDARlub metodą autokorelacji obrazów 3D służą do tworzenia cyfrowego modelu warstwykoron drzew, który z kolei służy do określania wysokości pojedynczych drzew lubdrzewostanów. Miąższość drewna może być obliczana w sposób tradycyjny(uwzględniane są przy tym jednak precyzyjne dane o składzie gatunkowym) lubwyznaczana jako funkcja gatunków, powierzchni koron i wysokości drzew w oparciuo podejście drzewostanowe lub Korony świerków rozpoznane z użyciem techniki LIDAR (Fot. projekt realizowany w KUL, GEiL SGGW)posztuczne.

System ITC jest już używany przez leśnefirmy konsultingowe i władze poszczególnych prowincji w Kanadzie, jak równieżzespoły naukowców z różnych rejonów świata. W systemie ITC można wykorzystywaćobrazy wytwarzane przez nową generację czujników satelitarnych o wysokiejrozdzielczości. Oprogramowanie ITC było już także stosowane do różnychinwentaryzacji specjalistycznych (wykrywanie posuszu stojącego, określaniestanu zdrowotnego itd.). Dostępne są również specjalne moduły do ocenyodnowień.

Źródło: http://cfs.nrcan.gc.ca

 

 
  

Finlandia

Nowelizacja ustawy o zrzeszeniach leśnych acertyfikacja lasów

Fińska ustawa o zrzeszeniach właścicielilasów ma zostać znowelizowana. Projektowane jest zniesienie automatycznegoczłonkostwa w lokalnym zrzeszeniu leśnym. Zrzeszenia będą mogły określaćterytorialny zasięg swojego działania. Zmiany w ustawie wpłyną również nacertyfikację lasów, która w Finlandii przeprowadzana jest głównie wg standardówPEFC i obejmuje 96% lasów gospodarczych.

Obecnie podstawowymi obiektami certyfikacjigrupowej w systemie PEFC są w Finlandii regiony, które określają zasięgdziałania unii właścicieli lasów (lokalne zrzeszenia leśne są skupione w ośmiuuniach regionalnych). I to właśnie regionalne unie właścicieli lasów ubiegająsię o certyfikat. Taka regionalizacja certyfikacji oznacza, że każdy członekzrzeszenia leśnego należącego do danej unii jest objęty certyfikacją, o ile samz niej nie zrezygnuje. Ponieważ członkostwo w zrzeszeniach leśnych byłonabywane automatycznie, z mocy ustawy, certyfikacja w systemie PEFC objęła wFinlandii wielki obszar lasów prywatnych. Jeżeli członkostwo stanie siędobrowolne, liczba członków zrzeszeń leśnych i, w konsekwencji, zasięgcertyfikacji leśnej może się zmniejszyć. Znowelizowana ustawa o zrzeszeniachleśnych ma wejść w życie na początku 2015 roku.

Dziś trudno oszacować, jaka częśćwłaścicieli lasów pozostanie członkami zrzeszeń leśnych po nowelizacji ustawy.Najczarniejsze prognozy mówią, że stopień zorganizowania prywatnych właścicielilasów spadnie do 60%. Oprócz nowelizacji wpływ na certyfikację lasów wFinlandii może mieć utrzymująca się tendencja do fuzji lokalnych zrzeszeń. Dużezrzeszania leśne mogą zacząć ubiegać się o certyfikat, bez pośrednictwa uniiregionalnych. Alternatywą dla certyfikacji za pośrednictwem regionalnych uniiwłaścicieli lasów może być także certyfikacja grupowa organizowana przezkoncerny leśno-drzewne.

Obecnie działają w Finlandii 103 zrzeszenialeśne, liczące łącznie blisko 330 tys. członków. Zrzeszenia leśne wykonują80–90% wszystkich zadań związanych z produkcją drewna w lasach prywatnych i ok.75% zadań związanych z planowaniem sprzedaży pozyskanego surowca. Przeciętnawielkość fińskiego prywatnego gos-
podarstwa leśnego to niecałe 30 ha.

Źródło: www.forest.fi

Opr. A.S.

Z zagranicy 9/2013

Niemcy Nowelizacja prawa łowieckiego   Niemcy Subsydiowanie lasów prywatnych Szwecja Mimo straty Södra planuje wypłatę dywidendy

Niemcy

Nowelizacja prawa łowieckiego

Federalne prawo łowieckie. W każdym landzie funkcjonują dodatkowe przepisyW lutym i marcu 2013 r. izby niemieckiegoparlamentu – Bundestag i Bundesrat – przyjęły nowelizację federalnego prawałowieckiego, realizując orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wStrasburgu (ETPC) z czerwca 2012 roku. Stwierdzało ono, że obowiązkoweczłonkostwo właścicieli gruntów w spółdzielniach łowieckich i związany z tymwymóg tolerowania przez nich – nawet w razie wątpliwości etycznych –wykonywania polowania na ich ziemi przez osoby trzecie, są niezgodne z prawamipodstawowymi.

Znowelizowane federalne prawo łowieckiezachowuje dwa podstawowe filary niemieckiego modelu łowiectwa: spółdzielniełowieckie zrzeszające właścicieli gruntów w gminie i podległe tym spółdzielniomwspólnotowe obwody łowieckie. Zmiana polega na umożliwieniu ustanowienia danegogruntu strefą wolną od polowania na specjalny wniosek podyktowany względamietycznymi. Wniosek taki mogą składać osoby indywidualne. Przyjęcie wniosku jestobwarowane wieloma warunkami chroniącymi interesy społeczne. W określonychprzypadkach wyłączenie gruntu z obwodu łowieckiego może zostać czasowozawieszone (np. w celu umożliwienia poszukiwania postrzałków czyprzeprowadzenia wielkoobszarowego polowania zbiorowego). Właściciel gruntu,który ustanowi swoją ziemię strefą wolną od polowania, traci jednak prawo doodszkodowań łowieckich. Mało tego, musi partycypować w kosztach odszkodowańłowieckich dla innych.

W Niemczech prawo do polowania jestprzypisane do prawa własności ziemi. Właściciele gruntów o powierzchni zbytmałej do ustanowienia własnościowego obwodu łowieckiego (75 ha), generalnie sąnadal obowiązkowo zrzeszeni w spółdzielniach łowieckich, rozporządzającychprawem do polowania w granicach wspólnotowych obwodów łowieckich (co najmniej150 ha), które są ustanawiane w gminach. Spółdzielnie łowieckie na ogółwydzierżawiają wspólnotowe obwody łowieckie myśliwym (członkowie spółdzielninie muszą sami wykonywać polowania). Właściciele gruntów o powierzchniprzekraczającej 75 ha są posiadaczami własnościowego obwodu łowieckiego.Większość własnościowych obwodów łowieckich należy w Niemczech do podmiotówpaństwowych.

Źródło: www.forstpraxis.de

 

Niemcy

Subsydiowanie lasów prywatnych

W 2010 r. suma wszystkich subsydiów dlaleśnictwa prywatnego w Niemczech sięgnęła 61,6 mln euro. W przeliczeniu nahektar lasu prywatnego daje to kwotę ok. 13 euro.

Udział lasów prywatnych w całkowitejpowierzchni leśnej Niemiec wynosi 44%. Z kolei ok. 57% lasów prywatnych toposiadłości o powierzchni poniżej 20 ha. Posiadłości te często są rozbite nawiele części. Przez to w okresie obejmującym jedno ludzkie pokolenie, drobnywłaściciel lasu w Niemczech nie jest w stanie wygospodarować zysku mogącegozapewnić mu egzystencję. I dlatego drobna własność leśna jest w Niemczech subsydiowana.Drugim powodem subsydiowania takiej własności jest fakt, że lasy prywatne –pomimo swojego prywatnego statusu – pełnią szeroko pojęte funkcje ochronne irekreacyjne, służące całemu społeczeństwu (w Niemczech społeczeństwo maustawowo zagwarantowane prawo wstępu do lasów prywatnych w celach rekreacyjnych– w Polsce właściciel lasu niestanowiącego własności Skarbu Państwa, może bezpowodu zakazać wstępu do lasu).

Pierwszy filar subsydiowania lasówprywatnych w Niemczech tworzą federalno-landowe dotacje strukturalne. Federacjaniemiecka subsydiuje wspólnie z landami drobną własność leśną od 1969 roku.Podstawę prawną stanowi ustawa o zadaniach publicznych w zakresie poprawystruktury agrarnej i ochrony wybrzeża (GAK) oraz dodatkowo federalna ustawa o lasach.Subsydia strukturalne pochodzą w 60% ze środków federalnych i w 40% ze środkówposzczególnych krajów związkowych.

Subsydiowanie w ramach GAK obejmuje czteryobszary: zalesianie gatunkami dostosowanymi do siedliska, proekologicznezagospodarowanie lasu, zrzeszenia leśne i infrastrukturę leśną. Ramowy programGAK wymaga zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Aktualny program obowiązujedo roku 2014. Opracowywany jest już następny ramowy program GAK, który będzierealizowany do 2020 roku. W 2010 r. całkowity rozmiar subsydiów leśnychprzyznanych w ramach GAK wyniósł 43,3 mln euro.

Drugim filarem subsydiowania lasówprywatnych w Niemczech są programy UE. Ich podstawę stanowi unijnerozporządzenie w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez EuropejskiFundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Obecnie subsydia zEFRROW składają się w 75% ze środków unijnych i 25% ze środków landowych. Wnastępnym okresie (lata 2014–20) stosunek partycypacji będzie prawdopodobnie wynosił 50/50. W 2010r. subsydia leśne z EFRROW wyniosły w Niemczech łącznie 16,2 mln euro.

Trzeci filar subsydiowania lasów prywatnychobejmuje specyficzne programy poszczególnych landów i samorządów oraz federalnyLeśny Fundusz Klimatyczny, uruchomiony w tym roku. Środki z tego funduszuprzeznaczane są na dostosowywanie lasów do zmiany klimatu. W 2013 r. budżetfunduszu sięga 28 mln euro. W 2010 r. subsydia ze środków poszczególnych landówi samorządów osiągnęły łącznie poziom 2,1 mln euro.

Subsydia na przedsięwzięcia leśne są częstouwarunkowane pewnym wkładem własnym właściciela lasu. We wszystkich landachskrupulatnie sprawdzana jest sytuacja przed rozpoczęciem subsydiowanegoprzedsięwzięcia i po jego zakończeniu.

Oprócz wspomnianych trzech filarów, ważnąformą wsparcia właścicieli lasów prywatnych są usługi świadczone na ich rzeczprzez lasy państwowe poszczególnych landów w ramach wykonywania zleconych zadańpublicznych. Zakres tych usług jest na ogół znacznie szerszy niż w Polsce. Nadziałalność na rzecz właścicieli lasów prywatnych niemieckie lasy państwoweotrzymują dotacje z budżetów landowych (zdaniem wielu państwowych leśników,dotacje te nie rekompensują w pełni ponoszonych nakładów), natomiast własnadziałalność niemieckich lasów państwowych zasadniczo nie jest dotowana. Cowięcej, w związku z tą działalnością lasy państwowe zobowiązane są dowypłacania landom niemałych dywidend. Wysokość dywidend określana jest na ogółprzez parlamenty poszczególnych landów lub przez rady nadzorcze państwowychgospodarstw leśnych.

Źródło: Berlit J., „Privatwald–Förderung.Stand und Aussichten”, AFZ-DerWald 5/2013

 

Szwecja

Mimo straty Södra planuje wypłatę dywidendy

www.sodra.comSödra – zrzeszenie właścicieli lasów wpołudniowej Szwecji – zanotowała w 2012 r. stratę operacyjną w wysokości 929 mlnSEK (ok. 446 mln zł). Główną przyczyną był spadek koniunktury na eksportowychrynkach zbytu produktów Södry, powiązany z umocnieniem się pozycji koronyszwedzkiej. Ponieważ wskaźnik kapitału własnego Södry pozostał wysoki (61%),zarząd firmy zaproponował walnemu zgromadzeniu, żeby mimo wszystko wypłacićczłonkom zrzeszenia dywidendę w łącznej wysokości 302 mln SEK. Walne zgromadzenie Södry ma sięzebrać 15 maja.

– Rok 2012 przyniósł Södrze duże straty,ale mimo to proponujemy wypłatę 302 mln SEK. A to dlatego, że dla właścicieliSödry duże znaczenie ma rentowność ich kapitału i dostaw drewna – wyjaśniaChrister Segerstéen, przewodniczący rady nadzorczej Södry. – Model finansowySödry zakłada nagradzanie członków, którzy całość swojego drewna dostarczają zrzeszeniu,w pełni włączając się w jego działalność.

Członkami Södry jest 51 tys. prywatnychwłaścicieli lasów. Należy do nich 36 tys. posiadłości leśnych o łącznejpowierzchni 2,4 mln ha. Członkowie Södry są także właścicielami koncernuleśno-drzewnego, w skład którego wchodzą cztery segmenty: Södra Skog(gospodarka leśna), Södra Cell (przemysł celulozowy), Södra Timber (przemysłtartaczny) i Södra Interiör (produkty drzewne o wyższym stopniu przetworzenia).

Źródło: www.sodra.com

Opr. A.S.

 

Z zagranicy 3/2013

Niemcy Podatek od lasu Badenia-Wirtembergia, Niemcy Quo vadis, leśnictwo? Niemcy Dawne wysypiska miejscem na plantacje drzew?

Niemcy
Podatek od lasu

W Niemczech nie ma podatku leśnego jakoosobnej kategorii podatkowej. Jest on płacony w ramach podatku gruntowego,który dzieli się na podatek gruntowy A (użytki rolne i leśne) i podatekgruntowy B (tereny zabudowane i dopuszczone pod zabudowę). Obecnie jednak toczysię w Niemczech dyskusja nad nowelizacją ustawy o podatku gruntowym. Pod uwagębrane są generalnie trzy modele reformy podatku gruntowego: północny,południowy i turyngeński kombinowany.
Model południowy bazuje na zasadzierównoważności opłat na rzecz państwa i świadczeń ze strony państwa. W tymprzypadku obecny podatek gruntowy od użytków rolnych i leśnych zostałbyzlikwidowany. Opodatkowane byłyby tylko tereny zabudowane. Stawka podatkowawynosiłaby ryczałtowo 0,20 euro/m2 w przypadku zabudowy mieszkalnej i 0,40euro/m2 w przypadku zabudowy przemysłowej i rolniczej. Do tego doszedłbypodatek od powierzchni działki w wysokości 0,02 euro/m2. Jest to więc modelopodatkowania niezależnego od wartości rynkowej.
W modelu północnym stawki podatkugruntowego A i B powiązane byłyby z wartościami rynkowymi. W przypadku podatkugruntowego od użytków rolnych i leśnych wartość rynkowa byłaby określana woparciu o skapitalizowaną wartość czystego dochodu. Model turyngeński jestrozwiązaniem kompromisowym, stanowiącym kombinację modelu południowego zpółnocnym. Obecnie nie wiadomo jeszcze, który model zostanie wybrany.
Stawka niemieckiego podatku gruntowego (wjego dotychczasowej formule) obliczana jest według wzoru: stawka od 1 ha = podstawowawartość podatkowa x wskaźnik podatkowy x mnożnik lokalny. Podstawową wartośćpodatkową oblicza właściwy urząd skarbowy (systemy stosowane w starych i nowychlandach niemieckich nieco się różnią). W przypadku użytków rolnych i leśnychwskaźnik podatkowy wynosi 6/1000. Wartość podstawowej stawki podatkowej(podstawowa wartość podatkowa pomnożona przez wskaźnik podatkowy) przekazywanajest przez urząd skarbowy do gminy. Gmina mnoży tę wartość przez swój mnożniklokalny. W przypadku użytków rolnych i leśnych mnożnik ten wynosi najczęściej250–300%.
W przypadku użytków leśnych podstawowawartość podatkowa zależy od drzewostanu (np. wartość drzewostanu świerkowego wwieku 80–100 lat jest ok. 60 razy większa od wartości uprawy świerkowej). Urządskarbowy oblicza podstawową wartość podatkową w oparciu o dane z planuurządzenia lasu (wiek, bonitacja, zapas).
Źródło: Petra Sorgenfrei (AGDW „Die Waldeigentümer”)

Badenia-Wirtembergia, Niemcy 
Quo vadis,leśnictwo?

Max Reger, dyrektor Gospodarstwa Krajowego„ForstBW”, sprawującego pieczę nad badeńsko-wirtemberskimi lasami państwowymi(329 tys. ha), wygłosił interesujący wykład z okazji zjazdu Towarzystwa LeśnegoBadenii-Wirtembergii we Fryburgu Bryzgowijskim w październiku 2012 roku. Wykładten zatytułowany był: „Quo vadis, ForstBW?”. Oto jego wybrane fragmenty:
„Forestry is not about trees, it‘s aboutpeople” – to pierwsze zdanie na stronie internetowej Wydziału LeśnegoPolitechniki Monachijskiej precyzyjnie oddaje problematykę sfery kryjącej siępod hasłem „Quo vadis, ForstBW?”. Gospodarka leśna zajmuje się nie drzewami,lecz ludźmi i ich interesami dotyczącymi lasu. Z punktu widzenia samejgospodarki leśnej jest to sytuacja paradoksalna. Z jednej strony można bowiempowiedzieć, że:
• lasy stworzone i ukształtowane w wynikugospodarki leśnej są w sumie najwartościowszymi siedliskami w Niemczech;
• na znacznym obszarze naszego kraju lasjest najważniejszym obiektem wypoczynku;
• drewno, będące surowcem o uniwersalnymzastosowaniu, cieszy się wyjątkowo dużym popytem jako tworzywo, źródło energiii surowiec wykorzystywany przez przemysł chemiczny; sytuację tę odzwierciedlająkorzystne ceny i duża popularność tego towaru.
Z drugiej jednak strony, mimo tychpozytywnych czynników, gospodarka leśna coraz szybciej traci swoją przewodniąrolę w kształtowaniu poglądów na temat lasu. Tym samym możliwości działanialeśników stale się zmniejszają. Z „poganiaczy” przekształcają się oni w„poganianych”. Nawet niezaprzeczalne sukcesy w dziedzinie ochrony przyrody czyw ekonomii niewiele tu pomagają.
(…) Minęły już czasy dominującego częstow polityce leśnej założenia, że to leśnicy wiedzą lepiej, co jest dobre dlaspołeczeństwa. Na pytanie „Kto tu kogo wychowuje?” dziś mamy jednoznacznąodpowiedź. Jeśli leśnicy chcą być akceptowani i jeśli chcą powstrzymać dalszeobniżanie się swojej rangi, to muszą w znacznie większym stopniu zwracać uwagęna wymagania społeczeństwa.
Leśnictwo stoi dziś przed takimi wielkimiwyzwaniami, jak:
• zmienione wymagania społeczeństwawzględem lasu – emancypacja społeczeństwa obywatelskiego (…);
• dalszy wzrost znaczenia ochrony przyrodyw naszych lasach (…);
• globalny deficyt surowcowy, wzmagającypresję na gospodarkę leśną (…).
Gospodarstwo Krajowe „ForstBW” jestzasadniczo organizacją gospodarczą nieposiadającą osobowości prawnej.Podstawowe jednostki ForstBW mają jednak podwójny status, ponieważ pełniązarazem funkcję wydziałów leśnych urzędów powiatowych. Gospodarstwo Krajowe„ForstBW” jest powiązane z budżetem landu Badenia-Wirtembergia jedynie poprzezwynik finansowy (ForstBW ma własny plan finansowy, który stanowi załącznik dobudżetu). W budżecie Badenii-Wirtembergii określana jest wysokość dywidendy,którą gospodarstwo musi wypłacić landowi jako właścicielowi lasów (w roku 2012była to kwota 33,5 mln euro). Jeżeli ForstBW wygospodaruje finansową nadwyżkęnad należną dywidendą, to za zgodą ministerstwa finansów może tworzyć rezerwy.Oprócz gospodarowania w lasach państwowych (329 tys. ha) przedmiotemdziałalności ForstBW jest świadczenie usług na rzecz lasów samorządowych iprywatnych oraz nadzór nad wszystkimi lasami niepaństwowymi.
Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy
Dawne wysypiska miejscem naplantacje drzew?

Niemiecki narodowy plan działania w sprawiebiomasy przewiduje, że powierzchnia plantacyjnych upraw drzew o krótkichcyklach produkcyjnych potroi się do roku 2020. Obecnie plantacje drzewzakładane są głównie na gruntach rolnych. W Wyższej Szkole Nauk Stosowanych iSztuki w Getyndze (HAWK) prowadzone są badania w zakresie plantacyjnej uprawydrzew na dawnych wysypiskach.
Pod uprawy plantacyjne zdatne sąwysypiska, które nie zawierają substancji szkodliwych. Najczęściej są to dawnewysypiska gruzu budowlanego, które – przykryte żyźniejszą warstwą gleby –doskonale nadają się na miejsce uprawy gatunków drzew szybkorosnących – mówiprof. Bettina Kietz, kierownik projektu.
Problemem jest to, że rośliny mogą pobieraćmetale ciężkie. Dlatego konieczna jest analiza podłoża i drzew. – Trzebazawczasu zadbać o to, żeby z drzew wyrosłych na wysypisku można było produkowaćnieszkodliwe zrębki – dodaje Volker Zelinski, kierownik laboratorium.
Projekt, którego pełny tytuł brzmi: „Uprawyplantacyjne – trwała produkcja biomasy na wysypiskach”, ma zostać zakończony wgrudniu 2014 roku. Pierwsze wyniki badań są obiecujące. Przedsięwzięcie jestfinansowane przez niemieckie Federalne Ministerstwo Wyżywienia, Rolnictwa iOchrony Środowiska (fundusz projektu sięga 275 tys. euro).
Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

idź do strony: