Nadleśnictwo Zwoleń – Ziemia Jana Kochanowskiego t. I–II Piotr Kacprzak Nadl. Zwoleń 2017, łącznie 640 s. Zamierzeniem autora, co mu się udało, było udokumentowanie historii Nadleśnictwa Zwoleń (RDLP w Radomiu) i prowadzonej przez tę jednostkę gospodarki leśnej w kontekście regionu. Stąd nieprzypadkowo w tytule znalazł się dopisek „Ziemia Jana Kochanowskiego”.

Zwoleń i okolice, jak wiadomo, przez kilka wieków były związane z rodzinąKochanowskich. I choć w historii własności lasów ostatnich dwóch wieków, któreobejmuje monografia, nie występuje scheda po Kochanowskich, to jednak ich dawnabytność stała się w kolejnych stuleciach mocnym akcentem kulturowymwspółkształtującym miejscowe środowisko, w tym leśnictwo.

Autor sięgnął do korzeni zorganizowanego leśnictwa na tymterenie, a więc do 1826 r., kiedy to powstało leśnictwo Zwoleń, protoplastaobecnego nadleśnictwa. Jedną z największych wartości historycznych wydobytych wmonografii stała się bardzo bogata i dynamicznie zmieniająca się struktura własnościowa.Tutejsze lasy – co udokumentował autor – były wręcz poszatkowane, nie tylkomiędzy dobra królewskie i prywatne, ale nawet w obrębie własności kościelnych.Tu mieli swoje majątki leśne biskupstwo krakowskie, klasztor sieciechowski, atakże benedyktyni świętokrzyscy.

Bogatą zawartość merytoryczną monografii autor zawdzięczaumiejętności dotarcia do licznych źródeł historycznych. Nieocenioną kopalniąwiedzy na temat gospodarki leśnej stały się XIX-wieczne zbiory zgromadzone wArchiwum Państwowym w Radomiu, archiwa LP oraz BULiGL. Dzięki nim stało sięmożliwe zestawienie i prześledzenie zmian w stanie zwoleńskich zasobów leśnychna przestrzeni wielu dziesięcioleci, a także udało się ustalić personalia idokonania wielu leśników różnych pokoleń.

Istotnym akcentem monografii jest okazany sentyment autorado zwoleńskich lasów, w których zaczynał pracę zawodową i uzyskiwał pierwszeawanse. W przedmowie napisał, że wydanie to traktuje jako formę podzięki zażyczliwość, której doświadczył w Zwoleniu od przełożonych i koleżeństwa.

EmilianSzczerbicki