Najwyższa Izba Kontroli przygotowała raport o wykorzystaniu środków funduszu leśnego przez LP. Wśród wielu wniosków i zarzutów (na część których DGLP już odpowiedziała) wyszukaliśmy kilka, o których nikt nie wspomina, a które są ciekawe, a czasem nawet… zabawne.

Głównym zarzutem NIK są nieprawidłowości w wykorzystaniu środków funduszu leśnego, dotyczące łącznie 96,1 mln zł, tj. 4,4% ogółu wydatków tego funduszu w badanym okresie, w tym 56,5 mln zł (58,8%) stanowiły niezgodne z prawem dopłaty dla nadleśnictw z tytułu wyrównywania niedoborów powstających przy realizacji zadań gospodarki leśnej.

Wśród pominiętych nieścisłości znalazł się wniosek dotyczący finansowania ze środków funduszu kosztów bieżącej działalności zakładów Lasów Państwowych o zasięgu krajowym obejmujących: wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, zużycie materiałów i energii, amortyzacje, delegacje i inne. Ogółem koszty te w latach 2005–2007 dla 7 zakładów funkcjonujących w układzie zadaniowym wyniosły 69.192,0 tys. zł.

Nieścisłości dotyczyły także decyzji dotyczących wyłączenia gruntów z produkcji leśnej. Przeprowadzona analiza 165 decyzji w przypadku 22 wykazała nieprawidłowości polegające m.in. na zaniżeniu oraz zawyżeniu naliczonych opłat z tego tytułu, a także braku działań w celu egzekucji nieuregulowanych należności wynikających z wydanych decyzji.

Wydatki CILP

Dostało się także Centrum Informacyjnemu Lasów Państwowych. Oprócz drogiej kolacji dla uczestników konferencji Ministerialnego Procesu Lasów w Europie, wśród zadań zleconych CILP przez Dyrektora Generalnego LP stwierdzono finansowanie ze środków funduszu leśnego kosztów delegacji do Republiki Białoruś, zakup towarów reklamowych w ramach wyjazdów zagranicznych na Białoruś i Ukrainę za kwotę 26 tys. zł.

Pieniądze z funduszu leśnego przeznaczane były także (w kwocie 349,6 tys. zł) na:

– zakup prezentów i gadżetów na łączną kwotę 84,7 tys. zł,

– zakup Kordelasów Leśnika, w tym zakup tabliczek i futerałów za 51,9 tys. zł,

– koszty funkcjonowania Komisji Kombatanckiej na kwotę 22,7 tys. zł,

– koszty publikacji reklam prasowych za 14,6 tys. zł,

– zakupy na potrzeby Kolegium Lasów Państwowych, w tym koszty organizacji posiedzeń, na łączną kwotę 9,3 tys. zł,

– koszt wydruku materiałów konferencyjnych z okazji 50-lecia Zakładu Mechanizacji Leśnictwa SGGW w wysokości 8,0 tys. zł.

Kontrola w DGLP wykazała także sfinansowanie Dyrektora Generalnego LP ze środków funduszu leśnego, kosztów zakupu umundurowania dla członków Bractwa Leśnego (6,4 tys. zł). Działanie to było niezgodne z przepisem § 8 Zarządzenia nr 40 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 29 czerwca 2000 r. w sprawie ustanowienia Honorowego Uniformu Leśnika Polskiego, stanowiącego o finansowaniu ww. kosztów ze środków Dyrekcji Generalnej LP.

Wydatki w terenie

Kontrola w RDLP w Krośnie wykazała, że z funduszu pokrywano część kosztów nadzoru nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa. Wobec niedostatecznych środków przekazywanych nadleśnictwom przez starostów na realizację ww. zadania, planowane różnice pomiędzy kosztami ww. zadań, a środkami przekazywanymi przez starostów, wliczano do niedoborów powstających w nadleśnictwach przy realizacji zadań gospodarki leśnej. Kwoty te stanowiły 512,5 tys. zł w 2005 r., 464,9 tys. zł w 2006 r. oraz 634,1 tys. zł w 2007 r. Powyższe działanie należy ocenić jako nielegalne.

Ponadto w Nadleśnictwie Celestynów NIK stwierdziła pomyłkowe dwukrotne obciążenie funduszu leśnego kosztami zakupu materiałów budowlanych na potrzeby budowy Centrum Edukacji Leśnej w Celestynowie. W trakcie kontroli NIK Nadleśnictwo dokonało jednakże zwrotu do funduszu leśnego nienależnie pobranej kwoty 23,8 tys. zł.

Działanie to oceniono jako nierzetelne, a także świadczące o niewystarczającym nadzorze w zakresie rozliczania wydatków budowy ww. Centrum.

NIK zbadał także wyniki kontroli wewnętrznych przeprowadzanych w LP. Wśród nieścisłości, padają najczęściej:

– niedostosowanie regulaminu kontroli i schematu obiegu dokumentów do zmian w regulaminie organizacyjnym,

– nieprzestrzeganie uregulowań regulaminu organizacyjnego,

– brak współpracy między wydziałami w zakresie weryfikacji decyzji o wyłączeniach gruntów leśnych z produkcji,

– nieuzgadnianie sald na koncie „Rozrachunki z tytułu wyłączeń gruntów z produkcji leśnej”,

– odprowadzanie do funduszu leśnego kwot od wielkości naliczonej a nie wpłaconej przez kontrahenta, tj. niezgodnie z Branżowym Planem Kont,

– nienaliczanie na bieżąco lub zaniżanie odsetek z tytułu nieterminowo uregulowanych należności z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji leśnej,

– nieprzestrzeganie zasad rozliczania z funduszem leśnym, w tym terminowości rozliczeń.

Zgodność z PUZP

Sprawdzono także zgodność przestrzegania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych. I tu NIK miał wątpliwości, bowiem w trzech postępowaniach, prowadzonych na podstawie przepisów ww. ustawy, zwrotu wadiów wniesionych przez wykonawców usług lotniczych w lasach w latach 2005, 2007–08 dokonano bez zwrotu odsetek wynikających z umowy rachunku bankowego, pomniejszonych o koszty prowadzenia rachunku oraz prowizji za przelew na rachunek wykonawcy. Zwrotu ww. odsetek (2,2 tys. zł) DGLP dokonała w trakcie kontroli NIK, w dniach 16 i 18 czerwca 2008 r. – odpowiednio 1177, 451 i 91 dni od dat zawarcia umów z wykonawcami.

Fortepian dla LBG

Najciekawszym, a nawet najzabawniejszym wnioskiem (pracownicy NIK widać maja także poczucie humoru), jest wynik kontroli przeprowadzonej w Leśnym Banku Genów w Kostrzycy. Cytujemy: Kontrola wykazała ujęcie w planie finansowo-gospodarczym na 2008 r. zakupu ze środków funduszu leśnego fortepianu za kwotę 20,0 tys. zł. NIK wnioskowała o rozważenie wykreślenia z planu finansowo-gospodarczego ww. zakupu. Zdaniem NIK zakup ten ze środków funduszu leśnego był niecelowy, gdyż nie służył działalności na rzecz gospodarki leśnej, a także niegospodarny, gdyż w przyszłości stanowić może źródło kolejnych wydatków związanych z organizacją koncertów. W efekcie kontroli LBG zrezygnował z przedmiotowego zakupu.

Znalazła się także (parafrazując nieco znane przysłowie) w tej beczce dziegciu, łyżka miodu.  

Nadleśnictwo Biłgoraj nadzorując wykonanie przebudowy drogi leśnej, finansowane ze środków funduszu leśnego, wstrzymało prace z powodu próby wbudowania przez wykonawcę pod nawierzchnię bitumiczną drogi materiałów kamiennych niespełniających wymogów SIWZ. Po uzyskaniu z laboratorium wyników potwierdzających niską jakość ww. materiałów, Nadleśnictwo nakazało wykonawcy usunięcie ich z placu budowy i dostarczenie nowych, spełniających wymogi specyfikacji. Z uwagi na opisaną powyżej sytuację Nadleśnictwo nie udzieliło wykonawcy dodatkowego zamówienia przewidzianego w SIWZ.

Osobami odpowiedzialnymi za taki wynik raportu (a właściwie za wydatkowanie pieniędzy z funduszu leśnego), byli w okresie, który badała NIK dyrektorzy generalni LP:

– Janusz Dawidziuk w okresie od 1 stycznia 2001 r. do 2 grudnia 2005 r.,

– Janusz Zaleski jako p.o. Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych w okresie od 2 grudnia 2005 r. do 6 grudnia 2005 r.,

– Andrzej Matysiak w okresie od 6 grudnia 2005 r. do 7 grudnia 2007 r.,

– Jerzy Piątkowski w okresie od 10 grudnia 2007 r. do 7 kwietnia 2008 r.

– Marian Pigan od dnia 7 kwietnia 2008 r.

Cały raport znaleźć można na stronach NIK.

BSz

Więcej o raporcie w 22 numerze Lasu Polskiego