29 kwietnia br. w Centrum Kongresowym Axica w Berlinie odbyło się Sympozjum Unii Europejskiej zorganizowane przez Niemiecką Radę Leśnictwa (DFWR – Deutscher Forstwirtschaftsrat) reprezentowaną przez jej prezydenta Georga Schirmbecka oraz austriacką platformę Las-Drewno-Papier (FHP – Forst-Holz-Paper) reprezentowaną przez przewodniczącego Rudolfa Rosenstattera. Wśród ok. 200 uczestników znaleźli się reprezentanci z Polski: Paweł Sałek, doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, oraz członkowie Zespołu Ekspertów NSZZ „Solidarność”: Zbigniew Kuszlewicz, Jacek Cichowski, Tomasz Markiewicz, Grażyna Zagrobelna, Jarosław Kuczaj i Tomasz Zawiła-Niedźwiecki. Obecni też byli przedstawiciele Lasów Państwowych: Jan Tabor i Marta Nurczyńska.
Tematem przewodnim sympozjum było stwierdzenie, że lasy odporne na zmianę klimatu i zarządzane w sposób zrównoważony stanowią podstawę sukcesu Zielonego Ładu i realizacji celów klimatycznych UE. Zebrani wezwali do zmiany kursu w polityce UE w zakresie polityki leśnej, która powinna opierać się na krajowych rozwiązaniach, a na poziomie europejskim powinna uwzględniać różnorodność regionalną, doświadczenia praktyki i osiągnięcia nauki. Centralnie zunifikowane wymogi dla wszystkich państw członkowskich UE są do tego nieodpowiednie.
Otwierając sympozjum, prezes DFWR Georg Schirmbeck z zadowoleniem przyjął wysiłki rządów zmierzające do sprostania wyzwaniom związanym ze zmianami klimatu, kryzysem energetycznym i zajęciem się regionalną wartością dodaną sektora leśno-drzewnego, np. poprzez promowanie budownictwa drewnianego. Apelował również do właścicieli oraz zarządców lasów i leśników, którzy z dużym zaangażowaniem prowadzą gospodarkę leśną, stosując naukowe rozwiązania, aby włączali się w procesy legislacyjne: – Zrównoważone, wielofunkcyjne zarządzanie naszymi lasami odgrywa kluczową rolę w walce ze zmianą klimatu – powiedział Schirmbeck.
Schirmbeck odniósł się także do wyników badań prowadzonych przez Naukową Radę Doradczą ds. Polityki Leśnej w Federalnym Ministerstwie Rolnictwa i Żywności (BMEL), zgodnie z którymi recykling drewna prowadzi do ciągłego składowania węgla, zwiększając stale jego magazynowanie. Jednocześnie gospodarka leśna ze zrównoważonym pozyskiwaniem i recyklingiem drewna tworzy przestrzeń dla nasadzeń nowych drzew. – Jako ekologicznie odnawialny surowiec, drewno w porównaniu do stosowania wysokoemisyjnych materiałów takich jak cement, jest najbardziej przyjaznym dla klimatu surowcem. Z tego punktu widzenia konieczne jest, aby ta usługa leśnictwa była wspierana przez wymogi LULUCF.
Paweł Sałek, doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, przedstawił historyczny rys polskiego leśnictwa, jego tradycje i współczesność. Podkreślił rolę wielofunkcyjnej zrównoważonej gospodarki leśnej oraz przypomniał, że leśnictwo w traktatach europejskich pozostawione jest decyzji poszczególnych państw, a więc legislacja unijna nie powinna zbyt daleko ingerować w tę sferę działania.
W części dyskusyjnej sympozjum, w imieniu NSZZ „Solidarność”, wystąpił Tomasz Zawiła-Niedźwiecki, podkreślając, że w dochodzeniu do sformułowań strategii różnorodności biologicznej i leśnej UE nie wzięto pod uwagę holistycznego podejścia nauk leśnych, wskutek czego implementacja tych strategii będzie groźna dla bioróżnorodności i gospodarki. Nie wzięto pod uwagę roli wielofunkcyjnej, zrównoważonej gospodarki leśnej w realizacji wzniosłych celów klimatycznych Zielonego Ładu. Łańcuch leśno-drzewny może istotnie przyczynić się do osiągnięcia neutralności klimatycznej poprzez dostarczanie drewna – odnawialnego, ekologicznego surowca, którego zastosowanie umożliwi w znacznym stopniu zastąpienie cementu i stali w budownictwie (a więc tych surowców, których produkcja powoduje największy ślad węglowy). Realizując idee Zielonego Ładu, należy się spodziewaćzwiększonego zapotrzebowania na drewno (co dzięki zrównoważonej, wielofunkcyjnej gospodarce nie wpłynie negatywnie na zachowanie bioróżnorodności), natomiast realizacja nieprecyzyjnych i niekiedy wręcz szkodliwych zapisów strategii leśnej doprowadzi do spadku podaży drewna o kilkadziesiąt procent.
Podkreślił także, że eksperci NSZZ „Solidarność” i naukowcy z Komitetu Nauk Leśnych i Technologii Drewna Polskiej Akademii Nauk przesyłali udokumentowane naukowo opracowania do przewodniczącego Timmermansa oraz komisarzy UE ds. rolnictwa i środowiska. Niestety nie zostały one poważnie potraktowane i rozpatrzone.
Zwrócił również uwagę na kontrowersyjny pomysł Komisji Europejskiej dotyczący posadzenia 5 mld drzew dodatkowo, który jest nierealistyczny – szkoda, że przed jego ogłoszeniem nie skonsultowano sprawy choćby z ekspertami zajmującymi się gospodarką przestrzenną.
Zbigniew Kuszlewicz, Red.
Fot.: Arch. KSZNOŚiL NSZZ „Solidarność”
