Pod względem powierzchni lasów Polska znajduje się w czołówce europejskich krajów, a mimo to niewielki odsetek naszego społeczeństwa spędza w nich swój wolny czas. Polacy bardzo często nie znają oferty Lasów Państwowych i nie wiedzą, czym zajmują się leśnicy. Mając tego świadomość, Lasy Państwowe prowadzą swoją działalność edukacyjną i popularyzatorską w mediach – zarówno tradycyjnych, jak i online.

---

Artykuł ukazał się w numerze 1/2021 „Lasu Polskiego”. Nabyć go możesz tutaj.

W czasach pandemii las stał się jednym z najbezpieczniejszych i najchętniej odwiedzanych miejsc. Jednak z oczywistych powodów edukatorzy nie są w stanie bezpośrednio w nim spotykać się z ludźmi, dlatego cały szereg ich działań przeniósł się do internetu. To tendencja, która pojawiła się nie tylko w branży leśnej, wymaga jednak sięgania po nieznane dotąd narzędzia. Edukatorzy coraz częściej stają się twórcami (lub współtwórcami) różnego rodzaju treści wideo – i o ile przygotowanie krótkiego filmu do mediów społecznościowych jest już dla większości „chlebem powszednim”, to nagrania większego formatu są wyzwaniem.

 

Scenariusz – twardy orzech do zgryzienia

Od czego zacząć? Oczywiście od tematu – musisz wiedzieć, o czym chcesz nagrać dany odcinek i dlaczego. Co dalej? Przede wszystkim postawmy pytanie Z czego składa się scenariusz? – to w zasadzie proste. No zasadniczo… scenariusz składa się z kartek… literek… ze scen… z dialogów… z… Otóż nie! Scenariusz wcale nie składa się z tego, co widać gołym okiem, lecz z tego, co widać oczami wyobraźni.

Nie przekonałam Was? To proponuję małe ćwiczenie. Zamknij oczy i przypomnij sobie 3 ulubione filmy. To proste, prawda? To pójdźmy krok dalej – wymień 3 ulubione sceny z nich. Nie ma problemu. A teraz wypowiedz 3 ulubione kwestie aktorów. No i tu pojawia się problem. Scenariusz wcale nie składa się ze słów – składa się z obrazów.

Krok pierwszy

Pomyśl o swoim temacie obrazami – co przedstawi go najlepiej i zainteresuje jego odbiorców? Pamiętaj, że Twój widz nie pracuje na co dzień w lesie i najczęściej nie jest leśnikiem. To, co nam wydaje się oczywiste i zupełnie nieinteresujące, dla ludzi spoza naszej branży może okazać się ciekawą nowością. Kostur, rejestrator czy klupa to narzędzia, których nie zna większość Polaków. Zanotuj wszystkie pomysły.

Krok drugi

Kiedy już wiesz, co chcesz pokazać, pomyśl, kto będzie najodpowiedniejszą osobą, żeby dany obraz uzupełnić słowami. Jak mówić? Przede wszystkim określ, co jest najważniejsze dla Twoich odbiorców. Na tym się skoncentruj. Świadomie zrezygnuj z mniej istotnej części przekazu, zanim odbiorcy zrobią to za Ciebie. Buduj wiarygodność od pierwszej minuty i pamiętaj, że osoba, która będzie zabierała głos w materiale, musi robić dobre wrażenie.

Powinna być:

• przyjacielska

• miła

• inteligentna

• ciekawa

• otwarta

• szczera

• dowcipna

• opiekuńcza

• komunikatywna

Stosuj regułę mniej znaczy więcej. Jeśli już uznasz, że potrafisz przekazać to, co najważniejsze w kilku prostych zdaniach – spraw, by były one jeszcze krótsze. Daj się polubić – patrz z perspektywy słuchaczy i posługuj się ich językiem. Pamiętaj, żeby w wypowiedziach skupiać się na historiach zwykłych ludzi. Przywołuj zaskakujące ciekawostki, a przy tym zawsze stosuj przykłady, metafory i obrazowanie. Obraz jest silniejszy niż słowa, dlatego co tylko możesz – pokaż.

Krok trzeci

Kiedy już wiesz, w jakim obrazku, kto i co ma powiedzieć, pora przystąpić do ostatniego etapu. Twój scenariusz to historia, więc opowiedz ją tak, jakbyś opowiadał ją koleżance lub koledze przy kawie. Powinna wprowadzać w temat, rozwijać go i dawać morał. Sam wiesz, co Ci się podoba i co Cię zatrzymuje przy ekranie telewizora lub komputera. Twój widz ma tak samo jak Ty. Musisz go zafascynować, zaciekawić i zatrzymać. Sprawić, by chciał obejrzeć film do końca. Daj mu to poczucie, że dowiedział się czegoś, co było ciekawe i dało mu nową perspektywę.

Pamiętaj:

• Szukaj tematów w życiu codziennym!

• Myśl obrazami!

• Mów prostym, zwięzłym językiem!

• Mów krótko, rzeczowo, w czasie teraźniejszym!

• Nie nadużywaj branżowego słownictwa, a każde takie słowo dodatkowo wytłumacz! Słowo klupa czy pierśnica to też słownictwo specjalistyczne.

• Pamiętaj, że masz mało czasu, mów tylko to, co konieczne, ani słowa więcej!

• Zaskocz swojego odbiorcę, zafascynuj go, zaintryguj, ale jednocześnie bądź rzeczowy i trzymaj się faktów!

 

Połamania pióra przy tworzeniu najbardziej niebywałych scenariuszy!

Małgorzata Krokowska-Paluszak