Pomimo corocznych kampanii świadomościowych oraz apeli policji i PKP na przejazdach kolejowych wciąż dochodzi do tragicznych wypadków. Najbardziej niepokoi jednak to, że w zdecydowanej większości przypadków zawodzi nie technika, lecz człowiek.

W 2024 r. na przejazdach kolejowych doszło do 163 wypadków, w wyniku których zginęło 49 osób, a 15 odniosło poważne obrażenia. Ten rok również pokazuje, że sytuacja wciąż jest zła. Od stycznia w 30 zdarzeniach zginęło siedem osób, a dwie zostały ciężko ranne. W ciągu ostatnich 10 lat każdego roku w tego typu wypadkach ginęło średnio 45 osób, ale dopiero poważne zdarzenie nagłośnione przez media sprawia, że problem choć na chwilę wraca na pierwsze strony gazet.

Dawid kontra goliat

Lokomotywa to 70 ton stali, a pociąg towarowy może ważyć nawet 4 tys. ton. Taka masa zatrzyma się dopiero 1,5 km od momentu, w którym maszynista rozpocznie hamowanie. A samochód osobowy? Zaledwie 1,5 tony i cienka blacha. W takim starciu kierowca i pasażerowie nie mają najmniejszych szans. Dlatego tak ważne jest zachowanie szczególnej ostrożności.

Wyłam szlaban!

Nagrania z kamer monitoringu najczęściej rejestrują kierowców ignorujących znaki i sygnalizację świetlną, a w skrajnych przypadkach omijających opuszczone szlabany. Najgroźniejsze są jednak sytuacje, gdy pojazd zostaje „uwięziony” na torach. Co wtedy zrobić? Nie zastanawiać się – jak najszybciej ruszyć i wyłamać rogatkę samochodem. Na coraz większej liczbie przejazdów montuje się zapory zaprojektowane tak, by można je było łatwo sforsować. Skończy się to co najwyżej kilkoma rysami na karoserii.

Tanio nie będzie

Taryfikator punktów karnych i mandatów jest surowy dla kierowców. Niebezpieczne manewry, takie jak omijanie zapór, wjazd za migający sygnalizator czy wjazd na przejazd, gdy po drugiej stronie nie ma miejsca na jego bezpieczne opuszczenie, wiążą się z mandatem w wysokości 2 tys. zł i 15 punktami karnymi. Kierowcy mogą zostać ukarani także za wykroczenia zarejestrowane za pomocą drona lub systemu Red Light montowanego przez GITD. Tych ostatnich w Polsce jest coraz więcej.

Ma być lepiej

Pod koniec zeszłego roku PKP Polskie Linie Kolejowe ogłosiły uruchomienie kolejnego etapu projektu mającego na celu poprawę bezpieczeństwa na przejazdach. Wartość inwestycji przewidzianych na najbliższe miesiące to ponad 190 mln zł, które zostaną przeznaczone na modernizację urządzeń na ponad 40 przejazdach kolejowych w całej Polsce.

Zacznijmy od siebie

Problem wciąż jest poważny, ale nie wynika wyłącznie z działań zarządców dróg i torów kolejowych. To także kwestia samych kierowców – ich przyzwyczajeń, złych nawyków, poczucia bezkarności, ciągłego pośpiechu i przede wszystkim poziomu wyszkolenia. Jeśli w tych aspektach nie nastąpią zmiany, nawet najnowocześniejsze przejazdy kolejowe nie poprawią sytuacji.