Na początku grudnia prezydent podpisał ustawę odraczającą obowiązek prowadzenia ewidencji zabiegów środkami ochrony roślin w formie elektronicznej. Przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2027 roku. To duża zmiana dla użytkowników profesjonalnych, w tym także dla Lasów Państwowych.

W marcu 2023 r. Komisja Europejska (KE) przyjęła rozporządzenie nr 2023/564, które określa format oraz zakres dokumentacji dotyczącej stosowania środków ochrony roślin przez użytkowników profesjonalnych. Przepisy wprowadzają obowiązek prowadzenia ewidencji w formie elektronicznej. Dokumentacja powinna zawierać m.in.: nazwę środka ochrony roślin i numer zezwolenia, datę i godzinę wykonania zabiegu, zastosowaną dawkę, rodzaj uprawy, powierzchnię oraz lokalizację pola zgodnie z metodami identyfikacji dopuszczonymi przez państwo członkowskie.

KE dopuściła możliwość odroczenia wejścia w życie nowych obowiązków o rok i Polska właśnie z takiej opcji skorzystała. Dlatego przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2027 roku, a nie w roku 2026. Pozwoli to stworzyć krajowy system teleinformatyczny i przygotować użytkowników do nadchodzących zmian.

– W imieniu Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin (PSOR), które przede wszystkim dba o interesy rolników, pozytywnie oceniamy decyzję o przesunięciu o rok obowiązku prowadzenia elektronicznej ewidencji stosowania środków ochrony roślin. Daje to czas na opracowanie systemu, który będzie praktyczny i wygodny w użyciu – mówi Małgorzata Bojańczyk, dyrektor generalna Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin.

Nowe przepisy oznaczają, że ewidencja prowadzona dotąd w wersji papierowej będzie musiała być prowadzona również w wersji elektronicznej. W okresie przejściowym trwającym do 2029 roku dane będą mogły być wprowadzane w terminie do 30 dni od wykonania zabiegu.

– Obowiązek ewidencji w formie papierowej działa w Polsce od lat 90., teraz czas na digitalizację. Jednak ważne jest, aby jak najbardziej ułatwić te zmiany. 30 dni na wprowadzenie danych to mniejsza presja i więcej czasu na podanie informacji w systemie, a tym samym to mniejsze ryzyko błędów. Dzięki temu nie trzeba też każdorazowo uzupełniać danych – tłumaczy Małgorzata Bojańczyk.

Za przygotowanie i obsługę systemu odpowiedzialny jest Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Platforma ma umożliwiać logowanie, wprowadzanie wymaganych danych oraz ich bezpieczne przechowywanie. System ma działać online i być dostępny również na urządzeniach mobilnych. PSOR zwraca uwagę, że kluczowe będzie zapewnienie szkoleń użytkownikom, tak aby korzystanie z nowych rozwiązań było efektywne i bezpieczne.

W Lasach Państwowych nowe obowiązki spadną głównie na szkółkarzy, dla których zabiegi chemiczne są codziennością, ale należy też pamiętać, że zabiegi środkami ochrony roślin – przede wszystkim zwalczające – są często wykonywane na terenie całych nadleśnictw.