Archiwa Z zagranicy - Strona 2 z 39

Wybierz kraj

Dania

Projekt zalesienia 10% użytków rolnych

Duńskie władze do 2045 r. zamierzają przekształcić łącznie 10% użytków rolnych Danii w lasy i obszary wolnej przyrody. Zdaniem rządu będzie to największa zmiana w duńskim krajobrazie od przeszło 100 lat.

Projekt, który został przedstawiony na konferencji prasowej 18 listopada 2024 r., jest elementem tzw. zielonego trójpodziału, czyli porozumienia partii tworzących duńską koalicję rządzącą. W grę wchodzą: powstanie 250 tys. ha nowych lasów, restytucja mokradeł, ekstensyfikacja użytkowania gruntów i pozostawienie części lasów do naturalnego rozwoju. W ciągu następnych dwóch dziesięcioleci władze mają przeznaczyć łącznie blisko 43 mld koron duńskich (ok. 25 mld zł) na zakup ziemi od rolników na cele realizacji projektu.

Według duńskich organizacji rolników przekształcenie 10% użytków rolnych w lasy i obszary wolnej przyrody stanowi wielkie wyzwanie. – To będzie naprawdę ciężka praca, ponieważ musimy znaleźć obszary, które można wykorzystać do osiągnięcia tego celu – mówi Jakob Spangsberg, reprezentant Związku Rolników Zachodniej Jutlandii. Duńska Rada ds. Rolnictwa i Wyżywienia z zadowoleniem przyjęła szerokie porozumienie polityczne w tej sprawie, ponieważ pozwoliło ono zadbać o bezpieczeństwo rolnictwa. Uważa jednak, że wybrane spośród różnych propozycji rozwiązanie nie jest najkorzystniejsze dla branży, ponieważ zwiększa stawiane przed nią wymagania w zakresie redukcji emisji azotu.

Źródło: www.forstpraxis.de

Europa

Rośliny wędrują na zachód

Europejskie rośliny leśne migrują na zachód średnio w tempie 3,6 km rocznie. Głównym tego powodem jest nie tyle zmiana klimatu, ile depozycja azotu. To jeden z nieoczekiwanych wyników analizy przeprowadzonej przez naukowców z Niemieckiego Centrum Zintegrowanych Badań nad Bioróżnorodnością (iDiv) i Uniwersytetu Gandawskiego w Belgii.

Badacze zanalizowali zasięg występowania 266 europejskich gatunków roślin leśnych w ostatnich kilkudziesięciu latach. Wykorzystali dane już z 1933 roku. Doszli do wniosku, że prawdopodobieństwo przemieszczania się roślin leśnych na zachód jest 2,6 razy większe niż na północ: 39% badanych gatunków roślin przemieszczało się na zachód, a tylko 15% – na północ. Zwłaszcza gatunki tolerujące azot wykazują szybkie rozprzestrzenianie się w kierunku zachodnim. Jeśli są one roślinami o dużej zdolności konkurencyjnej, proces ten odbywa się często kosztem wyspecjalizowanych lokalnych roślin leśnych.

Wyniki analizy nasuwają następne pytanie: „W jaki sposób ekosystemy mogą się przystosować do rosnących temperatur, skoro przesunięcia w obrębie różnorodności biologicznej są implikowane głównie innymi zmianami środowiskowymi, w szczególności zanieczyszczeniem powietrza?”. Znalezienie odpowiedzi na to pytanie ma duże znaczenie zarówno dla rolników i leśników, jak i dla decydentów politycznych.

Źródło: www.forstpraxis.de

Szwecja

Bez zwolnień w Agencji Leśnej

Nadzorująca gospodarkę leśną w Szwecji Agencja Leśna, która zatrudnia ok. 800 osób, zapowiadała latem 2024 r. zwolnienie 97 swoich pracowników. Zwolnienia były planowane w związku z dużym spadkiem wolumenu finansowania tej instytucji z budżetu państwa.

Z planowanej redukcji zatrudnienia Agencja Leśna wycofała się na początku października 2024 r. po ogłoszeniu przez szwedzki rząd projektu nowelizacji preliminarza budżetowego na rok 2025, przewidującej zwiększenie finasowania tej leśnej instytucji nadzorczej o 45 mln koron szwedzkich. – Ogłoszenie kilka tygodni temu projektu zmian w ustawie budżetowej radykalnie zmieniło sytuację. Analiza zarówno naszej sytuacji finansowej po latach oszczędzania, jak i możliwości wykorzystania dotacji celowej wykazuje, że nie musimy już nikogo zwalniać i wypowiedzenia można anulować – cieszy się Herman Sundqvist, dyrektor generalny Agencji Leśnej.

Dotacja celowa, uwzględniona w projekcie szwedzkiego preliminarza budżetowego, jest przeznaczona przede wszystkim na prowadzenie prac związanych z problematyką unijną i międzynarodową oraz z zagadnieniami nadzorczymi w kontekście zmian w przepisach prawa dotyczących ochrony gatunków.

Agencja Leśna, podlegająca Ministerstwu Spraw Wiejskich i Infrastruktury, monitoruje wykonywanie ustawy o lasach na całym obszarze Szwecji (zarówno w lasach państwowych, jak i w prywatnych), administruje funduszami subsydiów dla prywatnych właścicieli lasów, zajmuje się doradztwem fachowym i pełni funkcję urzędu statystycznego, odpowiedzialnego za trzy działy statystyki leśnictwa (produkcja, zatrudnienie oraz aspekty ekologiczne i społeczne). Główna siedziba Agencji Leśnej znajduje się w mieście Jönköping. Dyrekcja centralna liczy 12 osób. Centrali podlegają trzy oddziały regionalne – północny, środkowy i południowy – które z kolei dzielą się na oddziały lokalne. W Agencji Leśnej, która w sumie ma ok. 75 biur, pracują nie tylko leśnicy, lecz również specjaliści z innych dziedzin.

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Czechy

Pozyskanie płodów runa leśnego w 2023 roku

W 2023 r. Czesi chodzili do lasu częściej, ale zebrali mniej płodów runa leśnego niż zwykle. Przynajmniej raz w miesiącu wybrało się do lasu 74,7% mieszkańców Czech. To wzrost o 10% w stosunku do roku wcześniejszego. Liczba osób, które nie odwiedziły lasu (10,4%), była mniejsza niż w roku 2022 (11,8%).

Nasi południowi sąsiedzi zebrali w 2023 r. 28,85 tys. t płodów runa leśnego. Ilość ta odpowiada 3/4 wieloletniej średniej rocznej. Liczba gospodarstw domowych, których członkowie zbierają płody runa leśnego, maleje od 2020 roku. W 2023 r. najczęściej zbieranymi płodami były grzyby, jagody, maliny i jeżyny.

Łączna wartość płodów runa leśnego zebranych w 2023 r. w czeskich lasach szacowana jest na 6 mld koron czeskich (ok. 1 mld zł). Najczęściej zbierane były grzyby (17,34 tys. t o szacowanej wartości 3,67 mld koron). Na drugim miejscu znalazły się jagody (5,3 tys. t; 1,07 mld koron). Do najrzadziej zbieranych płodów należały brusznica i bez czarny.

– Czeski las to miejsce wyjątkowe pod względem piękna, różnorodności i możliwości dostarczania nam płodów runa leśnego. Czesi lubią urozmaicać swoje spacery zbieraniem tych płodów i w tym narodowym hobby są jednymi z najaktywniejszych w Europie – mówi Marek Výborný, czeski minister rolnictwa.

Liczba pobytów w czeskich lasach wzrasta od 2020 roku. Na jednego mieszkańca Czech przypadło w 2023 r. ok. 47 pobytów w lesie. Natomiast na jeden hektar lasu przypadły 203 pobyty. To o przeszło 100% więcej od średniej długookresowej.

– Wolny wstęp do lasów to w Czechach przywilej, który powinniśmy szanować. W Europie nie jest to wcale taka oczywista sprawa – zaznacza minister Výborný.

Rok	Liczba wizyt w roku na 1 mieszkańca	Liczba wizyt w roku na 1 ha lasu
2016	25	105
2017	21	88
2018	20	85
2019	23	98
2020	36	155
2021	34	148
2022	37	158
2023	47	203
średnio	23	98

Źródło: www.silvarium.cz

Ukraina

Kompresja organizacji lasów państwowych

Jesienią 2024 r. rozpoczęła się reorganizacja Państwowego Przedsiębiorstwa Wyspecjalizowanego Lasy Ukrainy, które ma w swojej pieczy 6,6 mln ha ukraińskich państwowych gruntów leśnych. Dokonywana jest przede wszystkim kompresja struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Jednocześnie następuje cyfryzacja procesów gospodarki leśnej.

Ukraińskie lasy państwowe rozpoczęły działalność w formie jednego, scentralizowanego podmiotu gospodarczego o czteroszczeblowej strukturze organizacyjnej pod koniec 2022 roku. Lasy Ukrainy składały się wówczas z dyrekcji centralnej, dziewięciu dyrekcji regionalnych i 148 gospodarstw filialnych, w których zgrupowanych było łącznie 1451 nadleśnictw. Obecnie przeprowadzany jest proces redukcji liczby gospodarstw filialnych i przenoszenia zarządzania finansami, kadrami i innymi funkcjami administracyjnymi ze szczebla filialnego na szczebel dyrekcji regionalnych. Koordynację prac w terenie przejmują zaś nadleśnictwa.

– Ostatecznym celem reformy jest nie centralizacja, lecz wprowadzenie wszędzie jednolitych standardów zarządzania. Zdecydowaliśmy na przykład o częściowym powrocie procesu udzielania zamówień na szczebel dyrekcji regionalnych, ponieważ są tam już specjaliści, którzy mogą przeprowadzać ten proces zgodnie z odpowiednimi przejrzystymi procedurami. Na szczeblu regionalnym zaczniemy także sporządzać plan inwestycyjny na przyszły rok – mówi Jurij Bołochowiec, dyrektor generalny Lasów Ukrainy.

Ukraińcy korzystają z litewskich doświadczeń w zakresie reformy ładu korporacyjnego lasów państwowych. Uważają bowiem Litwę za wzór udanych reform w całym sektorze przedsiębiorstw państwowych, tym bardziej że Litwini już przed siedmioma laty stanęli przed podobnymi wyzwaniami, z jakimi dziś boryka się Ukraina, reformując swój sektor państwowy. Ukraińcy zamierzają jednak zreformować swoje państwowe leśnictwo głębiej niż Litwini. Docelowo Lasy Ukrainy mają zostać przekształcone w spółkę akcyjną, której wyłącznym właścicielem będzie państwo. Pierwszym krokiem na drodze poprawy ładu korporacyjnego Lasów Ukrainy było ich włączenie do katalogu podmiotów gospodarczych sektora państwowego, szczególnie ważnych dla ukraińskiej gospodarki. Członkowie zarządów i rad nadzorczych takich podmiotów są wyłaniani w otwartym konkursie przeprowadzanym pod kontrolą specjalnej komisji nominacyjnej. W jej skład wchodzą przedstawiciele nie tylko różnych ukraińskich organów państwowych, lecz również organizacji międzynarodowych.

Od jesieni 2024 r. Lasy Ukrainy sprzedają drewno na aukcjach z mechanizmem stopniowego kształtowania cen (wpierw rosnąco, później malejąco). Informacje o średnich ważonych cenach sortymentów w poszczególnych regionach Ukrainy są dostępne na stronie internetowej przedsiębiorstwa. Z nabywcami drewna podpisywane są umowy półroczne. Planowane jest wprowadzenie także umów rocznych.

Reorganizacja Lasów Ukrainy przeprowadzana jest w sposób zabezpieczający dotychczasowy zakres certyfikacji ich gospodarki leśnej. W systemie FSC certyfikowanych jest 4,6 mln ha powierzchni leśnej Lasów Ukrainy, w systemie PEFC – 0,25 mln ha.

Źródło: www.e-forest.gov.ua

Kanada

Pożary lasów źródłem przeogromnej emisji CO₂

W 2023 r. pożary kanadyjskich lasów spowodowały większą emisję CO₂ niż spalanie paliw kopalnych we wszystkich innych krajach poza trzema: tylko Chiny, Stany Zjednoczone i Indie uwolniły więcej CO₂ do atmosfery. Wskazują na to wyniki studium analitycznego, opublikowanego niedawno w czasopiśmie „Nature”. Analizę przeprowadził zespół naukowców z Kalifornijskiego Instytutu Technologicznego oraz uniwersytetów w Kanadzie, Holandii i amerykańskim stanie Missouri.

Niezwykle wysoka temperatura powietrza i susza przyczyniły się do tego, że rok 2023 był najdotkliwszym sezonem pożarowym w historii Kanady. Łączna powierzchnia pożarów sięgnęła 15 mln ha. Naukowcy obawiają się, że spotęgowanie pożarów kanadyjskich lasów borealnych może istotnie wpłynąć na prognozy globalnej zmiany klimatu, ponieważ lasy te odgrywają ważną rolę w pochłanianiu CO₂ ocieplającego planetę. Autorzy studium obliczyli, że całkowita emisja z pożarów wyniosła ok. 647 teragramów węgla (1 teragram = 1 mln ton). Jest to wartość znacznie przekraczająca typowy poziom emisji z pożarów lasów w Kanadzie, który w ciągu ostatnich dziesięciu lat wahał się w granicach od 29 do 82 teragramów węgla.

Pożary kanadyjskich lasów borealnych były zawsze zjawiskiem normalnym i powszechnym, ale w ostatnich latach ich intensywność i częstość znacznie wzrosły. W 2023 r. Kanada doświadczyła najgorętszego i najsuchszego lata od 1980 roku. Choć większość pożarów wygasła do jesieni, rekordowa ich liczba nadal utrzymywała się pod grubymi warstwami śniegu przez całą zimę.

Sezon pożarowy 2024 był w kanadyjskich lasach łagodniejszy niż poprzedni, ale zgodnie z prognozami może pociągnąć za sobą drugą co do wielkości emisję CO₂ w okresie od 2003 r., ustępującą jedynie emisji z niszczycielskich pożarów roku 2023. W świetle wyników najnowszych badań, tempo utraty lasów borealnych Kanady wskutek pożarów jest szybsze od tempa ich regeneracji.

Kanada, której lasy stanowią 8,5% całkowitej powierzchni leśnej Ziemi, bardzo dotkliwie odczuwa skutki zmiany klimatu. Ze względu na dużą masę lądu klimat tego kraju ociepla się dwa razy szybciej, niż wynosi średnia światowa, a klimat jego regionu arktycznego – trzy razy szybciej. Latem 2023 r. temperatura w Kanadzie była o 2,2°C wyższa od średniej historycznej.

Źródło: www.bbc.com

Czechy

Ponownie zmierzyli swoje najwyższe drzewo

Za najwyższe drzewo w Czechach uznawana jest od 2014 r. daglezja zielona rosnąca w lesie w krainie Żeleznobrodsko, położonej na styku Gór Izerskich i Karkonoszy niedaleko granicy z Polską. Po dziesięciu latach Czesi ponownie zmierzyli swoją rekordzistkę, która jest jednym z największych drzew w Europie. Został również oceniony stan zdrowotny 145-letniej daglezji, której miąższość przekracza 30 m³. Pomiary zostały dokonane pod patronatem czeskiej reprezentacji PEFC przez arborystę z firmy TreeServis.

Drzewostan z największą daglezją należy do firmy Cortuum, która od dawna jest posiadaczem certyfikatu PEFC.

– Gospodarka leśna w naszym kraju jest na bardzo wysokim poziomie, co wynika z więcej niż 250-letniej historii leśnictwa. Republika Czeska była również jednym z założycieli PEFC. Jednocześnie byliśmy jednym z pierwszych krajów, które wdrożyły do praktycznego stosowania funkcjonalny system certyfikacji lasów. Obecnie posiadamy certyfikaty obejmujące 70% naszych posiadłości leśnych – informuje Stanislav Slanina, dyrektor wykonawczy czeskiej reprezentacji PEFC.

Arborysta Štěpán Kriegler, dokładnie mierząc wysokość drzewa od wierzchołka do podstawy, uzyskał wynik równy 66,72 m. To oznacza, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat daglezja urosła o 2,67 m. Drzewo zachowuje witalność.

Źródło: www.silvarium.cz

Niemcy

Lasy coraz słabszym ogniwem ochrony klimatu

Zgodnie z wynikami ostatniej, czwartej wielkoobszarowej inwentaryzacji lasów w Niemczech (BWI 2022), ogłoszonymi w Berlinie na początku października 2024 r. przez Instytut Badawczy im. Johanna Heinricha von Thünen (TI), zasób węgla akumulowanego w niemieckich lasach zmniejszył się o 41,5 mln t od 2017 roku. Jest to efekt spadku zapasu. Obecnie bowiem zapas niemieckich drzewostanów wynosi 3,6 mld m³, a w 2017 r. sięgał 3,8 mld m³. Kurczenie się niemieckiego zapasu wiąże się z utratą zasobów drzewnych w wyniku nawałnic, suszy i gradacji szkodników owadzich. Przyrost roczny zmniejszył się o 16% i kształtował się na poziomie 2012 roku.

Przekształcanie się niemieckich lasów z pochłaniacza CO₂ w jego emitor nie wróży dobrze niemieckiej polityce proklimatycznej. Rząd federalny postawił sobie za cel osiągnięcie neutralności pod względem bilansu gazów cieplarnianych w Niemczech do 2045 roku. W planie tym lasy są swego rodzaju dżokerem: wraz z torfowiskami mają co roku neutralizować emisję co najmniej 40 mln t CO₂. Celem jest zrównoważenie emisji w transporcie i przemyśle. Bez lasów będzie to trudne.

Wielkoobszarowa inwentaryzacja lasów w Niemczech odbywa się co dziesięć lat. Inwentaryzacja BWI 2022 rozpoczęła się wiosną 2021 r. Koordynatorem prac była Sekcja Ekosystemów Leśnych TI. Instytucja ta opracowała również wyniki inwentaryzacji. Poprzednie niemieckie wielkoobszarówki miały miejsce w latach 2011–12, 2001–02, 1986–88.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy

Ruszyły studia leśne na kierunku Wohllebena

We wrześniu 2024 r. w Wyższej Szkole Zrównoważonego Rozwoju w Eberswalde (HNEE), renomowanej niemieckiej uczelni leśnej, wystartował nowy kierunek studiów licencjackich: społeczno-ekologiczna gospodarka leśna. Z inicjatywą otwarcia takiego kierunku wystąpili prawie cztery lata temu Peter Wohlleben (na zdjęciu w środku), znany niemiecki leśnik, ekolog i autor książek, Pierre Ibisch (na zdjęciu pierwszy z prawej) z HNEE oraz zespół magazynu reporterskiego Geo. Opór w szeregach profesorów leśnictwa w Eberswalde przeciw inicjatywie był wówczas wcale niemały.

Powstanie w Eberswalde kierunku studiów leśnych wytyczonego przez Petera Wohllbena stało się faktem ku ogromnemu zaskoczeniu wielu obserwatorów. Utworzone zostały trzy katedry fundowane: Ekologia Społeczna Ekosystemów Leśnych, Ekonomia Leśna Oparta na Wartościach i Społeczno-Ekologiczne Zarządzanie Lasami. Zainteresowanie nowym kierunkiem było spore. O 25 miejsc na sześciosemestralnych studiach leśnych o niezwykłej treści dydaktycznej ubiegało się przeszło 30 młodych ludzi.

W programie nauczania można znaleźć przedmioty, które pojawiają się również na tradycyjnych studiach leśnych, takie jak gleboznawstwo, siedliskoznawstwo, klimatologia czy hydrologia. Mniej swojsko brzmią już inne moduły dydaktyczne, np. podatność, rezyliencja i zarządzanie ryzykiem w ekosystemach leśnych; sprawiedliwość leśna i etyka; trendy i innowacje w społeczno-ekonomicznym zarządzaniu leśnym. Na pierwszych semestrach przekazywana ma być podstawowa wiedza na temat ekosystemów leśnych.

– Będziemy dużo podróżować ze studentami i poznawać różne sytuacje leśne, od monokultur i powierzchni poklęskowych po bliskie stanu naturalnego lasy zagospodarowane na podstawach ekosystemowych czy też niesterowane lasy pierwotne – zapowiada Ibisch.

Studenci kierunku społeczno-ekologiczna gospodarka leśna mają się uczyć pojmować lasy nie tylko jako zasoby, lecz przede wszystkim jako złożone, połączone systemy, w których istoty żywe pozostają w różnych interakcjach. Adepci leśnictwa mają być stymulowani do postrzegania lasu jako integralnej części globalnego ekosystemu, którego funkcjonalność jest niezbędna dla ludzkiej egzystencji. Podstawowym założeniem jest postawienie w centrum wszystkich rozważań długookresowej zdrowotności i witalności lasu jako złożonego ekosystemu ze wszystkimi jego świadczeniami, tj. wprowadzenie prymatu ekologii nad użytkowaniem lasów, nieoznaczającego jednak wykluczenia tego ostatniego.

Źródło: www.forstpraxis.de

Czechy

Pawilon z drewna na EXPO 2025 w Japonii

Czeski pawilon na światowej wystawie EXPO 2025 w Osace zostanie zbudowany z drewna dostarczonego przez przedsiębiorstwa państwowe Lasy Republiki Czeskiej (LČR), Lasy i Dobra Wojskowe (VLS) oraz czeski Karkonoski Park Narodowy.

– Czeski pawilon narodowy w Japonii będzie miał formę szklanej spirali, a konstrukcja nośna zostanie wykonana z drewna świerkowego dostarczonego m.in. przez państwowe przedsiębiorstwo LČR, które przekazało na ten cel 900 m³ drewna. Drewnianą konstrukcję wytwarzają już trzy zakłady w Czechach. W ten sposób po raz kolejny potwierdzamy promowanie wykorzystywania materiałów naturalnych i odnawialnych – zwłaszcza drewna. W Czechach wiemy, jak je produkować i przerabiać – mówi Marek Výborný, czeski minister rolnictwa.

– Postrzegam czeski pawilon jako symbol kierunku naszej modernizacji, otwarcia na świat i zrównoważonego rozwoju, wyrażający się w połączeniu nowoczesnych technologii z rodzimą tradycją, czyli tradycyjnym materiałem budowlanym, jakim jest drewno. Domy z drewna mają szereg zalet. Pozwalają na wykorzystywanie lokalnego materiału. Ich budowa jest szybsza. Pomagają też akumulować węgiel, który dzięki temu nie trafia do atmosfery – dopowiada Petr Hladík, czeski minister środowiska.

Konkurs architektoniczny na projekt czeskiego pawilonu narodowego na EXPO 2025 został ogłoszony w grudniu 2022 roku. Zgłoszono 38 projektów, spośród których jury w marcu 2023 r. wybrało konstrukcję w kształcie szklanej spirali, zaprojektowaną przez studio Apropos Architects. Konstrukcja nośna budowli zostanie wykonana z paneli drewnianych, a elewacja – ze szkła artystycznego, które ma w Czechach wielowiekową tradycję. Wystawa EXPO 2025 będzie miała miejsce od kwietnia do października 2025 r. na sztucznej wyspie Yumeshima w Zatoce Osaka. Organizatorzy spodziewają się ok. 30 mln gości.

Wystawy światowe EXPO są prestiżowym wydarzeniem społecznym, biznesowym i kulturalnym. Odbywają się raz na pięć lat, trwają sześć miesięcy i odwiedzane są przez dziesiątki milionów ludzi. Stanowią platformę spotkań największych światowych firm i organizacji, które prezentują odwiedzającym swoje najnowsze pomysły, rozwiązania i nowinki technologiczne.

Źródło: www.lesycr.cz