Co warto przeczytać

Puszcze Bory Lasy Polski T. Borecki, M. Orzechowski Forest 2006 Funkcjonująca od niedawna na rynku Oficyna Wydawnicza Forest przygotowała już drugi (pierwszy poświecony był Białowieskiemu Parkowi Narodowemu) zbiorowy album prezentujący piękno polskich lasów. Tym razem znani leśnicy-naukowcy – prof. Tomasz Borecki, rektor SGGW, i dr Michał Orzechowski z Wydziału Leśnego SGGW – przy współpracy plejady fotografików, podjęli się opracowania książki opisującej i prezentującej leśne zakątki całego kraju. Autorzy nie kryją, że jest to praca w pewnym stopniu nawiązująca do wydanej w 1978 r., a później wielokrotnie wznawianej, książki prof. Ryszarda Zaręby „Puszcze, bory i lasy Polski”. Znakiem czasu, diametralnie różniącym obydwie pozycje, jest jednak jakość papieru, zdjęć i druku. To, co nie udało się prof. Zarębie, powiodło się tym razem, choć można z kolei odczuwać pewien niedosyt w warstwie opisowej publikacji. Książkę otwiera krótką przedmowa prof. Franciszka Ziejki z Uniwersytetu Jagiellońskiego, w której napisano: każdemu, kto kocha przyrodę, kto kocha polską ziemię, kto nie jest głuchy na piękno, album ten przyniesie prawdziwą radość. Przyniesie też pewien zasób wiedzy, ponieważ ze wstępu można dowiedzieć się, jakie role i funkcje pełnią lasy, jakie jest ich znaczenie dla środowiska i ludzi.

Atlas ptaków lęgowych Lubelszczyzny Janusz Wójciak, Waldemar Biadań, Tomasz Buczek, Małgorzata Piotrkowska LTO, Lublin 2006   Po „Atlas ptaków lęgowych Lubelszczyzny” sięgnęłam z prawdziwą przyjemnością. Śmiało można powiedzieć, że czteroosobowy zespół (Małgorzata Piotrkowska, Janusz Wójciak, Waldemar Biadań i Tomasz Buczek) wraz z zespołem współautorów wykonał pracę „mrówczą” i niezwykle cenną. Książka nie jest typowym atlasem; zawiera informacje dotyczące rozmieszczenia poszczególnych gatunków ptaków i podsumowuje obserwacje, jakie na przestrzeni ponad 20 lat zgromadziło prawie 300 członków Lubelskiego Towarzystwa Ornitologicznego (autorami znacznej części obserwacji są leśnicy z Lubelszczyzny). Takiej pozycji nie było dotychczas na rynku wydawniczym. Jej recenzentem jest dr Marek Keller z SGGW w Warszawie.

„Postępy Techniki w Leśnictwie” nr 96 „Problematyka programów pomocowych Unii Europejskiej funkcjonujących w leśnictwie” W zeszycie 96 „Postępów techniki w leśnictwie” w sześciu artykułach omawiane jest zagadnienie funduszy UE dla leśnictwa do 2013 roku. Temat ten jest mało znany w jednostkach organizacyjnych LP. Wydaje się, że wszelkie poczynania związane z dostarczaniem unijnych pieniędzy do jednostek LP powinny być znane służbie leśnej i nie tylko dyskutowane, lecz także wnioskowane i inicjowane. Podstawowa zasada „nic o nas bez nas” ma głęboki sens odnośnie programów pomocowych i dlatego SITLiD prezentuje je w „Postępach…”. Na co są przeznaczane fundusze Unii adresowane dla leśnictwa? Jakie kwoty i na jakie przedsięwzięcia? Kto może otrzymać te pieniądze? Jak można się starać o przedmiotowe fundusze? Jaka jednostka organizacyjna LP może występować, w jakiej formie i w jakim czasie? Czy przydzielane fundusze są zwrotne i ewentualnie jak wysoko oprocentowane? Między innymi na te pytania można znaleźć odpowiedzi w sześciu zawartych w tym zeszycie artykułach. Dotyczą one tematyki związanej z:

Wczoraj i dziś – Nadleśnictwa Narol M. Piątek, B. Wiciejowska-Bełz Nadl. Narol 2007Wielokrotnie chwaliłem pomysł wydawania monografii poszczególnych nadleśnictw, głównie ze względu na walor historiograficzny takich publikacji. Tym razem nie będzie inaczej, bo prezentowana książka, o znamiennym podtytule od ołówka do rejestratora 1954-2006, wpisuje się w tę ideę dość dobrze. ,Dość”, bo wydaje się, że odtworzenie przedwojennej historii tych lasów jest możliwe, choć wymaga żmudnych badań archiwalnych. We wstępie nadleśniczego, Szczepana Okrucha, znajdziemy ogólny opis warunków panujących w narolskich lasach. Rozdział pierwszy to informacja o powojennym (od 1944 r.) podziale lasów na jednostki administracji leśnej wraz z wykazem przejętych przez nie prywatnych majątków oraz listami pracowników i podziałem na leśnictwa ówczesnych nadleśnictw Ruda Różanecka i Horyniec, z których w 1954 r. wydzielono Narol. Warto dodać, że w 1973 r. wchłonął on obydwa ,matczyne” nadleśnictwa. Kolejny rozdział to chronologiczny przegląd danych o nadleśnictwie. Począwszy od pierwszego planowanego podziału z 1948 r., który nigdy nie wszedł w życie, aż do dnia dzisiejszego. Zaprezentowana w książce dokumentacja jest bardzo precyzyjna. Zawiera wiele nazw, nazwisk i dat. Jest też zilustrowana kopiami archiwalnych dokumentów, map i zdjęć. Zawiera nawet dane dotyczące ZUL-i, działających tu od roku 1993.

Przewodniki do plecaka OW Multico 2006, 2007Przyrodnicze serie stają się domeną wydawnictwa Multico. Oto bowiem prezentujemy Państwu kolejną, tym razem przewodników terenowych, ułatwiających poznawanie przyrody. Dotychczas ukazało się pięć niewielkich, oprawionych w foliową okładkę tomów. „Poznajemy ptaki drapieżne” i ,Poznajemy ptaki wokół nas” autorstwa Andrzeja Kruszewicza, „Zbieramy grzyby” Grzegorza Okołowa, „Poznajemy rośliny chronione” Ingi Szwedler i Zbigniewa Nawara oraz „Poznajemy zwierzęta chronione” Edwarda Trendy i Wacława Jaroniewskiego. Wszystkie tomy mają podobny układ. Na początku znajdziemy ogólne informacje o biologii prezentowanej grupy gatunków i sposobie ich obserwacji. W tomach poświęconych ochronie roślin i zwierząt zawarto też krótkie wzmianki o historii i motywach obejmowania ochroną różnych gatunków. Natomiast przewodnik dotyczący zbioru grzybów posiada też informacje o sposobie ich zbioru i przetwarzania oraz przepisy kulinarne.

Biebrza sześć pór roku G. i T. Kłosowscy Oficyna Wydawnicza Multico 2007 Trudno zliczyć, która to już publikacja braci Kłosowskich poświęcona Biebrzy. Zachwyt fotografików doliną najdzikszej polskiej rzeki trwa nieprzerwanie od 30 lat i wciąż przynosi owoce. Tym razem jest nim blisko dwustustronicowy album, będący drugą pozycją w serii „Prawdziwa Polska”. Podobnie jak w opisywanej wcześniej książce Katarzyny Sołtyk (nr 10/2007), dwujęzyczna warstwa tekstowa (polski i angielski) jest tu dość rozbudowana, co jest zdecydowanym atutem. Barwny język i znawstwo z jakim Tomasz Kłosowski opisuje przyrodę i ludzi Biebrzy nie ma sobie równych. Podobnie jak i trudno by znaleźć fotografików, którzy w tak pełnym wymiarze sportretowaliby dolinę rzeki i jej mieszkańców. Kłosowscy systematycznie miesiąc po miesiącu, rok po roku, dziesięciolecie po dziesięcioleciu, wracają nad rzekę, by utrwalać jej piękno i zmiany zachodzące przez lata. Album wiele tych zmian pokazuje. Wysokie wieże widokowe górujące nad rozlewiskami, niespotykane tu do niedawna czaple białe lub będące niegdyś rzadkością, a dziś powszechnie widywane, łabędzie krzykliwe. Ale w książce pokazano też ginące w zatrważającym tempie cietrzewie i dubelty oraz odchodzący krajobraz nadbiebrzańskiej wsi – chaty kryte strzechą, sianokosy, krowy płynące przez rzekę na pastwisko, psy pasterzy na łodziach.

Umiejętność lasowa tom 2 August von Burgsdorf Ruthenus 2006 Krośnieńskie wydawnictwo oferuje nam reprint drugiej części wydanego w 1810 r. „Rękoksiągu dla właścicieli lasów i ich leśniczych. Powszechna teoretyczno-praktyczna wszystkich lasowych umiejętność nauka”. Współcześnie wydany pierwszy tom tego dzieła prezentowaliśmy na naszych łamach przed rokiem. W oryginale książka napisana została po niemiecku na zlecenie króla Fryderyka Wilhelma II przez „najwyższego w Branderburgii Leśniczego”, a faktycznie generalnego inspektora tamtejszych lasów. Przetłumaczył ją Filip Nałęcz-Kobierzycki, dokonując skrótów i dostosowując niektóre zapisy do polskich, a właściwie galicyjskich realiów XIX wieku.

Grzybobranie w lasach zielonogórskichWojewództwo lubuskieMapa wędkarskaCartoMedia 2006/2007Prezentowane mapy są zwiastunami serii prezentującej różne regiony kraju. Obydwie wydane w skali 1: 200 000 zawierają informacje przydatne osobom gustującym w aktywnej turystyce.