W ferworze licznych obowiązków często zapominamy o dopieszczeniu naszego samochodu. Bywa, że czasami mści się to jakąś awarią. Nasze auto do lasu narażone jest na szybsze zużycie wielu elementów podwozia, wszelkie płyny eksploatacyjne również prędzej tracą swoje właściwości. Jakim elementom warto przyjrzeć się przed nadchodzącą zimą?

Wykonanie jesiennego przeglądu auta ma nacelu przygotowanie go do nadchodzącej zimy i związanych z nią warunkówdrogowych i atmosferycznych. Szybko zapadający zmrok, oblodzone nawierzchnieoraz częste opady śniegu powodują trudne warunki na drogach. Mróz częstoutrudnia nam uruchomienie samochodu stojącego na dworze. Przygotowanie auta dosprawnego odpalania w zimowe poranki to jedno, drugie to zapobieżeniestwarzaniu zagrożenia na drodze, wynikającego z niesprawnego układu hamulcowegolub kierowniczego. Warto poświęcić kilka godzin na uniknięcie tychniedogodności.

Na co zwrócić uwagę?

Jesienny przegląd warto wykonać u zaprzyjaźnionegomechanika lub w stacji diagnostycznej – tylko oni zapewnią nam odpowiednienarzędzia pozwalające na zdiagnozowanie auta.

Oto kilka istotnych punktów dlabezpiecznego użytkowania naszych aut:

Akumulator. Tylko sprawny zapewni namzimowe odpalenie auta. Przy użyciu odpowiedniego testera możemy sprawdzić stannaładowania i moc rozruchową akumulatora. Aktualnie sprzedawane akumulatorynależą do bezobsługowych. Zimą należy choć raz w tygodniu sprawdzić, jakiegokoloru jest „magiczne oko”, umiejscowione w obudowie akumulatora. Zielona barwaoznacza pełne naładowanie, czarna – konieczność doładowania, a biała albo żółtasugerują zakup nowego akumulatora. W leśnych warunkach akumulator zużywa sięszybciej niż obiecane 4–5 lat ze względu na znacznie wyższą liczbę cyklirozruchowych. Gdy akumulator jest niedoładowany, wystarczy go podładować,podłączając do prostownika. Jeśli posiadamy akumulator obsługowy, powinniśmykontrolować poziom elektrolitu, którego ewentualne braki uzupełniamy wodądestylowaną. Na rynku można kupić ocieplenie akumulatora, podnoszące jegosprawność, gdyż już przy zerowej temperaturze zewnętrznej jego wydajność obniżasię o ok. 20%. Temperatury niższe niż -20°C obniżają wydajność akumulatoranawet o połowę, przy czym szacunki te dotyczą nowych urządzeń.

	Klasyczny akumulator z widocznymi objawami ubytku kwasu (z lewej) i jego bezobsługowy odpowiedni
	Fot. S. Kołacz (6)

Zaśniedziałe przewody i klemy możemyoczyścić sami i posmarować wazeliną lub innym przeznaczonym do tego środkiem.Pamiętajmy o kolejności zdejmowania klem, najpierw odkręcamy „minus”akumulatora, a następnie „plus”. Kolejność zakładania jest odwrotna, najpierwnakładamy zacisk na „plus”.

Od czasu do czasu kontrolujmy też, czyakumulator jest suchy i czysty, gdyż gromadząca się woda może powodować zwarciaskutkujące jego szybszym wyładowaniem. Przed rozruchem silnika należy wyłączyćurządzenia zasilane elektrycznie: radio, światła, klimatyzację, ogrzewanie,ogrzewanie tylnej szyby. Podczas uruchamiania trzymajmy wciśnięty pedałsprzęgła. Jeśli jeździmy tylko po mieście i na krótkich odcinkach leśnych,dobrze jest czasami przed dłuższą przejażdżką lepiej naładować akumulator.

Alternator. Należy wykonać pomiar prąduładowania. Alternator doładowuje w czasie jazdy akumulator i jest źródłem prąduw czasie pracy silnika. Tylko jego pełna sprawność zapewni odpowiednią ilośćprądu. Objawem mogącym świadczyć o awarii alternatora jest świecąca siękontrolka ładowania lub przygasające światła. To znak dla kierowcy, że prądjest pobierany z akumulatora i nie ma doładowania. Wymiana szczotek, łożysk,czyszczenie komutatora wykonane na czas mogą przywrócić sprawność alternatora,przy okazji mechanik oceni także stan osprzętu alternatora, paska i rolek orazdokona ewentualnej wymiany uszkodzonych elementów.

Regulacja naciągu paska alternatora

Świece żarowe lub zapłonowe. Świece żarowemontowane są w silnikach Diesla. Wstępnie podgrzewają komory spalania,ułatwiając odpalenie silnika, pobierają prąd z akumulatora po przekręceniukluczyka w stacyjce i nie pracują w czasie jazdy. Liczba świec żarowychodpowiada zazwyczaj liczbie cylindrów silnika. Ich stan sprawdzamy miernikiem.Przepalone świece żarowe utrudniają odpalenie silnika w niskich temperaturach.Z reguły silnik odpala po długim kręceniu rozrusznikiem lub wcale. Niepokojącymsygnałem jest też nierówna praca silnika krótko po uruchomieniu, oznacza tozazwyczaj, że niesprawna jest jedna albo dwie świece. Na szczęście nie jestkonieczna wymiana wszystkich świec żarowych, a tylko tych niesprawnych (ichżywotność dochodzi do kilkuset tysięcy kilometrów przebiegu).

Zestaw nowych świec gwarantujących sprawny zapłon

Świece zapłonowe stosowane w autachbenzynowych należy wymieniać w interwale zalecanym przez producenta samochodu(z reguły 60–120 tys. km). Dobrze zrobić to przed zimą podczas przeglądu, wprzypadku instalacji LPG warto wymieniać świece częściej. Sprawności działaniatych elementów właściwie nie kontroluje się, można sprawdzić odległość międzyelektrodami. Usterki świec rozpoznajemy po problemach z odpaleniem silnika ijego nierównej pracy (szarpanie podczas przyspieszania).

Przewody zapłonowe (przewody wysokiegonapięcia). Występują w autach starszych, te produkowane obecnie posiadajączęsto pojedyncze cewki i moduły sterujące. Jesienią warto sprawdzić, jak teprzewody wyglądają. Gdy są przetarte lub popękane, należy je wymienić. Abysprawdzić ewentualne przebicia, trzeba unieść (przy pracującym silniku) maskępo zmroku lub w ciemnym garażu. Jakiekolwiek iskry widoczne na przewodachoznaczają przebicie i konieczność ich wymiany.

Uszkodzony przewód zapłonowy

Przewody przenoszą ładunek elektryczny doświec zapłonowych, gdy występują przebicia, utrata ładunku elektrycznegospowoduje trudności z uruchomieniem jednostki napędowej. Silnik będzie teżnierówno pracował (głównie na wolnych obrotach) i dusił się w czasie jazdy,szczególnie widoczne jest to w autach zasilanych LPG.

Ciśnienie w oponach. Należy sprawdzać jeokresowo, najlepiej raz w miesiącu i przed każdą dalszą podróżą. Jest onozależne od temperatury zewnętrznej i zmniejsza się wraz ze spadkiemtemperatury. Poruszając się często po drogach leśnych, świadomie obniżamy je wcelu ograniczenia wstrząsów nadwozia i polepszenia przyczepności.

Nieprawidłowe ciśnienie ma wpływ na wyższezużycie paliwa (niskie ciśnienie) lub szybsze i nierównomierne zużywanie siębieżnika (podwyższone ciśnienie). Często przyczynia się do trudności wprowadzeniu samochodu i „ściąganiu” przy hamowaniu. Alternatywą jest pompowaniekół azotem, który utrzymuje odpowiednie ciśnienie dłużej niż powietrze i niejest tak wrażliwy na zmiany temperatury. Większość stacji paliw posiadakompresory, możemy tam regularnie sprawdzać ciśnienie. Należy pamiętać, abykoła jednej osi miały jednakowe ciśnienie, poza tym kontrolę dokonujemy przy„zimnych” kołach. Wartość prawidłowego ciśnienia dla naszego auta znajdziemy zreguły na wewnętrznej stronie klapki wlewu paliwa lub na naklejce przy słupkubocznym i instrukcji obsługi pojazdu. Zróżnicowane ciśnienie w kołach jestszczególnie odczuwalne na śliskiej nawierzchni.

Ustawienie świateł. Zimową porą zmrokzapada szybko, źle ustawione przednie reflektory nie zapewniają nam dobregooświetlenia drogi, dodatkowo skutecznie oślepiają kierowców jadących z przeciwka.

Prawidłowe ułożenie korektora regulacji reflektorów przy ustawieniu świateł

Światła trzeba ustawić na stacjidiagnostycznej lub w garażu – można zaznaczyć na ścianie prawidłowe ustawieniereflektorów po przeglądzie technicznym. Auto powinno być ustawione na równejnawierzchni, minimalnie obciążone, ponadto ciśnienie w kołach powinno byćprawidłowe. Ponieważ większość aut ma też system regulacji przednichreflektorów, ustawianie świateł należy wykonywać po „wyzerowaniu” (maksymalnymopuszczeniu reflektorów) systemu regulacji. Podczas podróży obciążonym autembędziemy mogli korygować (obniżać) ustawienie reflektorów.

Obecnie wiele aut posiada reflektoryplastikowe, które z wiekiem ulegają wielu mikropęknięciom, skutecznieobniżającym jakość oświetlenia drogi. Na rynku znajdziemy wiele specyfików dopolerowania reflektorów, jednak zabieg ten pomaga na krótko i nie ustrzeże nasprzed wymianą ich na nowe. Należy również pamiętać, że zakładanie żarówek owiększej mocy skutecznie obniża trwałość odbłyśników lub plastikowych „szkieł”.Na rynku jest dostępnych kilka żarówek typu „Premium”, które poprawiają jakośćoświetlenia, nie wywołując skutków ubocznych.

Prewencja jest tańsza

Na tym kończę pierwszą część porad. Dlawielu użytkowników są one z pewnością prozaiczne i oczywiste, jednak wielu znas zapomina o nich na co dzień i na efekty nie musimy długo czekać. Rzetelna iwykonywana na czas podstawowa obsługa pozwala często uniknąć wielu przykrychniespodzianek i kosztownych awarii. Często wydanie kilkudziesięciu złotych na„prewencję” pozwala nam bezpiecznie, tanio i długo użytkować nasze auto.

Sebastian Kołacz

Uwagi, sugestie lub opisy aut proszękierować na adres: seba4x4@o2.pl. Kolejny temat: „Jesienny przegląd naszegoauta do lasu, cz. 2” w numerze 23/2014.