Ogłoszenie i koordynowanie w dniach 11-31 grudnia 2005 r. przez dyrektora generalnego LP i głównego inspektora straży leśnej ogólnopolskiej akcji pod kryptonimem „Kłusownik”, miało na celu przeciwstawienie się corocznemu wzrostowi w okresie jesienno-zimowym ilości przestępstw kłusownictwa, ale także kradzieży drewna, choinek, stroiszu oraz pozyskiwanych w tym czasie roślin chronionych do produkcji ozdób świątecznych. Walka z procederem kłusownictwa jest niezwykle trudna i niebezpieczna z uwagi na specyfikę miejsca ich popełniania, jakim jest las. Sprawcy działają zazwyczaj pod osłoną nocy, znają „swój” teren działania. Niejednokrotnie dysponują nielegalnie posiadaną bronią. Przy uprawianiu procederu mogą liczyć na dyskrecję miejscowego środowiska, czy to z powodu lokalnej akceptacji procederu czy obawy przed zemstą kłusowników.

Kradzieży drewna, jak i kłusownictwa dokonują zwykle mieszkańcy małych miejscowości, nie mające stałego miejsca zatrudnienia. Przyczyną tych procederów jest bezrobocie, zubożenie ludności, duży popyt na drewno opałowe związany z ostrą zimą oraz stosowany coraz częściej kominkowy system opalania posesji, a nawet historyczna tradycja związana z serwitutami w pewnych regionach kraju. Czynniki te powodują, że szkodnictwo leśne utrzymuje się na wysokim poziomie.
Ale sprawców wymienionych przestępstw nie należy sprowadzać tylko do kręgu osób niezamożnych. Odbiorcami nielegalnie pozyskiwanego drewna bywają małe zakłady drzewne i stolarnie, właściciele posesji opalanych drewnem itd. Coraz częściej zdarza się, że nielegalne polowania uprawiają osoby bez wymaganego zezwolenia, dysponujące doskonałą bronią i drogimi samochodami terenowymi, nie dla mięsa, lecz dla zdobycia trofeów i przeżycia swoistych emocji.
W wyniku ogłoszonej akcji na terenie całego kraju przeprowadzono 1960 różnego rodzaju działań, kontroli i zasadzek z udziałem 612 strażników leśnych i 1232 innych pracowników służby
leśnej, policji, państwowej straży łowieckiej, straży granicznej, straży miejskich, myśliwych i strażników łowieckich PZŁ, państwowej straży rybackiej itp. Skontrolowano 1050 pojazdów i ładunków oraz 1063 osoby. W stosunku do 122 osób zastosowano pouczenia.
Ponadto przeprowadzone zostały kontrole 277 podmiotów skupujących tusze zwierzyny i dokonujących przerobu drewna. W wyniku wymienionych działań prewencyjnych i kontrolnych w okresie trwania akcji ujawniono 41 przypadków kłusownictwa i 55 przypadków kradzieży drewna. Z tego 6 sprawców kłusownictwa i 8 sprawców kradzieży drewna złapano na gorącym uczynku lub bezpośrednio po ich popełnieniu. Akcja pozwoliła na odnalezienie i unieszkodliwienie 1764 zastawionych wnyków, żelaz i sideł.
Z uwagi na okres przedświąteczny popularnością sprawców cieszyły się choinki i stroisz. Ujętych zostało 28 sprawców kradzieży choinek, odzyskano 298 sztuk nielegalnie wyciętych drzewek. W stosunku do sprawców wymienionych czynów zostały wszczęte postępowania przygotowawcze o ukaranie. Ponadto ujawniono wykroczenia, np. porzucanie śmieci w lesie, za które nałożonych zostało 120 mandatów karnych. W wyniku przeprowadzonej akcji nie zanotowano zdarzeń zagrażających zdrowiu, życiu czy mieniu uczestników akcji.
Szkodnictwo leśne jest corocznie źródłem poważnych strat w środowisku. W całym 2005 r. Lasy Państwowe zanotowały z tego tytułu szkody w wysokości ponad 7,4 mln zł. Poważna część tych szkód, wyrządzona została w wyniku kłusownictwa. W zanotowanych 548 ewidentnych przypadkach kłusownictwa, czyli takich, w których zostali wykryci sprawcy czy odnaleziono tusze zwierzyny, szkody wyniosły ponad 1,5 mln zł. Ponadto zebrano i zabezpieczono ponad 250 tys. narzędzi kłusowniczych, wnyków, potrzasków, sideł i innych pułapek.

Opr. Tadeusz Pasternak