Umiejętność lasowa, czyli pięcioksiąg dla właścicieli lasów i ich leśniczych…Ruthenus 2005Mało kto wie, że podręczniki leśne drukowano na terenie Podkarpacia już 200 lat temu. Dowodem tego jest książka „Umiejętność lasowa, czyli pięcioksiąg dla właścicieli lasów i ich leśniczych, czyli powszechna teoretyczno-praktycznych wszystkich lasowych umiejętności praktyka”. Podręcznik ukazał się nakładem Jana Gołembiowskiego Typographa w Przemyślu w 1809 roku – tom I, zaś tom II w roku 1810. Jest to tłumaczenie z języka niemieckiego dokonane przez rządcę dóbr w Kluczu Pruchnickim. Tom I zawiera podstawowe wiadomości o lesie według najlepszej ówczesnej wiedzy, ogólne wiadomości o drzewach, o „gruncie lasowym” a także o „siewie drzew borowych”.

Oryginalny egzemplarz jest własnością Józefa Pieczonki, leśniczego Leśnictwa Roźwienica (Nadleśnictwo Kańczuga). Okazuje się, że ,Umiejętność lasowa” jest białym krukiem piśmiennictwa leśnego i w Polsce znanych jest tylko kilka jej egzemplarzy. Książka pisana piękną staropolszczyzną, mogłaby być przedmiotem pożądania każdego leśnika.
Dlatego w porozumieniu z właścicielem oryginału podjęto pomysł wykonania reprintu I tomu tego dzieła. Obowiązki wydawcy wzięła na siebie oficyna Ruthenus z Krosna. Od stycznia trwały benedyktyńskie prace nad skanowaniem i obróbką tekstów.
Książka ,Umiejętność lasowa” nie jest dziś źródłem nowoczesnej wiedzy leśnej, ale jako jeden z pierwszych podręczników fachowych warto mieć ją z w swych zbiorach. Warto też zauważyć, że dwa wieku temu autor widział potrzebę doskonalenia metod gospodarowania w lasach, albowiem… człowiek oświecony odkrywa inne użycie lasowego drzewa, to staje się jego główną potrzebą, lecz doświadcza jego niedostatek.
– Dla leśników z naszego terenu książka ta ma dużą wartość emocjonalną; jej przekładu dokonano w pobliskiej Węgierce – mówi inicjator reprintu, Jerzy Hubicki, nadleśniczy z Kańczugi. – Autor przekładu, Filip Jakub Nałęcz Kobierzycki, był administratorem lasów w kluczu pruchnickim, które obecnie są zarządzanie przez Nadleśnictwo Kańczuga. Dla nas ważna jest też świadomość, że 200 lat temu istniała tu zorganizowana służba leśna, działająca w oparciu o najnowszą wówczas wiedzę przyrodniczą.
Książka ,Umiejętność lasowa” ukazała się w maju br. nakładem Oficyny Ruthenus w Krośnie.

EdM