Szwajcaria – Kornik drukarz nadal pustoszy lasy Niemcy – Stan zdrowotny lasów w 2020 roku Słowacja – Współpraca leśników z ekologami  

Szwajcaria

Kornik drukarz nadal pustoszy lasy

W 2020 r. wiosna była w Szwajcarii wyjątkowo ciepła i sucha (od czasu rozpoczęcia pomiarów temperatury tylko dwie wiosny były w tym kraju cieplejsze). Poza tym na pniu pozostawała duża liczba drzew zasiedlonych w roku poprzednim. Mimo to rozmiar cięć sanitarnych w drzewostanach świerkowych w okresie letnim roku 2020 był o 15% mniejszy niż w analogicznym okresie roku 2019. Jednak już w całym roku 2020 łączna masa drewna kornikowego (wyrobionego i pozostającego na pniu) wzrosła o 3% w stosunku do roku wcześniejszego i była niższa jedynie od rekordowego poziomu z roku 2003. Eksperci obawiają się, że 2021 r. będzie kolejnym rokiem klęskowej gradacji kornika drukarza. W szwajcarskich drzewostanach pozostawało dużo nieusuniętych drzew zasiedlonych przez szkodnika. Poza tym ostatnia zima pozostawiła po sobie duże ilości śniego- i wiatrołomów.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy

Stan zdrowotny lasów w 2020 roku

Julia Klöckner, szefowa Ministerstwa Wyżywienia i Rolnictwa w niemieckim rządzie federalnym, 24 lutego 2021 r. przedstawiła wyniki oceny stanu zdrowotnego lasów w Niemczech w 2020 roku. Wyniki – najgorsze od 1984 r., w którym zaczęto przeprowadzać inwentaryzację zdrowotną – dowodzą, że ubiegłe trzy lata suszy, klęskowa gradacja korników, huragany i wzmożone pożary leśne spowodowały w lasach długotrwałe ogromne szkody.

Pod koniec 2020 r. łączna powierzchnia poklęskowa wymagająca odnowienia wynosiła w Niemczech 277 tys. ha. Całkowita masa drewna poklęskowego sięgnęła w minionych trzech latach 171 mln m3. Stan koron drzew jest bardzo niepokojący: defoliację wykazuje aż 79% świerków, 80% sosen, 80% dębów i 89% buków. Wyraźną defoliację (utrata co najmniej 26% aparatu asymilacyjnego) obserwuje się u 37% wszystkich drzew. Gwałtownie wzrasta śmiertelność drzew liściastych i iglastych. W 2020 r. była ona dwukrotnie wyższa niż w latach wcześniejszych.

Świerki cierpią wskutek deficytu wody w glebie. W 2019 r. zaczęły w Niemczech po raz pierwszy zamierać całe rozległe połacie drzewostanów świerkowych. Zjawisko to występowało także w 2020 roku. Osłabione świerki zasiedlał masowo kornik drukarz. Wysokie temperatury i stres suszy mocno dawały się we znaki także bukom. Stan zdrowotny dębu nieco się poprawił, ale nadal nie był zadawalający.

Niemiecka Rada Gospodarki Leśnej (DFWR) – polityczna reprezentacja branży leśnej w Niemczech – oszacowała rozmiar szkód, jakie w latach 2018–20 spowodowała w niemieckich lasach zmiana klimatu, na 13 mld euro.

Pod koniec 2019 r. niemieckie władze uruchomiły pierwszy program ratowania niemieckich lasów dotkniętych skutkami zmiany klimatu. Fundusz programu, którego beneficjentami są lasy prywatne i samorządowe, sięga 800 mln euro. Środki te przeznaczane są na likwidację skutków zjawisk klęskowych, odnowienie powierzchni poklęskowych i adaptację lasów do zmiany klimatu.

W ostatnim kwartale 2020 r. ruszył następny program wsparcia dla właścicieli lasów – leśna część ogólnoniemieckiego pakietu prokoniunkturalnego. W pakiecie niemiecki rząd federalny przeznaczył na stymulację rozwoju branży leśnej w warunkach pandemii 700 mln euro, w tym 500 mln euro na subsydia dla lasów prywatnych i samorządowych. Subsydia te mają postać jednorazowych płatności obszarowych. Warunkiem otrzymania płatności (100 euro/ha) jest posiadanie certyfikatu potwierdzającego prowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej (PEFC, FSC). W razie utraty certyfikatu płatność podlega zwrotowi w całości lub w części. W związku z wprowadzeniem płatności obszarowych w ramach pakietu prokoniunkturalnego powierzchnia certyfikowanych lasów prywatnych i samorządowych w Niemczech zwiększyła się w krótkim czasie o 550 tys. ha.

Źródło: www.forstpraxis.de

Słowacja

Współpraca leśników z ekologami

Lasy Republiki Słowackiej (LSR), które mają pod swoim zarządem blisko 900 tys. ha lasów państwowych, i organizacja ekologiczna WWF Słowacja rozpoczęły wraz z partnerami z pięciu państw realizację projektu adaptowania gospodarki leśnej w środkowej i wschodniej Europie do zmieniającego się klimatu. Celem przedsięwzięcia jest przetestowanie i udoskonalenie innowacyjnych metod gospodarowania w lasach, zwiększających ich stabilność klimatyczną. Całkowity budżet projektu sięga 5,4 mln euro, z czego 1,5 mln euro przypada na testy w lasach LSR. Ze środków unijnych pochodzi 55% funduszów.

W lasach LSR testowane będą m.in. zmodyfikowane metody odnowienia naturalnego sosny i możliwości poprawy wzrostu tego gatunku drzewa w warunkach deficytu wilgoci poprzez wprowadzenie do składu drzewostanu dębu, lipy i brzozy. Różnymi działaniami adaptacyjnymi ma zostać objęty w sumie obszar o powierzchni co najmniej 793 ha. Planowane są również inwestycje w obiekty retencyjne. LSR przeznaczyły na realizację projektu 0,7 mln euro.

Źródło: www.lesy.sk

Opr. A.S.