5 czerwca 2025 roku Leśny Bank Genów Kostrzyca obchodzi Jubileusz 30–lecia swojej działalności. Jest to jedyna tego rodzaju instytucja w Polsce oraz jeden z wiodących ośrodków na świecie, zajmujących się ochroną leśnych zasobów genetycznych, w tym drzew, krzewów, zagrożonych i chronionych roślin zielnych, a od niedawna także niektórych gatunków zwierząt.
Leśny Bank Genów Kostrzyca został założony w 1995 r. i funkcjonuje w strukturze Lasów Państwowych. Budowa takiego obiektu była materialną odpowiedzią Polski na przyjęcie Konwencji o różnorodności biologicznej podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju (Rio de Janeiro, 1992). Poza wypełnieniem światowych zobowiązań, drugim fundamentem decyzji o utworzeniu Leśnego Banku Genów Kostrzyca oraz o wyborze jego lokalizacji, była klęska ekologiczna jaką stanowiło wielkopowierzchniowe zamieranie lasów w Karkonoszach i Górach Izerskich w latach 70. i 80. ubiegłego wieku.
Profil działalności jednostki jest bardzo szeroki i na przestrzeni lat nieustannie się rozwija, niezmienne pozostaje jednak podstawowe zadanie, polegające na gromadzeniu zasobów genowych. Przez 30 lat funkcjonowania Leśny Bank Genów Kostrzyca zgromadził zasoby genowe z 81% najcenniejszych drzewostanów w Polsce (tzw. wyłączonych drzewostanów nasiennych), a także ponad 420 chronionych i zagrożonych gatunków roślin zielnych. Instytucja odgrywa kluczową rolę w ochronie dziedzictwa przyrodniczego Polski oraz w utrzymaniu stabilności i bioróżnorodności krajowych ekosystemów leśnych.
Leśny Bank Genów Kostrzyca współpracuje z wszystkimi jednostkami Lasów Państwowych, licznymi instytucjami naukowymi na całym świecie, parkami narodowymi oraz jednostkami samorządowymi. Na swoim koncie ma realizację wielu projektów badawczych, które przyczyniają się do rozwoju ochrony zasobów genetycznych oraz wspierają zrównoważone gospodarowanie lasami.
Obchody 30-lecia Leśnego Banku Genów Kostrzyca odbywają się pod honorowym patronatem Ministra Klimatu i Środowiska, Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych oraz Marszałka Województwa Dolnośląskiego. To ważna okazja do podsumowania dotychczasowych osiągnięć oraz omówienia wyzwań związanych z ochroną leśnych zasobów genetycznych w kontekście zmian klimatycznych i rosnącej presji środowiskowej.
