Z zagranicy: Szwecja

Szwedzkie państwowe gospodarstwo leśne Sveaskog, któremu podlega 14% powierzchni leśnej Szwecji, wyemitowało w październiku 2024 r. tzw. zielone obligacje o łącznej wartości 1,3 mld koron szwedzkich (ok. 487 mln zł). Okres wykupu obligacji wynosi pięć lat. Emisja obejmuje dwie transze. Jedna transza jest warta 400 mln koron (ok. 150 mln zł) i składa się z obligacji o oprocentowaniu zmiennym (STIBOR 3M + 75 punktów bazowych), druga to obligacje o łącznej wartości 900 mln koron (ok. 337 mln zł) i stałym oprocentowaniu rocznym równym 2,775%. Obligacje będą notowane na sztokholmskiej giełdzie NASDAQ Sustainable Bonds.

– Wizją Sveaskogu jest bycie światowym liderem w zakresie zrównoważonego kreowania wartości lasów. Nieustannie pracujemy więc nad rozwojem naszej działalności, tak aby na różne sposoby tworzyć wartość na bazie naszych lasów i gruntów – mówi Claes Rasmuson, dyrektor ds. finansów Sveaskogu.

Instrument finansowy, który jest określany mianem zielonych obligacji, funkcjonuje w Szwecji od 11 lat. Wcześniej był stosowany w zasadzie tylko do wspierania specjalnych projektów związanych ze zrównoważonym rozwojem, a nie do finansowania całego zakresu działalności firm. W 2016 r., po przejściu specjalnego audytu, Sveaskog jako pierwszy szwedzki podmiot gospodarczy został uznany za tzw. czysto zieloną firmę. Taki status oznacza, że Sveaskog może przeznaczać wpływy z zielonych obligacji na finansowanie całego zakresu swojej działalności. Sveaskog wyemitował swoje pierwsze zielone obligacje już w 2016 roku. Cieszyły się one dużym zainteresowaniem i zostały uplasowane u co najmniej siedmiu szwedzkich inwestorów instytucjonalnych.

Sveaskog działa w formie niegiełdowej spółki akcyjnej. Ma w swojej pieczy przeszło 3 mln ha lasów. Zatrudnia przeciętnie 880 pracowników, w tym ok. 660 osób na stanowiskach nierobotniczych. Rocznie pozyskuje we własnych lasach blisko 5 mln m³ drewna przy przyroście przeszło 12 mln m³.

Źródło: www.sveaskog.se

Szwedzka spółka targowo-wystawiennicza Elmia ogłosiła w listopadzie 2024 r. decyzję o przejściu z czteroletniego na dwuletni cykl organizowania renomowanych międzynarodowych targów leśnych Elmia Wood. Stało się to możliwe dzięki nowej umowie gruntowej podpisanej z farmą Bratteborg w gminie Vaggeryd na okres do 2029 r. (z opcją przedłużenia do 2037 roku). Równolegle spółka postanowiła wstrzymać organizowanie krajowych targów leśnych SkogsElmia, czyli tzw. Małej Elmii.

– Jesteśmy dumni z projektu Elmia Wood jako targów leśnych o wysokiej jakości i międzynarodowym charakterze. To koncepcja, która gromadzi całą branżę leśną w lesie. Widzimy duży potencjał w umożliwieniu targom dalszego rozwoju i wzrostu na terenach farmy Bratteborg – mówi Johannes Hansson, kierownik targów Elmia Wood.

Najbliższa edycja targów Elmia Wood została zaplanowana na 5–7 czerwca 2025 r. na terenach farmy Bratteborg. Organizatorzy zapowiadają położenie większego niż wcześniej nacisku na pokazy maszyn i innowacje. Pętla targowa ma mieć długość 3,5 km. Powierzchnia targów będzie zwarta. Niemniej pojawi się nowa strefa: sektor arborystyczny. Pod koniec listopada 2024 r. organizatorzy twierdzili, że zainteresowanie nową edycją jest większe niż ostatnimi targami Elmia Wood, które miały miejsce w 2022 roku. Przyznali jednak, że na liście wystawców brakowało jeszcze niektórych głównych producentów maszyn leśnych.

Targi leśne Elmia Wood, które po raz pierwszy odbyły się w 1975 r., były wcześniej największą na świecie imprezą tego typu: notowały 50 tys. odwiedzających z 40–50 krajów i 500 wystawców. Swoje nowości prezentowali na Elmii liczni producenci maszyn leśnych do pozyskiwania drewna kłodowanego. Jednak z czasem zaczęły się nasilać głosy krytyczne w stosunku do koncepcji tej imprezy (zbyt wiele drobnego sprzętu, wysokie opłaty).

Ostatnie targi leśne Elmia Wood, które miały miejsce w czerwcu 2022 r., były mniejsze niż dawniej. Brakowało na nich czołowych światowych producentów maszyn leśnych. Przyłączyli się oni bowiem do inicjatywy zrzeszenia szwedzkich dostawców maszyn (MaskinLeverantörerna, w skr. ML), powołującej do życia nowe międzynarodowe targi leśne – Swedish Forestry Expo. Ich premierowa edycja odbyła się 1–3 czerwca 2023 r. w Sztokholmie, na terenie obiektu Solvalla (tereny toru wyścigów konnych). Targi Swedish Forestry Expo mają formę wystawy statycznej. Ich koncepcja zakłada koncentrację na większym sprzęcie leśnym do użytku profesjonalnego, dającą jego producentom możliwość poświęcenia więcej czasu ich klientom. Lokalizacja imprezy w Sztokholmie ma ułatwiać klientom przybycie na nią niezależnie od miejsca ich siedziby.

Zrzeszenie ML, w którego sekcji leśnej skupieni są tacy producenci maszyn leśnych, jak John Deere Forestry, Komatsu Forest, Ponsse, Rottne i Eco Log, uważa że pierwsza edycja targów Swedish Forestry Expo odniosła sukces. W zamyśle organizatorów miały to być kompaktowe targi dużych maszyn leśnych i ich wyposażenia – i tak właśnie było. Następna edycja targów Swedish Forestry Expo została zaplanowana na 2027 rok.

Źródło: www.elmia.se, www.nordicwoodjournal.com

Nadzorująca gospodarkę leśną w Szwecji Agencja Leśna, która zatrudnia ok. 800 osób, zapowiadała latem 2024 r. zwolnienie 97 swoich pracowników. Zwolnienia były planowane w związku z dużym spadkiem wolumenu finansowania tej instytucji z budżetu państwa.

Z planowanej redukcji zatrudnienia Agencja Leśna wycofała się na początku października 2024 r. po ogłoszeniu przez szwedzki rząd projektu nowelizacji preliminarza budżetowego na rok 2025, przewidującej zwiększenie finasowania tej leśnej instytucji nadzorczej o 45 mln koron szwedzkich. – Ogłoszenie kilka tygodni temu projektu zmian w ustawie budżetowej radykalnie zmieniło sytuację. Analiza zarówno naszej sytuacji finansowej po latach oszczędzania, jak i możliwości wykorzystania dotacji celowej wykazuje, że nie musimy już nikogo zwalniać i wypowiedzenia można anulować – cieszy się Herman Sundqvist, dyrektor generalny Agencji Leśnej.

Dotacja celowa, uwzględniona w projekcie szwedzkiego preliminarza budżetowego, jest przeznaczona przede wszystkim na prowadzenie prac związanych z problematyką unijną i międzynarodową oraz z zagadnieniami nadzorczymi w kontekście zmian w przepisach prawa dotyczących ochrony gatunków.

Agencja Leśna, podlegająca Ministerstwu Spraw Wiejskich i Infrastruktury, monitoruje wykonywanie ustawy o lasach na całym obszarze Szwecji (zarówno w lasach państwowych, jak i w prywatnych), administruje funduszami subsydiów dla prywatnych właścicieli lasów, zajmuje się doradztwem fachowym i pełni funkcję urzędu statystycznego, odpowiedzialnego za trzy działy statystyki leśnictwa (produkcja, zatrudnienie oraz aspekty ekologiczne i społeczne). Główna siedziba Agencji Leśnej znajduje się w mieście Jönköping. Dyrekcja centralna liczy 12 osób. Centrali podlegają trzy oddziały regionalne – północny, środkowy i południowy – które z kolei dzielą się na oddziały lokalne. W Agencji Leśnej, która w sumie ma ok. 75 biur, pracują nie tylko leśnicy, lecz również specjaliści z innych dziedzin.

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Zgodnie ze wstępnymi szacunkami Agencji Leśnej, organu nadzorującego wykonywanie szwedzkiej ustawy o lasach, pozyskanie drewna w Szwecji osiągnęło w 2023 r. poziom 89,6 mln m³ brutto (miąższość w korze całych strzał). To oznacza spadek o 6% w stosunku do 2022 r. i zarazem najniższy rozmiar szwedzkiego użytkowania lasu od 2016 roku. Przyrost roczny szwedzkich zasobów drzewnych sięga 120 mln m³. Według kalkulacji Agencji Leśnej i Szwedzkiego Uniwersytetu Nauk Rolniczych (SLU) maksymalny roczny poziom zrównoważonego użytkowania lasów w Szwecji wynosi 95–100 mln m³.

W wymiarze netto (miąższość drewna okrągłego bez kory) pozyskanie drewna sięgnęło 72,2 mln m³. Podstawowa struktura sortymentowa kształtowała się następująco: drewno tartaczne iglaste – ok. 48%; papierówka iglasta i liściasta – 44%; drewno energetyczne – 8%. Cięcia użytkowania rębnego dostarczyły przeszło 68% pozyskanej masy, a trzebieże – 22%. Największy udział w pozyskaniu miały świerk (ponad 1/2) i sosna (ok. 1/3).

W przypadku cięć użytkowania rębnego, obejmujących powierzchnię większą niż 0,5 ha, przeciętna powierzchnia zrębu wynosiła 3,6 ha. Na północy Szwecji zręby były średnio dwa razy większe niż na południu, np. w północnej części krainy Norrland (najdalej na północ wysunięty region Szwecji) średnia powierzchnia cięć użytkowania rębnego sięgała 5,6 ha, a w krainie Götaland (południowy region Szwecji) – 2,5 ha. W lasach należących do właścicieli indywidualnych średnia powierzchnia zrębu była o blisko 40% mniejsza niż w lasach pozostałych właścicieli.

Szwedzki eksport drewna okrągłego wyniósł w 2023 r. 1,3 mln m³ (o 0,7 mln m³ mniej niż w 2022 r.), a import – 7,3 mln (o 0,8 mln m³ więcej niż w 2022 roku).

Źródło: www.skogsstyrelsen.se