Na to pytanie (i wiele innych) odpowiadali arboryści Damian Gacek i Damian Kociołek wraz z organizatorami pokazu dendrologicznego przeprowadzonego 1 grudnia 2024 r. w warszawskim parku Arkadia.

Zarząd Zieleni m.st. Warszawy przygotował pokaz dendrologiczny na Mokotowie w parku Arkadia. Pod opiekę trafił okaz cennej dla miasta topoli kanadyjskiej. Wcześniej, w listopadzie, przeprowadzono tam prace pielęgnacyjne na trzech innych, równie sędziwych okazach tego gatunku, liczących po ponad 80 lat. Pokaz był częścią projektu „Ratujmy cenne drzewa Mokotowa”, który jest realizowany dzięki darowiźnie przekazanej przez firmę InPost Sp. z o.o. – Partnera Głównego Zielonego Funduszu dla Warszawy. Diagnostykę oraz niezbędne zabiegi na drzewach przeprowadziło konsorcjum wykonawców Andrzej Cichoń Arbor Service i Damian Gacek Treeworker. – Zaplanowany projekt objął zabiegami pielęgnacyjnymi 10 wybranych drzew w wieku 80–100 lat, które rosną w mokotowskich parkach. Większość drzew ujętych w projekcie to topole kanadyjskie i czarne. Zabiegi pielęgnacyjne przeprowadziliśmy na skwerze Ormiańskim oraz w trzech parkach: Szczubełka, Morskie Oko i we wspomnianej Arkadii – wprowadzał w temat Damian Gacek.

Wiedza i praktyka

Mimo chłodu niedziela przyciągnęła kilkudziesięciu miłośników przyrody, dla których stan otaczających ich drzew ma szczególne znaczenie. Uczestnicy niedzielnego pokazu mogli obserwować, z jakiego sprzętu korzystają tree workerzy, jakie techniki wspinaczki stosują, jak pracują w koronach drzew i jak wykonują cięcia pielęgnacyjne. Można też było przypatrzeć się ich pracy i dopytać o przeprowadzone kilka dni wcześniej czynności pielęgnacyjne na pozostałych drzewach. Eksperci tłumaczyli, jak rozpoznają choroby drzew, omawiali zachodzące procesy rozwoju i rozkładu na przygotowanych wcześniej fragmentach konarów oraz na tych świeżo odciętych podczas pielęgnacji. Wszyscy zgodnie kładli nacisk na to, dlaczego tak istotne są świadome i przemyślane cięcia, które minimalizują potencjalne uszkodzenia drzew podczas wzrostu czy trudnych warunków pogodowych.  – Dobrze wykonana pielęgnacja eliminuje przypadkowe odłamania, co jest szczególnie ważne dla bezpieczeństwa spacerowiczów np. w parkach, w których występuje wzmożony ruch pieszych – podkreślał Paweł Rybus z Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.

Edukacja i jeszcze raz edukacja

Eksperci z Zarządu Zieleni przybliżali metody badań kondycji drzew od… niezastąpionego młotka po badania za pomocą tomografu dźwiękowego. Opowiadali, jak krok po kroku są przeprowadzane badania drzew, jak wnikają patogeny w konary drzew i jak sterylizowane są końcówki tomografu, aby nie przenosić chorób z jednego drzewa na inne.

Podczas pokazu eksperci prezentowali różne rodzaje specjalistycznych lin, które są stosowane do stabilizacji drzew. – Certyfikowane, elastyczne liny z opasami przejmują część obciążeń występujących między pniami czy konarami drzew – mówił dendrolog Grzegorz Szczerba ze stołecznego Zarządu Zieleni. – Dzięki temu drzewa uzyskują dodatkowy czas, aby same mogły się wzmacniać i odbudowywać w miejscach newralgicznych, które doprowadzą do ich ustabilizowania. Często też dodatkowo redukowane są korony, dzięki czemu zmniejsza się siła naporu wiatru działająca na drzewa. Działania te pozwalają na to, aby zachować drzewa w bezpiecznej formie i w jak najlepszym stanie dla otoczenia – wyjaśniał Szczerba.

Z kolei Damian Gacek w obrazowy i przystępny sposób rozwijał temat, dlaczego konary drzew są przycinane i odpowiadał na pytania przybyłych gości o często zauważane w miejscach publicznych ogławianie drzew czy wręcz ich wycinanie. – Niestety wciąż zdarzają się nieprawidłowo wykonane prace pielęgnacyjne drzew, ale na szczęście przybywa ludzi, którzy coraz bardziej świadomie i z troską wybierają profesjonalne ekipy do ich przeprowadzenia. Przycinanie konarów, które są zbyt wyciągnięte, ma na celu stabilizowanie drzew, zmniejszanie ich żagla, który tworzą liście, i tym samym ich ogólnej masy. Najczęstszą przyczyną rozłamań drzew jest właśnie masa i siła wiatru. Każde drzewo traktuję jak żywy organizm, który obserwuję i dobieram odpowiednie zabiegi, aby było w jak najlepszej statycznej formie. Dlatego też współpraca z Zarządem Zieleni w Warszawie polega również na pracy wedle przeprowadzanych ekspertyz i prowadzeniu drzew, które poddane były zabiegom we wcześniejszych latach – mówił.