Od 17 grudnia 2022 r. obowiązuje rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla UE i listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski, działań zaradczych oraz środków mających na celu przywrócenie naturalnego stanu ekosystemów, będące przepisem wykonawczym do ustawy o gatunkach obcych.

Rozporządzenie zawiera „unijną” i „polską” listę IGO (inwazyjnych gatunków obcych); każda z nich jest podzielona na grupę gatunków „podlegających szybkiej eliminacji” i „rozprzestrzenionych na szeroką skalę”. Lista unijna jest de facto powieleniem aktualnej listy ustanowionej przez Komisję Europejską. Wkładem polskiego legislatora jest wyróżnienie na niej „gatunków rozprzestrzenionych na szeroką skalę”, do której zaliczono m.in.: barszcz Mantegazziego, barszcz Sosnowskiego, niecierpka gruczołowatego, jenota, piżmaka czy szopa pracza.

Lista polska zawiera „gatunki podlegające szybkiej eliminacji”: żółw jaszczurowaty, żółw malowany, żółw ostrogrzbiety, bernikla kanadyjska, bizon, bóbr kanadyjski, jeleń sika (j. wschodni), jeleń wirginijski, wapiti; oraz „gatunki rozprzestrzenione na szeroką skalę”: azolla drobna (a. karolińska), kolcolist zachodni, kolczurka klapowana, niecierpek pomarańczowy, rdestowiec czeski (r. pośredni), rdestowiec japoński (r. ostrokończysty), rdestowiec sachaliński, sumik karłowaty, małż Corbicula fluminea. Ujęcie gatunków w rozporządzeniu skutkuje m.in. tym, że: nie dotyczą ich ustawowe odstępstwa od zakazu wprowadzania do środowiska oraz przemieszczania w środowisku; zabroniony jest: przywóz i wywóz przez granice, przemieszczanie, przetrzymywanie, chów, hodowla, rozmnażanie lub uprawa (GDOŚ lub RDOŚ mogą jednak wydawać zezwolenia na odstępstwa od zakazów). Posiadacze zwierząt domowych tych gatunków mogą zatrzymać swoje zwierzęta tylko pod warunkiem uzyskania zezwolenia, o które muszą wystąpić w ciągu sześciu miesięcy i pod warunkiem zaczipowania lub udokumentowania indywidualnych cech zwierzęcia. Każdy, kto stwierdzi obecność w środowisku gatunku, jest obowiązany zgłosić ten fakt wójtowi lub burmistrzowi, który przekazywałby dalej informację do ww. podmiotów.
Występowanie gatunku z listy pociąga za sobą obowiązek przeprowadzenia działań zaradczych. Dla gatunków wymagających szybkiej eliminacji polegają one na eliminacji gatunku; dla gatunków szeroko rozpowszechnionych nie muszą prowadzić do eliminacji, a ich celem może być „kontrola” gatunku.

Rozporządzenie nie stanowi zamkniętej listy obcych gatunków inwazyjnych.

Red.

Fot. www.stock.adobe.com