Leśne ślady wiary E. Marszałek Ruthenus 2008 W lasach kryją się miejsca ważne z przeróżnych powodów. Jednych spotkało tu szczęście, innych tragedia, ale sposób upamiętniania tych zdarzeń od stuleci jest ten sam – stawały i wciąż stają po borach, grądach i bagnach krzyże i kapliczki. Pamięć jest ulotna i z czasem nie będziemy wiedzieli kto, dlaczego i kiedy je ustawił. Dzięki Edwardowi Marszałkowi poznajemy niebywałą historię kilkudziesięciu spośród setek takich obiektów ukrytych w lasach podległych RDLP w Krośnie. Dzięki tej książce historia każdego z nich pozostanie w ludzkiej pamięci na wieki.

O tym, że trzeba je spisać, autor przekonał się w 2006 r., kiedy jego szef opowiedział mu historię z Puszczy Solskiej. W czasie wojny wielu ludzi kryło się po lasach przed represjami okupanta. W 1940 r. podczas jednej z łapanek (…) schwytano Polaka i jako podejrzanego o udział w konspiracji kazano rozstrzelać. Żołnierz niemiecki, który miał wyrok wykonać, odprowadził nieszczęsnego pod las, ustawił pod sosną, wymierzył doń z karabinu, nacisną spust i usłyszał tylko trzask iglicy. Niewypał! Gdy skierował lufę w ziemię – padł strzał. Przeładował raz jeszcze, wymierzył do skazańca i znów karabin nie wystrzelił, strzał padł dopiero, gdy ponownie lufę skierował w dół. Gdy historia powtórzyła się po raz trzeci, Niemiec powiedziawszy „widocznie masz żyć”, puścił partyzanta wolno. Ten w podzięce za cudowne ocalenie zawiesił kapliczkę na sośnie.
W ponad dwustustronicowej książce znajdziemy wiele podobnych opowieści. Przekładając kolejne kartki przemierzamy krośnieńskie nadleśnictwa, poznając lokalne miejsca pamięci i kultu religijnego. Autor zaprojektował książkę w ten sposób, by mogła również służyć jako przewodnik turystyczny: przy każdym opisie znajdziemy mapkę z lokalizacją obiektu. W końcowej części umieszczono rozdziały opisujące niektóre leśne mogiły, a także znane ośrodki kultu religijnego (m.in. Ostrowy Tuszowskie i Kalwaria Pacławska). Znalazło się też miejsce dla informacji o dębach papieskich wraz z mapą ich lokalizacji na terenie RDLP. W podsumowaniu znajdziemy tabelaryczne zestawienie 236 kapliczek i krzyży znajdujących się w krośnieńskich lasach. Książka bogato ilustrują barwne fotografie i archiwalne ryciny, pocztówki i reprodukcje obrazów Tadeusza Marszałka. Swoisty nastrój tworzą wiersze Wacława Turka. Całość oprawiona w twarde okładki robi doskonałe wrażenie (zresztą jak wszystkie książki autora). Zamówienia można składać na www.ruthenus.pl.
SoWa