Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego Tatrzański Park Narodowy jest jedynym polskim parkiem, który w sposób widoczny i godny najwyższego uznania dba o rozwój swego działu wydawniczego. Książki i czasopisma ukazujące się pod szyldem parku narodowego lub choćby pod jego patronatem są nie tylko działaniem promocyjnym i edukacyjnym, ale przede wszystkim wypełnianiem statutowej misji dbałości o zachowanie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu, w którym park funkcjonuje. Bez wątpienia TPN wywiązuje się z tego zadania wzorowo, deklasując pozostałe parki. Trudno w skromnej publikacji podsumować wszystkie wydawnicze osiągnięcia TPN, ponieważ każdego roku pojawia się kilka ważnych dla regionu książek. Z bogatego dorobku wybraliśmy więc kilka wydawnictw, które zaprezentujemy nieco szerzej. Przegląd zaczniemy od kwartalnika „Tatry”. Ukazuje się on już od wielu lat, ale w początkach XXI w. otrzymał formułę godną najpoważniejszych czasopism. Pismo jest dystrybuowane w całym kraju, co w przypadku wydawnictw parków narodowych jest ewenementem. Ale powodów do chwały jest więcej. Na 126 stronach znajdziemy prawdziwą obfitość wiedzy o Tatrach i Podhalu. Drobne informacje i duże teksty o przyrodzie, turystyce, kulturze, sztuce i historii terenu szczelnie wypełniają pismo, a ich poziomu mogłyby pozazdrościć komercyjne wydawnictwa bez opamiętania zalewające rynek. Podobnie zresztą jest z szatą graficzną „Tatr”. Okładki zawsze przyciągają wzrok, fotografie ilustrujące środek każdego numeru zawsze stoją na wysokim poziomie. Do tego liczne ryciny, zdjęcia archiwalne, reprodukcje obrazów, szkiców, map itp. Kwartalnik daje niezwykłą przyjemność obcowania z górami, nawet jeśli jest się właśnie kilkaset kilometrów od nich. A wszystko to za jedyne 9,90 zł.

Szczery zachwyt nad kwartalnikiem TPN nie może przesłonić również innych wydawnictw Parku. Ich omówienie zaczniemy od wydanej w 2004 r. książki „Capy, kozy i koźlęta, czyli prawie wszystko o kozicach”. Autorzy, Filip Zięba i Tomasz Zwijacz Kozica, to pracownicy parku, którzy na podstawie własnych obserwacji i badań oraz bazując na literaturze, w sposób popularny przedstawili tatrzańskie kozice. A zrobili to w sposób wszechstronny, poczynając od pochodzenia zwierząt i różnic między podgatunkami kozic, przez opis ich wyglądu, sposobu życia, zagrożeń oraz znaczenia w kulturze i historii Podhalan. Na 72 stronach książka zawiera wiele ciekawych ilustracji i jest doskonałym wstępem do wydanej niedawno monografii gatunku. Dla osób o mniejszym zacięciu naukowym może stanowić podstawę wiedzy o kozicach, jednych z najrzadszych polskich ssaków.
Drugim wydawnictwem, które zasługuje na szerszą prezentację, jest popularna monografia „Tatrzański Park Narodowy”, która ukazała się w 2005 r., zaś rok później ukazała się jej angielska wersja „The Tatra National Park”. Adresowana jest do turystów ruszających na
tatrzańskie szlaki i zawiera podstawowe wiadomości o górach i parku spisane przez Wiesława Siarzewskiego. We wstępie autor zapoznaje czytelnika z ogólnymi zasadami, których winno się przestrzegać na terenie parku. Rozdział pierwszy przedstawia dzieje poznania (od średniowiecza), zagrożeń i ochrony Tatr.
W dalszej części opisuje pochodzenie i geologię gór, rzeźbę terenu, jaskinie, tatrzańskie wody oraz klimat. W rozdziale trzecim prezentuje wiadomości o roślinności i zwierzętach. Jak na góry przystało, informacje o świecie żywych organizmów są podawane w odniesieniu do kolejnych pięter – regli, kosodrzewiny oraz hal i turni. Książka zawiera wiele ilustracji fotograficznych (współczesnych i archiwalnych), map i reprodukcji rysunków. Można ją określić mianem niezbędnika wiedzy o Tatrzańskim Parku Narodowym.
Zaprezentowane publikacje to jedynie cząstka działalności wydawniczej Tatrzańskiego Parku Narodowego. Dość wspomnieć, że w ostatnim czasie ukazały się potężne książki: prezentująca kozicę („Kozica tatrzańska”), historię poznawania i zdobywania Tatr („Jak dawniej po Tatrach chadzano”), niezwykle ciekawe wypisy z historii ludzi związanych z górami („W kręgu Tatr – Tatry. Sprawy i ludzie”) czy wielotomowe dzieło „Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego a Człowiek”. Część z nich z pewnością zaprezentujemy na łamach „Lasu Polskiego”. Z całą ofertą wydawniczą TPN można zapoznać się na stronie www.tpn.pl, na której można również złożyć zamówienie.

SoWa