Finlandia Ekonomiczne znaczenie parków narodowych Niemcy Ekolodzy chcą więcej lasów naturalnych Europa Postulują postawienie na renaturalizację Czechy Dzierżawa łowisk w lasach państwowych Stany Zjednoczone Wzrost sprzedaży drewna z lasów federalnych

W 40 fińskich parkach narodowych zanotowano w 2019 r.łącznie ok. 3,22 mln pobytów, co oznacza wzrost o 2% w stosunku do rokuwcześniejszego. Rozmiar korzyści ekonomicznych, które pobyty te przyniosłylokalnym społecznościom, wzrósł o 3,7%. Wydatki ponoszone przez wycieczkowiczóww związku z ich pobytem w parkach narodowych skutkowały po stronie lokalnychspołeczności przychodami przekraczającymi 219 mln euro. Tendencja wzrostowa wkształtowaniu się społecznej wartości dodanej w fińskich parkach narodowychutrzymuje się od 15 lat.

Park narodowy Hossa w Finlandii, rzeka przepływająca kanionem przez las borealny

Fot. www.stock.adobe.com (3)

Dla ubiegłorocznej poprawy sytuacji ekonomicznej fińskichparków narodowych nie bez znaczenia było przyznanie jednostce Parki i DzikaPrzyroda Finlandia (P&WF) dodatkowych środków finansowych z budżetu.Jednostka ta zarządza nie tylko parkami narodowymi (łączna powierzchniaprzeszło 1 mln ha), lecz również rezerwatami przyrody, obszarami wolnejprzyrody i tysiącami obiektów fińskiego dziedzictwa kulturowego. Dotychczasłączny fundusz P&WF kształtował się na poziomie przeszło 60 mln euro, przyczym z budżetu państwa pochodziło blisko 45 mln euro. Źródło: www.metsa.fi

W kontekście przygotowywania nowej unijnej strategii leśnej,mającej obowiązywać przez następnych dziesięć lat, Związek Ochrony Przyrody wNiemczech (NABU) postuluje przywiązanie większej wagi w UE do roli lasu wochronie klimatu i różnorodności gatunkowej. – Lasy o charakterze naturalnymnależą do naszych głównych sprzymierzeńców w walce z kryzysem klimatycznym.Takie lasy akumulują węgiel, buforują ekstremalne upały i ulewy. Musimywzmocnić te zdolności, tak aby nasze lasy mogły sprostać zmianie klimatu –mówi Jörg-Andreas Krüger, przewodniczący NABU. Ocieplenie klimatu i intensywnagospodarka leśna wywierają coraz większą presję na lasy. W samych Niemczechsilnie uszkodzonych jest 180 tys. ha drzewostanów. Masa owadów w niemieckichlasach zmniejszyła się w okresie 2008–17 o 41%, a różnorodność gatunkowa – o36%.

NABU uważa, że kluczowe znaczenie ma teraz to, żeby UEoparła się pokusie postawienia na plantacyjne uprawy leśne o skróconym cykluprodukcji drewna. – O wiele ważniejsza jest dziś przebudowa naszychistniejących drzewostanów w kierunku wykazujących większą rezyliencjęklimatyczną lasów mieszanych, magazynujących węgiel i wodę. W żadnym razie niewolno pod pozorem ochrony klimatu zwiększać pozyskania drewna – twierdziJörg-Andreas Krüger. NABU postuluje także ograniczenie energetycznegoużytkowania drewna (obecnie w Niemczech ponad 60% pozyskiwanego drewna liściastegoląduje w piecach). Surowiec drzewny powinien być w miarę możliwości użytkowanyw sposób kaskadowy: wpierw jako materiał konstrukcyjny, później jako tworzywomebli i dopiero na końcu jako źródło energii. Źródło:www.forstpraxis.de

Przyjęta w 2011 r. unijna strategia ochrony bioróżnorodnościw okresie do 2020 r. zakładała restytucję co najmniej 15% zdegradowanychekosystemów. Jednak sprawozdanie międzyokresowe wykazało w 2015 r., że nadrodze do osiągnięcia tego celu nie został poczyniony istotny postęp. Dlategoeksperci z sześciu instytucji – Niemieckiego Centrum Zintegrowanych Badań nadBioróżnorodnością (iDiv), Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze,Europejskiego Biura Ochrony Środowiska (EEB) oraz organizacji WWF, BirdLife iRewilding Europe – postulują, żeby w nowej unijnej strategii ochronybioróżnorodności, mającej obowiązywać po 2020 r., większe znaczenie nadaćrenaturalizacji (ang. rewilding). – Wielkopowierzchniowa restytucjawolnej przyrody w Europie nie tylko powstrzymałaby i odwróciła regresbioróżnorodności. Wolna przyroda dodatkowo wychwytywałaby węgiel atmosferycznyi tym samym hamowałaby zmianę klimatu – twierdzi prof. Henrique Pereira,kierownik Zespołu Badawczego ds. Bioróżnorodności i Ochrony Przyrody iDiv.Dzięki restytucji funkcji lasów możliwe byłoby związanie nawet 2/3 ilości CO2wyemitowanego do atmosfery. Warunkiem tego jest jednak ukierunkowanie działań restytucyjnychna odtworzenie biologicznej kompleksowości lasów i ich zdolności dosamopodtrzymującego się trwania.

Źródło: www.forstpraxis.de

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), mające pod swoim zarządem ok.50% wszystkich czeskich lasów, ogłosiły w lutym 2020 r. przetargi na 10-letniądzierżawę 48 łowisk. LČR stosują dwa kryteria oceny ofert: cenę (waga 70%) ijakość projektu gospodarki łowieckiej (30%). Zgodnie z nową formułą umowy odzierżawę łowiska, LČR mogą wpływać na kształt planu pozyskania zwierzyny, takaby zapewnić niezbędną regulację jej liczebności i efektywność odnowienia lasu.Za niedotrzymanie warunków umownych dzierżawcy łowiska grożą stosunkowo surowekary, włącznie z rozwiązaniem umowy w trybie natychmiastowym.

Obecnie LČR zarządzają 920 łowiskami, z których 832wydzierżawiają. Dzierżawcą łowiska w lasach LČR może być czeska osoba fizycznaposiadająca ważną krajową kartę łowiecką, spółka myśliwych zawiązana w celudzierżawy łowiska lub czeska osoba prawna, która zagospodarowuje grunty rolnelub leśne położone w granicach łowiska i w której przedmiot działalnościwchodzi gospodarka łowiecka. Źródło:www.lesycr.cz

Służba Leśna Stanów Zjednoczonych (USFS), mająca w swojejpieczy ponad 150 kompleksów lasów federalnych, sprzedała w 2019 r. blisko 8 mlnm3 drewna. To o przeszło 2% więcej niż w 2018 r. i zarazem najwięcej w okresieostatnich 20 lat. Generalnie jednak rozmiar pozyskania drewna w amerykańskichlasach federalnych, zajmujących w sumie powierzchnię ok. 77 mln ha, pozostajenieznaczny. Są one bowiem obszarami chronionymi kategorii VI wg klasyfikacjiMiędzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). Najwięcej lasów federalnychznajduje się w stanach Alaska (8,9 mln ha), Kalifornia (8,4 mln ha) i Idaho(8,3 mln ha). Idaho jest także stanem o największym stosunku procentowympowierzchni lasów federalnych do powierzchni ogólnej (38%).

USFS jest agencją Departamentu Rolnictwa StanówZjednoczonych (USDA) – jednego z resortów amerykańskiego rządu federalnego.Oprócz zarządzania lasami federalnymi zadaniem agencji jest udzielanie fachowejpomocy stanowym służbom leśnym i właścicielom lasów prywatnych oraz prowadzeniebadań leśnych. Od 1908 r. USFS jest zobowiązana do przekazywania corocznie 25%swoich przychodów ze sprzedaży drewna tym jednostkom samorządu terytorialnego,na których obszarze położone są kompleksy lasów federalnych.