Finlandia Przeciętna powierzchnia zrębów zupełnych Australia Wzrost lesistości Dania Ubożenie roślinności dna lasu Niemcy Blisko 2 mln m3 wiatrowałów Szwecja Głos Sveaskogu w dyskusji o lasach państwowych
Przeciętna powierzchnia zrębów zupełnych
W rodzinnych lasach prywatnych przeciętna powierzchniazrębów zupełnych wynosiła w 2018 r. 1,3 ha w południowej części Finlandii i 1,9ha w jej części północnej. W lasach innych niż rodzinne (lasy państwowe, lasyfirm prywatnych i innych osób prawnych) było to 2,1 ha na południu i 3,1 ha napółnocy. Przeciętna wielkość fińskich zrębów zupełnych nieco wzrosła w ciąguostatnich kilku lat. W 2014 r. wynosiła ona w lasach rodzinnych 1,2 ha na południui 1,8 ha na północy.
Łączna roczna powierzchnia cięć użytkowania rębnego iprzedrębnego stanowi w Finlandii ok. 1,5% obszaru wszystkich lasówgospodarczych. Na cięcia użytkowania rębnego przypada mniej więcej połowapozyskania. Ok. 80% drewna przerabianego przez fiński przemysł drzewny pochodziz rodzinnych lasów prywatnych.
Powierzchniowy udział cięć przerębowych i pokrewnych w fińskimpozyskaniu drewna wyniósł w 2018 r. do 3,4%. Odsetek ten podwoił się w stosunkudo 2017 roku. W niektórych regionach wschodniej Finlandii wzrósł nawet do 12%.Markku Remes, specjalista z Fińskiego Centrum Leśnego (instytucja państwowawspierająca leśnictwo niepaństwowe), przypuszcza, że wzrost ten był związany zkoniecznością uprzątnięcia dużej ilości śniegołomów.
Do 2014 r. fińska ustawa o lasach zakazywała użytkowaniarębnego drzewostanów, których drzewa nie osiągnęły odpowiednio dużej dymensji.Po nowelizacji ustawy zakaz ten zniesiono. Otworzyło to drogę do zwiększeniapowierzchni zrębowych i tym samym zmniejszenia kosztów pozyskania drewna(mniejsza częstość przemieszczania kosztownych maszyn leśnych międzypowierzchniami). Erno Järvinen, menedżer ds. badawczo-rozwojowych w fińskimCentralnym Związku Producentów Rolnych i Właścicieli Lasów (MTK), uważa jednak,że obecne przepisy raczej nie spowodowały tego, że wiele wydzieleń jesttraktowanych jak jeden blok cięć. – A to bym właśnie rekomendował. Małewydzielenia stanowią problem z punktu widzenia rentowności gospodarki leśnej– mówi Erno Järvinen.
Źródło: www.smy.fi
Wzrost lesistości
Zgodnie z raportem o stanie lasów w Australii, przygotowanymw 2018 r., powierzchnia leśna tego kraju wzrosła w okresie 2011–16 o 3,9%.Obecnie wynosi 134 mln ha. W ramach zrębowego sposobu zagospodarowania lasupozyskuje się w tym kraju jedynie 9% drewna. Zdecydowana większość pozyskania(86%) przypada na gospodarkę przerębową i trzebieże. Zapas węgla zakumulowanegow australijskich lasach wynosił w 2016 r. 21,9 mld ton. Ok. 85% tej ilości byłozwiązane organicznie w lasach nieprodukcyjnych, 14% – w lasach produkcyjnych, a1% – na plantacjach. W latach 2011–16 lasy pochłaniały 3,5% australijskiejemisji gazów cieplarnianych powodowanej przez człowieka.
Źródło: www.panelsfurnitureasia.com
Ubożenie roślinności dna lasu
Stan duńskich lasów jest oceniany jako dobry, maleje jednakróżnorodność gatunkowa runa. Dowodzi tego ostatnie sprawozdanie z realizacjinarodowego programu monitorowania środowiska przyrodniczego (NOVANA). Oznakiubożenia w gatunki wykazuje runo czterech spośród dziesięciu zbadanych rodzajówsiedlisk leśnych nawet w tych lasach gospodarczych, które są objęte unijnymiformami ochrony przyrody. Rasmus Ejrnæs, naukowiec z uniwersytetu w Aarhus iwspółautor sprawozdania, uważa za główną przyczynę uszczuplania sięróżnorodności gatunkowej duńskich lasów kontynuację ich użytkowania. Intensywnagospodarka leśna bazuje na gęstej więźbie. W rezultacie do dna lasu nie docierawystarczająco dużo światła.
Duńskie Towarzystwo Ochrony Przyrody (DN) postulujepozostawienie większej powierzchni lasów do spontanicznego rozwoju. – Jeślimamy odwrócić obecny trend, ilość duńskich lasów naturalnie się rozwijających iwyłączonych z użytkowania musi zostać znacząco zwiększona – twierdzi MariaReumert Gjerding, przewodnicząca DN.
Źródło: www.cphpost.dk
Blisko 2 mln m3 wiatrowałów
Wichury, które nawiedziły Niemcy w marcu 2019 r.,pozostawiły w tamtejszych lasach ok. 2 mln m3 wiatrowałów. Najbardziejdotknięte żywiołem są landy Hesja i Saksonia (po 0,5 mln m3 szkód). W poważnymstopniu zostały uszkodzone także lasy w Saksonii-Anhalt, Turyngii, DolnejSaksonii i Nadrenii Północnej-Westfalii (po 200 tys. m3). Oprócz świerkówofiarą wichur padły również w większej liczbie buki. Szkody mają najczęściejcharakter rozrzuconych pojedynczo wiatrowałów, toteż prace uprzątające będąbardzo kosztowne.
Źródło: www.forstpraxis.de
Głos Sveaskogu w dyskusji o lasach państwowych
Wiele szwedzkich organizacji ekologicznych i przyrodniczychpostuluje objęcie ochroną przyrody większej niż dotychczas powierzchniszwedzkich lasów państwowych i zarazem obniżenie wymagań ekonomicznychstawianych ich zarządcy – niegiełdowej spółce akcyjnej Sveaskog. Sama spółkaSveaskog uważa z kolei, że dyskusja o lasach nie powinna się ograniczać dozagadnień z kręgu ochrony przyrody i ekologii, ponieważ współcześnie kluczoweznaczenie mają również takie kwestie, jak ochrona klimatu i rozwójbiogospodarki.
Sveaskog stara się tworzyć coraz lepsze warunki do dialogu opaństwowym leśnictwie i zwiększać transparentność swoich działań. Niemniejjednak nie zawsze bywa jednomyślny z innym interesariuszami ochrony przyrody.Nie zgadza się np. z opinią, że przerębowy sposób zagospodarowania lasu jestidealną receptą na gospodarkę leśną. Zakrojone na dużą skalę przejście naprzerębowy sposób zagospodarowania lasu może bowiem mieć poważne skutki dlazaopatrzenia społeczeństwa w surowiec drzewny i procesu dekarbonizacji.Przerębowa gospodarka leśna nie powinna być celem samym w sobie.
Odgórne ograniczenie ekonomicznej konkurencyjności Sveaskogumoże na dłuższą metę przynieść negatywne rezultaty. Zdaniem Sveaskogu towłaśnie możliwość jego działania na tych samych warunkach co inneprzedsiębiorstwa leśne stymuluje doskonalenie zrównoważonej gospodarki leśnej wlasach państwowych.
Zgodnie z obowiązującą od 2002 r. strategią Sveaskogu 20%produkcyjnych lasów państwowych rosnących w położeniach niegórskich ma stanowićobszary chronionej przyrody. Sveaskog realizuje tę strategię w trojaki sposób:przez wyłączanie lasów produkcyjnych z użytkowania, tworzenie tzw. ekoparków(ogniska bioróżnorodności w stosunku do obszarów przyległych) i przezpozostawianie do spontanicznego rozwoju cennych obiektów przyrodniczych wlasach gospodarczych. Dobrowolną ochroną przyrody jest dziś w sumie objętychok. 400 tys. ha szwedzkich lasów państwowych.
Źródło: www.sveaskog.se
Opr. A.S.
