Z zagranicy 15-16/2014

Austria Wyniki finansowe ÖBf w 2013 roku Finlandia Dwa razy więcej lasów we współwłasności

Austria
Wyniki finansowe ÖBf w 2013 roku

Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf),zarządzające lasami państwowymi Republiki Austrii, osiągnęły w 2013 r. bardzodobre wyniki finansowe. I to pomimo austriackiej powodzi stulecia i innychniesprzyjających warunków pogodowych. Skonsolidowane przychody i zyskoperacyjny ÖBf wyniosły odpowiednio 238,4 mln euro i 24,5 mln euro. Wskaźnikrentowności sprzedaży kształtował się na poziomie 10,8%, a wskaźnik kapitałuwłasnego na poziomie 50,6%. – To jedne z najlepszych wyników w historii LasówZwiązkowych od czasu ich przekształcenia w spółkę akcyjną, dowodzące, że naszastrategia zrównoważonego rozwoju jest właściwa – podkreśla Georg Erlacher,prezes dwuosobowego zarządu ÖBf.

W minionym roku spółka zapłaciła podatkibezpośrednie w wysokości 9,4 mln euro. Od 1997 r. oprócz podatków ÖBfodprowadzają corocznie do budżetu państwa dywidendę i opłatę za prawopobierania pożytków z gruntów państwowych (50% zysku netto). W 2013 r. wpłatyte osiągnęły łączną wysokość blisko 29 mln euro. W przeliczeniu na ha lasu dajeto obciążenie kontrybucyjne rzędu 57 euro. Dla porównania: tegoroczneświadczenie kontrybucyjne PGL LP (800 mln zł) oznacza obciążenie na poziomie 26euro/ha lasu. – W sumie od czasu przekształcenia w spółkę akcyjną wygospodarowaliśmydla budżetu naszego państwa przeszło 377 mln euro. Jesteśmy więc firmąpaństwową, na której Republika Austrii może polegać. A to w przypadku innychprzedsiębiorstw państwowych nie jest bynajmniej takie oczywiste w czasachkryzysu gospodarczego i – dla nas co najmniej równie dotkliwych – następstwzmiany klimatu – mówi Georg Schöppl, członek zarządu ÖBf, odpowiedzialny zafinanse.

W 2013 r. w spółce ÖBf było zatrudnionych1224 pracowników, w tym 628 osób na stanowiskach robotniczych i 596 osób nastanowiskach nierobotniczych. Odsetek kobiet w tych grupach wynosił odpowiednio7,8% i 23,6%. Przecięty wiek pracowników ÖBf kształtował się na poziomie 43,1roku. Najliczniejsze były grupy wiekowe 51–60 lat (23,6%) i 41–50 lat (28,6%).Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto pracowników na stanowiskachrobotniczych wynosiło 2914 euro a nierobotniczych 4764 euro.

                    For. www.bundresforste.at
Zarządzane przez Georga Erlachera i Georga Schöppla ÖBf mimo trudności przyniosły w ub. roku przychód ponad 238 mln euro

Zrównoważony etat cięć (1,5 mln m3) zostałzrealizowany w całości. Udział drewna poklęskowego w pozyskaniu wyniósł 32%.Konsekwentna optymalizacja procesów gospodarowania przynosi rezultaty. Po razkolejny obniżyły się koszty pozyskiwania drewna (spadek do poziomu 25 euro/m3).Wzrosło znaczenie sprzedaży drewna w trybie comiesięcznych aukcji internetowych(portal B2B; www.holzauktionen.at).

Pomyślnie rozwijały się obszarydziałalności nieleśnej (nieruchomości, usługi i energetyka odnawialna), któregenerują już blisko 1/3 przychodów austriackich lasów państwowych. W energetykęodnawialną, najmłodszy obszar działalności ÖBf, firma zainwestowała 32 mlneuro.

Tegoroczne perspektywy ÖBf są dobre. – W2014 r. utrzymamy obrany przez nas przed laty kurs zrównoważonego, organicznegorozwoju. Naczelną zasadą pozostanie harmonizacja celów ekonomicznych,ekologicznych i społecznych oraz zorientowanie strategii naszego działania naefekty długofalowe – zapowiada Georg Schöppl.

W zarządzie ÖBf znajduje się obecnie 511tys. ha lasów, w tym 342 tys. ha lasów gospodarczych. Kapitał zakładowy spółkiwynosi 150 mln euro. Jego wysokość determinują przepisy austriackiej ustawy olasach państwowych. Jedynym akcjonariuszem ÖBf jest Republika Austrii, którątworzy związek krajów austriackich. Akcjonariusza reprezentuje ministerRolnictwa, Leśnictwa, Środowiska i Gospodarki Wodnej w austriackim rządziecentralnym.

Jako firma państwowa spółka ÖBf podlegaprzepisom austriackiego kodeksu publicznego nadzoru właścicielskiego,określającego reguły działania organów kierowniczych i nadzorczych. Zarządy irady nadzorcze austriackich firm państwowych zobowiązane są do sporządzaniasprawozdań z przestrzegania reguł kodeksu. W sprawozdaniach tych muszą być teżujawniane wynagrodzenia członków rady nadzorczej i członków zarządu (o ile niesą one publikowane w raportach austriackiej Izby Kontroli Budżetu Państwa).Zgodnie ze sprawozdaniem kierownictwa ÖBf za 2013 r., roczne wynagrodzeniaczłonków sześcioosobowej rady nadzorczej mieściły się w granicach 7000–9572euro (przedstawiciele ministerstw centralnego rządu Austrii) i 510–680 euro(reprezentanci załogi).

Źródło:www.bundesforste.at


Finlandia
Dwa razy więcej lasów we współwłasności

W ciągu ostatnich 10 lat podwoiła się wFinlandii liczba lasów we współwłasności. W kraju tym współwłasność leśna jesttraktowana nie jako czynnik hamujący rozwój gospodarki leśnej (jak to bywa wPolsce), lecz przeciwnie – jako środek służący poprawie rentownościgospodarowania w lasach. Chodzi tu o zwiększenie przeciętnej powierzchniniepaństwowych gospodarstw leśnych, tak aby możliwe stało się wykorzystanieefektów tzw. ekonomii skali. Oczywiście najpierw konieczna była kompleksowarewizja i nowelizacja fińskiego prawodawstwa dotyczącego współwłasności leśnej.

Znowelizowane w 2003 r. prawo zdecydowanieuprościło procedurę ustanawiania współwłasności leśnej i zniosło barieryuniemożliwiające efektywne zagospodarowanie lasów będących jej obiektem. Cowięcej od wielu lat państwo fińskie zachęca właścicieli drobnych lasówprywatnych do scalania ich gruntów w większe jednostki znajdujące się wewspółwłasności, stosując również bodźce finansowe. Lasy we współwłasnościkorzystają z ulgi podatkowej (mniejsza stopa i podstawa opodatkowania) iudogodnień w zakresie rachunkowości. Zysk pozostający po opodatkowaniu jestwypłacany współwłaścicielom, którzy nie muszą już płacić od niego podatku.

W lasach we współwłasności gospodarujeprofesjonalna służba leśna, czyniąc to zgodnie z dyrektywami zarząduwspółwłasności leśnej. Zarząd również dzieli zyski między współwłaścicieli.Kluczowe decyzje dotyczące lasów we współwłasności podejmowane są w oparciu owiększość głosów w zgromadzeniu współwłaścicieli. Liczba głosów przysługującychwspółwłaścicielowi zależy od wielkości jego udziału we współwłasności leśnej. –Współwłasność leśna potrzebuje oczywiście aktywnych współwłaścicieli, alezasadniczo wszystko, co współwłaściciel musi zrobić, to podać zarządowi numerswojego rachunku bankowego – mówi Antti Pajula, specjalista ds. strukturywłasności leśnej w Fińskim Centrum Leśnym, które jest ogólnokrajową instytucjąobsługującą leśnictwo niepaństwowe, podległą Ministerstwu Rolnictwa i LeśnictwaFinlandii.

Do wzrostu liczby lasów we współwłasnościprzyczyniło się także wsparcie tej formy własności leśnej przez zrzeszenialeśne, lasy państwowe, firmy z branży leśno-drzewno-papierniczej, samorządy iFińskie Centrum Leśne. Wcześniej współwłasność leśna była tworzona przezprywatnych właścicieli lasów. W ostatnich latach ustanawiają ją nawet spółkiprawa handlowego i grupy inwestycyjne. Np. koncern leśno-drzewno-papierniczyUPM zainicjował w 2012 r. powstanie czterech współwłasności leśnych,przeznaczając na ten cel setki hektarów własnych lasów i oferując prywatnymwłaścicielom dołączenie ich gospodarstw leśnych do tych jednostek. – Naszymcelem jest zwiększenie powierzchni lasów we współwłasności do dziesiątektysięcy hektarów – informuje Heikki Kalvila, kierownik zespołu prawnego wdziale gospodarki leśnej koncernu UPM. Zagospodarowanie lasów wewspółwłasności, które powstały z inicjatywy UPM, zapewnia koncernowa służbaleśna.

UPM publikuje roczne raporty o rentownościinwestycji, odnoszące się do lasów we współwłasności. W kalkulacji rentownościz inwestycji uwzględniane są przychody, wydatki i przyrost wartościdrzewostanów. Nie są jednak brane pod uwagę roczne wahania cen drewna na pniu.– Dzięki temu otrzymuje się bardziej realistyczny obraz rentowności gospodarkileśnej w lasach we współwłasności – wyjaśnia Kavila. Dla przykładu: rentownośćinwestycji charakteryzująca jeden z lasów we współwłasności, położony wzachodniej części Finlandii, kształtowała się ostatnio na poziomie 8,6%. –Jesteśmy jedynym zarządcą, który publikuje raporty finansowe dotycząceposzczególnych posiadłości leśnych. Oferujemy informacje o rentowności lasów wewspółwłasności, chcąc zwiększyć naszą transparentność. Ponadto publikowaniedanych gospodarczych ma duże znaczenie dla tych, którzy są zainteresowani dołączeniem swoichlasów do jednostek współwłasności leśnej – tłumaczy Heikki Kavila.

Także fińskie lasy państwowe(Metsähallitus) przeznaczyły blisko tysiąc hektarów swoich enklaw leśnych nautworzenie nowych lub powiększenie istniejących lasów we współwłasności. Poutworzeniu jednostki współwłasności leśnej fińskim lasom państwowym przypadataka sama rola jak pozostałym współwłaścicielom: nie biorą one na siebiecałkowitej odpowiedzialności za prowadzenie gospodarki leśnej w jednostce.Tworząc jednostki współwłasności leśnej, lasy państwowe nie tylko realizujązałożenia polityki leśnej państwa, lecz również działają na własną korzyść,racjonalizując zagospodarowanie państwowych enklaw na obszarach lasów prywatnych.

                    Fot. www.pixabay.com
W Polsce współwłasność gruntów leśnych postrzegana jest jako problem. W Finlandii lasy prywatne we współwłasności traktowane są jak środek poprawiający ich rentowność. Jest ich tam już 4%

Jak wypada rentowność lasów wewspółwłasności w porównaniu z lasami prywatnymi? Fiński Instytut BadawczyLeśnictwa (Metla) corocznie publikuje statystyki zysku operacyjnego irentowności inwestycji w sektorze leśnictwa prywatnego. Są to jednak dane przeciętne,obejmujące zarówno lasy intensywnie zagospodarowane, jak i lasy, którychwłaściciele nie bardzo nawet wiedzą, gdzie one się znajdują. – W rzeczywistościnie ma praktycznego narzędzia do porównywania rentowności różnych formwłasności leśnej na poziomie poszczególnych gospodarstw – wyjaśnia Esa Ärölä,główny specjalista w fińskim Państwowym Urzędzie Geodezji, ekspert w zakresielasów we współwłasności. Jedno jest natomiast pewne: duże posiadłości profitująz ekonomii skali. Ärölä zaznacza jednak, że współwłasność leśna jesttradycyjnie uważana za dobre rozwiązanie dla tych właścicieli lasów, którzypragną uzyskiwać regularne dochody z lasu, ale nie są skłonni sami angażowaćsię w gospodarkę leśną. – Wszystkie nowe lasy we współwłasności nie są nastawionena maksymalny zysk zrównoważony – twierdzi.

Antti Pajula, Heikki Kavila i Esa Äröläzgadzają się co do tego, że mimo licznych programów i kampanii informacyjnychfińscy właściciele lasów prywatnych wciąż nie mają wystarczającej wiedzy olasach we współwłasności. Obecnie powierzchnia lasów we współwłasności stanowiprzeszło 4% obszaru fińskich lasów prywatnych. Potencjalnie powierzchnia tamoże wzrosnąć do 1,5 mln ha (7% fińskich lasów).

W Polsce lasy niepaństwowe stanowią blisko1/5 lasów. Pytanie o to, co nasze państwo zrobiło w ciągu ostatnich10 lat w celu poprawy struktury powierzchniowej prywatnych gospodarstw leśnychi racjonalizacji gospodarowania w lasach prywatnych, jest chyba pytaniemretorycznym. A najsmutniejsze wydaje się to, że wielu polskich leśników wręczchwali się faktem, że wydatki naszego rządu na lasy są bardzo skromne.

Źródło: www.forest.fi

Opr. A.S.