Finlandia Państwo promuje współwłasność lasów Finlandia Reorganizacja instytucjonalnego zaplecza lasów niepaństwowych Szwecja Pierwszy kwartał pod znakiem spadków Brazylia Zmiana prawa leśnego Austria Lasy drobnej i średniej własności dostarczają 60% drewna

Finlandia
Państwo promuje współwłasność lasów

O ile w Polsce współwłasność lasu jestuznawana raczej za czynnik hamujący rozwój gospodarki leśnej, o tyle wFinlandii ten typ własności traktowany jest jako środek służący racjonalizacjigospodarowania w lasach. Państwo fińskie zachęca właścicieli drobnych lasówprywatnych do scalania ich gruntów leśnych w większe jednostki będące obiektamiwspółwłasności. Mało tego, fińskie lasy państwowe (Metsähallitus) przeznaczająpartie własnych lasów na jądra takich jednostek.
Od kilkunastu lat państwo fińskie stymulujerozwój współwłasności lasów, stosując również bodźce finansowe. Ustanowienie współwłasności lasów jest wolne od opłat, a dochodyz lasów pozostających we współwłasności są korzystniej opodatkowane od dochodówz typowych lasów prywatnych (ulgi rzędu 2–4%). Obecnie powierzchnia lasówpozostających we współwłasności przekracza 556 tys. ha, co stanowiprzeszło 4% obszaru fińskich lasów prywatnych. Największa jednostka ma88 tys.ha i 4 tys. współwłaścicieli, najmniejsza – 19 ha.Potencjalnie powierzchnia lasów we współwłasności może wzrosnąć do1,5 mln ha (7% fińskich lasów). Finowie chcą poprawić rentownośćgospodarki leśnej poprzez scalanie drobnej własności leśnej. Jednym zpodstawowych celów Fińskiego Narodowego Programu Leśnego jest zwiększenieprzeciętnej powierzchni gospodarstw leśnych. Stosowane środki sterująceprzynoszą rezultaty. Ostatnio w ustanawianie współwłasności lasów włączyły sięnawet spółki prawa handlowego z branży leśno-drzewno-papierniczej. KoncernyMetsä i UPM inicjują tworzenie jednostek współwłasności leśnej i proponująwłaścicielom lasów prywatnych dołączanie ich gospodarstw do tych jednostek. Zkolei Państwowe Gospodarstwo Leśne Metsähallitus rozpoczęło realizacjępilotażowego projektu ustanawiania jednostek współwłasności leśnej w oparciu oenklawy lasów państwowych.
W różnych regionach Finlandii Metsähallitusprzeznaczył blisko tysiąc hektarów swoich enklaw leś-nych na jądra nowychjednostek współwłasności. Ustanawianie współwłasności w oparciu o lasypaństwowe obwarowane jest jednak pewnymi warunkami. Po pierwsze, część udziałuwłaścicieli lasów prywatnych musi być większa od części udziału państwowego. Podrugie, Metsähallitus nie bierze na siebie całkowitej odpowiedzialności za prowadzeniegospodarki leśnej w jednostce współwłasności leśnej. Po utworzeniu jednostkilasom państwowym przypada taka sama rola jak pozostałym współwłaścicielom.
Duże zainteresowanie projektem ze stronywłaścicieli drobnych lasów prywatnych było dla Metsähallitusa pozytywnymzaskoczeniem. Pierwotnie zakładano, że realizacja przedsięwzięcia będziewymagała działań marketingowych. Tymczasem szybko się okazało, że sprzedaje sięono samo. Chętnych do ustanowienia współwłasności jest więcej niż potrzeba.Tworząc jednostki współwłasność leśnej, Metsähallitus nie tylko realizujezałożenia polityki leśnej państwa, lecz również działa na własną korzyść,ponieważ racjonalizuje zagospodarowanie mniejszych enklaw. Projekt pilotażowyma zostać zrealizowany do końca 2012 r. Dalsze działania lasów państwowychbędą zależały od uzyskanych wyników.
Ustanowieniem współwłasności zainteresowanisą głównie ci właściciele lasów prywatnych, którzy stoją w obliczu zmianypokoleniowej. Często ani oni sami, ani ich spadkobiercy nie mają możliwościzajęcia się gospodarką leśną. W Finlandii decyzje dotyczące lasów będącychobiektem współwłasności podejmowane są w oparciu o większość głosów wzgromadzeniu współwłaścicieli. Liczba głosów przysługujących współwłaścicielowizależy od wielkości jego udziału we współwłasności leśnej.

Źródło: www.forest.fi

Finlandia
Reorganizacja instytucjonalnego zapleczalasów niepaństwowych

Fińskie Centrum Leśne (Suomen metsäkeskus)to ogólnokrajowa instytucja państwowa wspierająca leśnictwo niepaństwowe, podległaMinisterstwu Rolnictwa i Leśnictwa Finlandii. Główne zadania Centrum Leśnego tonadzorowanie wykonywania przepisów ustawy o lasach oraz promowaniezrównoważonej i ekonomicznie efektywnej gospodarki leśnej. W roku 2012rozpoczęła się rozłożona na 3 lata reorganizacja tej instytucji.
W Centrum zostały wyodrębnione dwie osobnejednostki – Zakład Usług Publicznych (jednostka administrująca) i Zakład UsługLeśnych (jednostka gospodarująca). ZUP, którego działalność jest finansowanagłównie z budżetu państwa, rozdziela subsydia państwowe dla właścicieli lasówprywatnych, świadczy na ich rzecz usługi doradcze, nadzoruje wykonywanie ustawyo lasach, tworzy i utrzymuje bazę danych o zasobach leśnych całej Finlandii,promuje zrównoważoną gospodarkę leśną, tworzy i utrzymuje elektroniczny serwiskompleksowej informacji leśnej dla właścicieli lasów i przedsię-biorców leśnych(serwis ten – Metsään.fi – będzie rozbudowywany etapowo, pierwsza jego częśćzostanie w pełni udostępniona pod koniec 2012 r.) oraz wykonuje innezadania z zakresu administracji publicznej. W skład Zakładu, którego centralaznajduje się w Lahti, wchodzi 13 oddziałów regionalnych.
ZUL świadczy odpłatne usługi m.in. w takichzakresach, jak: leśne doradztwo podatkowe, wycena i urządzanie lasu; projektowanie,budowa, utrzymanie i remont prywatnych dróg leśnych; zagospodarowanietorfowisk; ochrona i zagospodarowanie leśnych zasobów wodnych oraz szkółkarstwoi nasiennictwo. Zakład ten jest jednostką samofinansującą się i nie możekorzystać z środków finansowych z budżetu państwa, przeznaczonych dla ZUP.

Źródło: www.metsakeskus.fi

Szwecja
Pierwszy kwartał pod znakiem spadków

Wyniki finansowe szwedzkiej gospodarkileśnej nadal się pogarszają. Potwierdzają to sprawozdania za pierwszy kwartał2012 r., przedstawione przez największe gospodarstwa leśne.
Państwowy koncern leśny Sveaskog zanotowałw pierwszym kwartale przychody mniejsze niż w analogicznym okresie rokuubiegłego. Główną tego przyczyną był 5% spadek cen drewna. Ogólny objętościowyrozmiar sprzedaży surowca drzewnego zmniejszył się o 1%. Zbyt głównychsortymentów – drewna tartacznego, papierówki i drewna energetycznego –kształtował się jednak w sposób zróżnicowany. Mimo trudnej sytuacji na rynkudostawy drewna tartacznego wzrosły o 9%. Natomiast dostawy papierówki i drewnaenergetycznego zmniejszyły się odpowiednio o 8% i 2%.
Spółdzielcze zrzeszenie leśne Södrazakończyło pierwszy kwartał ujemnym wynikiem finansowym. Zdolności produkcyjnecelulozowni i tartaków należących do Södry były wykorzystane odpowiednio w 73i 70%. To najniższy w historii zrzeszenia stopień wykorzystania mocyprodukcyjnej, jeśli nie liczyć pierwszego kwartału 2009 r. Wskutek tegodział gospodarki leśnej Södry musiał istotnie zredukować rozmiar dostaw surowcadrzewnego.

Źródła: www.sveaskog.se, www.sodra.com

Brazylia
Zmiana prawa leśnego

Izba niższa brazylijskiego parlamentuprzegłosowała 25 kwietnia rozluźnienie prawa leśnego Brazylii. Zdaniemorganizacji ekologicznej WWF, decyzja ta jest strasznym ciosem dla największegona świecie obszaru lasów deszczowych. Krytykowana jest zwłaszcza amnestia dlasprawców nielegalnych wylesień, która stanowi niejako zachętę do dalszychwyrębów.
WWF uważa, że nowe prawo leśne,zmniejszające stopień ochrony lasów, służy przede wszystkim lobby rolniczemu.Głównymi wygranymi są hodowcy bydła, którzy zostali uwolnieni od zobowiązaniado zalesienia milionów hektarów gruntów po nielegalnie wykarczowanych lasach.Rozluźnienie brazylijskiego prawa leśnego będzie miało negatywne skutkiklimatyczne dla całej Ziemi: rezygnacja z zalesienia gruntów i przewidywanedalsze wylesienia mogą oznaczać wzrost ilości CO2 w atmosferze o28 mld ton. Organizacja WWF apeluje do brazylijskiej prezydent DilmyRousseff o zawetowanie nowego prawa leśnego.
Do lat 70. XX w. Brazylia była obszaremsłabo zagospodarowanym. Jednak od tego czasu, w związku z licznymi programamiosadniczymi na terenach tych oprócz chowu bydła silnie rozwija się górnictwo

Źródło: www.forstpraxis.de

Austria
Lasy drobnej i średniej własności dostarczają60% drewna

W roku 2011 pozyskano Austrii łącznie18,7 mln m3 drewna. Aż 61% pozyskania zostało zrealizowane w lasachprywatnych o powierzchni poniżej 200ha. Gdyby nie pogorszenie sięsytuacji na rynku w drugiej połowie roku, wynik drobnej i średniej własnościleśnej byłby jeszcze lepszy. W stosunku do roku 2010 pozyskanie drewna w lasachtej kategorii własności wzrosło łącznie o 11,4%. Pozyskanie drewna typupapierówki i drewna energetycznego zwiększyło się odpowiednio o 12,6%i 13,9%.
– Środki z funduszu rozwoju obszarówwiejskich, przyznawane np. na inwestycje w udostępnienie drzewostanów, naszkolenia, działalność informacyjną i optymalizację logistyki, są bardzoefektywnie wykorzystywane i przyczyniają się do wydatnego zwiększa konkurencyjnościgospodarki leśnej. W celu kontynuacji tego pozytywnego trendu absolutniekonieczne jest zwiększenie subwencjonowania wymienionych działań w ramachprzyszłego PROW – postuluje Rudolf Rosenstatter, przewodniczący AustriackiegoZwiązku Leśnego.

Źródło: www.waldverband.at

Opr. A.S.