Planuję w przyszłym roku zalesić dwie swoje działki, ale ostatnio dowiedziałem się, że Agencja Nieruchomości Rolnych sprzedaje grunt, który sąsiaduje z jedną z nich. Byłbym chętny to kupić i też zalesić. Wiem, że ARiMR ma programy dopłat do kredytów, m.in. na zakup ziemi. Czy w ramach tego programu można liczyć na wsparcie kupna ziemi z przeznaczeniem pod zalesienie?

Zgodnie z warunkami i zasadami udzielania kredytów na zakup użytków rolnych (symbol KZ) kredyt może zostać przeznaczony na sfinansowanie zakupu gruntów rolnych w celu utworzenia nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenia już istniejącego, które prowadzić będzie działalność rolniczą. Zalesianie gruntów zakupionych przy udziale preferencyjnego kredytu inwestycyjnego z linii KZ oznaczałoby zmianę kierunku działalności – z rolniczej, na którą został udzielony kredyt, na nierolniczą. To w konsekwencji prowadziłoby do zaprzestania realizacji przez kredytobiorcę działalności określonej w planie przedsięwzięcia, pozytywnie zaopiniowanym przez Ośrodek Doradztwa Rolniczego.Dodatkowo pragnę poinformować, że dopłaty do oprocentowania kredytu podlegają zwrotowi wraz z odsetkami w wysokości jak dla zaległości podatkowych, naliczonymi od dnia przekazania przez Agencję dopłat do banku do dnia ich zwrotu na rachunek Agencji, a kolejne nie przysługują, gdy kredytobiorca dokona zmiany przeznaczenia zakupionych za kredyt użytków rolnych na cele inne niż rolnicze, z wyjątkiem inwestycji publicznych. Posiadam grunt rolny składający się z trzech części: dwóch nieużytków rozdzielonych łąką, która jest użytkowana. Nieużytki (brak jest na nich sukcesji naturalnej) traktowane osobno nie spełniają kryterium szerokości i powierzchni. łącznie z łąką takie kryterium jest spełnione. Grunt jest przeznaczony w planie zagospodarowania przestrzennego pod zalesienie. Czy można zalesiać łąkę użytkowaną rolniczo? Czy mogę zalesiać grunt użytkowany jako plantacja porzeczki czarnej? Zakładamy, że w tym przypadku ze względu na brak sukcesji naturalnej jesteśmy zainteresowani schematem I działania „Zalesianie gruntów rolnych”. Jeśli pod mianem nieużytków rozumiemy kategorię zgodną z wypisem z ewidencji gruntów i budynków oznaczoną kategorią N, to niestety taki rodzaj gruntu nie może być zalesiony w żadnym ze schematów działania zalesieniowego. Jedyna możliwość otrzymania dopłat do nieużytków to przywrócenie użytkowania rolniczego na takim gruncie i przekwalifikowanie go z nieużytku (N) na grunt orny (R) lub sad (S). Nowa kategoria rolna daje nawet szanse na otrzymanie 15-letniej premii zalesionej, o ile spełniamy warunek dochodów z rolnictwa na poziomie co najmniej 25%.W opisanym przypadku istnieje również możliwość zalesienia łąki (kategoria w wypisie z ewidencji jako ł), o ile jest ona w chwili obecnej użytkowana jak grunt orny. Takie użytkowanie musi być potwierdzone odpowiednim zapisem w planie zalesienia sporządzonym przez miejscowego nadleśniczego. ARiMR nie wymaga w takim przypadku urzędowego przekwalifikowania gruntu z ł na R lub S, ponieważ zmiana użytkowania dokonuje się w obrębie użytków rolnych. W przypadku aktualnego użytkowania gruntu jednak jako łąka (stan na gruncie), to z założenia w ramach schematu I działania „Zalesianie gruntów rolnych” użytki zielone są wyłączone z możliwości ubiegania się o pomoc finansową. Jedynie w przypadku pojawienia się sukcesji naturalnej na takiej łące można byłoby skorzystać z programu w ramach II schematu „Zalesianie gruntów innych niż rolne”, gdzie użytki zielone możliwe są do objęcia wsparciem. Jeśli decydujemy się na wariant z sukcesją naturalną i chcielibyśmy skrócić oczekiwanie na jej pojawienie się, to pytajmy znajomych leśników, jak można zainicjować sukcesję naturalną poszczególnych gatunków drzew w tych konkretnych warunkach przyrodniczo-leśnych, które występują na naszych działkach, na których oczekujemy w przyszłości lasów. Plantacja porzeczki czarnej, ze względu na to, że jest tu uprawa rolna (sad), może być zgłoszona również do programu zalesieniowego. Mało tego – krzewy porzeczki mogą z powodzeniem stanowić gatunki osłonowe i pielęgnacyjne dla nowego pokolenia gatunków lasotwórczych. Oczywiście po osiągnięciu zwarcia koron przyszłych drzew leśnych porzeczka z braku dostatecznej ilości światła w sposób naturalny wypadnie z powierzchni na korzyść gatunków bardziej pożądanych na nowo powstałym siedlisku leśnym.

Porad udziela: Bartosz Sołek z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

„Las Polski” 15-16/2011