Europa – Największe susze letnie od 2 tys. lat Nadrenia-Palatynat, Niemcy – Lasy kuracyjne i lecznicze Słowacja – Nowa sieć leśnych rezerwatów przyrody Litwa – Sposób zarządzania lasami jest kwestionowany Słowacja – Gospodarka leśna bliska przyrody
Europa
Największe susze letnie od 2 tys. lat
Od 2015 r. Europę nękają największe od przeszło 2 tys. lat susze letnie. Dowodzą tego wyniki badań zespołu naukowców skupionych wokół Ulfa Büntgena, profesora Uniwersytetu w Cambridge i naczelnego pracownika naukowego Instytutu Badań nad Zmianą Klimatu CzechGlobe Czeskiej Akademii Nauk, opublikowane w czasopiśmie „Nature Geoscience” (DOI: 10.1038/s41561-021-00698-0). Naukowcy z Czech, Niemiec i Szwajcarii wykonali analizę izotopów stabilnych tlenu i węgla w słojach 147 europejskich dębów. Wykazuje ona tendencję do intensyfikacji suszy letniej w przeciągu ostatnich 2110 lat i szczególne zaostrzenie sytuacji w okresie od 2015 roku. Próbki drewna dębowego pobrano z historycznych studni i budowli, osadów fluwialnych i z drzew żywych w regionie obejmującym obecne obszary Czech i południowo-wschodniej Bawarii. Pozyskiwane metodą analizy izotopów stabilnych dane o warunkach hydroklimatycznych są o wiele bardziej szczegółowe od informacji uzyskiwanych w badaniach analizujących szerokość przyrostów rocznych i gęstość drewna słojów drzew.
Źródło: www.forstpraxis.de
Nadrenia-Palatynat, Niemcy
Lasy kuracyjne i lecznicze
Do ustawy o lasach niemieckiego kraju związkowego Nadrenia-Palatynat wprowadzono w 2020 r. zapis wyodrębniający nową kategorię lasów – lasy kuracyjne i lecznicze. Na początku 2021 r. rząd landu wydał rozporządzenie regulujące kwestię wyznaczania i zagospodarowania takich lasów.
– Należy przedstawić koncepcję terapeutyczną i udowodnić przydatność obszaru leśnego do niej – zaznacza Anne Spiegel, minister odpowiedzialna za lasy w rządzie Nadrenii-Palatynatu.
W zagospodarowaniu lasów kuracyjnych i leczniczych ma być priorytetowo traktowana funkcja zdrowotna. Przepisy określają wymagania dotyczące czynników o dużym znaczeniu z punktu widzenia medycznego, takich jak klimat wnętrza lasu, wilgotność powietrza, stopień jego zapylenia, koncentracja jonów, obecność typowych mikroorganizmów leśnych, poziom ciszy i spokoju. – Celowo stawiamy na jakość – dodaje minister Anne Spiegel. Regulacja przewiduje wsparcie dla właścicieli lasów kuracyjnych i leczniczych. W sposób szczególny mają być wspierani właściciele samorządowi.
Pierwszym niemieckim krajem związkowym, który wprowadził do swojego prawa leśnego kategorię lasów kuracyjnych i leczniczych, był land Meklemburgia–Pomorze Przednie. Od 2017 r. status lasów kuracyjnych mogą tam uzyskać obszary leśne w otoczeniu uzdrowisk i miejscowości wypoczynkowych, a status lasów leczniczych – powierzchnie leśne związane ze szpitalami, ośrodkami zdrowia i zakładami rehabilitacyjnymi, wykorzystywane do celów medyczno-terapeutycznych.
Źródło: www.forstpraxis.de
Słowacja
Nowa sieć leśnych rezerwatów przyrody
Słowackie Ministerstwo Środowiska przygotowuje projekt regulacji prawnej ustanawiającej sieć rezerwatów przyrody Lasy Pierwotne Słowacji. W okresie od września do listopada 2020 r. terenowe organy administracji państwowej miały za zadanie przygotować propozycje lokalizacji poszczególnych rezerwatów. Do stycznia 2021 r. wszystkie zainteresowane podmioty mogły zgłaszać uwagi do przedstawionych propozycji. Sieć rezerwatów przyrody Lasy Pierwotne Słowacji ma składać się z 76 obiektów w różnych zakątkach kraju. Łączna powierzchnia projektowanych rezerwatów przekracza 6456 ha.
Źródło: www.lesmedium.sk
Litwa
Sposób zarządzania lasami jest kwestionowany
Największym leśnym zmartwieniem mieszkańców Litwy nie jest wielkość powierzchni lasów, lecz sposób ich utrzymania. Tak wynika z ankiety na temat litewskiej polityki leśnej, przeprowadzonej w ramach zintegrowanego projektu LIFE „Naturalit”, koordynowanego przez litewską Agencję Zarządzania Projektami Środowiskowymi. Więcej niż połowa (57,4%) respondentów uważa, że lesistość kraju jest zasadniczo wystarczająca, ale już tylko 1/10 jest zdania, że obecnie obowiązujące ograniczenia w cięciach na obszarach chronionych zapewniają im odpowiednią ochronę.
– Litwa jest jednym z nielicznych krajów UE, w których powierzchnia lasów i ilość biomasy nieprzerwanie rosną. Troszcząc się o lasy, musimy godzić rosnące wymagania w zakresie ochrony ekosystemów ze zwiększającymi się potrzebami biogospodarki. Sondaż publiczny ujawnił jednak brak równowagi i porozumienia w tej sprawie – zauważa Simonas Gentvilas, litewski minister środowiska. Wg ministra wyniki ankiety dowodzą, że inicjatywa pn. Krajowe Porozumienie Leśne jest dużym wyzwaniem. – Jeśli w przyszłym Krajowym Porozumieniu Leśnym założy się wyłączenie obszarów cennych przyrodniczo z normalnych cięć, to konieczne będzie zapewnienie właścicielom prywatnym godziwej rekompensaty z budżetu państwa – podkreśla Nerijus Kupstaitis, szef Zespołu Polityki Leśnej w Ministerstwie Środowiska, i dodaje: – Pamiętajmy przy tym, że znaczną część budżetu państwa stanowią dochody leśne.
W połowie marca 2021 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Grupy Koordynacyjnej Krajowego Porozumienia Leśnego. W spotkaniu uczestniczyli leśnicy, ekolodzy, parlamentarzyści i urzędnicy zajmujący się lasami.
Źródło: www.am.lrv.lt
Słowacja
Gospodarka leśna bliska przyrody
Lasy Republiki Słowackiej (LSR) zaliczają obecnie 72,5 tys. ha swoich drzewostanów do kategorii Pro Silva. Obejmuje ona lasy, w których praktykowana jest gospodarka leśna bliska przyrody, zgodna z zaleceniami europejskiej federacji Pro Silva.
Powierzchnia takich lasów zwiększa się co roku o blisko 7 tys. ha. Gospodarka leśna bliska przyrody została zdefiniowana w znowelizowanej słowackiej ustawie o lasach. Jest również ujęta w rządowej deklaracji programowej. Przestawienie się na gospodarkę leśną bliską natury jest wg LSR przesłanką do zachowania zdrowych lasów, efektywnie pełniących wszystkie swoje funkcje dla przyszłych pokoleń.
LSR mają pod swoim zarządem blisko 900 tys. ha lasów, co stanowi ok. 44% wszystkich lasów Słowacji. Realizują one ok. 47% całości dostaw surowca drzewnego na słowacki rynek. Od roku 1999 działają w formie przedsiębiorstwa państwowego.
Federacja Pro Silva promuje gospodarkę leśną bliską procesom naturalnym jako alternatywę dla krótkich cykli produkcyjnych ze zrębami zupełnymi.
Źródło: www.lesy.sk
