Szwecja – Nadal dużo posuszu świerkowego Słowacja – Wyniki konkursu na dyrektora lasów państwowych Finlandia – Dalszy spadek rentowności leśnictwa prywatnego Litwa – Zezwolenie na odstrzał 190 wilków Litwa – Spory między władzami a przyrodnikami
Szwecja
Nadal dużo posuszu świerkowego
W krainach Svealand i Götaland kornik drukarz wyrządził bardzo duże szkody także w 2021 roku. Niemniej w większości miejsc rozmiar strat był mniejszy niż w 2020 roku. Zgodnie z wynikami wstępnej inwentaryzacji łupem szkodnika padło blisko 5 mln m3 świerkowych zasobów drzewnych (co najmniej 3 mln m3 w krainie Svealand i ok. 1,7 mln m3 w krainie Götaland). g danych z przełomu sierpnia i września 2021 r. jedynie mniej niż połowa świerków zasiedlonych przez kornika została ścięta, wyrobiona i wywieziona z lasu. Reszta pozostała na pniu. Wstępną inwentaryzację szkód przeprowadziła Agencja Leśna (jednostka nadzorująca gospodarkę leśną w Szwecji) we współpracy z firmami leśno-drzewnymi i organizacją niezarobkową Skogssällskapet (fundacja na rzecz zrównoważonego rozwoju lasów i innych użytków).
Źródło: www.skogsstyrelsen.se
Słowacja
Wyniki konkursu na dyrektora lasów państwowych
Resort rolnictwa, któremu na Słowacji podlega gospodarka leśna, ogłosił 8 października 2021 r. wyniki konkursu na stanowisko dyrektora generalnego Lasów Republiki Słowackiej (LSR), zarządzających słowackimi lasami państwowymi. W konkursie uczestniczyło dwóch kandydatów: Tibor
Kőszeghy, p.o. dyrektor generalny LSR, i inż. Jaroslav Lupták. Komisja konkursowa zweryfikowała wiedzę zawodową, umiejętności menedżerskie oraz umiejętności interpersonalne kandydatów, przeprowadzając z nimi rozmowę. Zwycięzcą konkursu został Tibor Kőszeghy, któremu przyznano łącznie 112 punktów na 125 możliwych. W związku z tym komisja konkursowa rekomendowała jego kandydaturę na stanowisko dyrektora generalnego LSR.
Przed ostatnim konkursem LSR miały już czterech dyrektorów generalnych w ciągu zaledwie dwóch lat. W 2020 r. to stanowisko zajmowały trzy osoby: Marian Stanik (do 24 marca), Matej Vigoda (od 25 marca do 27 listopada) i Tomaš Čuka (od 28 listopada). Tego ostatniego odwołano w lipcu 2021 roku. Od tego czasu stanowisko p.o. dyrektora generalnego LSR zajmował Tibor Köszeghy, który w odróżnieniu od swoich poprzedników nie jest leśnikiem z wykształcenia głównego.
Źródło: www.lesmedium.sk
Finlandia
Dalszy spadek rentowności leśnictwa prywatnego
Zgodnie z informacjami fińskiego Instytutu Zasobów Naturalnych (Luke) przeciętny zysk operacyjny notowany w całej Finlandii przez nieprzemysłowe prywatne gospodarstwa leśne zmniejszył się ze 128 euro/ha w 2019 r. do 114 euro/ha w 2020 roku. Było to spowodowane przede wszystkim spadkiem rozmiaru pozyskania drewna (-10%). Zysk zmniejszył się drugi rok z rzędu. Występowały znaczne różnice między regionami: na południu Finlandii przeciętny zysk operacyjny wyniósł w 2020 r. 145 euro/ha (-11%), a na północy – jedynie 53 euro/ha (-6%). W kalkulacji uwzględnione zostały subsydia dla lasów niepaństwowych. Przez nieprzemysłowe prywatne gospodarstwa leśne są w Finlandii rozumiane gospodarstwa, które nie posiadają własnych zakładów przerobu drewna.
Źródło: www.luke.fi
Litwa
Zezwolenie na odstrzał 190 wilków
Litewskie Ministerstwo Środowiska ustaliło limit odstrzału wilków w roku łowieckim 2021/22 na poziomie 190 osobników. Taki pułap został określony na podstawie kilku kluczowych kryteriów: wyników monitoringu stanu populacji wilka, potrzeb ochronnych gatunku, oszacowanej na podstawie badań liczby watah oraz szkód wyrządzonych przez tego drapieżnika w pogłowiu zwierząt gospodarskich w ostatnich latach. Ministerstwo zaproponowało również gruntowny przegląd sposobu zarządzania populacją wilka.
Na podstawie wyników badań z lat 2020–21 naukowcy szacują, że na Litwie bytują co najmniej 63 watahy rodzinne. – Ochrona przyrody to nie sucha arytmetyka, a badania genetyczne nie służą jedynie do wyliczenia limitu – zaznaczył Marius Čepulis, doradca ministra środowiska. Jego zdaniem jesienno-zimowe polowanie na wilki tylko częściowo rozwiązuje problem szkód wyrządzanych rolnikom. Na wilki często poluje się bowiem na obszarach, na których drapieżniki wcale nie opuszczają lasu. Regulacja liczebności populacji powinna mieć również aktywniejszy charakter i odbywać się już na przełomie lata i jesieni. – Przyspieszymy proces wydawania pozwoleń, umożliwiając organom kontrolnym i gminom wydawanie instrukcji myśliwym lub w określonych przypadkach zatrudnianie specjalistów. Zasadniczo przejdziemy do innego sposobu zarządzania populacją – zapowiedział Marius Čepulis.
Obecnie litewski okres polowań na wilki trwa od 15 października do 31 marca następnego roku. W razie wyczerpania limitu sezon kończy się odpowiednio wcześniej. Ministerstwo Środowiska wstępnie proponuje przesunąć termin wykonywania odstrzału na okres wcześniejszy: od 15 września do 28 lutego.
Źródło: www.am.lrv.lt
Litwa
Spory między władzami a przyrodnikami
W ostatnich czasach jednymi z głównych przedmiotów sporów między władzami a przyrodnikami na Litwie są dwie kwestie: objęcie Borów Punijskich ochroną rezerwatową i rozmiar etatu cięć w lasach państwowych. Bory Punijskie to nieduży kompleks leśny (2,7 tys. ha) położony w zakolu Niemna, w całości będący własnością państwa. W świetle wyników inwentaryzacji bioróżnorodności Bory Punijskie należą do najwartościowszych lasów w Europie. Ekolodzy i przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego postulowali objęcie całego kompleksu ochroną ścisłą. Litewski minister środowiska chce jednak pozostawić w rękach państwowych leśników drzewostany o łącznej powierzchni 300 ha jako użytkowane rębnie obiekty leśnych zasobów genowych. Litewskie kontrowersje wokół ustanowienia Borów Punijskich rezerwatem przypominają w dużym stopniu polskie spory o ochronę Puszczy Białowieskiej, w której starodrzewach cięcia uzasadniano koniecznością zwalczania szkodników owadzich takich jak korniki.
Zimą 2020/21 litewskie lasy zostały dotknięte bodaj największą w historii klęską śniegołomów, a później, latem – spustoszone przez dwie nawałnice. Mimo to litewskie władze nie zmniejszyły rozmiaru etatu normalnych cięć w lasach państwowych. Mają nawet planować jego zwiększenie, głównie kosztem sosnowych zasobów drzewnych. Wg przyrodników może to w praktyce oznaczać, że intensywność pozyskiwania drewna wzrośnie w największym stopniu w lasach o dużym znaczeniu rekreacyjnym, takich jak np. Puszcza Łabonarska. Plany zwiększenia etatu cięć władze tłumaczą dążeniem do redukcji cen biopaliw i tym samym do obniżenia kosztów ogrzewania w okresie zimowym. Ten sam argument przytaczano w 2018 r., kiedy etat cięć zwiększono o 6%. Koszty ogrzewania jednak nie zmalały, ponieważ zwiększeniu pozyskania towarzyszył wzrost eksportu drewna głównie do Chin (poprzez pośredników z siedzibami na Łotwie). Litewscy politycy wielokrotnie już próbowali ograniczyć eksport drewna, ale próby te kończyły się fiaskiem, ponieważ unijne przepisy nie dopuszczają restrykcji w transgranicznym obrocie towarami. Tym sposobem najwartościowszy przyrodniczo i rekreacyjnie litewski kompleks leśny – Puszcza Łabonarska – podlega użytkowaniu, z którego korzyści czerpią Chiny.
Opr. A.S.
