Z zagranicy 6/2023

Nowa Szkocja, Kanada – Funkcyjny rozdział lasów publicznych

Szwecja – Redukcja pozyskania drewna w lasach państwowych

Niemcy – Orzeczenie sądu ws. mygieł jako źródła zagrożenia

Nowa Szkocja, Kanada

Funkcyjny rozdział lasów publicznych

Rząd kanadyjskiej prowincji Nowa Szkocja, położonej na wybrzeżu atlantyckim, wdraża do praktyki zagospodarowania lasów publicznych tzw. „triadowy model ekologicznej gospodarki leśnej”. Jego istotą jest rozdział lasów pod względem funkcji wyznaczonych im jako priorytetowe. Władze prowincji wyodrębniły w lasach będących jej własnością trzy rozdzielne strefy funkcyjne: strefę chronioną (obecnie ok. 35% wszystkich lasów publicznych), strefę wysokoprodukcyjnej gospodarki leśnej (ok. 10%) i strefę mieszaną (ok. 55%).

Strefa chroniona obejmuje prastare lasy, istniejące i planowane parki prowincjonalne, istniejące i planowane obszary chronione na mocy prawa oraz obszary chronione na podstawie postanowień o charakterze umownym. Powierzchnia tej strefy może się w przyszłości zwiększyć, ale nie zmniejszyć.

Strefa wysokoprodukcyjnej gospodarki leśnej przeznaczona jest do plantacyjnej uprawy drzew leśnych, głównie świerka. Obejmuje powierzchnie znajdujące się stosunkowo blisko ośrodków przemysłu tartacznego z wykluczeniem terenów położonych w sąsiedztwie: parków prowincjonalnych i obszarów chronionych, prastarych lasów, siedlisk podatnych na destrukcję, szczególnie cennych lasów liściastych i sosnowych, stref specjalnego zarządzania populacjami dzikich zwierząt, stref buforowych wzdłuż cieków oraz obiektów o dużym znaczeniu kulturowym dla rdzennych mieszkańców. W tej strefie dopuszczalna jest rębnia zupełna.

W strefie mieszanej skupione są lasy, w których obowiązują formy gospodarki leśnej o niskim poziomie intensywności. Priorytetowe znaczenie ma przy tym ochrona bioróżnorodności.

O ile w całej Kanadzie udział lasów publicznych (będących własnością federacji, prowincji, terytoriów lub samorządów) przekracza 90%, o tyle w Nowej Szkocji wynosi on ok. 35%. Podstawą zagospodarowania lasów publicznych są koncesje udzielane przez odpowiednie władze. Zasadniczo koncesje obejmują nie tylko zezwolenie na użytkowanie zasobów drzewnych, lecz również zobowiązanie koncesjonariuszy do zapewnienia zrównoważonego rozwoju lasów (odnowienie i hodowla lasu). Stosowane są głównie dwa rodzaje koncesji: powierzchniowe i miąższościowe. Koncesje długoterminowe udzielane są na 20–25 lat, krótkoterminowe – na okres od 1 do 5 lat. Wśród największych koncesjonariuszy dominują koncerny drzewne. Zdecydowana większość prac w lasach publicznych jest wykonywana przez przedsiębiorców leśnych, którzy współpracują jako podwykonawcy z koncesjonariuszami.

Władze kanadyjskiej Nowej Szkocji wyodrębniły trzy strefy funkcyjne w lasach: chronioną,

wysokoprodukcyjną i mieszaną

Fot. www.adobe.stock.com

Źródło: www.woodbusiness.ca

Szwecja

Redukcja pozyskania drewna w lasach państwowych

Szwedzkie państwowe gospodarstwo leśne Sveaskog, pod którego zarządem znajduje się 14% powierzchni leśnej Szwecji, zapowiedziało latem 2022 r. obniżenie etatu cięć w swoich lasach o blisko 20% w przeciągu najbliższych pięciu lat. Wypełnianie swojego zobowiązania Sveaskog rozpoczął od redukcji pozyskania drewna na terenach północnych. Zadecydowały o tym wymogi certyfikacji FSC, której podlega Sveaskog. Jej szwedzki standard przewiduje bowiem uwzględnianie w gospodarce leśnej potrzeb chowu reniferów, którym zajmują się Samowie, rdzenni mieszkańcy Północy.

Dwustronny proces planowania użytkowania lasu na obszarach objętych chowem reniferów nie doprowadził jednak do porozumienia między państwowymi leśnikami a Samami. W związku z tym Sveaskog samodzielnie zadecydował, że zmniejszy rozmiar cięć rębnych na tych obszarach o 45%.
Będzie to miało z pewnością poważne skutki dla lokalnej gospodarki, ponieważ Sveaskog jest największą w tym regionie firmą branży leśnej. Najwyższy poziom redukcji pozyskania ma przypaść na 2023 rok.

Źródło: www.sveaskog.se; www.forestry.com

Niemcy

Orzeczenie sądu ws. mygieł jako źródła zagrożenia

W dwóch orzeczeniach Wyższego Sądu Krajowego w mieście Zweibrücken w Nadrenii-Palatynacie, wydanych 29 sierpnia i 8 września 2022 r., niemieccy sędziowie uznali mygły za źródło zagrożenia niebędącego wprawdzie typowo leśnym (w przypadku tego typu zagrożeń roszczenia odszkodowawcze w Niemczech nie przysługują), ponieważ jako twory sztuczne nie należą one do naturalnych elementów lasu, ale jednocześnie stwierdzili, że wystarczy, żeby właściciel lasu zabezpieczył dłużyce i kłody przed stoczeniem się lub zsunięciem z przyczyn naturalnych (np. wskutek działania wiatru lub wody). Właściciel lasu w Niemczech nie jest zaś zobowiązany do zabezpieczenia mygły przed zagrożeniami związanymi z działaniem człowieka – np. z jego wspinaniem się na nią. Zdaniem sądu w Zweibrücken osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo spacerowiczów poruszających się po lesie może ufać, że będą oni zachowywać się rozważnie i unikać oczywistych zagrożeń. Nie można też wymagać od właściciela lasu, żeby zabezpieczał każdą sztukę drewna długiego z osobna.

Sąd zastrzegł wyjątek w sytuacji, gdy w miejscu składowania drewna występuje wyjątkowo duży potencjał zagrożeniowy, którego osoba odwiedzająca las nie jest w stanie jednoznacznie jako takiego zidentyfikować (co może mieć miejsce szczególnie w przypadku dzieci). W związku z tym specjalne środki bezpieczeństwa należy przedsięwziąć wtedy, gdy mygła znajduje się w pobliżu placów zabaw lub miejsc do grillowania i leśnych przedszkoli czy leśnych schronisk młodzieżowych. W powyższych przypadkach właściciel lasu powinien zadbać o odpowiednie zabezpieczenie mygły – np. poprzez zastosowanie wyraźnego środka zapobiegającego zbliżaniu się do niej.

Fot. www.adobe.stock.com

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.