Z zagranicy 10/2013
Finlandia
Wyniki finansowe Metsähallitusa w 2012 roku
Kanada
Koncepcja posztucznej inwentaryzacji lasu
Finlandia
Nowelizacja ustawy o zrzeszeniach leśnych a certyfikacja lasów
Finlandia
Wyniki finansowe Metsähallitusa w 2012 roku
Segment podmiotów gospodarczych fińskiego
państwowego koncernu leśnego Metsähallitus (3,6 mln ha lasów, ok. 1200
pracowników) zanotował w 2012 r. rekordowy wynik finansowy. Skonsolidowane
przychody ze sprzedaży osiągnęły poziom 377,9 mln euro, a zysk netto 115,1 mln
euro. W stosunku do 2011 r. przychody i zysk netto wzrosły odpowiednio o 9 mln
i 11,3 mln euro. Rada nadzorcza Metsähallitusa zaproponowała fińskiemu rządowi
(właścicielowi) odprowadzenie do budżetu państwa dywidendy w wysokości 120 mln
euro, tym samym podwajając jej wysokość. – Metsähallitus zajmuje prawdopodobnie
trzecie miejsce w klasyfikacji fińskich firm państwowych pod względem wysokości
dywidendy wypłacanej państwu – mówi Jyrki Kangas, dyrektor generalny
Metsähallitusa. Kangas dodaje, że gdyby fińskie lasy państwowe nie wypełniały
różnorakich świadczeń na rzecz społeczeństwa, ich zysk operacyjny byłby większy
o blisko 54 mln euro.
Podstawowym źródłem przychodów
Metsähallitusa pozostaje gospodarka leśna, którą koncern prowadzi za
pośrednictwem jednostki o charakterze przedsiębiorstwa państwowego Metsätalous.
Ale i pozostałe obszary działalności gospodarczej, np. sprzedaż nieruchomości
czy realizacja projektów z zakresu energetyki wiatrowej, odgrywają znaczącą
rolę. Sprzedażą nieruchomości i energetyką wiatrową zajmuje się jednostka
Laatumaa. Firma m.in. wydzierżawia i sprzedaje działki pod budowę domków
letniskowych i ośrodków turystycznych. Dyrektor Kangas planuje zmniejszyć
rozmiar sprzedaży gruntów z lasami użytkowymi. – W roku bieżącym do sprzedaży
przeznaczonych jest przeszło 10 tys. ha. Utrzymanie takiego poziomu sprzedaży
miałoby negatywny wpływ na rentowność jednostki Metsätalous. Występuje bowiem
także silna presja na tworzenie nowych obszarów chronionych, czego efektem jest
również uszczuplanie naszych lasów użytkowych – zaznacza.
Oprócz segmentu podmiotów gospodarczych w
skład koncernu Metsähallitus wchodzi osobno rozliczająca się jednostka
budżetowa – Służba Dziedzictwa Przyrodniczego (ok. 600 pracowników), sprawująca
pieczę nad wszystkimi 37 fińskimi parkami narodowymi. W 2012 r. jej łączny
budżet wyniósł 64 mln euro. Podstawową część tej sumy stanowiły środki
przydzielone z budżetu państwa. W ubiegłym roku fińskie parki narodowe odwiedziło
przeszło 2 mln osób. Każde euro zainwestowane przez państwo w rozwój turystyki
przyrodniczej, przyniosło przeciętnie 10 euro wpływów od każdego
odwiedzającego.
Źródło: www.metsa.fi
Kanada
Koncepcja posztucznej inwentaryzacji lasu
Inwentaryzacja lasów w Kanadzie bazuje na
interpretacji obrazów satelitarnych i lotniczych oraz kontrolnych pomiarach
terenowych. Są to prace żmudne i kosztowne. Tymczasem pilnie potrzebne są
dokładniejsze i aktualniejsze informacje o zasobach leśnych. W dodatku powinny
być one pozyskiwane w ekonomiczniejszy sposób.
Odkąd nastała era satelitarnych i
lotniczych czujników wysokiej rozdzielczości oraz precyzyjnych komputerowych
analiz obrazu, Kanadyjska Służba Leśna (CFS) pracuje nad nową koncepcją
inwentaryzacji lasu. Naukowcy z CFS uznali, że zamiast wyznaczać na obrazie
duże zespoły, takie jak drzewostany, by później analizować ich zawartość,
lepiej jest z punktu widzenia obróbki komputerowej wydzielać korony
pojedynczych drzew (system ITC), określać ich przynależność gatunkową i dopiero
później je przegrupować, tworząc drzewostany. Półautomatyczny system ITC
obejmuje pakiet 35 programów. Człowiek jest potrzebny jedynie do
„przetrenowania” komputera w rozpoznawaniu gatunków drzew oraz do oceny
końcowych wyników. Precyzyjne informacje o składzie gatunkowym i innych
atrybutach każdego drzewostanu zapisywane są w formacie, w którym mogą być
bezpośrednio przesyłane do Systemu Informacji Geograficznej (GIS).
Dane pozyskane za pomocą technologii LIDAR lub metodą autokorelacji obrazów 3D służą do tworzenia cyfrowego modelu warstwy koron drzew, który z kolei służy do określania wysokości pojedynczych drzew lub drzewostanów. Miąższość drewna może być obliczana w sposób tradycyjny (uwzględniane są przy tym jednak precyzyjne dane o składzie gatunkowym) lub wyznaczana jako funkcja gatunków, powierzchni koron i wysokości drzew w oparciu o podejście drzewostanowe lub posztuczne.
System ITC jest już używany przez leśne
firmy konsultingowe i władze poszczególnych prowincji w Kanadzie, jak również
zespoły naukowców z różnych rejonów świata. W systemie ITC można wykorzystywać
obrazy wytwarzane przez nową generację czujników satelitarnych o wysokiej
rozdzielczości. Oprogramowanie ITC było już także stosowane do różnych
inwentaryzacji specjalistycznych (wykrywanie posuszu stojącego, określanie
stanu zdrowotnego itd.). Dostępne są również specjalne moduły do oceny
odnowień.
Źródło: http://cfs.nrcan.gc.ca
Finlandia
Nowelizacja ustawy o zrzeszeniach leśnych a
certyfikacja lasów
Fińska ustawa o zrzeszeniach właścicieli
lasów ma zostać znowelizowana. Projektowane jest zniesienie automatycznego
członkostwa w lokalnym zrzeszeniu leśnym. Zrzeszenia będą mogły określać
terytorialny zasięg swojego działania. Zmiany w ustawie wpłyną również na
certyfikację lasów, która w Finlandii przeprowadzana jest głównie wg standardów
PEFC i obejmuje 96% lasów gospodarczych.
Obecnie podstawowymi obiektami certyfikacji
grupowej w systemie PEFC są w Finlandii regiony, które określają zasięg
działania unii właścicieli lasów (lokalne zrzeszenia leśne są skupione w ośmiu
uniach regionalnych). I to właśnie regionalne unie właścicieli lasów ubiegają
się o certyfikat. Taka regionalizacja certyfikacji oznacza, że każdy członek
zrzeszenia leśnego należącego do danej unii jest objęty certyfikacją, o ile sam
z niej nie zrezygnuje. Ponieważ członkostwo w zrzeszeniach leśnych było
nabywane automatycznie, z mocy ustawy, certyfikacja w systemie PEFC objęła w
Finlandii wielki obszar lasów prywatnych. Jeżeli członkostwo stanie się
dobrowolne, liczba członków zrzeszeń leśnych i, w konsekwencji, zasięg
certyfikacji leśnej może się zmniejszyć. Znowelizowana ustawa o zrzeszeniach
leśnych ma wejść w życie na początku 2015 roku.
Dziś trudno oszacować, jaka część
właścicieli lasów pozostanie członkami zrzeszeń leśnych po nowelizacji ustawy.
Najczarniejsze prognozy mówią, że stopień zorganizowania prywatnych właścicieli
lasów spadnie do 60%. Oprócz nowelizacji wpływ na certyfikację lasów w
Finlandii może mieć utrzymująca się tendencja do fuzji lokalnych zrzeszeń. Duże
zrzeszania leśne mogą zacząć ubiegać się o certyfikat, bez pośrednictwa unii
regionalnych. Alternatywą dla certyfikacji za pośrednictwem regionalnych unii
właścicieli lasów może być także certyfikacja grupowa organizowana przez
koncerny leśno-drzewne.
Obecnie działają w Finlandii 103 zrzeszenia
leśne, liczące łącznie blisko 330 tys. członków. Zrzeszenia leśne wykonują
80–90% wszystkich zadań związanych z produkcją drewna w lasach prywatnych i ok.
75% zadań związanych z planowaniem sprzedaży pozyskanego surowca. Przeciętna
wielkość fińskiego prywatnego gos-
podarstwa leśnego to niecałe 30 ha.
Źródło: www.forest.fi
Opr. A.S.