Dwa nowe rezerwaty – Czarcia Kępa i Przysłup
26 lipca 2021 r. opublikowano zarządzenie RDOŚ w Olsztynie w sprawie uznania rezerwatu przyrody „Czarcia Kępa”.
Nowy rezerwat, o pow. 30,25 ha, jest położony w gminie Dubeninki, w Nadl. Gołdap (RDLP w Białymstoku). Stanowi wyspę leśną w krajobrazie rolniczym, znajduje się na stromym zboczu doliny Błędzianki, w ramach struktury geomorfologicznej, tzw. kotła Maciejowięta. Celem ochrony jest „zachowanie grądu zboczowego Acer platanoides-Tilia cordata na zboczach o szczególnie urozmaiconej młodoglacjalnej rzeźbie z naturalnymi mechanizmami jego funkcjonowania i regeneracji oraz populacji dzwonka szerokolistnego Campanula latifolia”.
W centralnej części rezerwatu wykształcił się las zboczowy z dominacją lipy i świerka z udziałem grabu, osiki, brzozy, klonu oraz wiązu górskiego w kompleksie ze źródliskami (w tym cyrk źródliskowy z manną gajową Glyceria nemoralis), małymi strumieniami i łęgami. Populacja dzwonka szerokolistnego jest szacowana na ponad 5 tys. pędów, co daje jej status prawdopodobnie największej w Polsce. Do osobliwości florystycznych należy także paprotnik kolczysty Polystichum aculeatum, mający tu jedyne współcześnie potwierdzane stanowisko w północno-wschodnim regionie Polski. Najcenniejsza, centralna część rezerwatu otoczona jest leśnymi zbiorowiskami zastępczymi z drzewostanem świerkowym na siedlisku grądu. Interesującym elementem kulturowym są dobrze zachowane kopce na granicy proponowanego rezerwatu (obecnie granica województw warmińsko-mazurskiego i podlaskiego, ale historycznie jedna z najstarszych funkcjonujących do dziś granic terytorialnych w Polsce, od końca epoki napoleońskiej granica między Królestwem Prus a Cesarstwem Rosyjskim. Natomiast 4 sierpnia opublikowano zarządzenie RDOŚ w Rzeszowie w sprawie uznania rezerwatu przyrody „Przysłup”. Nowy rezerwat, o pow. 213,12 ha, usytuowany jest w Górach Słonych na granicy gmin Lesko i Sanok, na zboczu ponad miejscowością Manasterzec. Celem ochrony jest „Zachowanie ekosystemu leśnego, obejmującego zbiorowisko żyznej buczyny karpackiej wraz z cennymi gatunkami flory i fauny”. Rezerwat obejmuje stare lasy z drzewostanem głównie bukowym, ale z lokalnie dużym udziałem jaworu, a także klonu, paklonu i wiąza górskiego; z dużymi fragmentami runa w postaci facji z miesiącznica trwałą Lunaria rediviva.
Wg opisu opublikowanego przez RDOŚ: Na wybitne walory przyrodnicze i krajobrazowe składają się: zwarty starodrzew z wysoko osadzonymi koronami oraz licznymi złomami i wywrotami starych okazów, głębokie, malownicze doliny potoków o charakterze wciosowym oraz bogate gatunkowo runo z dominującą miesiącznicą trwałą. Szczególnie atrakcyjna jest północno-wschodnia część rezerwatu, którą porasta zwarty, wysoki starodrzew z niewielką ilością młodego pokolenia, z malowniczymi złomami i wywrotami przywodzącymi na myśl las pierwotny. Pomysł uznania tego terenu za rezerwat datuje się na lata 90.
Red.