15-16/2025

W Sieniawie odbyła się czwarta odsłona Święta Drewna i Lasu „Paleciaki”. Wydarzenie rokrocznie ma na celu promocję leśnictwa, przemysłu drzewnego i innych branż związanych z lasem oraz drewnem.

Targi EKO-LAS 2025, które odbędą się w dniach 4–6 września w Mostkach k. Świebodzina, to najważniejsze wydarzenie w Polsce dla profesjonalistów związanych z gospodarką leśną i przemysłem drzewnym.

RDLP w Pile zdobyła tytuł finalisty III edycji ogólnopolskiego konkursu „Pracodawca Przyjazny WOT”. Co zdecydowało o uzyskaniu tego statusu? Mówi o tym Wojciech Gdaniec, nadleśniczy Nadleśnictwa Wałcz, który podczas finału konkursu reprezentował RDLP.

O roli organu doradczo-opiniodawczego dyrektora generalnego LP, wyzwaniach i zagrożeniach polskiego leśnictwa, zradykalizowanej polityce ochronnej, marginalizacji głosu leśników w sprawach ważnych dla Lasów, niepewności funduszu leśnego w przyszłości oraz stale rosnącym wpływie ludzi spoza leśnictwa na gospodarkę leśną rozmawiamy z Januszem Sową, przewodniczącym Kolegium LP, wieloletnim nauczycielem leśników w krakowskiej Alma Mater.

Wydaje się, że wszystko zaczyna się od urodzaju – skoro buk obrodził, to mamy materiał do odnowień. Ale w praktyce leśnej coraz częściej okazuje się, że ilość nie zawsze idzie w parze z jakością. Nie każde nasiono, które wygląda na zdrowe, jest w stanie wykiełkować. A jeszcze mniej z nich zdoła przetrwać w trudnych warunkach terenowych i stanie się dorosłym drzewem.

Certyfikacja FSC jest obecna w polskich lasach od prawie trzech dekad i w tym czasie wyrosła na jedno z kluczowych narzędzi wspierających zarządców w dokumentowaniu odpowiedzialnej, zrównoważonej gospodarki leśnej oraz jej pozytywnego wpływu na środowisko.

Problem dezinformacji dotyka dziś niemal każdej płaszczyzny komunikacji. Nie omija również Lasów Państwowych, które – wychodząc naprzeciw wzbierającej fali najróżniejszych treści o tematyce środowiskowej – ruszyły z kampanią demaskującą fake newsy oraz manipulacje dotyczące leśnictwa i leśników.

Coraz częstsze i dłuższe epizody suszy oraz konsekwentny od wielu lat wzrost średniej rocznej temperatury na naszej planecie zwracają coraz większą uwagę naukowców i praktyków na zdolności adaptacyjne roślin, w tym drzew leśnych. Prognozy długoterminowe, oparte na obecnie dostępnych modelach, nie są optymistyczne dla dotychczas dominujących gatunków drzew leśnych, wskazując na możliwość istotnego ograniczenia obszaru występowania wielu z nich. W przypadku niektórych, jak na przykład świerka albo w ostatnim czasie również sosny, widoczny jest spadek kondycji zdrowotnej lub wręcz zamieranie. Czy odwieczny sojusz dwóch królestw – roślin i grzybów – kolejny raz pozwoli przetrwać nadchodzące zmiany?

Prowadzony przez TAXUS UL projekt grantowy, mający na celu stworzenie systemu automatyzującego monitoring zwierzyny na podstawie danych rejestrowanych przez fotopułapki i analizowane przez algorytmy sztucznej inteligencji, jest bez wątpienia inicjatywą pionierską – zarówno pod względem wykorzystywanych metod, jak i przyświecających nam idei. Wypracowane w ramach przedsięwzięcia mechanizmy mogą przynieść istotne zmiany w jakości obserwacji i w precyzji szacowania wielkości populacji.

Leśnik niekiedy napotyka problemy nietypowe, wymagające działań odbiegających od jego pragmatyki zawodowej czy rutyny. Należą do nich badania wybranych enklaw środowiska leśnego znajdującego się pod powierzchnią terenu. W jakich sytuacjach pojawia się taka konieczność? Czy leśnik jest skazany na konwencjonalne sposoby, jak kopanie i wiercenie, czy może sięgnąć po metody geofizyczne? Jaki jest zakres zastosowań tych ostatnich? Na powyższe pytania odpowiada Ewa Kurowska, adiunkt w Katedrze Inżynierii Leśnej Wydziału Leśnego i Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Dzisiejszym artykułem kończymy trzyczęściowy cykl dotyczący upałów. Omówiliśmy już, co jeść i pić, a czego zdecydowania unikać, gdy temperatury zbliżają się do 30°C, a praca w lesie wymaga wysiłku fizycznego. Dziś zajmiemy się pozostałymi tematami dotyczącymi dobrego funkcjonowania w gorące dni: przyprawami, dodatkami spożywczymi, obróbką termiczną potraw i działaniami poza dietetycznymi, które mogą ratować nam zdrowie albo je rujnować.

Anna Paulina Jabłonowska z Sapiehów (1728–1800) była spokrewniona z licznymi możnymi rodami arystokratycznymi. Poślubiła w 1750 roku Jana Kajetana Jabłonowskiego, przyszłego wojewodę bracławskiego (obecnie obwód winnicki na Ukrainie, ok. 640 km od Lublina). Odbyli razem kilkuletnią podróż po wielu krajach Europy Zachodniej, gdzie zapoznawali się przodującymi gospodarstwami rolnymi, leśnymi i przemysłowymi, zasadami zarządzania dużymi majątkami oraz z osiągnięciami nauki i sztuki.

Tematyka szkółkarstwa, zakładania i zabezpieczania upraw leśnych, stosowania środków chemicznych czy biopreparatów jest obecnie często podejmowanym tematem w europejskim leśnictwie. Nie mogło ich więc też zabraknąć podczas tegorocznych targów Elmia Wood.

Pojawiasz się i znikasz, i znikasz, i znikasz. Mam na twym punkcie bzika, mam bzika, mam bzika… – tak przed laty śpiewała Beata Kozidrak z zespołem Bajm o spotkaniu ze swoim wymarzonym Józkiem. W ostatnim czasie przez pół dnia ten tekst nie dawał mi spokoju. Też czekałem na pewnego kawalera i podobnie jak ta znana piosenkarka również traciłem cierpliwość! Muchołówko mała, nie daruje ci tego poranka!

Sztuczna inteligencja wspiera nas w pisaniu maili, tłumaczeniu tekstów, podpowiada, co ugotować na obiad, coraz częściej spogląda też w niebo. W dosłownym znaczeniu! W tym numerze „Lasu Polskiego” przyglądam się kolejnemu obszarowi zastosowania generatywnej sztucznej inteligencji, którym jest prognozowanie pogody.

Nie, nie ta zapachowa, wisząca na lusterku, lecz ta, która może się zapalić na samochodowych zegarach. Las kolorowych lampek zazwyczaj zapala się tylko na chwilę podczas uruchamiania silnika. Jeżeli zapalą się w czasie jazdy, to czasami może być… nieciekawie.

Są samochody, które budzą… mieszane uczucia. Z jednej strony potrafią wręcz onieśmielać zaawansowaniem technologicznym i osiągami, z drugiej nijak mają się do tego, co kochają fani tradycyjnej motoryzacji. Jednym z nich jest bez wątpienia BMW iX – duży elektryczny SUV z Monachium.

W polskich lasach wkrótce powstaną turbiny wiatrowe produkujące prąd. U naszych zachodnich sąsiadów wiatraki w lasach są już stałym elementem krajobrazu. Na koniec 2024 r. w niemieckich lasach znajdowało się 2529 turbin wiatrowych o łącznej mocy 7500 MW. Lokalizacja turbin wiatrowych na powierzchniach leśnych znacząco przybliża osiągnięcie celu ustawowego, jakim jest przeznaczenie średnio 2% powierzchni lądowej niemieckich krajów związkowych na potrzeby wykorzystywania energii wiatrowej.

Ekspansja jemioły to jeden z najszybciej postępujących czynników osłabiających drzewostany sosnowe
w ostatnim dziesięcioleciu. W odpowiedzi na rosnącą skalę problemu Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie zorganizowała seminarium naukowe poświęcone ocenie stopnia zagrożenia, jakie jemioła stwarza dla sosnowych ekosystemów leśnych, oraz opracowaniu skutecznych metod jej inwentaryzacji i zwalczania. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele świata nauki, Lasów Państwowych, zakładów usług leśnych oraz Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej.

• Czechy: Współpraca lasów państwowych z Pro Silva Bohemica
• Austria: Leśne 2025 piwem symbolizującym przyszłość
• Słowacja: Przepracował przeszło 40 lat w jednym leśnictwie

Kiedy przeprowadzono odpowiednie badania, okazało się, że dzisiejsze ośmiolatki na każdym poziomie przegrywają ze sztuczną inteligencją i nigdy nie będą w stanie jej dogonić. Ona będzie się zaś uczyć, doskonalić i rozwijać, aż zapędzi nas do kąta – a może i do rezerwatu – gdzie będziemy siedzieć jako osobliwość, coś w rodzaju ruchomego eksponatu. Pytanie tylko, jaki to będzie rezerwat, skoro ludzkość – ta sama, którą tam zepchnięto – nie ma prawa wejść do żadnego innego. Może w końcu znajdzie się jakieś sensowne zastosowanie dla odkrywki w Bełchatowie…

Krzyżówka 15–16/2025