10/2023

• Mord na kormoranach
• Zieleńców lepiej nie wykaszać
• Najniebezpieczniejsze zwierzę świata
• Konie zagrożeniem dla Antypodów
• Szare piwo
• Upalna Azja
• Kolorowe panele
• Elektryczne wielbłądy?

• Dzień LIFE 2023. Siła projektów, siła współpracy
• „SuperPAF” opublikowany. Ochrona sieci Natura 2000
• TOGETAIR 2023. Z myślą o przyszłości
• Mój prąd 2023. Ruszyła piąta edycja projektu
• FSC informuje… Derogacja certyfikatu gospodarki leśnej wydłużona
• Northern European Regional Meeting 2023 Poland. Międzynarodowy zjazd studentów leśnictwa
• Dobra praktyka w zakresie gospodarki leśnej. Nowe regulacje w prawie

W Nadleśnictwie Dobieszyn (RDLP w Radomiu) zastosowano innowacyjną metodę ograniczania szkód od szeliniaka sosnowca, o czym mówi Mateusz Błach, starszy referent ds. ochrony lasu i ochrony przyrody.

„100 lat za nami, wieki przed nami” – pod tym hasłem Polski Związek Łowiecki rozpoczyna obchody setnej rocznicy istnienia zjednoczonego łowiectwa. Centralne wydarzenia potrwają od maja do listopada br. (kalendarium w ramce). To doskonała okazja pogłębienia przesłania, misji i dorobku PZŁ, którego historia została podzielona na etapy tożsame z losami ojczyzny. Każdy z nich jest inny, ale zawsze wygrany przez myśliwych dla dobra Polski, rodzimych lasów i gospodarki łowieckiej.

Wpisując w wyszukiwarkę internetową hasła „lasy państwowe”, „lasy” czy „leśnicy”, możemy się bardzo szybko przekonać, że nie wiążą się z nim wyłącznie pozytywne skojarzenia, które z reguły pojawiają się na myśl o przyrodzie. Momentami można odnieść wrażenie, że raczej stają się one synonimem wszelkiego przyrodniczego zła, a w rezultacie celem, czasem bardzo niewybrednych, ataków werbalnych.

Stosownej informacji udzielają nam dwie organizacje ekologiczne: austriackie Ekobiuro i niemiecka federacja BUND. O ile w przypadku Niemiec odpowiedź brzmi w zasadzie jednoznacznie „tak”, o tyle sytuacja w Austrii jest bardziej złożona z uwagi na to, że tamtejsze instrumenty planowania leśnego mają jedynie charakter wskazówkowy.

Wielkoobszarowe pożary lasu mają zarówno widoczny, jak i niewidoczny wpływ na ekosystem leśny. Najlepiej widoczne są dramatyczne skutki, zauważalne i obserwowane w perspektywie krótkoterminowej. Efekty niewidoczne są mniej poznane, ponieważ wymagają dobrze ukierunkowanych, interdyscyplinarnych badań w krótko- i w długoterminowych skalach czasowych.

Wiktor Kozłowski, wielki pasjonat i patriota, którego losy życiowe związane były z ziemią szydłowiecką, oddany leśnik i prekursor dziedziny leśnej, wybitna postać ziemi radomsko-świętokrzyskiej, która zapisała się na trwałe w kanonie leśnej historii.

W pełni naturalna, biodegradowalna, neutralna dla środowiska skrobia termoplastyczna, opracowana przez Grupę Azoty, to krok w ekologiczną przyszłość produkcji opakowań jednorazowych, toreb, pudełek czy doniczek.
A czy przydać się może także w leśnictwie?

Wielu nadleśniczych otrzymuje wnioski o udzielenie informacji dotyczących przygotowania oraz realizacji planu urządzenia lasu z perspektywy uwzględniania zgłaszanych uwag, postulatów czy wniosków. Są one kierowane przede wszystkim przez organizacje zajmujące się leśnictwem, ale też organizacje społeczne zainteresowane ochroną środowiska. Zdarza się często, że nadleśniczowie odmawiają udostępniania takich informacji, twierdząc, że nie mieszczą się one w zakresie podlegających udostępnianiu informacji o środowisku. Wynikłe na tym tle spory trafiają do sądów administracyjnych. Niedawno w takiej sprawie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 5 stycznia 2023 r. sygn. III OSK 6352/21).

Od starożytności ludzie używali instrumentów dętych do nadawania sygnałów: zawiadamiających o niebezpieczeństwie, informacyjnych, obrzędowo-uroczystych oraz służących do porozumiewania się na odległość. Instrumentów tego typu używano w różnych okolicznościach – myśliwi na polowaniu, leśnicy w pracy, strażnicy łowieccy, lasowi i polowi na służbie, rybacy podczas mgły, wartownicy w wojsku, pasterze na wypasie, stróże miejscy i wiejscy w czasie pełnienia nocą dyżurów, a także pocztowcy, kolejarze, itd.

Oto historia człowieka, który przez lata przedwojenne piastował urząd nadleśniczego Nadleśnictwa Szadek, a następnie Gidle. Jego obraz, rysowany wspomnieniami córki, pokazuje człowieka o wielkim sercu, kierującego się w życiu honorem, który dla lasu i kraju był gotów na największe poświęcenia.

O wpływie otaczającej człowieka przyrody na nasze życie nikogo nie trzeba przekonywać. O wpływie lasu tym bardziej. Jednak warto zwrócić uwagę na niematerialne wpływy leśnego otoczenia.

Gdy na przykład w ramach prowadzenia edukacji leśnej społeczeństwa mówimy, że grunty leśne obejmują w naszym kraju 9,47 mln ha, z czego 9,26 mln ha to lasy, z 2669 mln m³ zapasu drewna grubizny na pniu, to są to informacje trudno wyobrażalne, mało zrozumiałe, w szczególności dla dzieci i młodzieży. Lepiej przedstawiać dane w przeliczeniu na „ludzką miarę” i mówić, że w Polsce na 1 mieszkańca przypada ćwierć hektara lasu, dokładnie 0,244 ha.

Na łamach naszej rubryki pisałam już o doświadczeniu ćwiczeń z uważności w czasie szwajcarskiego kongresu edukatorów leśnych i pierwszych wrażeniach po przeczytaniu książki Huppertza i Schatanek („Las Polski” nr 3/2023). Dziś kolejna dawka wiedzy i porcja przemyśleń na podstawie książki w poniższym tekście.

• Bawaria, Niemcy: Kontraktowa ochrona przyrody w lasach
• Niemcy: Myśliwi krytykują leśników
• Słowacja: Współpraca lasów państwowych z Pro Silva Slovakia
• Francja: Niezbyt optymistyczne prognozy na rok 2023

• Biomasa: Nowe laboratorium na SGGW
• Certyfikacja: FSC opuszcza Rosję

Każdy leśnik powinien podróżować. I nie mówię tu o mniej lub bardziej pożytecznych wyjazdach pielgrzymkowych czy na turniej siatkarski do sąsiedniej gminy. Powinien udawać się w jakiś nieznany sobie kawałek kraju, czy wręcz zagranicy, i obserwować, co w innych lasach piszczy. Kiedy się człowiek zasiedzi, przestaje dostrzegać istotę rzeczy nawet tych problemów, które są mu najbliższe.

Krzyżówka 10/2023