
17 czerwca minął rok, od przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych (NRL – Nature Restoration Law). Państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny jeszcze w tym roku przedstawić Komisji Europejskiej krajowe plany odbudowy zasobów przyrodniczych (Polska ma na to czas do 1 września) i rozpocząć działania, by pierwsze cele osiągnąć do roku 2030. Z okazji rocznicy Państwowa Rada Ochrony Przyrody wydała opinię, zawierającą szczegółowe rekomendacje dotyczące jego wdrażania w Polsce.
PROP w opublikowanych właśnie rekomendacjach zwraca uwagę na to, że Polska stoi obecnie przed wieloma trudnymi wyzwaniami przed wdrożeniem NRL. Trzeba szybko dostosować prawo i uruchomić monitoring przyrodniczy w odpowiednim zakresie, zgromadzić dane, zapewnić fundusze, ustalić mechanizmy finansowania, rozpocząć konsultacje społeczne i międzyresortowe, a następnie konkretne działania ochronne. Rada zaznacza, że w rocznicę przyjęcia rozporządzenia domaga się realnych i zdecydowanych działań – szczególnie w zakresie zgromadzenia dostępnych danych o rozmieszczeniu siedlisk przyrodniczych i potrzebach ich ochrony – zwłaszcza poza obszarami Natura 2000.
Rada zauważa również potrzebę ustawowego wskazania odbudowy zasobów przyrodniczych jako jeden z celów gospodarki leśnej (rozwój starolasów przez zaniechanie pozyskania drewna), a także włączenie prawa wodnego do NRL. Chodzi tutaj o ułatwienie Wodom Polskim nabywania gruntów i budowli potrzebnych do odtwarzania naturalnego biegu rzek, a także umożliwienie samoczynnej renaturyzacji – m. in. przez rezygnację z odbudowy barier zniszczonych przez naturalne procesy w przypadku, gdy ich obecność nie jest zasadna. Rada rekomenduje również wprowadzenie zachęt finansowych dla właścicieli lasów prywatnych oraz jezior do dobrowolnych działań wspierających realizację planu.
Według PROP konieczna jest również intensyfikacja wdrażania w rolnictwie środków na rzecz przyrody – m. in. zwiększenie występowania w przestrzeni rolniczej terenów podmokłych i zabagnionych oraz ograniczenie stosowania środków ochrony roślin.
PROP określa swoją opinię jako wytyczne dla rządu, Lasów Państwowych, samorządów i Wód Polskich.
Cała opinia jest dostępna pod linkiem: opinia PROP.