LVM testują zautomatyzowaną sadzarkę samobieżną
Łotewskie Lasy Państwowe (LVM), zarządzające blisko połową powierzchni leśnej Łotwy, od maja 2024 r. testują zautomatyzowaną samobieżną sadzarkę leśną PlantMax – jedną z najwydajniejszych na świecie maszyn tego typu. Została ona skonstruowana w Szwecji, gdzie jest produkowana od 2018 roku. Egzemplarze tej maszyny trafiły już także do: Kanady, Stanów Zjednoczonych, Australii i Brazylii.
LVM przeprowadzają pierwsze próby eksploatacyjne wspomnianej sadzarki we współpracy ze szwedzkim koncernem Plantma Forestry, zajmującym się rozwojem konstrukcyjnym, produkcją i sprzedażą sadzarki PlantMax, i Łotewskim Państwowym Instytutem Leśnictwa (LVMI Silava). Eksperci LVM i delegaci łotewskich przedsiębiorców leśnych już w 2023 r. odwiedzili Szwecję, aby zobaczyć maszynę podczas praktycznej eksploatacji.
Naukowcy z LVMI Silava wyposażyli testowaną w lasach LVM maszynę w kamery wideo, rejestrujące postęp prac. Obrazy z kamer są wykorzystywane do obliczania wydajności i oceny jakości sadzenia. Odnowione powierzchnie będą w następnych latach regularnie kontrolowane pod kątem udatności upraw.
Sadzarka PlantMax bazuje na konstrukcji forwardera średniej wielkości. Między przednim a tylnym podwoziem umieszczony jest zespół do przygotowania gleby. Na tylnym podwoziu zamiast skrzyni kłonicowej znajduje się właściwa sadzarka. Żuraw przeładunkowy forwardera został zastąpiony żurawiem samochodowym o udźwigu 1,2 t, co odpowiada masie w pełni załadowanego zasobnika na sadzonki. Z tyłu maszyny zamontowane są dwa ramiona sadzące, które mogą wysadzać jedną sadzonkę na trzy sekundy. Sadzarkę obsługuje dwóch operatorów – jeden kieruje całą maszyną i steruje zespołem do przygotowania gleby, drugi obsługuje sadzarkę właściwą.
– Maszyna pozwala na osiągnięcie wydajności dochodzącej do 3 tys. sadzonek na godzinę, co przekłada się na nieco ponad 1 ha odnowionej powierzchni na godzinę. To z kolei oznacza, że w ciągu dnia można zasadzić ok. 8 ha lasu. Dla porównania, przy użyciu narzędzi ręcznych jedna osoba sadzi 0,3–0,5 ha lasu dziennie na wcześniej przygotowanej glebie. W odróżnieniu od innych zmechanizowanych rozwiązań, które były dotychczas stosowane, technologia Plant-Max cechuje się nie tylko wydajnością, lecz także możliwością stosowania w różnych typach lasów. Sadzarkę można użytkować zarówno na suchych, jak i na wilgotniejszych siedliskach leśnych. Półgąsienicowa maszyna może także pracować na powierzchniach z grubszą warstwą torfu – podaje Edmunds Linde, szef działu planowania prac leśnych w LVM.
Rozwój technologii i wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań mechanizacyjnych do gospodarki leśnej przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i wydajności pracy, a także pomaga rozwiązać problem niedoboru siły roboczej w branży. Od 2018 r. LVM stosują do odnawiania lasu zmechanizowane przygotowanie gleby i sadzenie z użyciem koparki. Wydajność tej technologii jest jednak stosunkowo mała (maks. 1 ha dziennie) – przy tym koparki pracują głównie na terenach podmokłych. W 2022 r. LVM wdrożyły technologię zmechanizowanego odnawiania lasu siewem. Jej wydajność wynosi 5–12 ha dziennie. Obszar zastosowania siewu zmechanizowanego jest jednak ograniczony do odnawiania lasu na suchych siedliskach sosnowych.
LVM mają w swojej pieczy 1,39 mln ha lasów. Niesezonowo praktycznie nie zatrudniają żadnych pracowników na stanowiskach robotniczych (przeciętne zatrudnienie roczne wynosi ok. 1440 osób). Mimo to pozyskują rocznie 6–7 mln m3 drewna przy przyroście rocznym sięgającym 12 mln m3.
Źródło: www.lvm.lv