Czyszczenia wykonywane harwesterami

Łotewskie Lasy Państwowe (LVM), zarządzające blisko połową powierzchni leśnej Łotwy, wdrażają do stosowania technologię harwesterowej pielęgnacji drzewostanów w młodocianej fazie ich rozwoju. Celem tej innowacji jest zwiększenie wydajności prac leśnych i zarazem rozwiązanie problemu niedoboru siły roboczej w branży.

Zmechanizowana pielęgnacja młodego pokolenia odbywa się w tych drzewostanach w młodocianej fazie rozwoju, w których czyszczenia kształtujące skład gatunkowy były wcześniej wykonywane sprzętem ręcznym przez doświadczonego robotnika wykwalifikowanego. Zwiększenie stopnia zmechanizowania pielęgnacji drzewostanów młodocianych służy także stymulowaniu rozwoju tego rodzaju usług. W rezultacie LVM kreują rynek dla szerszego grona usługodawców i zwiększają potencjał rozwojowy przedsiębiorczości leśnej – twierdzi Juris Katrevičs, specjalista ds. gospodarki leśnej w LVM.

Pierwsze testy harwesterów wyposażonych w głowice do pielęgnacji drzewostanów młodocianych zostały na Łotwie przeprowadzone w 2017 r., ostatnie – pod koniec 2023 roku. Po przeanalizowaniu wyników badań przedstawionych przez Łotewski Państwowy Instytut Leśnictwa (LVMI Silava) LVM podjęły w 2024 r. decyzję o uzupełnieniu katalogu zamawianych usług o pielęgnację młodników z zastosowaniem kompaktowych harwesterów. W 2025 r. LVM ogłosiły pierwszy przetarg na tę usługę (kontrakt na lata 2025–29). W ciągu najbliższych czterech lat na jeden harwester ma przypadać pielęgnacja 210 ha młodników rocznie. Łotewscy przedsiębiorcy leśni, którzy oferują pielęgnację młodników z zastosowaniem kompaktowych harwesterów, preferują model Malwa 560H.

W 2024 r. łączny rozmiar prac pielęgnacyjnych w drzewostanach w młodocianej fazie rozwoju wyniósł w LVM 40 tys. ha. Do wykonania takiego wolumenu prac potrzeba było ponad 500 robotników leśnych. Na 2025 r. LVM zaplanowały pielęgnację 35,7 tys. ha młodników.

LVM mają w swojej pieczy 1,39 mln ha lasów. Przeciętnie zatrudniają rocznie ok. 1,5 tys. osób, przy czym niesezonowo praktycznie nie przyjmują do pracy żadnych osób na stanowiskach robotniczych. Pozyskują rocznie 6–7,4 mln m3 drewna przy przyroście rocznym sięgającym 10,5 mln m3.

Źródło: www.lvm.lv

LVM testują zautomatyzowaną sadzarkę samobieżną

Łotewskie Lasy Państwowe (LVM), zarządzające blisko połową powierzchni leśnej Łotwy, od maja 2024 r. testują zautomatyzowaną samobieżną sadzarkę leśną PlantMax – jedną z najwydajniejszych na świecie maszyn tego typu. Została ona skonstruowana w Szwecji, gdzie jest produkowana od 2018 roku. Egzemplarze tej maszyny trafiły już także do: Kanady, Stanów Zjednoczonych, Australii i Brazylii.

LVM przeprowadzają pierwsze próby eksploatacyjne wspomnianej sadzarki we współpracy ze szwedzkim koncernem Plantma Forestry, zajmującym się rozwojem konstrukcyjnym, produkcją i sprzedażą sadzarki PlantMax, i Łotewskim Państwowym Instytutem Leśnictwa (LVMI Silava). Eksperci LVM i delegaci łotewskich przedsiębiorców leśnych już w 2023 r. odwiedzili Szwecję, aby zobaczyć maszynę podczas praktycznej eksploatacji.

Naukowcy z LVMI Silava wyposażyli testowaną w lasach LVM maszynę w kamery wideo, rejestrujące postęp prac. Obrazy z kamer są wykorzystywane do obliczania wydajności i oceny jakości sadzenia. Odnowione powierzchnie będą w następnych latach regularnie kontrolowane pod kątem udatności upraw.

Sadzarka PlantMax bazuje na konstrukcji forwardera średniej wielkości. Między przednim a tylnym podwoziem umieszczony jest zespół do przygotowania gleby. Na tylnym podwoziu zamiast skrzyni kłonicowej znajduje się właściwa sadzarka. Żuraw przeładunkowy forwardera został zastąpiony żurawiem samochodowym o udźwigu 1,2 t, co odpowiada masie w pełni załadowanego zasobnika na sadzonki. Z tyłu maszyny zamontowane są dwa ramiona sadzące, które mogą wysadzać jedną sadzonkę na trzy sekundy. Sadzarkę obsługuje dwóch operatorów – jeden kieruje całą maszyną i steruje zespołem do przygotowania gleby, drugi obsługuje sadzarkę właściwą.

Maszyna pozwala na osiągnięcie wydajności dochodzącej do 3 tys. sadzonek na godzinę, co przekłada się na nieco ponad 1 ha odnowionej powierzchni na godzinę. To z kolei oznacza, że w ciągu dnia można zasadzić ok. 8 ha lasu. Dla porównania, przy użyciu narzędzi ręcznych jedna osoba sadzi 0,30,5 ha lasu dziennie na wcześniej przygotowanej glebie. W odróżnieniu od innych zmechanizowanych rozwiązań, które były dotychczas stosowane, technologia Plant-Max cechuje się nie tylko wydajnością, lecz także możliwością stosowania w różnych typach lasów. Sadzarkę można użytkować zarówno na suchych, jak i na wilgotniejszych siedliskach leśnych. Półgąsienicowa maszyna może także pracować na powierzchniach z grubszą warstwą torfu – podaje Edmunds Linde, szef działu planowania prac leśnych w LVM.

Rozwój technologii i wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań mechanizacyjnych do gospodarki leśnej przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i wydajności pracy, a także pomaga rozwiązać problem niedoboru siły roboczej w branży. Od 2018 r. LVM stosują do odnawiania lasu zmechanizowane przygotowanie gleby i sadzenie z użyciem koparki. Wydajność tej technologii jest jednak stosunkowo mała (maks. 1 ha dziennie) – przy tym koparki pracują głównie na terenach podmokłych. W 2022 r. LVM wdrożyły technologię zmechanizowanego odnawiania lasu siewem. Jej wydajność wynosi 5–12 ha dziennie. Obszar zastosowania siewu zmechanizowanego jest jednak ograniczony do odnawiania lasu na suchych siedliskach sosnowych.

LVM mają w swojej pieczy 1,39 mln ha lasów. Niesezonowo praktycznie nie zatrudniają żadnych pracowników na stanowiskach robotniczych (przeciętne zatrudnienie roczne wynosi ok. 1440 osób). Mimo to pozyskują rocznie 6–7 mln m3 drewna przy przyroście rocznym sięgającym 12 mln m3.

Źródło: www.lvm.lv