Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) skomentował najnowszy raport roczny oceniający stan jakości powietrza w Europie w 2024 roku. Raport został opublikowany przez Serwis Monitorowania Atmosfery Copernicus (CAMS). Zaawansowane modelowanie i pomiary referencyjne prowadzone przez kraje UE pozwalają stworzyć aktualny obraz stężeń dla poszczególnych grup zanieczyszczeń. Wskazuje również ich źródła oraz zmiany zachodzące w kolejnych latach.
Odnotowano ogólną poprawę jakości powietrza w Europie. Mimo rekordowo gorącego lata, rok 2024 nie przyniósł znaczących wzrostów poziomu ozonu – również w Polsce. Stężenia dwutlenku azotu również były niższe w porównaniu do poprzednich lat, wyłączając duże miasta i obszary przemysłowe – m. in. Górny Śląsk. Niższe w całej Europie były stężenia pyłu zawieszonego PM 2.5 i PM 10. Mogło mieć to związek z korzystnymi warunkami pogodowymi i ogólnym spadkiem emisji.
– W Polsce również obserwujemy pozytywny trend w zakresie redukcji emisji pyłów i tlenków azotu. Dane CAMS potwierdzają, że działania na rzecz poprawy jakości powietrza – takie jak modernizacja systemów grzewczych, rozwój transportu niskoemisyjnego oraz kontrola emisji przemysłowych – przynoszą efekty – podkreśliła dr hab. Joanna Strużewska, kierownik Zakładu Modelowania Atmosfery i Klimatu w IOŚ-PIB.
W 2024 roku mieliśmy siedem głównych epizodów zanieczyszczenia powietrza. Były one związane z transgranicznym transportem zanieczyszczeń, lokalnym spalaniem w gospodarstwach domowych oraz wiosennym napływem pyłu znad Sahary. Ten ostatni doprowadził do rekordowej liczby przekroczeń norm PM 10 w Europie Środkowej. W Portugalii szalały potężne pożary, ale okazało się, że ich wpływ na zanieczyszczenie powietrza w innych krajach był znikomy. Dym został wyniesiony w górne warstwy atmosfery. Zauważono również systematyczny spadek stężeń PM 2.5 – i tutaj można mówić już o wyraźnej tendencji spadkowej. Źródeł poprawy tego wskaźnika upatruje się w zmianach technologicznych w systemach ogrzewania.
Wnioski wynikające z raportu wskazują na dobrą współpracę międzynarodową i potrzebę dalszej wymiany danych w ramach CAMS.
Link do pełnej treści raportu: Raport CAMS
