Współpracownicy niemieckiego miesięcznika „Forst & Technik”, poświęconego technice i przedsiębiorczości leśnej, obserwowali w grudniu 2024 r. pracę nowej wersji głowicy harwesterowej Ponsse H7. Zmodernizowaną głowicę testował w warunkach praktycznej eksploatacji bawarski przedsiębiorca leśny Michael Jakob. Przedstawiamy skrót relacji z testów w Bawarii.

Harwester Ponsse Ergo, użytkowany przez przedsiębiorcę z miejscowości Todtenweis k. Augsburga, został jako pierwszy w Niemczech uzbrojony w głowicę Ponsse New H7. Sam harwester Ergo jest nowym egzemplarzem tego modelu: Michael Jakob odebrał go na początku października 2024 roku. Maszyna Bawarczyka jest wyposażona w teleskopowy żuraw hydrauliczny C5, sterowany przy użyciu systemu Ponsse Harvester Active Crane – układu, który samoczynnie optymalizując ruchy całego żurawia, pozwala operatorowi harwestera na bezpośrednie sterowanie ruchami samej głowicy bez konieczności kontrolowania wszystkich pojedynczych funkcji urządzenia dźwigowego. Dzięki temu operator może się w większym stopniu skupić na wyróbce sortymentów.

Systemy sterowania

Warto w tym miejscu zauważyć, że firma Ponsse oferuje system Active Crane do stosowania w żurawiu teleskopowym C5 dopiero od mniej więcej roku. Od lutego 2024 r. żuraw C5 jest seryjnie wyposażany w kolumnę z odlewu pełnego. Nie ma w niej spawów, które mogłyby się zerwać. Nośność statyczna odlewu pełnego jest znacząco większa od nośności konstrukcji spawanej.

W harwesterze Michaela Jakoba zainstalowany jest również nowy ogólny system sterowniczy – Ponsse Opti 5G w wersji 3.0.5. – Jest on tak intuicyjny i do takiego stopnia sam się objaśnia, że każdy może z niego korzystać! – przekonywał obserwatorów przedsiębiorca. Optymalizując przerzynkę pnia pod względem ekonomicznym, system określa na podstawie średnicy odziomka rodzaj i długość sortymentów, jakie można wyrobić z danej sztuki drewna. Ponadto system pokazuje, ile procent średnicy pnia zostało w danej chwili przecięte podczas wykonywania rzazu ścinającego. – To ma duże znaczenie dla uformowania odpowiedniego niedopiłu – wyjaśniał Jakob.

Funkcja Active Speed

Głowica harwesterowa Ponsse H7, której starsze wersje są produkowane od początku XXI w., została gruntownie zmodernizowana w nowej odsłonie. Jest to model średniej wielkości, którego średnica cięcia wynosi 65 cm lub 72 cm w zależności od długości prowadnicy. Zakres rozwarcia noży przednich wynosi 65 cm. Pod wieloma względami wersja New H7 dorównuje wydajnościowo większej głowicy Ponsse – modelowi H8.

Siła trzech rolek posuwu została nieco zwiększona i wynosi od 25 do 33 kN (starsza wersja głowicy H7 cechuje się stałą siłą posuwu równą 30 kN). Szybkość podawania pnia mieści się w zakresie od 4,5 do 6 m/s (w starszej wersji jest ona stała i wynosi 5 m/s). Funkcja Active Speed – rozwiązanie, w którym pracą trzech rolek posuwu sterują cztery silniki – pozwala na dostosowanie siły i prędkości roboczej do warunków obróbki. Wcześniej funkcja ta była dostępna do stosowania jedynie w głowicy Ponsse H8. Szybkość podawania pnia zmienia się odpowiednio do rodzaju i grubości drewna (zakres regulacji obejmuje trzy stopnie, które można indywidualnie nastawiać; funkcję można również wyłączyć). Na przykład grubsza, odziomkowa część pnia jest przesuwana przez głowicę wolniej, ale z większą siłą niż cieńsza, wierzchołkowa jego partia. Stosowanie funkcji Active Speed pozwala na szybką i płynną pracę głowicy New H7 nawet w trzebieży drzewostanów o cieńszych dymensjach drewna.

Ustawienie rolek posuwu zostało zmienione tak, że dociskają one pień do głowicy, wymagając do tego mniejszej siły. Pomiar średnicy dokonywany jest poprzez określenie kąta ustawienia rolek posuwu lub noży przednich.

Zabezpieczenie węży hydraulicznych

W wersji New H7 węże hydrauliczne biegną od wysięgnika do głowicy bezpośrednio, a nie przez rotator. Rotator jest zasilany cieczą hydrauliczną z głowicy. Wewnątrz głowicy węże zostały poprowadzone w sposób znacznie bardziej przejrzysty i dostęp do nich jest łatwiejszy. Częściowo zostały zastosowane przewody sztywne. Zoptymalizowane zostało w szczególności poprowadzenie węży obsługujących noże przednie. W starszej wersji H7 węże są w głowicy odsłonięte, toteż istnieje niebezpieczeństwo ich uszkodzenia. W wersji New H7 węże są solidnie zabezpieczone. Wszystkie przyłącza są łatwo dostępne pod żółtą, zdejmowaną pokrywą głowicy.

Nowy zespół przerzynki

Tak jak w wersjach starszych, w wersji New H7 mogą być montowane silniki piły firmy Parker lub Bucher. Pojemność silników wynosi 30 cm³. Dostępny jest także zespół przerzynki Hultdins Supercut 150, w którym pojemność silnika sięga 33 cm³. Czy te dodatkowe 3 cm³ zauważa się w praktyce? Michael Jakob ma w każdym razie wrażenie, że nowa piła cechuje się większą dynamiką pracy. Prowadnice, które stosowane są w głowicy H7, mają długość 82,5 cm lub 90 cm, co przekłada się na długość cięcia obalającego równą 65 cm lub 72 cm. Michael Jakob miał zamontowaną prowadnicę o długości 90 cm. Małym minusem nowej wersji głowicy, na który zwrócił uwagę przedsiębiorca, jest to, że napinacz piły łańcuchowej cofa się odrobinę za mało, tak że przy wymianie piły łańcuchowej należy użyć nieco większej siły niż zwykle. Ale to prawdopodobnie kwestia wyregulowania zespołu i „choroby wieku dziecięcego” (w przypadku głowicy użytkowanej przez Jakoba chodzi jeszcze o prototyp).

Pałąk pochylenia nowej wersji głowicy H7 został znacznie wzmocniony. Dzięki temu cała konstrukcja stała się mocniejsza. Solidniejsza jest też skrzynia piły. Michael Jakob początkowo obawiał się, że pozostawiane przez niego pniaki nie będą wystarczająco niskie, ponieważ wraz ze zwiększeniem się solidności budowy skrzyni piły wrosła również wysokość konstrukcyjna tego elementu. Okazało się jednak, że wysokość pniaków nie pozostawia nic do życzenia.

Na podstawie: „Forst & Technik” nr 01/2025