Fête nationale française, obchodzone 14 lipca, jest najważniejszym świętem państwowym we Francji, które można porównać do polskiego Dnia Niepodległości. Jego data upamiętnia Rewolucję Francuską z roku 1789, której początek stanowiło zdobycie Bastylii.

Jaki ma to związek z lasem i leśnikami? Ma – i to niebagatelny. Pośród mieszkańców wsi Gołąbki od lat krąży opowieść z pogranicza zbrodni i sensacji… Jest to historia nieznanego z imienia piechura napoleońskiego wracającego spod Moskwy zimą 1812 roku. Był to czas klęski, chaosu i panicznego strachu przed prącymi na zachód wojskami rosyjskimi. Rozbita i cofająca się Wielka Armia Napoleona, kierowała się wieloma traktami ku swej ojczyźnie. Wśród nich zabłąkał się w te strony francuski piechur. Zmęczony wstąpił do karczmy we wsi Gołąbki, by wypocząć i posilić się przed długą drogą. Kiedy przyszło mu zapłacić za gościnę, uczynił to ostentacyjnie, regulując należność złotem zdobytym gdzieś w Rosji. Zasobna sakwa wpadła w oczy przebywającym w karczmie rzezimieszkom, dlatego upatrzyli go sobie, napadli w drodze do Sarnówka i ostatecznie pozbawili życia.

W tym miejscu do dziś znajduje się bezimienna mogiła zwana „Francuzem”, a lokalni mieszkańcy corocznie kładą na niej gałązkę jodły i zapalają światełko pokoju.

O to miejsce dba również honorowy konsul francuski, pilnując, aby zawsze znajdował się na mogile bukiet kwiatów w barwach narodowych Francji.

Symboliczny kopiec usypany z ziemi z drewnianym krzyżem znajduje się przydrodze w lesie w pobliżu wsi Gołąbki i Gościeszyn. Znajduje się on tu od 209 lat, trudno znaleźć jakiekolwiek ślady lub źródła pisane, które zawierałyby informacje o faktycznym miejscu bezimiennego pochówku. Miejscowi wiedzą swoje, od pradziadków słyszeli, że pochowany tu został żołnierz napoleońskiej piechoty, który zginął w 1812 roku. Dla zapewnienia skutecznej ochrony symboliczna mogiła znajduje się również pod opieką leśników z Nadl. Gołąbki (RDLP w Toruniu), którzy starają się dbać o to historyczne miejsce. Z inicjatywy nadleśnictwa wojewódzki konserwator zabytków uznał w 2016 r. za stosowne objęcie mogiły konserwatorską ochroną, sporządził kartę ewidencyjną obiektu niewpisanego do rejestru zabytków na podstawie inwentaryzacji terenowej oraz wywiadu środowiskowego. W karcie zapisano, że mogiła jest usypana z ziemi i obłożona kamieniami. Plan urządzania lasu dla Nadl. Gołąbki (na lata 2015–24), a dokładnie POP, obejmuje ewidencję wartości kulturowych. W rozdziale wykazu miejsc pamięci narodowej i cmentarzy zarejestrowano mogiłę żołnierza francuskiego z okresu kampanii napoleońskiej – leśnictwo Długi Bród, oddział leśny nr 232f. Oznacza to odpowiedzialność gospodarza terenu za ochronę i zachowanie historycznego miejsca pamięci.

Francuskie ślady w gołąbkowskich lasach zobowiązują do zachowania wartości kulturowych przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Leśnicy z troską podchodzą do tego dziedzictwa, współpracują z opiekunami, wolontariuszami i władzami. Święto narodowe Republiki Francuskiej jest okazją do wspomnienia historycznego epizodu, który utrwalił się w pamięci tutejszej społeczności.

Józef Popiel