Z zagranicy

Austria – Krytykują projekt strategii ochrony bioróżnorodności Indonezja – Nowe prawo zagraża lasom Niemcy – Ile lasów pozostawiono do naturalnego rozwoju? Litwa – Zezwolenie na odstrzał 175 wilków

Austria

Krytykują projekt strategii ochrony bioróżnorodności

Reprezentacje gospodarki leśnej Austrii krytykują założenia projektu austriackiej strategii ochrony bioróżnorodności 2030. Konsultacje ws. założeń zakończyły się 27 września 2020 roku. Przedstawiony przez rząd Austrii dokument konsultacyjny przewiduje zwiększenie zakresu wyłączenia lasów z użytkowania i wzrost ilości drewna martwego na obszarach leśnych.

– Aby chronić owady, nie trzeba wyłączyć 10% lasów z użytkowania, jak to zostało napisane w projekcie. Należy natomiast szybko i znacznie zredukować zużycie ropy naftowej, gazu ziemnego i węgla – twierdzi Rudolf Rosenstatter, szef Związku Leśnego Austrii (WV). Zdaniem Rosenstattera projektowane zapisy strategii nie tylko pogłębią kryzys klimatyczny i regres bioróżnorodności, ale także grożą utratą licznych miejsc pracy związanych z tak ważnym dla Austrii łańcuchem kreowania wartości produkcji drzewnej. Podobnie uważa Felix Montecuccoli, przewodniczący organizacji Gospodarstwa Rolne i Leśne Austria (L&FBÖ). Podkreśla on, że do rozwoju bioekonomii niezbędna jest aktywna gospodarka leśna.

Źródło: www.forstpraxis.de

Indonezja

Nowe prawo zagraża lasom

W październiku 2020 r. parlament Indonezji uchwalił ustawę zbiorczą o tworzeniu miejsc pracy. Nowe przepisy mają ponad 1 000 stron i zmieniają 79 obowiązujących aktów prawnych tak, aby ułatwić inwestycje poprzez uelastycznienie rynku pracy i ograniczenie biurokracji. Uchwalenie ustawy zbiorczej wywołało protesty na ulicach. Dziesiątki tysięcy Indonezyjczyków dało wyraz swoim obawom przed społecznymi i ekologicznymi skutkami prawa, którego projekt nie był konsultowany z reprezentacjami społeczeństwa obywatelskiego.

Indonezyjskie organizacje pozarządowe zajmujące się lasami są bardzo zaniepokojone tym, że ustawa zbiorcza doprowadzi do intensyfikacji wylesiania. Już w kwietniu 2020 r. organizacja Madani zwracała uwagę na zawarte w projekcie przepisy, które osłabiają ochronę środowiska i zwiększają niebezpieczeństwo utraty lasów naturalnych. Analizy skutków ustawy wskazują, że aż pięć indonezyjskich prowincji może stracić z powodu wylesiania wszystkie swoje lasy naturalne najpóźniej do 2056 roku. Organizacja Madani ostrzega, że stracona zostanie szansa na zachowanie 3,4 mln ha lasów naturalnych znajdujących się w granicach obszarów objętych koncesjami na plantacyjną uprawę palmy olejowej.

Źródło: www.fern.org

Niemcy

Ile lasów pozostawiono do naturalnego rozwoju?

Zgodnie z niemiecką Narodową Strategią na rzecz Różnorodności Biologicznej do 2020 r. miało zostać w Niemczech pozostawione do naturalnego rozwoju 5% ich powierzchni leśnej i 10% lasów publicznych. Leśny Zakład Badawczy Niemiec Północno-Zachodnich (NW-FVA) rozpoczął w październiku minione-go roku bilansowanie wyników realizacji strategii. W ramach odpowiedniego przedsięwzięcia badawczego (projekt NWeos), obejmującego liczne podmioty związane z leśnictwem, są gromadzone dane o lasach trwale pozostawionych do naturalnego rozwoju. Za takie lasy uznawane są powierzchnie leśne o wielkości co najmniej 0,3 ha, na których nigdy nie wykonuje się ani czynności z zakresu użytkowania lasu, ani zabiegów pielęgnacyjnych z zakresu ochrony przyrody i jest to zagwarantowane prawnie. Oprócz ustalenia powierzchni lasów trwale pozostawionych do naturalnego rozwoju celem projektu NWeos jest pozyskanie informacji o praktyce wdrażania strategii i możliwościach zwiększenia powierzchni obszarów leśnych wyłączonych z użytkowania.

Źródło: www.forstpraxis.de

Litwa

Zezwolenie na odstrzał 175 wilków

Litewskie Ministerstwo Środowiska ustaliło limit odstrzału wilków w roku łowieckim 2020/21 na poziomie 175 osobników. Naukowcy szacują, że na Litwie są co najmniej 54 grupy rodzinne. Litewski okres polowań na wilki trwa od 15 października do 31 marca roku następnego. W razie wyczerpania limitu sezon kończy się odpowiednio wcześniej.

Wg Algirdasa Klimavičiusa, szefa zespołu ds. polityki w zakresie ochrony przyrody w Ministerstwie Środowiska, regulacja populacji wilków wymaga ostrożności, ponieważ zwierzęta te odgrywają bardzo ważną rolę w ekosystemie. Zabijając mniejsze drapieżniki, wilki pomagają w ochronie zagrożonych gatunków ptaków lęgowych. Badania wykazały, że podwojenie liczby wilków czterokrotnie zmniejsza liczebność mniejszych drapieżników. Wilki przyczyniają się również do ograniczenia wzrostu liczebności zwierzyny płowej, a tym samym do zmniejszenia rozmiaru szkód wyrządzanych przez nią w lasach.

Źródło: www.am.lrv.lt

Nadrenia-Palatynat, Niemcy – Lasy bukowe wyłączone z użytkowania Wielka Brytania – Powierzchnia leśna mogłaby się podwoić Litwa – Wzrost lesistości Szwajcaria – Skład gatunkowy w warunkach zmiany klimatu Litwa – Inwestycje w ochronę przeciwpożarową Czechy – Kompensata za szkody od kornika

Nadrenia-Palatynat, Niemcy

Lasy bukowe wyłączone z użytkowania

Lasy Krajowe Nadrenii-Palatynatu, zarządzające lasami państwowymi tego landu, wstrzymały regularne pozyskiwanie drewna w zwartych kompleksach starych, zwłaszcza ponadstuletnich, lasów bukowych. Zaniechanie cięć jest elementem ich ochrony przed skutkami zmiany klimatu. Utrzymanie okapu drzewostanów bukowych w możliwie zwartym stanie ma ograniczyć negatywny wpływ wysokich temperatur i silnego promieniowania słonecznego na drzewa i ekosystem. Wstrzymanie cięć obowiązuje wstępnie do końca okresu wegetacyjnego w 2021 roku. Drzewostany wyłączone z użytkowania są monitorowane przez naukowców z Zakładu Badawczego Ekologii Lasu i Gospodarki Leśnej (FAWF) w miejscowości Trippstadt.

W nadreńsko-palatynackich lasach państwowych wstrzymano także pozyskiwanie świeżego, niezasiedlonego przez kornika drewna świerkowego. W tym przypadku celem jest odciążenie rynku drewna.

Źródło: www.forstpraxis.de

Wielka Brytania

Powierzchnia leśna mogłaby się podwoić

W połowie września 2020 r. zakończyły się publiczne konsultacje ws. brytyjskiego rządowego programu zalesieniowego. Organizacja Rewilding Britain, promująca projekty renaturalizacji środowiska przyrodniczego, uważa, że odpowiednie wykorzystanie sukcesji naturalnej na gruntach niezalesionych pozwoliłoby na stosunkowo szybkie podwojenie powierzchni leśnej Wielkiej Brytanii, i to w sposób efektywniejszy oraz o wiele tańszy od planowanego przez rząd zalesiania przez sadzenie.

Rewilding Britain działa na rzecz zwiększenia brytyjskiej lesistości z obecnych 13% do 26% w 2030 roku. Tymczasem rządowy program zalesieniowy zakłada, że np. pokrycie Anglii lasami wzrośnie z 10% w 2020 r. do 12% w 2050 roku. Fundusz programu kształtuje się na poziomie 50 mln funtów szterlingów. Wg Rewilding Britain podwojenie powierzchni leśnej Wielkiej Brytanii wymagałoby nakładów w wysokości co najmniej 500 mln funtów.

Źródło: www.forstpraxis.de

Litwa

Wzrost lesistości

W ciągu ostatnich dwudziestu lat lesistość Litwy wzrosła o 3,4%.

Od 1997 r. powierzchnia litewskich lasów zwiększyła się o 218,9 tys. ha i obecnie wynosi 2,2 mln ha. To 1/3, a dokładnie 33,7% terytorium kraju.

Można się spotkać z opinią, że wzrost lesistości nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji i że wzrasta tylko powierzchnia gruntów leśnych, a nie powierzchnia drzewostanów. Jednak statystyki jednoznacznie potwierdzają, że zwiększa się również powierzchnia leśna zalesiona. Dwie dekady temu drzewostany zajmowały powierzchnię 1,95 mln ha, a obecnie jest to 2,06 mln ha.

Litewski miąższościowy etat cięć wynosi średnio 7–7,5 mln m3 drewna. To ok. 70% przyrostu rocznego. Zręby są odnawiane w ciągu trzech lat. Litewski pro-gram zwiększania lesistości przewiduje zalesianie 8 tys. ha gruntów rocznie. Docelowa lesistość została ustalona na poziomie 35–38%.

Źródło: www.am.lrv.lt

Szwajcaria

Skład gatunkowy w warunkach zmiany klimatu

Prototypowy program użytkowy Tree App wspiera szwajcarskich leśników i właścicieli lasów przy wybieraniu i promowaniu gatunków drzew nadających się do hodowli lasu na danym siedlisku ekologicznym w określonym miejscu kraju w warunkach zmieniającego się klimatu.

W aplikacji do wyboru są dwa warianty zmiany klimatu do 2099 r. – umiarkowany i intensywny. Użytkownik programu wprowadza doń rodzaj leśnego siedliska ekologicznego (w Szwajcarii wyróżniono 300 takich siedlisk). Przy tym program pomaga prawidłowo określić siedlisko. To ono bowiem ma decydujący wpływ na wskazówki dotyczące odnawiania i pielęgnowania lasu. Program Tree App jest aplikacją internetową, otwieraną w przeglądarce. Stworzyły go dwie szwajcarskie instytucje – Federalny Urząd ds. Środowiska (BAFU) i Federalny Instytut Badań nad Lasem, Śniegiem i Krajobrazem (WSL).

Źródła: www.forstpraxis.de; tree-app.ch/

Opr. A.S.

Litwa

Inwestycje w ochronę przeciwpożarową

Litewskie Państwowe Gospodarstwo Leśne (VMU) nie ustaje w inwestowaniu w ochronę przeciwpożarową lasów. W najbliższym czasie wszystkie nadleśnictwa mają zostać w pełni włączone do sieci cyfrowej mobilnej łączności radiowej (SMRRT) stosowanej przez litewskie służby ratownicze. W październiku 2020 r. VMU podpisało umowy na dostawę i instalację pierwszych 208 cyfrowych stacji radiowych. Zakupiło również siedem większych wozów strażackich, mogących przewozić co najmniej 2 m3 wody.

W sezonie pożarowym lasy Litwy są monitorowane przez naziemny system automatycznego wykrywania pożarów leśnych utrzymywany przez VMU. System ten jest obsługiwany przez ok. 50 osób. VMU utrzymuje również 57 zespołów pożarowych, które w sezonie liczą 250 osób. Dodatkowo w odwodzie pozostaje ok. 300 specjalistów, którzy są mobilizowani w przypadku wielkich pożarów. Na dostrzegalniach stale dyżuruje 30 obserwatorów.

VMU zarządza lasami państwowymi o powierzchni ok. 1 mln ha, co stanowi niespełna połowę całkowitej powierzchni leśnej Litwy. Zatrudnia blisko 2,7 tys. pracowników, w tym ok. 1,5 tys. osób na stanowiskach nierobotniczych. Pozyskuje rocznie 3,6 mln m3 drewna przy przyroście 9,1 mln m3. W pieczy VMU znajduje się państwowy system powszechnej ochrony lasów przed pożarami.

Źródło: www.vivmu.lt

Czechy

Kompensata za szkody od kornika

Stawka dotacji kompensującej szkody od kornika powstałe w 2019 r. w czeskich lasach niepaństwowych miała pierwotnie wynieść 398 koron (ok. 67 zł) za 1 m3 wyrobionego drewna kornikowego.

Do Ministerstwa Rolnictwa, które w Czechach odpowiada za resort leśnictwa, wpłynęło w sumie ponad 10,7 tys. wniosków o dotacje kompensacyjne o łącznym wolumenie 5,3 mld koron, co stanowi sumę o 1,33 mld wyższą od kwoty przeznaczonej na ten rodzaj wsparcia i odpowiada 13,4 mln m3 wyrobionego drewna kornikowego.

Ministerstwo zdecydowało więc, że kompensata zostanie każdorazowo zredukowana mniej więcej o 25%.

W 2020 r. o dotację kompensacyjną mogły się wyjątkowo ubiegać również podmioty państwowe. Warunki przyznania i redukcji kompensaty są generalnie takie same jak w przypadku właścicieli lasów niepaństwowych.

Źródło: www.silvarium.cz

Opr. A.S.

Słowacja – Odwołanie dyrektora generalnego lasów państwowych Niemcy – Austria – Wysokorozdzielcza mapa luk w okapie lasów Europy Bawaria, Niemcy – Powiększenie Lasu Bawarskiego  

Słowacja

Odwołanie dyrektora generalnego lasów państwowych

Lasy Republiki Słowackiej (LSR), zarządzające słowackimi lasami państwowymi, przechodzą proces gruntownej transformacji. Celem jest podniesienie efektywności ekonomicznej państwowego gospodarstwa leśnego przy zapewnieniu wypełniania przez nie niezbędnych świadczeń ekosystemowych na rzecz społeczeństwa. Przeobrażenia zachodzą w trudnym okresie, kiedy na stan lasów w znaczący sposób wpływa zmiana klimatu. Zharmonizowanie funkcji społecznych chroniących wartości tak cenne jak czysta woda i czyste powietrze, niezdegradowana gleba i bogata bioróżnorodność z dynamiczną polityką ekonomiczną wymaga daleko idących zmian w ładzie korporacyjnym. Ich przeprowadzenie wymaga od kierownictwa gospodarstwa dużego doświadczenia menedżerskiego oraz zaangażowania.

– Aby zdynamizować proces transformacji, w piątek, 27 listopada 2020 r., odwołałem Mateja Vigodę ze stanowiska dyrektora generalnego przedsiębiorstwa państwowego LSR. Matej Vigoda to uczciwy leśnik, którego osobiście szanuję i który w przeszłości działał bardzo walecznie. Jednak pod jego kierownictwem doszło do stagnacji  w transformacji firmy. Brakowało jasnej wizji, zasadniczych kroków reformatorskich i usuwania nieuczciwych ludzi ze stanowisk. Kierowanie 3 507 pracownikami w ramach tak gruntownej reformy wymaga energiczniejszego podejścia i determinacji. Naszym obowiązkiem jest prowadzenie polityki personalnej zapewniającej osiągnięcie celu, którym są stabilne i zdrowe lasy. To one są najlepszą zieloną infrastrukturą naszego kraju. Główny ciężar odpowiedzialności realizacyjnej spoczywa na tych pracownikach LSR, którzy są reformatorami. I na takich polegam – komentował swoją decyzję Ján Mičovský, szef Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, któremu na Słowacji podlega gospodarka leśna.

Odwołanie Mateja Vigody ze stanowiska dyrektora generalnego LSR zaskoczyło komentatorów z branży leśnej. Po ostatnich wyborach parlamentarnych na Słowacji, które odbyły się 29 lutego 2020 r., doszło u naszych południowych sąsiadów do zmiany rządzącej opcji politycznej: koalicję zdominowaną przez socjaldemokrację zastąpiła koalicja centroprawicowa. Matej Vigoda został mianowany p.o. dyrektorem generalnym LSR już w cztery dni po zaprzysiężeniu nowego rządu słowackiego. Później wygrał konkurs na to stanowisko. Gdy Vigoda obejmował szefostwo LSR, zapowiedział, że postara się kierować lasami państwowymi tak, aby społeczeństwo nie odczuwało różnicy między leśnikiem a ekologiem.

Bezpośrednio po odwołaniu Vigody dwóch spośród trzech dyrektorów działów w dyrekcji generalnej LSR ustąpiło ze swoich stanowisk. Byli to Jaroslav Poláček z działu ekonomiczno-handlowego i Eduard Apfel z działu produkcyjno-technicznego. – Dziś w LSR miała miejsce rewolucja w sensie negatywnym. Minister Mičovský odwołał bardzo sprawnego, mądrego, roztropnego i uczciwego inżyniera Vigodę ze stanowiska dyrektora generalnego. Przyszedłem do firmy z przeświadczeniem – iluzorycznym, jak się okazało – że będziemy zmieniać ją na lepsze poprzez wprowadzanie uczciwych, funkcjonalnych i profesjonalnych procedur. Wg mnie inżynier Vigoda spełnia wszystkie warunki. Teraz nie chcę kontynuować pracy w firmie i ustępuję – powiedział Apfel.

Transformacja LSR zakłada ustanowienie przejrzystych relacji ekonomicznych gospodarstwa i zmianę jego struktury organizacyjnej w taki sposób, aby leśnicy mogli poświęcić się głównie pracy w terenie. Przy tym priorytetem pozostaje stopniowe przechodzenie na bliższe natury formy gospodarki leśnej na jak największej powierzchni. Wymaga to rozwijania potencjału ludzkiego, wykorzystywania najnowszej wiedzy naukowej i stosowania nowoczesnych technologii. Gospodarka leśna bliska natury musi odpowiadać możliwościom ekonomicznym państwowego gospodarstwa leśnego.

Dyrektor generalny LSR jest wyłaniany w drodze konkursu. Do czasu jego rozstrzygnięcia minister Mičovský wyznaczył do pełnienia funkcji p.o. dyrektora generalnego LSR Tomáša Čukę, dotychczasowego dyrektora regionalnego gospodarstwa leśnego LSR w Levicach. – Zainteresowała mnie ta oferta. Mam świadomość ogromnego zaufania, jakim obdarza mnie minister, a przede wszystkim odpowiedzialności za zarządzanie największą firmą leśną na Słowacji. Mogę teraz zmienić to, co do tej pory krytykowałem. Ostatecznym celem moich decyzji ma być hodowla zdrowego lasu na Słowacji zgodnie z zasadami gospodarki leśnej bliskiej natury z naciskiem na zrównoważony rozwój tej gospodarki, tak aby zabezpieczone były wszystkie funkcje lasu – powiedział Tomáš Čuka.

Odchodzący dyrektor generalny, Matej Vigoda, pokreślił konieczność kontynuowania rozpoczętych zmian i procesów. – Uważam, że Tomáš Čuka nie zejdzie z drogi, na którą wkroczyliśmy. Trzeba sfinalizować założenia polityki handlowej i utrzymać obrany przez nas kurs na gospodarkę leśną bliską natury. Jest to kluczowe nie tylko dla firmy, ale także dla całego kraju – zaznaczył Vigoda.

LSR mają pod swoim zarządem blisko 900 tys. ha lasów, co stanowi ok. 44% wszystkich lasów Słowacji. Realizują blisko 47% całości dostaw surowca drzewnego na słowacki rynek. Od 1999 r. działają w formie przedsiębiorstwa państwowego.

Źródło: www.lesy.sk

Bawaria, Niemcy

Powiększenie Lasu Bawarskiego

Park Narodowy „Las Bawarski”, który istnieje od 50 lat, ma zostać powiększony o 600 ha.

Tym samym stanie się największym niemieckim leśnym parkiem narodowym zajmującym obszar o powierzchni 24,85 tys. ha. Jednocześnie bawarski rząd zainwestuje do 2024 r. dodatkowo 3,5 mln euro we wzbogacenie i doskonalenie oferty turystycznej parku. Las Bawarski odwiedza rocznie ok. 1,3 mln osób. Jest motorem rozwoju turystyki całego regionu. Najcenniejszymi walorami Parku są torfowiska, potoki górskie i drzewostany w stanie rozpadu regenerujące się w naturalny sposób. W Lesie Bawarskim, w jego właściwej strefie, korniki nie są zwalczane.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy – Austria

Wysokorozdzielcza mapa luk w okapie lasów Europy

Politechnika Monachijska (TUM) oraz Uniwersytet Zasobów Naturalnych i Nauk Przyrodniczych w Wiedniu (BOKU) sporządziły pierwszą wysokorozdzielczą mapę luk w okapie europejskich lasów. Powstała ona na podstawie analizy 30 tys. obrazów satelitarnych. Autorzy zidentyfikowali 36 mln przerw w okapie, którymi są powierzchnie pozbawione drzewostanu lub poro-śnięte młodym pokoleniem drzew. Odpowiada to utracie okapu drzewostanu na 17% europejskiej powierzchni leśnej w ciągu 30 lat.

Przyczyny utraty okapu są wielorakie – od regularnych cięć użytkowania rębnego po wiatrowały czy pożary. Wielkość luk jest bardzo zróżnicowana. W Szwecji wynosi przeciętnie 2 ha, a w Szwajcarii – 0,6 ha. Zasadniczo w całej Europie zwiększyła się zarówno liczba, jak i przeciętna wielkość przerw w okapie, co jest głównie następstwem nasilenia się zjawisk klęskowych w ostatnich latach. Wzrost lukowatości okapu niesie ze sobą nie tylko zagrożenia dla lasów, ale również zwiększa szansę na powstawanie nowego pokolenia drzew o większej rezyliencji klimatycznej.

Źródło: www.forstpraxis.de

Słowacja – Lasy państwowe za zerowym odstrzałem wilków Łotwa – Strategia średniookresowa państwowych lasów Finlandia – Spadek rentowności leśnictwa prywatnego Szwecja – Kornik nie odpuszcza Niemcy – Wzrost eksportu drewna okrągłego

Słowacja

Lasy państwowe za zerowym odstrzałem wilków

Lasy Republiki Słowackiej (LSR), zarządzające słowackimi lasami państwowymi, opowiedziały się za zerowym odstrzałem wilków w roku łowieckim 2020–21. Taką decyzję podjęto z uwagi na ogromne szkody, jakie w lasach wyrządzane są przez przegęszczone populacje zwierzyny płowej.

W celu łagodzenia negatywnych skutków zmiany klimatu LSR stosują w coraz większym stopniu hodowlę lasu bliską przyrody i odnowienie naturalne. Czynnikiem poważnie ograniczającym efekty hodowli jest presja żerowa ze strony zwierzyny płowej. – Następuje całkowita eliminacja młodego pokolenia drzewostanu lub znaczne zubożenie bioróżnorodności wskutek zgryzania niektórych gatunków drzew, np. jodły, jesionu, klonu i dębu (…). LSR muszą co roku wydawać ogromne sumy na ochronę przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę płową – mówił w październiku 2020 r. Eduard Apfel, szef wydziału produkcyjno-technicznego LSR.

Wilk jest drapieżnikiem redukującym liczebność zwierzyny płowej przez co przyczynia się do zmniejszenia rozmiaru szkód w lasach. – Dlatego proponujemy zerowy kontyngent polowań na wilki w sezonie 2020-21. Przy takim rozwiązaniu konieczne jest zapewnienie przez państwo rekompensat dla gospodarstw ukierunkowanych na chów zwierząt za wzrost nakładów na środki ochronne oraz odpowiednich odszkodowań w przypadku udowodnionych szkód wyrządzonych przez wilki – dopowiadał Matej Vigoda, ówczesny dyrektor generalny LSR.

Na Słowacji można polować na wilka w okresie od 1 listopada do 16 stycznia. Liczbę osobników do odstrzału określa Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Źródło: www.lesy.sk

Łotwa

Strategia średniookresowa państwowych lasów

Rada nadzorcza Łotewskich Lasów Państwowych (LVM) zatwierdziła w październiku 2020 r. strategię ich działania w okresie do 2025 roku. LVM przewidują, że w związku z pandemią także rok 2021 będzie się cechował spadkiem popytu na drewno o mniejszych wymiarach oraz obniżką cen surowca. Powrót do wcześniejszego poziomu aktywności na rynku drewna prognozowany jest na 2022 rok. Dodatkowym wyzwaniem będzie spodziewany wzrost kosztów pracy i energii. Dlatego strategia średnioterminowa zakłada nie tylko usprawnienie procesów technologicznych i podniesienie wydajności pracy wewnątrz LVM, lecz również stymulowanie wzrostu wydajności usługodawców.

Realizacja strategicznych celów ekonomicznych LVM, takich jak zwiększenie zysku w ujęciu długookresowym, podniesienie wartości majątku i drzewostanów oraz rozwój wytwarzania produktów o wysokiej wartości dodanej, nie jest możliwa bez działań innowacyjnych, toteż w sferze tej ustalono odpowiednie priorytety. LVM będą kontynuowały realizację programu rozbudowy sieci dróg leśnych. Celem tego programu jest nie tylko zwiększenie dostępności drzewo-stanów, ale także podniesienie stopnia ochrony przeciwpożarowej, która zyskuje szczególne znaczenie ze względu na zmianę klimatu.

Źródło: www.lvm.lv

Finlandia

Spadek rentowności leśnictwa prywatnego

Zgodnie z informacjami fińskiego Instytutu Zasobów Naturalnych (Luke) przeciętny zysk operacyjny notowany w całej Finlandii przez nieprzemysłowe prywatne gospodarstwa leśne zmniejszył się ze 157 euro/ha w 2018 r. do 128 euro/ha w 2019 roku. Było to spowodowane przede wszystkim spadkiem rozmiaru pozyskania drewna tartacznego (-12%) i obniżką cen sortymentów iglastych tego surowca (-8% w wartościach realnych). Zakres spadku rozmiaru pozyskania i cen papierówki był mniejszy (odpowiednio -5% i -1%). Występowały znaczne różnice między regionami: na południu Finlandii przeciętny zysk operacyjny wyniósł w 2019 r. 163 euro/ha (-20%), a na północy – jedynie 58 euro/ha (-5%). W kalkulacji zysku uwzględnione zostały subsydia dla lasów niepaństwowych. Przez nieprzemysłowe prywatne gospodarstwa leśne są w Finlandii rozumiane gospodarstwa, które nie posiadają własnych zakładów przerobu drewna.

Źródło: www.luke.fi

Szwecja

Kornik nie odpuszcza

Jak poinformowała 15 września Agencja Leśna, nadzorująca gospodarkę leśną w Szwecji, wg wstępnych szacunków kornik drukarz uszkodził w 2020 r. w tym kraju blisko 7 mln m3 zasobów drzewnych, czyli tyle samo, ile w rekordowym pod tym względem roku 2019. W 2020 r. największe szkody obserwowano w środkowej Szwecji (Svealand). Natomiast w południowej Szwecji (Götaland) nasilenie gradacji wydawało się maleć.

Od 2018 r. Agencja Leśna kieruje akcją „Zatrzymać kornika”, w ramach której współpracuje ok. 20 firm, organizacji i instytucji z obszaru południowej i środkowej Szwecji. Liczne regiony administracyjne na tamtych terenach zostały objęte obostrzonym rygorem ochrony lasu.

We wrześniu 2020 r. szwedzki rząd ogłosił, że w budżecie na 2021 r. zamierza zwiększyć pulę środków finansowych Agencji przeznaczonych na ochronę lasu o 30 mln koron rocznie. Ponadto Szwedzki Uniwersytet Nauk Rolniczych (SLU) ma otrzymać 30 mln koron na utworzenie krajowego centrum ds. szkód w lasach.

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Niemcy

Wzrost eksportu drewna okrągłego

W pierwszym półroczu 2020 r. Niemcy wyeksportowały 4,2 mln m3 iglastego drewna tartacznego. To o 43% więcej niż w pierwszej połowie 2019 roku. Zwyżka eksportu jest przede wszystkim następstwem uprzątania niemieckich lasów z ogromnych ilości drewna poklęskowego. Niemal połowa niemieckiego eksportu iglastego drewna tartacznego przypadła na jeden kraj – Chiny. Trafiło tam bowiem 2,09 mln m3 tego surowca (wzrost

o 112%). Znaczne ilości niemieckiego iglastego drewna tartacznego zostały wywiezione także do Austrii (903 tys. m3; +11%), Belgii (438 tys. m3; -1%), Szwecji (117 tys. m3; +22%), Czech (108 tys. m3; +8%) i Luksemburga (87 tys. m3; +180%).

Źródło: www.forstpraxis.de

Szwecja – Pozyskanie drewna w 2019 roku Austria – Wysokorozdzielcza mapa wszystkich lasów Federacja Rosyjska – Promocja sprzedaży drewna na giełdzie Świat – Ekspansja gatunków obcych  

Szwecja

Pozyskanie drewna w 2019 roku

Zgodnie ze wstępnymi szacunkami Agencji Leśnej, organu nadzorującego wykonywanie szwedzkiej ustawy o lasach, pozyskanie drewna w Szwecji osiągnęło w 2019 r. poziom 94,1 mln m3 brutto (suma miąższości w korze drewna wyrobionego i pozostałości pozrębowych). To oznacza wzrost o 3% w stosunku do 2018 roku. Przyrost roczny szwedzkich zasobów drzewnych przekracza 120 mln m3. Wg kalkulacji Agencji Leśnej i Szwedzkiego Uniwersytetu Nauk Rolniczych (SLU) maksymalny roczny poziom zrównoważonego użytkowania lasów w Szwecji wynosi 95–100 mln m3.

W wymiarze netto (miąższość drewna okrągłego bez kory) pozyskanie drewna wyniosło nieco ponad 75 mln m3. Podstawowa struktura sortymentowa kształtowała się następująco: drewno tartaczne iglaste – niespełna 50%; papierówka iglasta i liściasta – przeszło 40%; drewno energetyczne – 7%. Cięcia użytkowania rębnego dostarczyły ponad połowę pozyskanej masy, a trzebieże i pozostałe cięcia – blisko jedną trzecią. Największy udział w pozyskaniu miały świerk (ponad 50%) i sosna (ok. jednej trzeciej).

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Austria

Wysokorozdzielcza mapa wszystkich lasów

Austriackie Związkowe Centrum Badawcze Leśnictwa (BFW) sporządziło pierwszą wysokorozdzielczą mapę wszystkich lasów Austrii. Pracowało nad nią 20 osób przez cztery lata. W przyszłości będzie ona corocznie aktualizowana i dostępna dla każdego. Podstawę do sporządzenia mapy stanowiły dane ze skanowania laserowego i cyfrowe zdjęcia lotnicze z lat 2016–18. Dane ze skanowania posłużyły do opracowania modelu terenu (sam grunt), a zdjęcia lotnicze – do stworzenia modelu powierzchni (grunt wraz z drzewami i innymi znajdującymi się na nim obiektami). Dodatkowe informacje zostały pozyskane z numerycznej mapy katastralnej (DKM) i urzędowej mapy topograficznej (ÖK 50).

Źródło: www.forstpraxis.de

Federacja Rosyjska

Promocja sprzedaży drewna na giełdzie

We wrześniu 2020 r. na terenie Międzynarodowej Giełdy Towarowo-Surowcowej w Sankt Petersburgu (SPIMEX) odbyło się spotkanie, na którym minister zasobów naturalnych i ekologii Federacji Rosyjskiej – Dmitrij Kobyłkin, omówił projekt nowelizacji kodeksu leśnego i ustawy o przetargach. Najistotniejszą kwestią była sprzedaż przez instytucje państwowe surowca drzewnego na giełdach towarowych.

– Priorytetem naszej działalności jest zapewnienie przejrzystości obrotu drewnem i ograniczenie „czarnego rynku”. W osiągnięciu tego celu pomogą zmiany w kodeksie leśnym, o których dzisiaj rozmawialiśmy. Od dwóch lat ściśle współpracujemy z petersburską Międzynarodową Giełdą Towarowo-Surowcową. (…) Handel giełdowy jest korzystny dla wszystkich: zarówno dla państwa, jak i dla sektora komercyjnego. Mamy nadzieję, że dzięki temu spotkaniu dojdzie do intensyfikacji zmian legislacyjnych i zwiększy się wolumen obrotu drewnem na giełdzie – konkludował minister Kobyłkin.

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Rady Federacji, Dumy Państwowej, Federalnej Służby Antymonopolowej, Ministerstwa Przemysłu i Handlu Rosji, rosyjskiego Związku Przemysłu i Eksportu Drzewnego oraz innych instytucji i organizacji. Przedstawione propozycje legislacyjne zostały przekazane rządowi Rosji.

Źródło: www.rosleshoz.gov.ru

Świat

Ekspansja gatunków obcych

W skali globalnej liczba gatunków obcych zwiększy się do 2050 r. przeciętnie o 36% w stosunku do 2005 roku. W znacznej części gatunkami tymi będą owady. W Europie stosowny przyrost względny wyniesie 64%, co oznacza 2,5 tys. nowych gatunków obcych. Na to wskazują wyniki analiz międzynarodowego zespołu naukowców pracujących pod kierunkiem dra Hanno Seebensa , które opublikowano w październiku 2020 r. w czasopiśmie „Global Change Biology” (artykuł pt. „Projecting the continental accumulation of alien species through to 2050”). Dr Seebens jest pracownikiem naukowym niemieckiego Ośrodka Badań nad Bioróżnorodnością i Klimatem we Frankfurcie nad Menem (SBiK-F).

Już w 2005 r. w różnych zakątkach świata było przeszło 35 tys. gatunków obcych. Do połowy wieku ich liczba będzie w największym stopniu wzrastać prawdopodobnie w Europie. Najniższego przyrostu względnego naukowcy spodziewają się zaś w Australii. Wśród gatunków obcych będą dominowały owady i inne stawonogi. – Nie możemy całkowicie zapobiec zawlekaniu gatunków obcych, ponieważ oznaczałoby to poważne ograniczenia w handlu. Jednak dzięki surowszym przepisom i ich rygorystycznemu egzekwowaniu możemy powstrzymać zalew nowych gatunków. Opracowania analityczne dowiodły celowość stosowania odpowiednich środków. Zwłaszcza w Europie, gdzie przepisy są jeszcze stosunkowo łagodne, wciąż istnieje wiele sposobów uniknięcia sprowadzania nowych gatunków – mówił dr Seebens.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Czechy – Restrukturyzacja lasów państwowych Europa – Projekt Fem4Forest wspiera kobiety lasu Niemcy – Ucząca się aplikacja do planowania prac zrębowych Czechy – Współpraca lasów państwowych z ekologami

Czechy

Restrukturyzacja lasów państwowych

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), mające pod swoim zarządem 1,2 mln ha czeskich lasów państwowych, przygotowują się do reorganizacji swojej struktury. Głównym powodem zmian jest dążenie do obniżenia kosztów, zwiększenia efektywności procesów administracyjnych oraz wzmocnienie własnego potencjału wykonawczego. W nowej strukturze LČR mają działać od 1 stycznia 2021 roku.

Restrukturyzacja obejmuje likwidację wszystkich 11 dyrekcji krajowych i utworzenie w ich miejsce 7 dyrekcji regionalnych, likwidację 7 zarządów wód płynących (LČR zajmują się również gospodarką wodną) poprzez włączenie ich w struktury nowych dyrekcji regionalnych oraz likwidację trzech spośród dotychczasowych 64 nadleśnictw. Wcześniej, bo we wrześniu 2020 r., została utworzona nowa jednostka o zasięgu ogólnokrajowym – Zakład Techniki Leśnej.

– Celem zmian jest znaczne podniesienie poziomu efektywności procesów administracyjnych i własnych zdolności operacyjnych. Co bardzo ważne, krok ten natychmiast obniży nasze koszty ogólne o dziesiątki milionów koron. W 2020 r. LČR znalazły się w gronie odbiorców dopłat i dotacji, ale jednocześnie nie tylko organ założycielski naszego przedsiębiorstwa podkreślał potrzebę poszukiwania oszczędności i obniżania kosztów – powiedział Josef Vojáček, dyrektor generalny LČR, komentując zmiany.

W następstwie reorganizacji przede wszystkim zmniejszy się liczba pracowników na stanowiskach administracyjnych. Liczba osób pracujących bezpośrednio w lasach pozostanie taka sama, a nawet oczekuje się jej wzrostu. – Reorganizacja z pewnością nie przyniesie zmian w obsadzie nadleśnictw ani w wielkości powierzchni, którą one zarządzają – zapowiedział dyrektor Vojáček. LČR chce położyć większy nacisk na działalność w zakresie gospodarki wodnej i retencji wody w krainach. W związku z tym w każdej dyrekcji regionalnej zostanie utworzone stanowisko wicedyrektora ds. gospodarki wodnej.

Nowo powstały Zakład Techniki Leśnej ma znacząco podnieść zdolność LČR do walki z klęską kornika, dając im możliwość elastycznego i samodzielnego interweniowania w dowolnym miejscu w kraju i wykorzystywania własnych mocy wykonawczych do cięć sanitarnych. Zakład jest ośrodkiem usług wewnętrznych, wykonującym prace z zakresu pozyskania drewna i hodowli lasu. Liczba pracowników zakładu będzie zależała od jego wydajności. LČR zakładają, że w 2021 r. zakład pozyska ok. 120 tys. m3 drewna.

Źródło: www.silvarium.cz

Europa

Projekt Fem4Forest wspiera kobiety lasu

Członkami najróżniejszych leśnych gremiów kierowniczych są niemal wyłącznie mężczyźni, pomimo że wśród właścicieli lasów w Europie jest dużo kobiet. Dążąc do zniwelowania tego dysonansu, Austriaczka Dagmar Karisch-Gierer zainicjowała na płaszczyźnie europejskiej projekt Fem4Forest. Przy jego realizacji współpracują różne organizacje z dziesięciu krajów, a w szczególności państwa regionu Dunaju. Projekt, którego fundusz sięga 1,62 mln euro, obejmuje okres do końca 2022 roku.

Celem inicjatywy jest pomaganie właścicielkom lasów w zwiększaniu przychodów z gospodarki leśnej i wspieranie kobiet pracujących w leśnictwie w rozwijaniu ich kariery zawodowej. Odpowiednie programy szkoleniowe mają wzmocnić poczucie własnej wartości u kobiet i zachęcić je do ubiegania się o wyższe stanowiska. Wypracowane i wypróbowane zostaną także modele trwałego umocnienia pozycji kobiet w leśnictwie.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy

Ucząca się aplikacja do planowania prac zrębowych

Niemiecka spółka Engineering Data Intelligence (EDI GmbH) opracowuje we współpracy z naukowcami z Instytutu Technologii w Karlsruhe (KIT) oprogramowanie wspierające leśniczych w podejmowaniu decyzji w procesie planowania prac zrębowych (system Rozszerzone Dynamiczne Planowanie Pozyskania, w skr. EDE 4.0). Oprogramowanie wykorzystuje sztuczną inteligencję. Oprócz kwestii ekonomicznych uwzględnia ochronę przyrody i inne aspekty gospodarki leśnej.

Sztuczna inteligencja tworzy kombinację różnorodnych danych bazowych (informacje o leśnictwie i jego drzewostanach, regionalne prognozy klimatyczne i in.) z empirycznymi wartościami opartymi na doświadczeniu leśniczego. W systemie funkcjonuje cyfrowe leśnictwo bliźniacze, które stanowi podstawę modelu decyzyjnego. Użytkownik aplikacji otrzymuje zawsze konkretne, kontekstowe informacje. Są one przedstawiane w przystępnej formie obrazowej. Projekt jest subsydiowany przez niemieckie Federalne Ministerstwo Wyżywienia i Rolnictwa za pośrednictwem Specjalistycznej Agencji Surowców Odnawialnych (FNR).

Źródło: www.forstpraxis.de

Czechy

Współpraca lasów państwowych z ekologami

W lipcu 2020 r. wolontariusze z organizacji ekologicznej Hnutí DUHA (Ruch Tęczy) pomagali leśnikom z Lasów Republiki Czeskiej LČR, którzy zarządzają lasami państwowymi. Ekolodzy wykonywali głównie prace z zakresu ochrony odnowień.

– Jakkolwiek czasami mamy poglądy odmienne od organizacji Hnutí DUHA, to jednak ta wspólna akcja jest dowodem na to, że opowiadamy się za współpracą i że jest ona możliwa. Wierzymy, że znajdzie to odzwierciedlenie w profesjonalnej dyskusji, którą jesteśmy gotowi prowadzić ze wszystkimi znaczącymi platformami ekologicznymi – mówił Josef Vojáček, dyrektor generalny LČR. – Wielką korzyścią dla uczestników akcji są również wieczorne dyskusje z leśnikami i innymi specjalistami zajmującymi się ochroną środowiska przyrodniczego – zaznaczył Jiří Beneš, jeden z lokalnych liderów wolontariuszy z organizacji ekologicznej.

Źródło: www.lesycr.cz

Francja – Aplikacja do ochrony gleby leśnej Litwa – Sprzedaż państwowego drewna na drugą połowę 2020 roku Łotwa – Inwestują w szkółkarstwo Czechy – Projekt kolejnej nowelizacji prawa łowieckiego Szkocja, Wielka Brytania – Kobieta naczelnym leśnikiem kraju

Francja

Aplikacja do ochrony gleby leśnej

Francuski Krajowy Urząd ds. Lasów (ONF), który we Francji metropolitalnej sprawuje zarząd nad 1,7 mln ha lasów państwowych i zarazem ma pod swoją opieką 2,9 mln ha lasów samorządowych, i francuski Krajowy Instytut Badawczy Rolnictwa, Żywności i Środowiska (INRAE) uruchomiły mobilną aplikację For-Eval, która ma pomóc leśnikom w zapobieganiu szkodom glebowym powstającym wskutek prac leśnych. Aplikacja ułatwia charakteryzowanie gleby i umożliwia dokonanie niezwłocznej oceny jej stanu bez analizy laboratoryjnej.

Do aplikacji można wprowadzać rozliczne dane, takie jak np. forma próchnicy czy uziarnienie i głębokość gleby. Po wprowadzeniu wszystkich wymaganych danych wygenerowany zostaje wynik oceny podatności gleby na destrukcję (skala oceny jest trzystopniowa). Aplikacja powstała w ramach projektu INSENSÉ (wskaźniki wrażliwości ekosystemów leśnych podlegających zintensyfikowanemu pozyskiwaniu biomasy).

Źródło: www.onf.fr

Litwa

Sprzedaż państwowego drewna na drugą połowę 2020 roku

Aukcje surowca drzewnego oferowanego przez litewskie Państwowe Gospodarstwo Leśne (VMU) do sprzedaży w ramach umów obejmujących drugie półrocze 2020 r. trwały od 22 do 27 maja. Zgodnie z informacjami spółki Baltpool, operatora litewskiego państwowego Elektronicznego Systemu Sprzedaży Drewna (EMPS), nabywców znalazło 96% oferty sprzedaży drewna okrągłego, której łączny wolumen wynosił 817 tys. m3.

Uzyskana przez VMU średnioważona cena drewna wszystkich grup sortymentów wyniosła 33,04 euro/m3 (ok. 147 zł). To oznacza spadek o 9% w stosunku do aukcji odnoszących się do pierwszej połowy 2020 r. i o 24% w stosunku do aukcji na drugą połowę 2019 roku. Średnioważona cena 1 m3 drewna poszczególnych głównych grup sortymentów kształtowała się następująco: drewno tartaczne 62,28 euro (spadek o 2% w stosunku do aukcji sprzed pół roku); krótkie drewno liściaste twarde 185,60 euro (+6%); drewno opakowaniowe 42,1 euro (+10%); papierówka 24,18 euro (-4%); drewno opałowe 17,43 euro (-11%); drewno na płyty 15,44 euro (-4%); pozostałości pozrębowe 11,45 euro (-13%).

VMU sprzedaje drewno głównie elektronicznie za pośrednictwem systemu EMPS w ramach półrocznych aukcji ograniczonych (większość wolumenu sprzedaży) i bieżących aukcji otwartych. Wszystkie aukcje przeprowadzane są na platformie internetowej: Litewska Giełda Energetyczna, której administratorem jest wspomniana już spółka akcyjna Baltpool. Jej udziałowcami są duże firmy energetyczne, kontrolowane przez państwo litewskie.

Źródło: www.baltpool.eu

Łotwa

Inwestują w szkółkarstwo

Rada nadzorcza Łotewskich Lasów Państwowych (LVM) w lipcu 2020 r. zatwierdziła przeznaczenie 14,4 mln euro na budowę nowej, supernowoczesnej szkółki w okolicy miejscowości Jaunkalsnava. Inwestycja jest elementem projektu zwiększenia rocznej produkcji wysokojakościowych sadzonek przez LVM do blisko 70 mln szt. w okresie do 2024 roku. Jednocześnie nowa szkółka zapewni miejscowej ludności przeszło 50 dodatkowych miejsc pracy. Obecnie całkowita po-wierzchnia szkółek LVM wynosi prawie 435 ha, z czego szklarnie zajmują 5,5 ha.

Źródło: www.lvm.lv

Czechy

Projekt kolejnej nowelizacji prawa łowieckiego

29 czerwca 2020 r. czeski rząd zatwierdził projekt kolejnej nowelizacji ustawy o łowiectwie. Nowe przepisy przewidują m.in., że pozyskana zwierzyna będzie musiała zostać zarejestrowana w mobilnej aplikacji, przy czym wymagane będzie zapisanie obrazu całej tuszy. Ma to zwiększyć poziom zabezpieczenia tej metody kontroli wykonania planu pozyskania zwierzyny przed manipulacjami. Wszelka sprawozdawczość łowiecka będzie miała formę elektroniczną. Organy administracji państwowej, które są zobowiązane do kontroli wykonania planu pozyskania zwierzyny, będą wnosiły do niego uwagi w przypadku, gdy uznają, że wyrządza ona zbyt duże szkody w lasach. Za niewykonanie planu myśliwi będą podlegali sankcjom. Jednocześnie nowelizacja zwiększy możliwości polowania na zwierzynę czarną, sarny i daniele. Zniesiony zostanie np. zakaz stosowania urządzeń noktowizyjnych.

Projekt nowych przepisów jest zasadniczo popierany przez czeskie Stowarzyszenie Właścicieli Lasów Samorządowych i Prywatnych (SVOL). Jego członkowie uważają jednak, że nowelizacja jeszcze nie zapewnia wystarczającej ochrony odnowień przed szkodami od zwierzyny płowej. SVOL postuluje np. zmniejszenie minimalnej powierzchni własnościowych obwodów łowieckich do 250 ha (minimalna powierzchnia wspólnotowych obwodów łowieckich miałaby nadal wynosić 500 ha).

Źródło: www.silvarium.cz

Szkocja, Wielka Brytania

Kobieta naczelnym leśnikiem kraju

Dr Helen McKay została mianowana nowym naczelnym leśnikiem Szkocji. Ekolożka, pracująca od 1988 r. w ogólnobrytyjskiej agencji Badania Leśne, absolwentka Uniwersytetu Edynburskiego, jest obecnie kierownikiem naukowym agencyjnego Centrum ds. Zrównoważonej Gospodarki Leśnej i Zmiany Klimatu. Stanowisko naczelnego leśnika kraju zostało w Szkocji ustanowione na mocy ustawy z 2018 r. o gospodarce leśnej i gospodarowaniu gruntami. W swojej nowej roli Helen McKay będzie techniczną doradczynią rządu szkockiego w kwestiach gospodarki leśnej i zarazem szefową ds. merytorycznych w odniesieniu do wszystkich leśników sektora publicznego. Naczelny leśnik kraju jest w Szkocji funkcją niepełnoetatową: Helen McKay zamierza poświęcić na jej sprawowanie 1,5 dnia w tygodniu.

Źródło: www.forestry.gov.scot

Finlandia – Pozyskanie drewna w 2019 roku Badenia-Wirtembergia, Niemcy – Większe wsparcie dla lasów niepaństwowych Amazonia – Las deszczowy blisko punktu krytycznego Wielka Brytania – Inwestowanie w pojedyncze drzewa na plantacji

Finlandia

Pozyskanie drewna w 2019 roku

Zgodnie z informacjami fińskiego Instytutu Zasobów Naturalnych (Luke) w 2019 r. w lasach Finlandii pozyskano łącznie 73 mln m3 drewna okrągłego. W stosunku do 2018 r. jest to spadek o 5 mln m3. Ok. 83% pozyskania stanowiło drewno tartaczne i stosowe przemysłowe, resztę – drewno energetyczne. Pozyskanie drewna tartacznego i przemysłowego zmniejszyło się o 8%. Mniej pozyskano przede wszystkim drewna tartacznego i surowca świerkowego. Ilościowa struktura pozyskania drewna tartacznego i przemysłowego kształtowała się następująco: papierówka sosnowa – 17,6 mln m3, sosnowe drewno tartaczne – 11,4 mln m3, papierówka świerkowa – 10,3 mln m3, świerkowe drewno tartaczne – 13,5 mln m3, papierówka liściasta – 9,9 mln m3, liściaste drewno tartaczne – 1,1 mln m3.

W 2019 r. pozyskano w fińskich lasach także 2,6 mln m3 pozostałości pozrębowych.

Całkowity ubytek drewna, obejmujący pozyskane drewno okrągłe, pozostałości pozrębowe (pozyskane i pozostawione) i drewno martwe, sięgnął 88 mln m3. Przyrost roczny fińskich lasów wynosi ok. 108 mln m3 drewna okrągłego. Instytut Luke szacuje maksymalny roczny potencjał fińskich lasów w zakresie zrównoważonego użytkowania w dziesięcioleciu 2016–25 na 80,5 mln m3 drewna okrągłego.

Źródło: www.luke.fi

Badenia-Wirtembergia, Niemcy

Większe wsparcie dla lasów niepaństwowych

Władze landu Badenia-Wirtembergia przeznaczyły ok. 29 mln euro rocznie na pomoc niepaństwowym właścicielom lasów w likwidacji skutków zjawisk klęskowych związanych ze zmianą klimatu. Stosowne rozporządzenie weszło w życie 17 lipca 2020 roku. Wnioski o kompensatę kosztów niezbędnych czynności gospodarki leśnej mogą się odnosić również do działań podejmowanych przed tym terminem. Podstawę wsparcia stanowi subwencja na wyróbkę drewna poklęskowego w wysokości 6 euro/m3. To dwukrotnie więcej od stawki obowiązującej wcześniej. Subwencjonowane są także: korowanie i zrębkowanie drewna poklęskowego, zakładanie poza lasem składnic do przechowywania drewna na mokro i sucho oraz transport surowca na takie składnice. Rozporządzenie przewiduje także subsydia związane z kontraktową ochroną przyrody w lasach. Właściciele lasów mogą otrzymać np. subwencje na pozostawianie starych drzew i kęp ekologicznych oraz ochronę cennych siedlisk leśnych. Całko-wity roczny fundusz na wykonanie rozporządzenia przekracza 34 mln euro.

Źródło: www.forstpraxis.de

Amazonia

Las deszczowy blisko punktu krytycznego

Związana ze zmianą klimatu susza daje się we znaki nie tylko lasom w Europie. Cierpi od niej także amazoński las deszczowy, który doświadcza przy tym wielkich pożarów. Do tego dochodzą rozległe wylesienia.

W pierwszym półroczu 2020 r. ich łączna powierzchnia sięgnęła 3 tys. km2 – to o 26% więcej niż w analogicznym okresie roku wcześniejszego. W samym tylko czerwcu został zniszczony przeszło 1 tys. km2 lasu deszczowego. Jednocześnie w tym samym miesiącu, na początku amazońskiego sezonu pożarowego, naukowcy naliczyli już prawie 2 250 pożarów na obszarze lasu deszczowego, co oznacza wzrost o 18% w stosunku do czerwca 2019 roku. Tak licznych pożarów nie notowano o tej porze roku od 13 lat. Obserwacje wskazują na to, że w 2020 r. sytuacja pożarowa może być nawet znacznie gorsza niż w katastrofalnym sezonie pożarowym 2019. Pożary i wylesienia przybierają takie rozmiary, że istnienie amazońskiego lasu deszczowego jako takiego staje się zagrożone. Stracił on już ok. 20% swojej pierwotnej powierzchni. Naukowcy uważają, że przy utracie 25% powierzchni osiągnięty zostanie punkt krytyczny. Wtedy klimat regionalny może się zmienić tak dalece, że rozległe połacie lasu deszczowego zaczną się przekształcać w busz. W rezultacie większość lasu amazońskiego przestanie pełnić niezwykle ważną funkcję, jaką jest ochrona klimatu Ziemi.

Źródło: www.forstpraxis.de

Wielka Brytania

Inwestowanie w pojedyncze drzewa na plantacji

Londyńska firma SmartForest oferuje jako jednostki lokaty kapitału tzw. tokeny – cyfrowe prawa własności mogące być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym – odnoszące się do konkretnych drzew rzeczywistych. Dzięki tego rodzaju tokenom możliwe jest inwestowanie w lasy i plantacje także mniejszych kwot. Normalnie inwestycje leśne wymagają dużych sum, ponieważ wiążą się ze zmianą właściciela całych powierzchni leśnych. W systemie opartym na tokenach każde pojedyncze drzewo jest znormalizowaną jednostką lokaty kapitału. Firma SmartForest gwarantuje wypłaty zysku z inwestycji, jak również wypłatę ubezpieczenia w przypadku wypadnięcia drzewa. Przyznaje jednak, że tokeny na drzewa są lokatami wysokiego ryzyka, ponieważ nie można przewidzieć, jak po-szczególne drzewa będą się rozwijać.

Inwestowanie w pojedyncze drzewa odbywa się za pośrednictwem witryny internetowej firmy SmartForest. Inwestor wybiera drzewo i płaci za nie. Plantacje firmy znajdują w cieplejszych państwach UE, takich jak Bułgaria, Chorwacja i Słowenia. Do wyboru są, jak dotąd, cztery różne odmiany paulowni. Co sześć miesięcy, po zgromadzeniu partii zamówień, firma SmartForest zleca przedsiębiorstwom partnerskim zakładanie nowych plantacji. Plantacyjna uprawa drzew podlega audytowi, w którym może uczestniczyć każdy inwestor. W okresie od posadzenia do pozyskania drzew inwestorom udostępniane są różne informacje o ich lokatach, takie jak np. szacunkowa cena drewna czy ilość związanego CO2. Inwestorzy mogą czekać do momentu pozyskania drzew i wypłaty zysku lub wcześniej sprzedać swoje tokeny.

Źródło: www.forstpraxis.de

Słowacja – Wypowiadają umowy z odbiorcami drewna Szwecja – Kobieta szefową zrzeszenia Södra Federacja Rosyjska – Promocja sadzonek kontenerowych Austria – Pakiet leśny o wolumenie 400 mln euro Finlandia – Nowa identyfikacja wizualna Metsähallitusa

Słowacja

Wypowiadają umowy z odbiorcami drewna

Lasy Republiki Słowackiej (LSR), zarządzające słowackimi lasami państwowymi, podjęły pod koniec lipca 2020 r. decyzję o wypowiedzeniu 119 ramowych umów z odbiorcami drewna o łącznej masie ok. 3 mln m3. Gwoli porównania: LSR, które mają w swojej pieczy ok. 48% słowackich lasów, dostarczają na rynek blisko 4 mln m3 drewna rocznie.

Matej Vigoda, który został dyrektorem generalnym LSR po wyborach parlamentarnych i uformowaniu się nowego rządu na Słowacji w marcu br., tak tłumaczy wypowiedzenie większości umów o sprzedaż drewna: – Główną przyczyną są poważne wątpliwości co do transparentności postępowania przy ich zawieraniu. Ponadto przedsiębiorstwu brakuje środków na to, by w pełni zrealizować te umowy. Okres wypowiedzenia ramowych umów z odbiorcami drewna zależy od okresu, na jaki je zawarto. Najczęściej wynosi 6 lub 12 miesięcy. LSR zapewniają, że nowe umowy będą zawierane w sposób przejrzysty. Będą też z jednej strony odpowiadać możliwościom przedsiębiorstwa, a z drugiej – nadal zawierać elementy wsparcia słowackich przetwórców drewna.

Dotychczas LSR zawierały ze słowackimi przetwórcami drewna umowy na okres od 3 do 5 lat. Deklarowanym celem było umożliwienie przedsiębiorcom inwestowania w rozwój firm oraz tworzenia i utrzymywania miejsc pracy. Dyrektor Vigoda uważa jednak, że wcześniej LSR nie zawsze kierowały się potrzebami lasu, dając pierwszeństwo interesom jednostek i wybranych interesariuszy państwowego leśnictwa. Gdy Vigoda obejmował szefostwo LSR, zapowiedział, że postara się kierować lasami państwowymi tak, aby społeczeństwo nie odczuwało różnicy między leśnikiem a ekologiem, tym bardziej, że sam jest, jak powiedział, jednym i drugim.

Po wyborach parlamentarnych, które odbyły się 29 lutego 2020 r., doszło na Słowacji do zmiany rządzącej opcji politycznej: koalicję zdominowaną przez socjaldemokrację zastąpiła koalicja centroprawicowa. Matej Vigoda został mianowany p.o. dyrektorem generalnym LSR już w cztery dni po zaprzysiężeniu nowego rządu słowackiego. Później wygrał konkurs na to stanowisko.

Źródło: www.lesy.sk

Szwecja

Kobieta szefową zrzeszenia Södra

Lotta Lyrå została wyznaczona przez radę nadzorczą Södry – gospodarczego zrzeszenia prywatnych właścicieli lasów w południowej Szwecji – na prezesa i zarazem dyrektor generalną firmy. Zastąpi ona Petera Karlssona, który był p.o. prezesem i dyrektorem generalnym Södry od 20 lutego 2020 roku. Lotta Lyrå pełniła dotychczas funkcję dyrektor generalnej firmy Clas Ohlsson. Zajmowała również wysokie stanowiska w koncernie IKEA. Wcześniej pracowała w Södrze, gdzie była szefową zespołu ds. produktywności całej firmy i menedżerką tartaku w miejscowości Mönsterås.

Södra zrzesza ok. 52 tys. prywatnych właścicieli lasów. Należą do nich posiadłości leśne o łącznej powierzchni 2,6 mln ha, zorganizowane w 36 nadleśnic-twach zrzeszeniowych. Członkowie Södry są także właścicielami koncernu leśno-drzewnego, w skład którego wchodzą trzy podstawowe segmenty: Södra Skog (gospodarka leśna), Södra Cell (przemysł celulozowy) i Södra Wood (przemysł drzewny). W 2019 r. Södra zanotowała zysk operacyjny w wysokości 2,58 mld koron (ok. 1,04 mld zł). Wartość sprzedaży netto osiągnęła poziom 23,18 mld koron (ok. 9,39 mld zł).

Źródło: www.sodra.com

Federacja Rosyjska

Promocja sadzonek kontenerowych

Liczba sadzonek leśnych z zakrytym systemem korzeniowym produkowanych w Rosji wzrosła w ciągu trzech lat o 18%. W 2019 r. wyprodukowano ich 64 mln sztuk. W materiał sadzeniowy z zakrytym systemem korzeniowym zaopatruje rosyjską gospodarkę leśną 9 kompleksów szklarniowych i 5 ośrodków selekcyjno-nasiennych. Są one zlokalizowane w Karelii, Komi, Mari El, Tatarstanie, w krajach Ałtajskim i Chabarowskim oraz w obwodach archangielskim, wołogodzkim, woroneskim, irkuckim, leningradzkim, niżnonowogrodzkim i pskowskim. Od 2022 r. zalesienia kompensacyjne, do których zobowiązane są podmioty dokonujące wylesień na potrzeby niezbędnych inwestycji, mają być realizowane wyłącznie przy użyciu sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym. Ponadto przewiduje się zwiększenie do 2030 r. powierzchniowego udziału zalesień z zastosowaniem takich sadzonek w całości zalesień sztucznych do 45%, a w strefie intensywnego zalesiania do 50%.

Źródło: www.rosleshoz.gov.ru

Austria

Pakiet leśny o wolumenie 400 mln euro

Rząd austriacki przygotował pakiet wsparcia leśnictwa. Na inwestycje w gospodarkę leśną dostosowaną do klimatu przeznaczono 350 mln euro, na ulgi podatkowe – 50 mln euro. Subsydiowanych ma być dziesięć następujących działań: odnawianie powierzchni poklęskowych, przebudowa drzewostanów w kierunku lasów mieszanych o większej rezyliencji klimatycznej, ochrona lasu przed kornikami, zakładanie składnic do składowania drewna poklęskowego na mokro i na sucho, mechaniczne korowanie (wyposażenie harwesterów w specjalne głowice), zapobieganie pożarom leśnym i ich zwalczanie, badania w zakresie wytwarzania biopaliw leśnych, programy badawcze dotyczące rezyliencji klimatycznej lasów, użytkowanie drewna jako budulca i wzmaganie bioróżnorodności (rozwój sieci rezerwatów lasów naturalnych, tworzenie pomostowych siedlisk leśnych jako ogniw połączeń ekologicznych i in.). Elisabeth Köstinger, minister odpowiedzialna za leśnictwo w centralnym rządzie austriackim, określiła pakiet leśny największą w historii Austrii inwestycją w jej lasy.

Źródło: www.forstpraxis.de

Finlandia

Nowa identyfikacja wizualna Metsähallitusa

Fińskie parkowo-leśne gospodarstwo państwowe Metsähallitus opracowuje swoją nową strategię. Ma ona lepiej osadzić działalność gospodarstwa w ramach globalnych wyzwań, takich jak cele zrównoważonego rozwoju ONZ czy zmiana klimatu. – Naszym celem jest zapewnienie wszystkim – także przyszłym pokoleniom – możliwości cieszenia się przyrodą i wartościami przez nią tworzonymi – mówi Juha Niemelä, dyrektor generalny Metsähallitusa.

Pracom nad nową strategią towarzyszy zmiana profilu identyfikacji wizualnej gospodarstwa. Nowe logo zostało zaprojektowane we współpracy z agencją reklamową KMG w Turku. W czerwcu 2020 r. Metsähallitus uruchomił nową wersję swojej witryny internetowej. Ma ona zapewnić poziom dostępności AA wg standardu WCAG 2.1.

Źródło: www.metsa.fi