Z zagranicy

Kanada – Wystartował federalny program zalesieniowy Słowacja – Projekt poprawy stanu obszarów Natura 2000 Szwecja – Największe w historii szkody od kornika  

Kanada

Wystartował federalny program zalesieniowy

Kanadyjski rząd federalny w grudniu 2020 r. uruchomił 10-letni program posadzenia 2 mld drzew w ramach zalesień na terenach zurbanizowanych i restytucji lasu na powierzchniach dotkniętych klęskami pożarów i szkodników owadzich. Program, na którego realizację rząd przeznaczył 3,16 mld dolarów, ma umożliwić ograniczenie kanadyjskiej emisji gazów cieplarnianych o 12 megaton do 2050 r. i stworzenie 4,3 tys. nowych miejsc pracy.

Tegorocznej wiosny rząd planuje rozpocząć sadzenie drzew na terenach zurbanizowanych w całym kraju. Budowa infrastruktury obsługującej program rozpoczęła się pod koniec 2020 roku. Zawierane są długookresowe układy partnerskie. Rząd dąży przy tym do zacieśnienia swoich związków z firmami zajmującymi się gospodarką leśną, stowarzyszeniami reprezentującymi branżę leśno-drzewną i przedsiębiorstwami prowadzącymi szkółki leśne i plantacje nasienne. Współpracuje również ze społecznościami ludności rdzennej, samorządami, organizacjami zainteresowanymi wspieraniem inicjatyw sadzenia drzew na dużą skalę, zrzeszeniami właścicieli lasów, prywatnymi właścicielami gruntów i z wieloma innymi grupami. Program przewiduje monitoring udatności zalesień i pomiar ilości sekwestrowanego przez nie węgla. W ramach normalnego odnawiania lasu kanadyjska branża leśno-drzewna sadzi ok. 600 mln sadzonek rocznie. Rządowy plan posadzenia dodatkowo 2 mld drzew został przyjęty z zadowoleniem przez Stowarzyszenie na rzecz Produktów Branży Leśno-Drzewnej w Kanadzie (FPAC). – Mamy wypróbowaną, przetestowaną i funkcjonalną sieć partnerów oraz najlepsze na świecie know-how właśnie tutaj, w Kanadzie, dzięki czemu możemy z powodzeniem sadzić drzewa na dużą skalę – mówi Derek Nighbor, prezes i dyrektor generalny FPAC. Federalny program zalesień został pozytywnie oceniony również przez organizację Sustainable Forestry Initiative (SFI), firmującą jeden z systemów certyfikacji lasów stosowanych w Kanadzie, i niezarobkową organizację Project Learning Tree Canada (PLT Canada), wspierającą młodych ludzi wkraczających na kanadyjski rynek zielonych miejsc pracy.

Źródło: www.woodbusiness.ca

Słowacja

Projekt poprawy stanu obszarów Natura 2000

Słowackie Ministerstwo Środowiska przedstawiło w grudniu 2020 r. pierwszy długofalowy zintegrowany projekt LIFE mający na celu poprawę stanu obszarów Natura 2000 i ich połączeń, wzmocnienie stosownego zaplecza kadrowego i podniesienie świadomości ekologicznej na Słowacji. Projekt będzie realizowany w ciągu najbliższych 10 lat.

Jego fundusz wyniesie 16,5 mln euro, z czego prawie 10 mln euro będzie pochodzić ze środków unijnych. W planach są m.in. działania z zakresu rewitalizacji rzek, ochrony siedlisk torfowiskowych oraz restytucji muraw i mokradeł. Oprócz Ministerstwa Środowiska w realizację projektu zaangażowane są takie instytucje i organizacje, jak: Państwowa Ochrona Przyrody Republiki Słowackiej, WWF Słowacja, Krajowe Centrum Leśnictwa, Instytut Ekologii Stosowanej „Daphne”, Słowackie Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej i Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie. Instytucjami współpracującymi są: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Słowacka Agencja Środowiska i Politechnika w Zwoleniu.

Źródło: www.lesmedium.sk

Szwecja

Największe w historii szkody od kornika

Zgodnie z ostatecznymi wynikami inwentaryzacji szkód wyrządzonych w szwedzkich lasach przez kornika drukarza jego łupem w 2020 r. padło prawie 8 mln m3 świerkowych zasobów drzewnych. Wyjątkowo suche lato roku 2018 nadal mocno daje się we znaki szwedzkim drzewostanom świerkowym.

– Pomimo bardziej zróżnicowanej letniej pogody i wielu wysiłków podejmowanych w ciągu ostatnich dwóch lat w celu zwalczania kornika drukarza nadal mamy poważne problemy ze szkodami – mówi Lennart Svensson, krajowy koordynator ds. szkód w lasach w szwedzkiej Agencji Leśnej, która nadzoruje gospodarkę leśną w Szwecji. Inwentaryzacja ubiegłorocznych szkód została przeprowadzona przez Szwedzki Uniwersytet Nauk Rolniczych (SLU) na zlecenie Agencji. W 2020 r. szkodnik masowo zasiedlał świerki zwłaszcza we wschodnich częściach krain Götaland i Svealand. – Całkowite szkody są mniej więcej takie same w obu regionach, ale w przeliczeniu na hektar większy rozmiar osiągają w krainie Svealand, ponieważ mamy tam mniej lasów świerkowych niż w krainie Götaland – dodaje Sören Wulff, specjalista ds. analiz środowiskowych w SLU. Łączna miąższość uszkodzonych zasobów drzewnych w krainach Götaland i Svealand wyniosła odpowiednio 4,1 mln i 3,8 mln m3. Zgodnie z danymi z września i października, tylko ¼ drzew zasiedlonych do tego czasu przez kornika została ścięta, wyrobiona i wywieziona z lasu. Reszta pozostała na pniu.

Podstawą inwentaryzacji były obserwacje na powierzchniach próbnych Krajowej Sieci Taksacji Lasu. W poprzednich latach Agencja stosowała nieco inne metody inwentaryzacji szkód, co oznacza, że dane o ich rozmiarach nie są w pełni porównywalne.

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Opr. A.S.

Litwa – Sprzedaż państwowego drewna Bawaria, Niemcy – Państwowe lasy naturalne objęte ochroną Szwecja – Zmiana metody ewaluacji aktywów leśnych Turyngia, Niemcy – Zakaz wznoszenia turbin wiatrowych w lasach

Litwa

Sprzedaż państwowego drewna

W listopadzie 2020 r. odbyły się w litewskim państwowym Elektronicznym Systemie Sprzedaży Drewna (EMPS) aukcje surowca drzewnego oferowanego przez litewskie Państwowe Gospodarstwo Leśne (VMU) do sprzedaży w ramach umów obejmujących pierwsze półrocze 2021 r. i umów wieloletnich, których okres obowiązywania wynosi z reguły 3–10 lat. Nabywców znalazło 99% drewna z oferty półrocznej i 97% drewna z oferty wieloletniej. Na obydwu aukcjach VMU oferowało do sprzedaży łącznie 1,2 mln m3 drewna.

Na aukcji surowca drzewnego oferowanego do sprzedaży w ramach umów obejmujących pierwszą połowę 2021 r. VMU sprzedało 683 tys. m3 drewna. Uzyskana przez gospodarstwo średnioważona cena drewna wszystkich grup sortymentów wyniosła 42,21 euro/m3(ok. 189 zł). Średnioważona cena 1 m3 drewna wybranych głównych grup sortymentów kształtowała się następująco: krótkie drewno liściaste twarde 197,18 euro (ok. 882 zł); drewno tartaczne 78,41 euro (ok. 351 zł); drewno opakowaniowe 48,40 euro (ok. 217 zł);papierówka 26,70 euro (ok. 119 zł); drewno opałowe 19,56 euro (ok. 88 zł); drewno na płyty 17,89 euro (ok. 80 zł); pozostałości pozrębowe 12,61 euro (ok. 56 zł).

Na aukcji surowca oferowanego do sprzedaży w ramach umów wieloletnich VMU sprzedało 502 tys. m3 drewna. Średnioważona cena drewna wszystkich grup sortymentów wyniosła 35,87 euro/m3 (ok. 161 zł). Średnioważona cena 1 m3 drewna wybranych głównych grup sortymentów kształtowała się następująco: krótkie drewno liściaste twarde 202,62 euro (ok. 907 zł); drewno tartaczne 81,83 euro (ok. 366 zł); drewno opakowaniowe 55,99 euro (ok. 251 zł); papierówka 28,08 euro (ok. 126 zł); drewno opałowe 19,20 euro (ok. 86 zł); drewno na płyty 17,90 euro (ok. 80 zł); pozostałości pozrębowe 13,11 euro (ok. 59 zł).

Litewski rynek drewna wykazuje oznaki stopniowej stabilizacji po gwałtownej zapaści spowodowanej nadpodażą surowca wskutek intensywnych cięć sanitarnych w lasach Europy i obostrzeniami związanymi z pandemią. Ceny drewna wzrosły średnio o 20% w stosunku do okresu sprzed roku.

VMU sprzedaje drewno głównie elektronicznie za pośrednictwem systemu EMPS w ramach półrocznych aukcji ograniczonych (zdecydowana większość wolumenu sprzedaży) i bieżących aukcji otwartych. Wszystkie aukcje przeprowadzane są na platformie internetowej Litewska Giełda Energetyczna, której administratorem jest spółka akcyjna Baltpool. Jej udziałowcami są duże firmy energetyczne, kontrolowane przez państwo litewskie.

Źródło: www.baltpool.eu; www.vivmu.lt

Bawaria, Niemcy

Państwowe lasy naturalne objęte ochroną

Bawarskie władze objęły trwałą ochroną prawną sieć lasów naturalnych wyodrębnionych w Bawarskich Lasach Państwowych (BaySF). Są to lasy szczególnie cenne ekologicznie, które BaySF wyłączyły z użytkowania. Ich łączna powierzchnia sięga 58 tys. ha. – Oddajemy przyrodzie te ogniska różnorodności gatunkowej na stałe, aby mogły się spontanicznie rozwijać bez ingerencji człowieka – mówi Michaela Kaniber, bawarska minister odpowiedzialna za leśnictwo.

Organizacje ekologiczne Sojusz na rzecz Ochrony Przyrody w Bawarii (BN) i Greenpeace Bawaria przyjęły decyzję władz z zadowoleniem, podkreślając, że powinna ona zostać podjęta wcześniej. – Kiedy w 2016 r. przedstawiliśmy wraz z organizacją Greenpeace koncepcję sieci lasów naturalnych, władze landu ją krytykowały. Dziś lasy naturalne są mocno osadzone w bawarskiej polityce w zakresie leśnictwa i ochrony przyrody, stanowiąc podstawowy komponent tejże polityki – wyjaśnia Richard Merger, przewodniczący BN. – To duży krok we właściwym kierunku. Koniecznie jednak potrzebujemy nie tyle małych powierzchni chronionych, rozsianych niczym drobne śruciny na znacznej przestrzeni, ile dużych obszarów leśnych objętych ochroną. Dlatego domagamy się utworzenia parku narodowego w paśmie górskim Steigerwald i wyodrębnienia następnych dużych lasów naturalnych w masywie Spessart, kompleksie leśnym Gramschatz i w Alpach Ammergawskich – zaznacza Volker Oppermann z Greenpeace Bawaria.

Źródło: www.forstpraxis.de

Szwecja

Zmiana metody ewaluacji aktywów leśnych

Począwszy od czwartego kwartału 2020 r. szwedzkie państwowe gospodarstwo leśne Sveaskog ewaluuje swoje aktywa leśne (drzewostany i grunty leśne) w oparciu o dane rynkowe. Po zmianie metody ewaluacji wartość tych składników zasobów majątkowych została określona na poziomie 78–83 mld koron szwedzkich (ok. 34–36 mld zł). Dla porównania: wartość przyjmowana w trzecim kwartale równała się 34 mld koron (ok. 15 mld zł).

W nowej metodzie podstawą ewaluacji aktywów leśnych Sveaskogu są leśne transakcje rynkowe przeprowadzone na terenach, na których znajdują się lasy państwowego gospodarstwa.

Sveaskog jest największym szwedzkim zarządcą lasów. Podlega mu 14% powierzchni leśnej Szwecji. W swojej pieczy gospodarstwo ma obszar o łącznej powierzchni 3,90 mln ha, w tym 3,05 mln ha lasów produktywnych (lasy o przeciętnym przyroście rocznym wynoszącym co najmniej 1 m3/ha).

Źródło: www.sveaskog.se

Turyngia, Niemcy

Zakaz wznoszenia turbin wiatrowych w lasach

Parlament niemieckiego kraju związkowego Turyngia znowelizował w grudniu 2020 r. tamtejszą ustawę o lasach, wprowadzając do niej zakaz wznoszenia na obszarach leśnych turbin wiatrowych. Przeciw zakazowi wypowiedzieli się podczas obszernego wysłuchania publicznego w parlamencie przedstawiciele turyngeńskiego Stowarzyszenia Właścicieli Lasów i przedsiębiorstwa Lasy Turyngii, które zarządza lasami państwowymi tego landu. Po stronie reprezentantów branży leśnej opowiedział się też Benjamin-Immanuel Hoff, minister odpowiedzialny za leśnictwo w rządzie Turyngii. – Wolałbym, żeby głosom przemawiającym za dalszym umożliwieniem budowy turbin wiatrowych w lasach dano więcej posłuchu. Żałuję również, że nie wzięto pod uwagę sprawy szkód w lasach i że pozbawia się ich właścicieli ważnego źródła przychodów poprzez zakazanie instalacji wiatrowych w lasach. Jest to szczególnie przykre w dramatycznej sytuacji gospodarczej, w jakiej znajduje się wielu właścicieli lasów z powodu szkód od kornika – mówił minister Hoff.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Niemcy, Szwajcaria – Ograniczyć uprzątanie powierzchni poklęskowych Dolna Saksonia, Niemcy – Utrata połowy świerków w ciągu trzech lat Badenia-Wirtembergia, Niemcy – Pierwszy ogród drewna martwego Ukraina – Nowy park narodowy Niemcy – Start leśnego pakietu prokoniunkturalnego  

Niemcy, Szwajcaria

Ograniczyć uprzątanie powierzchni poklęskowych

Taki postulat na łamach czasopisma „Nature Communications”, w artykule „Estimating retention benchmarks for salvage logging to protect biodiversity”, przedstawił międzynarodowy zespół naukowców skupionych wokół dr. Simona Thorna, ekologa leśnego z Uniwersytetu Würzburskiego w Niemczech.

Lasy na całym świecie w coraz większym stopniu doświadczają huraganów, pożarów, klęskowych gradacji korników i innych zaburzeń naturalnych. Powszechną praktyką jest likwidacja skutków tych zaburzeń, czyli jak najszybsze uprzątanie drewna poklęskowego.

– Praktyka ta stanowi jednak dodatkowe zaburzenie, które negatywnie wpływa na różnorodność biologiczną – podkreśla dr Simon Thorn. Podczas uprzątania powstają szkody glebowe, usuwana jest większość drewna martwego i tracone są takie struktury, jak podniesione karpy. – Dlatego pewną część powierzchni poklęskowych należy wyłączyć z uprzątania – postuluje dr Thorn.

Lasy, w których zaburzenia naturalne pozostają zachowane bez ingerencji człowieka, należą do najbardziej zagrożonych siedlisk na świecie. – Dotychczas nie było dostępnych miarodajnych danych o tym, jaka część powierzchni naturalnie zaburzonego lasu powinna pozostać nieuprzątnięta, żeby możliwie optymalnie wzmagać gatunkową różnorodność roślin, ptaków, owadów i grzybów – zaznacza dr Thorn. Aby wypełnić tę lukę, międzynarodowy zespół naukowców przeanalizował zgromadzone na całym świecie dane dotyczące naturalnych zaburzeń w lasach. Analiza wykazała, że jeżeli nieuprzątnięte pozostaje 75% naturalnie zaburzonego obszaru leśnego, to zachowane zostaje 90% jego bogactwa gatunkowego. Jeśli pozostawia się nieuprzątniętą tylko połowę zaburzonego lasu, traci się mniej więcej ¼ gatunków. – Te liczby mogą służyć jako uproszczone wskaźniki przy pozostawianiu lasów zaburzonych – mówi dr Thorn.

Źródło: www.uni-wuerzburg.de

Dolna Saksonia, Niemcy

Utrata połowy świerków w ciągu trzech lat

Zgodnie z wynikami ostatniej oceny stanu zdrowotnego lasu, przedstawionymi 17 listopada 2020 r., w niemieckim kraju związkowym Dolna Saksonia od 2017 r. przeszło połowa wszystkich świerków obumarła lub została usunięta ze względów sanitarnych. Pogoda w 2020 r. nie przyniosła złagodzenia kryzysu klimatycznego w dolnosaksońskich lasach. Ponownie było zbyt sucho i ciepło. W rezultacie rozmiar szkód był największy od czasu, kiedy w Dolnej Saksonii zaczęto przeprowadzać regularną ocenę stanu lasu (1984 r.). Obniżoną witalność wykazywały w 2020 r. wszystkie grupy gatunków drzew z wyjątkiem dębów.

Źródło: www.forstpraxis.de

Badenia-Wirtembergia, Niemcy

Pierwszy ogród drewna martwego

Leśny Zakład Doświadczalny Badenii-Wirtembergii (FVA), miasto Walldorf i państwowe leśnictwa położone w granicach kompleksu leśnego Schwetzinger Hardt stworzyły wspólnie pierwszy badeńsko-wirtemberski ogród drewna martwego. Stanowi on część ścieżki edukacyjnej.

FVA realizuje m.in. projekty, których celem jest ochrona gatunków występujących w świetlistych zbiorowiskach leśnych spotykanych w kompleksie Schwetzinger Hardt. Zabiegi ochronne wykonywane w takich zbiorowiskach obejmują usuwanie biomasy, w tym także drewna martwego. Ponieważ również ono jest środowiskiem życia wartym zachowania, postanowiono założyć w sąsiedztwie świetlistych zbiorowisk leśnych ogród drewna martwego.

Źródło: www.forstpraxis.de

Ukraina

Nowy park narodowy

Prezydent Ukrainy wydał 30 listopada 2020 r. dekret ustanawiający nowy park narodowy – Beskidy Królewskie (Koroliws’ki Beskidi) w ukraińskich Bieszczadach. Park rozciąga się między granicą polsko-ukraińską (po polskiej stronie na odcinku Stebnik – Bandrów Narodowy – Michniowiec), Starym Samborem i Jasienicą Zamkową. Nie stanowi jednak zwartego obszaru, a raczej siatkę terenów o łącznej powierzchni 8 997 ha. Tak, jak to często bywa w ukraińskich parkach narodowych, strefa ściśle chroniona zajmuje jedynie ok. ¼ tej powierzchni. Dalszą ¼ stanowi strefa kontrolowanej rekreacji. Niemal połowa obszaru parku to strefa gospodarcza. Aby nowy park stał się rzeczywistością, rząd musi jeszcze określić szczegółowe zasady jego funkcjonowania (co ma zrobić w ciągu 6 miesięcy), powołać administrację i zapewnić środki budżetowe.

Wiosną 2019 r. utworzono w ukraińskich Bieszczadach Park Narodowy „Bojkiwszczina” (12 tys. ha), który sąsiaduje z Beskidami Królewskimi. Powiększono także Użański Park Narodowy na Zakarpaciu o blisko 7 tys. ha.

Źródło: www.kp.org.pl

Niemcy

Start leśnego pakietu prokoniunkturalnego

Niemieckie Federalne Ministerstwo Wyżywienia i Rolnictwa uruchomiło w ostatnim kwartale 2020 r. pierwsze płatności przewidziane w tej części ogólnoniemieckiego pakietu prokoniunkturalnego, która dotyczy gospodarki leśnej. Niemiecki rząd federalny przeznaczył na stymulację rozwoju branży leśnej w warunkach pandemii 700 mln euro, w tym 500 mln euro na subsydia dla lasów prywatnych i samorządowych, 150 mln euro na pobudzanie popytu na drewno i wspieranie budownictwa drewnianego oraz 50 mln euro na inwestycje w cyfryzację leśnictwa i w technikę leśną.

Wypłata federalnych jednorazowych płatności obszarowych dla właścicieli lasów prywatnych i samorządowych ma zostać zakończona do końca 2021 roku. Warunkiem otrzymania płatności (100 euro/ha) jest posiadanie certyfikatu potwierdzającego prowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej (PEFC, FSC). Maksymalna kwota płatności przypadająca na jedno gospodarstwo leśne wynosi 200 tys. euro.

W ramach federalnego subsydiowania inwestycji w technikę leśną stosowane są m.in. dopłaty do zakupu urządzeń do korowania, sprzętu do pielęgnowania lasu, urządzeń do przygotowania gleby, siewników i sadzarek leśnych, sprzętu do budowy dróg leśnych, mobilnych maszyn do obróbki drewna, dronów, sprzętu ppoż. i środków ochrony pracy. W ograniczonym zakresie dofinansowywany jest zakup sprzętu do pozyskiwania i zrywki drewna (z subsydiowania wyłączone zostały harwestery, forwardery, skidery, kolejki linowe i większe rębarki). Wnioski o dopłaty do inwestycji w technikę leśną mogą być składane do 31 października 2021 roku.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Bawaria, Niemcy – Po raz pierwszy wykazały stratę Francja – Budowa nowej siedziby lasów publicznych Litwa – Mniejsze nasilenie gradacji kornika Słowacja – Właściciele lasów odwołują się do karty praw podstawowych UE Szwajcaria – Fundusz leśny w wydaniu helweckim

Bawaria, Niemcy

Po raz pierwszy wykazały stratę

Bawarskie Lasy Państwowe (BaySF) poniosły w roku gospodarczym 2020 stratę operacyjną w wysokości 36 mln euro (ok. 160 mln zł) – w ich przypadku był to okres obrachunkowy od 1 lipca 2019 r. do 30 czerwca 2020 roku. To pierwszy ujemny wynik finansowy BaySF od 2005 r., w którym zaczęły one działać w formie przedsiębiorstwa państwowego. W ostatnim bilansie BaySF dały wyraźnie o sobie znać negatywne skutki zmian klimatu oraz związany z nimi duży spadek cen drewna. Na bawarskim rynku ceny surowca drzewnego kształtowały się w roku gospodarczym 2020 na poziomie najniższym od 20 lat.

– Znajdujemy się obecnie w najtrudniejszej sytuacji od momentu utworzenia przedsiębiorstwa. Działając w porozumieniu z władzami Bawarii i radą nadzorczą, zastosowaliśmy w bieżącym roku gospodarczym niezbędne środki konsolidacyjne, w tym zarządzanie wydatkami i ograniczone zaciąganie kredytów – informował w październiku 2020 r. Martin Neumeyer, prezes zarządu BaySF. Po opublikowaniu bilansu BaySF podniosły się w Bawarii głosy postulujące radykalne oszczędności kosztów i redukcję zatrudnienia w państwowych lasach. Tym rozwiązaniom stanowczo sprzeciwia się bawarski oddział Związku Leśników Niemieckich (BDF).

BaySF mają pod swoim zarządem blisko 760 tys. ha lasów. Zatrudniają 1 180 pracowników na stanowiskach nierobotniczych oraz 1 270 robotników. W roku gospodarczym 2020 pozyskały 5,2 mln m3 drewna przy przyroście rocznym 6,1 mln m3.

Źródło: www.baysf.de; www.forstpraxis.de

Francja

Budowa nowej siedziby lasów publicznych

W połowie września 2020 r. ruszyła w podparyskiej miejscowości Maisons-Alfort budowa nowej siedziby dyrekcji generalnej francuskiego Krajowego Urzędu ds. Lasów (ONF), który we Francji metropolitalnej sprawuje zarząd nad 1,7 mln ha lasów państwowych i zarazem ma pod swoją opieką 2,9 mln ha lasów samorządowych. Rozpoczęcie robót opóźniło się wskutek kryzysu koronawirusowego.

Cała drewniana konstrukcja budynku zostanie wykonana z materiału pochodzącego z francuskich lasów państwowych. Dyrekcja regionalna ONF Grand-Est dostarczyła 4,7 tys. m3 drewna świerkowego do produkcji belek klejonych warstwowo. Część tego surowca pochodzi z cięć sanitarnych w drzewostanach zasiedlonych przez kornika (pozyskane zawczasu drewno kornikowe nadaje się na budulec). Podłogi zostaną wykonane z sosny i daglezji z lasów zarządzanych przez dyrekcję regionalną ONF Centre-Ouest-Akwitania. Nowa główna siedziba ONF ma zostać oddana do użytku w pierwszym kwartale 2022 roku.

W lasach państwowych Francji metropolitalnej etat cięć wynosi ok. 6 mln m3 drewna, w lasach samorządowych – ok. 8 mln m3.

Sprzedaż drewna z lasów państwowych i dotacje na opiekę nad lasami samorządowymi stanowią odpowiednio ok. 30 i 25% przychodów ONF. Opieka nad lasami samorządowymi odbywa się na podstawie karty lasów samorządowych – umowy zawieranej z francuską Krajową Federacją Gmin Leśnych (FNCOFOR).

Źródło: www.onf.fr

Litwa

Mniejsze nasilenie gradacji kornika

Jak podała litewska Państwowa Służba Leśna (VMT), w 2020 r. powierzchnia ognisk gradacji kornika drukarza w lasach państwowych Litwy była o ¼ mniejsza niż w roku wcześniejszym. Czynnikami, które wg specjalistów z Wydziału Ochrony Sanitarnej Lasu VMT ograniczyły masowe rozmnażanie się szkodnika w drzewostanach świerkowych, były wystarczająca ilość opadów w okresie wegetacyjnym i cięcia sanitarne. Pod koniec 2020 r. ogniska gradacji kornika drukarza skupiały się w nadleśnictwach Janiszki, Troki i Dubrawa. Najwięcej drewna kornikowego pozyskano w nadleśnictwach Janiszki, Soleczniki i Poniewież.

Państwowa Służba Leśna jest organem nadzorującym gospodarkę leśną na Litwie. Podlega Ministerstwu Środowiska. Obszar zadań VMT obejmuje m.in. kontrolę stosowania się wszystkich rodzajów własności leśnej do prawa leśnego, doradztwo fachowe na rzecz właścicieli i zarządców lasów, prowadzenie katastru nieruchomości leśnych, przeprowadzanie inwentaryzacji lasów i udzielanie pozwoleń na pozyskiwanie drewna.

Źródło: www.am.lrv.lt

Słowacja

Właściciele lasów odwołują się do karty praw podstawowych UE

Słowacka Unia Regionalnych Zrzeszeń Właścicieli Lasów Niepaństwowych na Słowacji (ÚNIA), reprezentująca ponad milion właścicieli gruntów leśnych o łącznej powierzchni ok. 1 mln ha, alarmuje, że słowacka administracja państwowa nie przestrzega karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Karta gwarantuje właścicielom ziemi prawo do pobierania z niej pożytków i otrzymywania terminowego i sprawiedliwego odszkodowania w przypadku, gdy możliwość pobierania tych pożytków zostanie ograniczona z uwagi na interes publiczny, który musi być precyzyjnie określony. Tymczasem, wg organizacji ÚNIA w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 sierpnia 2020 r. nie wypłacono słowackim właścicielom lasów w ustawowym terminie łącznie blisko 1,45 mln euro odszkodowania z tytułu ograniczeń w gospodarowaniu, wprowadzonych na podstawie ustawy o ochronie przyrody i krajobrazu.

Aż 2/5 obszaru Słowacji jest zarządzane przez 3 tys. wspólnot gruntowych. Są one kluczowym elementem gospodarki słowackich gmin wiejskich. Zapewniają możliwości zarobkowania 10 tys. osób fizycznych prowadzących działalność w zakresie usług leśnych.

Źródło: www.lesmedium.sk

Szwajcaria

Fundusz leśny w wydaniu helweckim

Właściciele lasów w Szwajcarii zobowiązani są do przekazywania na rzecz szwajcarskiego Zrzeszenia Właścicieli Lasów „WaldSchweiz” odpisu naliczanego od ilości pozyskanego i sprzedanego drewna tartacznego, przemysłowego i energetycznego. Od stycznia 2021 r. stawka odpisu wynosi 0,5 franka szwajcarskiego/m3. Procentowa struktura dystrybucji środków pozyskanych od właścicieli lasów kształtuje się następująco: zasilanie budżetów kantonalnych stowarzyszeń będących członkami organizacji WaldSchweiz – 30%; finansowanie podstawowych świadczeń wypełnianych przez organizację WaldSchweiz – 45%; zasilanie budżetu zrzeszenia Promocja Szwajcarskiego Drewna (SHF) – 25%. Zrzeszenie SHF realizuje projekty stymulujące rozwój szwajcarskiej branży leśno-drzewnej. Oprócz właścicieli lasów wpłat na fundusz SHF dokonują także przedsiębiorcy z branży drzewnej. C

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Austria – Krytykują projekt strategii ochrony bioróżnorodności Indonezja – Nowe prawo zagraża lasom Niemcy – Ile lasów pozostawiono do naturalnego rozwoju? Litwa – Zezwolenie na odstrzał 175 wilków

Austria

Krytykują projekt strategii ochrony bioróżnorodności

Reprezentacje gospodarki leśnej Austrii krytykują założenia projektu austriackiej strategii ochrony bioróżnorodności 2030. Konsultacje ws. założeń zakończyły się 27 września 2020 roku. Przedstawiony przez rząd Austrii dokument konsultacyjny przewiduje zwiększenie zakresu wyłączenia lasów z użytkowania i wzrost ilości drewna martwego na obszarach leśnych.

– Aby chronić owady, nie trzeba wyłączyć 10% lasów z użytkowania, jak to zostało napisane w projekcie. Należy natomiast szybko i znacznie zredukować zużycie ropy naftowej, gazu ziemnego i węgla – twierdzi Rudolf Rosenstatter, szef Związku Leśnego Austrii (WV). Zdaniem Rosenstattera projektowane zapisy strategii nie tylko pogłębią kryzys klimatyczny i regres bioróżnorodności, ale także grożą utratą licznych miejsc pracy związanych z tak ważnym dla Austrii łańcuchem kreowania wartości produkcji drzewnej. Podobnie uważa Felix Montecuccoli, przewodniczący organizacji Gospodarstwa Rolne i Leśne Austria (L&FBÖ). Podkreśla on, że do rozwoju bioekonomii niezbędna jest aktywna gospodarka leśna.

Źródło: www.forstpraxis.de

Indonezja

Nowe prawo zagraża lasom

W październiku 2020 r. parlament Indonezji uchwalił ustawę zbiorczą o tworzeniu miejsc pracy. Nowe przepisy mają ponad 1 000 stron i zmieniają 79 obowiązujących aktów prawnych tak, aby ułatwić inwestycje poprzez uelastycznienie rynku pracy i ograniczenie biurokracji. Uchwalenie ustawy zbiorczej wywołało protesty na ulicach. Dziesiątki tysięcy Indonezyjczyków dało wyraz swoim obawom przed społecznymi i ekologicznymi skutkami prawa, którego projekt nie był konsultowany z reprezentacjami społeczeństwa obywatelskiego.

Indonezyjskie organizacje pozarządowe zajmujące się lasami są bardzo zaniepokojone tym, że ustawa zbiorcza doprowadzi do intensyfikacji wylesiania. Już w kwietniu 2020 r. organizacja Madani zwracała uwagę na zawarte w projekcie przepisy, które osłabiają ochronę środowiska i zwiększają niebezpieczeństwo utraty lasów naturalnych. Analizy skutków ustawy wskazują, że aż pięć indonezyjskich prowincji może stracić z powodu wylesiania wszystkie swoje lasy naturalne najpóźniej do 2056 roku. Organizacja Madani ostrzega, że stracona zostanie szansa na zachowanie 3,4 mln ha lasów naturalnych znajdujących się w granicach obszarów objętych koncesjami na plantacyjną uprawę palmy olejowej.

Źródło: www.fern.org

Niemcy

Ile lasów pozostawiono do naturalnego rozwoju?

Zgodnie z niemiecką Narodową Strategią na rzecz Różnorodności Biologicznej do 2020 r. miało zostać w Niemczech pozostawione do naturalnego rozwoju 5% ich powierzchni leśnej i 10% lasów publicznych. Leśny Zakład Badawczy Niemiec Północno-Zachodnich (NW-FVA) rozpoczął w październiku minione-go roku bilansowanie wyników realizacji strategii. W ramach odpowiedniego przedsięwzięcia badawczego (projekt NWeos), obejmującego liczne podmioty związane z leśnictwem, są gromadzone dane o lasach trwale pozostawionych do naturalnego rozwoju. Za takie lasy uznawane są powierzchnie leśne o wielkości co najmniej 0,3 ha, na których nigdy nie wykonuje się ani czynności z zakresu użytkowania lasu, ani zabiegów pielęgnacyjnych z zakresu ochrony przyrody i jest to zagwarantowane prawnie. Oprócz ustalenia powierzchni lasów trwale pozostawionych do naturalnego rozwoju celem projektu NWeos jest pozyskanie informacji o praktyce wdrażania strategii i możliwościach zwiększenia powierzchni obszarów leśnych wyłączonych z użytkowania.

Źródło: www.forstpraxis.de

Litwa

Zezwolenie na odstrzał 175 wilków

Litewskie Ministerstwo Środowiska ustaliło limit odstrzału wilków w roku łowieckim 2020/21 na poziomie 175 osobników. Naukowcy szacują, że na Litwie są co najmniej 54 grupy rodzinne. Litewski okres polowań na wilki trwa od 15 października do 31 marca roku następnego. W razie wyczerpania limitu sezon kończy się odpowiednio wcześniej.

Wg Algirdasa Klimavičiusa, szefa zespołu ds. polityki w zakresie ochrony przyrody w Ministerstwie Środowiska, regulacja populacji wilków wymaga ostrożności, ponieważ zwierzęta te odgrywają bardzo ważną rolę w ekosystemie. Zabijając mniejsze drapieżniki, wilki pomagają w ochronie zagrożonych gatunków ptaków lęgowych. Badania wykazały, że podwojenie liczby wilków czterokrotnie zmniejsza liczebność mniejszych drapieżników. Wilki przyczyniają się również do ograniczenia wzrostu liczebności zwierzyny płowej, a tym samym do zmniejszenia rozmiaru szkód wyrządzanych przez nią w lasach.

Źródło: www.am.lrv.lt

Nadrenia-Palatynat, Niemcy – Lasy bukowe wyłączone z użytkowania Wielka Brytania – Powierzchnia leśna mogłaby się podwoić Litwa – Wzrost lesistości Szwajcaria – Skład gatunkowy w warunkach zmiany klimatu Litwa – Inwestycje w ochronę przeciwpożarową Czechy – Kompensata za szkody od kornika

Nadrenia-Palatynat, Niemcy

Lasy bukowe wyłączone z użytkowania

Lasy Krajowe Nadrenii-Palatynatu, zarządzające lasami państwowymi tego landu, wstrzymały regularne pozyskiwanie drewna w zwartych kompleksach starych, zwłaszcza ponadstuletnich, lasów bukowych. Zaniechanie cięć jest elementem ich ochrony przed skutkami zmiany klimatu. Utrzymanie okapu drzewostanów bukowych w możliwie zwartym stanie ma ograniczyć negatywny wpływ wysokich temperatur i silnego promieniowania słonecznego na drzewa i ekosystem. Wstrzymanie cięć obowiązuje wstępnie do końca okresu wegetacyjnego w 2021 roku. Drzewostany wyłączone z użytkowania są monitorowane przez naukowców z Zakładu Badawczego Ekologii Lasu i Gospodarki Leśnej (FAWF) w miejscowości Trippstadt.

W nadreńsko-palatynackich lasach państwowych wstrzymano także pozyskiwanie świeżego, niezasiedlonego przez kornika drewna świerkowego. W tym przypadku celem jest odciążenie rynku drewna.

Źródło: www.forstpraxis.de

Wielka Brytania

Powierzchnia leśna mogłaby się podwoić

W połowie września 2020 r. zakończyły się publiczne konsultacje ws. brytyjskiego rządowego programu zalesieniowego. Organizacja Rewilding Britain, promująca projekty renaturalizacji środowiska przyrodniczego, uważa, że odpowiednie wykorzystanie sukcesji naturalnej na gruntach niezalesionych pozwoliłoby na stosunkowo szybkie podwojenie powierzchni leśnej Wielkiej Brytanii, i to w sposób efektywniejszy oraz o wiele tańszy od planowanego przez rząd zalesiania przez sadzenie.

Rewilding Britain działa na rzecz zwiększenia brytyjskiej lesistości z obecnych 13% do 26% w 2030 roku. Tymczasem rządowy program zalesieniowy zakłada, że np. pokrycie Anglii lasami wzrośnie z 10% w 2020 r. do 12% w 2050 roku. Fundusz programu kształtuje się na poziomie 50 mln funtów szterlingów. Wg Rewilding Britain podwojenie powierzchni leśnej Wielkiej Brytanii wymagałoby nakładów w wysokości co najmniej 500 mln funtów.

Źródło: www.forstpraxis.de

Litwa

Wzrost lesistości

W ciągu ostatnich dwudziestu lat lesistość Litwy wzrosła o 3,4%.

Od 1997 r. powierzchnia litewskich lasów zwiększyła się o 218,9 tys. ha i obecnie wynosi 2,2 mln ha. To 1/3, a dokładnie 33,7% terytorium kraju.

Można się spotkać z opinią, że wzrost lesistości nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji i że wzrasta tylko powierzchnia gruntów leśnych, a nie powierzchnia drzewostanów. Jednak statystyki jednoznacznie potwierdzają, że zwiększa się również powierzchnia leśna zalesiona. Dwie dekady temu drzewostany zajmowały powierzchnię 1,95 mln ha, a obecnie jest to 2,06 mln ha.

Litewski miąższościowy etat cięć wynosi średnio 7–7,5 mln m3 drewna. To ok. 70% przyrostu rocznego. Zręby są odnawiane w ciągu trzech lat. Litewski pro-gram zwiększania lesistości przewiduje zalesianie 8 tys. ha gruntów rocznie. Docelowa lesistość została ustalona na poziomie 35–38%.

Źródło: www.am.lrv.lt

Szwajcaria

Skład gatunkowy w warunkach zmiany klimatu

Prototypowy program użytkowy Tree App wspiera szwajcarskich leśników i właścicieli lasów przy wybieraniu i promowaniu gatunków drzew nadających się do hodowli lasu na danym siedlisku ekologicznym w określonym miejscu kraju w warunkach zmieniającego się klimatu.

W aplikacji do wyboru są dwa warianty zmiany klimatu do 2099 r. – umiarkowany i intensywny. Użytkownik programu wprowadza doń rodzaj leśnego siedliska ekologicznego (w Szwajcarii wyróżniono 300 takich siedlisk). Przy tym program pomaga prawidłowo określić siedlisko. To ono bowiem ma decydujący wpływ na wskazówki dotyczące odnawiania i pielęgnowania lasu. Program Tree App jest aplikacją internetową, otwieraną w przeglądarce. Stworzyły go dwie szwajcarskie instytucje – Federalny Urząd ds. Środowiska (BAFU) i Federalny Instytut Badań nad Lasem, Śniegiem i Krajobrazem (WSL).

Źródła: www.forstpraxis.de; tree-app.ch/

Opr. A.S.

Litwa

Inwestycje w ochronę przeciwpożarową

Litewskie Państwowe Gospodarstwo Leśne (VMU) nie ustaje w inwestowaniu w ochronę przeciwpożarową lasów. W najbliższym czasie wszystkie nadleśnictwa mają zostać w pełni włączone do sieci cyfrowej mobilnej łączności radiowej (SMRRT) stosowanej przez litewskie służby ratownicze. W październiku 2020 r. VMU podpisało umowy na dostawę i instalację pierwszych 208 cyfrowych stacji radiowych. Zakupiło również siedem większych wozów strażackich, mogących przewozić co najmniej 2 m3 wody.

W sezonie pożarowym lasy Litwy są monitorowane przez naziemny system automatycznego wykrywania pożarów leśnych utrzymywany przez VMU. System ten jest obsługiwany przez ok. 50 osób. VMU utrzymuje również 57 zespołów pożarowych, które w sezonie liczą 250 osób. Dodatkowo w odwodzie pozostaje ok. 300 specjalistów, którzy są mobilizowani w przypadku wielkich pożarów. Na dostrzegalniach stale dyżuruje 30 obserwatorów.

VMU zarządza lasami państwowymi o powierzchni ok. 1 mln ha, co stanowi niespełna połowę całkowitej powierzchni leśnej Litwy. Zatrudnia blisko 2,7 tys. pracowników, w tym ok. 1,5 tys. osób na stanowiskach nierobotniczych. Pozyskuje rocznie 3,6 mln m3 drewna przy przyroście 9,1 mln m3. W pieczy VMU znajduje się państwowy system powszechnej ochrony lasów przed pożarami.

Źródło: www.vivmu.lt

Czechy

Kompensata za szkody od kornika

Stawka dotacji kompensującej szkody od kornika powstałe w 2019 r. w czeskich lasach niepaństwowych miała pierwotnie wynieść 398 koron (ok. 67 zł) za 1 m3 wyrobionego drewna kornikowego.

Do Ministerstwa Rolnictwa, które w Czechach odpowiada za resort leśnictwa, wpłynęło w sumie ponad 10,7 tys. wniosków o dotacje kompensacyjne o łącznym wolumenie 5,3 mld koron, co stanowi sumę o 1,33 mld wyższą od kwoty przeznaczonej na ten rodzaj wsparcia i odpowiada 13,4 mln m3 wyrobionego drewna kornikowego.

Ministerstwo zdecydowało więc, że kompensata zostanie każdorazowo zredukowana mniej więcej o 25%.

W 2020 r. o dotację kompensacyjną mogły się wyjątkowo ubiegać również podmioty państwowe. Warunki przyznania i redukcji kompensaty są generalnie takie same jak w przypadku właścicieli lasów niepaństwowych.

Źródło: www.silvarium.cz

Opr. A.S.

Słowacja – Odwołanie dyrektora generalnego lasów państwowych Niemcy – Austria – Wysokorozdzielcza mapa luk w okapie lasów Europy Bawaria, Niemcy – Powiększenie Lasu Bawarskiego  

Słowacja

Odwołanie dyrektora generalnego lasów państwowych

Lasy Republiki Słowackiej (LSR), zarządzające słowackimi lasami państwowymi, przechodzą proces gruntownej transformacji. Celem jest podniesienie efektywności ekonomicznej państwowego gospodarstwa leśnego przy zapewnieniu wypełniania przez nie niezbędnych świadczeń ekosystemowych na rzecz społeczeństwa. Przeobrażenia zachodzą w trudnym okresie, kiedy na stan lasów w znaczący sposób wpływa zmiana klimatu. Zharmonizowanie funkcji społecznych chroniących wartości tak cenne jak czysta woda i czyste powietrze, niezdegradowana gleba i bogata bioróżnorodność z dynamiczną polityką ekonomiczną wymaga daleko idących zmian w ładzie korporacyjnym. Ich przeprowadzenie wymaga od kierownictwa gospodarstwa dużego doświadczenia menedżerskiego oraz zaangażowania.

– Aby zdynamizować proces transformacji, w piątek, 27 listopada 2020 r., odwołałem Mateja Vigodę ze stanowiska dyrektora generalnego przedsiębiorstwa państwowego LSR. Matej Vigoda to uczciwy leśnik, którego osobiście szanuję i który w przeszłości działał bardzo walecznie. Jednak pod jego kierownictwem doszło do stagnacji  w transformacji firmy. Brakowało jasnej wizji, zasadniczych kroków reformatorskich i usuwania nieuczciwych ludzi ze stanowisk. Kierowanie 3 507 pracownikami w ramach tak gruntownej reformy wymaga energiczniejszego podejścia i determinacji. Naszym obowiązkiem jest prowadzenie polityki personalnej zapewniającej osiągnięcie celu, którym są stabilne i zdrowe lasy. To one są najlepszą zieloną infrastrukturą naszego kraju. Główny ciężar odpowiedzialności realizacyjnej spoczywa na tych pracownikach LSR, którzy są reformatorami. I na takich polegam – komentował swoją decyzję Ján Mičovský, szef Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, któremu na Słowacji podlega gospodarka leśna.

Odwołanie Mateja Vigody ze stanowiska dyrektora generalnego LSR zaskoczyło komentatorów z branży leśnej. Po ostatnich wyborach parlamentarnych na Słowacji, które odbyły się 29 lutego 2020 r., doszło u naszych południowych sąsiadów do zmiany rządzącej opcji politycznej: koalicję zdominowaną przez socjaldemokrację zastąpiła koalicja centroprawicowa. Matej Vigoda został mianowany p.o. dyrektorem generalnym LSR już w cztery dni po zaprzysiężeniu nowego rządu słowackiego. Później wygrał konkurs na to stanowisko. Gdy Vigoda obejmował szefostwo LSR, zapowiedział, że postara się kierować lasami państwowymi tak, aby społeczeństwo nie odczuwało różnicy między leśnikiem a ekologiem.

Bezpośrednio po odwołaniu Vigody dwóch spośród trzech dyrektorów działów w dyrekcji generalnej LSR ustąpiło ze swoich stanowisk. Byli to Jaroslav Poláček z działu ekonomiczno-handlowego i Eduard Apfel z działu produkcyjno-technicznego. – Dziś w LSR miała miejsce rewolucja w sensie negatywnym. Minister Mičovský odwołał bardzo sprawnego, mądrego, roztropnego i uczciwego inżyniera Vigodę ze stanowiska dyrektora generalnego. Przyszedłem do firmy z przeświadczeniem – iluzorycznym, jak się okazało – że będziemy zmieniać ją na lepsze poprzez wprowadzanie uczciwych, funkcjonalnych i profesjonalnych procedur. Wg mnie inżynier Vigoda spełnia wszystkie warunki. Teraz nie chcę kontynuować pracy w firmie i ustępuję – powiedział Apfel.

Transformacja LSR zakłada ustanowienie przejrzystych relacji ekonomicznych gospodarstwa i zmianę jego struktury organizacyjnej w taki sposób, aby leśnicy mogli poświęcić się głównie pracy w terenie. Przy tym priorytetem pozostaje stopniowe przechodzenie na bliższe natury formy gospodarki leśnej na jak największej powierzchni. Wymaga to rozwijania potencjału ludzkiego, wykorzystywania najnowszej wiedzy naukowej i stosowania nowoczesnych technologii. Gospodarka leśna bliska natury musi odpowiadać możliwościom ekonomicznym państwowego gospodarstwa leśnego.

Dyrektor generalny LSR jest wyłaniany w drodze konkursu. Do czasu jego rozstrzygnięcia minister Mičovský wyznaczył do pełnienia funkcji p.o. dyrektora generalnego LSR Tomáša Čukę, dotychczasowego dyrektora regionalnego gospodarstwa leśnego LSR w Levicach. – Zainteresowała mnie ta oferta. Mam świadomość ogromnego zaufania, jakim obdarza mnie minister, a przede wszystkim odpowiedzialności za zarządzanie największą firmą leśną na Słowacji. Mogę teraz zmienić to, co do tej pory krytykowałem. Ostatecznym celem moich decyzji ma być hodowla zdrowego lasu na Słowacji zgodnie z zasadami gospodarki leśnej bliskiej natury z naciskiem na zrównoważony rozwój tej gospodarki, tak aby zabezpieczone były wszystkie funkcje lasu – powiedział Tomáš Čuka.

Odchodzący dyrektor generalny, Matej Vigoda, pokreślił konieczność kontynuowania rozpoczętych zmian i procesów. – Uważam, że Tomáš Čuka nie zejdzie z drogi, na którą wkroczyliśmy. Trzeba sfinalizować założenia polityki handlowej i utrzymać obrany przez nas kurs na gospodarkę leśną bliską natury. Jest to kluczowe nie tylko dla firmy, ale także dla całego kraju – zaznaczył Vigoda.

LSR mają pod swoim zarządem blisko 900 tys. ha lasów, co stanowi ok. 44% wszystkich lasów Słowacji. Realizują blisko 47% całości dostaw surowca drzewnego na słowacki rynek. Od 1999 r. działają w formie przedsiębiorstwa państwowego.

Źródło: www.lesy.sk

Bawaria, Niemcy

Powiększenie Lasu Bawarskiego

Park Narodowy „Las Bawarski”, który istnieje od 50 lat, ma zostać powiększony o 600 ha.

Tym samym stanie się największym niemieckim leśnym parkiem narodowym zajmującym obszar o powierzchni 24,85 tys. ha. Jednocześnie bawarski rząd zainwestuje do 2024 r. dodatkowo 3,5 mln euro we wzbogacenie i doskonalenie oferty turystycznej parku. Las Bawarski odwiedza rocznie ok. 1,3 mln osób. Jest motorem rozwoju turystyki całego regionu. Najcenniejszymi walorami Parku są torfowiska, potoki górskie i drzewostany w stanie rozpadu regenerujące się w naturalny sposób. W Lesie Bawarskim, w jego właściwej strefie, korniki nie są zwalczane.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy – Austria

Wysokorozdzielcza mapa luk w okapie lasów Europy

Politechnika Monachijska (TUM) oraz Uniwersytet Zasobów Naturalnych i Nauk Przyrodniczych w Wiedniu (BOKU) sporządziły pierwszą wysokorozdzielczą mapę luk w okapie europejskich lasów. Powstała ona na podstawie analizy 30 tys. obrazów satelitarnych. Autorzy zidentyfikowali 36 mln przerw w okapie, którymi są powierzchnie pozbawione drzewostanu lub poro-śnięte młodym pokoleniem drzew. Odpowiada to utracie okapu drzewostanu na 17% europejskiej powierzchni leśnej w ciągu 30 lat.

Przyczyny utraty okapu są wielorakie – od regularnych cięć użytkowania rębnego po wiatrowały czy pożary. Wielkość luk jest bardzo zróżnicowana. W Szwecji wynosi przeciętnie 2 ha, a w Szwajcarii – 0,6 ha. Zasadniczo w całej Europie zwiększyła się zarówno liczba, jak i przeciętna wielkość przerw w okapie, co jest głównie następstwem nasilenia się zjawisk klęskowych w ostatnich latach. Wzrost lukowatości okapu niesie ze sobą nie tylko zagrożenia dla lasów, ale również zwiększa szansę na powstawanie nowego pokolenia drzew o większej rezyliencji klimatycznej.

Źródło: www.forstpraxis.de

Słowacja – Lasy państwowe za zerowym odstrzałem wilków Łotwa – Strategia średniookresowa państwowych lasów Finlandia – Spadek rentowności leśnictwa prywatnego Szwecja – Kornik nie odpuszcza Niemcy – Wzrost eksportu drewna okrągłego

Słowacja

Lasy państwowe za zerowym odstrzałem wilków

Lasy Republiki Słowackiej (LSR), zarządzające słowackimi lasami państwowymi, opowiedziały się za zerowym odstrzałem wilków w roku łowieckim 2020–21. Taką decyzję podjęto z uwagi na ogromne szkody, jakie w lasach wyrządzane są przez przegęszczone populacje zwierzyny płowej.

W celu łagodzenia negatywnych skutków zmiany klimatu LSR stosują w coraz większym stopniu hodowlę lasu bliską przyrody i odnowienie naturalne. Czynnikiem poważnie ograniczającym efekty hodowli jest presja żerowa ze strony zwierzyny płowej. – Następuje całkowita eliminacja młodego pokolenia drzewostanu lub znaczne zubożenie bioróżnorodności wskutek zgryzania niektórych gatunków drzew, np. jodły, jesionu, klonu i dębu (…). LSR muszą co roku wydawać ogromne sumy na ochronę przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę płową – mówił w październiku 2020 r. Eduard Apfel, szef wydziału produkcyjno-technicznego LSR.

Wilk jest drapieżnikiem redukującym liczebność zwierzyny płowej przez co przyczynia się do zmniejszenia rozmiaru szkód w lasach. – Dlatego proponujemy zerowy kontyngent polowań na wilki w sezonie 2020-21. Przy takim rozwiązaniu konieczne jest zapewnienie przez państwo rekompensat dla gospodarstw ukierunkowanych na chów zwierząt za wzrost nakładów na środki ochronne oraz odpowiednich odszkodowań w przypadku udowodnionych szkód wyrządzonych przez wilki – dopowiadał Matej Vigoda, ówczesny dyrektor generalny LSR.

Na Słowacji można polować na wilka w okresie od 1 listopada do 16 stycznia. Liczbę osobników do odstrzału określa Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Źródło: www.lesy.sk

Łotwa

Strategia średniookresowa państwowych lasów

Rada nadzorcza Łotewskich Lasów Państwowych (LVM) zatwierdziła w październiku 2020 r. strategię ich działania w okresie do 2025 roku. LVM przewidują, że w związku z pandemią także rok 2021 będzie się cechował spadkiem popytu na drewno o mniejszych wymiarach oraz obniżką cen surowca. Powrót do wcześniejszego poziomu aktywności na rynku drewna prognozowany jest na 2022 rok. Dodatkowym wyzwaniem będzie spodziewany wzrost kosztów pracy i energii. Dlatego strategia średnioterminowa zakłada nie tylko usprawnienie procesów technologicznych i podniesienie wydajności pracy wewnątrz LVM, lecz również stymulowanie wzrostu wydajności usługodawców.

Realizacja strategicznych celów ekonomicznych LVM, takich jak zwiększenie zysku w ujęciu długookresowym, podniesienie wartości majątku i drzewostanów oraz rozwój wytwarzania produktów o wysokiej wartości dodanej, nie jest możliwa bez działań innowacyjnych, toteż w sferze tej ustalono odpowiednie priorytety. LVM będą kontynuowały realizację programu rozbudowy sieci dróg leśnych. Celem tego programu jest nie tylko zwiększenie dostępności drzewo-stanów, ale także podniesienie stopnia ochrony przeciwpożarowej, która zyskuje szczególne znaczenie ze względu na zmianę klimatu.

Źródło: www.lvm.lv

Finlandia

Spadek rentowności leśnictwa prywatnego

Zgodnie z informacjami fińskiego Instytutu Zasobów Naturalnych (Luke) przeciętny zysk operacyjny notowany w całej Finlandii przez nieprzemysłowe prywatne gospodarstwa leśne zmniejszył się ze 157 euro/ha w 2018 r. do 128 euro/ha w 2019 roku. Było to spowodowane przede wszystkim spadkiem rozmiaru pozyskania drewna tartacznego (-12%) i obniżką cen sortymentów iglastych tego surowca (-8% w wartościach realnych). Zakres spadku rozmiaru pozyskania i cen papierówki był mniejszy (odpowiednio -5% i -1%). Występowały znaczne różnice między regionami: na południu Finlandii przeciętny zysk operacyjny wyniósł w 2019 r. 163 euro/ha (-20%), a na północy – jedynie 58 euro/ha (-5%). W kalkulacji zysku uwzględnione zostały subsydia dla lasów niepaństwowych. Przez nieprzemysłowe prywatne gospodarstwa leśne są w Finlandii rozumiane gospodarstwa, które nie posiadają własnych zakładów przerobu drewna.

Źródło: www.luke.fi

Szwecja

Kornik nie odpuszcza

Jak poinformowała 15 września Agencja Leśna, nadzorująca gospodarkę leśną w Szwecji, wg wstępnych szacunków kornik drukarz uszkodził w 2020 r. w tym kraju blisko 7 mln m3 zasobów drzewnych, czyli tyle samo, ile w rekordowym pod tym względem roku 2019. W 2020 r. największe szkody obserwowano w środkowej Szwecji (Svealand). Natomiast w południowej Szwecji (Götaland) nasilenie gradacji wydawało się maleć.

Od 2018 r. Agencja Leśna kieruje akcją „Zatrzymać kornika”, w ramach której współpracuje ok. 20 firm, organizacji i instytucji z obszaru południowej i środkowej Szwecji. Liczne regiony administracyjne na tamtych terenach zostały objęte obostrzonym rygorem ochrony lasu.

We wrześniu 2020 r. szwedzki rząd ogłosił, że w budżecie na 2021 r. zamierza zwiększyć pulę środków finansowych Agencji przeznaczonych na ochronę lasu o 30 mln koron rocznie. Ponadto Szwedzki Uniwersytet Nauk Rolniczych (SLU) ma otrzymać 30 mln koron na utworzenie krajowego centrum ds. szkód w lasach.

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Niemcy

Wzrost eksportu drewna okrągłego

W pierwszym półroczu 2020 r. Niemcy wyeksportowały 4,2 mln m3 iglastego drewna tartacznego. To o 43% więcej niż w pierwszej połowie 2019 roku. Zwyżka eksportu jest przede wszystkim następstwem uprzątania niemieckich lasów z ogromnych ilości drewna poklęskowego. Niemal połowa niemieckiego eksportu iglastego drewna tartacznego przypadła na jeden kraj – Chiny. Trafiło tam bowiem 2,09 mln m3 tego surowca (wzrost

o 112%). Znaczne ilości niemieckiego iglastego drewna tartacznego zostały wywiezione także do Austrii (903 tys. m3; +11%), Belgii (438 tys. m3; -1%), Szwecji (117 tys. m3; +22%), Czech (108 tys. m3; +8%) i Luksemburga (87 tys. m3; +180%).

Źródło: www.forstpraxis.de

Szwecja – Pozyskanie drewna w 2019 roku Austria – Wysokorozdzielcza mapa wszystkich lasów Federacja Rosyjska – Promocja sprzedaży drewna na giełdzie Świat – Ekspansja gatunków obcych  

Szwecja

Pozyskanie drewna w 2019 roku

Zgodnie ze wstępnymi szacunkami Agencji Leśnej, organu nadzorującego wykonywanie szwedzkiej ustawy o lasach, pozyskanie drewna w Szwecji osiągnęło w 2019 r. poziom 94,1 mln m3 brutto (suma miąższości w korze drewna wyrobionego i pozostałości pozrębowych). To oznacza wzrost o 3% w stosunku do 2018 roku. Przyrost roczny szwedzkich zasobów drzewnych przekracza 120 mln m3. Wg kalkulacji Agencji Leśnej i Szwedzkiego Uniwersytetu Nauk Rolniczych (SLU) maksymalny roczny poziom zrównoważonego użytkowania lasów w Szwecji wynosi 95–100 mln m3.

W wymiarze netto (miąższość drewna okrągłego bez kory) pozyskanie drewna wyniosło nieco ponad 75 mln m3. Podstawowa struktura sortymentowa kształtowała się następująco: drewno tartaczne iglaste – niespełna 50%; papierówka iglasta i liściasta – przeszło 40%; drewno energetyczne – 7%. Cięcia użytkowania rębnego dostarczyły ponad połowę pozyskanej masy, a trzebieże i pozostałe cięcia – blisko jedną trzecią. Największy udział w pozyskaniu miały świerk (ponad 50%) i sosna (ok. jednej trzeciej).

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Austria

Wysokorozdzielcza mapa wszystkich lasów

Austriackie Związkowe Centrum Badawcze Leśnictwa (BFW) sporządziło pierwszą wysokorozdzielczą mapę wszystkich lasów Austrii. Pracowało nad nią 20 osób przez cztery lata. W przyszłości będzie ona corocznie aktualizowana i dostępna dla każdego. Podstawę do sporządzenia mapy stanowiły dane ze skanowania laserowego i cyfrowe zdjęcia lotnicze z lat 2016–18. Dane ze skanowania posłużyły do opracowania modelu terenu (sam grunt), a zdjęcia lotnicze – do stworzenia modelu powierzchni (grunt wraz z drzewami i innymi znajdującymi się na nim obiektami). Dodatkowe informacje zostały pozyskane z numerycznej mapy katastralnej (DKM) i urzędowej mapy topograficznej (ÖK 50).

Źródło: www.forstpraxis.de

Federacja Rosyjska

Promocja sprzedaży drewna na giełdzie

We wrześniu 2020 r. na terenie Międzynarodowej Giełdy Towarowo-Surowcowej w Sankt Petersburgu (SPIMEX) odbyło się spotkanie, na którym minister zasobów naturalnych i ekologii Federacji Rosyjskiej – Dmitrij Kobyłkin, omówił projekt nowelizacji kodeksu leśnego i ustawy o przetargach. Najistotniejszą kwestią była sprzedaż przez instytucje państwowe surowca drzewnego na giełdach towarowych.

– Priorytetem naszej działalności jest zapewnienie przejrzystości obrotu drewnem i ograniczenie „czarnego rynku”. W osiągnięciu tego celu pomogą zmiany w kodeksie leśnym, o których dzisiaj rozmawialiśmy. Od dwóch lat ściśle współpracujemy z petersburską Międzynarodową Giełdą Towarowo-Surowcową. (…) Handel giełdowy jest korzystny dla wszystkich: zarówno dla państwa, jak i dla sektora komercyjnego. Mamy nadzieję, że dzięki temu spotkaniu dojdzie do intensyfikacji zmian legislacyjnych i zwiększy się wolumen obrotu drewnem na giełdzie – konkludował minister Kobyłkin.

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Rady Federacji, Dumy Państwowej, Federalnej Służby Antymonopolowej, Ministerstwa Przemysłu i Handlu Rosji, rosyjskiego Związku Przemysłu i Eksportu Drzewnego oraz innych instytucji i organizacji. Przedstawione propozycje legislacyjne zostały przekazane rządowi Rosji.

Źródło: www.rosleshoz.gov.ru

Świat

Ekspansja gatunków obcych

W skali globalnej liczba gatunków obcych zwiększy się do 2050 r. przeciętnie o 36% w stosunku do 2005 roku. W znacznej części gatunkami tymi będą owady. W Europie stosowny przyrost względny wyniesie 64%, co oznacza 2,5 tys. nowych gatunków obcych. Na to wskazują wyniki analiz międzynarodowego zespołu naukowców pracujących pod kierunkiem dra Hanno Seebensa , które opublikowano w październiku 2020 r. w czasopiśmie „Global Change Biology” (artykuł pt. „Projecting the continental accumulation of alien species through to 2050”). Dr Seebens jest pracownikiem naukowym niemieckiego Ośrodka Badań nad Bioróżnorodnością i Klimatem we Frankfurcie nad Menem (SBiK-F).

Już w 2005 r. w różnych zakątkach świata było przeszło 35 tys. gatunków obcych. Do połowy wieku ich liczba będzie w największym stopniu wzrastać prawdopodobnie w Europie. Najniższego przyrostu względnego naukowcy spodziewają się zaś w Australii. Wśród gatunków obcych będą dominowały owady i inne stawonogi. – Nie możemy całkowicie zapobiec zawlekaniu gatunków obcych, ponieważ oznaczałoby to poważne ograniczenia w handlu. Jednak dzięki surowszym przepisom i ich rygorystycznemu egzekwowaniu możemy powstrzymać zalew nowych gatunków. Opracowania analityczne dowiodły celowość stosowania odpowiednich środków. Zwłaszcza w Europie, gdzie przepisy są jeszcze stosunkowo łagodne, wciąż istnieje wiele sposobów uniknięcia sprowadzania nowych gatunków – mówił dr Seebens.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.