Z zagranicy

­­Irlandia Lasy wiatrem stoją Niemcy Ochrona przyrody w ramach PROW Wielka Brytania Kontrola jakości projektów sekwestracyjnych Szwecja Duży popyt na biomasę Francja Z Paryża na prowincję

­­Irlandia
Lasy wiatrem stoją

W sierpniu irlandzki państwowy koncern leśno-drzewny Coillte podpisał z firmami Finavera i Scottish and Southern Energy (SSE) umowę o współpracy przy realizacji jednego z największych przedsięwzięć w dziedzinie lądowej energetyki wiatrowej w Irlandii. W pierwszej fazie projektu „Cloosh Valley” na gruntach należących do Coillte mają powstać 22 turbiny o mocy 50 MW. Docelowa moc budowanej farmy wiatrowej to 105 MW, co wystarczy do zaopatrzenia w energię elektryczną ponad 60 tys. gospodarstw domowych. W projekcie po 45% udziałów mają Coillte i SSE, a resztę – Finavera.
Potencjał elektrowni wiatrowych zainstalowanych na terenach koncernu Coillte stanowi obecnie ok. 20% irlandzkiej produkcji energii wiatrowej. Mając portfel udziałów w projektach energetycznych o łącznym wolumenie 400 MW, jest on drugim co do wielkości irlandzkim deweloperem w branży lądowych instalacji energetycznych. Komentując zawarcie umowy, David Gunning, dyrektor generalny Coillte, powiedział: – Jako największy irlandzki właściciel gruntów, koncern Coillte dysponuje wyjątkowo grubym portfelem dobrych lokalizacji farm wiatrowych w całym kraju, w tym terenami o najkorzystniejszych warunkach wiatrowych. Potencjał lokalizacji Cloosh Valley to jedna z podstaw naszej długofalowej strategii zrównoważonego gospodarowania aktywami i realizowania głównych założeń polityki państwa.
Zatrudniający ok. tysiąca pracowników koncern Coillte posiada 445 tys. ha lasów. Oprócz gospodarki leśnej w zakres jego działalności wchodzą usługi deweloperskie bazujące na nieruchomościach gruntowych, produkcja płyt OSB i MDF oraz energetyka odnawialna. Macierzystą firmą koncernu jest spółka z o.o., w której wszystkie udziały należą do państwa irlandzkiego.
Spółka SSE to jedna z przodujących firm energetycznych w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Jej potencjał energetyczny przekracza 11 300 MW, z czego 2370 MW stanowi energia ze źródeł odnawialnych. Spółka Finavera zajmuje się udostępnianiem odnawialnych źródeł energii i realizuje przedsięwzięcia w dziedzinie energetyki wiatrowej w Kanadzie i Irlandii.
Źródło: www.coillte.ie

Niemcy
Ochrona przyrody w ramach PROW

Niemieckie kraje związkowe przewidziały w swoich programach rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–13 (PROW) różne formy subsydiowania ochrony przyrody w lasach prywatnych ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). W Niemczech stosowane są oczywiście także inne instrumenty finansowania ochrony przyrody, by wymienić chociażby program LIFE, ale podstawowe znaczenie mają właśnie PROW. Do stymulowania ochrony przyrody w lasach Niemcy wykorzystują cztery rodzaje subsydiów: płatności leśno-środowiskowe (kod działania: 225), leśne płatności naturowe (224), wsparcie leśnych inwestycji nieprodukcyjnych (227) i wsparcie ochrony dziedzictwa wiejskiego (323).
Płatności leśno-środowiskowe oferuje sześć landów, a mianowicie: Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Meklemburgia-Pomorze Przednie, Turyngia, Dolna Saksonia i Saksonia-Anhalt. Landy te wspierają najczęściej takie działania jak: pozostawianie drewna martwego i starych drzew, ochrona specyficznych struktur siedliskowych, restytucja dawnych form gospodarki leśnej i rezygnacja z użytkowania lasu. Wsparciem objęte są często leśne obszary naturowe (siedliskowe i ptasie), strefy ochrony gniazd i lasy podlegające ochronie na podstawie prawa leśnego danego landu. Hektarowe stawki płatności leśno-środowiskowych mieszczą się w granicach 20–400 euro.
Leśne płatności naturowe świadczą tylko trzy landy. Są to Nadrenia Północna-Westfalia, Badenia-Wirtembergia i Saksonia-Anhalt. Ten rodzaj subsydiów ma rekompensować korzyści utracone w związku z realizacją programu Natura 2000. Hektarowe stawki leśnych płatności naturowych wynoszą 40–50 euro. W Badenii-Wirtembergii dopuszcza się nawet kumulację płatności naturowych z płatnościami leśno-środowiskowymi.
Wsparcie leśnych inwestycji nieprodukcyjnych oferują wszystkie landy oprócz Hamburga. Stosunkowo duże subsydia udzielane są na przebudowę drzewostanów i kształtowanie okrajów leśnych. Z tego źródła subwencjonowane są także działania, które zostały już wspomniane przy okazji omawiania płatności leśno-środowiskowych. Przykładowo: w Bawarii wspiera się prowadzenie gospodarstwa odroślowego (stawka do 600 euro/ha), w Saksonii – pozostawianie drewna martwego (do 181 euro/drzewo), a w Turyngii – utrzymywanie tradycyjnych form gospodarki leśnej (refinansowanie 90% kosztów).
Wsparcie ochrony dziedzictwa wiejskiego wykorzystywane jest przez wszystkie landy jako źródło subsydiowania ochrony przyrody w lasach. W tym wypadku zakres wspieranych działań jest bardzo szeroki. Na przykład w Brandenburgii w ramach ochrony dziedzictwa wiejskiego subwencjonuje się… pozostawianie drewna martwego (stawka do 420 euro/ha).
Źródło: AFZ-DerWald

Wielka Brytania
Kontrola jakości projektów sekwestracyjnych

Komisja Leśna Wielkiej Brytanii rozpoczyna sześciomiesięczne testowanie nowego programu zapewnienia jakości (PZJ) w zakresie projektów zalesieniowych realizowanych w celu sekwestracji CO2. Tego rodzaju projekty mają coraz większą wartość na brytyjskim rynku. Jak dotąd brak jest jednak norm zapewniających rzetelność, efektywność i transparentność zalesieniowych przedsięwzięć sekwestracyjnych. Dlatego opracowany został PZJ o nazwie „Woodland Carbon Code”.
Projekty odpowiadające wymaganiom nowego PZJ muszą być realizowane zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju i zgodnie z odpowiednimi normami brytyjskimi. Do pomiaru sekwestracji CO2 muszą być stosowane metody znormalizowane. Zapewniona musi być niezależna kontrola wyników, a realizatorzy projektów powinni uzyskać wpis do specjalnego rejestru prowadzonego przez Komisję Leśną.
– Osoby prywatne i firmy w coraz większym stopniu zdają sobie sprawę z wartości potencjału pochłaniania CO2, jaki mają projekty zasadzenia drzew. Obecnie działają liczni oferenci projektów komercyjnych, którzy zachęcają ludzi i firmy do wspierania sadzenia drzew w celu kompensowania tzw. śladu węglowego. Przed zainwestowaniem w te projekty ludzie chcą mieć jednak gwarancję, że deklarowane świadczenia są rzeczywiście wypełniane. Taką gwarancję będzie dawał PZJ „Woodland Carbon Code”, stymulując tym samym inwestowanie w zalesienia w Wielkiej Brytanii – wyjaśnia Tim Rollinson, dyrektor generalny Komisji Leśnej Wielkiej Brytanii. ­
Źródło: www.forestry.gov.uk

Szwecja
Duży popyt na biomasę

Szwecja zamierza do 2020 r. uzyskiwać ze źródeł odnawialnych 50% energii niezbędnej krajowi i do roku 2050 uniezależnić się od paliw kopalnych. Obecnie energia wytwarzana z biomasy stanowi blisko jedną trzecią energii zużywanej w Szwecji. Z kolei jedna trzecia szwedzkich biopaliw to paliwa pochodzące z biomasy leśnej, głównie z gałęzi i wierzchołków strzał pozostających po wyróbce drewna.
Mathias Carlsson, pracownik odpowiedzialny za sprzedaż drewna energetycznego w szwedzkim państwowym koncernie leśnym Sveaskog, informuje, że najlepiej rozwiniętym w Szwecji rynkiem zbytu biomasy energetycznej jest zagłębie Bergslagen, głównie okręg administracyjny Örebro. Całkowita roczna sprzedaż drewna energetycznego, realizowana przez Sveaskog, osiąga poziom równoważny 2,8 TWh, z czego 1,2 TWh przypada właśnie na zagłębie Bergslagen. – Sytuacja na rynku biomasy energetycznej jest obecnie bardzo dobra – mówi Mathias Carlsson. – Wyzwaniem jest dla nas zaspokojenie zapotrzebowania naszych klientów.

Francja
Z Paryża na prowincję

Od jesieni 2008 r. alarmująca sytuacja finansowa francuskich lasów państwowych jest przedmiotem publicznej debaty: zysk netto, który w 2007 r. wynosił 8,5 mln euro, spadł do 0,5 mln euro w 2008 i 2009 r., osiągając 10 mln strat.
Równie szeroko omawiana jest propozycja „decentralizacji” siedziby Krajowego Urzędu Leśnictwa (ONF), który zarządza lasami na obszarze 4,7 mln ha. La détérioration de sa situation financière est préoccupante : son résultat net de 8,5 millions d'euros en 2007 s'est ainsi effondré à 0,5 million d'euros en 2008 et devrait, en 2009, devenir négatif et s'établir à – 10 millions d'euros.Decyzja zapadła już w 2009 r. – na nową siedzibę ONF wybrano Compiegne, (ok. 90 km drogą krajową N 31 na północ od Paryża). Minister Finansów wyraził już zgodę na sprzedaż działki o powierzchni 25 tys. m2, na której ma powstać budynek z drewna o metrażu 7500 m2. Koszt budowy i przeprowadzki, planowanej na połowę 2012 r., szacuje się na 26 mln euro. Finansowane operacji odbędzie się ze sprzedaży obecnej siedziby ONF przy ulicy de Mande w XII dzielnicy Paryża. Dodatkowo konieczna będzie pożyczka w wysokości ok. 14 mln euro.

Opr. A.S. (1–4), Anna Niemiec (5)
 

Europa Dzielą się zyskiem z budżetem państwa Rosja Bilans pożarów Austria Restytucja puszczyka uralskiego Słowacja Lasy Republiki Słowackiej w skrócie Hesja, Niemcy Ponad 5% lasów wyłączonych z użytkowania

Europa
Dzielą się zyskiem z budżetem państwa

W Austrii, Niemczech i Skandynawii normalną rzeczą jest to, że państwowe gospodarstwa leśne, które są na własnym rozrachunku, wypłacają państwu jako swojemu właścicielowi dywidendę. Najczęściej obowiązuje zasada, że wysokość dywidendy stanowi 60% rocznej nadwyżki finansowej. Płacone są również typowe podatki bezpośrednie. Finanse państwowych gospodarstw leśnych kontroluje na ogół rada nadzorcza, w której skład wchodzą reprezentanci różnych ministerstw i pozarządowi przedstawiciele różnych społecznych i gospodarczych grup interesów.

Tabela. Wybrane wskaźniki ekonomiczne pięciu państwowych gospodarstw leśnych w UE w roku obrachunkowym 2009 (ew. 2008/2009). Kwoty podano w mln euro

*) przelicznik SEK/EUR wg kursu z dnia 31 grudnia 2009 r. (1 EUR = 10,26 SEK)

Źródło: Internet (raporty roczne)

Rosja
Bilans pożarów

Pożary lasów i torfowisk, które w lipcu, sierpniu i na początku września szalały w Rosji, spowodowały śmierć przeszło 50 osób. Łączna powierzchnia pożarów sięgnęła 9 tys. km² (niemalże obszar wielkości województwa opolskiego). Rozmiar start spowodowanych przez żywioł oszacowano wstępnie na 11,4 mld euro. Stan liczebny służb zaangażowanych w akcję ratunkową i gaśniczą dochodził momentami do 242 tys. osób. Siły te były wspomagane przez 54 samoloty gaśnicze.
W okresie od końca czerwca do połowy sierpnia na dużych obszarach Rosji występowały największe od 130 lat upały. Temperatura dochodziła nawet do 44°C. Zdaniem organizacji ekologicznej WWF, do wybuchu pożarów na tak wielką skalę przyczyniły się także dwa czynniki natury gospodarczej. Jeszcze za czasów prezydentury Władimira Putina została bowiem przeprowadzona decentralizacja nadzoru nad lasami i racjonalizacja zatrudnienia w służbie leśnej (zlikwidowano m.in. 70 tys. stanowisk strażników leśnych). W rezultacie znacznie obniżył się poziom ochrony ppoż. lasu. Drugim czynnikiem było zaniechanie restytucji torfowisk, które w latach 60. XX w. były masowo osuszane, zwłaszcza w europejskiej części Rosji, w celu eksploatacji torfu.

Źródło: Internet

Austria
Restytucja puszczyka uralskiego

Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf) wspólnie z władzami landu Dolna Austria i wiedeńskim Instytutem Badania Dzikich Zwierząt i Ekologii (FIWI) realizują ambitny projekt restytucji puszczyka uralskiego w Austrii. W sierpniu na wolność zostało wypuszczonych 50 młodych ptaków. Puszczyk uralski wyginął w Austrii w połowie ubiegłego wieku.
Aby ułatwiç ponowne zasiedlenie lasów przez puszczyka uralskiego i umożliwić kontrolę jego reprodukcji, w odpowiednich drzewostanach umieszcza się na wysokości 25 m specjalne budki lęgowe. – W naszych lasach o strukturze zbliżonej do naturalnej puszczyki uralskie znajdą idealne warunki do bytowania – zapewnia Georg Erlacher, prezes zarządu ÖBf. Szanse na sukces restytucji są duże. W lasach państwowych Austrii dawne lite drzewostany świerkowe ustępują dziś miejsca drzewostanom o dużej różnorodności gatunkowej.

Źródło: www.bundesforste.at

Słowacja
Lasy Republiki Słowackiej w skrócie

Przedsiębiorstwo państwowe Lasy Republiki Słowackiej gospodaruje na obszarze leśnym o pow. 0,9 mln ha (47% pow. leśnej Słowacji). Składa się ono z 26 samodzielnych gospodarstw leśnych i 4 gospodarstw wyspecjalizowanych (zakład techniki leśnej, z. szkółkarstwa i nasiennictwa, z. tartaczny i z. energetycznej biomasy leśnej). Zatrudnienie w przedsiębiorstwie, które ma status strategicznego podmiotu gospodarczego, kształtuje się na poziomie 4000 osób (ok. 35% to robotnicy leśni).
W kryzysowym roku 2009 Lasy RS osiągnęły przychody rzędu 193,5 mln euro i zysk operacyjny w wysokości 1,3 mln euro. Przedsiębiorstwo pozyskało 4,9 mln m³ drewna (w tym 2,9 mln m³ z wiatrowałów). Przeciętna cena drewna uzyskana przez Lasy RS wyniosła 36,17 euro/m³. Koszty pozyskania kształtowały się na poziomie 22,58 euro/m³. Wolumen eksportu drewna sięgnął 271 tys. m³.
Dyrektora generalnego Lasów RS powołuje minister rolnictwa, środowiska i rozwoju regionalnego. Działalność przedsiębiorstwa kontrolowana jest przez 9-osobową radę nadzorczą, której kadencja trwa 5 lat. Przewodniczący i czterech członków rady nadzorczej powoływani są w drodze konkursu organizowanego przez słowackie Ministerstwo Rolnictwa, Środowiska i Rozwoju Regionalnego. Trzech członków jest wyłanianych w tajnym głosowaniu spośród pracowników Lasów RS. Jeden członek to delegat związków zawodowych.

Źródło: www.lesy.sk

Hesja, Niemcy
Ponad 5% lasów wyłączonych z użytkowania

Od sierpnia obowiązuje w Hesji nowa dyrektywa resortu środowiska w sprawie ochrony przyrody w lasach państwowych tego landu, nad którymi sprawuje pieczę Gospodarstwo Krajowe „Lasy Hesji”. Zgodnie z wprowadzonymi przepisami, których podstawowym celem jest ochrona różnorodności gatunkowej, do końca 2011 r. z użytkowania ma zostać trwale wyłączonych blisko 20 tys. ha lasów państwowych. Do naturalnego rozwoju zostaną pozostawione fragmenty lasów o szczególnie bogatej różnorodności gatunkowej. Ponadto w starszych drzewostanach trzeba wyznaczyć co najmniej 3 drzewa habitatowe na hektar. Ochronie podlegają drzewa dziuplaste będące miejscem bytowania dzięciołów, sów i nietoperzy oraz drzewa gniazdowe ptaków drapieżnych, bociana czarnego i czapli siwej.
Poza sprawowaniem pieczy nad lasami państwowymi (342 tys. ha) Lasy Hesji zajmują się świadczeniem usług w zakresie zagospodarowania lasów gminnych i prywatnych (w sumie 350 tys. ha) oraz międzynarodowym konsultingiem leśnym.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Niemcy Bundestag przeciwny instytucji Dziedzictwa Lasów Naturalnych Austria Nowa elektrownia wodna ÖBf Dania Polityka leśna – rząd pod presją Szwecja Poprawa wyników ekonomicznych Sveaskogu

Niemcy
Bundestag przeciwny instytucji Dziedzictwa Lasów Naturalnych

Niemiecki parlament federalny, Bundestag, odrzucił wniosek o powołanie do życia instytucji Dziedzictwa Lasów Naturalnych, wysunięty przez klub poselski „Sojusz 90/Zieloni”. Wniosek zakładał ustanowienie na 5% powierzchni leśnej Niemiec sieci Dziedzictwa Lasów Naturalnych – instytucji prawnej, która gwarantowałaby trwałe wyłączenie lasów z użytkowania. Propozycja ta nawiązywała do postulatów niemieckiej Narodowej Strategii Ochrony Różnorodności Biologicznej, zgodnie z którymi do roku 2020 powierzchnia lasów pozostawionych do naturalnego rozwoju powinna osiągnąć poziom 5% całkowitej powierzchni leśnej Niemiec.
Decyzję Bundestagu z zadowoleniem przyjęła Niemiecka Rada Gospodarki Leśnej (DFWR). – Niemieckich lasów nie trzeba chronić przed gospodarką leśną. Jedynie aktywna, zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju gospodarka leśna daje nam możliwość skutecznej przebudowy drzewostanów w kierunku lasów mieszanych o dużym potencjale adaptacyjnym, stanowiącej element ograniczania zmian klimatycznych. A użytkując drewno, wiążemy szkodliwy dla klimatu dwutlenek węgla – twierdzi Georg Schirmbeck, prezes DFWR.
W czerwcu DFWR obchodziła jubileusz 60-lecia swojego istnienia. Jest to organizacja zrzeszająca przedstawicielstwa leśnictwa prywatnego, gminnego i państwowego. W skład DFWR wchodzą m.in. państwowe gospodarstwa leśne poszczególnych landów, stowarzyszenia prywatnych właścicieli lasów, związki zawodowe działające w leśnictwie, Związek Leśników Niemieckich, Niemieckie Towarzystwo Leśne i uczelnie leśne.

Źródło: www.dfwr.de

Austria
Nowa elektrownia wodna ÖBf

W lipcu minister środowiska Austrii, Niki Berlakovich, uroczyście oddał do eksploatacji nową małą elektrownię wodną Austriackich Lasów Związkowych SA (ÖBf), wybudowaną nad rzeką Kainischtraun w pobliżu miejscowości Bad Aussee. – Nowo powstała elektrownia wodna ÖBf to absolutnie modelowy projekt, podczas którego realizacji jednocześnie trwale podniesiono walory ekologiczne rzeki. Projekt ten jest dowodem na to, że można łączyć działania proekologiczne z korzyściami ekonomicznymi. I owszem, potrzebujemy energii odnawialnej. Ale potrzebujemy także siedlisk dających możliwość zachowania różnorodności gatunkowej – powiedział minister.
– Nowa elektrownia będzie docelowo zasilać 2800 gospodarstw domowych w energię elektryczną z odnawialnego źródła. Pozwoli to na uniknięcie emisji 8 tys. ton CO2. Jako największy austriacki gospodarz środowiska przyrodniczego byliśmy zobowiązani do wybudowania elektrowni w sposób wzorowy pod względem ekologicznym. We wszystkich fazach projektu, od planowania po realizację, uwzględnione były różnorodne działania służące ochronie przyrody – podkreślił Georg Schöppl, członek zarządu ÖBf. Podstawowym działaniem proekologicznym było wykonanie przepławki, która umożliwia migrację ryb. Za obejście jazu służy schodkowaty ciąg zbiorników. Na przepławkę dla ryb wykorzystano zdegradowane starorzecze, które poddano renaturalizacji.
Nowa mała elektrownia wodna będzie docelowo produkowała 12,5 GWh energii elektrycznej rocznie. Instalacja składająca się z ujęcia wody, piaskownika, rurociągu ciśnieniowego (długość 3600 m, średnica 1,8 m) i siłowni została zbudowana w ciągu 14 miesięcy. W elektrowni stosowane są dwie turbiny Francisa i jedna turbina Peltona. Instalacja nad rzeką Kainischtraun jest już trzecią małą elektrownią wodną Austriackich Lasów Związkowych SA. Czwarta powstaje w miejscowości Dienten. – Uważamy, że naszą rolą jest nie tylko rozporządzanie gruntami, lecz również aktywny udział w realizacji ekologicznie uzasadnionych projektów, ponieważ w ten sposób możemy zwiększać wartość dodaną, jaką wypracowuje przedsiębiorstwo – wyjaśnił Georg Schöppl.

Źródło: www.bundesforste.at

Dania
Polityka leśna – rząd pod presją

Ulegając presji polityków opozycji, naukowców, leśników i ekologów, konserwatywno-liberalny rząd Danii powołał komisję ds. rewizji duńskiej polityki leśnej. Wypracowana w 2002 r. strategia leśna popierana jest zarówno przez sektor leśny, jak i przez organizacje ekologiczne. Jednak w praktyce rząd wstrzymał jej realizację, co wywołało ostrą krytykę ze strony wszystkich środowisk związanych z leśnictwem. 1 czerwca opozycja złożyła w duńskim parlamencie wniosek o zobowiązanie rządu do realizacji strategii leśnictwa zrównoważonego. Na kilka godzin przed debatą nad wnioskiem rząd powołał komisję ds. rewizji polityki leśnej. Dzięki temu krokowi partiom wspierającym rząd udało się doprowadzić do odrzucenia wniosku opozycji przez parlament. Powołana komisja, która ma zakończyć pracę w pierwszej połowie 2011 r., nie ustosunkowała się jak dotąd do podstawowego problemu duńskiego leśnictwa, jakim jest nieprzestrzeganie zasady zrównoważonego rozwoju.

Źródło: www.nordicforestry.org

Szwecja
Poprawa wyników ekonomicznych Sveaskogu

W pierwszej połowie 2010 r. szwedzki państwowy koncern leśny Sveaskog zanotował niemalże dwukrotnie większy zysk operacyjny niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Do poprawy wyników finansowych firmy przyczynił się wzrost ilościowego wolumenu sprzedaży, jak również średnich cen produktów. Rozmiar dostaw surowca drzewnego, zrealizowanych przez Sveaskog, wzrósł w sumie o 8%. Sprzedaż drewna tartacznego i papierówki zwiększyła się o 6%, sprzedaż surowca energetycznego – o 15%.
W maju została oddana do eksploatacji wytwórnia biodiesla SunPine w pobliżu portowego miasta Piteå. Jest to pierwszy na świecie zakład produkujący na skalę przemysłową biodiesel z oleju talowego, który jest ubocznym produktem przemysłu celulozowo-papierniczego. Oprócz Sveaskogu współwłaścicielami firmy są koncern naftowy Preem, spółdzielcze zrzeszenie właścicieli lasów Södra i firma Kiram, która należy do inżyniera Larsa Stigssona – twórcy nowej technologii produkcji biodiesla.

Źródło: www.sveaskog.se

Opr. A.S.

FrancjaJak kupić leśniczówkę?SzwecjaSveaskog inwestuje w energetykę odnawialnąKanadaSymulacyjny model pożarów leśnychNiemcyTrutnie do kartowania lasuStany Zjednoczone14,5 mld dolarów przychodów z rekreacji

Francja
Jak kupić leśniczówkę?

Office National des Forêts (ONF), francuski Urząd Lasów Państwowych, informuje na stronie internetowej o możliwości nabycia leśniczówek w tym kraju.
Oferta zawiera plan sprzedaży leśniczówek w 2010 r., według lokalizacji w poszczególnych regionach Francji. Bazę danych lokali do sprzedaży utworzono po to, aby informować społeczeństwo o możliwości kupna. Domy są własnością państwową. Oferty nieruchomości, które wystawiają poszczególne ministerstwa i instytucje państwowe, w tym ONF, zawierają krótki opis nieruchomości, dokładną lokalizację, fotografię i dane kontaktowe zarządzającego nieruchomością.
Leśniczówki do sprzedaży to stare domy wymagające prac remontowych. Np. posiadłość prezentowana na zdjęciu jest obecnie niezamieszkana, nie posiada nawet kanalizacji ani bieżącej wody, ale oferta głosi, że media te są w pobliżu. Dom o powierzchni 195 m2 wybudowano w 1767 r. na skraju lasu, niedaleko wsi Cataine w gminie Hasnon w departamencie Nord. Ze względu na typową dla regionu Nord-Pas-de-Calais architekturę, budynek ten zakwalifikowano jako zabytek architektury regionalnej. Zainteresowani mogą też poszukiwać obiektów nowszych, wraz z budynkami gospodarczymi, rozległymi piwnicami i posesją.

Źródło: www.onf.fr

Szwecja
Sveaskog inwestuje w energetykę odnawialną

Szwedzki państwowy koncern leśny Sveaskog wspólnie z Centrum Technologii Energetycznych w Piteå (ETC) i innymi partnerami inwestycyjnymi realizuje projekt budowy wytwórni biopaliwa z odpadowej biomasy leśnej. W projektowanym procesie produkcyjnym gałęzie i wierzchołki, pozostałe po ściętych drzewach, będą ścierane na proszek, sprasowywane i zgazowywane. W wyniku tego procesu otrzymywany będzie m.in. eter dimetylowy (DME) – biopaliwo do napędu silników. Ta sama technologia może być jednak stosowana także do wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej. Szacuje się, że paliwo DME wytwarzane z biomasy pochodzącej ze szwedzkich lasów może zastąpić 45% paliwa benzynowego i dieslowego zużywanego w Szwecji. W Piteå został już otworzony Ośrodek Zgazowywania Biomasy z dwoma cyklonowymi komorami spalania, w których proszek drzewny będzie przetwarzany na ekoenergię.
Sveaskog jest także atrakcyjnym dostawcą biomasy leśnej dla europejskich koncernów energetycznych. – Od pewnego czasu notujemy ze strony europejskich firm energetycznych znaczne zainteresowanie zużywaniem w elektrociepłowniach większych ilości surowca drzewnego. Sveaskog chce być obecny na tym rynku i nie czeka biernie na oferty, lecz prowadzi aktywny marketing wśród międzynarodowych firm energetycznych – mówi Roger Johansson, koordynator ds. biopaliw w Sveaskogu. – W Szwecji okres intensywnego wzrostu już minął i rynek wkroczył w fazę dojrzałości. Z drugiej strony, w Europie popyt dopiero się rozkręca. Na razie ceny nie sprzyjają eksportowi, ale przewidujemy, że wzrastające zapotrzebowanie na surowce odnawialne w Europie będzie stymulowało wzrost cen.

Źródło: www.sveaskog.se

Kanada
Symulacyjny model pożarów leśnych

Pożary leśne stanowią czynnik krytyczny w rozwoju zdrowych ekosystemów leśnych w Kanadzie. W kontekście obecnych obaw związanych z emisją CO2 i zmianami klimatycznymi na znaczeniu zyskuje prognostyczna ocena skutków pożarów dla środowiska leśnego. Kanadyjska Służba Leśna (CFS) już od dziesięcioleci bada skutki pożarów leśnych i zdobytą wiedzę wykorzystuje do tworzenia modeli pożarów w lasach borealnych.
Symulacyjny model CanFIRE (pierwotna nazwa BORFIRE – Boreal Fire Effects Model) wykazuje, że w przyszłości wzrośnie intensywność i siła pożarów oraz wydłuży się sezon pożarowy. Jeżeli częstotliwość pożarów wzrośnie w prognozowanym stopniu, skrócone cykle pożarowe będą sprzyjały rozprzestrzenianiu drzew szybko odnawiających się, takich jak topola i brzoza. A to z kolei wzmoże intensywność sekwestracji węgla z uwagi na szybszy wzrost tych gatunków. Stopień wzrostu sekwestracji węgla będzie jednak prawdopodobnie znacznie niższy od przewidywanego stopnia wzrostu uwalniania węgla wskutek intensyfikacji pożarów w środowisku przyrodniczym.
Model CanFIRE wykorzystywany jest także do szacowania rozmiaru rocznej bezpośredniej emisji węgla w wyniku pożarów na kanadyjskich obszarach niezagospodarowanych. Dane o tej emisji są pozyskiwane na potrzeby międzynarodowego raportowania węglowego w oparciu o postanowienia „Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu” (UNFCCC). Algorytmy modelu CanFIRE są sprzężone ze standardem CBM-CFS (Carbon Budget Model of the Canadian Forest Sector), stosowanym do kalkulowania leśnego bilansu węglowego.

Źródło: http://www.cfs.nrcan.gc.ca

Niemcy
Trutnie do kartowania lasu

Bezzałogowe minisamoloty (tzw. trutnie) mają wiele zalet. Latając na niedużej wysokości, mogą wykonywać zadania także przy zachmurzonym niebie. Cicho i ekonomicznie pracujące silniki elektryczne są przyjazne środowisku i nie zakłócają spokoju ludzi i zwierząt.
W ramach projektu Andromeda, realizowanego m.in. przez Turyngeński Krajowy Instytut Leśny, Łowiecki i Rybacki, opracowano technologię pozyskiwania i zautomatyzowanego analizowania danych przestrzennych, bazującą na zdjęciach lotniczych wykonywanych przez bezzałogowe mini samoloty. Oprócz standardowych produktów, takich jak bardzo dokładne mapy, w nowo stworzonym systemie można generować najróżniejsze statystyki obiektowe. Dwie firmy uczestniczące w projekcie – GDS z Jeny i Geodatik z Erfurtu – zamierzają wkrótce wprowadzić nową technologię na rynek.

Źródło: AFZ-DerWald 10/2010

Stany Zjednoczone
14,5 mld dolarów przychodów z rekreacji

Na początku lipca Tom Vilsack, szef Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych, przedstawił raport Amerykańskiej Służby Leśnej dotyczący znaczenia federalnych lasów i prerii dla społeczności obszarów wiejskich USA. Raport ten wykazuje, że rekreacja na terenie lasów i prerii przyczynia się do utrzymania 223 tys. miejsc pracy na obszarach wiejskich i generuje obroty finansowe na poziomie 14,5 mld dolarów rocznie. Liczba pobytów w celach rekreacyjnych w kompleksach lasów federalnych w 2009 r. została oszacowana na 173,5 mln. Wiele ofert rekreacji w lasach wspiera inicjatywę amerykańskiej pierwszej damy, Michelle Obamy, zmierzającą do zwiększenia aktywności fizycznej amerykańskich dzieci (program „Let’s Move”).
– Rekreacja na łonie przyrody ma kluczowe znaczenie dla programu rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich Ameryki, realizowanego przez Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych – podkreślił Tom Vilsack. – Raport jasno dowodzi, że aktywność rekreacyjna nie tylko pomaga Amerykanom w prowadzeniu zdrowszego trybu życia i poznawaniu przyrody, lecz również tworzy tysiące miejsc pracy i generuje miliardy dolarów przychodów z działalności gospodarczej na obszarach wiejskich w całym kraju.
Służbie Leśnej Stanów Zjednoczonych (USFS), która jest agencją Departamentu Rolnictwa, podlega 155 kompleksów lasów federalnych o łącznej pow. 769 tys. km2 oraz 20 kompleksów prerii o łącznej pow. 15 tys. km2. USFS zatrudnia przeszło 34 tys. pracowników.

Źródło: www.fs.fed.us

Opr. Anna Niemiec (1), A.S. (2–5)

Finlandia33,5 mln euro na program MetsoNiemcySprzeciw wobec certyfikacji FSC

Finlandia
33,5 mln euro na program Metso

Tegoroczny fundusz Programu Ochrony Bioróżnorodności Leśnej w Południowej Finlandii (Metso) sięga 33,5 mln euro. Fińskie Ministerstwo Środowiska wyasygnowało na realizację programu 22,5 mln, a Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa – 10 mln euro. Dodatkowo rząd Finlandii przeznaczył 1 mln euro na prace badawcze związane z programem Metso.

Właściciele lasów prywatnych uczestniczą w nim na zasadzie dobrowolności. Obszar leśny cenny z uwagi na swoją bioróżnorodność może być sprzedany państwu (lub wymieniony na inny państwowy grunt leśny) albo pozostać własnością prywatną.

W tym drugim przypadku właściciel lasu zawiera z odpowiednim regionalnym ośrodkiem leśnictwa (organ państwowej administracji leśnej w Finlandii) umowę o terminowej ochronie bioróżnorodności, obowiązującą z reguły przez 10 lat. W tym okresie właściciel lasu otrzymuje rekompensatę za utracone korzyści ekonomiczne. Przewidziana jest również możliwość ustanowienia prywatnego obszaru bezterminowo chronionej bioróżnorodności. Wówczas właścicielowi lasu wypłacana jest rekompensata odpowiadająca pełnej wartości zasobów drzewnych obszaru objętego ochroną.

Niemcy
Sprzeciw wobec certyfikacji FSC

Niemiecka Rada Gospodarki Leśnej (DFWR) opowiada się przeciwko certyfikowaniu lasów publicznych według obecnych kryteriów FSC. Sprzeciw DFWR budzi przede wszystkim zasada powierzchni reprezentatywnych, zgodnie z którą 5% powierzchni leśnej musi zostać trwale wyłączone z gospodarki leśnej. Zdaniem Rady zasada ta upośledza wypełnianie przez lasy różnorodnych świadczeń na rzecz społeczeństwa.

– System certyfikacji FSC nie odpowiada obecnym wymaganiom ochrony klimatu – uważa Georg Schirmbeck, przewodniczący DFWR. – Zbyt sztywne kryteria uniemożliwiają reakcję na aktualne postulaty społeczne. Według DFWR ani wydzielenie powierzchni reprezentatywnych, na których trzeba zaprzestać użytkowania lasu, ani zmniejszenie udziału gatunków iglastych z obecnych 45% do maksymalnie 20% nie sprzyja ochronie klimatu. Jedynie poprzez wzmożone użytkowanie drewna, wytworzonego zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, możliwe jest długookresowe wiązanie CO2. Skład gatunkowy drzewostanów powinien być dostosowany do siedliska w taki sposób, aby uwzględniony był zarówno aspekt ekologiczny, jak i ekonomiczny. Wyłączenie 5% powierzchni lasów z gospodarki leśnej oznacza niebezpieczeństwo utraty wielu miejsc pracy.

DFWR jest reprezentacją wszystkich niemieckich środowisk związanych z gospodarką leśną i lasami. W skład tej organizacji wchodzą m.in. państwowe gospodarstwa leśne niemieckich krajów związkowych, stowarzyszenia właścicieli lasów prywatnych, związki zawodowe działające w leśnictwie, Związek Leśników Niemieckich, Niemieckie Towarzystwo Leśne, stowarzyszenie badawczo-atestacyjne Kuratorium Pracy i Techniki Leśnej, Niemieckie Stowarzyszenie Przedsiębiorców Leśnych i uczelnie leśne.

Źródło: www.forest.fi, www.dfwr.de

Opr. A.S.

NiemcyZa dużo zwierzyny w lasach FinlandiaObrońcy papieru formują szykiWalia, Wielka BrytaniaSłupki bramkowe jako środek BHP

Niemcy
Za dużo zwierzyny w lasach

Zagęszczenie zwierzyny racicowej w znacznej części niemieckich lasów jest wciąż o wiele za duże. To główny wniosek ekspertyzy, która została przedstawiona 5 maja na wspólnej konferencji prasowej niemieckiego Federalnego Urzędu Ochrony Przyrody (BfN), Niemieckiej Rady Gospodarki Leśnej (DFWR) i Stowarzyszenia Proekologicznej Gospodarki Leśnej (ANW). Skutkiem nadmiernego stanu liczebnego zwierzyny płowej i czarnej są ogromne szkody łowieckie, które mają wymiar nie tylko ekologiczny, lecz również ekonomiczny. Zgryzanie poważnie utrudnia niezbędną przebudowę drzewostanów, zmierzającą w kierunku uzyskania lasów mieszanych o składzie gatunkowym zbliżonym do naturalnego. Ekspertyza wskazuje również na niedostatki przepisów niemieckiego prawa łowieckiego. Zdaniem ekspertów, konieczne jest wprowadzenie między innymi obligatoryjnych planów odstrzału minimalnego, opracowywanych na podstawie inwentaryzacji odnowień, i nowych okresów polowania na poszczególne gatunki zwierzyny racicowej, uwzględniających najnowsze wyniki badań naukowych z zakresu biologii łowieckiej. Pilnie niezbędna jest znaczna redukcja liczebności populacji sarny.

– Zwierzyna należy oczywiście do ekosystemu leśnego, ale wyniki ekspertyzy są bardzo niepokojące, zważywszy na rozmiar szkód. Druga wielkoobszarowa inwentaryzacja lasów w Niemczech, przeprowadzona w 2004 r., wykazała, że zgryzana jest blisko jedna piąta wszystkich młodych drzewek. W starych landach absolutna liczba zgryzanych roślin wzrosła nawet o 30%. Szkody przyjmują takie rozmiary, które zagrażają bioróżnorodności lasów i pełnieniu przez nie funkcji akumulowania węgla i funkcji ochronnej, jak również stawiają pod znakiem zapytania skuteczność przebudowy drzewostanów w kierunku lasów mieszanych o składzie gatunkowym zbliżonym do naturalnego, pilnie koniecznej szczególnie z uwagi na zmiany klimatyczne – powiedziała prof. Beate Jessel, prezes BfN, komentując wyniki ekspertyzy.

Próbując zabezpieczyć odnowienia przed szkodami łowieckimi, właściciele lasów w Niemczech wydają w sumie 90 mln euro rocznie na grodzenia. Są to koszty, których nie musieliby ponosić, gdyby liczebność zwierzyny była dostosowana do pojemności siedlisk. BfN, DFWR i ANW opowiadają się za stosowaniem zasady „las przed zwierzyną”.

Źródło: www.dfwr.de

Europejski przemysł poligraficzny dąży do weryfikacji twierdzenia, że publikowanie elektroniczne jest bardziej przyjazne środowisku niż drukowanie. Proekologiczność publikacji elektronicznych jest często przyjmowana za pewnik również w fińskich mediach. Tymczasem w świetle wyników badań naukowych sprawa może być dyskusyjna.

Porównując różne metody publikowania, najczęściej zakłada się, że publikowanie elektroniczne nie powoduje żadnych emisji. Natomiast w kalkulacjach dotyczących drukowania ujmuje się wszystkie źródła obciążenia środowiska (czasem nawet podwójnie). Kalkulacje takie nie sprawiają większych trudności, ponieważ wpływ produkcji papieru na środowisko przyrodnicze został już zanalizowany. Z kolei wiedza na temat ekologicznych skutków publikowania elektronicznego jest niewielka. A to, co jest już wiadome, nie zawsze może być powszechnie znane (niektóre rozwiązania stosowane w procesie publikowania elektronicznego objęte są tajemnicą handlową).

Niekiedy też wpływ danej metody publikowania na środowisko sprowadza się tylko do jej wpływu na klimat. Takie podejście pozwala na pominięcie wielu szkodliwych emisji związanych z publikowaniem elektronicznym, toteż można je uznać za tzw. greenwashing (ekościemę). Poza tym nie bierze się wtedy pod uwagę tego, że przemysł papierniczy wykorzystuje surowiec odnawialny i energię odnawialną w znacznie większym stopniu niż inne branże. Nie uwzględnia się również faktu, iż produkty przemysłu papierniczego są zazwyczaj przedmiotem recyklingu.

Celem projektu Print Power, realizowanego przez europejski przemysł poligraficzny, jest nie tylko promowanie mediów drukowanych, lecz również zwalczanie zjawiska greenwashingu po stronie mediów konkurencyjnych. W Finlandii przy realizacji projektu współpracuje z przemysłem poligraficznym między innymi branża leśno-drzewna.

Źródło: www.forest.fi

W lasach całej Walii pojawiły się znaki ostrzegawcze w formie słupków bramkowych. Mają one zapobiegać „strzelaniu goli samobójczych” przez kierowców samochodowych zestawów do wywozu drewna i operatorów maszyn leśnych. Słupki te znakują bowiem przebieg napowietrznych linii energetycznych przecinających walijskie lasy.

Chcąc zwiększyć poziom bezpieczeństwa pracy w lasach, Komisja Leśna Walii zleciła specjalistycznym firmom usługowym ustawienie słupków, ostrzegających kierowców i operatorów przed potencjalnym niebezpieczeństwem zagrażającym im z góry podczas manipulacji żurawiem hydraulicznym. Słupki wykonane są z materiału nieprzewodzącego. Łączy je „poprzeczka” w postaci liny o dużej wytrzymałości na zerwanie, opatrzonej chorągiewkami. Słupki ustawiane są na koszt eksploatatora sieci rozdzielczej wszędzie tam, gdzie wykonywane są operacje związane z pozyskaniem, zrywką i wywozem drewna.

Komisja Leśna Walii pełni rolę departamentu leśnictwa w rządzie krajowym Walii i zarazem gospodaruje w lasach państwowych (126 tys. ha), które stanowią 38% wszystkich walijskich lasów. Roczne pozyskanie drewna w lasach państwowych sięga 790 tys. m3.

Źródło: www.forestry.gov.uk

Opr. A.S.

Bawaria, Niemcy Rekordowy zbiór nasion Wielka Brytania Zespół ds. sekwestracji węgla Finlandia Wyniki Metsähallitusa w 2009 r. Szwecja Przyspieszenie w ochronie lasów

Rekordowy zbiór nasion

W ubiegłym roku Bawarskie Lasy Państwowe zebrały materiał siewny w rekordowej ilości 56 ton. – Już wiosną mogliśmy przewidywać na podstawie obfitego kwitnienia drzew, że ten sezon pozyskiwania materiału siewnego będzie wyjątkowo udany – opowiada Andreas Ludwig, kierownik ośrodka wyłuszczarsko-szkółkarskiego w miejscowości Laufen położonej tuż przy granicy niemiecko-austryjackiej.

– Nasi pracownicy i przedsiębiorcy zajmujący się pozyskiwaniem materiału siewnego wykorzystali tę szansę i zebrali w większej ilości nawet nasiona rzadkich proweniencji modrzewia, buka, jodły i jaworu z wyższych położeń w Alpach Bawarskich.

W Bawarskich Lasach Państwowych rośnie blisko 3,5 tys. drzewostanów nasiennych o łącznej powierzchni 50 tys. ha. Pozyskane w nich nasiona są wykorzystywane przez Bawarskie Lasy Państwowe (50 ton), jak również sprzedawane na rynku materiału siewnego sprawdzonego pod względem pochodzeniowym i genetycznym.

Źródło: www.baysf.de

Wielka Brytania
Zespół ds. sekwestracji węgla

Pod koniec marca Komisja Leśna Wielkiej Brytanii powołała specjalny zespół ds. leśnej sekwestracji węgla. Jego zadaniem jest rozkręcenie na dużą skalę zalesień w celu łagodzenia zmian klimatycznych i ułatwienia adaptacji środowiska naturalnego Wielkiej Brytanii do tych zmian. Działania zespołu mają być wkładem w realizację programu klimatycznego, przygotowanego przez brytyjskie Ministerstwo Środowiska, Wyżywienia i Spraw Obszarów Wiejskich.

Zalesianie w samej tylko Anglii 10 tys. ha gruntów rocznie przez 15 lat umożliwi usunięcie z atmosfery 50 mln ton CO2 do roku 2050.

Jeśli wytworzone drewno będzie wykorzystywane w budownictwie lub jako biomasa energetyczna zastępująca paliwa kopalne, redukcja CO2 może zostać dodatkowo zwiększona o 37 mln ton. Oprócz stymulowania zalesiania zadaniem zespołu ds. leśnej sekwestracji węgla będzie również wspieranie zrównoważonego zagospodarowania nowych i już istniejących lasów poprzez promowanie rynków produktów leśnych.

Źródło: www.forestry.gov.uk

Finlandia
Wyniki Metsähallitusa w 2009 r.

Fińskie Państwowe Gospodarstwo Leśne „Metsähallitus” (12 mln ha gruntów i wód; 3,5 mln ha lasów gospodarczych) osiągnęło w roku 2009 zadawalające wyniki finansowe, zważywszy na niełatwą sytuację gospodarczą w tamtym czasie. Tak uważa Jyrki Kangas, dyrektor generalny Metsähallitusa. Wszystkie podmioty gospodarcze wchodzące w skład koncernu, którego firmą macierzystą jest quasi-przedsiębiorstwo państwowe Gospodarka Leśna, uzyskały przychody w łącznej wysokości 290 mln euro (spadek o 57 mln euro w stosunku do roku 2008). Zysk operacyjny koncernu wyniósł 62 mln euro (spadek o 47 mln euro). Wypłacona państwu fińskiemu dywidenda osiągnęła poziom 56,7 mln euro (spadek o 46,3 mln euro).

Dyrektor podkreśla fakt, że w okresie recesji Metsähallitus za jeden z celów priorytetowych uznawał utrzymanie miejsc pracy w swoich jednostkach organizacyjnych i zapewnienie odpowiedniego frontu robót przedsiębiorcom leśnym.

Fińskie lasy państwowe dostarczyły przemysłowi drzewnemu 4,8 mln m3 drewna (2008: 5,2 mln m³), wyjątkowo osiągając więcej niż 10-procentowy udział w rynku surowca drzewnego (w normalnej sytuacji ekonomicznej Metsähallitus zaspokaja 6–8% zapotrzebowania surowcowego fińskiego przemysłu drzewnego). Należy pamiętać także, iż finski przemysł drzewny korzysta z surowców sprowadzanych z Rosji. Dzięki prowadzonym przez finski rząd negocjacjom, Rosjanie wstrzymali planowane podwyżki ceł.

Starając się złagodzić skutki zmniejszonego pozyskania drewna oferował przedsiębiorcom leśnym inne rodzaje prac leśnych. Na remonty dróg leśnych wydatkował blisko 10 mln euro. Zaangażował się również w projekty rozwoju farm wiatrowych, kooperując z firmami energetycznymi.

Metsähallitus, który w roku 2009 obchodził jubileusz 150-lecia swojego istnienia, jest dwudzielnym gospodarstwem leśnym: oprócz pionu gospodarczego (przedsiębiorstwo Gospodarka Leśna wraz z firmami zależnymi) w jego skład wchodzi pion funkcji administracyjnych (Służba Dziedzictwa Przyrodniczego), który ma w swojej pieczy parki narodowe i inne fińskie obszary chronione.

Służba Dziedzictwa Przyrodniczego – w odróżnieniu od Gospodarki Leśnej – jest jednostką budżetową. W roku 2009 po raz pierwszy wykonano kompleksową ewaluację lokalnych i regionalnych korzyści ekonomicznych, jakie przynoszą parki narodowe i obszary rekreacyjne. Stało się to możliwe dzięki nowej metodzie szacowania, którą Metsähallitus opracował wspólnie z Fińskim Instytutem Badawczym Leśnictwa (METLA).

Źródło: www.metsa.fi

Szwecja
Przyspieszenie w ochronie lasów

Andreas Carlgren, minister środowiska w rządzie Szwecji, zapewnia, że jego kraj osiągnie cel, jaki sobie wyznaczył w zakresie ochrony lasów o dużych walorach przyrodniczych. Realizując projekt „Żyjące lasy”, szwedzki rząd zamierza do końca bieżącego roku wyłączyć z użytkowania 900 tys. ha lasów gospodarczych, które cechują się dużymi walorami przyrodniczymi. W ramach ochrony dobrowolnej, realizowanej przez właścicieli prywatnych, wydzielonych ma zostać 500 tys. ha lasów. Pozostałych 400 tys. ha lasów zostanie objętych różnymi formami państwowej ochrony przyrody i bioróżnorodności.

Źródło: www.nordicforestry.org

Opr. A.S.

NiemcyUspołecznienie lasów państwowych poprzez… prywatyzacjęFinlandia15% Finów jest właścicielami lasówMeklemburgia-Pomorze Przednie, NiemcyZwiększanie udziału dębu w strukturze gatunkowejSzwecjaWycofywanie środków chemicznych z leśnictwaStany ZjednoczoneSubwencje na ochronę lasów prywatnych

Niemcy
Uspołecznienie lasów państwowych poprzez… prywatyzację

Wilhelm Bode, niemiecki ekspert i publicysta w dziedzinie leśnictwa, jest postacią kontrowersyjną jako zwolennik skrajnie proekologicznej gospodarki leśnej i przeciwnik w pełni zmechanizowanego pozyskiwania drewna. W Niemczech głośno jest ostatnio o jego koncepcji prywatyzacji lasów państwowych w landzie Nadrenia Północna-Westfalia poprzez ich przekształcenie w spółkę akcyjną „Lasy Obywatelskie”. Według Bodego zapewniłoby to długofalową ochronę przyrody w lasach i jednocześnie wpływ do kasy landu co najmniej 1 mld euro.

Bode proponuje utworzenie spółki akcyjnej typu REIT (Real Estate Investment Trust – nieruchomościowy fundusz inwestycyjny). 20% udziałów otrzymałaby Fundacja Dziedzictwa Przyrodniczego, która miałaby prawo blokowania uchwał walnego zgromadzenia (zabezpieczenie przed gruntownymi zmianami statutu). Reszta akcji zostałaby upłynniona wśród możliwie dużej liczby obywateli. Bode wskazuje na fakt, że leśne spółki akcyjne typu REIT sprawdziły się w Stanach Zjednoczonych w okresie kryzysu finansowego. W spółkach tych chętnie lokują kapitał m.in. wielkie amerykańskie fundacje uniwersyteckie. Na pytanie, dlaczego obywatele nabywając akcje, mieliby płacić za lasy, które jako własność państwowa już do nich należą, Bode odpowiada, że w rzeczywistości lasy państwowe nie są obszarem uspołecznionym. Jego zdaniem obywatele nie mają istotnego wpływu na kształtowanie polityki dotyczącej lasów państwowych, ponieważ praktycznie są one domeną biurokracji leśnej.

Socjaldemokraci w landzie Nadrenia Północna-Westfalia włączyli koncepcję utworzenia spółki akcyjnej „Lasy Obywatelskie” do swojego programu wyborczego.

Źródło: Forst & Technik 6/2010

Finlandia
15% Finów jest właścicielami lasów

W Finlandii jest 345 tys. gospodarstw leśnych, które mają w sumie 735 tys. właścicieli. Przeciętna wielkość gospodarstwa leśnego wynosi 30,3 ha, jednak 60% własności leśnej stanowią gospodarstwa o powierzchni poniżej 20 ha. Aby gospodarstwo leśne mogło stanowić postawę utrzymania jego właściciela, powinno mieć powierzchnię co najmniej 200 ha (w południowej Finlandii) lub 500 ha (w północnej Finlandii). Warunek ten spełnia tylko 2200 gospodarstw leśnych. Jedynie 69 gospodarstw ma powierzchnię przekraczającą 1000 ha.

Źródło: www.forest.fi

Meklemburgia-Pomorze Przednie, Niemcy
Zwiększanie udziału dębu w strukturze gatunkowej

W niemieckim kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie rozpoczęto realizację programu „Proekologiczna Gospodarka Leśna”. Jednym z celów tego programu jest podwojenie udziału dębu w strukturze gatunkowej lasów państwowych. Obecnie obowiązujący w Meklemburgii-Pomorzu Przednim wiek rębności tego gatunku wynosi 180 lat (cel produkcji – przeciętna pierśnica 70 cm). W świetle wyników najnowszych badań, na siedliskach dębowych docelowa pierśnica jest osiągana jednak znacznie wcześniej, bo w wieku 140–160 lat.

– Dąb należy do najcenniejszych gatunków drzew w lasach naszego landu. Drewno dębowe ma szeroki zakres zastosowania i duży prestiż rynkowy – wyjaśnia Till Backhaus, minister rolnictwa i środowiska w rządzie Meklemburgii-Pomorza Przedniego. W landzie tym przeciętna cena dębu (130 euro/m3) znacznie przekracza cenę buka i sosny (odpowiednio 70 i 55 euro/m3), zaś cenne drewno dębowe nierzadko uzyskuje ceny przekraczające 1000 euro/m3. Dęby mają również duże znaczenie dla różnorodności biologicznej, stanowiąc środowisko życia 900 gatunków chrząszczy i 179 gatunków motyli większych.

Źródło: AFZ-DerWald 11/2010

Szwecja
Wycofywanie środków chemicznych z leśnictwa

40–50 mln sadzonek rocznie zabezpieczanych przed szeliniakiem sosnowcem za pomocą przyjaznego środowisku środka Conniflex – to cel kampanii marketingowej szwedzkiego państwowego koncernu leśnego Sveaskog. Kampania ta jest elementem programu wycofywania środków chemicznych ze szwedzkiej gospodarki leśnej.

Conniflex to mechaniczny środek ochrony roślin (powłoka piaskowa), który ma zastąpić środki chemiczne stosowane dotychczas do ochrony sadzonek sosny i świerka. W marcu szkółka firmy Svenska Skogsplantor (spółka należąca do koncernu Sveaskog), położona w miejscowości Trekanten, rozpoczęła produkcję sadzonek zabezpieczonych właśnie tym środkiem. Zdolność produkcyjna tej szkółki to 10–15 mln sadzonek rocznie. Jesienią podobną liczbę sadzonek zacznie produkować szkółka w Hallsberg. W roku 2011 ruszy produkcja sadzonek potraktowanych środkiem w kolejnej szkółce. – Najpóźniej za pięć lat będziemy zabezpieczać za pomocą Conniflex 40–50 mln sadzonek rocznie. Zapotrzebowanie rynkowe na sadzonki przekracza 100 milionów sztuk rocznie. Popyt rośnie, ponieważ zmiany klimatyczne stymulują rozrost populacji szeliniaka sosnowca – mówi Lena Sammeli-Johansson, dyrektor generalny firmy Svenska Skogsplantor.

W celu sprawnego wprowadzenia Conniflex na rynek Sveaskog nawiązał współpracę z przodującym szwedzkim dostawcą sprzętu szkółkarskiego – spółką BCC z Landskrony. W ramach sprzedaży licencyjnej spółka BCC udostępni nową technologię innym szwedzkim – a w przyszłości także zagranicznym – producentom materiału sadzeniowego.

Źródło: www.sveaskog.se

Stany Zjednoczone
Subwencje na ochronę lasów prywatnych

W kwietniu Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) ogłosił przyznanie subwencji w łącznej wysokości 72 mln dolarów na stałą ochronę lasów prywatnych w 33 stanach. Subwencje te udzielane będą w ramach Programu Ochrony Dziedzictwa Leśnego, realizowanego przez amerykański rząd federalny we współpracy z władzami stanowymi.

– Niebezpieczeństwa zagrażające naszym narodowym zasobom leśnym nie znają granic własności, toteż musimy współpracować w skali całych regionów przy ochronie lasów wielofunkcyjnych, które zapewniają obfitość czystej wody, dają schronienie zwierzętom i pomagają ograniczać zmiany klimatyczne i adaptować się do nich – powiedział Tom Vilsack, szef USDA. Program stymuluje dobrowolną ochronę lasów prywatnych. Objęte nim tereny mogą pozostać własnością prywatną lub zostać nabyte przez władze stanowe.

Jedną z licznych agencji Departamentu Rolnictwa jest federalna Służba Leśna Stanów Zjednoczonych (USFS), dysponująca budżetem w wysokości 5,5 mld dolarów (2009 r.) i zatrudniająca przeszło 34 tys. pracowników. Na jej strukturę terytorialną składa się 9 regionów, którym podlega 155 kompleksów lasów federalnych o łącznej pow. 769 tys. km2, podzielonych na przeszło 600 dystryktów leśnych. Poza gospodarowaniem w lasach federalnych zadaniem USFS jest udzielanie fachowej pomocy właścicielom lasów niefederalnych, jak również prowadzenie badań leśnych.

Źródło: www.fs.fed.us

Opr. A.S.

FinlandiaEkologiczne szkolenia robotników leśnychFinlandiaMetsähallitus buduje z drewnaWielka BrytaniaNowa strategia badań leśnychAustriaDodatki na iPhone’a i komórkę

Finlandia
Ekologiczne szkolenia robotników leśnych

W Finlandii co drugi robotnik leśny odbył szkolenie ekologiczne. Tego typu kurs wprowadzono w 1997 r. W minionym roku ukończyło go 597 robotników leśnych, operatorów harwesterów i organizatorów prac zrębowych. Egzamin kończący uważany jest za trudny. Niełatwe dla robotników jest zwłaszcza rozpoznawanie gatunków roślin. Program szkolenia ewoluował z czasem. O ile wcześniej koncentrował się raczej na rozpoznawaniu poszczególnych gatunków leśnych, o tyle obecnie kładzie nacisk na identyfikację cennych siedlisk przyrodniczych. Fińscy przedsiębiorcy leśni dążą do tego, aby jak najwięcej ich pracowników ukończyło szkolenie ekologiczne. Przeszkolenie personelu w zakresie ekologii leśnej traktowane jest bowiem jako świadectwo jakości wykonawstwa prac leśnych.

Źródło: www.forest.fi

W mieście Rovaniemi, stolicy fińskiej Laponii, powstaje nowa regionalna siedziba fińskiego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Metsähallitus. Wznoszony z drewna budynek będzie miał cztery kondygnacje o całkowitej powierzchni stropów 5600 m2 i kubaturze 31500 m3. Będą się w nim mieściły biura dla 135 pracowników, sale konferencyjne, hala wystawowa (650 m2), kawiarnia i – jak przystało na Finlandię – sauna. Przeprowadzka północnego oddziału Metsähallitusa do nowej siedziby ma nastąpić w październiku.

Źródło: www.forest.fi

Komisja Leśna Wielkiej Brytanii przyjęła strategię leśnych badań naukowych i rozwojowych na lata 2010–13. Zastąpi ona strategię z roku 2005 – pierwszą, jaka została przygotowana dla brytyjskiego leśnictwa. Zapowiadając publikację strategii, Roger Coppock, szef doradców Komisji Leśnej, powiedział: – Wiele zmieniło się od czasu rozpoczęcia realizacji pierwszej strategii w 2005 r. Ochrona klimatu, zabezpieczenie energetyczne oraz troska o zdrowe i witalne ekosystemy stały się dziś głównym motorem gospodarki obszarów wiejskich. Nigdy wcześniej gospodarka leśna nie miała sposobności wniesienia tak dużego wkładu do osiągania rządowych celów priorytetowych w Anglii, Szkocji i Walii – czy to w zakresie zapewnienia zdrowego środowiska naturalnego i ograniczenia zagrożeń ekologicznych, czy to w zakresie promowania zrównoważonej, niskowęglowej i racjonalnie użytkującej zasoby gospodarki. Strategia potwierdza kluczową rolę gospodarki leśnej nie tylko w łagodzeniu zmian klimatycznych, lecz również w pomaganiu naszemu środowisku naturalnemu w adaptowaniu się do tych zmian. Nowa strategia uznaje potrzebę intensyfikacji badań poświęconych problematyce zwiększonego zagrożenia drzew w Wielkiej Brytanii ze strony szkodników i chorób, będącego wynikiem zmian klimatycznych i globalizacji handlu. Uwzględnia również dążenie do zapewnienia odpowiedniego poziomu dostaw surowca z brytyjskich lasów, służącego do wytwarzania produktów sekwestrujących węgiel lub paliw niskowęglowych.

Strategia leśnych badań naukowych i rozwojowych będzie realizowana przez własną agencję badawczą Komisji Leśnej oraz uczelniane i inne leśne placówki badawcze. Dokument z zapisem strategii jest dostępny na stronie internetowej Komisji Leśnej pod adresem www.forestry.gov.uk/research .

Źródło: www.forestry.gov.uk

Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf) promują przyrodę i zarazem siebie jako firmę poprzez udostępnienie bezpłatnych aplikacji do iPhone’a w postaci cyklu 30-sekundowych przyrodniczych pejzaży dźwiękowych pt. „Out in the Wild”. Są one dostępne zarówno w sklepie internetowym App Store jak i na stronie www.bundesforste.at/OutInTheWild w witrynie internetowej ÖBf.

– Przyroda rozbrzmiewa zawsze innymi dźwiękami – mówi Georg Erlacher, prezes zarządu ÖBf. – Naszym celem było przedstawienie niewyczerpanej różnorodności przyrody, jej piękna i właściwości w różnych porach roku, o różnych porach dnia i w różnych miejscach. Pejzaże dźwiękowe nagrywane były na terenach ÖBf – w różnych zakątkach dzikiej przyrody, w górach i nad jeziorami, na łęgach i na halach. Do każdego pejzażu dźwiękowego dostępne są odpowiednie zdjęcia panoramiczne. – Oferując pejzaże dźwiękowe pt. „Out in the Wild”, wkroczyliśmy na nową drogę przybliżania przyrody społeczeństwu – dopowiada Erlacher. – Łączymy pierwotność przyrody z najnowocześniejszymi technologiami.

Austriackie Lasy Związkowe SA oferują także bezpłatne dodatki do telefonów komórkowych. Na stronie internetowej www.bundesforste.at/index.php?id=609 dostępnych jest kilkadziesiąt dzwonków, alarmów i tapet.

Źródło: www.bundesforste.at

Wielka BrytaniaPodwójna certyfikacja lasów państwowych NiemcyKlimatyczne mapy ryzykaKanadaEmisja węgla z gleb leśnych Bawaria, NiemcyEkspertyza zewnętrznaEuropaOgólnounijna debata o lasach

Wielka Brytania
Podwójna certyfikacja lasów państwowych

W Polsce jeszcze czekamy, a Komisja Leśna Wielkiej Brytanii, gospodarująca w brytyjskich lasach państwowych, uzyskała w marcu 2010 r. certyfikat gospodarki leśnej PEFC. Dzięki temu sprzedawcy drewna i innych produktów leśnych pochodzących z bezpośrednich dostaw od Komisji Leśnej mogą się posługiwać logo PEFC lub FSC. Komisja Leśna certyfikuje bowiem swoje lasy od 1999 r. także w tym drugim systemie. Obydwa brytyjskie standardy certyfikacji leśnej opierają się na obowiązującej w Wielkiej Brytanii narodowej normie zrównoważonej gospodarki leśnej.

Źródło: www.forestry.gov.uk

Ostatnio bawarskie urzędy ds. wyżywienia, rolnictwa i leśnictwa, które pełnią m.in. funkcję terenowej administracji leśnej, otrzymały klimatyczne mapy ryzyka hodowli świerka, buka, sosny, dębu, jodły, jaworu, modrzewia i daglezji, sporządzone w wersji numerycznej. Wszystkie wymienione gatunki drzew zajmują łącznie 90% powierzchni leśnej Bawarii. Największy udział powierzchniowy mają przy tym świerk i sosna (łącznie 60%). Mapy przedstawiają stopnie klimatycznego ryzyka hodowlanego z perspektywą czasową sięgającą roku 2050 i 2100.

Bawarski resort leśnictwa już od 2007 r. dysponuje klimatycznymi mapami ryzyka hodowli świerka i buka. Wykorzystywane są one w urządzaniu lasu i doradztwie na rzecz prywatnych właścicieli lasów. Także w innych niemieckich krajach związkowych ryzyko hodowli głównych gatunków drzew, związane ze zmianami klimatycznymi, jest przedstawiane w formie map – ich przydatność jest jednak różna.

Źródło: AFZ-DerWald

W prognozowanych warunkach globalnego ocieplenia gleby siedlisk borowych będą szybciej emitować węgiel do atmosfery niż gleby siedlisk lasowych. To podstawowy wniosek z badań przeprowadzonych przez pracowników naukowych Kanadyjskiej Służby Leśnej (CFS). Przedmiotem badań była ocena wpływu globalnego ocieplenia na zapas węgla glebowego w różnych ekosystemach leśnych.

Gleby północnych siedlisk borowych stanowią pochłaniacz węgla. Przewiduje się jednak, że wzrost temperatury przyczyni się do wzmożenia rozkładu materii organicznej i tym samym intensyfikacji uwalniania CO2 do atmosfery. W literaturze przedmiotu dominowały dotychczas twierdzenia, że węgiel glebowy siedlisk borowych będzie mniej podatny na wpływ globalnego ocieplenia.

Źródło: www.cfs.nrcan.gc.ca

Bawaria, Niemcy
Ekspertyza zewnętrzna

Przedsiębiorstwo Bawarskie Lasy Państwowe osiągnęło podstawowe cele wyznaczone mu w ramach reformy leśnej w 2005 r., ale w niektórych obszarach jego działalności konieczna jest poprawa. To główny wniosek z ekspertyzy wykonanej na zlecenie bawarskiego rządu przez firmę „arf Towarzystwo Rozwoju Organizacyjnego” sp. z o.o. Zdaniem zewnętrznych ekspertów, rozdział zadań gospodarczych od administracyjnych przyczynił się do wzrostu transparentności i efektywności działania struktur operacyjnych i decyzyjnych oraz do uzyskania zadawalającego wyniku ekonomicznego. Poprawy wymagają natomiast takie elementy jak społeczna akceptacja działań przedsiębiorstwa, włączenie pracowników w proces doskonalenia organizacji i dostosowanie stanu liczebnego zwierzyny do pojemności siedlisk.

Bawarski rząd zadecydował o sprawdzeniu działalności Bawarskich Lasów Państwowych przez ekspertów zewnętrznych w czerwcu 2009 roku. Licząca 250 stron ekspertyza ma pomóc w doskonaleniu rozwiązań wprowadzonych w ramach reformy leśnej.

Bawarskie Lasy Państwowe zostały utworzone 1 lipca 2005 r. w formie posiadającego osobowość prawną zakładu prawa publicznego, podlegającego nadzorowi prawnemu bawarskiego Krajowego Ministerstwa Wyżywienia, Rolnictwa i Leśnictwa. Przejęły one funkcje gospodarcze dawnych bawarskich nadleśnictw, których funkcje administracyjne zostały z kolei przypisane urzędom ds. wyżywienia, rolnictwa i leśnictwa. Są to przedsiębiorstwa zdecentralizowane, składające się z 41 gospodarstw leśnych (podzielonych łącznie na 370 leśnictw) oraz jednostek pomocniczych.

Źródło: AFZ-DerWald

Publikując 1 marca 2010 r. dokument konsultacyjny dotyczący ochrony lasów w kontekście zmian klimatycznych (Green Paper on Forest Protection and Information: Preparing forests for climate change), Komisja Europejska otworzyła ogólnounijną dyskusję na temat polityki leśnej. Dokument ten został wyjątkowo pozytywnie przyjęty przez większość organizacji reprezentujących europejskie leśnictwo – a to dlatego, że nadaje sektorowi leśnemu i modelowi zrównoważonej gospodarki leśnej większą niż dotąd wagę polityczną.

Konfederacja Europejskich Właścicieli Lasów (CEPF) uważa, że dokument konsultacyjny Komisji Europejskiej wytyczna nową drogę w polityce UE dotyczącej lasów. – Cieszymy się, że Komisja skupia się na ochronie lasów. Również naszym życzeniem są zdrowe i witalne lasy, ponieważ takie lasy są kluczem do utrzymania na odpowiednim poziomie takich integralnych komponentów jak bioróżnorodność, sekwestracja węgla i zdolność produkcyjna, która stanowi źródło naszego utrzymania. Skoro inicjatywa Komisji może się przyczynić do zwiększenia świadomości nowych wyzwań, to musimy tę okazję wykorzystać w taki sposób, żeby europejskie lasy mogły nadal pełnić wszystkie swoje funkcje w zmieniających się warunkach klimatycznych – mówi Morten Thoroe, sekretarz generalny CEPF.

Europejski Związek Lasów Państwowych (EUSTAFOR) traktuje dokument konsultacyjny Komisji Europejskiej jako pierwszy, ale bardzo ważny krok na drodze do zwiększenia znaczenia lasów, leśnictwa i zrównoważonej gospodarki leśnej w UE. Szczególnie dużą wagę przywiązuje do wykorzystania potencjału lasów w zakresie sekwestracji węgla. Ogólnounijna dyskusja na temat polityki leśnej w kontekście zmian klimatycznych może przyczynić się do zwiększenia stopnia społecznego uznania dla świadczeń wypełnianych przez lasy.

Źródła: www.eustafor.eu, www.ec.europa.eu, www.cepf-eu.org

Opr. A.S