Z zagranicy – 09/2011
Anglia, Wielka Brytania Zespół ds. rewizji polityki leśnej Litwa Lasy i leśnictwo w skrócie Europa Naturowa kompensacja: autostradowy przykład opinii KE
Anglia, Wielka Brytania
Zespół ds. rewizji polityki leśnej
Zarzuciwszy projekt wycofania się państwa z samodzielnego prowadzenia gospodarki w lasach państwowych Anglii, westminsterski rząd Davida Camerona zdecydował się powołać niezależny zespół specjalistów, którego zadaniem będzie zrewidowanie angielskiej polityki leśnej. Zespół ma przedstawić wyniki swoich prac jesienią br. 12-osobowy zespół reprezentuje szeroki przekrój środowisk związanych z lasami, umożliwiając artykulację różnych interesów ekonomicznych, społecznych i ekologicznych. Wśród członków zespołu są szefowie organizacji o profilu leśnym, drzewiarskim ekologicznym, wiejsko-ekonomicznym, turystycznym, konserwatorskim i ornitologicznym. Przewodniczącym zespołu zgodził się zostać anglikański biskup Liverpoolu James Jones (na zdjęciu) – honorowy ambasador organizacji ekologicznej WWF, znany nie tylko w Anglii jako pomysłodawca tzw. „postu ekologicznego”. Obejmując funkcję przewodniczącego, biskup Jones powiedział m.in.: „Zespół podejdzie do swoich zadań w sposób profesjonalny i sumienny. Społeczeństwo może mieć pewność, że będziemy zdecydowanie niezależni”.
Źródła: www.forestry.gov.uk, www.defra.gov.uk
Litwa
Lasy i leśnictwo w skrócie
Powierzchnia lasów Litwy wynosi blisko 2,16 mln ha, a lesistość tego kraju przekracza 33%. Przeważają drzewostany iglaste (56,3%), głównie sosnowe (725,5 tys. ha) i świerkowe (427 tys. ha). Zapas litewskich lasów sięga 479,4 mln m3, ich przeciętna zasobnoÊć – 234 m3/ha. Przyrost roczny wynosi 16,2 mln m3. Roczne pozyskanie drewna spadło z 6,4 mln m3 w roku 2007 do 5,7 mln m3 w roku 2009. Lasy prywatne zajmują powierzchnię 829,4 tys. ha. Przeciętna wielkość prywatnej własności leśnejto
3,3 ha. Powierzchnia Litewskich Lasów Państwowych, składających się z 42 gospodarstw leśnych, wynosi ponad 1 mln ha (wraz z obszarem jednego parku narodowego). Lasy zarezerwowane na potrzeby restytucji własności prywatnej i lasy pozostałe zajmują obszar 262,7 tys. ha. W kryzysowym roku 2009 państwowe gospodarstwa leśne Litewskich LP zanotowały łącznie przychody rzędu 353 mln LTL (kurs lita z 31 grudnia 2009 r.: 1 LTL = 1,19 PLN) i wydatki rzędu 348 mln LTL. Rozmiar pozyskania drewna wyniósł 3,6 mln m3. Siłami przedsiębiorców leśnych lub jednostek własnych zostało pozyskanych 3,3 mln m3 drewna. Sprzedaż na pniu objęła 0,3 mln m3 surowca. Wartość prac przy pozyskaniu i zrywce drewna, wykonanych przez przedsiębiorców leśnych na rzecz Litewskich LP, osiągnęła w 2009 r. poziom 85,4 mln LTL. Przedsiębiorcy zrealizowali 91% pozyskania i 64% zrywki drewna w państwowych gospodarstwach leśnych. Zatrudnienie w Litewskich LP kształtowało się w 2009 r. na poziomie 3859 osób. Przeciętne miesięczne zarobki wynosiły 1969 LTL, przy czym osoby zatrudnione na stanowiskach nierobotniczych i robotniczych zarabiały odpowiednio 2331 i 1555 LTL.
Na zdjęciu: Pamiątką po ZSRR na Litwie są samochody wywozowe produkcji radzieckiej. ładunek dla nich wycinają jednak nowoczesne, zachodnie maszyny wielooperacyjne. Fot. R. Jajor
Źródło: www.amvmt.lt
Europa
Naturowa kompensacja: autostradowy przykład opinii KE
Zgodnie z przepisami artykułu 6 ust. 4 dyrektywy siedliskowej, przedsięwzięcie, dla którego nie ma alternatywy, może zostać zrealizowane pomimo negatywnej oceny jego wpływu na dany obszar naturowy, o ile jest ono podyktowane nadrzędnym interesem publicznym, w tym interesem społecznym lub ekonomicznym. W przypadku takiego przedsięwzięcia państwo zobowiązane jest do zastosowania wszelkich niezbędnych środków kompensacyjnych, służących ochronie ogólnej spójności sieci NATURA 2000, jak również do poinformowania Komisji Europejskiej (KE) o tym, jakie środki kompensujące zostały wybrane. W witrynie internetowej KE dostępny jest (jako przykład) dokument zawierający opinię KE z dnia 3 grudnia 2010 r. dotyczącą rozbudowy autostrady A49 w Niemczech. 5 lipca 2010 r. KE otrzymała od Niemiec pismo z prośbą o wydanie opinii o możliwości akceptacji budowy odcinka autostrady przez obszar naturowy DE 5120-303, w tym budowy mostu o wysokości 11 m i długości 3650 m na rzece Jossklein. Wspomniany obszar naturowy podlega dyrektywie siedliskowej i ma status OZW (obszar o znaczeniu wspólnotowym). Głównym chronionym zbiorowiskiem roślinnym jest buczyna Luzulo-Fagetum, zajmująca powierzchnię 452 ha. W dolinie rzeki Jossklein rosną łęgi olszowo-jesionowe. Przedmiotem ochrony są również naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami roślinnymi Magnopotamion i Hydrocharition. Ponadto na obszarze naturowym występują m.in. takie gatunki zwierząt, jak: traszka grzebieniasta, nocek Bechsteina i nocek duży. Ocena skutków przedsięwzięcia wykazała, że wpłynie ono w istotny sposób na obszar naturowy, a w szczególności na buczynę i łęgi. Spodziewane jest pogorszenie się stanu zachowania tych zbiorowisk. Natomiast wpływ projektu na chronione gatunki zwierząt nie został określony jako istotny. Analizowano 12 innych wariantów przebiegu odcinka autostrady. Jednak żaden z tych wariantów nie umożliwiał osiągnięcia celów niemieckiego narodowego programu rozwoju sieci komunikacyjnej bez wywarcia istotnego wpływu na obszar naturowy. Jako element transeuropejskiej sieci drogowej autostrada A49 ma stymulować rozwój przyległego regionu, a w szczególności ośrodka gospodarczego Stadtallendorf. Rozwój regionu pozwoli na stworzenie 13600 miejsc pracy. Dodatkowym efektem będzie odciążenie podrzędnej sieci drogowej, co doprowadzi do redukcji lokalnego zanieczyszczenia powietrza nawet o 75%, obniżenia poziomu hałasu o co najmniej 10 dB(A) i do zmniejszenia się prawdopodobieństwa wypadków o 60%. Efekty te świadczą o tym, że przedsięwzięcie jest podyktowane nadrzędnym interesem publicznym. W celu kompensacji oczekiwanego wpływu przedsięwzięcia na spójność sieci NATURA 2000 przewidziano przedsięwzięcie określonych środków w dwóch pobliskich obszarach naturowych. Zaproponowane środki kompensacyjne mają służyć powstaniu rozległego łęgu olszowo-jesionowego w dorzeczu rzek Jossklein i Klein. Inne ważne środki kompensacyjne to renaturalizacja rzeki Jossklein i poprawa struktury terenów łęgowych. Efektem zastosowania tych środków ma być zwiększenie ekologicznej wartości istniejących łęgów olszowo-jesionowych i jednocześnie połączenie obydwu pobliskich obszarów naturowych spójnym systemem powierzchni o dużych walorach ekologicznych, ciągnących się na przestrzeni 18 km. Władze niemieckie zapewniły, że środki kompensacyjne zostaną zastosowane we właściwym
czasie, jeszcze zanim dojdzie do powstania oczekiwanych szkód w chronionych siedliskach. środki kompensacyjne obejmują również długofalowy monitoring siedlisk. Opierając się na informacjach przekazanych przez niemieckie władze, KE stwierdziła, że przedsięwzięcie jest podyktowane nadrzędnym interesem publicznym i że należycie wykonana analiza innych wariantów przebiegu autostrady wykazała brak alternatywy dla projektu. KE uznała, że zaproponowane środki kompensacyjne są odpowiednie.
Na mapie: Obszary specjalnej Ochrony ptaków NATURA 2000 w Niemczech (2009)
Źródło: www.ec.europa.eu
Opr. A.S.