Z zagranicy – 09/2011

Anglia, Wielka Brytania Zespół ds. rewizji polityki leśnej Litwa Lasy i leśnictwo w skrócie Europa Naturowa kompensacja: autostradowy przykład opinii KE

Anglia, Wielka Brytania
Zespół ds. rewizji polityki leśnej

Zarzuciwszy projekt wycofania się państwa z samodzielnego prowadzenia gospodarki w lasach państwowych Anglii, westminsterski rząd Davida Camerona zdecydował się powołać niezależny zespół specjalistów, którego zadaniem będzie zrewidowanie angielskiej polityki leśnej. Zespół ma przedstawić wyniki swoich prac jesienią br. 12-osobowy zespół reprezentuje szeroki przekrój środowisk związanych z lasami, umożliwiając artykulację różnych interesów ekonomicznych, społecznych i ekologicznych. Wśród członków zespołu są szefowie organizacji o profilu leśnym, drzewiarskim ekologicznym, wiejsko-ekonomicznym, turystycznym, konserwatorskim i ornitologicznym. Przewodniczącym zespołu zgodził się zostać anglikański biskup Liverpoolu James Jones (na zdjęciu) – honorowy ambasador organizacji ekologicznej WWF, znany nie tylko w Anglii jako pomysłodawca tzw. „postu ekologicznego”. Obejmując funkcję przewodniczącego, biskup Jones powiedział m.in.: „Zespół podejdzie do swoich zadań w sposób profesjonalny i sumienny. Społeczeństwo może mieć pewność, że będziemy zdecydowanie niezależni”.

Źródła: www.forestry.gov.uk, www.defra.gov.uk

Litwa
Lasy i leśnictwo w skrócie

Powierzchnia lasów Litwy wynosi blisko 2,16 mln ha, a lesistość tego kraju przekracza 33%. Przeważają drzewostany iglaste (56,3%), głównie sosnowe (725,5 tys. ha) i świerkowe (427 tys. ha). Zapas litewskich lasów sięga 479,4 mln m3, ich przeciętna zasobnoÊć – 234 m3/ha. Przyrost roczny wynosi 16,2 mln m3. Roczne pozyskanie drewna spadło z 6,4 mln m3 w roku 2007 do 5,7 mln m3 w roku 2009. Lasy prywatne zajmują powierzchnię 829,4 tys. ha. Przeciętna wielkość prywatnej własności leśnejto
3,3 ha. Powierzchnia Litewskich Lasów Państwowych, składających się z 42 gospodarstw leśnych, wynosi ponad 1 mln ha (wraz z obszarem jednego parku narodowego). Lasy zarezerwowane na potrzeby restytucji własności prywatnej i lasy pozostałe zajmują obszar 262,7 tys. ha. W kryzysowym roku 2009 państwowe gospodarstwa leśne Litewskich LP zanotowały łącznie przychody rzędu 353 mln LTL (kurs lita z 31 grudnia 2009 r.: 1 LTL = 1,19 PLN) i wydatki rzędu 348 mln LTL. Rozmiar pozyskania drewna wyniósł 3,6 mln m3. Siłami przedsiębiorców leśnych lub jednostek własnych zostało pozyskanych 3,3 mln m3 drewna. Sprzedaż na pniu objęła 0,3 mln m3 surowca. Wartość prac przy pozyskaniu i zrywce drewna, wykonanych przez przedsiębiorców leśnych na rzecz Litewskich LP, osiągnęła w 2009 r. poziom 85,4 mln LTL. Przedsiębiorcy zrealizowali 91% pozyskania i 64% zrywki drewna w państwowych gospodarstwach leśnych. Zatrudnienie w Litewskich LP kształtowało się w 2009 r. na poziomie 3859 osób. Przeciętne miesięczne zarobki wynosiły 1969 LTL, przy czym osoby zatrudnione na stanowiskach nierobotniczych i robotniczych zarabiały odpowiednio 2331 i 1555 LTL.

Na zdjęciu: Pamiątką po ZSRR na Litwie są samochody wywozowe produkcji radzieckiej. ładunek dla nich wycinają jednak nowoczesne, zachodnie maszyny wielooperacyjne. Fot. R. Jajor

Źródło: www.amvmt.lt

Europa
Naturowa kompensacja: autostradowy przykład opinii KE

Zgodnie z przepisami artykułu 6 ust. 4 dyrektywy siedliskowej, przedsięwzięcie, dla którego nie ma alternatywy, może zostać zrealizowane pomimo negatywnej oceny jego wpływu na dany obszar naturowy, o ile jest ono podyktowane nadrzędnym interesem publicznym, w tym interesem społecznym lub ekonomicznym. W przypadku takiego przedsięwzięcia państwo zobowiązane jest do zastosowania wszelkich niezbędnych środków kompensacyjnych, służących ochronie ogólnej spójności sieci NATURA 2000, jak również do poinformowania Komisji Europejskiej (KE) o tym, jakie środki kompensujące zostały wybrane. W witrynie internetowej KE dostępny jest (jako przykład) dokument zawierający opinię KE z dnia 3 grudnia 2010 r. dotyczącą rozbudowy autostrady A49 w Niemczech. 5 lipca 2010 r. KE otrzymała od Niemiec pismo z prośbą o wydanie opinii o możliwości akceptacji budowy odcinka autostrady przez obszar naturowy DE 5120-303, w tym budowy mostu o wysokości 11 m i długości 3650 m na rzece Jossklein. Wspomniany obszar naturowy podlega dyrektywie siedliskowej i ma status OZW (obszar o znaczeniu wspólnotowym). Głównym chronionym zbiorowiskiem roślinnym jest buczyna Luzulo-Fagetum, zajmująca powierzchnię 452 ha. W dolinie rzeki Jossklein rosną łęgi olszowo-jesionowe. Przedmiotem ochrony są również naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami roślinnymi Magnopotamion i Hydrocharition. Ponadto na obszarze naturowym występują m.in. takie gatunki zwierząt, jak: traszka grzebieniasta, nocek Bechsteina i nocek duży. Ocena skutków przedsięwzięcia wykazała, że wpłynie ono w istotny sposób na obszar naturowy, a w szczególności na buczynę i łęgi. Spodziewane jest pogorszenie się stanu zachowania tych zbiorowisk. Natomiast wpływ projektu na chronione gatunki zwierząt nie został określony jako istotny. Analizowano 12 innych wariantów przebiegu odcinka autostrady. Jednak żaden z tych wariantów nie umożliwiał osiągnięcia celów niemieckiego narodowego programu rozwoju sieci komunikacyjnej bez wywarcia istotnego wpływu na obszar naturowy. Jako element transeuropejskiej sieci drogowej autostrada A49 ma stymulować rozwój przyległego regionu, a w szczególności ośrodka gospodarczego Stadtallendorf. Rozwój regionu pozwoli na stworzenie 13600 miejsc pracy. Dodatkowym efektem będzie odciążenie podrzędnej sieci drogowej, co doprowadzi do redukcji lokalnego zanieczyszczenia powietrza nawet o 75%, obniżenia poziomu hałasu o co najmniej 10 dB(A) i do zmniejszenia się prawdopodobieństwa wypadków o 60%. Efekty te świadczą o tym, że przedsięwzięcie jest podyktowane nadrzędnym interesem publicznym. W celu kompensacji oczekiwanego wpływu przedsięwzięcia na spójność sieci NATURA 2000 przewidziano przedsięwzięcie określonych środków w dwóch pobliskich obszarach naturowych. Zaproponowane środki kompensacyjne mają służyć powstaniu rozległego łęgu olszowo-jesionowego w dorzeczu rzek Jossklein i Klein. Inne ważne środki kompensacyjne to renaturalizacja rzeki Jossklein i poprawa struktury terenów łęgowych. Efektem zastosowania tych środków ma być zwiększenie ekologicznej wartości istniejących łęgów olszowo-jesionowych i jednocześnie połączenie obydwu pobliskich obszarów naturowych spójnym systemem powierzchni o dużych walorach ekologicznych, ciągnących się na przestrzeni 18 km. Władze niemieckie zapewniły, że środki kompensacyjne zostaną zastosowane we właściwym
czasie, jeszcze zanim dojdzie do powstania oczekiwanych szkód w chronionych siedliskach. środki kompensacyjne obejmują również długofalowy monitoring siedlisk. Opierając się na informacjach przekazanych przez niemieckie władze, KE stwierdziła, że przedsięwzięcie jest podyktowane nadrzędnym interesem publicznym i że należycie wykonana analiza innych wariantów przebiegu autostrady wykazała brak alternatywy dla projektu. KE uznała, że zaproponowane środki kompensacyjne są odpowiednie.

Na mapie: Obszary specjalnej Ochrony ptaków NATURA 2000 w Niemczech (2009)
 
Źródło: www.ec.europa.eu

Opr. A.S.

 

Z zagranicy – 08/2011

Niemcy Rolnicy a socjalizacja użytkowania lasów prywatnych Szwecja Pozytywne oceny pracy Agencji Leśnej Finlandia Metsähallitus stara się o odszkodowani  

Niemcy
Rolnicy a socjalizacja użytkowania lasów prywatnych

Niemiecki ZwiązekRolników (DBV) zasadniczo popiera założenia projektu pt. „Strategia leśna 2020”,przedstawionego do konsultacji przez niemiecki rząd federalny. Projekt ten przewiduje intensyfikację racjonalnegoużytkowania lasów Niemiec. Jednak w opinii DBV ma jeden bardzo słaby punkt:koncepcję socjalizacji użytkowania lasów prywatnych, która ma znaczniezwiększyć zakres ich dostępności dla społeczeństwa. Według DBV urzeczywistnienietej koncepcji będzie oznaczało drastyczną ingerencję w prawo własności, czemu niemieccy rolnicy, których połowa posiada lasy, są zdecydowanieprzeciwni.

Niemieccy rolnicy, z których ponad połowa posiada lasy, są przeciwni socjalizacji ich użytkowania

W sektorze publicznymodpowiednikiem socjalizacji użytkowania lasów prywatnych jest uspołecznienie zagospodarowania lasów państwowych. Obydwiekoncepcje są przejawem tej samej idei – dążenia do upodmiotowieniaspołeczeństwa w sferze leśnictwa. Idea ta wydaje się jednak melodią przyszłości. Pokazały to losy projektu wydzierżawienia angielskich lasów państwowychlokalnym wspólnotom i stowarzyszeniom obywatelskim, przedstawionego przezbrytyjski rząd Davida Camerona. W niespełna miesiąc po rozpoczęciu konsultacji społecznej w sprawie tego projektu, rząd go zarzucił, uznając,że przedstawione propozycje nie mają w obecnym czasie szans na uzyskanieakceptacji społecznej (inna rzecz, że projekt był niedopracowany od stronytechnicznej).

Źródło: www.forstpraxis.de

Szwecja
Pozytywne oceny pracyAgencji Leśnej

Poziom usług, jakiepaństwowa Agencja Leśna świadczy na rzecz leśnictwa prywatnego, został trzeci rok zrzędu wysoko oceniony przez właścicieli lasów w Szwecji. Zgodnie z wynikami ankiety przeprowadzonej w listopadzie2010r., 93%właścicieli lasów jest zadowolonych lub bardzozadowolonych z pracy Agencji Leśnej. Właściciele lasów szczególnie cenią sobie bezstronność jej podejścia do różnych form niepaństwowej własności leśnej.

W szwedzkim modelu leśnictwa państwowa administracja leśna jest wyraźnie oddzielona od państwowej gospodarki leśnej. Agencja Leśna, podlegająca Ministerstwu Rolnictwa, nadzoruje niepaństwowe gospodarstwa leśnej pod kątem wykonywania szwedzkiej ustawy o lasach, nakładającej na ich właścicieli obowiązek prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej i stosowania się do wymagań leśnictwa wielofunkcyjnego. Dopodstawowych zdań Agencji należy również doradztwo w dziedzinie leśnictwa, przeprowadzanie inwentaryzacji lasów i sporządzanie statystyk. Pracuje wniej ok.1300osób. Są to nie tylko leśnicy,lecz również biolodzy, archeolodzy, informatycy i inni specjaliści.

Gospodarowaniem wszwedzkich lasach państwowych (3,2 mln ha lasów gospodarczych)zajmuje się koncern leśny Sveaskog, którego firmąmacierzystą jest od 2001r. spółka akcyjna Sveaskog. Koncern zatrudnia720osób. Jego wyłącznym właścicielem jest państwoszwedzkie, reprezentowane przez Ministerstwo Przedsiębiorczości, Energetyki i łączności.

źródło:www.nordicforestry.org

Finlandia
Metsähallitus stara się oodszkodowanie

W grudniu 2009r.fiński Sąd Handlowy orzekł, że trzy fińskie firmy drzewne stosowały w latach1997–2004 niedozwolone praktyki kartelowe na rynku drewna okrągłego. Sąd nie określił wysokości strat poniesionychprzez gospodarstwa leśne. Rok temu fińskie Państwowe Gospodarstwo Leśne Metsähallitus zdecydowało się na podjęcie działań zmierzających douzyskania odszkodowania z tytułu strat w wyniku zmowy kartelowej.

Dochodzenie w sprawienaruszenia prawa o konkurencji w branży handlu drewnem zostało zakończone. Wykazałoono, że kartel przemysłu drzewnego przysporzył Metsähallitusowi znacznych stratfinansowych. W związku z tym rada nadzorcza Metsähallitusa postanowiła zażądaćodszkodowania od firm Metsäliitto Group, Stora Enso i UPM-Kymmene. Do spółek,które tworzyły kartel, zostaną wystosowane osobne wezwania do negocjacji.

Państwowe Gospodarstwo Leśne Metsähallitus, które praktycznie jest koncernem, ma w swojej
pieczy 12,5mlnha gruntów i wód państwa fińskiego. KoncernMetsähallitus prowadzi gospodarkę leśną za pośrednictwem przedsiębiorstwa Metsätalous (982pracowników, 3,4mlnha lasówgospodarczych). Roczne przychody przedsiębiorstwa i spółekzależnych sięgają 300mlneuro. Oprócz firmy Metsätalous w składkoncernu Metsähallitus wchodzą: Służba Dziedzictwa Przyrodniczego (osobno rozliczająca się jednostka budżetowa, zarządzająca parkaminarodowymi i innymi obszarami chronionymi), spółka akcyjna MetsähallitusHolding (działalność inwestycyjna), spółka Morenia (przetwórstwo isprzedaż kopalin), spółka Eräsetti Wild North (turystyka przyrodnicza, sprzedażlicencji na polowania, połów ryb i jazdę skuterami Ênieżnymi na terenachMetsähallitusa), zakład Laatumaa (nieruchomości, usługideweloperskie), spółka Fin Forelia (produkcja materiału sadzeniowego) i spółkaSimen Forelia (leśny materiał siewny, usługi związane znasiennictwem).

Podstawowe cele koncernuMetsähallitus określa co roku fiński parlament. Kontrolę nad działalnością koncernu sprawuje maksymalnie 7-osobowa radanadzorcza, powoływana przez rząd na 3-letnią kadencję. Rada nadzorczaprzedkłada rządowi także propozycję wysokości dywidendy, którą Metsähallitus powinien wypłacićpaństwu.

Źródło: www.metsa.fi

Opr. A.S.

Z zagranicy 19/2011

Bawaria, Niemcy Przyszłość świerka w lasach państwowych Szwecja Podniesienie wymagań wobec Sveaskogu  Europa Dostępność lasów prywatnych  Austria, Niemcy, Szwajcaria Pedagogika leśna na uczelniach wyższych      

Bawaria, Niemcy
Przyszłość świerka w lasach państwowych

W składzie drzewostanów Bawarskich Lasów Państwowych (BaySF) dominuje świerk (44% powierzchni, 53% miąższości i 58% przyrostu rocznego). Ze sprzedaży drewna świerkowego pochodzi blisko 3/4 przychodów BaySF. Jednocześnie świerk jest gatunkiem najbardziej narażonym na skutki zmian klimatycznych. Zresztą, jako drzewo wymagające dobrego zaopatrzenia w wodę przez cały rok, świerk był zawsze szczególnie podatny na działanie takich czynników, jak susze, wichury i szkodniki owadzie. Rezultatem tego były okresowe skoki pozyskania drewna poklęskowego, prowadzące do spadku cen surowca drzewnego na rynku. Sytuację może pogorszyć prognozowany wzrost temperatury o 2–4°C w ciągu najbliższych 100 lat. Dlatego istniejące jeszcze lite drzewostany świerkowe są konsekwentnie przebudowywane w kierunku lasów mieszanych, dostosowanych do siedliska. W ciągu najbliższych 5 lat powierzchniowy udział świerka w strukturze drzewostanów BaySF zmniejszy się do 36%. Jednocześnie wzrośnie udział jodły i daglezji (z obecnych 3% do co najmniej 8%).
Dla świerka nadal będzie miejsce w lasach mieszanych BaySF, mianowicie tam, gdzie pozwolą na to warunki determinowane zmianami klimatycznymi. Ale nie ma mowy o jego preferowaniu kosztem nieobliczalnego ryzyka ekonomicznego. Bezpieczeństwo jest ważniejsze od krótkoterminowych zysków – informuje Reinhardt Neft, członek zarządu BaySF.
źródło: www.baysf.de
Fot. R. Zubkowicz

Szwecja
Podniesienie wymagań wobec Sveaskogu

Na tegorocznym walnym zgromadzeniu Sveaskogu, które odbyło się w kwietniu, państwo szwedzkie, wyłączny właściciel koncernu leśnego Sveaskog, wyznaczyło szwedzkim lasom państwowym nowe cele finansowe. Jest to efekt realizacji ubiegłorocznej uchwały parlamentu Szwecji, modyfikującej strategię Sveaskogu. Szwedzkie lasy państwowe mają dążyć do osiągnięcia następujących poziomów wskaźników finansowych: stopa dywidendy – minimum 5%, rentowność kapitału własnego – minimum 7%, wskaźnik kapitału własnego – 35–40%. Wysokość dywidendy zwykłej wypłacanej państwu pozostała niezmieniona (minimum 60% zysku netto).
Zwiększenie efektywności gospodarowania przez Sveaskog nie będzie jednak w tym roku łatwe. W pierwszym półroczu na szwedzkim rynku zaznaczył się bowiem spadek popytu na drewno tartaczne. W rezultacie rozmiar dostaw drewna zrealizowanych w tym okresieprzez Sveaskog zmniejszył o 6% w stosunku do pierwszego półrocza 2010 r. Obniżenie poziomu dostaw surowca drzewnego zostało tylko częściowo zrekompensowane przez wzrost cen drewna (3%).
Główne założenia strategii Sveaskogu są uchwalane przez szwedzki parlament. Państwo szwedzkie sprawuje swoją funkcję właściciela Sveaskogu za pośrednictwem Ministerstwa Przedsiębiorczości, Energetyki i łączności. Do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu Sveaskogu uprawnieni są jedynie ci przedstawiciele tego ministerstwa, którzy nie są urzędnikami z nadania politycznego (w całym szwedzkim aparacie rządowym tylko 200 stanowisk może być obsadzanych z klucza politycznego, reszta jest zarezerwowana dla wykwalifikowanej kadry administracyjnej).
Walne zgromadzenie Sveaskogu jest otwarte dla publiczności. Specjalne prawo uczestnictwa i zadawania pytań mają deputowani do szwedzkiego parlamentu.
źródło: www.sveaskog.com

Europa
Dostępność lasów prywatnych

Stopień dostępności lasów prywatnychw państwach UE jest różny. W Finlandii, Szkocji, Szwajcarii i w Szwecji obowiązuje powszechne prawo do obcowania z przyrodą, niezależne od formy własności gruntu. Można wchodzić do lasów prywatnych i nawet zbierać tam grzyby i jagody, pod warunkiem odpowiedzialnego zachowania (nieniszczenie runa, nieśmiecenie, nieprzeszkadzanie właścicielowi itd.). W Szwecji oznakowanie lasu prywatnego znakami zakazu wstępu może nawet skutkować wymierzeniem właścicielowi kary grzywny.
Niemiecka federalna ustawa o lasach gwarantuje ludności prawo wstępu do lasów prywatnych w celach rekreacyjnych. Jest to ograniczenie prawa własności, mające za podstawę art. 14 konstytucji Niemiec. Przepisy tego artykułu stanowią m.in.: Własność zobowiązuje. Korzystanie z niej musi służyć także dobru wspólnemu. Poszczególne niemieckie kraje związkowe mogą wprowadzać dodatkowe regulacje w zakresie powszechnej dostępności lasów, mieszczące się w ramach prawa federalnego.
Powszechne prawo wstępu do lasów prywatnychw celach rekreacyjnych jest zagwarantowane także w austriackiej ustawie o lasach. Wstęp do lasu w celach innych niż rekreacyjne wymaga już jednak zgody jego właściciela.
W Anglii i Walii prawo wstępu do lasów prywatnych tradycyjnie odnosi się zasadniczo tylko do odpowiednio oznakowanych dróg i szlaków.
Jednak ustawa o udostępnieniu dróg i
środowiska przyrodniczego, obowiązująca od 2000 r., wprowadziła kategorię tzw. „obszarów udostępnionych”. Na obszarach tych można poruszać się pieszo również poza oznakowanymi szlakami. Właściciel obszaru udostępnionego może zakazać wstępu na ten obszar przez okresnie dłuższy niż 28 dni w roku.
Jedną z cech polskiego modelu leśnictwa jest brak zagwarantowania ludności dostępu do lasów prywatnych. Art. 28 naszej ustawy o lasach (w jej dotychczasowym kształcie) mówi bowiem: Właciciel lasu niestanowiącego własności Skarbu Państwa może zakazać wstępu do lasu, oznaczając ten las tablicą z odpowiednim napisem.
W obecnej sytuacji kwestia ta ma o tyle mniejsze znaczenie, że nasze państwo nie ma specjalnych podstaw do stawiania wymagań
właścicielom lasów prywatnych, ponieważ – zdaniem piszącego te słowa – nie dba należycie o lasy prywatne (to kolejny wyróżnik polskiego modelu leśnictwa). Gdyby jednak lasy prywatne objęte były solidnym systemem subwencyjnym, stymulującym ich zrównoważony rozwój, tak jak to ma miejsce w licznych państwach UE, to wtedy państwo miałoby tytuł do nakładania pewnych obowiązków na właścicieli lasów prywatnych.
źródło: Internet
Fot. K. Lindstrom

Austria, Niemcy, Szwajcaria
Pedagogika leśna na uczelniach wyższych

W ostatnich lasach profil zawodu leśnika znacznie się zmienił. Nowe zadania związane z edukacją leśną i kształceniem w zakresie zrównoważonego rozwoju wymagają od współczesnego leśnika coraz większych kwalifikacji pedagogicznych i społecznych (chodzi tu głównie o umiejętność wchodzenia w interakcje społeczne). Do tego dochodzą przekształcenia europejskiego szkolnictwa wyższego w ramach realizacji układu bolońskiego, dające możliwość modernizowania także programu studiów leśnych.
W 2006 r. uniwersytety i wyższe szkoły nauk stosowanych w krajach niemieckiego obszaru językowego, mające w swojej ofercie studia leśne, poświęcały przeciętnie na przedmiot „pedagogika leśna” odpowiednio 52 i 90 godz. nauczania. Pedagogika leśna należała najczęściej do kategorii „przedmiot do wyboru” lub „przedmiot obowiązkowy dowyboru” (tylko na trzech uczelniach był to przedmiot obowiązkowy). W roku 2011 przeciętny wymiar czasowy nauczania pedagogiki leśnej (z czasem rozszerzonej o tzw. „edukację wzakresie zrównoważonego rozwoju”) sięga na uniwersytetach i w wyższych szkołach nauk stosowanych odpowiednio 61 godz. (wzrost o 17%) i 152godz. (wzrost o68%). Na czterech uczelniach pedagogika leśna jest przedmiotem obowiązkowym, a na dalszych czterech – przedmiotem obowiązkowym do wyboru.
W ramach studiów pierwszego stopnia w roku 2012 uniwersytety i wyższe szkoły nauk stosowanych zamierzają przeznaczyć na pedagogikę leśną odpowiednio przeciętnie 76 i 165 godz. nauczania, zaś ramach studiów pierwszego i drugiego stopnia łącznie – odpowiednio 131 i 178 godzin.
źródło: AFZ-DerWald 14/2011

Opr. A.S.

 

Z zagranicy 18/2011

Austria Renaturalizacja torfowisk wysokich Finlandia Publikowanie w Internecie także szkodzi środowisku Półwysep Iberyjski Stan obecny a potencjał leśnictwa Chiny Powierzchnia leśna rośnie o 2,8 mln ha rocznie Niemcy Co roku 1,5 mld pobytów w lesie Niemcy Obstrukcja unijnej polityki leśnej?

Austria
Renaturalizacja torfowisk wysokich

Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf) wspólnie z władzami kraju związkowego Górna Austria
i innymi partnerami przystąpiły do realizacji projektu renaturalizacji 77 torfowisk wysokich (na zdjęciu), położonych w regionie Salzkammergut na
wysokości przekraczającej 1 tys. m n.p.m. 5-letni projekt, którego wartość sięga 800 tys.euro, będzie finansowany głównie z funduszy landu Górna Austria i UniiEuropejskiej.
Pierwszym etapem renaturalizacji jest szczegółowa inwentaryzacja naukowa torfowisk. W czerwcu rozpoczęły się badania zoologiczne i prace nad modelami wysokościowymi. Naukowy nadzór nad realizacją projektu sprawuje prof. Michael Steiner z Uniwersytetu Wiedeńskiego,specjalista w dziedzinie torfowisk.
Własne torfowiska (474 obiekty o łącznej powierzchni 1,7tys. ha) spółka ÖBf objęła specjalnym programem ochrony już w 1993 roku. Program ten jest realizowany we współpracy z organizacją ekologiczną WWF i Uniwersytetem Wiedeńskim. Ponadto w ramach jednego z projektów INTERREG spółkaÖBf wspiera kształcenie edukatorów przyrodniczo-leśnych w zakresie torfowisk.
źródło: www.bundesforste.at
Fot. A. Kovacs


Finlandia
Publikowanie w Internecie także szkodzi
środowisku

Jeżeli zapytamy przeciętnego użytkownika Internetu o to, w jakim stopniu użytkowanie sieci jest szkodliwe dla
środowiska, to prawdopodobna odpowiedź będzie brzmiała: „Wcale”. Czy aby napewno? Otóż niekoniecznie.
Wszelka działalność człowieka możewpływać negatywnie na środowisko przyrodnicze. Publikowanie w Internecie jest często porównywane z publikowaniem drukiem. Jednak porównanie to jest z gruntu ułomne. A to dlatego, że o ile wpływ drukowania na środowisko jest nam znany we wszystkich fazach tego procesu, od początku do końca, o tyle o ekologicznych skutkach publikowania elektronicznego wiemy bardzo niewiele. Jednym z powodów jest fakt, że technologie stosowane przy produkcji urządzeń elektronicznych objęte sątajemnicami firmowymi.
Pod względem skutków klimatycznych wydrukowanie jednej książki o objętości 300 stron i masie ok. 500 g jest równoważne przejechaniu samochodem 7-kilometrowego odcinka lub oglądaniu przez 30 godz. telewizji w odbiorniku LCD. Większość emisji CO2, związanej z wydrukowaniem książki, przypada na fazę produkcji papieru. Wydrukowanie jednego egzemplarza 48-stronnej gazety w dużym formacie jest równoważne przejechaniu 1,3 kilometra lub oglądaniu telewizji w odbiorniku LCD przez 6 godzin. Książka i gazeta mogą być czytane wiele razy. W razie dwukrotnego przeczytania publikacji drukowanej rozmiar skutków klimatycznych przypadającychna jedną usługę (tu: czytanie) zmniejsza się o połowę. Natomiast w przypadku publikacji elektronicznej każde kolejne jej przeczytanie zwiększa w tym samym stopniu zakres skutków klimatycznych.
Co się tyczy zużycia energii związanego z publikacją elektroniczną, to jednym z problemów jest ustalenie tego, jaka część energii jest zużywana w związku z samym czytaniem publikacji, a jaka – w związku zpozostałymi formami wykorzystywania urządzenia elektronicznego używanego do czytania. Chodzi tu zresztą o energię zużywaną nie tylko przez stosowane urządzenie elektroniczne, lecz również w centrach komputerowych i w procesach wymiany danych. Lista pytań dotyczących publikowania elektronicznego jest długa. Czy udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w całkowitej energii zużywanej przy wytwarzaniu urządzenia elektronicznego kształtował się na podobnym poziomie, jak ten osiągany w procesach produkcyjnych w branżach leśnej i drzewno-papierniczej? Jakie są warunki recyklingu? To tylko dwie przykładowe niejasne kwestie.
Nie można także zapominać o społecznych aspektach danej formy publikacji. Wiele się słyszy o ciężkich warunkach pracy wbranżach leśnej i drzewno-papierniczej, ale są one bez porównania lepsze niż warunki, w jakich wydobywane są – np. w RPA – rzadkie pierwiastki i metale będące surowcami do wytworzenia systemów umożliwiających publikację elektroniczną.
źródło: www.forest.fi

Półwysep Iberyjski
Stan obecny a potencjał leśnictwa

Powierzchnia leśna Hiszpanii wynosi 13,7 mln ha.
Obszary nadające się do zalesienia zajmują
powierzchnię 12,3 mln ha. Uwzględniająca te obszary potencjalna lesistość sięga aż 51%. Potencjalna powierzchnia leśna całego Półwyspu Iberyjskiego wynosi 28,7 mln ha, co odpowiada potencjalnej lesistości rzędu 48%. Użytkowana powierzchnia leśna Półwyspu Iberyjskiego wynosi obecnie 8,8 mln ha. W strukturze własnościowej leśnictwa iberyjskiego dominują lasy prywatne (68,4%).
W Hiszpanii zapas lasów gospodarczych wynosi 500 mln m3 drewna, w Portugalii – 167 mln m3. Zasobność iberyjskich drzewostanów sięga 140 m3/ha.
Na Półwyspie Iberyjskim pozyskuje się rocznie 25,5 mln m3 drewna. Przyrost roczny kształtuje się na poziomie 39,5 mln m3. Gdyby zachowując dotychczasowy stopień
intensywności pozyskiwania drewna, zwiększono użytkowaną powierzchnię leśną chociażby do 22 mln ha, to roczny rozmiar pozyskania surowca drzewnego mógłby sięgać 63,5 mln m3. Przyrost roczny wynosiłby wówczas do 114,5 mln m3. Autorem powyższego szacunku jest organizator hiszpańskich targów leśnych Asturforestra.
źródło: www.asturforesta.com

Chiny
Powierzchnia leśna rośnie o 2,8 mln ha rocznie

W połowie XXw. w Chinach systematycznie karczowano lasy w celu pozyskiwania surowca drzewnego i powierzchni pod uprawy rolne. W rezultacie wzmogła się erozja gleb i nasiliły powodzie. Olbrzymia skala tych zjawisk skłoniła w końcu władze Chin do zmiany polityki w zakresie użytkowania gruntów. Rolnicze użytkowanie terenów onachyleniu przekraczającym 30 stopni zostało zabronione. Obszary te pozostawiono naturalnej sukcesji. Ponadto rozpoczęto realizację programów zalesieniowych. Dzięki temu powierzchnia leśna Chin rośnie obecnie w tempie 2,8 mln ha rocznie.
źródło: www.waldwissen.net

Niemcy
Co roku 1,5 mld pobytów w lesie

Wyniki ostatnich niemieckich badań ankietowych wskazują, że co trzeci Niemiec regularnie odwiedza las w ramach spędzania czasu wolnego.
Raz w miesiącu bywa w lesie połowa Niemców, raz w tygodniu – jedna czwarta. Wsumie
każdego roku Niemcy odwiedzają las 1,5 mld razy. Najchętniej odwiedzane obszary leśne to parki narodowe Harc (1,3 mln pobytów rocznie), Las Bawarski (800 tys. pobytów) i Hainich (310 tys. pobytów). Najpopularniejszymi formami spędzania czasu w lesie są: spacery i wędrówki (uskutecznia je 54%respondentów), obserwacja przyrody (42%), zbieranie grzybów i jagód (20%) oraz gry i sport (19%).
źródło: www.forstpraxis.de
Fot: D. Scherf

Niemcy
Obstrukcja unijnej polityki leśnej?

Rząd federalny hamuje wypracowanieunijnej polityki leśnej – twierdzi Cornelia Behm, rzecznik prasowy frakcji Zielonych wniemieckim parlamencie. Dowodem na to ma być przedstawione ostatnio przez federalny rząd Niemiec opracowanie dotyczące uchwały Parlamentu Europejskiego wsprawie tzw. zielonej księgi, którą w marcu 2010 r. opublikowała Komisja Europejska. Niemieccy Zieloni uważają, że rządowe opracowanie świadczy o tym, że władze Niemiec generalnie odrzucają postulaty Parlamentu Europejskiego z obawy o delegowanie do Brukseli zbyt dużych uprawnień w zakresie polityki leśnej. – Niesposób także zrozumieć, dlaczego rząd federalny nie godzi się na wypracowanie standardów dobrej praktyki leśnej, mogących stanowić referencję na potrzeby subwencjonowania unijnego. Przecież w dziedzinie rolnictwa Unia też stawia pewne minimalne wymagania przed rolnikami, którzy otrzymują unijne pieniądze. Dlaczego miałoby być inaczej w przypadku subsydiowania lasów? – pyta rzeczniczka Zielonych.
źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

 

Z zagranicy – 07/2011

Finlandia Wyniki Metsähallitusa w 2010 roku Potrzebna koordynacja polityki państwa Szwecja Wzrost szkód od łosi Francja Hotel do pszczół

Finlandia
Wyniki Metsähallitusa w 2010 roku

Podmioty gospodarcze wchodzące w skład fińskiegopaństwowego koncernu leśnego Metsähallitus zanotowały łącznie w roku 2010 przychody rzędu367mlneuro i zysk operacyjny
w
wysokości 102mlneuro. W stosunku do roku 2009 wskaźniki tewzrosły odpowiednio o 77mln i 40mlneuro. Gros przychodówwygenerowało quasi-przedsiębiorstwo państwowe Metsätalous(ok.1tys.pracowników, 3,4mlnha lasówgospodarczych), które jest główną firmą operacyjną koncernu, zajmującą sięprowadzeniem gospodarki leśnej. Poprawiły się również wyniki koncernowego portfela jednostekbiznesu, obejmującego pomioty działające w dziedzinach innych niż gospodarka leśna.

– W ciągu ostatnich czterech lattrzykrotnie osiągnęliśmy zysk operacyjny przekraczający 100mlneuro
i
wypłaciliśmy państwu fińskiemu dywidendę niemalże w tej samej wysokości. Nawet wnajsłabszym roku 2009 zysk był w normie, jeśli wziąć pod uwagę wyniki lat wcześniejszych –mówi Jyrki Kangas, dyrektor generalny Metsähallitusa.

Dywidenda odprowadzana do budżetu państwato tylko jeden z efektów działalności gospodarczej Metähallitusa. Koncern przywiązuje dużą wagę także doinnego rodzaju korzyści, będących pochodną jego aktywności w lasach gospodarczych, tj.: ochrony bioróżnorodności, rozwóju rekreacji, wspieraniahodowli reniferów, ochrony kultury Saamów i tworzenia miejsc pracy. W roku 2010wartość tych świadczeń osiągnęła poziom 53mlneuro. W minionym roku Metsähallitus dostarczył przemysłowi drzewnemu6,1mlnm3 drewna (2009: 4,8mlnm3). – Zapewnialiśmyfront robót sprzętowi leśnemu i transportowemu oraz inwestowaliśmy w remonty dróg leśnych nawet wtedy, gdyprzemysł przechodził przez okres poważnej recesji. To znalazło odbicie w ciągłości procesówgospodarki leśnej i w bardzo dobrym saldzie gotówkowym. Gdy poprawiła się sytuacjaekonomiczna, Metsähallitus miał drewno do sprzedania, współpracujący z nami przedsiębiorcy leśni i ichpracownicy byli gotowi do pracy, a infrastruktura znajdowała się w dobrymstanie – wyjaśnia dyrektor Kangas.

Oprócz przedsiębiorstwa Metsätalous iportfela jednostek biznesu wskład koncernu Metsähallitus wchodzi SłużbaDziedzictwa Przyrodniczego. Jest to osobno rozliczająca się jednostkabudżetowa, która zarządza parkami narodowymi i innymi obszarami chronionymi. Wroku 2010 liczba odwiedzających fińskie parki narodowe przekroczyła1,9mlnosób. Wartość korzyści ekonomicznych, jakie parki narodowe przyniosły społecznościomlokalnym, sięgnęła 108,9mlneuro. Liczba wszystkich miejsc pracyzwiązanych z obsługą parków narodowych kształtowała się na poziomie1400etatów.

– Jedno euro zainwestowane w usługizwiązane z parkami może przynieść lokalnej społeczności korzyści ekonomiczne w wysokości nawet 20–30 euro – podkreśla Kangas. Duże znaczenie parków narodowychdla turystyki przyrodniczej i lokalnego poziomu zatrudnienia było jednym zgłównych powodów odrzucenia przez fiński parlament propozycji obcięcia budżetuSłużby Dziedzictwa Przyrodniczego o3,5mlneuro.

W 2010r. Metsähalittus rozpocząłrealizację dwóch ważnych projektów społeczno-przyrodniczych. W ramachfińskiego narodowego programu leśnego koncern ma wykonać do 2015r.inwentaryzację obiektów dziedzictwa kulturalnego, znajdujących się w fińskichlasach gospodarczych, które są własnością państwa. Z kolei celem projektu LIFE(budżet 6,7mlneuro), w połowie finansowanego przezUE, jestrestytucja przeszło 4tys.ha różnych typów torfowisk borealnych.

Metsähallitus, który istnieje już przeszło150lat, sprawuje pieczę nad 12,5mlnha gruntów i wód państwafińskiego.

źródło: www.metsa.fi

Finlandia
Potrzebna koordynacja polityki państwa

Naukowcy z Fińskiego Instytutu Badawczego Leśnictwa (Metla)postulują lepszą koordynację polityki leśnej, energetycznej i klimatycznej.Przekształcenia, które obecnie zachodzą w branży leśnej, będą skutkowałynowymi rodzajami produktów i usług. Zdaniem naukowców z Metli, obecna polityka państwa fińskiegoskupia się zbytnio na podtrzymywaniu istniejących struktur, zamiast poświęcićzdecydowanie więcej uwagi niezbędnej przebudowie sektora leśnego. Przebudowa tawymaga nowatorskich przedsięwzięć i kapitału.

W Finlandii polityka leśna jest kształtowana w ścisłej współpracymiędzy administracją państwo, organizacjami lobbystycznymi i środowiskami związanymi zlasami. Jest więc wynikiem wielu kompromisów. Taki sposób kształtowana politykileśnej, skądinąd pragmatyczny, ma jednak, zdaniem naukowców z Metli, tęwadę, że ogranicza zdolność branży leśnej do efektywnego reagowania na zmiany warunków jej funkcjonowania.

– To, co wcześniej było określane jakoróżnica między pozyskaniem potencjalnym a pozyskaniem rzeczywistym, jest teraznazywane pochłanianiem węgla lub świadczeniem na rzecz ochrony klimatu. Wartośćekonomiczna pochłaniania węgla jest coraz większa – mówi profesorJussiUusivuori
z Metli. – Musimy zacząć tworzyć mechanizmy, które pozwolą na sterowanierozwojem
pochłaniania węgla. Takie mechanizmy obecnie nie istnieją w praktyce leśnej.

Powiązania między polityką leśną,energetyczną i klimatyczną stają się ściślejsze. Konieczna jest więc efektywniejszakoordynacja procesów kształtowania polityki państwa. Jednakże unijne normy nie mogą być jedynymstymulatorem rozwoju polityki energetycznej. W tym kontekście naukowcy zMetli proponują m.in. stosowanie modelu FinFEP (Finnish Forest and EnergyPolicy), który umożliwia analizowanie w systemach cyfrowych metod polityki leśnej,energetycznej i klimatycznej.

źródło: www.forest.fi

Szwecja
Wzrost szkód od łosi

Roczny rozmiar szkód wyrządzanych przezłosie
w lasach Szwecji przekracza już miliard koron szwedzkich. Zdaniem
właścicieli lasów,do wzrostu szkód przyczyniło się zmniejszenie przez myśliwych pozyskania łosiw celu kompensacji presji wilków na te zwierzęta. Mniejszy odstrzał pociągnąłza sobą znaczący wzrost liczebności populacji łosia.


– Nie możemy zaakceptować większejpopulacji łosia i, wkonsekwencji, większych szkód wyrządzanych przezżerujące zwierzęta tylko dlatego, że na naszych obszarach bytuje populacjawilka. Tracimy o wiele, wiele milionów pieniędzy więcej, niż odzyskujemy wpostaci przychodów z łowiectwa – wyjaśnia Per Fenger Krog, kierownik okręgowegooddziału firmy Stora Enso Skog.

Restytucja populacji wilka nie spowodowałazmniejszenia się szkód wyrządzanych przez łosie w lasach. Zgodnie zinformacjami szwedzkiej Agencji Leśnej, rozmiar tych szkód jest obecnie taki sam,jak przed 10laty. Roczne straty właścicieli lasów szacowane są na blisko1,3mldkoron (150mlneuro). Sverker Rosell, specjalistds.zarządzania populacjami dzikich zwierząt w Agencji Leśnej, przyznaje,że w niektórych przypadkach kompensacyjna redukcja pozyskania łosi była zbytduża.

źródło: www.nordicforestry.org

Francja
Hotel do pszczół

W listopadzie ub. roku w Tignécourt wWogezach otwarto uroczyście pierwszy hotel dla dzikich pszczół. Wykonany został przez pracownięONF (Biuro Lasów Państwowych Francji) w ramach programu ochrony pszczół. Wciągu trzech lat posłuży do prowadzenia badań nad określeniem gatunków,płci, stanu zdrowia dzikich pszczół oraz obserwacji stopnia zapylenia roślin w sektorze,w którym usytuowano hotel. Konstrukcja ma także na celu przywracanie miejschodowli przyjaznych rozmnażaniu się dzikich pszczół. Hotel wykonany jestcałkowicie z materiałów naturalnych: drewna, cegły, wikliny, gliny, słomy
i wydrążonych łodyg czy
źdźbeł traw.

Podobne hotele powstaną również w innychregionach Francji w ramach programu aktywnej ochrony dzikich pszczół,opracowanego i prowadzonego przez ONF i OPIE (Biuro Ochrony Owadów i ich Środowiska). Celemtej operacji jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na świat owadówbłonkoskrzydłych i ich lepszą znajomość poprzez akcje edukacyjne. Kolejny hotelpowstanie w górach w powiecie Brouvelieures, aby porównać dane z takichobiektów zainstalowanych już w regionie paryskim.

Równolegle w ramach projektu OPIEorganizuje spotkania edukacyjne dla ok. 10 tys. uczniów rocznie (odprzedszkolaków do licealistów). Jednym z elementów edukacji są właśnie hotele dladzikich pszczół budowane we współpracy z leśnikami francuskimi.

źródło: http://www.onf.fr

Opr. A.S. (1–3), AN (4)

Z zagranicy – 06/2011

Europa – Austria EUSTAFOR ma nowego szefa Anglia, Wielka Brytania Wstrzymanie konsultacji w sprawie przyszłości lasów państwowych Francja Po co do lasu?

Europa – Austria
EUSTAFOR ma nowego szefa

 

Georg Erlacher, prezeszarządu Austriackich Lasów Związkowych SA (ÖBf), został wybrany naprzewodniczącego Europejskiego Związku Lasów Państwowych (EUSTAFOR). – Las jest czynnikiem łączącym Europę – powiedział Erlacher zokazji swojej nominacji. – W każdym bowiem europejskim kraju rosną lasy. I lasyte są cenione, odwiedzane i użytkowane przez wielu ludzi. Są też symbolemEuropy, ponieważ nie znają granic i egzystują niezależnie od podziału naterytoria państwowe.

Lasy zajmują38%powierzchni Unii Europejskiej. Blisko 1⁄3 lasów stanowi własność państwową. – W czasach globalnych zmian klimatycznych możemy sprostaćwyzwaniom, jakie stawia przed nami przyszłość, jedynie poprzezwspólne działanie i nieograniczanie się do perspektywy własnego talerza – dodałErlacher, określając zadania, na których jego zdaniem EUSTAFORpowinien się skoncentrować w najbliższej przyszłości.

EUSTAFOR to organizacjareprezentująca państwowe gospodarstwa leśne wUE, założona w maju 2006r. Austriacka spółka ÖBf była jednym z czterechjej założycieli. Od samego początku istnienia EUSTAFOR-u funkcję członka jegokomitetu wykonawczego pełni Tomasz Wójcik, przedstawiciel Lasów Państwowych. Obecnieorganizacja zrzesza 27 państwowych gospodarstw leśnychz 20 krajów. łączna powierzchnia lasów, w których gospodarujączłonkowie EUSTAFOR-u, wynosi blisko 45 mln ha. Siedziba organizacji mieści się w Europejskim Domu Leśnictwa przy Placu Luksemburskim w Brukseli.

Georg Erlacher (dr naukrolniczych) jest członkiem zarządu ÖBf już od 2001 r. Wcześniej pełnił kierownicze funkcje w firmach drzewnych Schweighofer AG i Stora Enso Timber. Uznawany jest w Austrii za menadżera o największymdoświadczeniu w zarządzaniu firmami branży leśno-drzewnej.

źródło: www.bundesforste.at

 

 

Anglia, Wielka Brytania
Wstrzymanie konsultacji wsprawie przyszłości lasów państwowych

17 lutego westminsterskirząd Davida Camerona (rząd Anglii i zarazem centralny rząd Wielkiej Brytanii)postanowił wstrzymać konsultacje społeczne w sprawie projektuwycofania się państwa w ciągu najbliższych 10 lat z samodzielnego prowadzeniagospodarki w lasach państwowych Anglii. Głównym założeniem westminsterskiegoprojektu, przedstawionego zaledwie niecały miesiąc
wcześniej, było wydzierżawienie lasów państwowych lokalnym wspólnotom i stowarzyszeniom obywatelskim i w ten sposóburzeczywistnienie w leśnictwie koncepcji przejścia od „wielkiego rządu” do„wielkiego społeczeństwa”. Rząd uznał, że jego propozycje nie mają w obecnymczasie szans na uzyskanie akceptacji społecznej. Caroline Spelman, sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, Wyżywienia i Spraw Wiejskich w rządzie westminsterskim, zakomunikowała,że polityka leśna Anglii zostanie zrewidowana przez zespółniezależnych specjalistów. Wyniki rewizji mają zostać przedstawione jesienią.Występując w Izbie Gmin, sekretarz stanu powiedziała m.in.: – Chciałabym mocno podkreślić fakt, że zawsze przyznawaliśmy absolutny priorytet zagwarantowaniu dostępu donaszych lasów i ich ochronie. Jednak zapisy projektu ustawy o instytucjachpublicznych (w jego części dotyczącej leśnictwa), opublikowane na długoprzed rozpoczęciem konsultacji, dały mylne wyobrażenie o intencjach rządu. Idlatego dziś informuję o poczynieniu trzech kroków, któreumożliwią prowadzenie bardziej wyważonej i racjonalnej debaty na tematprzyszłego kierunku polityki leśnej. Po pierwsze, podjęłamdecyzję o zakończeniu konsultacji w sprawie przyszłości lasów państwowych i biorę za to pełną odpowiedzialność. Pierwsze reakcje na projekt przedłożony do konsultacji wykazały bowiemjednoznacznie, że obywatele i liczni deputowani do parlamentu nie są zadowoleniz propozycji, które przedstawiliśmy. Po drugie, rząd poprze usunięcie zapisówdotyczących leśnictwa z projektu ustawy o instytucjach publicznych, nadktórym pracuje obecnie komisja Izby Lordów.
I, po trzecie, chciałabym zapowiedzieć powołanie zespołu niezależnychspecjalistów, który dokona rewizji polityki leśnejAnglii. Zespół ten złoży mi sprawozdanie z wyników swoich prac jesienią br. (…) W skład zespołu wejdą przedstawiciele najważniejszych organizacjiekologicznych i rekreacyjno-społecznych oraz reprezentanci branży leśno-drzewnej.

Projekt przedstawionyprzez rząd westminsterski odnosił się jedynie do angielskich lasów państwowych (całkowita pow. gruntów 258tys.ha, pow. leśnaok.200tys.ha). Szkockie i walijskie lasy państwowe podlegająrządom krajowym Szkocji i Walii.

źródła: www.forestry.gov.uk, ww2.defra.gov.uk

 

 

Francja
Po co do lasu?

 

Biuro Lasów Państwowychwe Francji (ONF), w ramach programu badawczego na temat stosunku społeczeństwado lasu, przeprowadziło ankietę na temat sposobów korzystania z niego.

Opracowana przezUniwersytet w Caen ankieta „Las i społeczeństwo” zawiera zestaw pytań na tematprzyczyn odwiedzania lasu. Wyniki wykazały, że większość Francuzów odwiedza lasy w poszukiwaniu ciszy i spokoju, traktując las jakoprzestrzeń ucieczki od miejskiego zgiełku. Dla wielu leśnawycieczka jest okazją do zacieśnienia więzi rodzinnych i towarzyskich podczas spacerówi wędrówek. Co ciekawe, niewiele osób wskazało na las, jakona miejsce aktywności fizycznej. Przeciętny Francuz raczej nie maochoty na wysiłek fizyczny w plenerze, preferuje raczej ukojenie i relaks.

Ankieta prowadzona byłajesienią 2004 r. na próbie 1000 osób reprezentujących społeczeństwo francuskie.

źródło: www.onf.fr

Opr. A.S. (1,2) i AN (3)

Z zagranicy – 05/2011

Hesja, Niemcy Kalkulator emisjiCO2 przy produkcji mebli Austria Optymizm w lasach prywatnych Szwecja Wyniki finansowe Sveaskogu w 2010r.

Hesja, Niemcy
Kalkulator emisjiCO2 przy produkcji mebli

Gospodarstwo Krajowe„Lasy Hesji” wspólnie z Niemieckim Instytutem Ekologicznej Produkcji i ZdrowegoKlimatu Wnętrz Mieszkalnych (DIUG) opracowało system kalkulacyjny, za pomocąktórego można obliczyć rozmiar emisjiCO2 związanej z produkcjąkażdego mebla z drewna. Nabywca danego mebla otrzymuje indywidualny szczegółowyraport emisyjny. Jeżeli klient chce, żeby nabycie przez niego mebla byłoneutralne pod względem bilansuCO2, dopłaca odpowiednią(z reguły niewielką) kwotę, która przeznaczana jest na działania kompensująceemisjęCO2, i wtedy otrzymuje specjalny certyfikatneutralności.

Działania kompensacyjneto zalesienia realizowane przez Lasy Hesji w ramach umów z zakładami przemysłumeblowego i stolarniami, które korzystają z kalkulatoraCO2.Lasy Hesji sprawują pieczę nad heskimi lasami państwowymi(342tys.ha), a ponadto świadczą usługi w zakresie zagospodarowanialasów gminnych i prywatnych (w sumie 350tys.ha) oraz zajmują sięmiędzynarodowym konsultingiem leśnym.

Źródło:AFZ-DerWald 2/2011

Austria
Optymizm
w lasach prywatnych

Austriackie prywatnegospodarstwa leśne ponownie zaczęły przynosić zyski. – Po dwóch latach strat gospodarstwa leśne były w stanie osiągnąć w2010r. zysk w wysokości 12–13euro/m3. To najlepszy wynik od wielu lat – cieszy się Felix Montecuccoli, prezeszrzeszenia gospodarstw rolnych i leśnych w Austrii.

Motorem rozwojuaustriackich gospodarstw leśnych był znaczny wzrost cen drewna. Przeciętna cenaiglastego drewna tartacznego wynosiła w ub.r. 85euro/m3 (wroku 2009 gospodarstwa leśne musiały się zadowolić 72euro za kubik).Wyższe dochody pozwoliły na intensyfikację zabiegów pielęgnacyjnych waustriackich lasach prywatnych. Całkowite pozyskanie drewna w Austrii osiągnęłow 2010r. poziom 19,5mlnm3. Produkcja i eksporttarcicy wzrosły odpowiednio do 9,3mln i6,2mlnm3.

Wyniki ostatniejaustriackiej wielkoobszarowej inwentaryzacji lasów wystawiają pozytywneświadectwo gospodarstwom leśnym w Austrii. W okresie minionych 7lataustriacka powierzchnia leśna zwiększyła się 30tys.ha, przez colesistość kraju wzrosła do 47,6%. Całkowite zasoby drzewne zwiększyły się o3,7%. Zapas austriackich lasów wynosi obecnie 1,14mldm3.– Te pozytywne tendencje bynajmniej niesą efektem działań ekologicznych organizacji pozarządowych czy wyłączania lasówz użytkowania. To rezultat odpowiedzialnej i zrównoważonej gospodarki,prowadzonej przez właścicieli lasów w myśl zasady: przyrodę chronimy poprzezjej użytkowanie – podkreśla Felix Montecuccoli.

Źródło: www.landforstbetriebe.at

Szwecja
Wyniki finansowe Sveaskogu w 2010r.

Rok 2010 był wyjątkowoudany dla państwowego koncernu leśnego Sveaskog. Wszystkie podstawowe celefinansowe, wyznaczone koncernowi przez państwo szwedzkie, zostały osiągnięte znawiązką. Koncern zanotował wartość sprzedaży netto na poziomie6,951mldSEK (ok.772mlneuro) i zysk operacyjny wwysokości 3,031mldSEK (ok.337mlneuro). W stosunkudo roku 2009 mierniki te wzrosły odpowiednio o 15% i 4%. Na koniec roku 2010koncern zatrudniał 720osób (2009r.: 721osób).

Rada nadzorcza Sveaskoguzaproponowała wypłacenie państwu szwedzkiemu dywidendy zwykłej w wysokości756mlnSEK (ok.84mlneuro). Odprowadzana do budżetupaństwa dywidenda zwykła zzasady nie może wynosić mniej niż60%zysku po opodatkowaniu, pomniejszonego o niekasowe korekty z tytułuzmiany wartości, dokonane zgodnie ze standardem sprawozdawczościIFRS. Oostatecznej wysokości dywidendy za 2010r. zadecyduje walne zgromadzenieSveaskogu, które odbędzie się 28kwietnia. Walne zgromadzenie jest otwartedla publiczności. Specjalne prawo uczestnictwa i zadawania pytań majądeputowani do szwedzkiego parlamentu.

Oprócz zysku zkontynuowanej działalności operacyjnej (1,280mldSEK) w zyskuoperacyjnym Sveaskogu uwzględnione są: zyski kapitałowe ze sprzedażynieruchomości (262mlnSEK), udziały w zyskach spółek stowarzyszonych(27mlnSEK) i zmiana wartości aktywów leśnych(+1,462mldSEK). Wysokość zobowiązania podatkowego Sveaskogu za2010r. sięgnęła 719mlnSEK (ok.80mlneuro).Rynkowa wartość aktywów leśnych koncernu na dzień 31grudnia 2010r.została określona na 29,985mldSEK, w tym wartość drzewostanów – na28,003mldSEK, a wartość gruntów – na 1,982mldSEK. Wroku 2010 Sveaskog dostarczył swoim klientom łącznie 11,3mlnm3surowcadrzewnego (wzrost o 4%), w tym 4,3mlnm3drewnatartacznego, 5,5mlnm3papierówki i zrębków oraz1,5mlnm3drewna energetycznego.

Dobre wyniki uzyskała równieżspółka stowarzyszona Setra Group, która jest największym szwedzkim producentemwyrobów z drewna – zarówno tarcicy, jak i materiałów wykończeniowych. Niemniejjednak Sveaskog rozpoczął stopniowe wycofywanie się z tej spółki. Krok ten jestnastępstwem nowej strategii koncernu, która została uchwalona przez szwedzkiparlament w ubiegłym roku. Strategia ta zakłada koncentrację Sveaskogu nagospodarce leśnej. Ponadto parlament zobowiązał Sveaskog do przekazania100tys.halasów gospodarczych do państwowego funduszu wymianygruntów. Fundusz ten został stworzony na potrzeby ochrony przyrody ibioróżnorodności: szwedzki rząd nabywa – m.in. w drodze wymiany – prywatne lasyo wyjątkowo dużych walorach przyrodniczych i wyłącza je z użytkowania.

Macierzystą firmąkoncernu Sveaskog jest spółka akcyjna SveaskogAB, której wyłącznymwłaścicielem jest państwo szwedzkie, reprezentowane przez MinisterstwoPrzedsiębiorczości, Energetyki i Łączności. SveaskogAB prowadzidziałalność gospodarczą nie bezpośrednio, lecz za pośrednictwem zależnychspółek operacyjnych. Główną firmą operacyjną, działającą w segmentachgospodarki leśnej i energetyki wiatrowej, jest spółka akcyjna SveaskogFörvaltnings, w której zarządzie znajduje 4,3mlnha gruntów leśnych,w tym 3,2mlnha lasów gospodarczych. Pozostałe zależne spółki operacyjneto: Sveaskog NaturupplevelserAB (nieruchomości, turystyka przyrodnicza,gospodarka łowiecka i rybacka), Svenska SkogsplantorAB (produkcjamateriału sadzeniowego) i SIASveaskog Baltfor (handel drewnem w krajachbałtyckich).

Źródło:www.sveaskog.se

 

Opr. A.S.

Z zagranicy 20/2011

Austria Leśne stypendium literackie Finlandia „Kontrolowane niedbalstwo” w lasachpaństwowych Stany Zjednoczone Miliardy dolarów przychodów z rekreacji wlasach federalnych Turyngia, Niemcy Spór o prawo weta ministerstwa finansów Austria Lasy Związkowe kupiły dwie góry Bawaria – Chiny Edukacja leśna według bawarskichwzorów

Austria
Leśne stypendium literackie

Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf) i austriacki magazyn przyrodniczy „Wald” przyznały po raz pierwszy stypendium literackie „Wald”. Pierwszym leśnym stypendystą został górno austriacki pisarz Erich Wimmer. Stypendium obejmuje dwumiesięczny pobyt twórczy w należącej do ÖBf chacie położonej na wysokości 1600 m n.p.m. u granic Parku Narodowego „Wysokie Taury” oraz wsparcie finansowe w wysokości 1500 euro. Ponadto w jednym z najbliższych wydań magazynu „Wald” zostanie opublikowany tekst stypendysty.

Cieszymy się, że w Międzynarodowym Roku Lasu możemy po raz pierwszy przyznać leśne stypendium literackie – mówi Georg Erlacher, prezes zarządu ÖBf – łono przyrody jest nie tylko miejscem skupienia i kontemplacji, lecz również bogatym źródłem inspiracji twórczej.

Wyboru leśnego stypendysty literackiego dokonało jury w składzie Verena Roßbacher (pisarka), Martin Amanshauser (pisarz, dziennikarz i tłumacz) i Reinhard Kaiser-Mühlecker (pisarz). Konkurs na stypendium literackie „Wald” rozpisany został we wszystkich krajach niemieckiego obszaru językowego. Nadesłane próbki tekstów zostały przekazane jury w komplecie, bez wstępnej selekcji.

Zależy nam także na długofalowym wspieraniu pisarzy w ich pracy twórczej – nadmienia Markus Huber, redaktor naczelny i wydawca magazynu „Wald”. – Na potrzeby każdego wydania magazynu zamierzamy wysyłać jednego autora na krótko w góry. I tekst, z którym pisarz wróci do nas w dolinę, trafi na nasze łamy.
źródło: www.bundesforste.at


Finlandia
„Kontrolowane niedbalstwo” w lasachpaństwowych

Państwowe Gospodarstwo leśne Metsähallitus, w którego zarządzie znajduje się 3,6 mln ha lasów gospodarczych państwa fińskiego, wprowadziło nowe zasady proekologicznej gospodarki leśnej.
Głównymi przyczynami rewizji dotychczasowych zasad były wzrost
intensywności energetycznego użytkowania pozostałości zrębowych i nowa unijna ramowa dyrektywa wodna wyjaśnia Jussi Päivinen, menedżer projektu w Matsähallitusie. – Punktem wyjścia nowych zasad jest założenie, że podstawą wszystkich świadczeń ekosystemowych – czy to produkcji drewna, czy oczyszczania wody, czy dostarczania jagód – jest ochrona bioróżnorodności. Generalnie nowe zasady nie spowodują wzrostu kosztów ochrony środowiska. Wyjątek stanowi wprowadzenie w życie przepisów ramowej dyrektywy wodnej – to pociągnie za sobą koszty, tym bardziej że Finlandia jest „krajem tysiąca jezior”.

To, co będzie cechowało nową proekologiczną gospodarkę leśną w fińskich lasach państwowych, Päivinen określa słowami „kontrolowane niedbalstwo” i dodaje: – Dążenie do przesadnie uporządkowanego środowiska leśnego nie służyani bioróżnorodności, ani przyrostowi drzewostanów. Projekt nowych zasad był konsultowany zarówno z pracownikami Metsähallitusa, jak i z licznymi ekspertamii naukowcami spoza lasów państwowych. W konsultacjach brała udział m.in. organizacja ekologiczna WWF Finlandia. – Wytyczne nowych zasad są o wiele ambitniejsze od dotychczasowych, jeśli chodzi o ochronę bioróżnorodności i wodypodkreśla Anne Brax, dyrektor ds. komunikacji społecznej w WWF Finlandia. Nowe zasady wprowadzają wiele nowych wymogów, np. obowiązek pozostawiania w lasach remiz dla zwierzyny. Trwające już szkolenia w zakresie wprowadzonych zmian obejmują nie tylko pracowników Metsähallitusa i urządzeniowców, lecz również przedsiębiorców leśnych. – Uważamy, że Metsähallitus jest awangardą w zrównoważonym użytkowaniu zasobów naturalnych i ochronie przyrody w lasach gospodarczych – zaznacza Päivinen.

Co roku Metsähallitus odprowadza do budżetu państwa ok. 100 mln euro. Nowy rząd fiński postanowił w związku z tym znacząco zwiększyć kwotę dywidendy podbieranej corocznie z lasów państwowych. Zdrugiej strony, fiński parlament nakłada na Metsähallitus obowiązek wypełniania różnych świadczeń na rzecz społeczeństwa, takich jak np. ochrona bioróżnorodności, rozwijanie rekreacji czy wspieranie kultury Saamów. Koszty pełnienia tychfunkcji sięgają ok.50 mln euro rocznie.
źródła: www.forest.fi , www.metsa.fi


Stany
Zjednoczone
Miliardy dolarów przychodów z rekreacji wlasach federalnych

Zgodnie z najnowszym raportem o rekreacji w lasach federalnych, opublikowanym przez Służbę Leśną Stanów Zjednoczonych (USFS), w 2010 r. w lasach tych zanotowano 170,8 mln pobytów w celach rekreacyjnych. Rekreacyjna aktywność Amerykanów w lasach federalnych pozwala na utrzymanie 223 tys. miejsc pracy na obszarach wiejskich. – Jesteśmy dumni z tego, że możemy pomagać w zarabianiu pieniędzy tak wielu pracowitym Amerykanom – mówi Tom Tidwell, szef USFS. Na obszarach wiejskich w promieniu 50 mil wokół lasów federalnych osoby odwiedzające je pozostawiają bezpośrednio 13 mld dolarów (zakupy, korzystanie z usług). Z kolei sama Służba Leśna stara się zapewnić ludności tani wypoczynek: więcej niż połowa spośród 17 tys. ośrodków rekreacyjnych zorganizowanych przez USFS nie pobiera żadnych opłat.

USFS jest agencją Departamentu Rolnictwa StanówZjednoczonych, zatrudniającą ok. 34 tys. pracowników. Jej podstawową misją jest utrzymanie zdrowych, różnorodnych biologicznie i produktywnych lasów federalnych (155 kompleksów o łącznej pow.770 tys. km2),mogących zaspokoić potrzeby obecnych i przyszłych pokoleń. Do zadań USFS należy również udzielanie fachowej pomocy stanowym służbom leśnym i właścicielom lasów prywatnych oraz prowadzenie badań leśnych.
źródło: www.fs.fed.us

 

Turyngia, Niemcy
Spór o prawo weta ministerstwa finansów

W parlamencie niemieckiego kraju związkowego Turyngia trwają prace nad ustawą o przekształceniu administracji leśnej tego landu w przedsiębiorstwo państwowe. Rząd chciałby, aby do przekształcenia doszło najpóźniej 1 stycznia 2012 roku. Prace parlamentarne wstrzymuje m.in. spór o przewidziane w projekcie ustawy prawo weta przedstawicieli ministerstwa finansów, którzybędą zasiadali w radzie nadzorczej przyszłego przedsiębiorstwa. Weto ma dotyczyć kwestii finansowych i kadrowych.

Zgodnie z planami nowo utworzonemu przedsiębiorstwu zostanie przyznany aż 7-letni okres
przejściowy. Niezbędna redukcja personelu będzie przeprowadzana w sposób minimalizujący jej skutki społeczne. Zawarte układy zbiorowe pracy pozostaną w mocy. Przyszłe przedsiębiorstwo będzie miało zagwarantowany pewien stały poziom dotacji celowych na świadczenia doradcze na rzecz właścicieli lasów prywatnych, edukację leśną, ochronę przyrody i inne funkcje podyktowane nadrzędnym interesem publicznym.
źródła: AFZ-DerWald 15/2011, Forst & Technik 8/2011

 

Austria
Lasy Związkowe kupiły
dwie góry

Dwa szczyty górskie we wschodnim Tyrolu, których ewentualna sprzedaż w ręce prywatne budziła duże kontrowersje wśród Austriaków, zostały ostatecznie nabyte przez Austriackie Lasy Związkowe SA. Obydwa szczyty (2690 i 2600 m) stanową część pakietu nieruchomości gruntowych o wartości 700 tys. euro, których dotychczasowym właścicielem była austriacka Związkowa Agencja Nieruchomości (BIG). Instytucja ta zamierza się skoncentrować na swoim ustawowym zdaniu – gospodarce obiektami szkolnymi i urzędowymi. Pozostałe obiekty mają zostać sprzedane.
źródło: www.bundesforste.at

 

Bawaria – Chiny
Edukacja leśna według bawarskichwzorów

Chińscy leśnicy są zainteresowani bawarskim know-how w dziedzinie edukacji leśnej. Wyrazem tego jest umowa o współpracy, zawarta między ministrem leśnictwa w krajowym rządzie Bawarii, Helmutem Brunnerem, a szefem administracji leśnej chińskiej prowincji Gansu, Lianem Xuebi. – Cieszymy się, że możemy przekazać innym naszą wiedzę i doświadczenia w pedagogice leśnej, jakie zdobyliśmy w ciągu przeszło 30 lat – zaznacza minister Brunner. Podwaliny pod bawarsko-chińską współpracę zostały już położone. Od niedawna pierwsi bawarscy leśnicy szkolą chińskich edukatorów leśnych w miejscowości Tianshui. Jest tam także organizowane centrum edukacji leśnej i rekreacji, wzorowane na ośmiu tego typu ośrodkach działających w Bawarii. Zbiór bawarskich zasad edukacji leśnej został przetłumaczony na język chiński. Dzięki temu z bawarskich wzorców mogą korzystać także inne chińskie prowincje.
źródło: www.forst.bayern.de

Opr. A.S.

 

Z zagranicy – 04/2011

Normal 0 21 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standardowy; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:”””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:””Times New Roman””; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} Bawaria, Niemcy Nowa inwestycja energetyczna BaySF Normal 0 21 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standardowy; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:””””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:””Times New Roman””; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} Finlandia Międzynarodowa aktywność właścicieli lasów Normal 0 21 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standardowy; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:””””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:””Times New Roman””; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} Anglia, Wielka Brytania Konsultacje w sprawie przyszłości lasów państwowych Normal 0 21 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standardowy; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:””””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:””Times New Roman””; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} Dolna Saksonia, Niemcy Lasy współudziałowcem firmy energetycznej”

Bawaria, Niemcy
Nowa inwestycjaenergetyczna BaySF

 

Bawarskie Lasy Państwowe(BaySF) rozpoczęły budowę lokalnej ciepłowni zasilanej biomasą leśną w znanym bawarskim uzdrowisku Bodenmais. Jest to jedna z licznychinwestycji, jakie przedsiębiorstwo realizuje w branży energetyki odnawialnej. Budowaciepłowni i ułożenie sieci ciepłowniczej ma kosztować 5 mln euro. Bezpośrednim inwestorem jest firma Waldenergie Bodenmais – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, założona przez BaySF (jedyny udziałowiec).

– Jest rzeczą naturalną,że w najbardziej lesistym powiecie Niemiec stawiamy na surowiec drzewny,wytwarzany przez nas w ramach zrównoważonej gospodarki leśnejpodkreślił Helmut Brunner, bawarski minister wyżywienia,rolnictwa i leśnictwa, a zarazem przewodniczący radynadzorczejBaySF, kładąc kamień węgielny pod budowę. Ciepłownia i siećciepłownicza mają być gotowe do eksploatacji przed sezonem grzewczym 2011/2012.

Przedsiębiorstwopaństwowe BaySF gospodaruje w lasach należących do landu Bawaria(720tys.ha), zatrudniając ok.2890pracowników (w tym1800robotników leśnych). W roku gospodarczym 2009/2010 zanotowało zysknetto w wysokości 52,4mlneuro, który decyzją radynadzorczej został praktycznie w całości przekazany do budżetuBawarii.

źródło: www.baysf.de

 

 

Finlandia
Międzynarodowa aktywność właścicieli lasów

 

Fiński Centralny ZwiązekProducentów Rolnych i Właścicieli Lasów (MTK) podpisał kontrakt na realizacjęprojektów rozwojowych w Etiopii i Wietnamie. Z fińskich doświadczeń w zakresie organizacji i zagospodarowania lasów prywatnych skorzystaok.1700gospodarstw w tych krajach. Nie jest to debiutMTK naarenie międzynarodowej: od kilku lat Finowie wspierają już właścicieli lasów w Meksyku.

Celem przedsięwzięć, wktóre angażuje się MTK, jest pomoc właścicielom lasów worganizowaniu się, prowadzeniu zrównoważonej gospodarki leśnej izbywaniu produktów pochodzących z lasów. Etiopia i Wietnam znajdują się teraz wsytuacji podobnej jak Finlandia w okresie powstawania i krzepnięcia organizacjiwłaścicieli lasów. Obecny fiński model organizacji izagospodarowania lasów prywatnych jest wysoko ceniony w świecie.MTK reprezentuje interesy blisko 156tys. farmerów, właścicieli lasów i przedsiębiorców działających na obszarach wiejskich.

źródło: www.nordicforestry.org

Anglia, Wielka Brytania
Konsultacje w sprawie przyszłości lasów państwowych

 

O ile rząd Szkocji nieplanuje zmiany formy zagospodarowania szkockich lasów państwowych, o tylewestminsterski rząd Davida Camerona (rząd Anglii i zarazem centralny rządWielkiej Brytanii) przedłożył do konsultacji społecznej projekt stopniowegowycofywania się państwa z prowadzenia gospodarki w angielskich lasachpaństwowych w ciągu najbliższych 10lat. Termin zakończenia konsultacjizostał wyznaczony na 21kwietnia 2011roku.
W zarządzie Komisji Leśnej Anglii znajduje się obecnie258tys.hagruntów państwowych.

Projekt przedstawionyprzez Caroline Spelman, sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, Wyżywienia i Spraw Wiejskich w rządzie westminsterskim, zawiera m.in.następujące założenia:

• Lasy państwowe będąprzede wszystkim wydzierżawiane. Sprzedaż będzie miała charakter uzupełniający.Dzierżawa pozwoli na skuteczniejsze zabezpieczenie dalszego wypełniania przezlasy świadczeń na rzecz społeczeństwa. Wymóg stosowania się dowymagań międzynarodowych norm zrównoważonej gospodarki leśnejbędzie nieodzownym warunkiem każdej umowy o dzierżawę. Nienaruszonepozostanie prawo wstępu do lasów: wszędzie tam, gdzie dotąd był wstęp wolny,zostanie on zagwarantowany przez stosowne zapisy w umowie o dzierżawę lubsprzedaż. Realizacja planów urządzenia lasu będzie surowo egzekwowana. Wszelkiezmiany przeznaczenia gruntów będą szczegółowo sprawdzane pod kątem ich zgodności z planami zagospodarowania przestrzennego. Nie będzie wycinania lasów podpola golfowe czy osiedla mieszkaniowe.

• Lasy państwowe nie będąwydzierżawiane lub sprzedawane w drodze zwykłego przetargu, w którymrozstrzygającym kryterium będzie oferowana cena. Preferowane będą bowiem inneniż indywidualne formy własności. Pożądanymi dzierżawcami lub właścicielami lasów będą lokalne wspólnoty i stowarzyszeniaobywatelskie. Celem jest mieszany model własności leśnej, który z jednej strony zapewni społeczeństwu dostęp do lasów, a z drugiej– przyniesie korzyści użytkownikom lasów i angielskimpodatnikom.

• Lasy o najwyższympoziomie świadczeń na rzecz społeczeństwa i najcenniejszehistoryczne kompleksy leśne Anglii (np. New Forestczy Forest ofDean), zostaną przejęte przez fundacje dziedzictwaprzyrodniczego i niezarobkowe fundusze powiernicze. Stopień dostępności tych lasów dlaspołeczeństwa nie ulegnie zmianie.

• Lasy o największympotencjale produkcyjnym zostaną wydzierżawione podmiotom wyspecjalizowanym wprowadzeniu gospodarki leśnej.

• Lasy, w odniesieniu doktórych nie zostanie złożona zadawalająca oferta dzierżawy lub zakupu,pozostaną własnością państwową. Zasadniczo jednak utrzymanie statusquo lasów państwowych nie jest uznawane za korzystne, ponieważ istnieje poważnykonflikt ról Komisji Leśnej, która obecnie jest największym podmiotemgospodarczym w sektorze leśnictwa i zarazem organem regulującym tenże sektor.

– Państwowy zarząd nadlasami sięga swoimi początkami czasów pierwszej wojny światowej, kiedy występowały całkiem odmienne uwarunkowania. Dziś nie ma potrzeby, żeby rząd działał w branży produkcji drewna i gospodarki leśnej.
Już pora na to, by rząd wycofał się z tej sfery i pozwolił tym, którzy są najściślej związani
z angielskimi lasami, odgrywać o wiele większą rolę w kształtowaniu ich przyszłości – tłumaczy sekretarz Caroline Spelman. – Chcemy odejśćod systemu „wielkiego rządu” na rzecz systemu „wielkiego społeczeństwa”, takaby umożliwić różnym podmiotom – osobom prywatnym, firmom i organizacjomspołeczeństwa obywatelskiego – włączenie się do zarządzania środowiskiem przyrodniczym.
A przy tym zagwarantujemy dostępność lasów dla społeczeństwa i ochronę bioróżnorodności.

Pamela Warhurst,przewodnicząca rady nadzorczej Komisji Leśnej Wielkiej Brytanii, dodaje:– Rząd przedstawił nową wizję leśnictwa w Anglii, która wymagagruntownej zmiany naszego sposobu postrzegania lasów i pracy w nich. Propozycjestawiają w nowym świetle kwestię własności leśnej i zasadę trwale zrównoważonej gospodarki leśnej,dając szansę daleko idącego uspołecznienia leśnictwa.

Po wycofaniu się zprowadzenia gospodarki leśnej Komisja Leśna Anglii nie zostaniezlikwidowana, lecz skupi się na nadzorze nad gospodarką leśną,doradztwie i badaniach naukowych w zakresie ochrony lasów i łagodzenia skutkówzmiany klimatu oraz w innych dziedzinach ważnych z punktu widzenia świadczeń, jakie lasy wypełniają na rzecz społeczeństwa.

Projekt przedstawionyprzez rząd westminsterski odnosi się tylko do angielskich lasów państwowych. Szkockie i walijskie lasy państwowe podlegają rządom krajowym Szkocji iWalii. Komentując propozycje westminsterskie, Roseanna Cunningham, minister środowiska w rządzie krajowym Szkocji, mówi: – Leśnictwo jest od wielu latresortem zdecentralizowanym i podejmowanie jakichkolwiek decyzji o przyszłejstrategii lasów państwowych w Szkocji to sprawa rządu szkockiego. (…) Chciałabym dać wyraźnie do zrozumienia, że absolutnie nie planujemy sprzedaży szkockich lasówpaństwowych. Dla szkockiego rządu lasy Szkocji są majątkiem narodowym, którynależy chronić i strzec jak największego skarbu.

Komisja Leśna Wielkiej Brytanii składa się z trzech krajowych gospodarstw leśnych: Komisji Leśnej Anglii (pow. leśnaok.200tys.ha), Komisji Leśnej Szkocji(450tys.ha) i Komisji Leśnej Walii(100tys.ha). Wszystkie brytyjskie gospodarstwa leśne są jednostkami budżetowymi, których finanse są preliminowane w budżecieodpowiedniego rządu krajowego (Szkocja i Walia) lub rządu westminsterskiego(Anglia).

źródło: forestry.gov.uk, www.defra.gov.uk

Dolna Saksonia, Niemcy
Lasy współudziałowcem firmyenergetycznej

 

Przedsiębiorstwopaństwowe Dolnosaksońskie Lasy Krajowe (NLF) ma 25% udziałów w nowo zakładanej spółce Energiezukunft Hildesheim (EZHI). Spółka ta będzie eksploatatorempierwszej elektrociepłowni opalanej zrębkami w mieścieHildesheim, której budowa rozpoczęła się w styczniu.

– Udziały w EZHIzapewniają nam wejście na przyszłościowy rynek energiiodnawialnej i zarazem zbyt na pozostałości drewna liściastego, pochodzące z pielęgnacji drzewostanów rosnących w regionie. Nowa elektrociepłownia pozwoli Lasom Krajowym zdywersyfikować źródła przychodów – wyjaśnia drKlaus Merker (na fot. pierwszy z lewej),prezesNLF. Budowana elektrociepłownia będzie miała moc 10MW. Zewzględów technologicznych do zasilania elektrociepłowni niezbędne będą zrębkiwysokiej jakości, wytwarzane z drewna liściastego. Ich dostawy zapewnią okoliczne nadleśnictwaNLF.rzedsiębiorstwoNLF gospodaruje w lasach państwowych landu Dolna Saksonia(326tys.ha), zatrudniając blisko 1300osób,
w tym 550robotników leśnych.

źródło: www.forstpraxis.de

 

Opr. A.S.

 

 

Z zagranicy – 02/2011

SzwecjaOptymizm wśród właścicieli lasów Dolna Saksonia, NiemcyPraktyka naturowa w przedsiębiorstwie NLFNiemcyRok 2009 w lasach prywatnych

Szwecja
Optymizm wśród właścicieli lasów

66% właścicieli lasów w Szwecji jest zadowolonych z poziomu dochodowości gospodarki leśnej. Tak wynika z tegorocznych badań ankietowych. Jest to zaskakująco dobry wynik, nie notowany od lat. W regionie Norrland (północ Szwecji) 71% respondentów jest nawet bardzo zadowolonych z obecnej sytuacji ekonomicznej szwedzkiego leśnictwa. Jednym z podwodów tak pozytywnych ocen są z pewnością wysokie ceny drewna, i to zarówno papierówki, jak i tarcicy. Ponadto w ostatnich latach gwałtownie wzrosły w Szwecji ceny leśnych nieruchomości gruntowych. 72% uczestników ankiety przewiduje, że tendencja ta się utrzyma.
źródło: www.nordicforestry.org

Dolna Saksonia, Niemcy
Praktyka naturowa w przedsiębiorstwie NLF

Przedsiębiorstwo państwowe Dolnosaksońskie Lasy Krajowe (NLF) gospodaruje w lasach
o pow. 326 tys. ha, zatrudniając blisko 1300 osób, w tym 550 robotników leśnych. Powierzchnia obszarów naturowych wynosi łącznie 67 tys. ha (21% pow. leśnej NLF), przy czym obszary siedliskowe obejmują pow. 52 tys. ha, a obszary ptasie – 32 tys. ha (obszary ptasie pokrywają się częściowo z siedliskowymi). Do tego dochodzi Park Narodowy „Harz” o pow. 15,2 tys. ha (obszar zarówno siedliskowy, jak i ptasi), który co prawda wchodzi w skład przedsiębiorstwa NLF, ale zarządzany jest przez administrację parkową podległą dolnosaksońskiemu Ministerstwu Środowiska i Ochrony Klimatu.


Park Narodowy Harz to jednocześnie obszar siedliskowy i ptasi Natura 2000

W niemieckim kraju związkowym Dolna Saksonia za sporządzanie planów zarządzania obszarami naturowymi, zwanych tam planami zachowawczo-rozwojowymi, generalnie odpowiedzialne są wydziały ochrony przyrody w urzędach powiatowych. Przedsiębiorstwo NLF przygotowuje takie plany jedynie w odniesieniu do obszarów siedliskowych znajdujących na jego terenie. Muszą one zostać uzgodnione z wydziałami ochrony przyrody w odpowiednich urzędach powiatowych. Dla obszarów ptasich plany zachowawczo-rozwojowe nie są sporządzane.
Plany urządzenia lasu i plany zachowawczo-rozwojowe nie mogą być w Dolnej Saksonii zastępowane jedne drugimi, ponieważ funkcjonują w różnych przestrzeniach prawnych. Operaty urządzeniowe są instrumentem strategii przedsiębiorstwa NLF, mającym charakter prywatnoprawny. Natomiast plany zachowawczo-rozwojowe są wykonywane co prawda także przez przedsiębiorstwo NLF, ale w ramach planowania publicznoprawnego, stanowiącego świadczenie NLF na rzecz wydziałów ochrony przyrody w urzędach powiatowych. Postanowienia planów zachowawczo-rozwojowych uwzględniane są w planach urządzenia lasu. Plany zachowawczo-rozwojowe zasadniczo nie kolidują z obecnie wykonywanymi planami urzą-
dzeniowymi, aczkolwiek obejmują zapisy, które ograniczają prowadzenie gospodarki leśnej na obszarach siedliskowych.
Land Dolna Saksonia refunduje przedsiębiorstwu NLF jedynie te dodatkowe koszty, które ponoszone są w związku ponadnormatywną realizacją rządowego programu LÖWE (Długofalowy Program Ekologicznego Rozwoju Lasów). Nie są natomiast rekompensowane dochody utracone w następstwie wprowadzonych ograniczeń, takich jak np. rezygnacja z pozyskiwania drewna.
Zdaniem kierownictwa przedsiębiorstwa NLF, przy transponowaniu norm programu NATURA 2000 na coraz niższe szczeble realizacyjne (UE – federacja niemiecka – landy – powiaty) niepotrzebnie dochodzi każdorazowo do wprowadzania coraz większych dodatkowych ograniczeń w gospodarce leśnej.

W rezultacie „końcowe przełożenie” norm jest znacznie większe niż 1:1. Dzieje się tak dlatego, że przedstawicielstwa niemieckiej gospodarki leśnej nie są w wystarczającym stopniu włączone w narodowy proces decyzyjny dotyczący wdrażania programu NATURA 2000.
źródło: Christian Boele-Keimer
(Sachgebietsleitung Waldbau, NLF)

Niemcy
Rok 2009 w lasach prywatnych

Biuro Ekonomiki Przedsiębiorstw w Getyndze sp. z o.o. przeprowadziło porównawczą analizę sytuacji 81 prywatnych gospodarstw leśnych w Niemczech w kryzysowym roku 2009. Łączna powierzchnia leśna porównywanych gospodarstw wynosiła ok. 119 tys. ha (średnia pow. 1465 ha). Gospodarstwa podzielone zostały na trzy grupy: gospodarstwa liściaste (średnia struktura gatunkowa: Bk 50%, Św 28%, Db 12%, So 10%), gospodarstwa świerkowe (Św 69%, Bk 17%, So 11%, Db 3%) i gospodarstwa sosnowe (So 76%, Bk 11%, Św 7%, Db 6%).
Prywatne gospodarstwa liściaste (średnia zasobność 244 m3/ha) pozyskały przeciętnie 5,4 m3 drewna/ha. Przeciętny etat cięć wynosił 5,9 m3/ha. 55% pozyskanego surowca stanowiło drewno typu papierówki, co wiązało się z dużym zapotrzebowaniem na drewno energetyczne. Kłody i dłużyce tartaczne stanowiły odpowiednio 18% i 27% pozyskania. Większość pozyskania (64%) została zrealizowana przez przedsiębiorców leśnych. Sprzedaż drewna na pniu osiągnęła poziom 29% rozmiaru użytkowania. Nadwyżka przychodów ze sprzedaży drewna nad kosztami jego pozyskania wyniosła 30 euro/m3. Przeciętne przychody gospodarstw liściastych sięgnęły 279 euro/ha, z czego 249 euro/ha pochodziło ze sprzedaży drewna. W skład przychodów niemieckich prywatnych gospodarstw leśnych wchodzą również subsydia państwowe (niemieckie landy subsydiują ochronę przyrody w lasach prywatnych głównie w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich, stosując płatności o kodach 224, 225, 227 i 323). Koszty działania gospodarstw liściastych wyniosły 205 euro/ha. Tym samym gospodarstwa liściaste osiągnęły w 2009 r. przeciętny zysk w wysokości 74 euro/ha.
Pozyskanie drewna w prywatnych gospodarstwach świerkowych (średnia zasobność 260 m3/ha) wy-
niosło 8,3 m3/ha i było większe od etatu cięć (7 m3/ha). Drewno typu papierówki, kłody i dłużyce tartaczne stanowiły odpowiednio 38%, 38% i 24% pozyskania. Przedsiębiorcy leśni wykonali 55% wolumenu prac pozyskaniowych. Sprzedaż drewna na pniu stanowiła 40% rozmiaru użytkowania. Nadwyżka przychodów ze sprzedaży drewna nad kosztami jego pozyskania wyniosła 29 euro/m3. Przeciętne przychody osiągnęły poziom 352 euro/ha, z czego 336 euro/ha przyniosła sprzedaż drewna. Koszty działania wyniosły przeciętnie 236 euro/ha.
W rezultacie gospodarstwa świerkowe osiągnęły w 2009 r. przeciętny zysk w wysokości 116 euro/ha.
Prywatne gospodarstwa sosnowe (średnia zasobność 216 m3/ha) pozyskały przeciętnie 4,6 m3 drewna/ha, nieznacznie przekraczając przeciętny etat cięć (4,5 m3/ha). Sortymentowa struktura pozyskania kształtowała się następująco: drewno typu papierówki 68%, kłody tartaczne 25%, dłużyce tartaczne 7%. Sprzedaż drewna na pniu stanowiła 64% rozmiaru użytkowania. Przedsiębiorcy leśni zrealizowali 28% pozyskania. Nadwyżka przychodów ze sprzedaży drewna nad kosztami jego pozyskania wyniosła 29 euro/m3.
Przeciętne gospodarstwo sosnowe uzyskało przychody w wysokości 186 euro/ha, z czego 137 euro/ha pochodziło ze sprzedaży drewna. Przeciętne koszty działania osiągnęły poziom 136 euro/ha. To oznacza, że gospodarstwa sosnowe wygospodarowały w 2009 r. przeciętny zysk w wysokości 50 euro/ha.
źródło: AFZ-DerWald 23/2010.

Opr. A.S

idź do strony: