Z zagranicy 21/2012

Europa Spadek wartości europejskich lasów Niemcy Właściciele lasów przeciwko energetycznej wolcieUE Hesja, Niemcy Prawo wstępu do lasu wg propozycji okrągłego stołu Wielka Brytania Zakaz obrotu sadzonkami jesionu?

Europa
Spadek wartości europejskich lasów

Do końca tego stulecia europejskie lasystracą połowę swojej wartości. To prognoza przygotowana przez zespół naukowcówze szwajcarskiego Instytutu Badawczego „Las – Śnieg – Krajobraz” i niemieckiegoUniwersytetu Fryburskiego, skupionych wokół prof. Marca Hanewinkela.Prognoza jest częścią subsydiowanego przez UE projektu badawczegorealizowanego wspólnie przez naukowców z Finlandii, Holandii, Niemiec iSzwajcarii.
Korzystając z precyzyjnych modelisymulacyjnych, zespół prof. Hanewinkela określił przyszłerozprzestrzenienie populacji drzew. W wyniku zmiany klimatu wzrośnie w EuropieŚrodkowej, Wschodniej i Zachodniej udział lasów dębowych typuśródziemnomorskiego, mających mniejsze znaczenie gospodarcze. W symulacjachuwzględniono trzy możliwe scenariusze klimatyczne. Nawet w przypadku wariantuumiarkowanego (wzrost temperatury jedynie o 1,4°C) zasięg występowaniawiększości gatunków drzew znacznie się zmieni. Populacje świerka wycofają siędo Europy Północnej i w wyższe położenia górskie. Jednocześnie w kierunkuEuropy Środkowej będą się rozprzestrzeniały dąb korkowy i dąb ostrolistny.Według ostrożnych szacunków, te śródziemnomorskie gatunki będą w przyszłościzajmowały więcej niż 1/3 powierzchni leśnej Europy.
Z uwagi na różne znaczenie gospodarczeposzczególnych gatunków drzew zmiana struktury gatunkowej będzie miała poważneskutki dla gospodarki leśnej. – W zależności od przyjętego poziomu odsetek,który ma decydujący wpływ na wyniki kalkulacji, straty ekonomiczne będąwynosiły od14% do 50% – twierdzi prof.Hanewinkel. – Do końcastulecia wartość europejskich lasów zmniejszy o sumę w zakresie od 60do 680 mld euro.

Źródło: www.forstpraxis.de


Niemcy
Właściciele lasów przeciwko energetycznejwolcie UE

Popieramy apel Federalnego Związku„Energia z Biomasy” zwracający uwagę na to, że planowany przez KomisjęEuropejską zwrot w polityce subsydiowania energii odnawialnej zniszczy zaufaniegospodarki do inwestowania w sektor energii z biomasy – informuje Philipp zu Guttenberg,przewodniczący Związku Niemieckich Stowarzyszeń Właścicieli Lasów (AGDW).Strategiczne ukierunkowanie wielu państw członkowskich UE na energię zbiomasy, objawiające się w narodowych programach subwencyjnych i milionowychinwestycjach, nie może zostać storpedowane przez brukselską samowolę. – Wskutekzygzakowatego kursu UE ucierpieć mogą zwłaszcza zaawansowane badania nadenergią odnawialną – dodaje Philipp zu Guttenberg.
Zdaniem niemieckiego Federalnego Związku„Energia z Biomasy” (BBE), przedstawione we wrześniu 2012 r. przez KomisjęEuropejską plany zmiany dyrektyw w sprawie energii odnawialnej i jakości paliwasą działaniem nieodpowiedzialnym. Doprowadzi ono do praktycznego zaprzestaniaużytkowania energii z biomasy. – Z uwagi na możliwość magazynowania biomasyenergia z niej uzyskiwana stanowi centralny element w systemie gwarantowaniadostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz paliw ze źródeł odnawialnych –podkreśla Helmut Lamp, prezes zarządu BBE. Niemieckie organizacjereprezentujące sektor rolniczy i branżę energii z biomasy wystosowały wspólnyapel o utrzymanie dotychczasowej strategii dekarbonizacji UE.
Związek Niemieckich StowarzyszeńWłaścicieli Lasów jest federalnym przedstawicielstwem trzynastu organizacjiwłaścicieli lasów, działających w poszczególnych landach niemieckich. AGDWreprezentuje w sumie przeszło 2 mln właścicieli lasów prywatnych isamorządowych.

Źródło: www.forstpraxis.de


Hesja, Niemcy
Prawo wstępu do lasu wg propozycjiokrągłego stołu

Uczestnicy rozmów okrągłego stołu w sprawieprojektu nowelizacji heskiej ustawy o lasach uzgodnili propozycje brzmieniazapisów o prawie wstępu do lasu niezależnie od formy jego własności.Postanowili również utworzyć zespół roboczy, który zajmie się sprawą sportu wlesie w kontekście ochrony przyrody. – Zespół ten ma przygotować dla różnychgrup użytkowników lasu zalecenia co do zachowywania się w nim – mówi LuciaPuttrich, minister środowiska w krajowym rządzie Hesji.
Proponowane zapisy brzmią następująco:Osoby odwiedzające las zobowiązane są do wzajemnego zważania na siebie w celuuniknięcia stwarzania sobie uciążliwości i utrudnień. Korzystając z lasu, niewolno zakłócać funkcjonowania bio-cenozy leśnej, utrudniać prowadzeniagospodarki leśnej, stwarzać zagrożenia dla lasu, zanieczyszczać go, uszkadzaćleśnej szaty roślinnej i utrudniać rekreacji innym osobom.
Jazda na rowerze, jazda konna i poruszaniesię na wózkach inwalidzkich są dopuszczalne na umocnionych lub naturalnietwardych szlakach, które zostały założone przez właścicieli lasów lub za ichzgodą i na których możliwe jest bezpieczne mijanie się w sytuacjiwzajemnego zważania na siebie. Piesi i osoby poruszające się na wózkuinwalidzkim mają zasadniczo pierwszeństwo. Zakładanie szlaków przez osobyodwiedzające las bez uzyskania zgody jego właściciela jest niedopuszczalne.Jazda powozami jest dopuszczalna na drogach leśnych o szerokości użytecznejco najmniej 2 m.
Zgody właściciela lasu wymagają wszczególności: organizacja imprez, które mogą prowadzić do znacznego zakłóceniaspokoju zwierząt żyjących w lesie, zanieczyszczenia gruntów leśnych lub douszkodzenia szaty roślinnej, oraz organizacja imprez komercyjnych w celachzarobkowych.
Heska ustawa o lasach, jak równieżodpowiednie ustawy pozostałych landów, nie mogą wykraczać poza ramy prawnewyznaczone przez niemiecką federalną ustawę o lasach. Ustawa ta gwarantujeludności prawo wstępu do lasów niezależnie od formy ich własności. Powszechnadostępność lasów w Niemczech jest oczywiście pewnym ograniczeniem prawawłasności. Ograniczenie to ma jednak ugruntowanie wart. 14 konstytucji Niemiec. Przepisy tego artykułu stanowią bowiem:Własność zobowiązuje. Korzystanie z niej musi służyć także dobru wspólnemu.

Źródło: www.forstpraxis.de


Wielka Brytania
Zakaz obrotu sadzonkami jesionu?

Rząd Wielkiej Brytanii rozważa wprowadzeniezakazu obrotu sadzonkami jesionu pochodzącymi z obszarów, na których występujezamieranie jesionu. Wiąże się to z odkryciem jesionów zainfekowanych grzybemChalara fraxinea w kilku szkółkach i nowo założonych uprawach w Anglii iSzkocji. Zainfekowane drzewka pochodziły ze szkółek w Europie kontynentalnejlub miały styczność z jesionami importowanymi z kontynentu. – Zamieraniejesionów stanowi bezsprzecznie największe zagrożenie dla naszych rodzimychdrzew liściastych od czasów holenderskiej choroby wiązu. która wyniszczyładziesiątki milionów wiązów począwszy od lat 60. XX wieku – mówi dr John Morgan,szef Służby Ochrony Roślin Komisji Leśnej.

Źródło: www.forestry.gov.uk

Opr. A.S.

Z zagranicy 11/2012

Finlandia Państwo promuje współwłasność lasów Finlandia Reorganizacja instytucjonalnego zaplecza lasów niepaństwowych Szwecja Pierwszy kwartał pod znakiem spadków Brazylia Zmiana prawa leśnego Austria Lasy drobnej i średniej własności dostarczają 60% drewna

Finlandia
Państwo promuje współwłasność lasów

Zrzeszony właściciel lasu musi wykazać się dobrym zmysłem zarządzaniaO ile w Polsce współwłasność lasu jestuznawana raczej za czynnik hamujący rozwój gospodarki leśnej, o tyle wFinlandii ten typ własności traktowany jest jako środek służący racjonalizacjigospodarowania w lasach. Państwo fińskie zachęca właścicieli drobnych lasówprywatnych do scalania ich gruntów leśnych w większe jednostki będące obiektamiwspółwłasności. Mało tego, fińskie lasy państwowe (Metsähallitus) przeznaczająpartie własnych lasów na jądra takich jednostek.
Od kilkunastu lat państwo fińskie stymulujerozwój współwłasności lasów, stosując również bodźce finansowe. Ustanowienie współwłasności lasów jest wolne od opłat, a dochodyz lasów pozostających we współwłasności są korzystniej opodatkowane od dochodówz typowych lasów prywatnych (ulgi rzędu 2–4%). Obecnie powierzchnia lasówpozostających we współwłasności przekracza 556 tys. ha, co stanowiprzeszło 4% obszaru fińskich lasów prywatnych. Największa jednostka ma88 tys.ha i 4 tys. współwłaścicieli, najmniejsza – 19 ha.Potencjalnie powierzchnia lasów we współwłasności może wzrosnąć do1,5 mln ha (7% fińskich lasów). Finowie chcą poprawić rentownośćgospodarki leśnej poprzez scalanie drobnej własności leśnej. Jednym zpodstawowych celów Fińskiego Narodowego Programu Leśnego jest zwiększenieprzeciętnej powierzchni gospodarstw leśnych. Stosowane środki sterująceprzynoszą rezultaty. Ostatnio w ustanawianie współwłasności lasów włączyły sięnawet spółki prawa handlowego z branży leśno-drzewno-papierniczej. KoncernyMetsä i UPM inicjują tworzenie jednostek współwłasności leśnej i proponująwłaścicielom lasów prywatnych dołączanie ich gospodarstw do tych jednostek. Zkolei Państwowe Gospodarstwo Leśne Metsähallitus rozpoczęło realizacjępilotażowego projektu ustanawiania jednostek współwłasności leśnej w oparciu oenklawy lasów państwowych.
W różnych regionach Finlandii Metsähallitusprzeznaczył blisko tysiąc hektarów swoich enklaw leś-nych na jądra nowychjednostek współwłasności. Ustanawianie współwłasności w oparciu o lasypaństwowe obwarowane jest jednak pewnymi warunkami. Po pierwsze, część udziałuwłaścicieli lasów prywatnych musi być większa od części udziału państwowego. Podrugie, Metsähallitus nie bierze na siebie całkowitej odpowiedzialności za prowadzeniegospodarki leśnej w jednostce współwłasności leśnej. Po utworzeniu jednostkilasom państwowym przypada taka sama rola jak pozostałym współwłaścicielom.
Duże zainteresowanie projektem ze stronywłaścicieli drobnych lasów prywatnych było dla Metsähallitusa pozytywnymzaskoczeniem. Pierwotnie zakładano, że realizacja przedsięwzięcia będziewymagała działań marketingowych. Tymczasem szybko się okazało, że sprzedaje sięono samo. Chętnych do ustanowienia współwłasności jest więcej niż potrzeba.Tworząc jednostki współwłasność leśnej, Metsähallitus nie tylko realizujezałożenia polityki leśnej państwa, lecz również działa na własną korzyść,ponieważ racjonalizuje zagospodarowanie mniejszych enklaw. Projekt pilotażowyma zostać zrealizowany do końca 2012 r. Dalsze działania lasów państwowychbędą zależały od uzyskanych wyników.
Ustanowieniem współwłasności zainteresowanisą głównie ci właściciele lasów prywatnych, którzy stoją w obliczu zmianypokoleniowej. Często ani oni sami, ani ich spadkobiercy nie mają możliwościzajęcia się gospodarką leśną. W Finlandii decyzje dotyczące lasów będącychobiektem współwłasności podejmowane są w oparciu o większość głosów wzgromadzeniu współwłaścicieli. Liczba głosów przysługujących współwłaścicielowizależy od wielkości jego udziału we współwłasności leśnej.

Źródło: www.forest.fi


Finlandia
Reorganizacja instytucjonalnego zapleczalasów niepaństwowych

Fińskie Centrum Leśne (Suomen metsäkeskus)to ogólnokrajowa instytucja państwowa wspierająca leśnictwo niepaństwowe, podległaMinisterstwu Rolnictwa i Leśnictwa Finlandii. Główne zadania Centrum Leśnego tonadzorowanie wykonywania przepisów ustawy o lasach oraz promowaniezrównoważonej i ekonomicznie efektywnej gospodarki leśnej. W roku 2012rozpoczęła się rozłożona na 3 lata reorganizacja tej instytucji.
W Centrum zostały wyodrębnione dwie osobnejednostki – Zakład Usług Publicznych (jednostka administrująca) i Zakład UsługLeśnych (jednostka gospodarująca). ZUP, którego działalność jest finansowanagłównie z budżetu państwa, rozdziela subsydia państwowe dla właścicieli lasówprywatnych, świadczy na ich rzecz usługi doradcze, nadzoruje wykonywanie ustawyo lasach, tworzy i utrzymuje bazę danych o zasobach leśnych całej Finlandii,promuje zrównoważoną gospodarkę leśną, tworzy i utrzymuje elektroniczny serwiskompleksowej informacji leśnej dla właścicieli lasów i przedsię-biorców leśnych(serwis ten – Metsään.fi – będzie rozbudowywany etapowo, pierwsza jego częśćzostanie w pełni udostępniona pod koniec 2012 r.) oraz wykonuje innezadania z zakresu administracji publicznej. W skład Zakładu, którego centralaznajduje się w Lahti, wchodzi 13 oddziałów regionalnych.
ZUL świadczy odpłatne usługi m.in. w takichzakresach, jak: leśne doradztwo podatkowe, wycena i urządzanie lasu; projektowanie,budowa, utrzymanie i remont prywatnych dróg leśnych; zagospodarowanietorfowisk; ochrona i zagospodarowanie leśnych zasobów wodnych oraz szkółkarstwoi nasiennictwo. Zakład ten jest jednostką samofinansującą się i nie możekorzystać z środków finansowych z budżetu państwa, przeznaczonych dla ZUP.

Źródło: www.metsakeskus.fi


Szwecja
Pierwszy kwartał pod znakiem spadków

Wyniki finansowe szwedzkiej gospodarkileśnej nadal się pogarszają. Potwierdzają to sprawozdania za pierwszy kwartał2012 r., przedstawione przez największe gospodarstwa leśne.
Państwowy koncern leśny Sveaskog zanotowałw pierwszym kwartale przychody mniejsze niż w analogicznym okresie rokuubiegłego. Główną tego przyczyną był 5% spadek cen drewna. Ogólny objętościowyrozmiar sprzedaży surowca drzewnego zmniejszył się o 1%. Zbyt głównychsortymentów – drewna tartacznego, papierówki i drewna energetycznego –kształtował się jednak w sposób zróżnicowany. Mimo trudnej sytuacji na rynkudostawy drewna tartacznego wzrosły o 9%. Natomiast dostawy papierówki i drewnaenergetycznego zmniejszyły się odpowiednio o 8% i 2%.
Spółdzielcze zrzeszenie leśne Södrazakończyło pierwszy kwartał ujemnym wynikiem finansowym. Zdolności produkcyjnecelulozowni i tartaków należących do Södry były wykorzystane odpowiednio w 73i 70%. To najniższy w historii zrzeszenia stopień wykorzystania mocyprodukcyjnej, jeśli nie liczyć pierwszego kwartału 2009 r. Wskutek tegodział gospodarki leśnej Södry musiał istotnie zredukować rozmiar dostaw surowcadrzewnego.

Źródła: www.sveaskog.se, www.sodra.com


Brazylia
Zmiana prawa leśnego

Izba niższa brazylijskiego parlamentuprzegłosowała 25 kwietnia rozluźnienie prawa leśnego Brazylii. Zdaniemorganizacji ekologicznej WWF, decyzja ta jest strasznym ciosem dla największegona świecie obszaru lasów deszczowych. Krytykowana jest zwłaszcza amnestia dlasprawców nielegalnych wylesień, która stanowi niejako zachętę do dalszychwyrębów.
WWF uważa, że nowe prawo leśne,zmniejszające stopień ochrony lasów, służy przede wszystkim lobby rolniczemu.Głównymi wygranymi są hodowcy bydła, którzy zostali uwolnieni od zobowiązaniado zalesienia milionów hektarów gruntów po nielegalnie wykarczowanych lasach.Rozluźnienie brazylijskiego prawa leśnego będzie miało negatywne skutkiklimatyczne dla całej Ziemi: rezygnacja z zalesienia gruntów i przewidywanedalsze wylesienia mogą oznaczać wzrost ilości CO2 w atmosferze o28 mld ton. Organizacja WWF apeluje do brazylijskiej prezydent DilmyRousseff o zawetowanie nowego prawa leśnego.
Do lat 70. XX w. Brazylia była obszaremsłabo zagospodarowanym. Jednak od tego czasu, w związku z licznymi programamiosadniczymi na terenach tych oprócz chowu bydła silnie rozwija się górnictwo

Źródło: www.forstpraxis.de


Austria
Lasy drobnej i średniej własności dostarczają60% drewna

W roku 2011 pozyskano Austrii łącznie18,7 mln m3 drewna. Aż 61% pozyskania zostało zrealizowane w lasachprywatnych o powierzchni poniżej 200ha. Gdyby nie pogorszenie sięsytuacji na rynku w drugiej połowie roku, wynik drobnej i średniej własnościleśnej byłby jeszcze lepszy. W stosunku do roku 2010 pozyskanie drewna w lasachtej kategorii własności wzrosło łącznie o 11,4%. Pozyskanie drewna typupapierówki i drewna energetycznego zwiększyło się odpowiednio o 12,6%i 13,9%.
Środki z funduszu rozwoju obszarówwiejskich, przyznawane np. na inwestycje w udostępnienie drzewostanów, naszkolenia, działalność informacyjną i optymalizację logistyki, są bardzoefektywnie wykorzystywane i przyczyniają się do wydatnego zwiększa konkurencyjnościgospodarki leśnej. W celu kontynuacji tego pozytywnego trendu absolutniekonieczne jest zwiększenie subwencjonowania wymienionych działań w ramachprzyszłego PROW – postuluje Rudolf Rosenstatter, przewodniczący AustriackiegoZwiązku Leśnego.

Źródło: www.waldverband.at

Opr. A.S.

Z zagranicy 10/2012

Bawaria, Niemcy Greenpeace walczy z daglezją Austria Rozpoznawanie drzew: komputer przegrywa z człowiekiem Stany Zjednoczone Praca sezonowa w lasach federalnych Łotwa Łotewskie Lasy Państwowe edukują nauczycieli

Bawaria, Niemcy
Greenpeace walczy z daglezją

W ramach protestu przeciwko zasadom hodowlilasu stosowanym w bawarskiej części wysoczyzny Spessart członkowie organizacjiGreenpeace wyrwali na początku kwietnia w lasach państwowych blisko 2 tys.sadzonek daglezji i zastąpili je młodymi bukami. Bawarskie Lasy Państwowe(BaySF) uznały akcję Greenpeace’u za działanie nieracjonalne, motywowaneideologicznie. Daglezja jest sadzona w lasach Spessartu od 120 lat i jak dotądnie wyparła żadnego gatunku rodzimego. Gatunki liściaste stanowią tam aż 3/4drzew w lasach państwowych.
BaySF wprowadzają daglezję do swoich lasóww postaci domieszki grupowej. Jest to zgodne z obowiązującymi w Bawariizasadami hodowli lasu i pożądane z uwagi na konieczność przystosowywania drzewostanówdo zmiany klimatu. Europejska daglezja wymarła w czasie ostatniegozlodowacenia. Daglezja zielona, która jest sadzona w lasach BaySF, pochodzi zpółnoco-zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej – regionu, który cechuje siędużymi opadami w zimie i zarazem wyjątkowo suchymi okresami letnimi. I towłaśnie odporność daglezji zielonej na letnie susze przesądza o jejprzydatności do uprawy w zmieniających się warunkach klimatycznych. Udziałdaglezji w składzie gatunkowym drzewostanów BaySF, obecnie wynoszący 1%, mazostać zwiększony w ciągu następnych 50 lat do 3%.
Akcję Greenpeace’u ostro skrytykowałZwiązek Niemieckich Stowarzyszeń Właścicieli Lasów (AGDW). – Kradzież 1600drzewek daglezjowych w bawarskim Spessarcie przez aktywistów Greenpeace’u toewidentne działanie przestępcze – twierdzi Philipp zu Guttenberg, prezes AGDW.– Greenpeace świadomie narusza przy tym prawo własności. Kto stosuje takiemetody, ten jest dla mnie bynajmniej nie obrońcą lasu, lecz ekoterrorystądziałającym z powodów ideologicznych.
Zrzeszenie Niemieckiego Tartacznictwa iPrzemysłu Drzewnego (VDS) rozważa nawet złożenie do prokuratury doniesienia naaktywistów Greenpeace’u odpowiedzialnych za akcję w Spessarcie w związku zpodejrzeniem popełnienia przez nich czynu przestępczego. Konsekwencjąewentualnego uznania akcji za działanie przestępcze może być pozbawienieGreenpeace’u statusu organizacji pożytku publicznego i ulg podatkowych.

Źródła: www.baysf.de, www.forstpraxis.de


Austria
Rozpoznawanie drzew: komputer przegrywa zczłowiekiem

Spółka akcyjna Austriackie Lasy Związkowe(ÖBf) realizuje niecodzienny projekt we współpracy z Instytutem AutomatykiKomputerowej Politechniki Wiedeńskiej. – Pierwotnie naszym zamiarem byłostworzenie mobilnej aplikacji na smartfon, służącej do rozpoznawania drzew –wyjaśnia Georg Erlacher, prezes zarząduÖBf. Dzięki takiej aplikacjiużytkownik smartfonu mógłby rozpoznać drzewo leśne na podstawie jego zdjęcia iuzyskać więcej informacji o danym gatunku. Aplikacje rozpoznające obrazy są jużbowiem z powodzeniem stosowane w praktyce do określania np. starych monet.
Jednak wyniki pierwszych doświadczeń,przeprowadzonych w ramach projektu, zaskoczyły nawet naukowców z PolitechnikiWiedeńskiej. – Mimo zapewnienia obszernego materiału próbnego i wykorzystywaniaróżnych technik, komputer nie mógł bezbłędnie rozpoznawać igieł, liści i korynawet po długiej fazie testowej – informuje Robert Sablatnig, kierownik zespołubadawczego.
Tak jak w roku 1996 ówczesny szachowymistrz świata Garri Kasparow stoczył legendarny pojedynek z komputerem DeepBlue, tak teraz leśnik i biolożka z ÖBf zmierzyli się z programem Deep Green wrozpoznawaniu gatunków drzew. Dysponujący bogatą wiedzą i doświadczeniemspecjaliści z ÖBf pokonali program. – Wiedza fachowa, długoletnia praktyka iwyćwiczony wzrok zadecydowały o zwycięstwie – wyjaśnia Georg Erlacher. ProgramDeep Green bada 200–400 lokalnych cech jednego obrazu i w oparciu o nie próbujego zidentyfikować. – Trudność polega na tym, że obrazy są zbyt podobne dosiebie, a igły – za małe, aby można było znaleźć odpowiednie punkty – tłumaczyRobert Sablatnig. Rozpoznawalność liści jest jeszcze stosunkowo duża. Wprzypadku kory rozpoznawalność zdecydowanie spada. Najtrudniejsze dla programujest rozróżnianie igieł.
Z komputerem Deep Green można zmierzyć sięza pośrednictwem witryny internetowej BAUMwissen(www.bundesforste.at/baumwissen). Witrynę tę spółka ÖBf przygotowała wewspółpracy z agencją „ovos media”. Umieszczono tam do rozpoznanaliście, igły ikorę dwunastu gatunków drzew występujących w Austrii. Do wyboru są trzy stopnietrudności (rozpoznawanie dla początkujących, zaawansowanych iprofesjonalistów). W jednej grze rozpoznawanych jest pięćgatunków drzew.Wyniki gry porównywane są z rezultatem osiągniętym przez komputer Deep Green.

Źródło: www.bundesforste.at


Stany Zjednoczone
Praca sezonowa w lasach federalnych

Służba Leśna Stanów Zjednoczonych (USFS)oferuje w okresie letnim tysiące miejsc pracy sezonowej. – Z uwagi na charakterznacznej części naszej działalności, obejmującej m.in. zapobieganie pożarom wwolnej przyrodzie i realizowanie sezonowych programów rekreacyjnych,przewidujemy zatrudnienie licznych pracowników sezonowych – mówi Tom Tidwell,szef USFS. – Okresowe miejsca pracy przyczynią się do poprawy sytuacji ekonomicznejwielu bezrobotnych Amerykanów i pomogą w aktywizacji lokalnych społecznościwiejskich.
W okresie letnim USFS zatrudnia co roku przeszło 15 tys. pracownikówsezonowych. Najwięcej sezonowych miejsc pracy (12 tys.) tworzonych jest wochronie przeciwpożarowej. Są one oferowane w miesiącach największegozagrożenia pożarowego.
USFS jest agencją Departamentu RolnictwaStanów Zjednoczonych, której podstawową misją jest utrzymanie zdrowych,różnorodnych biologicznie i produktywnych lasów federalnych (pow. 770 tys. km2).Do zadań USFS należy również udzielanie fachowej pomocy stanowym służbom leśnymi właścicielom lasów prywatnych oraz prowadzenie badań leśnych.
źródło: www.fs.fed.us


Łotwa
Łotewskie Lasy Państwowe edukująnauczycieli

Spółka akcyjna Łotewskie Lasy Państwowe(LVM) podpisała porozumienie o współpracy z międzyna-rodową organizacjąFundacja Edukacji Ekologicznej (Foundation for Environmental Education – FEE) w celu wsparcia programu „Poznaj las” (Learning about Forests – LEAF),realizowanego na Łotwie i w innych krajach. Organizacja FEE doceniła wkład spółki LVM w rozwój leśnejedukacji ekologicznej i w tym roku przyznała Łotewskim Lasom Państwowym statusczłonka stowarzyszonego FEE i krajowego reprezentanta programu „Poznaj las”.
Celem organizacji FEE, założonej w1981 r., jest wspieranie zrównoważonego rozwoju poprzez edukacjęekologiczną. Łotwa współpracuje z FEE od 2003 roku. Najbardziej znaneprogramy FEE to: Błękitna Flaga (Blue Flag), Ekoszkoły (Eco-Schools), MłodziReporterzy na rzecz
Środowiska (Young Reporters for the Environment), Zielony Klucz (Green Key) iwspomniany już program „Poznaj las” (LEAF). Na Łotwie jest realizowanychwszystkich pięć programów.
Program „Poznaj las”, zainicjowany w1997 r., jest obecnie realizowany w 17 krajach na świecie. Na Łotwie od2005 r. wdraża go spółka LVM we współpracy z
Łotewską Fundacją EdukacjiEkologicznej (FEEL). Celem programu „Poznaj las” jest promocja kompleksowejedukacji dzieci w wieku szkolnym w zakresie wiedzy o lesie i jego funkcjach. W ramachprogramu kształceni są nie tylko uczniowie, lecz również nauczyciele.
W bieżącym roku szkolnym w kursach edukacjileśnej, zorganizowanych przez spółkę LVM, uczestniczyło blisko400 nauczycieli, którzy na co dzień pracują z przeszło 26 tys.dzieci. Na kursach nauczyciele uzupełniali swoją wiedzę na temat leśnictwa podkierunkiem specjalistów z
Łotewskiego Państwowego Instytutu Badawczego Leśnictwa „Silava” i InstytutuBadawczo-Rozwojowego Produktów Leśnych i Drzewnych oraz zapoznawali się z pracąleśników i robotników leśnych w terenie (sami też wykonywali niektóre praceleśne). Program kursów został uzgodniony z łotewskim Ministerstwem Oświaty iNauki. W tym roku szkolnym spółka LVM po raz pierwszy zaproponowałanauczycielom kurs o nazwie „Doskonalenie kwalifikacji nauczycielskich wdziedzinie edukacji ekologicznej z zakresu zrównoważonej gospodarki leśnej”.
W zarządzie spółki akcyjnej LVMznajduje się 1,4 mln ha lasów. Właścicielem spółki jest Republika Łotwy,reprezentowana przez Ministerstwo Rolnictwa. Zgodnie ze strategią LVM,ochrona przyrody jest priorytetowym celem zagospodarowania 21% gruntów spółki.Roczny wolumen sprzedaży surowca drzewnego kształtuje się na poziomie 8 mln m3przy przyroście rocznym równym 12 mln m3. Spółka zatrudnia blisko 900 pracowników.

Źródło:www.lvm.lv

Opr. A.S.

Z zagranicy 17/2012

Finlandia Jak poprawić strukturę prywatnej własności leśnej? Irlandia Sprzedaż praw do pozyskiwania drewna w lasach państwowych Meklemburgia-Pomorze Przednie, Niemcy Torfowiskowe jednostki pochłaniania CO2 Finlandia UPM sprzedaje lasy funduszowi inwestycyjnemu Wielka Brytania Standard zalesieniowych przedsięwzięć sekwestracyjnych

Finlandia
Jak poprawić strukturęprywatnej własności leśnej?

Promowanie współwłasnościlasów nie wystarczy do rozwiązania problemu rozdrobnienia prywatnychgospodarstw leśnych w Finlandii. Potrzebny jest bardziej kompleksowyinstrument. Prawdziwym problemem jest bowiem coraz bardziej zaawansowany wiekwłaścicieli lasów. Takiego zdania jest Harri Hänninen, dyrektor Akademii Leśnejdla Decydentów Politycznych, prowadzonej przez Fińskie Towarzystwo Leśne.
Rodzinne gospodarstwaleśne w Finlandii są niewielkie. Przeciętne gospodarstwo prywatne mapowierzchnię 30 ha (w kalkulacji tej uwzględnione są jedynie co najmniej 2ha posiadłości leśne). Fiński Narodowy Program Leśny, obowiązujący do roku2015, ma na celu m.in. poprawę rentowności leśnictwa rodzinnego i zwiększeniewielkości gospodarstw leśnych. Nad propozycjami stosownych rozwiązań pracowałprzez 2 lata zespół zadaniowy, powołany przez fińskiego ministra rolnictwa ileśnictwa. Gremium to przeanalizowało blisko 20 różnych instrumentówadministracyjnych i innych możliwych środków działania.
Zespół zadaniowy uznał,że najefektywniejszymi instrumentami są: ulgi w opodatkowaniu spadków idarowizn dotyczących gospodarstw leśnych, stworzenie warunków do reorganizacjistruktury gospodarstw leśnych, ulga w podatku od zysków kapitałowych zesprzedaży posiadłości leśnych i poprawienie jakości doradztwa w zakresieprzekazywania gospodarstw leśnych młodszemu, przyszłościowemu pokoleniu.
Innym zaleconym przezzespół instrumentem, choć uznanym za mniej efektywny, jest stymulowanie rozwojuróżnych form współwłasności lasów. W tym zakresie nastąpił już w Finlandii pewienpostęp. Została zlikwidowana zbyteczna biurokracja, która utrudniałagospodarowanie w lasach pozostających we współwłasności. Państwowe GospodarstwoLeśne „Metsähallitus” przeznacza niektóre ze swoich enklaw leśnych natworzenie nowych lub powiększanie istniejących lasów będących obiektemwspółwłasności.
Współwłasność leśna stajesię coraz popularniejsza. Interesują się nią nie tylko osoby prywatne,lecztakże spółki leśno-drzewne, zrzeszenia leśne,władze lokalne, a nawet, cociekawe, inwestorzy kapitałowi. Do wzrostu zainteresowania współwłasnością leśnąprzyczyniły się zmiany prawne przeprowadzone w 2003 roku. Obecnie lasypozostające we współwłasności zajmują w Finlandii powierzchnię556 tys.ha.

Źródło: www.forest.fi

 

Irlandia
Sprzedaż praw do pozyskiwaniadrewna w lasach państwowych

W czerwcu br.irlandzki rząd wydał ogólną zgodę na sprzedaż praw do pozyskiwania drewna wlasach państwowych na okres 50–80 lat. Jest to efekt nowej polityki Irlandiiw zakresie zarządzania aktywami firm państwowych. W wrześniu 2011 r. rządutworzył agencję NewERA (New Economy and Recovery Authority) i StrategicznyFundusz Inwestycyjny. Agencja NewERA jest kluczowym rządowym instrumentemspójnego i racjonalnego – z punktu widzenia interesów właściciela –zarządzania aktywami firm, które mają w swoim władaniu majątek państwowy.Wygospodarowane środki inwestowane są za pośrednictwem Strategicznego FunduszuInwestycyjnego wytworzenie nowych miejsc pracy i rozwójprzyszłościowych branż gospodarki, mających żywotne znaczenie dla społeczeństwaIrlandii. System ten przypomina nieco znaną z naszego, polskiego podwórkakoncepcję Funduszu Majątku Państwowego. Agencji NewERA podlegają m.in. aktywaspółki Coillte, w której zarządzie znajdują się irlandzkie lasy państwowe.
Spółka Coillte jestmacierzystą firmą koncernu leśno-drzewnego, który gospodaruje w lasacho pow. 445 tys. ha. Wszystkie udziały w spółce należą do państwairlandzkiego. Oprócz gospodarki leśnej w zakres działalności koncernu Coilltewchodzą usługi deweloperskie związane z energetyką odnawialną orazprodukcja płyt drewnopochodnych. Struktura organizacyjna koncernu obejmuje trzysegmenty: Coillte „Lasy” (gospodarka leśna), Coillte „Przedsiębiorstwo”(energetyka odnawialna, usługi deweloperskie i inna działalność gospodarczabazująca na nieruchomościach gruntowych, w tym produkcja szkółkarska)i Coillte „Wyroby Płytowe” (produkcja i sprzedaż płyt OSBi MDF).
W roku 2011 koncernCoillte zanotował przychody w wysokości 259 mln euro (2010 r.: 250 mlneuro) i zysk operacyjny na poziomie 32,3 mln euro (2010 r.: 44,6 mlneuro). Odprowadzona do budżetu dywidenda za rok 2011 wyniosła 10 mln euro.Dodatkowo koncern Coillte wypłacił państwu dywidendę tymczasową za rok 2012 wwysokości 2 mln euro. Zobowiązanie podatkowe za 2011 r. osiągnęło poziom0,9 mln euro (2010 r.: 1,3 mln euro). Standardowa stopa podatku CIT wynosiw Irlandii 12,5%, ale koncern Coillte płaci w rzeczywistości CITw wysokości ok. 3,4% zysku ze względu na leśną ulgę podatkową.
W roku 2011 koncernCoillte zatrudniał 1013 osób, w tym 450 pracowników na stanowiskachrobotniczych. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne wynosiło4563 euro.

Źródło: www.coillte.ie

 

Meklemburgia-PomorzePrzednie, Niemcy
Torfowiskowe jednostkipochłaniania CO2

Ministerstwo Rolnictwa,Środowiska i Ochrony Konsumentów niemieckiego kraju związkowegoMeklemburgia-Pomorze Przednie opracowało i wdrożyło system finansowaniarestytucji torfowisk poprzez sprzedaż torfowiskowych jednostek pochłaniania(MoorFutures) na rynku jednostek ochrony klimatu, opartym na dobrowolnymkompensowaniu emisji CO2 przez przedsiębiorstwa. Renaturalizacja zdegradowanychtorfowisk pozwala na redukcję emisji gazów cieplarnianych nawet o30 tonrównoważnika CO2 na hektar rocznie. Jedna jednostka MoorFutures odpowiada redukcjiemisji CO2 o jedną tonę.
W renaturalizacjętorfowisk inwestują m.in. firmy energetyczne, hotele i bary McDonald’s. W lipcubr. rozpoczęto w Meklemburgii realizację projektu „Polder Kieve” – bodajpierwszego na świecie programu restytucji torfowisk w całości finansowanego zesprzedaży torfowiskowych jednostek pochłaniania. Torfowiska Polder Kieve mająpowierzchnię 50 ha. Ich renaturalizacja oznacza wygenerowanie co najmniej 14,3tys. jednostek pochłaniania w okresie 50 lat. Z puli tej sprzedano dotychczasblisko 8 tys. jednostek po 35 euro.

Źródło: www.wald-mv.de

 

Finlandia
UPM sprzedaje lasyfunduszowi inwestycyjnemu

Koncerndrzewno-papierniczy UPM zawarł z funduszem Latifundium umowę dotyczącąsprzedaży blisko 7200 ha należących do niego lasów rosnących w Finlandii.Latifundium jest funduszem inwestycyjnym mającym swoją siedzibę wNiemczech, który wyspecjalizował się w inwestycjach leśnych. Nabycie lasówkoncernu UPM to pierwsza inwestycja funduszu w Finlandii. Umowa obejmujedługoterminowe uregulowania w zakresie zagospodarowania lasui sprzedaży drewna. Fundusz Latifundium zamierza kontynuować realizacjęwszystkich kontraktów zawartych z podmiotami trzecimi, odnoszących się donabytych przez niego lasów.
źródło:www.forstpraxis.de

 

Wielka Brytania
Standard zalesieniowych przedsięwzięćsekwestracyjnych

W lipcu minął rok odustanowienia brytyjskiego standardu zalesieniowych przedsięwzięćsekwestracyjnych (Woodland Carbon Code). Opracowany przez Komisję LeśnąWielkiej Brytanii standard gwarantuje rzetelność  iefektywność projektówzalesieniowych, realizowanych w ramach dobrowolnej kompensacji emisji CO2.
Coraz więcej osóbi przedsiębiorstw w Wielkiej Brytanii dobrowolnie kupuje jednostkipochłaniania CO2 generowane przez projekty zalesieniowe, chcąc przyczynić się doochrony klimatu. Projekty, które są certyfikowane wg standardu Woodland CarbonCode, dają inwestorom gwarancję, że jednostki pochłaniania są wytwarzanezgodnie z brytyjskimi zasadami zrównoważonej gospodarki leśnej i bilansu CO2.W pierwszym roku funkcjonowania standardu zostały oficjalnie zarejestrowanew Wielkiej Brytanii 63 projekty zalesieniowe o potencjale sekwestracyjnymsięgającym 1 mln ton CO2. 17 projektów przeszło już pomyślnie odpowiedniaudyt, który przeprowadzają niezależne firmy certyfikujące uznane przez SłużbęAkredytacyjną Zjednoczonego Królestwa (UKAS). Audyt każdego projektu musi byćweryfikowany przynajmniej co 10 lat.
Brytyjski rynek handlujednostkami pochłaniania bazuje na dobrowolnym kompensowaniu emisji CO2 przezprzedsiębiorstwa. Jest to rynek niepowiązany ani z unijnym systemem handluemisjami (ETS), ani z międzypaństwowym systemem handlu emisjami opartym napostanowieniach protokołu z Kioto. Termin wykupu praw do jednostek pochłanianiazależy od charakteru programu zalesieniowego i gatunkowego składu uprawi mieści się zazwyczaj w granicach od 50 do 100 lat.

Źródło: www.forestry.gov.uk

Opr. A.S.

Z zagranicy 6/2012

Niemcy Poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw niepaństwowych Niemcy Głos zrzeszeń leśnych w sprawie PROW 2014-20 Szwecja Reorganizacja Sveaskogu Saksonia, Niemcy Popyt przewyższa podaż

Niemcy
Poprawa sytuacjiekonomicznej gospodarstw niepaństwowych.

W roku gospodarczym 2010znacznie poprawiła się sytuacja ekonomiczna niepaństwowych gospodarstw leśnychw Niemczech. W wyniku wzmożonego popytu na surowiec drzewny i wzrostu jego cenpozyskanie drewna zwiększyło się o 5% w lasach samorządowych i o 13% w lasachprywatnych. Niemieckie Federalne Ministerstwo Wyżywienia, Rolnictwa i OchronyKonsumentów monitoruje sytuację ekonomiczną w lasach niepaństwowychbezpośrednio, bazując na własnej sieci kontrolnych gospodarstw leśnych.
W sektorach produkcjidrewna, ochrony lasu, rekreacji i edukacji leśnej dochód netto bez subwencjipaństwowych uzyskany przez lasy samorządowe (gminne, miejskie, uniwersyteckieitp.) wyniósł 76 euro/ha powierzchni leśnej (2009 r.: 41euro).Dochód netto wraz z subwencjami państwowymi (subsydia i ulgi w opłatach zausługi nadleśnictw państwowych) wyniósł w lasach samorządowych 103 euro/ha(2009 r.:75 euro).
W lasach prywatnychdochód netto bez subwencji państwowych i z tymiż subwencjami wyniósłodpowiednio 134 euro/ha (2009r.: 75euro) i 148 euro/ha(97euro).

Źródło:www.forstpraxis.de

 

Niemcy
Głos zrzeszeń leśnych wsprawie PROW 2014–20

Z katalogu beneficjentówsubsydiowania w ramach krajowych Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata2014–20 powinny zostać wyłączone lasy państwowe. To jeden z postulatówniemieckich zrzeszeń leśnych, wyartykułowanych w wyniku prac 9. FederalnegoKongresu Kadry Kierowniczej Gospodarczych Zrzeszeń Leśnych, który odbył się wlistopadzie 2011 r. w miejscowości Wernigerode.
Zgodnie z niemieckąfederalną ustawą o lasach, przedmiotem subsydiowania w zakresie gospodarkileśnej mogą być przejawy działalności zarówno zrzeszeń leśnych, jak iposzczególnych właścicieli lasów. Podstawę prawą wspierania leśnictwa niepaństwowegostanowią w Niemczech: ustawa o zadaniach publicznych w zakresie poprawystruktury agrarnej i ochrony wybrzeża (GAK), specyficzne regulacje prawneposzczególnych landów i unijne rozporządzenie w sprawie wsparcia rozwojuobszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju ObszarówWiejskich (EFRROW).
Dotychczas w większościprzypadków subsydiowania leśnego (zalesianie, przebudowa drzewostanów,
budowa dróg, ochrona lasu itd.) struktura udostępnianych funduszów kształtowałasię następująco: środki unijne 50%, środki federalne (fundusz GAK) 30% i środkilandowe 20%. Począwszy od roku 2007 UE nie subsydiuje już gospodarczychzrzeszeń leśnych, toteż niemieckie subwencje w tym zakresie składają się w 60%z środków federalnych i w 40% z środków landowych.
Przedstawiony przezBrukselę projekt subsydiów ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego RozwojuObszarów Wiejskich w okresie 2014–20 ustanawia w odniesieniu do gospodarkileśnej trzy podstawowe priorytety. Są nimi:

1. ochrona i ulepszanieekosystemów (ochrona bioróżnorodności, poprawa gospodarki wodnej, poprawagospodarki glebowej),
2. wspieranieefektywnego użytkowania zasobów i przechodzenia do gospodarki nisko-węglowej(np. stymulowanie wiązania CO2),
3. aktywizowaniepotencjału siły roboczej na obszarach wiejskich.

Zanalizowawszy projektunijnego rozporządzenia, uczestnicy kongresu w Wernigerode, sformułowali 15postulatów dotyczących przyszłych subsydiów leśnych. Postulaty te będąforsowane przez organizacje reprezentujące właścicieli lasów w Niemczechpodczas wypracowywania ostatecznych zasad wspierania rozwoju obszarów wiejskichw okresie 2014–20.
Postulaty niemieckichzrzeszeń leśnych:

1. Wypełnianie świadczeń,których domaga się społeczeństwo (np. udostępnianie lasów do celówrekreacyjnych), powinno być wynagradzane!
2. Gospodarka leśnapowinna być traktowana na równi z rolnictwem!
3. Wspieraniegospodarczych zrzeszeń leśnych z środków EFRROW powinno zostać wznowione iodbywać się w oparciu o stałe subsydia podstawowe i subsydia wynikowe!
4. Wspieranie rozwojulasów i infrastruktury leśnej musi zostać usprawnione i zintensyfikowane!
5. Z środków EFRROW niepowinny być subsydiowane lasy państwowe!
6. Formalnościsubwencyjne nie mogą ulec zwiększeniu!
7. Działania z zakresugospodarki leśnej i ochrony przyrody muszą być traktowane równorzędnie!
8. Fundusze subwencyjnenie mogą zostać uszczuplone!
9. Zasadysubwencjonowania nie mogą ograniczać zestawu gatunków drzew dostosowanych dosiedliska!
10. Promowane powinno byćzatrudnianie pracowników podlegających obowiązkowi ubezpieczeń społecznych!
11. Przy subsydiowaniuzrzeszeń leśnych uwzględniany powinien być udział drobnej własności leśnej worganizacji właścicieli lasów, względnie stopień utrudnień strukturalnych!
12. Stymulowany powinienbyć powierzchniowy rozwój zrzeszeń leśnych!
13. Subsydiowane powinnobyć pozyskiwanie nowych członków przez zrzeszenia leśne!
14. Subsydiowana powinnabyć działalność informacyjna zrzeszeń leśnych (np. wydawanie informatorów,utrzymywanie witryny internetowej)!
15. Subsydiowane powinnobyć szkolenie pracowników i kadry kierowniczej zrzeszeń leśnych!

Źródło: AFZ-DerWald1/2012, s.89.

 

Szwecja
Reorganizacja Sveaskogu

W pierwszym kwartale 2012r. państwowa leśna spółka akcyjna Sveaskog (3,2 mln ha lasów, 720 pracow-ników)przeprowadza reorganizację swojej struktury. Podstawowym celem zmian jestsilniejsze zorientowanie lasów państwowych na klienta.
– Nowa organizacjazakłada decentralizację odpowiedzialności za interesy firmy i jej zysk. Tostworzy warunki do wprowadzenia efektywniejszych metod pracy i do silniejszegozorientowania firmy na klienta w obrębie całego łańcucha procesówprodukcyjnych, łączącego las z przemysłem. Po prostu chcemy być bliżej naszychklientów i partnerów handlowych – wyjaśnia Per-Olof Wedin, prezes i zarazemdyrektor generalny Sveaskogu.
Liczba terytorialnychstref rynkowych zostanie zredukowana z dotychczasowych pięciu do trzech –północnej, centralnej i południowej. W granicach tych trzech stref będązorganizowane takie obszary działalności lasów państwowych, jakzagospodarowanie lasów, sprzedaż drewna i biomasy energetycznej oraz logistyka.Natomiast działalność w zakresie zarządzania nieruchomościami będziekoordynowana centralnie.
Szwedzkie lasy państwowemają strukturę zorientowaną procesowo. Nie ma tam stanowisk funkcyjnych wrodzaju leśniczego odpowiedzialnego za całość wykonawstwa czynnościprodukcyjnych i ochronnych na stosunkowo małym obszarze. Zadania pracownicze sąpochodną specyfiki procesów gospodarowania i odnoszą się do rozleglejszychstref terytorialnych. Przykładowe stanowiska pracy w Sveaskogu to: menedżerds.hodowli, ekolog leśny, ekolog krajobrazowy, menedżer ds.ochronyprzyrody, menedżer ds.pozyskania, analityk leśny i specjalistads.handlu drewnem.

Źródło: www.sveaskog.se

 

Saksonia, Niemcy
Popyt przewyższa podaż

Gospodarstwo Państwowe„Lasy Saksonii” nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania na drewno okrągłe wroku 2012, zgłoszonego przez klientów. Praktycznie całość drewna zaplanowanegodo pozyskania jest już objęta umowami. Popyt ze strony tartaków jest tak duży,że ceny drewna w pierwszym półroczu 2012 r. wzrosły jeszcze w stosunku dopoziomu z roku minionego.
W pierwszym półroczu2012 r. przeciętna cena tartacznego drewna świerkowego i sosnowego,określona w umowach zawartych przez Lasy Saksonii, wynosi odpowiednio 96 i73 euro/m3. Cena drewna typu papierówki została uzgodniona przeciętnie napoziomie 27,50 euro/m3.

Źródło:www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

 

 

z zagranicy 7/2012

Badenia-Wirtembergia, Niemcy Niepaństwowe leśnictwo w Szwarcwaldzie Szwecja Södra zabezpiecza sadzonki woskiem Łotwa Spółka LVM ma kupować więcej lasów

Badenia-Wirtembergia, Niemcy
Niepaństwowe leśnictwo w Szwarcwaldzie

Sprzedaż drewna na pniu jest wSzwarcwaldzie rzadkością. Właściciele lasów często sami pozyskują i zrywajądrewno. Wyrobione sortymenty wspólnie sprzedają miejscowym tartakom.
W Szwarcwaldzie lasy odgrywają istotną rolęjako źródło dochodów na obszarach wiejskich. Są tam nawet gospodarstwa, które w90% utrzymują się z gospodarki leśnej. 50% pozyskiwanego drewna okrągłegowłaściciele lasów sprzedają za pośrednictwem Zrzeszenia Leśnego „Szwarcwald”(FVS). Jest to największa organizacja właścicieli lasów prywatnych i gminnych wBadenii-Wirtembergii. Sprzedaje ona rocznie 350 tys.m3 drewnaokrągłego. Do jego odbiorców należą tartaki, które przecierają od 10 tys.do 50 tys. m3 surowca rocznie. Są one położone w promieniu 100 kmwokół siedziby FVS.
Zrzeszenie FVS samo określa siebie jako„przedsiębiorstwo gospodarujące przejrzyście, działające na wielu obszarachusług, konkurencyjne, niezależne i zorientowane na rozwój”. Członkowie FVSposiadają przeciętnie 20 ha lasu. Każdy właściciel lasu opłaca roczną składkępodstawową w wysokości 5 euro plus 10 centów za każdy hektar lasu. –To jest raczej symboliczne finansowanie – mówi Joachim Prinzbach, członekzarządu FVS. – Wolimy działać w oparciu o sprzedaż drewna. FVS zatrzymujedla siebie od 0,5% do 1% zapłaty za każdy sprzedany kubik drewna wzależności od rodzaju usług, z jakich korzysta dany właściciel lasu. Zrzeszenieoferuje swoim członkom różne pakiety usług – od samej sprzedaży drewna przez zmechanizowanepozyskiwanie drewna i jego zbyt aż po kompletne zagospodarowanie lasu isprzedaż drewna. Z kolei tartakom stowarzyszenie FVS oferuje dodatkowo usługilogistyczne. FVS nie ma wyłączności na sprzedaż drewna z lasów swoich członków.Właściciele lasów mogą więc także sami zajmować się zbytem drewna. – U naswszystko opiera się na dobrowolności – zaznacza Joachim Prinzbach.
Od roku zrzeszenie FVS działa w formie tzw.spółdzielni zarejestrowanej. Ta niemiecka forma prawna ma wiele zalet.Spółdzielnia zarejestrowana zobowiązana jest do działania tylko i wyłącznie winteresie swoich członków. Każdy jej członek ma jeden głos niezależnie odwysokości wkładu kapitałowego. Spółdzielnia zarejestrowana może otrzymywaćsubwencje państwowe. Jej członkom może być wypłacana dywidenda. Zmianystrukturalne wymagają większości trzech czwartych głosów. Spółdzielnia jestkontrolowana przez radę nadzorczą.
Za usługi świadczone przez leśniczychpublicznych właściciele lasu płacą nie poprzez zrzeszenie FVS, lecz bezpośrednio.Na przykład stawka za pomiar drewna wynosi 2–3 euro/m3. W landzieBadenia-Wirtembergia rolę nadleśnictw pełnią wydziały leśne urzędówpowiatowych. Wydziały te mają podwójny status, ponieważ oprócz funkcjijednostki urzędu powiatowego pełnią funkcję podstawowej jednostki GospodarstwaKrajowego „Forst BW” – organizacji gospodarczej nieposiadającej osobowościprawnej, sprawującej pieczę nad lasami państwowymi Badenii-Wirtembergii.Wydziały leśne urzędów powiatowych również oferują właścicielom lasów usługi wzakresie zbytu drewna. Peter Wälde, prezes zarządu FVS, komentuje tonastępująco: – Sprzedaż drewna to sprawa właściciela, a nie administracji.

Źródło: www.forstpraxis.de


Szwecja
Södra zabezpiecza sadzonki woskiem

Spółdzielcze zrzeszenie leśne Södrarozpoczęło eksploatację innowacyjnej instalacji do zabezpieczania sadzonekprzed szeliniakiem sosnowcem za pomocą nietoksycznego wosku.
Gospodarka leśna Södry koncentruje się nagodzeniu rentowności z ochroną środowiska. Przejawem tego jest bez wątpieniaograniczanie stosowania środków chemicznych i inwestowanie w rozwój technologiinietoksycznych – mówi Göran Örlander, naczelny leśnik Södry. Linia testowanabyła przez kilka tygodni w firmie szkółkarskiej Södra Skogsplantor – spółcenależącej do zrzeszenia. Początkowo woskiem będą zabezpieczane sadzonki zodkrytym systemem korzeniowym i sadzonki typu „p+1”.
Testy przeprowadzone przez Södrę iSzwedzki Uniwersytet Nauk Rolnych wykazały, że ochrona woskowa jest wyjątkowoefektywna. Niezabezpieczenie sadzonek przed szeliniakiem sosnowcem pociąga zasobą duże koszty, ponieważ przeciętnie więcej niż połowa niechronionychsadzonek ginie w następstwie ataku szkodnika. Dlatego blisko 90% wszystkichsadzonek jest dziś chroniona, aczkolwiek za pomocą środków chemicznych. Ofertanietoksycznej, ale efektywnej alternatywy dla ochrony chemicznej jestniecierpliwie wyczekiwana – tłumaczy Andreas Alvehus, reprezentant spółki SödraSkogsplantor.
Södra to spółdzielcze zrzeszenie51 tys. właścicieli lasów w południowej Szwecji. Podstawowym zadaniemzrzeszenia jest zapewnianie jego członkom zbytu produktów leśnych i zwiększanierentowności ich gospodarstw leśnych. Do członków Södry należy w sumie36 tys. posiadłości leśnych o łącznej powierzchni 2,4 mln ha (przeszłopołowa lasów prywatnych w południowej Szwecji). Członkowie Södry są takżewłaścicielami koncernu leśno-drzewnego, w skład którego wchodzą4 segmenty: Södra Skog (gospodarka leśna), Södra Cell (przemysłcelulozowy), Södra Timber (przemysł tartaczny) i Södra Interiör (produktydrzewne o wyższym stopniu przetworzenia). W ostatnich latach Södra stała sięrównież producentem energii elektrycznej (koncern produkuje więcej energii, niżzużywają wszystkie jego firmy). W zakładach Södry zatrudnionych jest łącznie4tys. pracowników. Sam segment gospodarki leśnej, który zatrudnia ok. 550osób, posiada 5 spółek filialnych, prowadzących działalność w zakresiehandlu drewnem energetycznym, szkółkarstwa, sprzedaży sprzętu leśnego iprzeładunku portowego.

Źródło: www.sodra.com


Łotwa
Spółka LVM ma kupować więcej lasów

Łotewskie Ministerstwo Rolnictwa poleciłoŁotewskim Lasom Państwowym SA (LVM) znacznie zwiększyć zakup lasów prywatnych,oferowanych do sprzedaży przez ich właścicieli.
Podobnie jak duża część naszegospołeczeństwa jestem zaniepokojona tym, że stosunkowo duże połacie ziemi ilasów na Łotwie są kupowane przez cudzoziemców i zagranicznych inwestorów.Zlecając Łotewskim Lasom Państwowym zwiększenie rozmiaru zakupu lasów i gruntówmożliwych do objęcia gospodarką leśną, chcemy doprowadzić do tego, żebyoferowane do sprzedaży lasy prywatne trafiały w ręce państwa łotewskiego i byłyzarządzane zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju i z uwzględnieniemekonomicznych, ekologicznych i społecznych interesów kraju – podkreśla LaimdotaStraujuma (na zdjęciu), łotewska minister rolnictwa.
Środki finansowe, które spółka LVM możeprzeznaczyć na zakup lasów prywatnych, są oczywiście ograniczone. W roku 2012 wgrę wchodzi maksymalnie 1 mln LVL. Jednak Ministerstwo Rolnictwa jako akcjonariuszspółki LVM będzie tak kształtowało politykę dywidendową w stosunku doŁotewskich Lasów Państwowych, żeby wyznaczony cel mógł zostać osiągnięty –tłumaczy minister Straujuma.
W ostatnich latach znacznie zwiększyłasię powierzchnia tej części lasów państwowych, gdzie głównym celem gospodarkileśnej jest ochrona walorów środowiska i zapewnienie społeczeństwu możliwościrekreacyjnych. Dlatego na gruntach leśnych, które będą kupowane przez ŁotewskieLasy Państwowe, skoncentrujemy się na odnawianiu i hodowli lasu, tak abyuzyskać drzewostany o dobrej jakości i dużym przyroście rocznym. Będziemy takżenabywać i zalesiać nieużytki przyległe do zakupionych lasów. Dzięki temu zakupnowych gruntów wniesie maksymalny wkład w rozwój gospodarki narodowej – informujeRoberts Stripnieks, dyrektor generalny spółki LVM.

Źródło: www.lvm.lv

Opr. A.S.

Z zagranicy 1/2012

Finlandia Rekreacja w lasach prywatnych Irlandia Pięcioletni kontrakt Coillte Niemcy 10lat lasów cmentarnych Anglia, Wielka Brytania 10 mln funtów na drogi Brandenburgia, Niemcy 11euro za metr choinki z lasówpaństwowych

Finlandia
Rekreacja w lasach prywatnych 
Aż dziewięć na dziesięć pozadomowych czynności rekreacyjnych Finów odbywa się w lesie – tak wynika z najnowszych badań sondażowych przeprowadzonych przez Fiński Instytut Badawczy Leśnictwa.
Około 70% lasów Finlandii, które porastają blisko 66% powierzchni tego kraju. stanowi własność osób prywatnych lub firm. Najbliższy las znajduje się przeciętnie w odległości tylko 700 m od fińskiego domu. Połowa Finów ma zaledwie 200 m do najbliższego lasu i nie więcej niż kilometr do większego kompleksu leśnego. Najpopularniejszą formą rekreacji są wycieczki piesze, nordic walking, spacery z psem i jogging. W porównaniu z wcześniejszą edycją sondażu wzrosła popularność joggingu i biegania na nartach.
W krajach nordyckich każdy obywatel ma uświęcone tradycją prawo do obcowania z wolną przyrodą i w związku z tym może wkraczać m.in. na prywatne grunty leśne. Jak wykazał sondaż, lasy prywatne są w Finlandii intensywnie wykorzystywane do rekreacji. Dwie trzecie Finów uprawia rekreację na gruntach prywatnych. – Ten odsetek może być jeszcze większy, ponieważ część szlaków, które utrzymywane są przez gminy, przebiega przez tereny prywatne. I też nie każdy wie, do kogo należy ziemia, po której spaceruje – mówi Harri Silvennoinen, badacz z Fińskiego Instytutu Badawczego Leśnictwa.
40% Finów co najmniej raz w tygodniu uprawia rekreację na gruntach prywatnych. Najpowszechniejszą formą aktywnego wypoczynku Finów jest spacerowanie oraz zbieranie grzybów i jagód. Mniej więcej połowa respondentów twierdziła, że za każdym razem wypoczywają w tym samym miejscu. Co piąty Fin czuje się w miejscu rekreacji „jak na swoim”, mimo że prawnie grunt należy do kogoś innego.
Zasadniczo Finowie są pozytywnie nastawieni do powszechnego prawa do obcowania z wolną przyrodą. Kontrowersje budzi sprawa korzystania z tego prawa dla celów komercyjnych. Zdarza
się na przykład, że niektóre firmy organizują płatne wycieczki do lasów prywatnych, nie konsul-tując tego z ich właścicielami. Są też firmy, które co roku sprowadzają z zagranicy pracowników
do zbierania jagód i grzybów w lasach prywatnych. Jedna trzecia Finów, którzy mieli do czynienia ze zorganizowanymi wycieczkami lub zarobkowym zbieraniem jagód i grzybów, uważa, że są to uciążliwe formy aktywności w lasach prywatnych. Co zrozumiałe, właściciele gruntów są bardziej niż inni krytyczni wobec korzystania z prawa do obcowania z przyrodą dla celów komercyjnych. Niektórzy są nawet skłonni do ograniczenia przedmiotowego zakresu tego prawa.
Źródło: www.forest.fi 

Irlandia
Pięcioletni kontrakt Coillte 

Irlandzki państwowy koncern leśno-drzewny Coillte wygrał przetarg na dostawę 10 mln sadzonek leśnych na potrzeby Służby Leśnej Irlandii Północnej w latach 2012–16. Roczny wolumen dostawy ma wynosić przeciętnie 2 mln sadzonek. W zdecydowanej większości będą to sadzonki świerka sitkajskiego. Kontrakt obejmuje również dostawę sadzonek drzew liściastych oraz sosny i innych gatunków iglastych.
Koncern Coillte gospodaruje w lasach o powierzchni 445 tys. ha. Oprócz gospodarki leśnej w zakres jego działalności wchodzą usługi deweloperskie związane z energetyką odnawialną oraz produkcja płyt drewnopochodnych. Macierzystą firmą koncernu Coillte jest spółka z o.o., w której wszystkie udziały należą do państwa irlandzkiego. Struktura organizacyjna koncernu obejmuje trzy segmenty: Coillte „Lasy” (gospodarka leśna), Coillte „Przedsiębiorstwo” (energetyka odnawialna, usługi deweloperskie i inna działalność gospodarcza bazująca na nieruchomościach gruntowych, w tym produkcja szkółkarska) i Coillte „Wyroby Płytowe” (produkcja i sprzedaż płyt OSB i MDF).
Źródło: www.coillte.ie

Niemcy
10 lat lasów cmentarnych 
W 2001 r. w Lesie Reinhardzkim w okolicy miasta Kassel został otworzony pierwszy niemiecki las cmentarny. To, co wówczas uchodziło jeszcze za sensację, jest dziś w Niemczech stosunkowo popularną alternatywą dla tradycyjnego pochówku.
Firma Lasy Cmentarne oferuje obecnie pochówek w urnach w 41 obiektach leśnych, rozmieszczonych we wszystkich regionach Niemiec. Powierzchnia lasów cmentarnych wynosi 2124 ha. Pogrzebane są w nich prochy 24,5 tys. ludzi. Popularność pochówku w urnie w lesie szybko wzrosła w ostatnim czasie. Zgodnie z badaniami sondażowymi, aż 11% Niemców dopuszcza możliwość pochówku w lesie cmentarnym. – Gdy przed 10 laty otworzyliśmy las cmentarny w Lesie Reinhardzkim, zostało to przyjęte z dużą dozą sceptycyzmu – wspomina Fritz Mewes, jeden z pierwszych niemieckich leśników sprawujących pieczę nad lasami cmentarnymi. Zarówno gminy, jak i parafie były początkowo przeciwne pochówkowi w lesie. Z czasem jednak zmieniły zdanie. Dziś pochówkom w lesie towarzyszy często ceremonia religijna.
Powstanie lasów cmentarnych zainicjowało zmiany nie tylko w kulturze pochówku, lecz również w profilu zawodowym leśnika. Bycie leśnikiem w lesie cmentarnym oznacza oprócz troszczenia się o las także pracę wśród ludzi. Leśnik cmentarny wyjaśnia zainteresowanym koncepcję pochówku leśnego, oprowadza ich po lesie cmentarnym i pomaga w wyborze drzewa, pod którym może zostać pogrzebana urna z prochami. Zajmuje się również stroną organizacyjną pochówku i jest jego uczestnikiem. – Las wyswobadza ludzi, nawet jeśli niekiedy sprowadzają ich do niego smutne okoliczności – mówi Roland Honecker, leśnik opiekujący się lasem cmentarnym Odenwald.
Źródło: www.forstpraxis.de

Anglia, Wielka Brytania
10 mln funtów na drogi

Komisja Leśna Anglii rozpoczęła realizację nowego subwencyjnego programu rewitalizacji gospodarki leśnej w lasach niepaństwowych. Podstawowym celem programu jest zwiększenie produkcji drewna energetycznego poprzez poprawę stanu udostępnienia drzewostanów.
Mniej więcej połowa angielskich lasów niepaństwowych jest użytkowana w zbyt małym stopniu. Powody tego są liczne. Jednym z nich są duże koszty zrywki i wywozu drewna. Udzielenie właścicielom i zarządcom lasów pomocy w ulepszeniu sieci dróg udostępniających drzewostany pozwoli na redukcję kosztów pozyskania drewna i zintensyfikowanie użytkowania lasów.– Cieszymy się, że możemy rozpocząć realizację ten nowego programu, którego celem jest rewitalizacja zrównoważonej gospodarki leśnej poprzez pomoc w dostarczaniu drewna na rynek. Program będzie zarazem stymulować tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich i rozwój zielonej gałęzi gospodarki – mówi Pamela Warhurst, przewodnicząca rady nadzorczej Komisji Leśnej Wielkiej Brytanii. Właściciele lasów ubiegający się o dofinansowanie w ramach nowego programu subwencyjnego muszą dysponować długoterminowym planem urządzenia lasu, odpowiadającym brytyjskiej narodowej normie gospodarki leśnej (UK Forestry Standard).
Nowy program (Woodfuel Woodland Improvement Grant) przewiduje refinansowanie 60% kosztów przedsięwzięć, niezależnie od dochodów uzyskanych ze sprzedaży drewna. Subsydiowane przedsięwzięcia muszą zostać w całości zrealizowane do 28 lutego 2014. Przedmiotem subwencji jest nie tylko rozwój sieci dróg leśnych, lecz również zawieranie kontraktów na pozyskiwanie drewna.
Źródło: www.forestry.gov.uk

Brandenburgia, Niemcy
11 euro za metr choinki z lasów państwowych
Gospodarstwo Krajowe „Lasy Brandenburgii” zaplanowało na święta Bożego Narodzenia sprzedaż 25 tys. choinek. Ceny metra bieżącego drzewek kształtują się na następującym poziomie: świerk
i daglezja 9,50–11,00 euro; świerk kłujący i jodła olbrzymia 10,50–11,50 euro; sosna i sosna czarna 8,00– 10 euro. Wiązka stroiszu (2,5 kg) z brandenburskich lasów państwowych kosztuje 4,50 euro (świerk) lub 5,00 euro (wejmutka i daglezja).
W roku 2010 Lasy Brandenburgii sprzedały blisko 30 tys. choinek i 50 ton stroiszu. Przychód z tego tytuł sięgnął 200 tys. euro.
Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Z zagranicy 24/2011

Wielka Brytania Serwis danych GIS Szwecja Nowy ekopark Sveaskogu Bawaria, Niemcy Lasy Ziemi na powierzchni stu boiskpiłkarskich Stany Zjednoczone Nowe zasady urządzania lasów federalnych Bawaria, Niemcy Dziecięcy dzień w Ratyzbonie

Wielka Brytania
Serwis danych GIS
 
Komisja Leśna Wielkiej Brytanii uruchomiła w swojej witrynie internetowej serwis danych, który zapewnia użytkownikom systemów informacji geograficznej bezpośredni dostęp do kilkudziesięciu zestawów danych przestrzennych (www.forestry.gov.uk/datadownload). Wcześniej użytkownicy programów GIS musieli każdorazowo prosić o przygotowanie i udostępnienie danych.W pilotażowej fazie projektu, od czerwca do połowy października 2011 r., użytkownicy programów GIS pobrali samodzielnie z serwisu łącznie 1800 kopii zestawów danych w postaci plików zip. Było to równoznaczne z zaoszczędzeniem 900 godzin pracy personelu Komisji Leśnej. – Cieszymy się, że możemy oferować tę usługę, która przynosi wiele korzyści naszym klientom, nam i brytyjskim podatnikom – mówi Peter Weston, szef działu inwentaryzacji, prognozowania i wsparcia operacyjnego Komisji Leśnej.
Zestawy danych GIS stanowią zazwyczaj blok informacji dotyczących określonego obiektu terenowego. Mogą to być takie informacje, jak rodzaj i charakterystyka gleb, topografia, sieć dróg, aktualny sposób użytkowania gruntów, przepisy planowania przestrzennego odnoszące się do obiektu, drzewostany oraz subsydia i płatności przyrodnicze (otrzymywane i potencjalne).
Komisja Leśna Wielkiej Brytanii, w której zarządzie znajdują się brytyjskie lasy państwowe, składa się z trzech krajowych gospodarstw leśnych: Komisji Leśnej Anglii (pow. leśna ok. 200 tys. ha), Komisji Leśnej Szkocji (450 tys. ha) i Komisji Leśnej Walii (100 tys. ha). Wszystkie brytyjskie gospodarstwa leśne są jednostkami budżetowymi, których finanse są preliminowane w budżecie odpowiedniego rządu krajowego (Szkocja i Walia) lub rządu westminsterskiego (Anglia).
Źródło: www.forestry.gov.uk

Szwecja
Nowy ekopark Sveaskogu

Na początku października 2011 r. szwedzki państwowy koncern leśny Sveaskog otworzył na pograniczu nadbałtyckich regionów Skania i Blekinge ekopark Raslangen. Jest to już 29. ekopark, którego funkcjonowanie zostało oficjalnie zainaugurowane. Raslangen, obejmujący powierzchnię blisko 1300 ha, jest najdalej wysuniętym na południe ekoparkiem Sveaskogu i jedynym w rejonie lasów z dużym udziałem gatunków liściastych. Centralną część parku zajmuje jezioro Raslangen.
W składzie drzewostanów dominuje buk. Domieszkowo występuje dąb. Na obszarze parku spotykają się granice zasięgów świerka (południowa granica strefy północnej) i buka (granica północna). – To zdumiewające, że ma to miejsce właśnie na terenie ekoparku Raslangen. W taki jak tutaj sposób gatunki drzew spotykają w bardzo nielicznych miejscach na świecie. Niemiej jednak ekologia buka i świerka jest podobna. Obydwa gatunki rosną w środowiskach cienistych i tutaj, w ekoparku, konkurują o dominację. Który gatunek wygra, buk czy świerk? Przebiega tu bardzo interesujący proces ekologiczny – mówi Gisela Björse, specjalista ds. ochrony przyrody w Sveaskogu.
Działania Sveaskogu na obszarze obejmującym 72% powierzchni ekoparku Raslangen będą podporządkowane ochronie przyrody. Długoterminowym celem jest zwiększenie udziału gatunków liściastych w składzie drzewostanów. W sumie Sveaskog utworzył w swoich lasach 36 ekoparków (wszystkie mają zostać oficjalnie otwarte w najbliższej przyszłości). Ich łączny obszar stanowi 5% powierzchni produktywnych lasów Sveaskogu. Ekoparki są dużymi kompleksami leśnymi, w których priorytet ma ochrona przyrody i które mają stanowić ogniska bioróżnorodności w stosunku do obszarów przyległych. W ekoparkach i innych swoich chronionych obiektach leśnych Sveaskog praktycznie wyłączył z użytkowania łącznie 475 tys. ha lasów. W sumie 20% produktywnych lasów Sveaskogu, rosnących poniżej granicy regla dolnego, wchodzi w skład obszarów chronionej przyrody.
Źródło: www.sveaskog.se
Fot. F. Persson

Bawaria, Niemcy
Lasy Ziemi na powierzchni stu boisk piłkarskich

W październiku 2011 r. Bawarskie Lasy Państwowe (BaySF) i administracja leśna Bawarii otworzyły w miejscowości Freising odnowione arboretum „Lasy Świata”. Jest to jeden z największych tego typu obiektów w Niemczech, a jego osobliwością jest to, że rosną tam nie tylko pojedyncze drzewa z innych regionów świata, lecz całe egzotyczne drzewostany.
Bawarskie Lasy Państwowe reprezentował na otwarciu Reinhardt Neft, członek zarządu BaySF, a administrację leśną Bawarii – Martin Neumeyer, szef Urzędu Ministerstwa Wyżywienia, Rolnictwa i Leśnictwa. Specjalnie opracowany koncept zwiedzania Lasów Świata sprawia, że wizyta w arboretum staje się dużym przeżyciem. – Wspólnie z administracją leśną stworzyliśmy tu prawdziwy klejnot botaniczny – podkreślił Reinhardt Neft.
W arboretum rośnie obecnie 200 gatunków drzew i krzewów rozmieszczonych według środowisk przyrodniczych Europy, Ameryki i Azji. Lasy Świata, których flora w przyszłości ma obejmować 500 gatunków roślin drzewiastych, udostępnione są za pośrednictwem sieci szlaków spacerowych
o łącznej długości przekraczającej 7 km. W skład infrastruktury arboretum wchodzą również cztery pawilony informacyjne. Kierownikiem Lasów Świata jest leśniczy miejscowego leśnictwa BaySF. Bawarskie Lasy Państwowe opiekują się arboretum od 2005 roku.
Źródło: www.baysf.de 

Stany Zjednoczone
Nowe zasady urządzania lasów federalnych

Służba Leśna Stanów Zjednoczonych (USFS) przygotowuje projekt nowelizacji zasad urządzania lasów federalnych i prerii. – Potrzebujemy zasad urządzania, które przy prostszych procedurach
i niższych kosztach zapewnią ten sam lub nawet wyższy poziom ochrony
– powiedział Tom Tidwell, szef USFS, występując przed podkomisją ds. parków narodowych, lasów i gruntów państwowych Kongresu Stanów Zjednoczonych.
Dotychczasowe zasady urządzania 155 kompleksów lasów federalnych i 20 kompleksów prerii obowiązywały od 1982 roku. – Rekomendowana przez nas nowelizacja będzie jeszcze lepsza dzięki setkom tysięcy konstruktywnych komentarzy, które otrzymaliśmy od pojedynczych obywateli i grup społecznych z różnych rejonów Stanów Zjednoczonych – podkreślił Tom Tidwell. Nowe zasady znacznie skracają okres przeprowadzania rewizji planu urządzenia lasu, redukując koszty prac terenowych. Plan urządzenia lasu będzie ukierunkowany na ochronę i odtwarzanie siedlisk i zasobów wodnych. Jego sporządzanie i realizacja będą wymagały ściślejszej współpracy z gminami. Większy nacisk ma zostać położony na rekreację (rekreacyjna aktywność ludności w lasach federalnych zapewnia amerykańskiej gospodarce 14,5 mld dolarów przychodów rocznie).
USFS jest agencją Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych, której podstawową misją jest utrzymanie zdrowych, różnorodnych biologicznie i produktywnych lasów federalnych (pow. 770 tys. km2), mogących zaspokoić potrzeby obecnych i przyszłych pokoleń.           
Źródło: www.fs.fed.us

Bawaria, Niemcy
Dziecięcy dzień w Ratyzbonie

W listopadzie centrala Bawarskich Lasów Państwowych (BaySF) w Ratyzbonie zaprosiła dzieci swoich pracowników na dzień zabaw w siedzibie firmy. Po krótkiej rundzie zwiedzania siedziby i otrzymaniu firmowych czapek dzieci spotkały się z Reinhardtem Neftem, członkiem dwuosobowego zarządu BaySF. Opowiedziawszy krótką historyjkę, Neft zainicjował zabawę w poszukiwanie skarbów. Dzieci, podzielone na dwie grupy (szkolną i przedszkolną), szukały skarbów ukrytych na poszczególnych kondygnacjach siedziby BaySF. Później centralnym miejscem zabaw było atrium, gdzie dzieci miały do dyspozycji górę klocków lego i gdzie pod opieką dwóch pracownic odbywały się różne gry i zabawy.
Źródło: www.baysf.de

Opr. A.S.

Z zagranicy 21/2011

Niemcy Roczne pozyskanie drewna do 100 mln m3 Finlandia Postęp certyfikacji FSC Łotwa Certyfikat PEFC dla lasów państwowych

Niemcy
Roczne pozyskanie drewna do 100 mln m3 

We wrześniu federalny rząd Niemiec przyjął Strategię Leśną 2020 – plan godzenia trwałej zdolności produkcyjnej lasów z rosnącymi i częściowo konkurencyjnymi wymaganiami społeczeństwa wobec lasów. – Ochrona i użytkowanie lasu muszą nadal ze sobą współgrać – podkreśla sekretarz stanu Gerd Müller, zwracając uwagę na fakt, że niemieckie lasy stanowią podstawę utrzymania 1,2 mln miejsc pracy.
W planie wyróżnionych zostało dziewięć pól działania takich, jak: ochrona klimatu, ochrona gleby, rekreacja, badania naukowe, kwestie własnościowe, surowce pochodzenia leśnego, bioróżnorodność, hodowla lasu i łowiectwo. Jednym z podstawowych celów niemieckiego rządu jest poprawa ogólnych warunków zaopatrzenia przemysłu drzewnego i papierniczego oraz branży energetycznej w surowiec drzewny. Górna granica rocznego pozyskania drewna w niemieckich lasach została ustalona na poziomie 100 mln m3 (przyrost roczny zasobów drzewnych w Niemczech sięga 120 mln m3 ).
Główne niemieckie siły polityczne i grupy interesariuszy sektora leśnego różnią się w ocenie Strategii Leśnej 2020. Niemieccy Zieloni uważają, że nie daje ona odpowiedzi na to, jak konkretnie niemiecki rząd chce zapobiec prognozowanemu deficytowi drewna (ok. 30 mln m3 w roku 2020). Poza tym zarzucają władzom zbytnie ustępstwa wobec lobby myśliwskiego i pozostawienie nieroz-wiązanej kwestii zbyt dużego zagęszczenia zwierzyny w lasach. Również socjaldemokraci nie są zadowoleni ze Strategii Leśnej 2020, oceniając ją jako ogólnikową.
Z kolei Niemiecka Rada Gospodarki Leśnej (DFWR) uważa Strategię Leśną 2020 za przełomową. Według DFWR, po raz pierwszy udało się wypracować rzeczywisty kompromis między gospodarką leśną a ochroną środowiska. Mniej optymistyczny jest sąd Związku Niemieckich Stowarzyszeń Właścicieli Lasów (AGDW). Zdaniem właścicieli lasów, w niektórych punktach programu wyraênie widać, że był on pisany pod dyktando ministerstwa środowiska. Właściciele lasów są np. zdecydowanie przeciwni przewidzianemu w Strategii Leśnej przejmowaniu przez lasy gminne zadań państwowo-administracyjnych.
Organizacje reprezentujące branżę tartaczną chwalą Strategię Leśną 2020 w części dotyczącej zaopatrzenia przemysłu drzewnego w surowiec drzewny. Natomiast krytykują założenia planu ochrony bioróżnorodności, zakładającego wyłączenie z użytkowania od 2 do 10% powierzchni niemieckich lasów gospodarczych.
Usatysfakcjonowany jest Związek Leśników Niemieckich (BDF). – Strategia Leśna 2020 to awangardowy program, który pozwala nam stawić czoła tak poważnym wyzwaniom jak zmiana klimatu czy nieunikniony zwrot w polityce energetycznej – zaznacza Hans Jacobs (na zdjęciu), przewodniczący BDF. – Tak jak dzisiejsza gospodarka leśna w Niemczech jest eksportowym szlagierem, tak i Strategia Leśna 2020 będzie wzorem obchodzenia się z cennym ekosystemem leśnym i jego naturalnymi zasobami – zwłaszcza w kontekście planowanych instrumentów prawnych unijnej konwencji leśnej. Niezrozumiałe są jednostronne, negatywne reakcje pojedynczych organizacji ochrony przyrody, które znów jedynie stawiają maksymalistyczne żądania ekologiczne, ignorując złożoność nowoczesnego rozumienia zasady zrównoważonego rozwoju.
Zdecydowanie negatywne stanowisko wobec Strategii Leśnej 2020 zajęła organizacja Greenpeace. – Strategia Leśna 2020 to zupełne dno polityki klimatycznej i ekologicznej koalicji rządzącej. Jeżeli strategia pani minister Ilse Aigner będzie realizowana, to niemieckie lasy, które już są zdecydowanie zbyt intensywnie użytkowane, zostaną jeszcze silniej przetrzebione. Przy planowanym pozyskiwaniu przeszło 100 mln m3 drewna niemiecka gospodarka leśna przestanie być zrównoważona. Strategia pani Aigner świadczy o jej ugięciu się przed przemysłem przerobu drewna i jego komercyjnymi interesami – twierdzi Martin Kaiser, specjalista ds. lasów w organizacji Greenpeace.
źródło: www.forstpraxis.de

Finlandia
Postęp certyfikacji FSC

Blisko 95% fińskich lasów gospodarczych (22,1 mln ha) jest certyfikowanych w systemie PEFC. Natomiast obszar lasów certyfikowanych wg standardów FSC liczy się tylko w tysiącach hektarów. Sytuacja ta może się jednak wkrótce zmienić. W styczniu uzgodniony został bowiem fiński narodowy standard FSC i od maja właściciele lasów mogą się starać o stosowny certyfikat FSC.
Wśród firm, które wystąpiły o objęcie swoich lasów certyfikacją wg standardu FSC, jest koncern drzewno-papierniczy UPM. Posiada on w Finlandii 900 tys. ha lasów certyfikowanych w systemie PEFC. Do dodatkowej certyfikacji wg standardu FSC przewidzianych jest 400 tys. ha lasów położonych w południowej części Finlandii. Koncern spodziewa się, że podwójna certyfikacja zwiększy możliwości zbytu jego produktów.
Państwowe Gospodarstwo Leśne Metsähallitus, którego wszystkie lasy są objęte certyfikacją PEFC, nie planuje starania się o certyfikat FSC. – Certyfikacja to zagadnienie związane ze sprzedażą drewna. Popyt na nasze drewno jest wystarczający i nie sądzimy, żeby certyfikacja FSC przyniosła istotne dodatkowe korzyści pod tym względem  – tłumaczy Jussi Kumpula, zastępca dyrektora działu gospodarki leśnej w Metsähallitusie.
Ponadto ponoszenie dodatkowych kosztów w związku z podwójną certyfikacją kolidowałoby z celami, które Metsähalilitusowi wyznaczyło państwo fińskie. Zgodnie z preliminarzem budżetowym na rok 2012, dywidenda wypłacana państwu przez Metsähallitus ma wzrosnąć do 120 mln euro (do tej pory była to kwota rzędu 100 mln euro).
źródło: www.forest.fi
Fot.: Zrąb w lesie należącym do jednego z pierwszych właścicieli, który uzyskał certyfikat FSC

Łotwa
Certyfikat PEFC dla lasów państwowych

Spółka akcyjna „Łotewskie Lasy Państwowe” (LVM) otrzymała certyfikat gospodarki PEFC leśnej. Audyt certyfikacyjny przeprowadzony został przez dwie różne firmy międzynarodowe (BM TRADA i SGS). Wcześniej spółka LVM uzyskała certyfikat PEFC łańcucha dostaw drewna. – Certyfikacja wszystkich naszych ośmiu gospodarstw leśnych przyczyni się do lepszego zaopatrzenia naszych klientów w drewno z zielonym znakiem jakości i tym samym pomoże im w utrzymaniu i umocnieniu pozycji łotewskich wyrobów drzewnych na światowym rynku – mówi Roberts Stripnieks, prezes zarządu LVM. Drewno certyfikowane w systemie PEFC dobrze sprzedaje się w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Japonii. Rynki te mają bardzo duże znaczenie dla łotewskiego przemysłu drzewnego.
W zarządzie spółki LVM znajduje się 1,62 mln ha gruntów państwowych, w tym 1,4 mln ha lasów. Właścicielem spółki jest Republika ¸otwy, reprezentowana przez Ministerstwo Rolnictwa. Firmą kieruje 6-osobowy zarząd. Zgodnie ze strategią LVM, ochrona przyrody jest priorytetowym celem zagospodarowania 21% gruntów spółki.W roku 2010 spółka LVM zanotowała przychody rzędu 216 mln łatów (1LVL=6,14PLN) i zysk operacyjny 89,6 mln LVL. Łączna suma kwot odprowadzonych przez spółkę do budżetu państwa i budżetów samorządowych wyniosła 71 mln LVL. Zarząd rekomendował wypłacenie państwu łotewskiemu za rok 2010 dywidendy w wysokości 51,7 mln LVL. Całkowita sprzedaż surowca drzewnego osiągnęła poziom 8,51 mln m3 przy przyroście rocznym równym 12 mln m3. Największy udział w całkowitej ilości sprzedanego drewna okrągłego (5,9 mln m3) miały sortymenty drewna tartacznego iglastego (2,5 mln m3) i papierówki (2 mln m3). Oprócz wyrobionego surowca drzewnego spółka sprzedaje drewno na pniu (ok. 30% sprzedaży).
Na koniec roku 2010 spółka LVM zatrudniała 897 pracowników. Kobiety stanowiły 34% personelu. Najwięcej było pracowników w przedziałach wiekowych 41–50 lat (31%) i 31–40 lat (30%).       źródło: www.lvm.lv

Opr. A.S.                        

Z zagranicy 22/2011

Finlandia Pozyskiwanie pozostałości zrębowych… Niemcy Urządzanie lasów prywatnych Niemcy Samorządowcy za gospodarką leśną w parkach narodowych Niemcy W obronie interesów korporacyjnych

Finlandia
Pozyskiwanie pozostałości zrębowych…

…nie wpływa długoterminowo na poziom troficzności gleby i tkanek drzew. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez Fiński Instytut Badawczy Leśnictwa (Metla).W minionym roku w Finlandii wykorzystano do produkcji energii blisko 6,2 mln m3 zrębków leśnych. Zgodnie z założeniami fińskiego narodowego programu leśnego, ilość zrębków użytkowanych energetyczne ma wzrosnąć do 13,5 mln m3. Energetyczny ekwiwalent takiej masy sięga 25–27 TWh.
Jedną z problematycznych kwestii związanych ze wzrostem intensywności użytkowania pozostałości zrębowych jest wpływ usuwania z lasu składników pokarmowych zawartych w gałęziach, wierzchołkach strzał i pniakach na leśny bilans troficzny. Do tej pory nie dysponowano bowiem wynikami długookresowych badań w tym zakresie. Okazało się jednak, że takie wyniki są już dostępne. Dwaj naukowcy z Metli, Antti Walli i Jyrki Hytönen, natrafili na informacje o powierzchniach doświadczalnych, na których przed 30 laty badano udatność upraw w zależności od metody użytkowania lasu. Na dziesięciu powierzchniach wielkości 0,25 ha uprzątnięto wszystkie pozostałości zrębowe, a na pozostałych dziesięciu wyrobiono i zabrano jedynie typowe sortymenty drewna (odpady zrębowe pozostały na miejscu). Dane zgromadzone podczas tych badań były tak precyzyjne, że możliwe stało się podjęcie nowych badań nad bilansem troficznym. – To dobry przykład potencjału długoterminowych powierzchni doświadczalnych Metli – twierdzi Hytönen.
Walli i Hytönen wykonali analizę porównawczą troficzności gleby i tkanek drzew oraz przyrostów świerka w obydwu grupach powierzchni. Analiza nie wykazała różnic w troficzności gleby leśnej i igliwia między powierzchniami objętymi różnym rodzajem użytkowania. – Sami byliśmy zaskoczeni takimi wynikami. Nie stwierdziliśmy także różnic w zawartości azotu w igliwiu. A powszechnie wyrażana była obawa, że usuwanie pozostałości zrębowych prowadzi do redukcji ilości azotu w strefie wzrostowej – mówi Hytönen.
Fińscy naukowcy zaobserwowali jedynie różnice w przyroście drzew. Pod względem miąższości pni drzew pochodzących z sadzenia obydwie grupy powierzchni wprawdzie się nie różniły, ale na powierzchniach, z których uprzątnięto pozostałości zrębowe, drzewa były niższe. Badacze tłumaczą to szkodami od przymrozków: uprzątnięcie pozostałości zrębowych pozbawiło sadzonki osłony przed mrozem. Poza tym na powierzchniach z nieuprzątniętymi pozostałościami zrębowymi rozwijała się większa liczba siewek. Pozostałości zrębowe prawdopodobnie stymulują rozwój odnowienia naturalnego poprzez tworzenie korzystnego mikroklimatu i ograniczanie konkurencji ze strony innych roślin. Ponieważ na powierzchniach z nieuprzątniętymi pozostałościami zrębowymi było więcej drzew pochodzących z odnowienia naturalnego, drzewostany na tych powierzchniach wykazywały większą zasobność hektarową.
Walli i Hytönen twierdzą, że różnice mikrosiedliskowe występujące w obrębie pojedynczej powierzchni mają większy wpływ na przyrost drzew niż uprzątanie bądź nieuprzątanie pozostałości zrębowych. W nowych badaniach naukowcy nie uwzględnili pozyskiwania karp, ponieważ nie było ono rozpatrywane przed 30 laty.
źródło: www.forest.fi

Niemcy
Urządzanie lasów prywatnych

44% powierzchni leśnej Niemiec stanowią lasy prywatne. 57% tych lasów ma powierzchnię nie większą niż 20 ha. Gospodarstwa leśne o takiej powierzchni określane są w Niemczech mianem gospodarstw nieciągłych – a to z uwagi na nieregularne pozyskiwanie w nich drewna.
Zgodnie z niemiecką praktyką, las prywatny o powierzchni nieprzekraczającej 20 ha zasadniczo
nie kwalifikuje się do prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. O takiej gospodarce można mówić dopiero wtedy, gdy wielu właścicieli współpracuje w jednej organizacji leśnej. Wówczas możliwe jest tworzenie bloków manipulacyjnych z powierzchni wchodzących w skład różnych lasów prywatnych. Organizacje są już racjonalnym obiektem urządzania lasu. Najłatwiej jest urządzać lasy tych organizacji, które mają formę tzw. spółdzielni leśnej. Członkowie spółdzielni leśnej przekazują swoje leśne roszczenia posesoryjne na rzecz organizacji, a w zamian za to otrzymują udziały spółdzielcze. Urządzanie lasów spółdzielni leśnych jest w Niemczech obowiązkowe. Leśniczy odpowiedzialny za lasy spółdzielcze musi uzgadniać roczny plan zabiegów gospodarczych jedynie z prezesem zarządu spółdzielni leśnej.
Jeżeli właściciele lasów prywatnych nie mają specjalnych wymagań co do planu urządzenia lasu, urządzeniowiec określa jedynie podstawowe elementy taksacyjne, takie jak gatunek i wiek drzew, stopień zadrzewienia i klasa zasobności. Każdemu drzewostanowi zostaje przypisana odpowiednia wydajność użytkowania (jej poziom oscyluje wokół stosownej wartości z tabeli zasobności). Aby ustalić klasę zasobności, taksator wykonuje 5–7 pomiarów wysokości górnej każdego drzewostanu.
Jeśli właściciele lasu chcą się intensywniej zająć gospodarką leśną, to poza podstawowymi danymi (mającymi znaczenie także dla wymiaru podatku) urządzeniowiec ustala dodatkowo przeciętną pierśnicę, stosunek wielkości korony do reszty strzały i klasę wartości taksowanego drzewostanu. Ponadto planuje większą intensywność trzebieży w celu poniesienia wartości drzewostanu pozostającego na pniu. Urządzeniowiec konsultuje założenia planu urządzenia lasu z jego właścicielem, jak również z leśniczym odpowiedzialnym za ten las.
W razie wystąpienia zjawisk klęskowych, takich jak wiatrowały, śniegołomy czy gradacje szkodliwych owadów, właściciel lasu ma prawo wystąpić do urzędu skarbowego z wnioskiem o przyznanie ulgi podatkowej. Warunkiem przyznania takiej ulgi jest uzyskanie z cięć uprzątających dochodu wynoszącego co najmniej 8 tys. euro.
źródło: www.forstpraxis.de 

Niemcy
Samorządowcy za gospodarką leśną w parkach narodowych

Z inicjatywy Niemieckiego Związku Miast i Gmin odbył się we wrześniu br. w Koblencji Federalny Kongres Lasów Samorządowych, w którym uczestniczyło 200 przedstawicieli lasów miejskich i gminnych w Niemczech. Zdaniem samorządowców, zamiast wyłączać lasy z użytkowania i tworzyć nowe parki narodowe, w których pozyskanie drewna jest tematem tabu, trzeba zmodyfikować pojęcie parku narodowego. W przyszłości w parkach narodowych powinna być dopuszczona proekologiczna gospodarka leśna. Dzięki temu także lasy parkowe będą mogły wnieść wkład w realizację nowej niemieckiej strategii energetycznej.
źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy
W obronie interesów korporacyjnych

W ramach dyskusji na nową unijną strategią leśną Europejska Unia Leśników (UEF) powinna zadbać o to, żeby w przyszłości interesy leśnej korporacji zawodowej były w większym stopniu uwzględniane w procesach decyzyjnych w Brukseli. Tak uważa Związek Leśników Niemieckich (BDF).
W dotychczasowych założeniach unijnej strategii leśnej uwzględniane są tylko interesy społeczeństwa jako całości. Interesy korporacji leśnej nie odgrywają istotnej roli. Mimo rosnącego znaczenia lasów, w całej Europie ogranicza się zatrudnienie w lasach, w niektórych krajach w sposób drastyczny. Zdaniem BDF, redukcja zatrudnienia powoduje pogorszenie jakości zagospodarowania lasów. Ponadto BDF uważa, że praktykowanie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej czyni zbytecznym wyłączanie lasów z użytkowania i wydzielanie nowych obszarów chronionych. Ta informacja powinna jeszcze skuteczniej docierać do społeczeństwa.     źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

idź do strony: