Z zagranicy

Niemcy Porozumienie ws. handlu surowcem drzewnym Wielka Brytania Kościół Anglii inwestuje w lasy  Bawaria, Niemcy Martin Neumeyer szefem BaySF   Saksonia-Anhalt, Niemcy Przeciwni zmianie prawa o ochronie przyrody

Niemcy
Porozumienie ws. handlu surowcem drzewnym

Po siedmiu latach negocjacji Niemiecka RadaGospodarki Leśnej (DFWR) i Niemiecka Rada Gospodarki Drzewnej (DHWR) podpisały,jako reprezentacje swoich branż, porozumienie ramowe w sprawie handlu surowcemdrzewnym w Niemczech (RVR). Stało się to w grudniu 2014 r. w Berlinie.

	RVR szczegółowo opisuje sposoby pomiaru, nazewnictwa i odbiórki surowca

Dokument RVR normuje kwestie pomiaru,nomenklatury i odbiórki surowca drzewnego. Zawiera kompletny przegląddopuszczalnych metod pomiaru i materiał poglądowy nt. klasyfikacji cechsurowca. Ponieważ RVR ma charakter umowy prawa prywatnego, nikt w Niemczech niejest jednak bezwzględnie zobligowany do stosowania się do wszystkichpostanowień porozumienia. DFWR i DHWR chcą na bieżąco doskonalić RVR, toteżpowołały specjalną komisję stałą, w której skład wchodzą przedstawiciele branżleśnej i drzewnej. Komisja ma również rozstrzygać kwestie interpretacyjne.

Źródło: www.forstpraxis.de

Bawaria, Niemcy
Wyniki finansowe Bays w roku 2013/2014

W roku obrachunkowym zakończonym 30 czerwca2014 r. Bawarskie Lasy Państwowe (BaySF) uzyskały przychody w wysokości 415,5mln euro. Oznacza to wzrost o 2,3% w stosunku do poprzedniego okresuobrachunkowego. Wygospodarowany zysk osiągnął poziom 77,1 mln euro (wzrost o7,8%). Do budżetu landu Bawaria została odprowadzona dywidenda w wysokości 76mln euro. – Cieszymy się, że wypłacając dywidendę stanowiącą praktycznie pełnąrównowartość zysku, możemy wnieść istotny wkład do budżetu naszego landu – mówiRudolf Freidhager, prezes dwuosobowego zarządu BaySF. – Oprócz efektówekonomicznych przedsiębiorstwo może zaliczyć na swoje konto także sukcesy wsferze ekologicznej i społecznej. Bawarskie Lasy Państwowe pomyślnie wypełniaływięc swoje wielorakie świadczenia na rzecz społeczeństwa landu także w tym rokuobrachunkowym – dodaje Helmut Bruner, minister odpowiedzialny za lasy w rządzieBawarii i zarazem przewodniczący rady nadzorczej BaySF.

BaySF, największe niemieckie gospodarstwo leśne (750 tys. ha), wpłaca do budźetu Bawarii dywidendę niemal równą osiąganemu zyskowi www.baysf.de

Dobre wyniki finansowe zostały wykorzystanedo utworzenia pokaźnych rezerw. BaySF, które od 2005 r. działają w formieprzedsiębiorstwa państwowego, zasiliły w roku 2013/2014 zakładowy funduszemerytalny kwotą 18,3 mln euro. W rezultacie jego wartość osiągnęła poziom 86,7mln euro. Wolumen inwestycji zamknął się kwotą 14,7 mln euro.

W roku gospodarczym 2013/2014 BaySFpozyskały 5,09 mln m3 drewna, niemal w całości wykonawszy zrównoważony etatcięć, który został ustalony na poziomie 5,17 mln m3 przy przyroście rocznymrzędu 6,1 mln m3. Masa drewna poklęskowego wynosiła 871 tys. m3.

Działalność BaySF, które zatrudniają ok.2700 pracowników, kontrolowana jest przez dziewięcioosobową radę nadzorczą. Wjej skład wchodzą przedstawiciele czterech bawarskich ministerstw, jak równieżreprezentanci bawarskich środowisk gospodarczych i przedstawiciele załogiBaySF. Rada nadzorcza BaySF, której członkowie powoływani są na pięcioletniąkadencję, decyduje o głównych założeniach strategii firmy. Ustala też wysokośćdywidendy odprowadzanej do budżetu landu Bawaria oraz powołuje członkówdwuosobowego zarządu przedsiębiorstwa. Wynagrodzenie za pełnienie funkcjiczłonka rady nadzorczej BaySF przysługuje jedynie przedstawicielom bawarskichśrodowisk gospodarczych.

Źródło: www.baysf.de

Wielka Brytania
Kościół Anglii inwestuje w lasy

Komisarze Kościelni Anglii – ciałozarządzające portfelem inwestycyjnym Kościoła Anglii – nabyli od koncernuenergetyczno-drzewno-papierniczego UPM ok. 7,1 tys. ha lasów w Szkocji i Walii.Wartość transakcji sięga 50,6 mln funtów szterlingów. Zagospodarowaniem nowychkościelnych lasów nadal będzie się zajmowała służba leśna koncernu UPM, który wFinlandii posiada ok. 800 tys. ha lasów.

Portfel inwestycyjny Kościoła Anglii jestzdywersyfikowany. Obejmuje rynek papierów wartościowych i inwestycje wnieruchomości. Środki wygospodarowywane w ramach portfela inwestycyjnego sąprzeznaczane na wspieranie działalności Kościoła Anglii. Zasilają też pokaźniekościelny fundusz emerytalny.

Do Komisarzy Kościelnych Anglii należy jużznacząca powierzchnia brytyjskich lasów.

Źródło:www.internationalforestindustries.com

Bawaria, Niemcy
Martin Neumeyer szefem BaySF

Rada nadzorcza Bawarskich Lasów Państwowych(BaySF) postanowiła, że 1 kwietnia 2015 r. funkcję prezesa zarządu BaySFobejmie Martin Neumeyer (na zdj.). Obecny prezes BaySF, Rudolf Freidhager,przejdzie w tym samym czasie na stanowisko prezesa zarządu Austriackich LasówZwiązkowych (ÖBf).

Martin Neumeyer (54 l.) jest zwykształcenia bankowcem i prawnikiem. Obecnie zajmuje stanowisko dyrektorageneralnego w Bawarskim Ministerstwie Wyżywienia, Rolnictwa i Leśnictwa.Kontrakt na prezesowanie Bawarskim Lasom Państwowym, które działają w formieprzedsiębiorstwa, ma zostać zawarty na pięć lat. Rada nadzorcza BaySF zamierzaponadto przedłużyć na następne pięć lat kontrakt z Reinhardtem Neftem, drugimczłonkiem dwuosobowego zarządu BaySF.

Źródło:www.baysf.de

Saksonia-Anhalt, Niemcy
Przeciwni zmianie prawa o ochronie przyrody

W parlamencie niemieckiego krajuzwiązkowego Saksonia-Anhalt przygotowywany jest projekt zmian w prawie oochronie przyrody, przewidujący m.in. możliwość utworzenia rezerwatu biosferybez konieczności uzyskania zgody ze strony społeczności lokalnej. Projektzwiązany jest z planem wyznaczenia rezerwatu biosfery w południowej częścimasywu górskiego Harc, budzącym sprzeciw mieszkańców 18 miejscowości położonychna tamtym obszarze.

Przeciwko projektowi zmiany prawa oochronie przyrody ostro wystąpiła branża leśna, tworząc Akcyjny Sojusz na rzeczLasu w Saksonii-Anhalt. W skład sojuszu wchodzą takie landowe i federalneorganizacje, jak: Stowarzyszenie Właścicieli Lasów, Związek LeśnikówNiemieckich, Stowarzyszenie Promocji Kształcenia Robotników Wykwalifikowanych iMistrzów w Zawodzie Leśnika, związek zawodowy BAU, Stowarzyszenie „PółnaturalnaHodowla Lasu”, Stowarzyszenie Przedsiębiorców Leśnych, Krajowe TowarzystwoLeśne i Federalny Związek Rzeczoznawców Leśnych.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Finlandia Rozwój serwisu internetowego dla prywatnych właścicieli lasów Austria Ewaluacja świadczeń ekosystemowych Republika Południowej Afryki Konkurs na eventy kongresowe

Finlandia
Rozwój serwisu internetowego dla prywatnychwłaścicieli lasów

Właściciele 127 tys. fińskich gospodarstwleśnych udostępniają już dane o swoich lasach w państwowym serwisieinternetowym Metsään (www.metsaan.fi; pierwszy raz pisaliśmy o nim w 2013 r. wnr. 13–14/2013), który obsługuje leśnictwo prywatne. Choć popularność serwisuprzekracza oczekiwania jego twórców, to jeszcze nie wszystkie cele zostałyosiągnięte.

– Rozwijając serwis internetowy metsään.fi,osiągnęliśmy do tej pory dwa cele, a nad dopięciem trzeciego musimy jeszczepopracować – mówi Veikko Iittainen, menedżer ds. obsługi klienta w FińskimCentrum Leśnym (instytucja państwowa wspierająca leśnictwo niepaństwowe,podległa Ministerstwu Rolnictwa i Leśnictwa Finlandii). Pierwszy sukces tofakt, że właściciele owych 127 tys. gospodarstw leśnych zgodzili się naudostępnienie danych o swoich lasach branżowym organizacjom i firmom, w tymzrzeszeniom leśnym, skupującym drewno zakładom przemysłu drzewnego iprzedsiębiorcom leśnym. Cel na 2014 r., wyznaczony na poziomie 100 tys.gospodarstw, został więc osiągnięty z nawiązką. W całej Finlandii jest blisko 375 tys. prywatnychgospodarstw leśnych – jednak mają one w sumie aż 632 tys. właścicieli (głównieprzez współwłasność). Udostępnienie danych oznacza możliwość ich przeglądanialub nawet kopiowania przez organizacje i firmy branżowe. 85% właścicieliudostępniających informacje o swoich lasach zgodziło się na kopiowanie danych,reszta pozwala tylko na ich przeglądanie.

Drugi sukces to ten, że w serwisiezarejestrowało się już 230 organizacji i firm świadczących usługi leśne. Zdanych serwisu Metsään korzysta w sumie ok. tysiąca fachowców z zakresuleśnictwa. Uruchomiony w ramach serwisu rynek prac leśnych działa już sprawnie.Wolumen prac oferowanych pod koniec października 2014 r. sięgał 25 tys. m3 wwymiarze masowym i 150 ha w wymiarze powierzchniowym. Nawet ci właścicielegospodarstw leśnych, którzy nie zgadzają się na udostępnienie danych owszystkich swoich lasach, mają możliwość składania zapytań ofertowychdotyczących pojedynczych pozycji planu urządzenia lasu.

Roczna opłata za korzystanie serwisu wynosi60 euro, ale część serwisu jest dostępna bezpłatnie. Zawiera ona podstawoweinformacje o jego funkcjach i porady dla właścicieli lasów. Obecnie, w ramachpromocji serwisu, oferuje się trzyletnie korzystanie z niego za cenę równą dwómopłatom rocznym. Większość skorzystała z tej oferty. Opłatę można odliczyć oddochodu przy kalkulacji podatku. Mimo to tylko 5,5 tys. właścicieli lasówwykupiło do tej pory pełny dostęp do serwisu. – To liczba znajdująca sięponiżej wyznaczonego celu – przyznaje Veikko Iittainen. – Staramy sięzidentyfikować istotę problemu. Może serwis internetowy nie zapewniawłaścicielom lasów, którzy mają aktualne plany urządzenia lasu w formiepapierowej, wystarczająco dużo opcji dodatkowych. A może jako zbyt uciążliweodbierane jest to, że aby zalogować się do serwisu, trzeba potwierdzać swojątożsamość w ten sam sposób, co w przypadku bankowości internetowej – zastanawiasię Iittainen.

Obecnie serwis Metsään gromadzi aktualnedane dotyczące 2/3 powierzchni fińskich lasów prywatnych (ok. 9,4 mln ha).Veikko Iittainen jest przekonany, że obecność w serwisie organizacji i firmświadczących usługi leśne będzie zachęcała właścicieli lasów do rejestrowaniasię w nim. Do użytkowania serwisu wystarczają podstawowe umiejętnościinternetowe. Udostępnione w nim informacje bazują na wynikach skaningulaserowego i pomiarów kontrolnych w terenie. Przyrost miąższości aktualizowanyjest corocznie w sposób automatyczny. Corocznie aktualizowane są też informacjeo wykonanych zabiegach i cięciach. Ważnym komponentem serwisu są sugestiedziałań gospodarczych, uszeregowane wg ich pilności. Podejmowanie decyzji ozabiegach i cięciach ułatwiają kalkulatory kosztów i przychodów. Serwiswyszczególnia również wszystkie ekologicznie cenne siedliska, co sprzyjaochronie bioróżnorodności.

Za pośrednictwem portalu Metsään dostęp do danych o prywatnych lasach w Finlandii jest prosty i szybki. Zgromadzono w nim aktualne dane dotyczące 2/3 powierzchni takich lasó (ok. 9,4 mln ha)

Fińskie Centrum Leśne (Suomen metsäkeskus),które administruje serwisem Metsään, ma za zadanie głównie nadzorowanie wykonywaniaustawy o lasach oraz promowanie zrównoważonej i ekonomicznie efektywnejgospodarki leśnej w sektorze niepaństwowym. W skład Centrum wchodzą dwiejednostki – Zakład Usług Publicznych (jednostka administrująca z 13 oddziałamiregionalnymi) i Zakład Usług Leśnych (jednostka gospodarująca). Zakład UsługPublicznych, którego działalność jest finansowana zasadniczo z budżetu państwa,rozdziela subsydia państwowe dla właścicieli lasów prywatnych, świadczy na ichrzecz usługi doradcze, tworzy i utrzymuje bazę danych o zasobach leśnych całejFinlandii oraz wykonuje inne zadania z zakresu administracji publicznej.

Zakład Usług Leśnych świadczy odpłatneusługi m.in. w takich zakresach, jak: leśne doradztwo podatkowe, wycena iurządzanie lasu, projektowanie, budowa, utrzymanie i remont prywatnych drógleśnych, zagospodarowanie torfowisk, ochrona i zagospodarowanie leśnych zasobówwodnych oraz szkółkarstwo i nasiennictwo. Zakład Usług Leśnych jest jednostkąsamofinansującą się i nie może korzystać ze środków finansowych z budżetupaństwa, przeznaczonych dla Zakładu Usług Publicznych.

Źródło: www.forest.fi

Austria
Ewaluacja świadczeń ekosystemowych

Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf) iPolitechnika Wiedeńska przystąpiły do realizacji modelowego projektuinwentaryzowania i ustalania ekonomicznej wartości świadczeń ekosystemowychwypełnianych przez obszary znajdujące się w zarządzie ÖBf (860 tys. ha). Zuwagi na dużą złożoność przedsięwzięcia uczestniczą w nim liczni austriaccy izagraniczni eksperci z różnych dziedzin. Wyniki projektu, które wstępnie mająbyć znane pod koniec 2015 r., zostaną uwzględnione w strategii ÖBf. Wyróżnionezostały cztery główne kategorie świadczeń ekosytemowych: gospodarka, zdrowie,bezpieczeństwo i różnorodność przyrodnicza. Do ewaluacji świadczeń będąwykorzystywane różne metody.

ÖBf ma w swojej pieczy 10% powierzchniAustrii, w tym 511 tys. ha lasów państwowych. Zatrudniająca 1224 pracownikówspółka, której jedynym akcjonariuszem jest Republika Austrii, zanotowała w 2013r. przychody rzędu 238,4 mln euro i zysk operacyjny na poziomie 24,5 mln euro.Do budżetu państwa odprowadziła dywidendę i opłatę za prawo pobierania pożytkówz gruntów państwowych w łącznej wysokości 29 mln euro.

Źródło: www.bundesforste.at

Republika Południowej Afryki
Konkurs na eventy kongresowe

Organizatorzy 14. Światowego KongresuLeśnictwa, który odbędzie się między 7 a 11 września 2015 r. w Durbanie w RPA,ogłosili konkurs na eventy kongresowe. Powinny się one odnosić do głównegohasła zjazdu: „Lasy i ludzie. Inwestycja w zrównoważoną przyszłość” i zarazemdo któregoś z sześciu tematów kongresu. Kolejno to: lasy na rzecz rozwojusocjoekonomicznego i bezpieczeństwa żywnościowego, wzmaganie rezyliencji dziękilasom, integracja gospodarki leśnej z innymi sposobami użytkowania ziemi,stymulowanie rozwoju innowacji produktowych i zrównoważonego handlu,monitorowanie lasów jako instrument ułatwiający poprawę jakości procesudecyzyjnego oraz poprawa jakości władztwa przez rozwój potencjału.

Oferty można składać do 27 lutego. Więcejinformacji na stronie internetowej FAO (www.fao.org).

Źródło: www.fao.org

Opr. A.S.

Niemcy Wyniki trzeciej wielkoobszarówki Republika Południowej Afryki Przygotowania do 14. Światowego Kongresu Leśnego Austria Z prezesa BaySF na prezesa ÖBf Szwecja Pożarzysko zalążkiem ekoparku  

Niemcy
Wyniki trzeciej wielkoobszarówki

Na początku października 2014 r. ChristianSchmidt, minister wyżywienia i rolnictwa w niemieckim rządzie federalnym,przedstawił wyniki trzeciej wielkoobszarowej inwentaryzacji lasów w Niemczech.Poprzednie inwentaryzacje wielkoobszarowe miały miejsce w latach 2001–02 i1986–88. Ostatnia wielkoobszarówka została przeprowadzona w latach 2011–12. Nablisko 60 tys. powierzchni próbnych 60 drużyn taksatorskich określiło ok. 150elementów taksacyjnych.

Zgodnie z przedstawionymi wynikami,powierzchnia leśna Niemiec wynosi 11,4 mln ha, co stanowi 32% obszaru tegokraju. W stosunku do wyników poprzedniej wielkoobszarówki powierzchnia leśnawzrosła o 50 tys. ha. Zapas niemieckich drzewostanów sięga 3,7 mld m3 (336m3/ha), co z kolei oznacza wzrost o 7%. Przyrost roczny osiąga poziom 121 mlnm3. Roczne pozyskanie drewna w latach 2002–12 wynosiło przeciętnie ok. 76 mlnm3.

Fot. HAF

Udział drzew liściastych w składziegatunkowym wzrósł o 7%. Udział świerka zmniejszył się o 4%. Natomiast udziałdaglezji zwiększył się o 19%. Przeciętny wiek drzew to 77 lat. Powyżej 120 latma 14% drzew. Ilość drewna martwego wzrosła o 18%, osiągając poziom 224 mln m3(21 m3/ha). 36% drzewostanów zostało sklasyfikowanych jako lasy w staniezbliżonym do stanu naturalnego.

Ocena wyników trzeciej wielkoobszarówkijest zróżnicowana. Christoph Rullmann, dyrektor Stowarzyszenia Ochrony Lasu wNiemczech (SDW), zastrzega: – Użytkowanie 98% przyrostu w lasach należących dolandów i w lasach prywatnych o powierzchni przeszło 20 ha to dla SDW jednakpowód do monitorowania tego zjawiska w celu zapobieżenia nadmiernemu pobieraniudrewna z lasów. Mimo to cieszymy się z ogólnych wyników trzeciejwielkoobszarowej inwentaryzacji lasu. Związek Leśników Niemieckich (BDF)podkreśla pracę ludzi związanych z lasem. – Wyniki wyraźnie dowodzą, że lasy wNiemczech dobrze się rozwijają. Jest to zasługa leśników i właścicieli lasów,której nie sposób przecenić – mówi Hans Jacobs, przewodniczący BDF.

Philipp zu Guttenberg, przewodniczący ZwiązkuNiemieckich Stowarzyszeń Właścicieli Lasów (AGDW), uznaje wynikiwielkoobszarówki za potwierdzenie wzorowej pracy samorządowych i prywatnychwłaścicieli lasów, którzy sprawują pieczę nad przeszło połową niemieckichlasów. – Mamy największe w całej Europie zasoby drzewne. A największą zasobnośćwykazują lasy prywatne – podkreśla przewodniczący AGDW. – Aktualne daneświadczą o tym, że gospodarka leśna w Niemczech otacza powierzone jej dobronależytą troską – uważa Georg Schirmbeck, przewodniczący Niemieckiej RadyGospodarki Leśnej (DFWR).

Z kolei organizacje ekologiczne, takie jakSojusz na rzecz Środowiska i Ochrony Przyrody w Niemczech (BUND), Forum„Środowisko i Rozwój”, Greenpeace i Związek Ochrony Przyrody w Niemczech(NABU), wskazują we wspólnym oświadczeniu prasowym na deficyty w zakresieochrony przyrody w niemieckich lasach. Hubert Weiger, przewodniczący NABU,twierdzi, że lasy w Niemczech nadal są za młode i zbyt silnie zdominowane przezgatunki drzew iglastych. Zbyt mało jest drzew biotopowych, grubych i starych.Zdaniem ekologów Niemcom wciąż bardzo dużo brakuje do tego, by mogły uchodzićza światowy wzór ekologicznego użytkowania zasobów leśnych i ochrony przyrody wlasach. – Drewna wprawdzie nie brakuje, ale obecny sposób jego użytkowania jestnie do przyjęcia pod względem ekologicznym i społecznym. Połowa surowcadrzewnego jest spalana bez uprzedniego jego wykorzystania w inny sposób. Zdrugiej połowy są wytwarzane w znacznej części opakowania i produkty o krótkimokresie trwałości – tłumaczy Jürgen Maier z Forum „Środowisko i Rozwój”.

O ile ekolodzy zasadniczo pozytywnieoceniają kierunek zmian zachodzących w strukturze gatunkowej niemieckich lasów,o tyle reprezentanci gospodarki drzewnej martwią się właśnie przebudowądrzewostanów. – W młodszych lasach rośnie zbyt mało drzew iglastych, abymożliwe było zaspokojenie przyszłego zapotrzebowania – zauważa Lars Schmidt,sekretarz generalny Federalnego Związku Niemieckiego Przemysłu Drzewnego(DeSH). Jego zdaniem w przyszłości potrzebne będą stabilne lasy mieszane ozrównoważonym składzie gatunkowym i wystarczającym udziale drzew iglastych. –Przebudowa drzewostanów mija się z potrzebami społeczeństwa – konkluduje LarsSchmidt.

Przedstawiciele Niemieckich LasówSamorządowych – sekcji leśnej Niemieckiego Związku Miast i Gmin (DStGB) –apelują o rozsądne równoważenie aspektów ochrony przyrody i użytkowania lasu.Totalna ochrona i nieużytkowanie lasów mijają się z celem. W perspektywiedługofalowej najlepszą formą ochrony klimatu jest zrównoważona gospodarka leśnai produkcja wyrobów z drewna.

Źródło: www.forstpraxis.de

Republika Południowej Afryki
Przygotowania do 14. Światowego KongresuLeśnego

– Chcemy, żeby Światowy Kongres Leśny –pierwszy tego rodzaju zjazd na kontynencie afrykańskim – nie tylko przebiegłpomyślnie, lecz również odegrał rolę trendsettera – mówi Senzini Zokwana,minister rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa RPA. Na 14. Światowym KongresieLeśnym, który ma się odbyć we wrześniu 2015 r. w Durbanie, spotkają sięeksperci leśni i decydenci polityczni z obszaru leśnictwa w celuprzeanalizowania aktualnych problemów użytkowania i ochrony lasów, w tymkwestii łagodzenia skutków zmian klimatycznych. Dla władz RPA duże znaczenie mapromocja gospodarki leśnej jako instrumentu zwalczania głodu i bezrobocia.Jednocześnie minister Zokwana podkreśla rolę społeczności lokalnych w ochronielasu.

Źródło: www.fao.org

Austria
Z prezesa BaySF na prezesa ÖBf

W listopadzie rada nadzorcza AustriackichLasów Związkowych SA (ÖBf) jednogłośnie wybrała na prezesa zarządu ÖBf RudolfaFreidhagera (57 lat, na zdj.), dotychczasowego prezesa zarządu Bawarskich LasówPaństwowych (BaySF). Freidhager zastąpi Georga Erlachera (55 lat), któregotrzecia kadencja prezesowania spółce ÖBf kończy się 31 marca 2015 roku.

Źródło: www.bundesforste.at

Szwecja
Pożarzysko zalążkiem ekoparku

Latem 2014 r. krainę Västmanland spustoszyłjeden z największych we współczesnej Szwecji pożarów lasów. Ogień strawił m.in.1,5 tys. ha lasów Sveaskogu – niegiełdowej spółki akcyjnej, która zarządzaszwedzkimi lasami państwowymi (3,1 mln ha). Sveaskog zamierza pozostawićpożarzysko do naturalnego rozwoju i stworzyć na jego bazie swój następnyekopark. Będzie to ważny element ochrony gatunków, których egzystencja związanajest z pożarami lasów.

Największy od 40 lat pożar szwedzkich lasów dogaszano miejscami przez ponad miesiąc                   Fot. www.flickr.com

Ekoparki to duże kompleksy leśne, w którychabsolutny priorytet ma ochrona przyrody i które stanowią ogniskabioróżnorodności w stosunku do obszarów przyległych. Łączna powierzchnia 36ekoparków, dotychczas wydzielonych w lasach gospodarczych Sveaskogu, wynosi 175tys. ha. Ekoparki są jednym trzech podstawowych instrumentów realizacjistrategii Sveaskogu, zakładającej transformację 20% lasów w obiekty chronionejprzyrody. Pozostałe instrumenty to wyłączanie lasów z użytkowania (obecnie 300tys. ha) i pozostawianie do naturalnego rozwoju mniejszych fragmentów lasówgospodarczych (w sumie ok. 250 tys. ha).

Źródło: www.sveaskog.se

Opr. A.S.

 

Republika Czeska Wyniki finansowe LCR w 2013 roku Austria Erlacher pasuje po trzech kadencjach Nadrenia-Palatynat, Niemcy Gwarancja etatów w nadleśnictwach

Republika Czeska
Wyniki finansowe LCR w 2013 roku

Lasy Republiki Czeskiej (Lesy Českérepubliky, LCR), zarządzające czeskimi lasami państwowymi (1,3 mln ha),zanotowały w 2013 r. przychody rzędu 14 mld CZK (ok. 2 mld zł) i zyskoperacyjny w wysokości 4,6 mld CZK (ok. 699 mln zł). W grudniu 2013 r. LCRodprowadziły do budżetu państwa czeskiego dywidendę w wysokości 6 mld CZK (ok.912 mln zł). W przeliczeniu na hektar lasu daje to 702 zł obciążeniadywidendowego. Dla porównania: tegoroczne świadczenie dywidendowe PGL LP (800mln zł) oznacza obciążenie rzędu 110 zł/ha lasu. LCR przebiły tutaj nawetszwedzkie lasy państwowe, których rekordowe obciążenie dywidendowe, zanotowanew 2012 r., wynosiło ok. 680 zł/ha lasu (w przeliczeniu z koron szwedzkich).

Fot. www.commons.wikimedia.org                      Lasy Republiki Czeskiej zarządzają 1,3 mln ha lasów

Zobowiązanie podatkowe LCR osiągnęło poziom1,1 mld CZK (ok. 167 mln zł), z czego 976 mln CZK przypadało na CIT. W 2013 r.LCR otrzymały dotacje w łącznej wysokości 378 mln CZK (ok. 57 mln zł), z czego100 mln CZK to dofinansowanie unijne, a 128 mln CZK – dotacje do konserwacjicieków wodnych i ochrony przeciwpowodziowej (oprócz gospodarki leśnej zadaniemLCR jest także piecza nad wodami). Na realizację projektów służących dobruogółu LCR wydały z własnej kasy 69,6 mln CZK, najwięcej na budowę i utrzymanieobiektów rekreacyjnych (23,1 mln CZK).

Od 1992 r. LCR działają w formieprzedsiębiorstwa państwowego, podległego Ministerstwu Rolnictwa RepublikiCzeskiej. Dyrektor generalny LCR powoływany jest przez ministra rolnictwa.Działalność przedsiębiorstwa kontroluje dziewięcioosobowa rada nadzorcza, wktórej skład wchodzi sześciu reprezentantów Ministerstwa Rolnictwa RepublikiCzeskiej i trzech przedstawicieli załogi pochodzących z wyboru.

Wyróżnikiem LCR jest sposób kontraktowaniausług leśnych. Na zdecydowanej większości powierzchni leśnej LCR (92%)kompleksowym zagospodarowaniem lasu zajmują się duże prywatne firmy usługleśnych na podstawie kontraktów zawieranych na okresy sięgające pięciu lat. To,że w Czechach przedsiębiorczość leśna nie jest rozdrobniona, jest wynikiemstrategii prywatyzacji usług leśnych, jaką Czesi przyjęli po „aksamitnejrewolucji”. Inaczej niż u nas, w Czechach nie ograniczono się do prywatyzacjisamego wykonawstwa prac leśnych. Sprywatyzowano także cały segment technicznejobsługi państwowego gospodarstwa leśnego, tworząc wiele spółek akcyjnych,spółek z o.o. i spółdzielni. Duże firmy leśne zatrudniają setki pracowników ioferują kompleksowe pakiety usług – od zakładania upraw, pielęgnacji lasu izabiegów ochroniarskich, przez pozyskanie i wywóz drewna, po handel drewnem ijego przerób.

Fot. wwwlesycr.cz                     Na sukces LCR pracuje ponad trzy tysiące osób

Wieloletnie kontrakty na kompleksowezagospodarowanie lasu obejmują również sprzedaż drewna przy pniu. I dlategokryterium wyboru ofert w przetargach jest saldo między ceną drewna przy pniu akosztami zagospodarowania lasu. Sprzedaż przy pniu oznacza, że LCR wydajądrewno firmie usług leśnych po ścięciu drzewa i dokładnym zmierzeniu isklasyfikowaniu jakościowym surowca. Firma usług leśnych już na własny rachunekwykonuje zrywkę i przeznaczeniową manipulację drewna oraz zajmuje się jegowywozem i dalszą sprzedażą. Zgodnie z warunkami kontraktu, określona częśćnabytego przez firmę drewna, zwykle 20%, musi zostać sprzedana na rynkupublicznym. Do 2010 r. LCR stosowały jednocześnie jeszcze drugi rodzajwieloletnich kontraktów kompleksowych – kontrakty obejmujące sprzedaż drewnaloco droga wywozowa. Jednak dokonawszy porównawczej analizy ekonomicznej,Ministerstwo Rolnictwa Republiki Czeskiej uznało, że kontrakty ze sprzedażąprzy pniu są rozwiązaniem korzystniejszym.

Sprzedaż drewna przy pniu w ramachkontraktów na kompleksowe zagospodarowanie lasu obejmuje 90% wolumenu drewnazaplanowanego do pozyskania na obszarze danego terytorialnego pakietuprzetargowego. Reszta drewna sprzedawana jest na pniu w ramach elektronicznychaukcji regionalnych, przeznaczonych dla mniejszych firm leśnych.

Pozyskanie drewna w lasach LCR osiągnęło w2013 r. poziom 8 mln m3. Zdecydowana większość drewna (6,1 mln m3) zostałasprzedana przy pniu w ramach kontraktów na kompleksowe zagospodarowanie lasu.Sprzedaż w trybie elektronicznych aukcji drewna na pniu sięgnęła 1,5 mln m3.

Lasy w zarządzie LCR są certyfikowane wsystemie PEFC.

Na 31 grudnia 2013 r. wartość aktywówleśnych i nieleśnych LCR wynosiła odpowiednio 51,1 mld i 28,3 mld CZK. Wartośćgruntów stanowiła 66,7% całkowitej wartości aktywów. Kapitał własny LCRkształtował się na poziomie 74,8 mld CZK.

Sukces LCR to także ludzie. W 2013 r. LCRzatrudniały ok. 3270 osób, w tym 889 pracowników na stanowiskachnierobotniczych. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wynosiło 29,4 tys. CZK(ok. 4,5 tys. zł).

Źródło: www.lesycr.cz

Austria
Erlacher pasuje po trzech kadencjach

Jakpoinformowała rada nadzorcza Austriackich Lasów Związkowych SA (ÖBf), GeorgErlacher na własne życzenie rezygnuje po trzech kadencjach prezesowania ÖBf zubiegania się o przedłużenie kontraktu na zarządzanie spółką. W związku z tymrada nadzorcza rozpisze konkurs na stanowisko prezesa zarządu ÖBf. Trzeciakadencja Erlachera kończy się 31 marca 2015 r.

Wzarządzie ÖBf znajduje się 511 tys. ha austriackich lasów państwowych.Zatrudniająca 1224 pracowników spółka, której jedynym akcjonariuszem jestRepublika Austrii, zanotowała w 2013 r. przychód rzędu 238,4 mln euro i zyskoperacyjny na poziomie 24,5 mln euro. Do budżetu państwa odprowadziła dywidendęi opłatę za prawo pobierania pożytków z gruntów państwowych w łącznej wysokości29 mln euro.

Źródło: www.bundesforste.at

Nadrenia-Palatynat,Niemcy
Gwarancja etatóww nadleśnictwach 

Fot. Landesforsten Rheinland Pflatz

Lasy KrajoweNadrenii-Palatynatu zawarły z zakładowymi reprezentacjami leśników, leśnymizwiązkami zawodowymi i Związkiem Leśników Niemieckich (BDF) porozumienie wsprawie utrzymania liczby miejsc pracy w lasach państwowych landu na poziomieco najmniej 1461 pełnych etatów. Do 2022 r. nowymi pracownikami ma byćcorocznie obsadzane 35,5 miejsca pracy. To duża zmiana – dotychczas do pracy wlasach państwowych przyjmowano w Nadrenii-Palatynacie tylko 9 osób rocznie.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr.A.S.

 

Europa Danina próbą reformy LP? Brandenburgia, Niemcy Internetowa taryfa odszkodowań za zgryzanie

Europa
Danina próbą reformy LP?

Pierwszego dnia 47. posiedzenia Senatu RP (9 stycznia), w trakcie debaty budżetowej, jako argument przeciw nałożeniu na LP 1,6 mld zł daniny przedstawiono dane o realizowaniu idei leśnictwa wielofunkcyjnego przez PGL LP, a w szczególności kwoty nierekompensowanych świadczeń na rzecz społeczeństwa. Czy praktykowanie leśnictwa wielofunkcyjnego rzeczywiście uniemożliwia wypełnianie daninowych świadczeń finansowych na rzecz społeczeństwa przez współczesne państwowe gospodarstwo leśne?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, porównajmy pod tym właśnie względem państwowe lasy w Polsce (PGL LP) i w Finlandii (precyzyjniej z segmentem podmiotów gospodarczych Metsähallitus – Gospodarstwem Leśnym i firmami filialnymi).

Z danych przedstawionych w Senacie i z informacji udostępnionych w sprawozdaniach opublikowanych w Internecie (patrz tabela poniżej) wynika, że w 2012 r. wpłata do kasy publicznej netto (podatki bezpośrednie i opłaty plus dywidenda odprowadzona do budżetu państwa minus dotacje) przypadająca na 1 ha lasu, wynosiła w przypadku Metsähallitusa i naszych LP odpowiednio 33 i 8 euro.

Jakie były kwoty nierekompensowanych świadczeń na rzecz społeczeństwa (wydatki na ochronę bioróżnorodności, rekreację itd.)? W przeliczeniu na 1 ha lasu wynosiły one 15 (Metsähallitus) i 4 euro (PGL LP). Widać więc, że współczesne państwowe gospodarstwa leśne, które praktykują leśnictwo wielofunkcyjne, jak najbardziej stać na odprowadzanie danin do budżetów państw. Dlaczego niektórzy politycy dochodzą do innych wniosków?

Poświęćmy chwilę edukacji leśnej. Konkretnie jej efektom w postaci wiedzy o współczesnym leśnictwie w Europie reprezentowanej przez… samych leśników. Śledząc dyskusję, jaka rozgorzała m.in. na forach internetowych po opublikowaniu projektu nowelizacji ustawy o lasach, trudno oprzeć się wrażeniu, iż wielu leśników z LP sądzi, że:

1. leśnictwo wielofunkcyjne to domena tylko polskich LP;

2. inne europejskie państwowe gospodarstwa leśne są albo organizacjami gospodarczymi zorientowanymi wyłącznie na zysk, albo gałęzią administracji państwowej całkowicie zależną od budżetu;

3. państwowe gospodarstwa leśne mające formę przedsiębiorstw państwowych lub spółek akcyjnych nie wypełniają wcale nieodpłatnych świadczeń na rzecz społeczeństwa;

4. samofinansujące się LP są ewenementem na skalę światową.

To, że tak nie jest, pokazuje chociażby fiński przykład.

Dlaczego poziom edukacji leśnej samych leśników jest taki, jaki jest? Czy całkowicie bezzasadne będzie twierdzenie, że niewiedza w tym obszarze może być instrumentem wykorzystywanym dla celów obrony status quo LP? Z dotychczasowej dyskusji można bowiem wnioskować, że wielu leśników ponad wszelką wątpliwość jest przekonanych o tym, że broni jedynego w Europie państwowego gospodarstwa leśnego, które „nie tylko nie bierze złotówki z budżetu państwa, lecz nawet wpłaca do niego pieniądze, a na dodatek pozwala ludności zbierać grzyby”.

Podczas senackiej debaty budżetowej padło znamienne zdanie: Lasy Państwowe nie są przedsiębiorstwem państwowym i mam nadzieję, że jeszcze długo nie będą. Autor niniejszego artykułu uważa, że zdanie to bardzo dobrze oddaje istotę celu obrońców obecnego status quo Lasów Państwowych. A jak owo status quo określić? Czyje interesy naruszyłoby przekształcenie Lasów Państwowych w rzeczywisty podmiot państwowy?

Priorytet powinny mieć interesy Państwa Polskiego. Ktoś w końcu musiał włożyć ten „kij w mrowisko”. Wypadło na ministra Macieja Grabowskiego. Ściągnął na siebie gniew zdecydowanej większości leśnych środowisk zawodowych, stał się przedmiotem niewybrednych ataków (wykonawca „grabieży”, „zamachu”, „skoku na kasę” itp.). Jednocześnie należałoby zaznaczyć, że trudna sytuacja ministra jest prawdopodobnie w dużej mierze następstwem wcześniejszych działań, czy też może raczej zaniechań Ministerstwa Środowiska.

Sposób prowadzenia konsultacji w sprawie projektu założeń do zmian w ustawie o lasach był skandaliczny i mógł wskazywać na to, że Ministerstwo Środowiska lekceważy głos społeczeństwa (chodzi tu np. o nieopublikowanie do czasu pojawienia się projektu ustawy o zmianie ustawy o lasach pism zawierających odniesienie się MŚ do uwag zgłoszonych w ramach konsultacji społecznych). Nie będzie też chyba błędem stwierdzenie, że projekt nowelizacji ustawy o lasach, ogłoszony w grudniu 2013 r., nijak się miał do projektu założeń do zmian w tejże ustawie. W rezultacie próba reformy LP nabrała nachalnego charakteru. I z uwagi na tę nachalność pracownicy LP mają pełne prawo do oburzenia.

I na koniec jeszcze jedna uwaga – o finansowaniu nauki leśnej. W podanej w tabeli kwocie nierekompensowanych świadczeń na rzecz społeczeństwa, wypełnianych przez PGL LP, zostały uwzględnione wydatki na realizację tematów badawczych (42,25 mln zł). Finansowanie nauki leśnej powinien przejąć od LP przynajmniej w połowie budżet państwa. Dlaczego? Otóż chodzi o to, żeby tematy badawcze były określane pod kątem potrzeb lasów wszystkich rodzajów własności, państwa i społeczeństwa.

Źródło: raporty i sprawozdania roczne, www.senat.gov.pl, www.forest.fi

 

Brandenburgia, Niemcy
Internetowa taryfa odszkodowań za zgryzanie

W graniczącym z Polską niemieckim kraju związkowym Brandenburgia ma zostać w bliskiej przyszłości wprowadzona orientacyjna taryfa kwot odszkodowań za zgryzanie i spałowanie drzew. Właściciele lasów będą mieli do niej dostęp za pośrednictwem Internetu. Opracowanie stosownego systemu taryfikacyjnego władze Brandenburgii zleciły Krajowemu Leśnemu Centrum Kompetencyjnemu w Eberswalde.

Tworzenie internetowej taryfy odszkodowań przyjęły z zadowoleniem zrzeszenia leśne. Natomiast myśliwi są nastawieni krytycznie do tego pomysłu. Ich zdaniem jego realizacja doprowadzi do tego, że wiele obwodów łowieckich nie znajdzie wcale chętnych do ich dzierżawy.

Źródło: www.jagderleben.de

Opr. A.S.

Bawaria, Niemcy Wyniki Bawarskich LP w sezonie 2012/13 Europa Powód do dumy czy do wstydu? Hesja, Niemcy Leśne cele nowej koalicji rządzącej

Bawaria, Niemcy
Wyniki Bawarskich LP w sezonie 2012/13

W minionym roku obrachunkowym (od 1 lipca 2012 r. do 30 czerwca 2013 r.) Bawarskie Lasy Państwowe (BaySF) ponownie osiągnęły bardzo dobre wyniki finansowe. Największe niemieckie państwowe gospodarstwo leśne (720 tys. ha lasów, 2733 pracowników) zanotowało zysk w wysokości 71,5 mln euro, który niemal w całości (70 mln euro) odprowadziło do budżetu landu jako dywidendę dla właściciela. Przychody BaySF sięgnęły 406,2 mln euro, wzrastając o 3% w stosunku do poprzedniego roku obrachunkowego. Pozyskanie drewna wyniosło 5,16 mln m3 przy przyroście rocznym równym 6,1 mln m3 (przy takim rozmiarze przyrostu rocznego zrównoważony etat cięć w lasach BaySF został ustalony na poziomie 5,2 mln m3).

Z wyników Bawarskich LP, które od 2005 r. mają formę przedsiębiorstwa państwowego, zadowolony jest bawarski minister leśnictwa i jednocześnie przewodniczący rady nadzorczej BaySF Helmut Brunner. – Ostatni rok był udany pod każdym względem. Nie tylko osiągnęliśmy bardzo dobre wyniki ekonomiczne, ale także zrobiliśmy dużo dla naszej załogi. Dobrze wypadliśmy też pod względem ekologii. Nasze zasoby drzewne wzrastają, zwiększa się ilość drewna martwego, coraz więcej jest odnowień naturalnych i lasów mieszanych. To kolejny raz potwierdza trafność obranej przez nas drogi, którą jest realizacja integracyjnej koncepcji prowadzenia na całej powierzchni lasów proekologicznej gospodarki leśnej, łączącej ochronę z użytkowaniem – mówi minister.

Dobra sytuacja finansowa Bawarskich LP pozwoliła na zasilenie zakładowego funduszu emerytalnego kwotą 17,2 mln euro. To o 10 mln euro więcej niż przewidziano w planie. Wolumen zakładowego funduszu emerytalnego BaySF, który został utworzony w 2008 r., wynosi obecnie 69,2 mln euro. – Wysokie wpłaty do zakładowego funduszu emerytalnego dowodzą, że poważnie traktujemy zrównoważony rozwój z jego integralnym komponentem społecznym – mówi Rudolf Freidhager (na zdjęciu obok), prezes zarządu BaySF. – W dobrych czasach zabezpieczamy się na przyszłość, nawet jeśli dodatkowe wydatki wpływają istotnie na wynik, zmniejszając zysk BaySF – dodaje.

Działalność Bawarskich LP kontrolowana jest przez dziewięcioosobową radę nadzorczą. W jej skład wchodzą przedstawiciele czterech bawarskich ministerstw oraz reprezentanci bawarskich środowisk gospodarczych i przedstawiciele pracowników BaySF. Członkowie rady powoływani są na pięcioletnią kadencję. Rada decyduje o głównych założeniach strategii firmy i ustala wysokość dywidendy odprowadzanej do budżetu landu Bawaria oraz powołuje członków dwuosobowego zarządu przedsiębiorstwa. Wynagrodzenie za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej BaySF przysługuje jedynie przedstawicielom bawarskich środowisk gospodarczych.

Źródło: www.baysf.de

Europa
Powód do dumy czy do wstydu?

W dniach ożywionej dyskusji nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o lasach pojawiają się dane o średnich wydatkach rządów europejskich na lasy w przeliczeniu na jeden hektar powierzchni leśnej. Zaczerpnięto je z dokumentu pt. „State of Europe’s Forests 2011” i są wartością średnią w latach 1990, 2000, 2005 i 2010 (patrz tabela). Towarzyszący im komentarz (internetowy portal Twitter) brzmiał: „Po co #LasyPaństwowe rezerwy? Bo ktoś koszty ochrony i gospodarki leśnej ponosić musi. W PL nie robią tego podatnicy”. Czyżby zatem fakt, że w Polsce wydatki rządowe na lasy są bardzo skromne, był dla autora wpisu czymś, czym można się chwalić w Europie?

Wyszczególnione w tabeli wydatki rządowe odnoszą się do lasów wszystkich własności. Trzeba jednak zaznaczyć, że w tych krajach Unii Europejskiej, które są w miarę porównywalne z Polską pod względem funkcjonowania leśnictwa, gros omawianych wydatków stanowią subsydia dla właścicieli lasów prywatnych. To, że w Polsce udział lasów prywatnych w całkowitej powierzchni leśnej jest nieduży, z pewnością przekłada się na niski poziom wydatków rządowych na wszystkie lasy. Ale też i poziom finansowego wsparcia samych lasów prywatnych jest u nas niestety bardzo niski.

Weźmy dla porównania Niemcy. U naszych zachodnich sąsiadów, u których odsetek lasów prywatnych wynosi 44%, stosowane są trzy filary subsydiowania prywatnej własności leśnej:

1. federalno-landowe dotacje strukturalne (subsydia na zalesianie gatunkami dostosowanymi do siedliska, proekologiczne zagospodarowanie lasu, zrzeszenia leśne i na infrastrukturę leśną);

2.programy unijno-landowe (subsydia w ramach landowych PROW-ów);

3. programy specyficzne (subsydia poszczególnych landów i federalny Leśny Fundusz Klimatyczny).

Niemieckie kraje związkowe w swoich PROW-ach na lata 2007–2013 wykorzystywały cztery rodzaje subsydiów do stymulowania ochrony przyrody w lasach: płatności leśno-środowiskowe (stawka 40–400 euro/ha), leśne płatności naturowe (40–50 euro/ha), wsparcie leśnych inwestycji nieprodukcyjnych (do 600 euro/ha) i wsparcie ochrony dziedzictwa wiejskiego (do 420 euro/ha). Tymczasem w polskim PROW na lata 2007–2013 nie przewidziano ani płatności leśno-środowiskowych, ani leśnych płatności naturowych, ani też wsparcia leśnych inwestycji nieprodukcyjnych.

Oprócz wspomnianych trzech filarów subsydiów leśnych, ważną formą wsparcia właścicieli lasów prywatnych w Niemczech były i są usługi świadczone na ich rzecz przez lasy państwowe poszczególnych landów w ramach wykonywania zleconych zadań publicznych. Zakres tych usług jest na ogół znacznie szerszy niż w Polsce. Na działalność na rzecz właścicieli lasów prywatnych niemieckie lasy państwowe otrzymują dotacje z budżetów landowych. Dotacje te raczej nie rekompensują w pełni ponoszonych nakładów. Własna działalność niemieckich lasów państwowych zasadniczo nie jest dotowana. Co więcej, w związku z tą działalnością lasy państwowe zobowiązane są do wypłacania landom niemałych dywidend. Wysokość dywidend określana jest na ogół przez parlamenty poszczególnych landów lub przez ich rządy (za pośrednictwem rad nadzorczych państwowych gospodarstw leśnych).

Czy autor twitterowego wpisu, podkreślając niski poziom leśnych wydatków rządowych w Polsce, może jednocześnie powiedzieć, że jest dumny ze stanu polskich lasów prywatnych? Czy są z niego dumni leśnicy? Czy w końcu ci, którzy tak usilnie bronią rezerw finansowych polskich LP, równie usilnie zabiegali o zapewnienie finansowego wsparcia polskim lasom prywatnym w trakcie prac na projektem PROW na lata 2014–2020?

Źródło: State of Europe’s Forests 2011

Hesja, Niemcy
Leśne cele nowej koalicji rządzącej

Heskie partie CDU i Sojusz 90/Zieloni przedstawiły pod koniec 2013 r. swoją umowę koalicyjną. Porusza ona także kwestie przyszłej polityki leśnej Hesji. W ramach realizacji niemieckiej Narodowej Strategii Ochrony Bioróżnorodności koalicja rządząca chce wyłączyć z użytkowania 8% heskich lasów państwowych i 5% wszystkich heskich lasów. Lasy państwowe mają być certyfikowane wg standardów FSC.

Lesistość Hesji sięga 42%. Lasy państwowe stanowią 40%, samorządowe 35% a prywatne 25%.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Austria Wyniki finansowe ÖBf w 2013 roku Finlandia Dwa razy więcej lasów we współwłasności

Austria
Wyniki finansowe ÖBf w 2013 roku

Austriackie Lasy Związkowe SA (ÖBf),zarządzające lasami państwowymi Republiki Austrii, osiągnęły w 2013 r. bardzodobre wyniki finansowe. I to pomimo austriackiej powodzi stulecia i innychniesprzyjających warunków pogodowych. Skonsolidowane przychody i zyskoperacyjny ÖBf wyniosły odpowiednio 238,4 mln euro i 24,5 mln euro. Wskaźnikrentowności sprzedaży kształtował się na poziomie 10,8%, a wskaźnik kapitałuwłasnego na poziomie 50,6%. – To jedne z najlepszych wyników w historii LasówZwiązkowych od czasu ich przekształcenia w spółkę akcyjną, dowodzące, że naszastrategia zrównoważonego rozwoju jest właściwa – podkreśla Georg Erlacher,prezes dwuosobowego zarządu ÖBf.

W minionym roku spółka zapłaciła podatkibezpośrednie w wysokości 9,4 mln euro. Od 1997 r. oprócz podatków ÖBfodprowadzają corocznie do budżetu państwa dywidendę i opłatę za prawopobierania pożytków z gruntów państwowych (50% zysku netto). W 2013 r. wpłatyte osiągnęły łączną wysokość blisko 29 mln euro. W przeliczeniu na ha lasu dajeto obciążenie kontrybucyjne rzędu 57 euro. Dla porównania: tegoroczneświadczenie kontrybucyjne PGL LP (800 mln zł) oznacza obciążenie na poziomie 26euro/ha lasu. – W sumie od czasu przekształcenia w spółkę akcyjną wygospodarowaliśmydla budżetu naszego państwa przeszło 377 mln euro. Jesteśmy więc firmąpaństwową, na której Republika Austrii może polegać. A to w przypadku innychprzedsiębiorstw państwowych nie jest bynajmniej takie oczywiste w czasachkryzysu gospodarczego i – dla nas co najmniej równie dotkliwych – następstwzmiany klimatu – mówi Georg Schöppl, członek zarządu ÖBf, odpowiedzialny zafinanse.

W 2013 r. w spółce ÖBf było zatrudnionych1224 pracowników, w tym 628 osób na stanowiskach robotniczych i 596 osób nastanowiskach nierobotniczych. Odsetek kobiet w tych grupach wynosił odpowiednio7,8% i 23,6%. Przecięty wiek pracowników ÖBf kształtował się na poziomie 43,1roku. Najliczniejsze były grupy wiekowe 51–60 lat (23,6%) i 41–50 lat (28,6%).Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto pracowników na stanowiskachrobotniczych wynosiło 2914 euro a nierobotniczych 4764 euro.

For. www.bundresforste.at

Zarządzane przez Georga Erlachera i Georga Schöppla ÖBf mimo trudności przyniosły w ub. roku przychód ponad 238 mln euro

Zrównoważony etat cięć (1,5 mln m3) zostałzrealizowany w całości. Udział drewna poklęskowego w pozyskaniu wyniósł 32%.Konsekwentna optymalizacja procesów gospodarowania przynosi rezultaty. Po razkolejny obniżyły się koszty pozyskiwania drewna (spadek do poziomu 25 euro/m3).Wzrosło znaczenie sprzedaży drewna w trybie comiesięcznych aukcji internetowych(portal B2B; www.holzauktionen.at).

Pomyślnie rozwijały się obszarydziałalności nieleśnej (nieruchomości, usługi i energetyka odnawialna), któregenerują już blisko 1/3 przychodów austriackich lasów państwowych. W energetykęodnawialną, najmłodszy obszar działalności ÖBf, firma zainwestowała 32 mlneuro.

Tegoroczne perspektywy ÖBf są dobre. – W2014 r. utrzymamy obrany przez nas przed laty kurs zrównoważonego, organicznegorozwoju. Naczelną zasadą pozostanie harmonizacja celów ekonomicznych,ekologicznych i społecznych oraz zorientowanie strategii naszego działania naefekty długofalowe – zapowiada Georg Schöppl.

W zarządzie ÖBf znajduje się obecnie 511tys. ha lasów, w tym 342 tys. ha lasów gospodarczych. Kapitał zakładowy spółkiwynosi 150 mln euro. Jego wysokość determinują przepisy austriackiej ustawy olasach państwowych. Jedynym akcjonariuszem ÖBf jest Republika Austrii, którątworzy związek krajów austriackich. Akcjonariusza reprezentuje ministerRolnictwa, Leśnictwa, Środowiska i Gospodarki Wodnej w austriackim rządziecentralnym.

Jako firma państwowa spółka ÖBf podlegaprzepisom austriackiego kodeksu publicznego nadzoru właścicielskiego,określającego reguły działania organów kierowniczych i nadzorczych. Zarządy irady nadzorcze austriackich firm państwowych zobowiązane są do sporządzaniasprawozdań z przestrzegania reguł kodeksu. W sprawozdaniach tych muszą być teżujawniane wynagrodzenia członków rady nadzorczej i członków zarządu (o ile niesą one publikowane w raportach austriackiej Izby Kontroli Budżetu Państwa).Zgodnie ze sprawozdaniem kierownictwa ÖBf za 2013 r., roczne wynagrodzeniaczłonków sześcioosobowej rady nadzorczej mieściły się w granicach 7000–9572euro (przedstawiciele ministerstw centralnego rządu Austrii) i 510–680 euro(reprezentanci załogi).

Źródło:www.bundesforste.at

Finlandia
Dwa razy więcej lasów we współwłasności

W ciągu ostatnich 10 lat podwoiła się wFinlandii liczba lasów we współwłasności. W kraju tym współwłasność leśna jesttraktowana nie jako czynnik hamujący rozwój gospodarki leśnej (jak to bywa wPolsce), lecz przeciwnie – jako środek służący poprawie rentownościgospodarowania w lasach. Chodzi tu o zwiększenie przeciętnej powierzchniniepaństwowych gospodarstw leśnych, tak aby możliwe stało się wykorzystanieefektów tzw. ekonomii skali. Oczywiście najpierw konieczna była kompleksowarewizja i nowelizacja fińskiego prawodawstwa dotyczącego współwłasności leśnej.

Znowelizowane w 2003 r. prawo zdecydowanieuprościło procedurę ustanawiania współwłasności leśnej i zniosło barieryuniemożliwiające efektywne zagospodarowanie lasów będących jej obiektem. Cowięcej od wielu lat państwo fińskie zachęca właścicieli drobnych lasówprywatnych do scalania ich gruntów w większe jednostki znajdujące się wewspółwłasności, stosując również bodźce finansowe. Lasy we współwłasnościkorzystają z ulgi podatkowej (mniejsza stopa i podstawa opodatkowania) iudogodnień w zakresie rachunkowości. Zysk pozostający po opodatkowaniu jestwypłacany współwłaścicielom, którzy nie muszą już płacić od niego podatku.

W lasach we współwłasności gospodarujeprofesjonalna służba leśna, czyniąc to zgodnie z dyrektywami zarząduwspółwłasności leśnej. Zarząd również dzieli zyski między współwłaścicieli.Kluczowe decyzje dotyczące lasów we współwłasności podejmowane są w oparciu owiększość głosów w zgromadzeniu współwłaścicieli. Liczba głosów przysługującychwspółwłaścicielowi zależy od wielkości jego udziału we współwłasności leśnej. –Współwłasność leśna potrzebuje oczywiście aktywnych współwłaścicieli, alezasadniczo wszystko, co współwłaściciel musi zrobić, to podać zarządowi numerswojego rachunku bankowego – mówi Antti Pajula, specjalista ds. strukturywłasności leśnej w Fińskim Centrum Leśnym, które jest ogólnokrajową instytucjąobsługującą leśnictwo niepaństwowe, podległą Ministerstwu Rolnictwa i LeśnictwaFinlandii.

Do wzrostu liczby lasów we współwłasnościprzyczyniło się także wsparcie tej formy własności leśnej przez zrzeszenialeśne, lasy państwowe, firmy z branży leśno-drzewno-papierniczej, samorządy iFińskie Centrum Leśne. Wcześniej współwłasność leśna była tworzona przezprywatnych właścicieli lasów. W ostatnich latach ustanawiają ją nawet spółkiprawa handlowego i grupy inwestycyjne. Np. koncern leśno-drzewno-papierniczyUPM zainicjował w 2012 r. powstanie czterech współwłasności leśnych,przeznaczając na ten cel setki hektarów własnych lasów i oferując prywatnymwłaścicielom dołączenie ich gospodarstw leśnych do tych jednostek. – Naszymcelem jest zwiększenie powierzchni lasów we współwłasności do dziesiątektysięcy hektarów – informuje Heikki Kalvila, kierownik zespołu prawnego wdziale gospodarki leśnej koncernu UPM. Zagospodarowanie lasów wewspółwłasności, które powstały z inicjatywy UPM, zapewnia koncernowa służbaleśna.

UPM publikuje roczne raporty o rentownościinwestycji, odnoszące się do lasów we współwłasności. W kalkulacji rentownościz inwestycji uwzględniane są przychody, wydatki i przyrost wartościdrzewostanów. Nie są jednak brane pod uwagę roczne wahania cen drewna na pniu.– Dzięki temu otrzymuje się bardziej realistyczny obraz rentowności gospodarkileśnej w lasach we współwłasności – wyjaśnia Kavila. Dla przykładu: rentownośćinwestycji charakteryzująca jeden z lasów we współwłasności, położony wzachodniej części Finlandii, kształtowała się ostatnio na poziomie 8,6%. –Jesteśmy jedynym zarządcą, który publikuje raporty finansowe dotycząceposzczególnych posiadłości leśnych. Oferujemy informacje o rentowności lasów wewspółwłasności, chcąc zwiększyć naszą transparentność. Ponadto publikowaniedanych gospodarczych ma duże znaczenie dla tych, którzy są zainteresowani dołączeniem swoichlasów do jednostek współwłasności leśnej – tłumaczy Heikki Kavila.

Także fińskie lasy państwowe(Metsähallitus) przeznaczyły blisko tysiąc hektarów swoich enklaw leśnych nautworzenie nowych lub powiększenie istniejących lasów we współwłasności. Poutworzeniu jednostki współwłasności leśnej fińskim lasom państwowym przypadataka sama rola jak pozostałym współwłaścicielom: nie biorą one na siebiecałkowitej odpowiedzialności za prowadzenie gospodarki leśnej w jednostce.Tworząc jednostki współwłasności leśnej, lasy państwowe nie tylko realizujązałożenia polityki leśnej państwa, lecz również działają na własną korzyść,racjonalizując zagospodarowanie państwowych enklaw na obszarach lasów prywatnych.

Fot. www.pixabay.com

W Polsce współwłasność gruntów leśnych postrzegana jest jako problem. W Finlandii lasy prywatne we współwłasności traktowane są jak środek poprawiający ich rentowność. Jest ich tam już 4%

Jak wypada rentowność lasów wewspółwłasności w porównaniu z lasami prywatnymi? Fiński Instytut BadawczyLeśnictwa (Metla) corocznie publikuje statystyki zysku operacyjnego irentowności inwestycji w sektorze leśnictwa prywatnego. Są to jednak dane przeciętne,obejmujące zarówno lasy intensywnie zagospodarowane, jak i lasy, którychwłaściciele nie bardzo nawet wiedzą, gdzie one się znajdują. – W rzeczywistościnie ma praktycznego narzędzia do porównywania rentowności różnych formwłasności leśnej na poziomie poszczególnych gospodarstw – wyjaśnia Esa Ärölä,główny specjalista w fińskim Państwowym Urzędzie Geodezji, ekspert w zakresielasów we współwłasności. Jedno jest natomiast pewne: duże posiadłości profitująz ekonomii skali. Ärölä zaznacza jednak, że współwłasność leśna jesttradycyjnie uważana za dobre rozwiązanie dla tych właścicieli lasów, którzypragną uzyskiwać regularne dochody z lasu, ale nie są skłonni sami angażowaćsię w gospodarkę leśną. – Wszystkie nowe lasy we współwłasności nie są nastawionena maksymalny zysk zrównoważony – twierdzi.

Antti Pajula, Heikki Kavila i Esa Äröläzgadzają się co do tego, że mimo licznych programów i kampanii informacyjnychfińscy właściciele lasów prywatnych wciąż nie mają wystarczającej wiedzy olasach we współwłasności. Obecnie powierzchnia lasów we współwłasności stanowiprzeszło 4% obszaru fińskich lasów prywatnych. Potencjalnie powierzchnia tamoże wzrosnąć do 1,5 mln ha (7% fińskich lasów).

W Polsce lasy niepaństwowe stanowią blisko1/5 lasów. Pytanie o to, co nasze państwo zrobiło w ciągu ostatnich10 lat w celu poprawy struktury powierzchniowej prywatnych gospodarstw leśnychi racjonalizacji gospodarowania w lasach prywatnych, jest chyba pytaniemretorycznym. A najsmutniejsze wydaje się to, że wielu polskich leśników wręczchwali się faktem, że wydatki naszego rządu na lasy są bardzo skromne.

Źródło: www.forest.fi

Opr. A.S.

Bawaria, Niemcy Ręce precz od ustawy o lasach! Finlandia Nowy dyrektor Metsähallitusa Nowa Zelandia Miód wagi państwowej Europa Przeciwni normie biomasowej

Bawaria, Niemcy
Ręce precz od ustawy o lasach!

Bawarskie Stowarzyszenie Właścicieli Lasów(BWV) zgłasza ostry sprzeciw wobec propozycji zmian w niemieckiej federalnejustawie o lasach. Przedstawiono je we wrześniu na konferencji ministrówrolnictwa niemieckich krajów związkowych.

W reakcji na postępowanie antymonopoloweprzeciw Gospodarstwu Krajowemu „ForstBW”, które sprawuje pieczę nad lasamipaństwowymi landu Badenia-Wirtembergia, niemieccy ministrowie chcą zmienićprzepisy §40 federalnej ustawy o lasach. Chcą to zrobić w taki sposób, bypodmiotami częściowo niepodlegającymi ustawie o ochronie konkurencji były nietylko zrzeszenia prywatnych właścicieli lasów, ale również państwowegospodarstwa leśne poszczególnych landów. Obecnie bowiem Niemiecki FederalnyUrząd Antymonopolowy zarzuca badeńsko-wirtemberskim lasom państwowym naruszanieniemieckich przepisów o ochronie konkurencji. A to dlatego, że ForstBW,nadzorując blisko 200 tys. prywatnych i przeszło tysiąc samorządowychwłaścicieli lasów, zajmuje się także sprzedażą pozyskiwanego u nich drewna.Zdaniem Federalnego Urzędu Antymonopolowego niedopuszczalna jest zwłaszczasytuacja, gdy komasacją sprzedaży drewna obejmowani są prywatni właścicielelasów o powierzchni przekraczającej 100 ha.

			Działania prywatnych właścicieli lasów w Niemczech są wspierane zapisami w federalnej ustawie o lasach. Krajowy dokument pomija zrzeszenia prywatnych właścicieli lasów

Zdaniem BWV zwolnienie lasów państwowych zobowiązku stosowania się do przepisów o ochronie konkurencji stanowi ogromnezagrożenie dla rozwoju zrzeszeń prywatnych właścicieli lasów jako organizacjisamopomocowych. W Bawarii gospodarcze zrzeszenia prywatnych właścicieli lasówzaczęły powstawać już w latach 70. XX w., a od czasu reformy leśnej w 2003 r.państwo konsekwentnie wycofuje się z organizacji zbytu drewna z lasówniepaństwowych. Dziś w Bawarii lasy państwowe i landowa administracja leśnapraktycznie wcale nie zajmują się ani zbytem drewna z lasów prywatnych, anidoradztwem. Wszystkie te zadania przejęło na siebie 250 fachowców z zrzeszeńprywatnych właścicieli lasów. Bawarskie zrzeszenia leśne osiągnęły już wysokipoziom profesjonalizmu

działania. Lasy samorządowe mają wprawdzie nadal możliwość korzystania zpaństwowej obsługi leśnej, ale odbywa się ona na zasadzie pełnej odpłatności,toteż jest zgodna z przepisami ustawy o ochronie konkurencji.

Podobnie jak BWV wypowiada się ZwiązekNiemieckich Stowarzyszeń Właścicieli Lasów (AGDW), działający na poziomiefederacji. Docelowo usługi w zakresie organizacji zbytu drewna powinny byćobiektem wolnej konkurencji. Przejściowo organizacje prywatnych właścicielilasów wymagają jednak wsparcia w postaci zwolnienia z obowiązku stosowania siędo przepisów ustawy o ochronie konkurencji. Objęcie takim zwolnieniem takżelasów państwowych byłoby natomiast krokiem wstecz.

Organizacje prywatnych właścicieli lasów wNiemczech mają umocowanie w federalnej ustawie o lasach. Formom, celom izadaniom tych organizacji poświęcony jest rozdział 3 ustawy, a następny jejrozdział zawiera zapis o wspieraniu organizacji właścicieli lasów przezpaństwo. Jednym z instrumentów wsparcia jest zapis o niestosowaniu przepisów oochronie konkurencji w odniesieniu do określonych rodzajów działalnościprowadzonej przez zrzeszenia leśne. Polska ustawa o lasach, w jejdotychczasowym brzmieniu, nawet słowem nie wspomina o zrzeszeniach prywatnychwłaścicieli lasów.

Źródło: www.forstpraxis.de

Finlandia
Nowy dyrektor Metsähallitusa

Decyzją fińskiego rządu nowym dyrektoremgeneralnym państwowego koncernu leśnego Metsähallitus został mianowany EsaHärmälä. Dotychczas pełnił funkcję dyrektora Departamentu Energii wMinisterstwie Pracy i Gospodarki Finlandii. Härmälä był swego czasu takżeprzewodniczącym fińskiego Centralnego Związku Producentów Rolnych i WłaścicieliLasów (MTK).

– Chciałbym, aby Metsähallitus kształtowałzasoby naszej przyrody przy współudziale obywateli. Naszym zadaniem jeststymulowanie rozwoju i podnoszenie dobrobytu fińskiego społeczeństwa różnymisposobami. Opracowujemy zrównoważone rozwiązania w zakresie ochrony przyrody,mające pierwszorzędną jakość również w skali międzynarodowej. Przy tym jednadziesiąta surowca drzewnego kupowanego przez fiński przemysł drzewny pochodziwłaśnie od nas – wyjaśnia Härmälä.

– Metsähallitus pełni wiele funkcji.Spoczywa na nimi wielka odpowiedzialność. Zarządzamy jedną trzecią powierzchniFinlandii. Doskonalimy gospodarkę leśną, utrzymujemy parki narodowe i obiekty rekreacyjneoraz nadzorujemy gospodarkę łowiecką i rybacką. Troszczymy się o dziedzictwokulturowe i gatunki wymagające ochrony. Promujemy odnawialne źródła energii –mówi nowy dyrektor.

– Wkład Metsähallitusa w rozwój gospodarki narodowej jest o wiele większy od kwot wypłacanych przez niego państwu fińskiemu, które same osiągają niebagatelną wysokość 130 mln euro rocznie – mówi nowo powołany dyrektor Metsähallitusa Fot. www.metsa.fi

Fiński minister rolnictwa i leśnictwaPetteri Orpo oświadczył, że dyrektor generalny Metsähallitusa będzie odgrywałważną rolę w pracach nad nowelizacją prawa dotyczącego państwowego koncernuleśnego, który – w swej dotychczasowej formie – składa się z GospodarstwaLeśnego, działającego na zasadach przedsiębiorstwa państwowego, iodpowiedzialnej za parki narodowe Służby Dziedzictwa Przyrodniczego,finansowanej z budżetu państwa. Między tymi dwoma jednostkami nie matransferowych przepływów finansowych: zyski wypracowywane przez GospodarstwoLeśne trafiają do budżetu państwa, a o wysokości funduszy parków narodowychdecyduje fiński parlament.

Projekt nowelizacji ustawy oMetsähallitusie zakłada przekształcenie Gospodarstwa Leśnego (3,6 mln ha lasów,900 pracowników) w spółkę akcyjną. Natomiast Służba Dziedzictwa Przyrodniczego mazasadniczo nadal działać w dotychczasowej formie. Projektowane GospodarstwoLeśne SA pozostałoby w składzie koncernu Metsähallitus. Rząd przewidujedelegację pewnych funkcji administracyjnych na spółkę. Jednocześnie zakładautrzymanie wypłacanych państwu dywidend przynajmniej na dotychczasowympoziomie.

Źródło: www.metsa.fi

Nowa Zelandia
Miód wagi państwowej

Służby kontroli granicznej na lotnisku wAuckland odesłały do domu parę Ukraińców po znalezieniu w ich bagażach 3 kgmiodu i 1 kg pyłku kwiatowego. Para przybyła do Nowej Zelandii, by pracować wgospodarstwie pszczelarskim na Wyspie Północnej. – Niezabezpieczone wyrobypszczelarskie stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa biologicznego.Mogą przenieść choroby, które są w stanie zniszczyć nowozelandzkiepszczelarstwo – wyjaśnia Craig Gughes, urzędnik służb kontroli granicznej.

Miody z Nowej Zelandii uchodzą za jedne z najlepszych na świecie                             Fot. www.flickr.com

Jednym z powodów tego, że nowozelandzcy inspektorzy graniczni zainteresowalisię Ukraińcami, był podany przez nich w formularzach wypełnianych na granicyzawód – pszczelarz. – To z naszego punktu widzenia bardzo niebezpieczny zawód –podkreśla Gughes. Endemiczne gatunki roślin na Nowej Zelandii pozwalająuzyskiwać wyjątkowe miody znane i cenione na całym świecie. Wśród nichnajdroższy miód uzyskiwany z krzewu manuka.

Para tłumaczyła, że wyroby pszczelarskiebyły przeznaczone na własny użytek.

Źródło:www.mpi.govt.nz

Europa
Przeciwni normie biomasowej

Konfederacja Europejskich Właścicieli Lasów(CEPF), Europejski Związek Lasów Państwowych (Eustafor) i europejskie organizacjereprezentujące rolników i właścicieli gruntów wydały wspólne oświadczenie.Zgłaszają w nim poważne zastrzeżenia wobec opracowanego przez EuropejskiKomitet Normalizacyjny (CEN) projektu normy w zakresie kryteriów zrównoważonegorozwoju w odniesieniu do produktów z biomasy. Projekt ten został przesłany dokonsultacji do narodowych instytucji normalizacyjnych. Podstawowy zarzut todalekie wykraczanie projektu normy poza zakres mandatu udzielonego CEN przezKomisję Europejską.

Źródło:www.cepf-eu.org

Opr. A. S.

Unia Europejska Nowe kryteria zrównoważonej gospodarki leśnej Szwecja 8% certyfikowanych lasów Södry wyłączonych z użytkowania Bawaria, Niemcy Rada leśnictwa prywatnego i samorządowego Łotwa Walne zgromadzenie CEPF Unia Europejska UE głównym motorem globalnej deforestacji Badenia-Wirtembergia, Niemcy Reguła 2 m dla rowerów w lesie

Unia Europejska
Nowe kryteria zrównoważonej gospodarki leśnej

Nowa unijna strategia leśna zakłada, że do końca 2014 r. KE powinna opracować (ściśle współpracując z państwami członkowskimi UE i interesariuszami leśnictwa) obiektywne, ambitne i weryfikowalne kryteria zrównoważonej gospodarki leśnej, które będzie można stosować w różnych kontekstach polityki unijnej, niezależnie od końcowego użytkowania biomasy. Kryteria te będą stanowiły podstawę kontroli osiągania celów wyznaczonych w unijnej strategii leśnej.

Na posiedzeniu Komitetu Stałego ds. Leśnictwa w marcu 2014 r. KE przedstawiła harmonogram prac nad nowymi kryteriami. Prace
ma koordynować specjalny zespół roboczy, złożony z przedstawicieli dwóch unijnych leśnych gremiów konsultacyjnych – Komitetu Stałego ds. Leśnictwa i Grupy Doradczej ds. Leśnictwa i Korka Użytkowego. Propozycja KE wprawiła państwa członkowskie w zakłopotanie – istnieją już bowiem europejskie kryteria zrównoważonej gospodarki leśnej. Zostały wypracowane w ramach serii konferencji ministrów leśnictwa, zainicjowanych w pierwszej połowie lat 90. XX w. (proces Forest Europe).

Opracowanie nowych kryteriów do końca 2014 r. wydaje się niemożliwe, tym bardziej że chodzi tu nie tylko o aspekty ekologiczne, lecz również społeczne. Teemu Seppä, wyższy urzędnik w fińskim Ministerstwie Rolnictwa i Leśnictwa, uważa, że tak napięty termin zaproponowano z uwagi na konieczność nadrobienia opóźnień w opracowywaniu strategii leśnej, która pierwotnie miała być gotowa do końca 2012 roku. Karoliina Niemi, przedstawicielka Fińskiej Federacji Branży Leśno-Drzewnej, również ma wątpliwości: – Tak krótki termin pozwoliłby co najwyżej na przeanalizowanie obecnej sytuacji.

Pod względem stanowisk zajętych wobec propozycji KE państwa członkowskie można podzielić zasadniczo na trzy grupy. Niektóre kraje, np. Austria, są zdecydowanie przeciwne projektowi. – Takie stanowisko niesie ze sobą niebezpieczeństwo tego, że zamiast aktywnie forsować rozwiązania możliwe do zaakceptowania, znajdziemy się w defensywie, a to naszym zdaniem będzie najgorszym wyjściem – twierdzi Seppä. Druga grupa państw opowiada się za przyjęciem nowych, surowych kryteriów. Należą do niej kraje o wysokim poziomie zużycia drewna, ale o szczupłych własnych zasobach drzewnych (Belgia, Dania i Holandia). Najliczniejsza jest jednak grupa państw, które podobnie jak Finlandia reprezentują stanowisko pośrednie. Fińskie stanowisko w sprawie nowych kryteriów określił parlament Finlandii w ramach debaty nad unijną strategią leśną.

KE proponuje też, żeby spełnianie kryteriów było weryfikowane narzędziami zorientowanymi rynkowo, takimi jak certyfikacja leśna. Finowie oceniają tę propozycję negatywnie. – Poprzez certyfikację KE przeprowadzałaby audyt zrównoważonego rozwoju na poziomie poszczególnych gospodarstw, co jest nie do przyjęcia – mówi Karoliina Niemi. – To dałoby KE możliwość określania treści pul i tym samym sterowania czynnościami z zakresu gospodarki leśnej, wykonywanymi przez poszczególnych właścicieli lasów – dodaje Janne Näräkkä, specjalista z Fińskiego Centralnego Związku Producentów Rolnych i Właścicieli Lasów (MTK). Näräkkä uważa, że KE byłaby zainteresowana przede wszystkim aspektami klimatycznymi i ekologicznymi. Użytkowanie lasu zeszłoby na drugi plan.

Pomimo że „Traktat europejski” nie daje formalnych podstaw do realizowania przez UE wspólnej polityki leśnej, to jednak leśnictwo znajduje się w obszarze zainteresowania blisko 20 instytucji unijnych. W samej KE sprawami lasów i leśnictwa – aczkolwiek nie tylko nimi – zajmują się przede wszystkim referaty działające w ramach Dyrekcji Generalnej Ochrony Środowiska i Dyrekcji Generalnej Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich. Głównymi gremiami konsultacyjnymi są wspomniane już Komitet Stały ds. Leśnictwa i Grupa Doradcza ds. Leśnictwa i Korka Użytkowego.

Komitet Stały ds. Leśnictwa, utworzony na mocy decyzji Rady UE z dnia 29 maja 1989 r., składa się z przedstawicieli państw członkowskich, a jego przewodniczącym jest reprezentant KE. Podstawowym zadaniem komitetu jest zapewnienie wymiany informacji dotyczących rozwoju sektora leśnego między KE i państwami członkowskimi. Te ostatnie reprezentowane są na posiedzeniach komitetu zazwyczaj przez delegatów ministerstw właściwych do spraw leśnictwa lub delegatów administracji leśnej.

Grupa Doradcza ds. Leśnictwa i Korka Użytkowego działa na podstawie decyzji KE z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie funkcjonowania grup doradczych rozpatrujących zagadnienia z zakresu przedmiotowego Wspólnej Polityki Rolnej. W skład grupy wchodzą przedstawiciele interesariuszy leśnictwa. Przedstawicielami tymi są eksperci desygnowani przez organizacje społeczno-ekonomiczne działające na szczeblu Wspólnoty i figurujące w rejestrze grup interesów KE. Grupa liczy 49 członków dobranych według specjalnego klucza: producenci leśni mają w niej 28 reprezentantów, handlowcy – dwóch, przemysłowcy – 11, pracobiorcy – trzech, konsumenci – jednego, ekolodzy – czterech.

Źródło: www.cepf-eu.org

Szwecja
8% certyfikowanych lasów Södry wyłączonych z użytkowania

Członkowie Södry – gospodarczego zrzeszenia właścicieli lasów w południowej Szwecji – dobrowolnie wyłączyli z użytkowania przeciętnie 8% swojej certyfikowanej powierzchni leśnej, biorąc pod uwagę potrzeby ochrony przyrody. Łączna wartość wyłączonych obszarów leśnych może sięgać nawet 20 mld koron szwedzkich (ok. 9,1 mld zł). Dobrowolne wyłączanie lasów gospodarczych z użytkowania ma duże znaczenie dla osiągnięcia celów szwedzkiego narodowego programu ekologicznego „Żyjące Lasy”.

Wyłączone lasy obejmują głównie drzewostany przeszłorębne. Drzewostany stanowią co najmniej 85% obszarów, które zostały pozostawione do całkowicie naturalnego rozwoju, oraz blisko 70% obszarów, na których wykonywane są tylko zabiegi chroniące bioróżnorodność. Oba typy obszarów wyłączonych stanowią w sumie 19% wszystkich drzewostanów, które osiągnęły dojrzałość rębną. Ochrona przyrody w lasach Södry jest oczywiście także integralnym elementem użytkowania lasów gospodarczych (pozostawianie drewna martwego i przestojów, ochrona gleby, ochrona cennych ekosystemów itd.).

Członkami Södry jest 50,8 tys. prywatnych właścicieli lasów. Należy do nich w sumie 36 tys. posiadłości leśnych o łącznej powierzchni 2,36 mln ha. Członkowie Södry są także właścicielami koncernu leśno-drzewnego, w skład którego wchodzą cztery segmenty: Södra Skog (gospodarka leśna), Södra Cell (przemysł celulozowy), Södra Timber (przemysł tartaczny) i Södra Interiör (produkty drzewne o wyższym stopniu przetworzenia). Lasy członków Södry są certyfikowane wg standardów PEFC i FSC.

Źródło: www.sodra.com

Bawaria, Niemcy
Rada leśnictwa prywatnego i samorządowego

Helmut Brunner, minister leśnictwa w rządzie landu Bawaria, powołał bawarską Radę Leśnictwa na kolejną pięcioletnią kadencję. Dzięki pracy tego gremium praktyczne doświadczenia prywatnych i samorządowych właścicieli lasów wykorzystywane są w procesach decyzyjnych kształtujących politykę leśną Bawarii. 14 członków rady doradza społecznie ministrowi w sprawach subwencjonowania leśnictwa niepaństwowego. – Bezpośredni kontakt z praktykami i reprezentantami zrzeszeń jest dla nas ważny, ponieważ nie chcemy tworzyć przepisów ponad głowami ludzi – podkreśla minister Brunner.

Fot. www.forstpraxis.de

14 osób zasiadających w Radzie Leśnictwa społecznie doradza ministrowi w kwestiach subwencji dla leśnictwa niepaństwowego

W skład nowej rady, która ukonstytuowała się 19 maja 2014 r., wchodzą przedstawiciele Bawarskiego Związku Właścicieli Lasów, Bawarskiego Związku Rolników, zrzeszeń leśnych, większych prywatnych i samorządowych gospodarstw leśnych oraz różnych organizacji samopomocowych.

Źródło: www.forstpraxis.de

Łotwa
Walne zgromadzenie CEPF

Od 4 do 6 czerwca trwało w Rydze, stolicy Łotwy, walne zgromadzenie Konfederacji Europejskich Właścicieli Lasów (CEPF). W zgromadzeniu uczestniczyło blisko 40 delegatów, wyznaczonych przez 17 narodowych organizacji właścicieli lasów. Obrady otworzyła premier Łotwy, Laimdota Straujuma, która podkreśliła znaczenie współpracy między różnymi organizacjami z branży leśno-drzewnej dla dobra całego sektora, podając jako przykład swój kraj. Na Łotwie sektor leśno-drzewny wytwarza 7% produktu krajowego brutto. Od roku 1991 powierzchnia leśna Łowy podwoiła się i jej lesistość wynosi dziś 52%.

W części roboczej zgromadzenia Aljoscha Requardt, sekretarz generalny CEPF, przedstawił sprawozdanie za miniony rok, wskazując na postępy poczynione przez organizację. Ważnym elementem spotkania w Rydze były także obrady zespołu roboczego i zarządu CEPF. Przyszłoroczne walne zgromadzenie CEPF odbędzie się w Zagrzebiu, stolicy Chorwacji.

CEPF to zjednoczenie narodowych zrzeszeń właścicieli lasów w Europie, sięgające swoimi początkami 1961 roku. Reprezentuje ono interesy leśnictwa prywatnego. Wśród 23 oficjalnych członków CEPF nie ma jak dotąd Polskiego Związku Zrzeszeń Leśnych (PZZL).

Źródło: www.cepf-eu.org

Unia Europejska
UE głównym motorem globalnej deforestacji

Unijny raport pt. „Wpływ konsumpcji UE na deforestację”, opublikowany w 2013 r., świadczy o tym, że głównym motorem globalnej deforestacji jest właśnie UE. Tak przynajmniej uważa FERN, pozarządowa organizacja monitorująca unijną politykę pod kątem jej wpływu na lasy.

W latach 1990–2008 Unia była największym importerem netto tzw. deforestacji utowarowionej, zdecydowanie wyprzedzając Chiny i Amerykę Północną. Wprowadzona w raporcie kategoria „deforestacja utowarowiona” oznacza wylesienia związane z wytwarzaniem dóbr. Dobra te mogą być konsumowane w kraju lub sprzedawane za granicę. Deforestacja utowarowiona pozwala na powiązanie wylesień w krajach/regionach wytwarzających dobra ze stosowną konsumpcją w krajach/regionach importerów. W latach 1990–2008 do UE trafiło 36% oferowanych na rynku międzynarodowym dóbr, z których wytworzeniem były związane wylesienia w krajach eksporterów. Tym samym UE przyczyniła się – poprzez swoją konsumpcję dóbr z importu – do wylesienia obszaru lądowego o powierzchni 9 mln ha. Głównym czynnikiem wpływu UE na globalną deforestację jest konsumpcja takich dóbr z importu, jak rośliny oleiste (np. olej sojowy i palmowy), produkty pochodne od nich i mięso.

Źródło: www.fern.org

Badenia-Wirtembergia, Niemcy
Reguła 2 m dla rowerów w lesie

W ramach wysłuchania publicznego w sprawie jazdy rowerem w lesie, przeprowadzonego w parlamencie niemieckiego kraju związkowego Badenia-Wirtembergia, reprezentanci właścicieli lasów prywatnych jednoznacznie opowiedzieli się za utrzymaniem dotychczasowego uregulowania. Zgodnie z nim w Badenii-Wirtembergii dozwolona jest w lesie jazda rowerem, o ile odbywa się na drogach o szerokości co najmniej 2 m. Na mocy porozumień regionalnych możliwe jest obniżenie tego progu.

Fot. D. Klawczyński

W prywatnym lesie w Niemczech i Austrii społeczeństwo może bez przeszkód jeździć rowerem czy zbierać owoce runa. W Polsce właściciel możne tego zakazać

W Badeni-Wirtembergii, tak jak w całych Niemczech, społeczeństwo ma ustawowo zagwarantowane prawo wstępu do lasu w celach rekreacyjnych niezależnie od tego, czy jest on własnością państwową czy niepaństwową. Podobnie jest w Austrii. Powszechne prawo do obcowania z przyrodą niezależnie od formy własności gruntu obwiązuje także w Finlandii, Szkocji, Szwajcarii i Szwecji. Każdy ma tam prawo do zbierania jagód i grzybów we wszystkich lasach.

W Polsce jest inaczej: przepis art. 28 naszej ustawy o lasach (w jej dotychczasowym kształcie) określa, że właściciel lasu niestanowiącego własności Skarbu Państwa może zakazać wstępu do lasu, oznaczając ten las tablicą z odpowiednim napisem. Tym samym społeczeństwo nie ma zagwarantowanego dostępu do blisko 1/5 polskich lasów. Czy to jest przejaw wielofunkcyjności naszego leśnictwa, którą tak się chwalimy?

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Niemcy Drzewa rosną coraz szybciej Brandenburgia, Niemcy Badania nad adaptacją lasów do zmiany klimatu Kolumbia Brytyjska, Kanada Drewno obowiązkowym budulcem siedzib państwowych   Szwecja Nowe cele finansowe Sveaskogu

Niemcy
Drzewa rosną coraz szybciej

Współcześnie typowe fazy rozwojowedrzewosta nów przebiegają w tempie, które bywa nawet o 70% szybsze niż w latach60. XX wieku. Dowodzą tego wyniki badań prowadzonych przez naukowców zPolitechniki Monachijskiej. Zanalizowali oni dane pochodzące z leśnych powierzchni doświadczalnych, systematycznie kontrolowanych od 1870 roku. Materiałbadawczy obejmuje wyniki 600 tys. pojedynczych pomiarów.

Fot. www.tum.de/L. Steinacker Doktoranci z Katedry Nauki o Przyroście Drzew i Drzewostanów, Cynthia Schafer i Eric Thurm, pobierają próbki na powierzchni doświadczalnej

Wyraźnie przyspieszony wzrost wykazują buk iświerk, rozwijając się odpowiednio o 77% i 32% szybciej niż w latach 60. Jeślichodzi o rozwój całych drzewostanów bukowych i świerkowych, to stopieńprzyspieszenia sięga odpowiednio 30% i 10%. – Przyspieszenie na poziomiedrzewostanu jest mniejsze niż w przypadku pojedynczych drzew, ponieważ – mówiącw uproszczeniu – większe drzewa potrzebują wię cej miejsca, a to oznaczazmniejszenie się ogólnej liczby drzew – wyjaśnia prof. Hans Pretzsch z KatedryNauki o Przyroście Drzew i Drzewostanów. Naukowcy tłumaczą szybszy wzrost drzewociepleniem klimatu i dłuższym okresem wegetacyjnym. Motorami wzrostu sądwutlenek węgla i azot, których stężenie nieprzerwa nie rośnie od 100 lat.

Z faktu, że drzewostany osiągają określoneparametry o wiele wcześniej niż dawniej, mogłaby profitować gospodarka leśna.Chodzi tu o obniżenie wieku dojrzałości rębnej. Do tego dochodzi możliwośćzwiększenia pozyskania drewna bez naruszenia zasady zrównoważonego rozwoju.Zmieniona leśna skala czasowa nie jest jednak jeszcze uwzględniana wpowszechnie stosowanych modelach przyrostowych.

Źródło: www.forstpraxis.de

Brandenburgia, Niemcy
Badania nad adaptacją lasów do zmianyklimatu

Brandenburskie Krajowe Leśne CentrumKompetencyjne w Eberswalde uzyskało 600 tys. euro subwencji z niemieckiegofederalnego Leśnego Funduszu Klimatycznego na realizację trzech projektówbadawczych z zakresu adaptacji la sów do zmiany klimatu. Celem projektów jestm.in. opracowanie – z uwzględnieniem różnych scenariuszy zmiany klimatu –dokładnych prognoz rozwoju lasu, jego produktywności i rozmiaru leśnejsekwestracji węgla atmosferycznego. Planowana analiza zagrożeń sosny irodzimych gatunków dębu ma stanowić podstawę do opracowania strategii adaptacjibrandenburskiej gospodarki leśnej do nasilonej presji ze strony szkodników ipatogenów w sytuacji, gdy ograniczenia w stosowaniu środków ochrony roślinstają się coraz większe.

Krajowe Leśne Centrum Kompetencyjne wchodziw skład Gospodarstwa Krajowego „Lasy Brandenburgii” – samodzielnej organizacjigospodarczej, która zarządza brandenburskimi lasami państwowymi (270 tys. ha) inadzoruje lasy niepaństwowe. Pierwsze zadanie wykonywane jest przeznadleśnictwa lasów krajowych (14 jednostek), drugie – przez nadleśnictwanadzorujące (30 jednostek). Zgodnie z przyjętą w brandenburskiej państwowejgospodarce leśnej zasadą rozdziału funkcji podstawowych od funkcji obsługowych,sprawami finansów i stanu posiadania, jak również kwestiamiogólnoadministracyjnymi zajmują się nie nadleśnictwa lasów krajowych, leczwyspecjalizowane zakłady Lasów Brandenburgii (siedem jednostek).

Źródło: www.forstpraxis.de

Kolumbia Brytyjska, Kanada
Drewno obowiązkowym budulcem siedzibpaństwowych

W 2014 r. obchody Narodowego Tygodnia Lasów(21–27 września) w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska odbywały się podhasłem „Wschód słońca w lesie”. – Tegoroczne hasło nawiązuje nie tylko donaturalnego piękna lasów Kolumbii Brytyjskiej, lecz również do odradzania sięsektora leśno-drzewnego. Przezwyciężywszy załamanie w 2009 r., gospodarkaleśno-drzewna Kolumbii Brytyjskiej stale się rozwija. W latach 2009–2013pozyskanie drewna wzrosło o 47%, wartość eksportu produktów drzewnych wzrosła o53%, osiągając poziom 11,6 mld dolarów. Zatrudnienie zwiększyło się o 13%.Gospodarka leśno-drzewna zapewnia 58 tys. miejsc pracy w całej prowincji – mówiSteve Thomson, minister resortu leśnego w rządzie Kolumbii Brytyjskiej.

Fot. www.newswire.ca Drewno jest od 2009 r. wg prawa Kolumbii Brytyjskiej podstawowym materiałem do budowy obiektów w sektorze państwowym (na zdj. Centrum Badań nad Zrównoważonym Rozwojem w Vancouver)

– W 2009 r. rząd wydał rozporządzenie wsprawie traktowania drewna jako podstawowego budulca (The Wood First Act) wprzedsięwzięciach budowlanych realizowanych przez sektor państwowy. Zaprzykładem rządu poszły 53 jednostki samorządowe, wydając odpowiednie własnezarządzenia. Dokonane w 2009 r. zmiany w prawie budowlanym KolumbiiBrytyjskiej, zwiększające maksymalną wysokość budynków mieszkalnych okonstrukcji z drewna z czterech do sześciu kondygnacji, skutkowały powstaniemprzeszło 200 budynków średniowysokich – informuje minister.

W Polsce chyba trudno jest mówić opromowaniu drewna jako podstawowego budulca siedzib państwowych. Nawet DGLP niewydaje się chętna do dawania odpowiedniego przykładu innym instytucjom.Przeprowadzki do biurowca przy ul. Grójeckiej raczej nie można uznać za zbytintensywną promocję drewna budulcowego.

Źródło: www.gov.bc.ca

Szwecja
Nowe cele finansowe Sveaskogu

Na tegorocznym walnym zgromadzeniu Sveaskogupaństwo szwedzkie, jako wyłączny właściciel spółki akcyjnej zarządzającejszwedzkimi lasami państwowymi, wyznaczyło jej nowe cele finansowe w zakresierentowności kapitału operacyjnego i wskaźnika określającego stosunek zadłużenianetto do kapitału własnego. Docelowy poziom rentowności kapitału operacyjnego,który w latach 2011–13 wynosił 5%, został obniżony do 4,5%. Jednocześnie spółkaSveaskog (3,1 mln ha lasów) ma dążyć do utrzymywania wskaźnika zadłużenia wprzedziale 0,3–0,6. Walne zgromadzenie Sveaskogu zadecydowało także o wypłaciepaństwu szwedzkiemu dywidendy za rok 2013 w wysokości 450 mln koron szwedzkich(ok. 211 mln zł). Tym samym obciążenie dywidendowe szwedzkich lasów państwowychwynosi w bieżącym roku 145 SEK (ok. 68 zł) na 1 ha lasu. Dla porównania:tegoroczne świadczenie dywidendowe PGL LP (800 mln zł) oznacza obciążenie rzędu110 zł/ha lasu. Obciążenie dywidendowe Sveaskogu osiągnęło rekordowy poziom wroku 2012, kiedy oprócz dywidendy zwykłej za 2011 r. w wysokości 435 mln SEKszwedzkie lasy państwowe musiały odprowadzić do budżetu państwa dywidendędodatkową w wysokości 4 mld SEK (ok. 1,9 mld zł). W rezultacie obciążeniedywidendowe Sveaskogu sięgnęło wówczas 1431 SEK (ok. 680 zł) na 1 ha lasu.

Główne założenia strategii Sveaskogu są uchwalaneprzez szwedzki parlament. Państwo szwedzkie sprawuje swoją funkcję właścicielaSveaskogu za pośrednictwem Ministerstwa Finansów, w którym jest wydzielonaspecjalna jednostka, zajmująca się sprawowaniem władztwa nad wszystkimiszwedzkimi spółkami państwowymi (ok. 60 firm). Jednym z głównych instrumentówwładztwa są coroczne walne zgromadzenia. Do uczestnictwa w walnym zgromadzeniuSveaskogu uprawnieni są jedynie ci przedstawiciele ministerstwa, którzy nie sąurzędnikami z nadania politycznego (w całym szwedzkim aparacie rządowym tylkoniewielka liczba stanowisk może być obsadzana z klucza politycznego, resztajest zarezerwowana dla wysoko wykwalifikowanej kadry administracyjnej). Walnezgromadzenie Sveaskogu jest otwarte dla publiczności. Specjalne prawouczestnictwa i zadawania pytań mają deputowani do szwedzkiego parlamentu.

Źródło: www.sveaskog.se

Opr. A.S.