Z zagranicy 2/2017
Stany Zjednoczone Ponad 100 mln martwych drzew w Kalifornii Finlandia Pozyskiwanie drewna harwesterem Szwecja Składniki pokarmowe wracają do lasu Finlandia Nominacja do Nagrody Europa Nostra 2017
Federalna Służba Leśna Stanów Zjednoczonych (USFS)zidentyfikowała dodatkowych 36 mln martwych drzew w Kalifornii w okresie odostatniej inwentaryzacji lotniczej w maju 2016 r. (do listopada tego samegoroku). Tym samym całkowita liczba martwych drzew zanotowanych na dotkniętychprzez suszę 3 mln ha kalifornijskich lasów wzrosła do 102 mln. W samym tylko2016 r. obumarły 62 mln drzew, co oznaczało wzrost o 100% w stosunku do poziomuz 2015 roku.
![]() |
Coraz więcej martwych drzew, to coraz większe zagrożenie pożarowe w lasach. W 2015 r. wydatki na ochronę przeciwpożarową sięgnęły 56% budżetu USFS Fot. www.fs.fed.us |
Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo ludności, USFS przeznaczyław 2016 r. 43 mln dolarów na prace zabezpieczające leśne obrzeża dróg, szlakówturystycznych i miejsc rekreacji. Ograniczony budżet USFS i skutki zmianyklimatu zmniejszają jednak możliwości przeciwdziałania obumieraniu drzew wKalifornii. Ponieważ rosną wydatki na zwalczanie pożarów w wolnej przyrodzie,coraz mniej środków pozostaje na inwestycje w zdrowotność lasu i jegorestytucję. W 2015 r. wydatki na ochronę przeciwpożarową pochłonęły aż 56% budżetuSłużby Leśnej.
USFS jest agencją Departamentu Rolnictwa StanówZjednoczonych, mającą w swojej pieczy lasy federalne, udzielającą fachowejpomocy stanowym służbom leśnym i właścicielom lasów prywatnych oraz prowadzącąbadania leśne. Amerykańskie lasy federalne, zajmujące powierzchnię ok. 77 mlnha, są obszarami chronionymi kategorii VI wg klasyfikacji Międzynarodowej UniiOchrony Przyrody (IUCN). Od 1908 r. USFS jest zobowiązana do przekazywaniacorocznie 25% przychodów ze sprzedaży drewna tym jednostkom samorząduterytorialnego, na których obszarze położone są kompleksy lasów federalnych.
Źródło: www.fs.fed.us
O pozyskiwaniu drewna harwesterem krąży wiele negatywnychopinii. W rzeczywistości sprawy przedstawiają się najczęściej lepiej, niż sądząosoby mniej zorientowane w tej dziedzinie.
Jednym z szeroko rozpowszechnionych mitów o harwesterachjest ich duży nacisk na podłoże. Tymczasem koła harwestera wywierają na glebęmniej więcej taki sam nacisk jak ludzkie stopy. W Finlandii systemy sterowniczeharwesterów nieprzerwanie komunikują się z siecią informacyjną. Wśródotrzymywanych informacji są dane o położeniu miejsc o szczególnie cennychwalorach przyrodniczych. Lokalizacja samej maszyny odbywa się w oparciu onawigację satelitarną. Gdy harwester zanadto zbliży się do przyrodniczo cennegofragmentu lasu, system alarmuje operatora. Technologia ta ułatwia ochronęprzyrody zwłaszcza zimą, gdy występuje gruba pokrywa śnieżna. W Finlandiioperator maszyny leśnej jest współodpowiedzialny za ochronę przyrody, toteżwszystkie osoby obsługujące harwestery są szkolone w jej zakresie. Stosowanieharwesterów w trzebieżach pozwala na ograniczenie szkód w drzewostanie,ponieważ operator może kontrolować kierunek obalania drzewa.
Ponieważ sieć telekomunikacji bezprzewodowej jest w Finlandii niezbędna do pracy maszyn leśnych, dobry dostęp do tej sieci jest zapewniany także w odległych, niezamieszkanych zakątkach. Korzystają na tym wszystkie osoby spędzające czas w lesie – czy to z uwagi na pracę, czy to w celu rekreacji. Z każdym można się bez kłopotów skontaktować za pomocą telefonu komórkowego.
Jeden harwester wykonuje pracę ok. 20 pilarzy. W 2015 r. zarejestrowano w kraju tysiąca jezior w sumie 235 nowych harwesterów.
Źródło: www.smy.fi
Södra – gospodarcze zrzeszenie prywatnych właścicieli lasów w południowej Szwecji – stworzyła biopopiół, który zawiera składniki pokarmowe pochodzące z surowca drzewnego i który może być produkowany w zakładach celulozowych należących do zrzeszenia. Daje to Södrze możliwość prowadzenia gospodarki o obiegu zamkniętym i zwracania składników pokarmowych do lasu.
![]() |
Biopopiół ma zostać do jesieni rozsiany na 1,2 tys. ha lasów należących do prywatnych właścicieli lasów zrzeszonych w Södrze Fot. www.sodra.com |
Biopopiół Södry został dopuszczony do stosowania wekosystemach leśnych przez Agencję Leśną – szwedzką instytucję monitorującąwykonywanie ustawy o lasach. Oprócz dużej ilości wapnia popiół zawiera magnez ipotas.
Źródło: www.sodra.com
Projekt inwentaryzacji obiektów dziedzictwa kulturowego wfińskich lasach państwowych, zrealizowany przez koncern leśny Metsähallitus wlatach 2010–2015, został nominowany do Nagrody Europa Nostra (nagroda UniiEuropejskiej za ochronę dziedzictwa kulturowego, administrowana przez federacjęEuropa Nostra). Inwentaryzacja objęła przeszło 10 tys. obiektów zlokalizowanychw lasach gospodarczych i składających się w sumie z przeszło 100 tys.pojedynczych elementów strukturalnych.
![]() |
Instruktorka Inga Niemien i robotnik leśny Timo Simontaival inwentaryzują historyczny znak graniczny między Laponią a pozostałą częścią Finlandii Fot. Taisto Karjalainen/Metsähallitus |
Najstarszy zinwentaryzowany obiekt dziedzictwa kulturowegopochodzi z początków osadnictwa na ziemiach fińskich, najnowszy – z lat 60. XXwieku. Oprócz gromadzenia danych historycznych projekt uwzględniał doskonaleniemetod inwentaryzacji archeologicznej i testowanie przydatności technologiiskanowania laserowego do pomiarów obiektów dziedzictwa kulturowego.Sprawozdania z inwentaryzacji są dostępne na stronie internetowejMetsähallitusa. Dokumentacja ilustracyjna przechowywana jest w archiwumFińskiego Muzeum Leśnego (Lusto). Wyniki inwentaryzacji prezentuje też darmowye-book.
W ramach projektu zinwentaryzowano obszar lasówgospodarczych i nieużytków o łącznej powierzchni blisko 4 mln ha. Kosztyinwentaryzacji sięgnęły 4 mln euro. Pokryło je Gospodarstwo Leśne – jednostkazarządzająca fińskimi lasami państwowymi (obecnie niegiełdowa spółka akcyjna),która wchodzi w skład koncernu Metsähallitus.
Federacja Europa Nostra powstała w 1963 roku. Zrzeszaorganizacje zajmujące się ochroną dziedzictwa kulturowego w przeszło 40krajach.
Źródło: www.metsa.fi
Opr. A.S.