Z zagranicy 18/2017

Szwecja Pozyskanie drewna w 2016 roku Austria Drewniany znaczek na 20-lecie Czechy Wstrzymanie pozyskania świeżego drewna świerkowego i sosnowego Stany Zjednoczone Lasy federalne wspierają innowacyjne projekty Niemcy Samo sadzenie drzew nie ustabilizuje klimatu

Szwecja
Pozyskanie drewna w 2016 roku
Zgodnie ze statystyką Agencji Leśnej (organ nadzorujący wykonywanie szwedzkiejustawy o lasach), w 2016 r. pozyskanie drewna w Szwecji osiągnęło poziom 91,6mln m3 brutto (miąższość w korze drzew stojących). To oznacza spadek o niecały1% w stosunku do 2015 roku. Przyrost roczny szwedzkich zasobów drzewnychprzekracza 120 mln m3. Od 1990 r. szwedzkie pozyskanie brutto wzrosło o blisko27 mln m3.
W wymiarze netto (miąższość drewna okrągłego bez kory) pozyskanie drewnawyniosło 73,4 mln m3. Podstawowa struktura sortymentowa kształtowała sięnastępująco: drewno tartaczne iglaste 34,3 mln m3, drewno tartaczne liściaste0,2 mln m3, drewno do przerobu przemysłowego 31,5 mln m3, drewno energetyczne6,9 mln m3. Większość pozyskania (59%) została zrealizowana w lasachprywatnych. Największy udział w pozyskaniu miały świerk (ponad 50%) i sosna(1/3). Cięcia rębne dostarczyły więcej niż połowę pozyskanej masy, trzebieże –mniej niż 1/3. Łączny rozmiar szkód huraganowych w Szwecji w okresie liczonymod 2005 r. jest szacowany na przeszło 100 mln m3.
Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Austria
Drewniany znaczek na 20-lecie

Poczta Austriacka i Austriackie Lasy Związkowe przygotowały z okazji jubileuszu20-lecia działania tych ostatnich w formie spółki akcyjnej drewniany znaczekpocztowy. Wszystkie 130 tys.
egzemplarzy znaczka zostało wykonanych z pnia 200-letniego dębubezszypułkowego. – Wydajemy znaczki z nietypowych materiałów. Były np. znaczkiz porcelany wiedeńskiej i szkła, haftowane i skórzane, znaczki zawierające pyłmeteorytowy liczący 4,5 mln lat. Ale znaczek z drewna był dla nas absolutnymnovum – zdradza Georg Pölzl, dyrektor generalny Poczty Austriackiej.Innowacyjny znaczek o nominale 6,90 euro nie tylko jest wykonany z drewnadębowego, ale ma również formę miniaturowego dębu.
Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf) zarządzają lasami państwowymi RepublikiAustrii. Zatrudniają ok. 1090 osób, w tym 490 pracowników na stanowiskachrobotniczych. W lasach gospodarczych o powierzchni 339 tys. ha pozyskują ok.1,5 mln m3 drewna. Poza podatkami odprowadzają do budżetu dywidendę i opłatę zaprawo do pobierania pożytków z gruntów państwowych (w sumie ok. 30 mlneuro).

Źródło: www.bundesforste.at

Czechy
Wstrzymanie pozyskania świeżego drewna świerkowego i sosnowego

Fot. www.kdu.cz

Niekorzystne warunki klimatyczne ostatnich lat, a zwłaszcza wyjątkowo dużydeficyt wody, zmniejszyły żywotność i odporność drzewostanów, w szczególnościiglastych, praktycznie w całych Czechach. Następstwem tego jest masowerozmnażanie się korników, które w niektórych regionach przybrało rozmiarykatastrofy. Dlatego Ministerstwo Rolnictwa Czech, działając na mocy ustawy olasach, przyjęło rozporządzenie w sprawie czasowego wstrzymania w całym krajupozyskiwania świeżego drewna świerkowego i sosnowego.
Mimo dołożenia wszelkich starań przez właścicieli lasów i organyadministracyjne niższych szczebli, odpowiedzialne za leśnictwo, nie udało sięzapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się gradacji w drzewostanach iglastych –przyznaje Marian Jurečka, czeski minister rolnictwa.
Ilość drewna pozyskanego od początku roku w ramach cięć, które w pierwszymrzędzie obejmowały obszary klęskowe, przewyższa już rzeczywiste moce przerobowekrajowych przedsiębiorstw drzewnych. Wstrzymanie pozyskiwania świeżego drewnaświerkowego i sosnowego, odnoszące się do wszystkich rodzajów własności leśnej,ma obowiązywać do końca grudnia 2017 roku. Termin uprzątnięcia drewnapoklęskowego został wyznaczony na koniec marca 2018 roku. Projektowana datawejścia w życie rozporządzenia to przełom października i listopada.
Źródło: www.lesycr.cz

Stany Zjednoczone
Lasy federalne wspierają innowacyjne projekty

Federalna Służba Leśna Stanów Zjednoczonych (USFS) przeznaczy w 2017 r.przeszło 8,3 mln dolarów na wsparcie innowacyjnych technologii i strategiisłużących zwiększeniu zakresu użytkowania drewna jako tworzywa lub surowcaenergetycznego. O dofinansowanie w ramach specjalnego programu subwencyjnegoUSFS (Wood Innovations) aplikowało w tym roku 114 projektów. Służba przyznaładotacje do 38 projektów w 19 stanach.

Spośród 114 projektów z zakresu użytkowania drewna tylko 38 otrzymało grant na wsparcie innowacji
Fot. www.fs.fed.us

USFS jest agencją Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych, mającą w swojejpieczy lasy federalne, udzielającą fachowej pomocy stanowym służbom leśnym iwłaścicielom lasów prywatnych oraz prowadzącą badania leśne. Amerykańskie lasyfederalne, zajmujące powierzchnię ok. 77 mln ha, są obszarami chronionymikategorii VI wg klasyfikacji Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). Od1908 r. USFS jest zobowiązana do przekazywania corocznie 25% przychodów zesprzedaży drewna tym jednostkom samorządu terytorialnego, na których obszarzepołożone są kompleksy lasów federalnych.
Źródło: www.fs.fed.us

Niemcy
Samo sadzenie drzew nie ustabilizuje klimatu

Jeśli paliwa kopalne będą nadal spalane w niezmniejszonych ilościach, to samozakładanie plantacji roślin i magazynowanie CO2 absorbowanego przez nie zatmosfery będzie rozwiązaniem niefunkcjonalnym. Wtedy bowiem plantacjestabilizujące klimat musiałyby objąć tak ogromne przestrzenie, że zajęłybywiększość powierzchni ekosystemów naturalnych lub obszarów niezbędnych doprodukcji żywności. Wskazują na to wyniki studium analitycznego, przygotowanegopod kierunkiem Leny Boysen z Poczdamskiego Instytutu Badań nad OddziaływaniamiKlimatycznymi (PIK). Nawet jeśli zrealizowane zostałoby porozumienie paryskie(dość znaczna redukcja emisji CO2), plantacje musiałyby zastąpić naturalneekosystemy na obszarze odpowiadającym jednej trzeciej powierzchni wszystkichdziś istniejących lasów lub przeszło jednej czwartej powierzchni użytków rolnych.
Nie ma alternatywy dla radykalnej redukcji emisji gazów cieplarnianych. – Wdramacie klimatycznym, jaki obecnie rozgrywa się na tej wielkiej zielonejscenie, którą zwiemy Ziemią, absorpcja CO2 z powietrza nie jest bynajmniejwielką bohaterką i zbawczynią w sytuacji, gdy wszystko inne zawodzi. Jest onaraczej aktorką drugoplanową, która musi grać już od pierwszego aktu. Głównarola przypada natomiast unikaniu emisji – objaśnia malowniczo Hans JoachimSchellnhuber, dyrektor PIK i współautor studium.
Źródło: www.forstpraxis.de

 

Zdaniem dyrektora PIK Hansa Joachima Schellnhubera bez ograniczania emisji dwutlenku węgla nie da się powstrzymać zmian klimatu.

Opr. A.S

Z zagranicy 17/2017

Zambia Kompleksowa inwentaryzacja zasobów przyrody Niemcy Inwentaryzacja zasobów węgla w lasach Czechy LČR zwiększają zysk Niemcy Wzrost importu drewna iglastego z Polski Litwa Wyniki elektronicznej sprzedaży drewna Czechy LČR wśród 10 największych podatników CIT

Zambia
Kompleksowa inwentaryzacja zasobów przyrody

W Zambii trwa największa w historii tego kraju inwentaryzacja zasobów przyrody. Dane są zbierane na przeszło 4 tys. powierzchni próbnych.
Fot. www.fao.org/Michel Bassil

Jednym z najbardziej lesistych państw na Ziemi jest leżąca w południowej AfryceZambia: 2/3 jej powierzchni zajmują lasy. Jednocześnie kraj ten cechuje sięniestety jednym z największych na świecie stopni deforestacji. Warunkiemodwrócenia tego procesu i zapewnienia zrównoważonego użytkowania lasów jest ichkompleksowy monitoring. Dlatego zambijski resort leśnictwa i OrganizacjaNarodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia (FAO) przeprowadzają przy finansowymwsparciu rządu Finlandii największą w historii Zambii inwentaryzację zasobówprzyrody.
Zambijska energetyka bazuje na energii hydroelektrycznej. Lasy odgrywają dużąrolę w zabezpieczaniu przepływu wód, działając niczym gąbka i uwalniając wodę wokresach suszy. Zambia miałaby z pewnością trudności z utrzymaniem wzrostugospodarczego, gdyby nie jej lasy – mówi Wesley Roberts, doradca techniczny zramienia FAO. Ponadto lasy wytwarzają ok. 6% zambijskiego produktu krajowegobrutto przez zapewnienie miejsc pracy oraz dostarczanie drzewnych iniedrzewnych produktów leśnych. Dlatego deforestacja w Zambii podminowuje nietylko światowe wysiłki na rzecz ochrony klimatu, lecz również gospodarkę tegokraju.
Terenowe drużyny inwentaryzacyjne pracują w Zambii od 2013 roku. Dane sąpozyskiwane na przeszło 4 tys. powierzchni próbnych, rozsianych po całym kraju.Drugą metodą gromadzenia informacji jest analiza obrazów satelitarnych.
Jeśli Zambia będzie skutecznie walczyła z deforestacją, uzyska dostęp doodpowiednich funduszy kompensacyjnych. Środki z nich są przeznaczane nawspieranie krajów, które zwiększają poziom sekwestracji węgla.
Źródło: www.fao.org

Niemcy
Inwentaryzacja zasobów węgla w lasach

W maju 2017 r. rozpoczęła się we wszystkich 16 niemieckich krajach związkowychinwentaryzacja zasobów węgla w żywej i martwej biomasie leśnej. Prace terenowemają potrwać do końca 2017 roku. Inwentaryzację, obejmującą wszystkie rodzajewłasności leśnej, zarządziło Federalne Ministerstwo Rolnictwa. Koordynatoremprac jest państwowy Federalny Instytut Badawczy im. Johanna Heinricha vonThünen (TI). Podstawowych informacji o zasobach węgla w niemieckich lasachdostarczyły ostatnie tamtejsze wielkoobszarówki – trzecia inwentaryzacja stanulasów i druga inwentaryzacja stanu gleb leśnych. Jednak ponieważ niemieckiewielkoobszarówki powtarzane są po stosunkowo długim czasie, wprowadzona zostałaspecjalna międzyokresowa inwentaryzacja zasobów węgla.
Źródło: www.forstpraxis.de

Czechy
LČR zwiększają zysk

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), mające w swojej pieczy 1,28 mln ha czeskichlasów państwowych, wygospodarowały w pierwszym kwartale 2017 r. zysk wwysokości 1,72 mld CZK (ok. 274 mln zł) przy przychodach rzędu 2,72 mld CZK(ok. 433 mln zł). W analogicznym okresie roku 2016 zysk LČR wynosił 1,59 mldCZK (ok. 253 mln zł). W pierwszych trzech miesiącach 2017 r. LČR pozyskały 1,86mln m3 drewna. Przed rokiem było to 1,76 mln m3. LČR borykają się jednak zespadkiem cen drewna, będącym głównie następstwem trafiania na rynek dużychilości drewna poklęskowego.
Źródło: www.lesycr.cz

Niemcy
Wzrost importu drewna iglastego z Polski

Zgodnie z informacjami niemieckiego Federalnego Urzędu Statystycznego wpierwszym kwartale 2017 r. ilość iglastego drewna do przerobu przemysłowego,sprowadzanego do Niemiec z Polski, wzrosła o 8% w stosunku do analogicznegookresu roku 2016. Wolumen niemieckiego importu tego surowca drzewnego z Polskiosiągnął w pierwszych trzech miesiącach br. poziom 303 tys. m3. Średnia wartośćdrewna importowanego przez Niemców z różnych państw wynosiła na granicy 48euro/m3.
Źródło: www.forstpraxis.de

Litwa
Wyniki elektronicznej sprzedaży drewna

30 maja br. zakończyły się przeprowadzane na platformie internetowejwww.ameps.lt aukcje drewna okrągłego i energetycznego, oferowanego przez LitewskieLasy Państwowe do sprzedaży w ramach umów obejmujących drugie półrocze 2017 r.i umów wieloletnich. Nabywców znalazło 98% oferty, której łączny wolumenwynosił 817 tys. m3. Przeciętna cena drewna okrągłego, uzyskana przez LitewskieLP, osiągnęła poziom 41,1 euro/m3 (ok. 172 zł). To oznacza wzrost o 5,4% wstosunku do poziomu cen z pierwszego kwartału. W największym stopniu wzrosłyceny dębowego drewna tartacznego (18,4%), jesionowego drewna tartacznego (16%),olchowego drewna tartacznego (16,5%) i jesionowej papierówki (16,6%).Nieznacznie obniżyła się natomiast cena świerkowego drewna tartacznego (-1,5%).

Litewskie Lasy Państwowe, podobnie jak nasze PGL LP, oferują drewno na platformie internetowej

Litewskie LP sprzedają przez Internet ok. 92% drewna okrągłego. Przy tym nasprzedaż w ramach umów długoterminowych przypada maksymalnie 60% wolumenuoferty. Właściciele lasów prywatnych nie mogą korzystać z platformywww.ameps.lt.
Źródło: www.gmu.lt

Czechy
LČR wśród 10 największych podatników CIT

Czeskie Ministerstwo Finansów ogłosiło w kwietniu 2017 r. listę 20 największychpłatników podatku CIT za rok 2016 w Republice Czeskiej. Na ósmym miejscu w tymrankingu uplasowały się Lasy Republiki Czeskiej (LČR), które zarządzajączeskimi lasami państwowymi. LČR odprowadziły do kasy państwowej z tytułupodatku CIT za 2016 r. blisko 1,2 mld CZK (ok. 196 mln zł). Największym czeskimpłatnikiem podatku CIT była spółka akcyjna Škoda Auto (6,1 mld CZK). Lista 20największych podatników CIT w Republice Czeskiej sporządzana jest od 2003 roku.Całkowity wolumen wpływów z podatku CIT do czeskiego budżetu wyniósł w 2016roku. 156 mld CZK – o 18 mld CZK więcej niż w 2015 roku. Przy tym ok. 22%całkowitego wolumenu przypadło na 20 największych płatników podatku CIT.
W samych tylko ostatnich trzech latach odprowadziliśmy do budżetu państwa 3,3mld CZK podatku CIT. LČR powtórnie dowiodły, że należą do czołówki firm, któredzięki efektywnemu gospodarowaniu i odpowiedzialnemu podejściu do zobowiązańpodatkowych wnoszą poważny wkład do kasy państwowej – mówi Karel Buchta,dyrektor ds. ekonomicznych w LČR.
Działające w formie przedsiębiorstwa państwowego LČR gospodarują w lasach opowierzchni 1,2 mln ha i sprawują pieczę nad blisko 1/3 czeskich wód płynących.Zatrudniają ok. 3,5 tys. pracowników. W roku 2016 LČR pozyskały 8,1 mln m3drewna. Oprócz podatków do budżetu państwa odprowadziły dywidendę w wysokości5,6 mld CZK (ok. 912 mln zł). C
Źródła: www.lesycr.cz, www.financnisprava.cz

 

Opr. A.S.

Z zagranicy 15-16/2017

Czechy Brak robotników leśnych Austria Leśne 2017 piwem czeremchowym Turyngia, Niemcy Wsiedlanie szwedzkich głuszców Finlandia Rynek kompensacji strat ekologicznych Szwecja Cyfryzacja produkcji sadzonek

Czechy
Brak robotników leśnych

Wszystkie czeskie branże wytwórcze borykają się z niedostatkiem siły roboczej.Daje się on we znaki także gospodarce leśnej, i to każdemu rodzajowi własnościleśnej i wszystkim branżowym pracodawcom. Wykwalifikowani robotnicy leśni są wCzechach nieliczni. W związku z tym Lasy Republiki Czeskiej (LČR), zarządzająceczeskimi lasami państwowymi, zorganizowały 26 kwietnia 2017 r. w Hradcu Královéspotkanie reprezentantów szkolnictwa, Związku Regionów Republiki Czeskiej iMinisterstwa Rolnictwa.
Firmom, które świadczą usługi leśne w Czechach i całej Europie, brakuje dziśwykwalifikowanych pilarzy, operatorów maszyn leśnych, kierowców samochodowychzestawów do wywozu drewna, jak również robotników do pracy w hodowli lasu iszkółkarstwie. – Zdajemy sobie sprawę z trudnej sytuacji i chcemy doprowadzićdo jej poprawy. Szczególnie ważne jest kształcenie praktycznie. Na rynku pracyod wielu lat brakuje wykwalifikowanych robotników. Jest to tendencjaniekorzystna dla branży. Dlatego wspólnie z Ministerstwem Rolnictwa i szkołamiszukamy rozwiązań, które pozwolą na odwrócenie tej tendencji i wzbudzenie uabsolwentów szkół podstawowych większego zainteresowania pracą w naszej branży– powiedział Daniel Szórád, dyrektor generalny LČR. Konieczne jestskoordynowanie działań pracodawców i wyegzekwowanie od Ministerstwa Edukacji iZwiązku Regionów Republiki Czeskiej jasnej koncepcji promocji dyscyplintechnicznych. LČR opowiadają się za zwiększeniem liczby absolwentów leśnychszkół zawodowych.
LČR zawarły ze szkołami umowy ramowe o kształceniu praktycznym. Chcą równieżpokrywać koszty uzyskania europejskiego certyfikatu operatora pilarki przezpraktykantów i własnych pracowników, którzy podwyższają swoje kwalifikacje. Zkolei Ministerstwo Rolnictwa zainwestowało w ub. roku prawie 5 mln CZK wwyposażenie trzech szkół leśnych. Subwencje te mają zostać utrzymane wnastępnych pięciu latach. – Będziemy starali się znaleźć sposób na umożliwienieszkołom korzystania ze sprzętu LČR i współpracujących z nami usługodawców –obiecał dyrektor Daniel Szórád.
Działające w formie przedsiębiorstwa państwowego LČR gospodarują w lasach opowierzchni 1,2 mln ha i sprawują pieczę nad blisko jedną trzecią czeskich wódpłynących. Zatrudniają ok. 3,5 tys. pracowników, w tym przeszło 1030pracowników na stanowiskach robotniczych. W roku 2016 LČR pozyskały 8,1 mln m3drewna. Do budżetu państwa odprowadziły dywidendę w wysokości
5,6 mld CZK (ok. 912 mln zł).
Źródło: www.lesycr.cz

Austria
Leśne 2017 piwem czeremchowym

Spółka akcyjna Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf), zarządzająca lasamipaństwowymi Republiki Austrii, od siedmiu lat warzy we współpracy z mistrzempiwowarskim Axelem Kiesbye koneserskie piwo Leśne. Jego smak jest każdego rokuwzbogacany o inny dodatek pochodzący z lasów ÖBf. W 2017 r. będą nim kwiatyczeremchy zwyczajnej. Zostały one zebrane na przełomie kwietnia i maja wleśnictwie Hermagor, położonym u podnóża Alp Karnickich. – Delikatny pyłekkwiatowy czeremchy ma niepowtarzalny aromat o charakterze marcepanowym zdelikatnymi nutami gorzkich migdałów – mówi Axel Kiesbye.
Leśne 2017 będzie sprzedawane od października br. w butelkach o pojemności 0,75i 0,33 l
oraz w małych, 24-litrowych beczkach. Ze względu na stosunkowo dużą zawartośćalkoholu będzie mogło leżakować przez wiele lat. Spółka ÖBf zaczęła produkowaćlimitowane partie piwa Leśnego w 2011 r. Podstawowym składnikiem do warzeniapierwszego rocznika piwa Leśnego były młode pędy jodłowe. W roku 2012 zostałyone zastąpione nasionami limby, w roku 2013 – młodymi pędami i szyszkamimodrzewia, a w roku 2014 – młodymi szyszkami sosny czarnej. W 2015 r. leśnymdodatkiem była żywica świerkowa z naturalnych wycieków, a w roku 2016 –gałązki, igły i szyszkojagody alpejskiej odmiany jałowca.

Źródło: www.bundesforste.at



Zebrane wiosną kwiatostany czeremchy będą dodatkiem do tegorocznego piwa Leśnego


Turyngia, Niemcy
Wsiedlanie szwedzkich głuszców

Przedsiębiorstwo państwowe Lasy Turyngii, zarządzające lasami państwowymi tegolandu, od lat intensywnie angażuje się w odbudowę turyngeńskiej populacjigłuszca. Aby ją genetycznie odświeżyć, leśnicy zdecydowali się na wsiedleniegłuszców odłowionych w środkowej Szwecji. Licząca 300 tys. par lęgowychszwedzka populacja głuszca należy do największych w Europie. Turyngeńskiprojekt dofinansowywany jest z środków unijnych. Przy jego realizacjiwspółpracują szwedzkie lasy państwowe Sveaskog.

W latach 50. XX w. bytowało w Turyngii przeszło 300 głuszców. Jednak w latach70. ich liczebność zaczęła gwałtownie spadać wskutek utraty środowiska życia. Zcałej turyngeńskiej populacji głuszca pozostało na początku bieżącego stuleciapięć osobników. Obecnie liczy ona 25–35 ptaków.
Źródło: www.thueringenforst.de

Finlandia
Rynek kompensacji strat ekologicznych

Fińskie Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa finalizuje wstępne studiaanalityczne nad możliwymi do stosowania w praktyce mechanizmami kompensacji stratekologicznych wskutek działalności gospodarczej. Celem analiz jest wypracowaniereguł funkcjonowania odpowiedniego rynku w Finlandii. Takie mechanizmy rynkowedziałają już w Australii, Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, StanachZjednoczonych i Szwecji.
Zakres przedmiotowy studiów obejmuje użytkowanie wszystkich zasobów przyrody.
Kwestia mechanizmów kompensacyjnych była także dyskutowana w kontekściemiędzynarodowym. Staramy się dobrze poznać fińskie uwarunkowania ekonomiczne,aby uniknąć powtórzenia błędów popełnionych w niektórych innych krajach – mówiSaara Lilja-Rothsten (na zdjęciu), kierownik projektu. Na tym etapie studiównie są jeszcze proponowane żadne rozwiązania legislacyjne.
Gospodarstwo państwowe Metsähallitus, w którego skład wchodzą fińskie lasypaństwowe, rozpoczęło na początku 2017 r. realizację projektu testującegokomercyjny model kompensacji ekologicznej. Partnerem Metsähallitusa w tymprzedsięwzięciu jest firma wydobywczo-budowlana NCC. Ze strony NCC dotestowania kompensacji ekologicznej została wybrana kopalnia surowców skalnychi kruszarnia, a ze strony Metsähallitusa – park wiatrowy. Wyjaśnić trzeba wielespraw, w tym sposób gwarantowania tego, że wytwarzane wartości ekologicznerzeczywiście będą równoważyły wartości tracone w innym miejscu.
Warunki, które powinien spełniać system kompensacji, były również analizowanena Wydziale Nauk Biologicznych Uniwersytetu Helsińskiego. Kompensacja musi byćadekwatna i nieodwracalna. Nie może również zastępować lub narażać nauszczerbek innych środków ochrony przyrody. Nie wolno doprowadzić do sytuacji,w której niszczenie przyrody mogłoby być postrzegane jako działaniedopuszczalne. Kompensacja mogłaby zostać etycznie zakwestionowana, gdyby ludziezaczęli widzieć ochronę przyrody w bardziej utylitarnym świetle. Wydział NaukBiologicznych przygotowuje zestaw ogólnych kryteriów kompensacji ekologicznej.
Fiński Instytut Ekologiczny zanalizował wymogi w zakresie funkcjonowania tzw.banków siedliskowych. Są to rynki handlu kompensacyjnymi wartościamiprzyrodniczymi, bazujące na rezerwuarze odpowiednich powierzchni. Jedną zestosowanych na tych rynkach zasad jest traktowanie procedury kompensacyjnejjako instrumentu ostatecznego, stojącego najniżej w hierarchii działańchroniących różnorodność biologiczną. Przede wszystkim należy w możliwienajwiększym stopniu unikać powodowania strat ekologicznych. W żadnym razie niemożna dopuścić do tego, żeby kompensacja stała się opcją preferowaną.
Nie wszystkie siedliska można jednak odtworzyć w ramach kompensacji. W świetlewyników międzynarodowych badań banki siedliskowe nie sprawdzają się w każdychwarunkach. Znaczenie ma także odległość między miejscami, które są kojarzone wramach kompensacji. Czy kompensacja straty, odbywająca się gdzieś bardzo dalekood miejsca jej powstania, może satysfakcjonować ludzi żyjących w sąsiedztwietego miejsca? Zgodnie z generalną zasadą kojarzone miejsca powinny sięznajdować blisko siebie.
Niewykluczone, że w przyszłości pojawi się zapotrzebowanie na wyłączanie zużytkowania i ochronę określonych fragmentów lasów gospodarczych w Finlandii wcelu kompensacji strat ekologicznych, które powstały np. w Niemczech. W takichprzypadkach procedura kompensacyjna powinna uwzględniać utratę surowca przezprzemysł drzewny i inne branże wytwórcze. Czy taka forma kompensacji może wogólne zostać zaakceptowana przez Finów?
Źródło: www.smy.fi

Szwecja
Cyfryzacja produkcji sadzonek

Södra – gospodarcze zrzeszenie prywatnych właścicieli lasów w południowejSzwecji – ukoń-
czyła modernizację szkółki Flåboda. Inwestycja o wartości 10 mln SEK (ok. 4,5mln zł)
pozwoli na pełniejszą cyfryzację produkcji sadzonek i zwiększenie jest rozmiaruo 20%
(z 10 mln do 12 mln sadzonek rocznie).
Większy stopień cyfryzacji szkółki i komputerowej kontroli jej platformzewnętrznych ma bardzo duże znaczenie dla podniesienia jakościowego iilościowego poziomu produkcji. Zasoby szkółki będzie można efektywniejwykorzystywać, dzięki czemu zwiększy się nasz wkład w hodowlę nowych pokoleńlasu w Szwecji – mówi Ida Karlsson, kierowniczka szkółki Flåboda.
Nowa szklarnia o powierzchni 4,9 tys. m2 opalana jest peletem pochodzącym zjednego z tartaków Södry. Trzy nowe platformy, na których sadzonki kontynuująwzrost w warunkach zewnętrznych, są większe i nowocześniejsze od starychmodeli. Obecnie szkółka Flåboda obejmuje cztery szklarnie i 28 platform.Wszystkie szkółki Södry produkują w sumie ponad 35 mln sadzonek rocznie.
Södra zrzesza ok. 50 tys. prywatnych właścicieli lasów. Należą do nichposiadłości leśne o łącznej powierzchni 2,5 mln ha. Członkowie Södry są takżewłaścicielami koncernu leśno-drzewnego, w skład którego wchodzą trzy segmenty:Södra Skog (gospodarka leśna), Södra Cell (przemysł celulozowy) i Södra Wood(przemysł drzewny). Koncern ten zatrudnia w sumie 3,6 tys. pracowników. Lasyczłonków Södry są certyfikowane wg standardów PEFC i FSC. 

Nowa inwestycja pozwoli wyprodukować do 12 mln sadzonek rocznie Pokaźne szklarnie będą ogrzewane peletem z tartaku Södry

Źródło: www.sodra.com
Opr. A.S.

Z zagranicy 13-14/2017

Nowa Zelandia Subsydiowanie zalesień Finlandia Satelitarna ewaluacja leśnej sekwestracji węgla Czechy LČR naprawiły szlak na granicy z Polską Czechy LČR naprawiły szlak na granicy z Polską Irlandia Coillte wspiera Internet Drzew Litwa Wdrażanie fotooptycznego pomiaru drewna Niemcy Pozyskanie drewna w 2016 roku

Nowa Zelandia
Subsydiowanie zalesień

W ramach nowozelandzkiego Programu Subsydiów na Zalesienia (AGS),administrowanego przez Ministerstwo Branż Bazujących na Użytkowaniu ZasobówPrzyrody (MPI), farmerzy w Nowej Zelandii mogą otrzymywać stosowne dotacje wwysokości 1,3 tys. dolarów nowozelandzkich na hektar. Dotacje te przysługująosobom prywatnym lub firmom, które posiadają ziemię lub mają prawo jejużytkowania. Wielkość dotowanego zalesienia może mieścić się w granicach od 5do
300 ha. Dzięki programowi AGS Nowa Zelandia chce zalesić 15 tys. ha gruntów do2020 roku. Dotychczas podpisane zostały kontrakty na posadzenie 7,7 tys. hanowych lasów. Dopuszczalne jest sadzenie zarówno rodzimych, jak i egzotycznychgatunków drzew leśnych. Wybrane gatunki muszą jednak cechować się zdolnościąosiągania wysokości co najmniej 5 m w warunkach panujących w miejscuposadzenia.
Źródło: www.mpi.govt.nz
W latach 2018-13 w ramach programu AGS udało się zalesić ok. 12 tys. ha, plany na nową perspektywę to kolejne 14 tys. ha 

fot. www.mpi.govt.nz


Finlandia
Satelitarna ewaluacja leśnej sekwestracji węgla

Oszacowana pierwotna produktywność netto lasów borealnych

Fot. www.vttresearch.com

W ramach kierowanych przez fińskie Centrum Badań Technicznych (VTT) pracbadawczych nad zastosowaniem technologii kosmicznych do monitorowania przepływuwęgla i wody w północnych ekosystemach leśnych (unijny projekt North State)została stworzona nowa metoda modelowania bilansu węgla w lasach na podstawieobrazów satelitarnych. Metoda ta pozwala na sporządzanie map sekwestracyjnych orozdzielczości do 10 m. Satelitarna ewaluacja sekwestracji węgla w lasach mazostać wdrożona do praktycznego stosowania w ciągu najbliższych dwóch lat.
Najprostsze mapy pokazują jedynie ilość węgla sekwestrowanego w wyniku fotosyntezy,nie uwzględniając jego uwalniania wskutek rozkładu materii organicznej.Natomiast bardziej rozbudowane rozwiązania obejmują również węgiel uwalnianyprzez żyjące rośliny i emitowany przez glebę. Uniwersytet Helsiński opracowałdodatkowo metodę prognozowania przyrostu zasobów drzewnych na podstawie bilansuwęgla. Określony tą metodą zapas fińskich drzewostanów jest niemalże identycznyz wynikami tradycyjnej inwentaryzacji lasów w Finlandii.
Źródło: www.vttresearch.com

Czechy
LČR naprawiły szlak na granicy z Polską

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), zarządzające czeskimi lasami państwowymi,zakończyły w maju 2017 r. remont szlaku turystycznego o długości 1,3 km,biegnącego granicą czesko-polską w Górach Izerskich. Inwestycja kosztowała 1,7mln CZK (ok. 276 tys. zł). W okolicy tej przewija się 50 tys. turystów rocznie.Szlak zaczyna się w pobliżu osady Jizerka pod Bukovcem i przez most na Izerzeprowadzi do Orla.
LČR są przedsiębiorstwem państwowym. Gospodarują w lasach o powierzchni 1,28mln ha
i sprawują pieczę nad blisko 1/3 czeskich wód płynących. Zatrudniają ok. 3,3tys. pracowników. W roku 2016 LČR pozyskały 8,1 mln m3 drewna. Oprócz podatkówdo budżetu państwa odprowadziły dywidendę w wysokości 5,6 mld CZK (ok. 912 mlnzł).
Źródło: www.lesycr.cz

Remont granicznej ścieżki turystycznej kosztował LČR blisko 300 tys. zł

Finlandia
Zużycie drewna okrągłego w 2016 roku

W 2016 r. fińska branża drzewno-papiernicza zużyła w sumie 67,4 mln m3 drewnaokrągłego. To o 4% więcej niż w roku 2015 i o 7% więcej od średniej w okresieostatnich pięciu lat. – Poziom zużycia krajowego drewna okrągłego zwiększył sięz roku na rok o 5% i sięgnął aż 58,9 mln m3. Jest to drugi co do wysokościpoziom od 2007 roku – informuje Esa Ylitalo, statystyk z fińskiego InstytutuZasobów Naturalnych (Luke). Z kolei zużycie importowanego drewna okrągłego niezmieniło się w stosunku do roku 2015 i wyniosło 8,5 mln m3.
Fińska branża chemicznego przerobu drewna zużyła w 2016 r. 31,7 mln m3 drewnaokrągłego (+5% w stosunku do roku 2015), w tym 24,5 mln m3 drewna krajowego.Branża tartaczna przetarła 25,4 mln m3 drewna okrągłego (wzrost o 6%). Wcałości zużycia drewna okrągłego największy udział miały takie sortymenty jakpapierówka sosnowa (16,3 mln m3) i świerkowe drewno tartaczne (14,1 mln m3).
Źródło: www.luke.fi

Irlandia
Coillte wspiera Internet Drzew

Irlandzki koncern państwowy Coillte, którego jednym z trzech segmentów są lasypaństwowe, podpisał z firmą Treemetrics, oferentem globalnych leśnych usługinformatycznych, kontrakt o wartości miliona euro na wdrażanie i doskonaleniesystemu Internet of Trees (Internet Drzew) – pionierskiej platformyudostępniającej usługi z zakresu komunikacji satelitarnej działającej w czasierzeczywistym i analizy danych na potrzeby sterowania pozyskaniem drewna wgospodarce leśnej. Fergal Leamy (na zdj. z lewej), dyrektor generalny Coillte,i Enda Keane (na zdj. z prawej), szef i założyciel firmy Treemetrics, podpisaliumowę w obecności Endy Kenny’ego, premiera Irlandii
(na zdj. w środku).

Platforma technologiczna firmy Treemetrics, pierwsze na świecie tego rodzajurozwiązanie dla gospodarki leśnej, służy optymalizacji działalności operacyjnejw tej branży, efektywniejszemu wykorzystaniu surowca i poprawie ekologicznychparametrów zrównoważonego rozwoju. Innowacyjna technologia komunikacyjna, którąfirma Treemetrics stworzyła we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA),zapewnia globalną łączność w czasie rzeczywistym między różnymiinteresariuszami gospodarki leśnej za pośrednictwem satelitów GPS i systemówmobilnych, a przy tym udostępnia wyniki najnowszych analiz danych.
Platforma komunikacji satelitarnej utrzymuje bezpośrednią ciągłą łączność zmaszynami pozyskującymi drewno. Gromadzone dzięki temu dane produkcyjne inawigacyjne przesyłane są na bieżąco do zarządców lasów, odbiorców drewna iprzewoźników. Technologia Treemetrics jest również instrumentem doskonaleniainwentaryzacji zasobów drzewnych i sporządzania map jakości drzew. Źródło:www.coillte.ie

Litwa
Wdrażanie fotooptycznego pomiaru drewna

28 czerwca 2017 r. odbyło się w nadleśnictwie Wiłkomierz spotkanie specjalistówz Litewskich Lasów Państwowych, przedstawicieli Litewskiego NiezależnegoStowarzyszenia Brakarzy i twórców programu do fotooptycznego pomiaru drewnaokrągłego, obecnie wdrażanego do stosowania w lasach Litwy. Podczas spotkaniaanalizowano ostatnie ulepszenia programu. Wcześniej, w połowie maja, odbyły sięw Litewskich LP dodatkowe szkolenia personelu w zakresie pomiarufotooptycznego. Uwagi i propozycje zanotowane podczas tych szkoleń zostałyprzekazane Dyrekcji Generalnej Litewskich LP i twórcom programu. W konsekwencjici ostatni odpowiednio udoskonalili stosowaną na Litwie metodę pomiarufotooptycznego.

 

Generalnie wdrażanie pomiaru fotooptycznego przebiega pozytywnie. W ciąguostatnich miesięcy zmierzono przeszło 59 tys. m3 drewna. Jak informuje GintarasPaltanavičius, szef Wydziału Zasobów Leśnych i Handlu Drewnem w Litewskich LP,leśnicy, którzy zdobyli wprawę w pomiarze fotooptycznym, nie wyobrażają sobiejuż pracy bez tej technologii.
Litewskie LP stanowią jak dotąd grupę 42 nadleśnictw, mających statusprzedsiębiorstw państwowych. Ministerstwo Środowiska planuje jednak scalenieich w 2018 r. w jedną firmę państwową. Zatrudniające ok. 4 tys. pracownikówLitewskie LP mają w swojej pieczy obszar leśny o powierzchni 1,06 mln ha. Przyrocznych przychodach na poziomie 160 mln euro
wygospodarowują zysk operacyjny rzędu 6 mln euro i odprowadzają do budżetupaństwa dywidendę w wysokości ok. 25 mln euro.
Źródło: www.gmu.lt

Niemcy
Pozyskanie drewna w 2016 roku

W ub. roku nasi zachodni sąsiedzi zanotowali najniższy od 13 lat – jeśli nieliczyć wyjątkowego roku 2009 – rozmiar pozyskania drewna. W sumie miąższośćpozyskanego drewna iglastego i liściastego wyniosła odpowiednio 39,05 mln i13,14 mln m3. W stosunku do poziomu z roku 2015 oznacza to spadek odpowiednio o7,1% i 6,1%.
Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

 

Z zagranicy 12/2017

Szwecja Szkody od łosi Austria Pełny outsourcing pozyskania drewna? Austria Kontraktowe trasy MTB w lasach państwowych Badenia-Wirtembergia, Niemcy ForstBW przedsiębiorstwem państwowym? Łotwa Lasy państwowe wspierają kulturę regionów

Szwecja
Szkody od łosi

Roczny rozmiar szkód wyrządzonych przez łosie wdrzewostanach sosnowych członków Södry – gospodarczego zrzeszenia prywatnychwłaścicieli lasów w południowej Szwecji – szacowany jest na 450 mln SEK (ok.207 mln zł). W całej południowej Szwecji rozmiar ten sięga 980 mln SEK (ok. 451mln zł).

Fot. www.sodra.se

Model inwentaryzacji szkód od zgryzania, powodowanychprzez łosie w młodych drzewostanach sosnowych, został stworzony przez szwedzkiInstytut Badawczy Leśnictwa. W świetle wyników inwentaryzacji na południuSzwecji odsetek poważnie uszkodzonych drzewek oscyluje w granicach od 39% do77%. Średnia wynosi 61%. – Maksymalny akceptowalny stopień szkód to 30%. Jeślimoglibyśmy je zniżyć do tego poziomu, to roczne straty ponoszone przez członkówSödry wynosiłyby 115 mln, a nie 450 mln SEK. Straty finansowe są więc terazblisko cztery razy wyższe od kwoty, którą można przyjąć za umiarkowaną – mówiGöran Örlander, specjalista ds. strategii leśnej w Södrze.

Södra zrzesza ok. 50 tys. prywatnych właścicieli lasów.Należą do nich posiadłości leśne o łącznej powierzchni 2,4 mln ha. CzłonkowieSödry są także właścicielami koncernu leśno-drzewnego, w skład którego wchodzą3 segmenty: Södra Skog (gospodarka leśna), Södra Cell (przemysł celulozowy) iSödra Wood (przemysł drzewny). Koncern ten zatrudnia w sumie 3,6 tys. pracowników. Lasy członków Södry są certyfikowane wg standardów PEFC i FSC.

Źródło:www.sodra.com


Austria
Pełnyoutsourcing pozyskania drewna?

Spółka akcyjna Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf),zarządzająca lasami państwowymi Republiki Austrii, zatrudnia ok. 1090 osób, wtym 490 pracowników na stanowiskach robotniczych. Własnymi siłami pozyskuje ok.25% drewna. Jednak w lipcu 2017 r. upływa dwuletni okres analizy potrzebyutrzymywania w strukturze firmy segmentu zajmującego się pozyskiwaniem drewna.Rudolf Freidhager, prezes zarządu ÖBf, zapowiada, że w żadnym razie nikt niezostanie zwolniony. Może jedynie dojść do przesunięć stanowiskowych. Mimo tozwiązki zawodowe nie wykluczają protestu. W strukturze ÖBf ma na pewno pozostaćzakład budowy i utrzymania dróg leśnych. Źródło:www.forstpraxis.de

 

Austria
Kontraktowe trasy MTB w lasach państwowych

Spółka akcyjna Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf),zarządzająca lasami państwowymi Republiki Austrii, udostępnia miłośnikomkolarstwa górskiego przeszło 2,2 tys. km tras MTB. Największą łączną długośćmają trasy w Górnej Austrii (720 km), Salzburgu (570 km) i Tyrolu (340 km).Uprawianie kolarstwa górskiego w lasach ÖBf regulowane jest odpowiednimi kontraktami,które określają m.in. zakresy obowiązków i odpowiedzialności wszystkich stron.Wspólnie z reprezentantami organizacji rekreacyjnych, branży turystycznej izwiązków łowieckich ÖBf wypracowały „Zasady fair-play MTB”, które obowiązująużytkowników tras.

Fot. www.bundesforste.at

ÖBf mają w swojej pieczy 510 tys. ha lasów, w tym 339tys. ha lasów gospodarczych. Zatrudniają blisko 1090 osób, w tym 490pracowników na stanowiskach robotniczych. Pozyskują ok. 1,5 mln m3 drewnarocznie. Poza podatkami odprowadzają do budżetu blisko 30 mln euro (ok. 132 mlnzł) tytułem dywidendy i opłaty za prawo do pobierania pożytków z gruntówpaństwowych.

Źródło: www.bundesforste.at

Badenia-Wirtembergia, Niemcy
ForstBW przedsiębiorstwem państwowym?

Peter Hauk, minister odpowiedzialny za leśnictwo w krajowymrządzie Badenii-Wirtembergii, zapowiada, że Gospodarstwo Krajowe ForstBW,zarządzające lasami państwowymi tego landu, zostanie przekształcone wprzedsiębiorstwo państwowe. Podstawowe założenia transformacji mają byćprzedstawione najpóźniej latem br. Jednocześnie władze landu zdecydowały sięzaskarżyć do Federalnego Trybunału Sprawiedliwości wyrok Krajowego SąduWyższego w Düsseldorfie podtrzymujący zakaz świadczenia przezbadeńsko-wirtemberskie lasy państwowe usług organizacyjnych z zakresu sprzedażydrewna i wykonywania zadań gospodarczych na rzecz prywatnych i samorządowychgospodarstw leśnych o powierzchni przekraczającej 100 ha. Zakaz ten wydałniemiecki Federalny Urząd Antymonopolowy.

 

Gospodarstwo Krajowe ForstBW ma pod swoim zarządem 324tys. ha lasów państwowych. W swej obecnej formie jest ono zasadniczoorganizacją gospodarczą nieposiadającą osobowości prawnej. Podstawowe jednostkiForstBW mają jednak podwójny status, ponieważ pełnią także funkcję wydziałówleśnych urzędów powiatowych. Federalny Urząd Antymonopolowy uznał, żebadeńsko-wirtemberskie lasy państwowe, łącząc funkcje administracyjne zgospodarczymi, naruszają zarówno przepisy niemieckiej ustawy o ochroniekonkurencji, jak i postanowienia traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Źródło:www.forstbw.de

Łotwa
Lasy państwowe wspierają kulturę regionów

Łotewskie Lasy Państwowe (LVM) przekazały w 2016 r.łotewskiej Państwowej Fundacji Kapitału Kultury (SCCF) przeszło 602 tys. euro.Kwota ta została przeznaczona m.in. na realizację regionalnych programówkulturalnych i promocję tradycji kulturowych.

LVM utrzymuje prawie 400 leśnych obiektów rekreacyjnych

Fot. www.lvm.lv

Zasada odpowiedzialności społecznej oznacza dla różnychfirm różne działania. To język komunikowania się firmy ze społeczeństwem. DlaŁotewskich Lasów Państwowych zasada ta oznacza wysoką jakość gospodarki leśneji zapewnienie łotewskim przedsiębiorstwom regularnego dopływu surowcadrzewnego, jak również tworzenie stabilnych miejsc pracy w regionach i tymsamym ochronę regionalnej infrastruktury społecznej. W naszym rozumieniuodpowiedzialność społeczna obejmuje także utrzymywanie blisko 400 leśnychobiektów rekreacyjnych, co zgodnie ze statystyką socjologiczną jest wysokocenione przez blisko 80% łotewskiego społeczeństwa. Odpowiedzialność społecznaoznacza również działanie firmy w sposób przynoszący odpowiedni zysk, tak abyjej właściciel mógł go alokować w obszarach i sektorach ważnych dla państwa –wyjaśnia Tomass Kotovičs, szef działu komunikacji społecznej w LVM.

Rozdział wszystkich darowizn LVM odbywa się we współpracyz organizacjami pozarządowymi. Przykładowo w sferze socjalnej i zdrowotnej LVMwspółdziałają z fundacją Ziedot.lv, Łotewskim Funduszem na rzecz Dzieci iŁotewskim Stowarzyszeniem Samarytańskim, a w sferze kultury i sztuki – zNarodowym Funduszem Kultury.

LVM działają w formie niegiełdowej spółki akcyjnej. Mająw swojej pieczy 1,6 mln ha gruntów państwowych, w tym 1,4 mln ha lasów.Zatrudniają około tysiąca osób. 90% zysku (kwota rzędu 60 mln euro)odprowadzają do budżetu.

Źródło: www.lvm.lv

Opr. A.S.

Z zagranicy 11/2017

Austria Ptasie wyspy leśne Finlandia Społeczne funkcje lasów państwowych Irlandia Kredyt na zalesienia i drogi leśne

Austria
Ptasie wyspyleśne

Spółkaakcyjna Austriackie Lasy Związkowe (ÖBf), zarządzająca lasami państwowymiRepubliki Austrii, realizuje we współpracy z organizacją ochrony ptakówBirdLife Austria projekt mający na celu stworzenie leśnej sieci chronionychsiedlisk ptasich. – Chcemy także w przyszłości zapewnić rodzimym gatunkom sów iinnym zagrożonym ptakom leśnym schronienie w naszych lasach. Dlatego na tereniecałego kraju wydzielimy blisko 500 wysp ptasich – ognisk wzmaganiaróżnorodności gatunkowej, na których w tym celu zrezygnujemy z prowadzeniagospodarki leśnej – zapowiada Rudolf Freidhager, prezes zarządu ÖBf. Lasy podzarządem ÖBf stanowią ok. 15% wszystkich lasów Austrii.

Stare dziuplaste drzewa dają schronienie m.in. włochatkom. ÖBf zadba, by takich miejsc w austriackich lasach nie brakowało

fot. www.bundesforste.at

Dotychczaswydzielonych zostało 150 wysp ptasich o wielkości od jednego do dziesięciuhektarów. – Wyróżnikiem wszystkich wysp, które mają wzmagać bioróżnorodność,jest obecność starych, dużych drzewostanów z odpowiednią ilością obumarłegodrewna, a więc dokładnie takiego zróżnicowanego środowiska, które zapewniazagrożonym gatunkom ptaków leśnych wystarczającą bazę pokarmową i lęgową – mówiRudolf Freidhager. – Sóweczka, włochatka i puszczyk są dziuplakami.Wykorzystują wnęki w starych lub martwych drzewach w wieloraki sposób: dowychowywania młodych, na kryjówkę i do magazynowania pokarmu – dopowiada GáborWichmann, dyrektor organizacji BirdLife Austria. W tym roku ÖBf planująwydzielenie 80 ptasich wysp leśnych. Cała sieć ma zostać wyodrębniona do 2020roku.

ÖBf mają wswojej pieczy 510 tys. ha lasów, w tym 339 tys. ha lasów gospodarczych.Zatrudniają ok. 1090 osób, w tym 490 pracowników na stanowiskach robotniczych.Osiągają zysk operacyjny rzędu 25 mln euro. Do budżetu państwa odprowadzajądywidendę w wysokości ok. 21 mln euro i opłatę za prawo do pobierania pożytkówz gruntów państwowych (50% zysku netto).

Źródło:www.bundesforste.at

Finlandia
Społecznefunkcje lasów państwowych

Spółkaakcyjna Gospodarstwo Leśne i leśna Agencja Deweloperska, dwie podstawowe jednostkigospodarczego segmentu fińskiego koncernu państwowego Metsähallitus,wydatkowały w 2016 r. przeszło 56 mln euro na ochronę bioróżnorodności,pełnienie przez lasy funkcji rekreacyjnych, wspieranie hodowli reniferów,promowanie kultury Saamów i tworzenie specjalnych miejsc pracy. Najwięcejprzeznaczyły na ochronę bioróżnorodności (35 mln euro). Efekty są widoczne np.w postaci bogatych zasobów celowo pozostawianego drewna martwego: w lasachpaństwowych Finlandii jest go wielokrotnie więcej niż niepaństwowych lasachtego kraju. Drugą co do wartości pozycję w świadczeniach na rzecz społeczeństwastanowiły wydatki na zabezpieczenie funkcji rekreacyjnych (13 mln euro).

Tylko na wsparcie hodowli reniferów podmioty gospodarcze Metsähallitusa wydały w ub. roku ponad 2 mln euro
Fot. www.flickr.com/Mikko Miettinen

Na promocjękultury Saamów segment gospodarczy Metsähallitusa wyasygnował ponad 3 mln euro.Wg informacji parlamentu Saamów, w 2016 r. rządowe subwencje na kulturęlapońską kształtowały się na poziomie 176 tys. euro. Fińskie lasy państwowewyłożyły więc na nią 17 razy więcej pieniędzy. Na wsparcie hodowli reniferówpodmioty gospodarcze Metsähallitusa przeznaczyły ponad 2 mln euro.

Ta kwotastanowiła z kolei równowartość prawie 50% sumy udostępnionej na ten sam cel wramach rolnych programów subwencyjnych. Na tworzenie miejsc pracy na obszarachsłabszych ekonomicznie Gospodarstwo Leśne i Agencja Deweloperska wydały w ub.roku 2,6 mln euro.

Lasypaństwowe Finlandii same zobowiązały się do wypełniania świadczeń na rzeczspołeczeństwa jeszcze w latach 90. XX wieku. Z czasem te nierekompensowane zbudżetu świadczenia stały się obligatoryjne i zostały zapisywane w fińskiejustawie o lasach państwowych. Od 2007 r. wymagana jest ewaluacja efektów ikosztów pełnienia funkcji społecznych.

Wpołudniowej części Finlandii ilość drewna martwego w tych strefach państwowychlasów gospodarczych, które mają szczególne znaczenie dla bioróżnorodności,przekracza 16 m3/ha. Tym samym jest o 50% większa niż w pozostałych państwowychlasach gospodarczych. Z kolei w lasach niepaństwowych odpowiednia wartość to 3m3/ha. Na wschodzie i północy Finlandii ilość drewna martwego w gospodarczychlasach państwowych, znajdujących się w strefach szczególnej ochronybioróżnorodności, sięga w obydwu przypadkach 15 m3/ha. W pozostałychgospodarczych lasach państwowych we wschodniej i północnej części Finlandiijest to odpowiednio 5 i 8 m3/ha, a w lasach niepaństwowych – odpowiednio 2 i 4m3/ha. W 2016 r. fińskie lasy państwowe pozostawiły na swoich powierzchniachcięć użytkowania rębnego 21 przestojów na hektar. W Finlandii certyfikacjaleśna wymaga pozostawiania 10 przestojów na hektar.

W 2016 r.myśliwi i wędkarze spędzili w sumie 370 tys. dni na realizowaniu swoich pasji wfińskich lasach państwowych. Udział cięć specjalnych, zorientowanych głównie nazabezpieczenie funkcji rekreacyjnych, w całości cięć użytkowania rębnego,zrealizowanego w ub. roku przez spółkę akcyjną Gospodarstwo Leśne, wyniósł 12%.

Źródło:www.smy.fi

 

Irlandia
Kredyt nazalesienia i drogi leśne

EuropejskiBank Inwestycyjny (EIB) udzielił Irlandii kredytu w wysokości przeszło 200 mlneuro na inwestycje związane z gospodarką leśną. Obecnie lesistość Irlandiiwynosi zaledwie ok. 11%. Irlandzki program rozwoju obszarów wiejskich zakładazwiększenie tego wskaźnika do 17% w ciągu najbliższych dziesięciu lat.

Długoterminowykredyt EIB zostanie wykorzystany do sfinansowania dwóch osobnych projektów. Wramach pierwszego z nich, przewidzianego do realizacji w najbliższych czterechlatach, 90 mln euro zostanie przeznaczone na sadzenie lasu i jego pielęgnowanieoraz na budowę i utrzymanie dróg leśnych przez Lasy Coillte (irlandzkie lasypaństwowe). Z funduszy tego projektu będzie również finansowana modernizacjablisko tysiąca kilometrów szlaków wędrówek pieszych i tras do uprawianiakolarstwa górskiego.

LasyCoillte, których powierzchnia leśna wynosi 358 tys. ha, stanowią jeden z trzechsegmentów irlandzkiego koncernu państwowego Coillte. Pozostałe jego segmenty tousługi bazujące na rozporządzaniu nieruchomościam i gruntowymi i produkcja płytdrewnopochodnych. Coillte przeznacza 80% swoich nakładów kapitałowych na rozwójmajątku leśnego. Priorytetowym celem zagospodarowania 20% irlandzkich lasówpaństwowych jest ochrona przyrody i bioróżnorodności. Źródło: www.coillte.ie

Opr. A.S.

Z zagranicy 10/2017

Niemcy Wyrok ws. lasów państwowych Badenii-Wirtembergii Bawaria, Niemcy Regionalne strategie ochrony przyrody BaySF Szkocja, Wielka Brytania Plan pozyskania jeleniowatych Niemcy EFI otwiera filię w Bonn

Niemcy

Wyrok ws. lasów państwowych Badenii-Wirtembergii

Krajowy Sąd Wyższy w Düsseldorfie odrzucił 15 marca 2017 r.skargę landu Badenia-Wirtembergia na decyzję niemieckiego Federalnego UrzęduAntymonopolowego, zakazującą badeńsko-wirtemberskim lasom państwowymświadczenia na rzecz prywatnych i samorządowych gospodarstw leśnych opowierzchni przekraczającej 100 ha takich usług jak: sprzedaż drewna,organizowanie pozyskania drewna i jego odbiórki, sporządzanie wykazówodbiorczych, wyznaczanie cięć, opracowywanie rocznych planów gospodarczych itechniczne zarządzanie gospodarstwem leśnym. Generalnie urząd zakazał lasompaństwowym Badenii-Wirtembergii oferowania lasom prywatnym i samorządowym usługpo cenach poniżej kosztów.

Sąd utrzymał decyzję zakazującą ForstBW świadczenia usług poniżej kosztów, m.in. z zakresu organizacji pozyskania drewna w lasach prywatnych
Fot. www.flickr.com

Powyższe zakazy są rezultatem postępowania antymonopolowegowobec Badenii-Wirtembergii i Gospodarstwa Krajowego ForstBW, które sprawujepieczę nad lasami państwowymi tego landu. W lipcu 2015 r. Federalny UrządAntymonopolowy uznał, że badeńsko-wirtemberskie lasy państwowe, łącząc funkcjeadministracyjne z gospodarczymi, naruszają zarówno przepisy niemieckiej ustawyo ochronie konkurencji, jak i postanowienia traktatu o funkcjonowaniu UniiEuropejskiej. W reakcji na tę decyzję niemiecki rząd federalny pospieszniedoprowadził do nowelizacji federalnej ustawy o lasach. Istotą noweli, przyjętejprzez Bundestag w grudniu 2016 r., było wyłączenie spod działania niemieckiejustawy o ochronie konkurencji tej części działalności niemieckich państwowychgospodarstw leśnych, która polega na świadczeniu usług z zakresu organizacjiwykonywania zadań gospodarczych na rzecz lasów prywatnych i samorządowych.Konkretnie chodziło o usługi, które poprzedzają właściwą sprzedaż drewna. Wrezultacie zakazy mogłyby objąć wyłącznie właściwą sprzedaż drewna. Okazało sięjednak, że sprawa ta nie jest tak jednoznaczna.

Sąd w Düsseldorfie, właściwy do orzekania w sprawachantymonopolowych, uznał, że land Badenia-Wirtembergia, prowadząc skomasowanąsprzedaż drewna z lasów niepaństwowych i świadcząc na ich rzecz inne usługi,działa jako przedsiębiorca w rozumieniu prawa antymonopolowego i stosujepraktyki ograniczające konkurencję. Nowelizacja federalnej ustawy o lasach możesię odnosić jedynie do niemieckiej ustawy o ochronie konkurencji. W zakresiekompetencji niemieckiego ustawodawcy nie leży nowelizowanie unijnego prawa oochronie konkurencji. Zgodnie z przepisami traktatu o funkcjonowaniu UE, doograniczenia zakresu stosowania prawa antymonopolowego uprawniona jest jedynieRada Unii Europejskiej. Nowelizacja niemieckiej federalnej ustawy o lasach jestwięc niezgodna z prawem unijnym i jako taka nie może być brana pod uwagę. Sąd wDüsseldorfie dopuścił możliwość zaskarżenia wyroku do Federalnego TrybunałuSprawiedliwości.

Wyrok sądu wywołuje kontrowersje w niemieckich kręgachleśnych. Leśnicy z lasów państwowych bardzo ostro go krytykują. – Europejskirynek usług w zakresie opieki nad lasami w ogóle nie istnieje. Jak można zatemmówić o jakichś naruszeniach? – pyta Dietmar Hellmann, przewodniczącybadeńsko-wirtemberskiego oddziału Związku Leśników Niemieckich (BDF). Z koleiwiele organizacji właścicieli lasów prywatnych sugeruje, że nowelizacjafederalnej ustawy o lasach podyktowana była chęcią zabezpieczenia państwowychbeneficjów.

Źródło: www.forstpraxis.de

 

Bawaria, Niemcy

Regionalne strategie ochrony przyrody BaySF

Bawarskie Lasy Państwowe (BaySF), największe niemieckiepaństwowe gospodarstwo leśne (755 tys. ha lasów), dotrzymały obietnicy złożonejpięć lat temu. Wszystkich 41 regionalnych jednostek organizacyjnych BaySFudostępniło w Internecie swoje strategie ochrony przyrody. Zostały onewypracowane pod pieczą naukowców i przy współudziale regionalnych interesariuszyleśnictwa państwowego w Bawarii. Mają zapewnić prowadzenie zrównoważonejgospodarki leśnej na najwyższym poziomie ekologicznym.

Każdy obywatel może się zapoznać z interesującą goregionalną strategią ochrony przyrody. – Naszym celem, wpisującym się w ideężywego dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi lasem, jest uczynienie naszejpracy na rzecz ochrony przyrody transparentną – wyjaśnia Reinhardt Neft,członek dwuosobowego zarządu BaySF, i zaprasza wszystkich Bawarczyków dozaangażowania się na miejscu w ochronę przyrody w lesie i realizowania wspólniez leśnikami BaySF różnych projektów.

BaySF działają w formie przedsiębiorstwa państwowego. Dzieląsię na 41 gospodarstw i 370 leśnictw. Zatrudniają ok. 2700 osób, w tym blisko1600 pracowników na stanowiskach robotniczych.

Źródło: www.forstpraxis.de

Szkocja, Wielka Brytania

Plan pozyskania jeleniowatych

Łączna liczebność szkockich populacji jeleniowatych jestszacowana na 777 tys. osobników. W sezonie łowieckim 2016/2017 Komisja LeśnaSzkocji zamierza pozyskać na państwowych gruntach leśnych w sumie 30 tys.jeleniowatych. To odpowiada mniej więcej 30% całkowitego szkockiego pozyskaniatego rodzaju zwierzyny. Przy tym państwowe grunty leśne stanowią zaledwie 8%powierzchni lądowej Szkocji. Planowana struktura gatunkowa pozyskaniakształtuje się następująco: sarna europejska 52%, jeleń szlachetny 38%, jeleńsika 9% i daniel 1%.

Komisja Leśna Szkocji wydała przed laty specjalny informator o znaczeniu jeleniowatych i strategii zarządzania nimi w latach 2014-17. Informator zawiera także wiele wskazówek na przyszłość

Komisja Leśna Szkocji pełni funkcję resortu leśnictwa wszkockiej administracji państwowej i zarazem zarządza – za pośrednictwemagencji wykonawczej Gospodarstwo Leśne Szkocji – szkocką państwową własnościąleśną (650 tys. ha gruntów, w tym 471 tys. ha lasów). Finanse Komisji LeśnejSzkocji są preliminowane w budżecie rządu szkockiego.

Źródło: http://scotland.forestry.gov.uk

Niemcy

EFI otwiera filię w Bonn

Była stolica Republiki Federalnej Niemiec stanie sięsiedzibą nowej filii Europejskiego Instytutu Leśnego (EFI). Bońska placówka masię specjalizować w badaniach nad odpornością lasów. Główna siedziba EFI, którykoordynuje międzynarodowe badania dotyczące europejskich lasów i wspieranaukowo politykę europejską, znajduje się w Joensuu w Finlandii. Członkami EFIjest 115 organizacji z 36 krajów. Polskę reprezentują Instytut BadawczyLeśnictwa, wydziały leśne z Poznania i Warszawy oraz Instytut TechnologiiDrewna w Poznaniu.

Źródło: www.forstpraxis.de

Opr. A.S.

Z zagranicy 9/2017

Litwa Fotooptyczny pomiar drewna w lesie Słowacja Nowe zasady dostaw drewna Finlandia Wyniki finansowe Metsähallitusa w 2016 roku

Litwa
Fotooptyczny pomiar drewna w lesie

Litewskie Ministerstwo Środowiska, sprawujące władzę nadgospodarką leśną Litwy, usankcjonowało w listopadzie 2016 r. fotooptycznypomiar drewna okrągłego w lesie. Decyzja została podjęta w oparciu o wynikitestów praktycznych, które trwały od maja 2016 roku. Zezwolenie na stosowaniefotooptycznego pomiaru drewna daje Litewskim Lasom Państwowym możliwośćefektywniejszej i szybszej odbiórki drewna. Pracownicy terenowi odbywająodpowiednie szkolenia. Jak informuje dyrektor generalny Litewskich LasówPaństwowych Rimantas Prūsaitis, początki stosowania nowej metody pomiaru drewnabywają może nieco trudne, ale po zakończeniu fazy wdrażania ostateczne wynikipokazują przewagę inteligentnej technologii nad pomiarem ręcznym, który wymagadużych nakładów czasowych i niepomiernie absorbuje personel.

Litewskie Lasy Państwowe stanowią jak dotąd grupę 42nadleśnictw, mających status przedsiębiorstw państwowych. MinisterstwoŚrodowiska planuje jednak scalenie ich w jedną firmę państwową. Zatrudniająceok. 4 tys. pracowników Litewskie Lasy Państwowe mają w swojej pieczy obszarleśny o powierzchni 1,06 mln ha. Przy rocznych przychodach na poziomie 160 mlneuro wygospodarowują zysk operacyjny rzędu 6 mln euro i odprowadzają do budżetupaństwa dywidendę w wysokości ok. 25 mln euro.

Źródło: www.gmu.lt

 

Słowacja
Nowe zasady dostaw drewna

Słowackie przedsiębiorstwa przerabiające drewno czeka w 2018r. zmiana zasad dostaw surowca drzewnego z lasów państwowych. Podstawowymkryterium rozdzielania drewna między jego przetwórców będzie rzeczywistyrozmiar przerobu surowca. Lasy Republiki Słowackiej (LSR), zarządzającesłowackimi lasami państwowymi, będą zawierały z głównymi przedsiębiorstwamidrzewnymi umowy na okres 3–5 lat. Ma to zapewnić słowackim przetwórcom drewnaodpowiedni poziom zaopatrzenia w surowiec oraz umożliwić im strategiczneplanowanie i rozwój.

Nowe zasady zostały uzgodnione między kierownictwem LSR iprzedstawicielami Słowackiego Stowarzyszenia Przetwórców Drewna (ZSD). – Negocjacjemające na celu doprecyzowanie niektórych szczegółów nadal trwają, alepodstawowa koncepcja dostaw drewna w przyszłym okresie została już wypracowana –informuje Marian Staník, dyrektor generalny LSR. Między LSR a ZSD występująjeszcze rozbieżności co do wysokości gwarantowanych dostaw w drugim inastępnych latach obowiązywania umowy oraz co do ustalania ilości surowcaprzerabianego przez poszczególne przedsiębiorstwa.

Współpraca słowackich Lasów z przetwórcami drewna przywypracowywaniu kształtu umów średnioterminowych, których podstawą jest uczciwydostęp do surowca drzewnego, stwarza zdaniem przetwórców drewna przesłanki dlarozwoju branży leśno-drzewnej na Słowacji. Wprowadzenie takich umów do praktykihandlowej będzie urzeczywistnieniem decyzji słowackiego rządu o wykorzystaniupotencjału drewna jako strategicznego surowca Słowacji.

Dotychczas LSR zawierały z długoletnimi odbiorcami drewnaumowy na okres od kwartału do roku. Wyjątkiem były 10-letnie kontraktystrategiczne. W następnym roku LSR nadal będą sprzedawały drewno także w trybieelektronicznej sprzedaży aukcyjnej. W 2017 r. planują dostawy drewna w łącznejilości 3,9 mln m3.

Lasy Republiki Słowackiej zanotowały w 2016 r. przychodyrzędu 218,69 mln euro (ok. 962 mln zł)i zysk brutto w wysokości 8,56 mln euro(ok. 38 mln zł). Do budżetu państwa odprowadziły 5,3 mln euro (ok. 23 mln zł)jako dywidendę za rok 2015.

Pozyskanie drewna osiągnęło poziom 4,3 mln m3. Lasom świerkowym LSR mocno dawały się we znaki korniki. – Dlaleśników klęska ta oznacza straty w przychodach i przesycenie rynkusortymentami, na które jest mniejszy popyt. W rezultacie powstaje presja nadalsze obniżanie cen drewna. Z kolei drzewiarzom brakuje surowca dobrej jakości– mówi Marian Staník, dyrektor generalny LSR. W minionym roku przeciętna cenadrewna, uzyskana przez LSR, wyniosła 47,68 euro/m3 (ok. 210 zł). Ceny drewnaiglastego i liściastego kształtowały się przeciętnie na poziomie odpowiednio50,75 i 44,77 euro/m3.

LSR działają w formie przedsiębiorstwa państwowego. W swojejpieczy mają blisko 900 tys. ha lasów państwowych, co stanowi prawie 45%wszystkich lasów na Słowacji. Na koniec 2016 r. LSR zatrudniały 3489 osób, wtym ok. 1250 pracowników na stanowiskach robotniczych.

Źródło: www.lesy.sk

Finlandia
Wyniki finansowe Metsähallitusa w 2016 roku

Segment podmiotów gospodarczych fińskiego koncernuMetsähallitus, obejmującego lasy państwowe i parki narodowe, uzyskał w ub. rokuwyniki niewiele gorsze niż w 2015 r. pomimo perturbacji związanych ze zmianąformy organizacyjno-prawnej swojej podstawowej jednostki – GospodarstwaLeśnego. Skonsolidowane przychody segmentu gospodarczego sięgnęły 333 mln euro(ok. 1,46 mld zł). Zysk operacyjny wyniósł 103,3 mln euro (ok. 454,6 mln zł).

Osiągnięty rezultat świadczy o tym, że nasz personeldziałał w sposób niezawodny i bardzo wydajny nawet wtedy, gdy zmiany ustawy olasach państwowych i parkach narodowych przyniosły wiele dodatkowej pracyzwiązanej z przyjęciem nowej struktury – mówi Pentti Hyttinen,dyrektor generalny Metsähallitusa.

Rada nadzorcza Metsähallitusa zaproponowała fińskiemurządowi pobrać od lasów państwowych dywidendę za 2016 r. w wysokości 96 mlneuro (ok. 422,5 mln zł). W Finlandii ostateczna decyzja o dystrybucji zyskówwygospodarowanych przez firmy państwowe należy do parlamentu. Za rok 2015Metsähallitus odprowadził do budżetu państwa dywidendę w wysokości 106 mlneuro. Trafiające do kasy publicznej podatki, opłaty, dywidenda i inne wpływy zgospodarki leśnej to tylko jedne z wielu świadczeń, jakie Metsähallituswypełnia na rzecz społeczeństwa. – W naszej działalności jest tak, że nakażde dwa euro, które wygospodarowujemy, musi przypadać co najmniej jedno euroświadczeń niefinansowych na rzecz państwa – podkreśla PenttiHyttinen. Wartość takich nierekompensowanych świadczeń, wykraczających pozazobowiązania ustawowo nałożone na lasy państwowe, przekroczyła w 2016 r. 56 mlneuro (ok. 246 mln zł).

Podstawową jednostką segmentu podmiotów gospodarczychMetsähallitusa jest Gospodarstwo Leśne, które ma formę niegiełdowej spółkiakcyjnej (do 15 kwietnia 2016 r. działało na zasadach przedsiębiorstwapaństwowego). Jednostka ta ma w swoim zarządzie 3,5 mln ha lasów. Zatrudnia ok.300 pracowników na stanowiskach nierobotniczych i 430 robotników leśnych.Pozyskuje rocznie ok. 6 mln m3 drewna przy przyroście 11 mln m3. Za prawo do pozyskiwania drewna płaci państwu 80 mln euro rocznie.Przedsiębiorcy leśni, którzy świadczą usługi na rzecz Gospodarstwa Leśnego,zatrudniają w sumie przeszło 1000 pracowników.

Drugi segment koncernu Metsähallitus, oddzielony od segmentugospodarczego finansowym „firewallem” (osobne rozliczanie się,niedopuszczalność przepływów transferowych), tworzy finansowana głównie zbudżetu państwa jednostka o nazwie Parki i Dzika Przyroda Finlandia (P&WF),mająca w swej pieczy 39 fińskich parków narodowych oraz kilkadziesiąt ważnychobiektów fińskiego dziedzictwa kulturowego. W 2016 r. łączny fundusz jednostkiP&WF, zatrudniającej ok. 550 pracowników, kształtował się na poziomie 63mln euro (ok. 277 mln zł).

Źródło: www.metsa.fi

Opr. A.S.

Z zagranicy 8/2017

Czechy Sprzedają zbędne budynki, kupują lasy Finlandia Wytwarzanie ogłowionego posuszu stojącego Słowacja Za dużo żubrów Szwecja Rekompensaty dla właścicieli lasów w 2016 roku

Czechy
Sprzedają zbędne budynki, kupują lasy

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), zarządzające czeskimi lasamipaństwowymi, sprzedają zbędne nieruchomości i wysłużone samochody, a kupująlasy. Oferowane do sprzedaży składniki majątku LČR są prezentowane w Internecie.Zainteresowani mogą stosować różne kryteria wyszukiwania.

Na stronie internetowej czeskich lasów państwowych pojawiła się zakładka „Kupimy Twój las”

 

Zbędny składnik majątku sprzedajemy temu, kto złożyłnajkorzystniejszą ofertę zakupu w przetargu publicznym. Decydujące znaczenie maoczywiście cena – mówi Jindřich Hábr, pracownik LČRodpowiedzialny za zarządzanie majątkiem. Z drugiej strony, LČR kupują lasy odwłaścicieli prywatnych, samorządowych i kościelnych. – W ciągu ostatnich czterech latoddaliśmy 122 tys. ha gruntów leśnych w ramach restytucji lasów kościelnych.Dlatego teraz kupujemy drzewostany, które spełniają określone wymogi i którychzwarta powierzchnia przekracza 3 ha lub przylega do lasów państwowych. Jesteśmytakże zainteresowani młodszymi drzewostanami, o ile w grę wchodzą względykomasacyjne. Naszym celem jest zwiększenie powierzchni lasów państwowych –informuje Igor Kalix, dyrektor administracyjny LČR.

Działające w formie przedsiębiorstwa państwowego LČRgospodarują w lasach o powierzchni 1,23 mln ha. Zatrudniają ok. 3380 osób, wtym 960 pracowników na stanowiskach robotniczych. W 2016 r. wypłaciły państwuczeskiemu dywidendę w wysokości 5,6 mld CZK (ok. 917 mln zł). Oprócz gospodarkileśnej zadaniem LČR jest także piecza nad blisko 1/3 czeskich wód płynących.

Źródło: www.lesycr.cz

 


Finlandia
Wytwarzanie ogłowionego posuszu stojącego

W fińskich lasach gospodarczych tysiące drzew żyjących sądziś ogławiane na wysokości kilku metrów. W ten sposób wytwarza się duże ilościposuszu stojącego w celu wzmagania bioróżnorodności. Wcześniej martwe drewnostojące było zapewniane głównie przez pozostawianie przestojów napowierzchniach cięć użytkowania rębnego. Tymczasem ogłowiony posusz stojącydostarcza drewna martwego już w drzewostanach w wieku trzebieżowym.

Dzięki ogłowionemu posuszowi stojącemu będziemy mielimartwe drewno w różnym wieku i tym samym większy stopień bioróżnorodności. Takiposusz stojący rozkłada się w ciągu kilku lat, podczas gdy przestoje potrzebujądo tego od dziesięciu do 15 lat – mówi Janne Soimasuo, dyrektords. środowiska przyrodniczego w fińskim koncernie leśno-drzewnym Metsä. Ponadtoprzestoje, pozostawione na odnowionych powierzchniach, łatwo mogą zostaćpowalone przez wichury. Oczywiście, wiatrowały nadal będą się rozkładały, alechociażby gatunki takie jak czarnogłówka, która jest rzadkim ptakiem wFinlandii, preferują gniazdowanie w dziuplach w stojącym drewnie martwym.

W Finlandii 85% lasów gospodarczych jest certyfikowanych.Jednym z wymogów certyfikacji leśnej jest pozostawianie przestojów po cięciachużytkowania rębnego. Ogłowiony posusz stojący jest zaliczany na poczetprzestojów. Spółka akcyjna Gospodarstwo Leśne Metsähallitusa (MM Oy),zarządzająca fińskimi lasami państwowymi (3,5 mln ha), planuje wytworzyć w 2017r. 100 tys. szt. ogłowionego posuszu stojącego. Koncern Metsä promuje wśródwłaścicieli lasów pozostawianie po trzebieżach dwóch sztuk takiegoż posuszu nahektar.

Ogłowiony posusz stojący jest dobrym przykłademaktywniejszej formy ochrony przyrody. Przestoje czy kępy mające poprawiaćwarunki bytowania zwierzyny powstają zasadniczo wtedy, gdy coś jestpozostawiane. Natomiast ogłowiony posusz stojący musi być wytwarzany w sposóbaktywny. W idealnym przypadku odcięta korona drzewa jest pozostawiana dorozkładu na ziemi – wyjaśnia Maarit Kaukonen, specjalistka ds.środowiska przyrodniczego w MM Oy. Korona jest odcinana na wysokości 2–5 m.Drzewa liściaste z reguły rozkładają się łatwiej niż iglaste. – Wytwarzanieposuszu stojącego z drzew, które są cenne przyrodniczo, ale często nie majądużej wartości finansowej, jest efektywną kosztowo metodą kombinacji ochronybioróżnorodności z gospodarką leśną – dopowiada Lea Jylhä,specjalistka w fińskim Centralnym Związku Producentów Rolnych i WłaścicieliLasów (MTK).

Im grubsza i wyższa jest sztuka ogłowionego posuszustojącego, tym więcej przestrzeni zapewnia ona organizmom, których środowiskiemżycia jest rozkładające się drewno. Gatunki tych organizmów zmieniają się wrazz postępem procesu rozkładu. W Finlandii od drewna martwego zależy egzystencjaok. 1/4 (5 tys.) gatunków leśnych. Obecnie w fińskich lasach gospodarczychzasoby rozkładającego się drewna wynoszą przeszło 3 m3/ha.
Z punktu widzenia ochrony bioróżnorodności zasoby te powinny sięgać 20 m3.

Źródło: www.smy.fi


Słowacja
Za dużo żubrów

Lasy Republiki Słowackiej (Lesy Slovenskej Republiky, LSR),zarządzające słowackimi lasami państwowym, od blisko 60 lat przyczyniają się doochrony żubrów, prowadząc ich hodowlę w zagrodzie w gospodarstwie leśnymTopolczanki. W minionym roku stado zwiększyło się o 11 młodych. Pod koniec lutego2017 r. liczyło 33 osobniki. Ponieważ optymalna liczba zwierząt, jaka możebytować w zagrodzie, wynosi 8–12 osobników, LSR uzgodniły z Węgramiprzewiezienie części żubrów do Parku Narodowego Őrség.

Teraz chodzi o 11 żubrów. Nasi węgierscy partnerzy sązainteresowani jeszcze czterema zwierzętami – mówi Milan Garaj,dyrektor gospodarstwa leśnego Topolczanki. Jedną z podstaw sukcesu hodowliżubrów jest współpraca LSR z Wyższą Szkołą Rolniczą w Nitrze. Od czasu założenia żubrzej zagrody w 1958 r.przyszło w niej na świat przeszło 200 żubrów. Podstawowym zadaniem zagrody jesthodowla żubrów linii górskiej.

LSR działają w formie przedsiębiorstwa państwowego.Gospodarują w lasach o powierzchni ok. 900 tys. ha, zatrudniając 2260pracowników na stanowiskach nierobotniczych. Osiągają przychody sięgające 215mln euro rocznie. Do budżetu państwa odprowadzają co roku dywidendę rzędu 5,3mln euro przy dotacjach na poziomie 2,0 mln euro.

Źródło: www.lesy.sk


 

Szwecja
Rekompensaty dla właścicieli lasów w 2016 roku

Całkowity wolumen szwedzkich rekompensat państwowych,zatwierdzonych przez Agencję Leśną i wypłaconych właścicielom gruntów zapodyktowane względami przyrodniczymi ograniczenie użytkowania lasówprodukcyjnych, kształtował się w 2016 r. na poziomie 228 mln SEK (ok. 105 mlnzł). Na kwotę tę złożyły się rekompensaty z tytułu ochrony siedlisk ikontraktowej ochrony przyrody, wynoszące odpowiednio 192 mln i 36 mln SEK.

Agencja Leśna ustanowiła w minionym roku 257 nowych obiektówochrony siedlisk i 173 nowe obiekty kontraktowej ochrony przyrody. W sumieochroną siedlisk i kontraktową ochroną przyrody objętych było w 2016 r.odpowiednio 1,5 tys. i 1,2 tys. ha lasów produkcyjnych.

Podstawowym zadaniem szwedzkiej Agencji Leśnej jestmonitorowanie wykonywania ustawy o lasach, nakładającej na ich właścicieliobowiązek prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej.

Agencja administruje funduszami subsydiów dla prywatnychwłaścicieli lasów, zajmuje się doradztwem fachowym i pełni funkcję urzędustatystycznego, odpowiedzialnego za trzy działy statystyki leśnictwa(produkcja, zatrudnienie oraz aspekty ekologiczne i społeczne). DziałalnośćAgencji Leśnej, w której pracuje około tysiąca osób, jest w znacznej częścifinansowana z budżetu państwa i funduszy publicznych. Jednak w jej strukturzewyodrębniona jest również samofinansująca się jednostka „Produkty i Usługi”,która m.in. prowadzi szkolenia.

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Opr. A.S.

 

 

Z zagranicy 7/2017

Finlandia Ekonomiczne znaczenie parków narodowych Szwecja Wyniki finansowe Sveaskogu w 2016 roku

Finlandia

Ekonomiczne znaczenie parków narodowych

We wszystkich 39 fińskich parkach narodowych zanotowano w2016 r. łącznie przeszło 2,8 mln pobytów. W stosunku do 2015 r. liczba tazwiększyła się o 7%. Jednocześnie rozmiar korzyści ekonomicznych, które pobytyte przyniosły lokalnym społecznościom, wzrósł o 21%. Było to możliwe dziękipartnerskiej współpracy państwa fińskiego z firmami branży turystycznej isamorządami przy rozwijaniu usług związanych z odwiedzaniem parków narodowych.

Turyści coraz chętniej odwiedzają fińskie parki narodowe (na zdj. Park Narodowy Tejlo w południowej Finlandii). Zostawiają też u lokalnych społeczności coraz więcej pieniędzy
Fot. www.flickr.com/HikeVentures

Wydatki ponoszone przez wycieczkowiczów w związku z ichpobytem w parkach narodowych oznaczały dla lokalnych społeczności przychodyrzędu 178,9 mln euro i 1774 pełne etaty pracy. Do tego należy doliczyć 13,3 mlneuro i 142 pełne etaty pracy, wygenerowane przez sześć państwowych ośrodkówturystycznych, działających przy parkach. Największy rozmiar korzyściekonomicznych (60,0 mln euro) zanotowano w przypadku Parku NarodowegoPallas-Yllästunturi w Laponii. Każde euro zainwestowane przez państwo fińskie wparkową infrastrukturę generowało przeciętnie przeszło 10 euro wpływów,trafiających do kas lokalnych społeczności.

Fińskie parki narodowe znajdują się w pieczy jednostki onazwie Parki i Dzika Przyroda Finlandia (P&WF), zatrudniającej ok. 600pracowników i finansowanej głównie z budżetu państwa. Roczny fundusz tejjednostki kształtuje się na poziomie 60 mln euro. P&WF wchodzi w składpaństwowego koncernu leśnego Metsähallitus, który obejmuje również GospodarstwoLeśne, działające w formie niegiełdowej spółki akcyjnej. Między P&WF aGospodarstwem Leśnym nie ma transferowych przepływów finansowych. Zabrania tegofińskie prawo o ochronie konkurencji. C

Źródło: www.metsa.fi


Szwecja Wyniki finansowe

Sveaskogu w 2016 roku

W ub. roku szwedzkie lasy państwowe (Sveaskog) osiągnęłytylko jeden z dwóch podstawowych celów finansowych, wyznaczonych im przezpaństwo. O ile bowiem wartość wskaźnika określającego stosunek zadłużenia nettodo kapitału własnego wynosiła 0,40 (cel: 0,3–0,6), o tyle rentowność podstawowakapitału operacyjnego kształtowała się na poziomie 4,2% (cel: minimum 4,5%).

Wskaźnik zadowolenia klientów Sveaskogu zmalał z 72% w 2015r. do 70% w 2016 roku. Z kolei wskaźniki zadowolenia przedsiębiorców leśnychwspółpracujących ze Sveaskogiem wzrosły w okresie 2014–16 (w tym przypadkubadania ankietowe przeprowadzane są co dwa lata) z 70% do 72% w dzialepozyskania drewna i z 73% do 76% w dziale hodowli lasu. Wskaźnikproekologiczności gospodarki leśnej Sveaskogu wzrósł z 94% w 2015 r. do 95% wroku 2016. Wartość tego ostatniego parametru jest ustalana w oparciu omonitoring wpływu czynności gospodarki leśnej na wartości przyrodnicze lasu.Sveaskog dąży do osiągnięcia wskaźnika proekologiczności równego co najmniej99%.

Do 21% spośród 844 pracowników Sveaskogu to kobiety. Do 2020 r. panie mają stanowić 30% załogi
Fot. www.facebook.com/sveaskog

W 2016 r. Sveaskog zanotował wartość sprzedaży netto rzędu5,92 mld SEK (ok. 2,73 mld zł). To o 3% mniej niż w 2015 roku. Ilośćsprzedanego surowca drzewnego zmalała o 1%, a jego ceny zmniejszyły sięprzeciętnie o 2%. Ogólna masa dostaw surowca drzewnego zrealizowanych przezSveaskog sięgnęła 10,7 mln m3 (szwedzkie lasy państwowe obracają równieżdrewnem skupowanym w lasach prywatnych oraz surowcem nabywanym na rynku drewnakrajowego i importowanego). Sortymentowa struktura dostaw kształtowała sięnastępująco: drewno tartaczne 4,6 mln m3 (spadek o 2% w stosunku do 2015 r.),papierówka 5,3 mln m3 (+2%), energetyczny surowiec drzewny 0,8 mln m3 (-10%).Udział poszczególnych produktów w wartości sprzedaży był następujący: drewnotartaczne 48%, papierówka 41%, drewno energetyczne 4%, pozostałe towary iusługi 7%.

Zysk operacyjny bez uwzględnienia przyrostu wartości aktywówleśnych osiągnął poziom 1,31 mld SEK (ok. 604 mln zł). W przychodach zostałauwzględniona jednorazowa opłata dzierżawna w wysokości 60 mln SEK (ok. 28 mlnzł), otrzymana od Szwedzkiej Agencji Ochrony Środowiska za utworzenie nowychrezerwatów przyrody na gruntach Sveaskogu. Podatek CIT za rok 2016 wyniósł 267mln SEK (ok. 123 mln zł). Szwedzkie lasy państwowe są zobowiązane doodprowadzania do budżetu państwa dywidendy zwykłej w wysokości od 65 do 90% zyskupo opodatkowaniu, pomniejszonego o korektę z tytułu niekasowych zmian wartościdrzewostanów na pniu. Warunkiem wypłaty dywidendy jest utrzymanie strukturykapitału Sveaskogu w ramach wyznaczonych przez państwo. Za rok 2015 Sveaskogwypłacił państwu dywidendę w wysokości 800 mln SEK (ok. 368 mln zł). Owysokości dywidendy za rok 2016 zadecyduje walne zgromadzenie Sveaskogu,zaplanowane na kwiecień br.

Walne zgromadzenie Sveaskogu jest otwarte dla publiczności.Przeciętnie bierze w nim udział ok. 60 gości, w tym parlamentarzyści,dziennikarze, ekolodzy, przedsiębiorcy i naukowcy. Prawo głosu na walnymzgromadzeniu przysługuje jednak tylko jednej osobie – reprezentantowi państwaszwedzkiego, które jest wyłącznym właścicielem niegiełdowej spółki akcyjnejSveaskog AB, będącej macierzystą firmą szwedzkich lasów państwowych.Pełnomocnictwem premiera Szwecji do wyznaczenia osoby wykonującej prawo głosuna walnym zgromadzeniu Sveaskogu dysponuje minister przedsiębiorczości iinnowacji. Reprezentant państwa głosuje zgodnie z instrukcją przygotowaną przezrząd w ramach skodyfikowanego transparentnego procesu decyzyjnego,ukierunkowanego na kreowanie wartości dla interesariuszy lasów państwowych.

Spółka akcyjna Sveaskog AB prowadzi działalność gospodarcząza pośrednictwem zależnych spółek operacyjnych. Główną firmą operacyjną,działającą w segmencie gospodarki leśnej, jest spółka akcyjna SveaskogFörvaltnings, w której pieczy znajduje się 4,0 mln ha gruntów leśnych, w tym3,1 mln ha lasów produkcyjnych. Masowy etat cięć wynosi 6,3 mln m3 przyprzyroście rocznym rzędu 11,4 mln m3. Na dzień 31 grudnia 2016 r. wartośćaktywów leśnych Sveaskogu została określona na 34,37 mld SEK, w tym wartośćdrzewostanów – na 31,99 mld SEK, a wartość gruntów – na 2,38 mld SEK. W roku2016 przyrost wartości drzewostanów Sveaskogu wyniósł 0,24 mld SEK.

Zgodnie ze strategią Sveaskogu 20% lasów rosnących wpołożeniach niegórskich stanowi obszary chronionej przyrody (lasy górskie są wprzeszło połowie całkowicie wyłączone z użytkowania). Trzy podstawoweinstrumenty realizacji strategii Sveaskogu to: wyłączanie lasów gospodarczych zużytkowania, tworzenie tzw. ekoparków (kompleksy leśne, w których absolutnypriorytet ma ochrona przyrody) i pozostawianie do naturalnego rozwojumniejszych fragmentów lasów gospodarczych. Sveaskog nie stosuje rębni zupełnejw formie pełnej: na zrębach pozostawiane jest przeciętnie 9% drzewostanu. LasySveaskogu są certyfikowane wg standardów FSC.

Przeciętna liczba pracowników Sveaskogu w całym 2016 r.wynosiła 844 osoby. Do 2020 r. szwedzkie lasy państwowe chcą zwiększyć udziałkobiet w swojej załodze (obecnie ok. 21%) do co najmniej 30%. Sveaskog mastrukturę organizacyjną zorientowaną procesowo. Nie ma więc tam stanowiskfunkcyjnych w rodzaju leśniczego – pracownika odpowiedzialnego za całośćwykonawstwa czynności techniczno-gospodarczych i ochronnych na stosunkowo małymobszarze. W granicach rozległych stref terytorialnych Sveaskogu operująspecjaliści w zakresie poszczególnych procesów stosowanych we współczesnym gospodarstwieleśnym. Przykładowe stanowiska pracy w Sveaskogu to: specjalista ds. hodowlilasu, ekolog leśny, ekolog krajobrazowy, specjalista ds. ochrony przyrody,menedżer ds. pozyskania, analityk leśny i specjalista ds. handlu drewnem.Łącznie na stanowiskach nierobotniczych pracuje w Sveaskogu ok. 400 osób.

Źródło: www.sveaskog.se

Opr. A.S.

idź do strony: