Według wyników badań opublikowanych w najnowszym, lipcowym numerze magazynu „Science”, zmiany klimatu następują obecnie tak szybko, że populacje gatunków drzew leśnych nie są w stanie się do nich adaptować. Do badań wykorzystano pyłki pochodzące z osadów jeziornych, niektóre datowane nawet na 600 tys. lat. Wyniki pokazują, że lokalnie ekosystemy leśne zaczynają się przekształcać w przedziale od 100 do 200 lat, ale dopiero po około ośmiu stuleciach zmiany następują na dużych obszarach i są odzwierciedleniem rzeczywistych przekształceń klimatycznych.

Naukowcy z Syracuse University (USA) od lat prowadzą intensywne badania paleoklimatyczne, by udzielić odpowiedzi na nurtujące pytania dotyczące zmian klimatu i możliwości adaptacyjnych ekosystemów. Badania palinologiczne (analiza pyłków roślinnych zachowanych w osadach jeziornych i torfowiskach) z wykorzystaniem technik spektrograficznych, pozwalają na odtworzenie migracji roślinności na przestrzeni setek tysięcy lat.  Dzięki temu można dość precyzyjnie określić dynamikę zmian zasięgów poszczególnych gatunków roślin w obliczu wielkich zlodowaceń i ociepleń klimatu. Okazuje się, że do tej pory populacje drzew na północnej półkuli dobrze radziły sobie z powolnymi zmianami temperatur, zasiedlając odpowiednio rejony bardziej wysunięte na północ lub południe. Obecnie jednak zmiany wydają się dużo bardziej dynamiczne, co stwarza obawy, że niektóre gatunki mogą za nimi nie nadążyć. Oczywiście reakcja następuje z pewnym opóźnieniem – opóźnienia w reakcji ekosystemów leśnych wynoszą około dwustu lat, ale ich ugruntowanie trwa znacznie dłużej.

Dr David Fastovich wraz ze swoim zespołem zgromadzili dane, które jasno pokazują, że roślinność reagowała na zmiany klimatu w przedziałach od setek do dziesiątek tysięcy lat. Ten fakt rodzi obawy, że ekosystemy leśne nie nadążą za współczesnym tempem zmian klimatu, a to z kolei może to skutkować długotrwałymi konsekwencjami dla całych ekosystemów. Badania sugerują również, że w takim przypadku będzie potrzebna większa ingerencja ze strony człowieka w przebudowę drzewostanów. Skutecznym narzędziem może okazać się tzw. migracja wspomagana, czyli wprowadzanie gatunków pochodzących z cieplejszych stref klimatycznych w rejony, które do tej pory uważane były za chłodniejsze.

Link do całego artykułu na oficjalnej stronie magazynu „Science”: Science – badania palinologiczne.