Nauka – Ustawa 2.0 a leśnictwo

Wydawałoby się, że głośno omawiane zmiany wprowadzone przez tzw. ustawę 2.0, czyli nowelizację prawa o szkolnictwie wyższym i nauce z 20 lipca 2018 r. (w życie weszła 1 października), nie powinny interesować leśników. Tymczasem w nowej rzeczywistości prawnej znalazły się wszystkie szkoły wyższe, a więc także uczelnie kształcące leśników, oraz instytuty naukowe. W tej ostatniej kategorii najbardziej istotne z punktu widzenia nauk leśnych będą zmiany, jakie zajdą w Instytucie Badawczym Leśnictwa.

Nowe prawo wprowadza restrykcje odnośnie prowadzenia studiówdoktoranckich i nadawania tytułu doktora, co będzie zarezerwowane dla ośrodkówprowadzących szkoły doktorskie. Dlatego też ostatnio uruchomiona edycjaniestacjonarnych studiów doktoranckich w IBL będzie ostatnia – nowe wytycznenie tylko uniemożliwiają uzyskanie doktoratu „zaocznie”, ale także odbierająInstytutowi możliwość prowadzenia szkoły doktorskiej samodzielnie. Nie zamykato jednak drogi doskonalenia zawodowego i naukowego leśnikom, co podkreślaKrzysztof Stereńczak, zastępca dyrektora IBL ds. naukowych. – Zgodnie z nowąustawą nadal można otwierać przewody doktorskie z tzw. wolnej stopy. Zachęcamywięc pracowników LP i inne osoby zainteresowane rozwojem naukowym w szerokorozumianym leśnictwie do kontaktu z samodzielnymi pracownikami IBL – mówiStereńczak. Jak podkreśla, likwidacja studiów doktoranckich w IBL-u nie wpłyniena kondycję finansową jednostki, gdyż był to kurs samofinansujący się – nieprzynosił zysków ani strat. Samo nadawanie stopni doktorskich będzieuzależnione od wyników parametryzacji (oceny jednostki naukowej na podstawiejakości badań i publikacji). Aby utrzymać możliwość nadawania stopnia doktora,należy w najbliższej ocenie parametrycznej jednostek uzyskać co najmniejkategorię B+, zaś by mieć prawo przyznawania stopnia doktora habilitowanego –kategorię A.

Zmiany dotkną też samą naukę i prowadzenie badań naukowych.Przede wszystkim leśnictwo znalazło się w dziedzinie nauk rolniczych, wdyscyplinie nauk leśnych. Ustawa wprowadza też nowe zasady waloryzacji

pracy naukowej i oceny publikacji, które mają ukierunkowaćdziałania badaczy na dyscyplinę najważniejszą dla ich jednostki.

Mamy ogromny potencjał. Należy nieco zmienić strategiępublikowania i zoptymalizować strukturę kadry naukowej. Oczywiście zmianyzwiązane z jakością muszą iść w parze z docenieniem pracowników przynoszącychnajwiększą ilość środków finansowych – bo IBL jest jednostką samofinansującą.Promowanie tych dwóch aktywności będzie fundamentem zmian zachodzących w IBL-u– podkreśla Krzysztof Stereńczak, zaznaczając, że zmiany w Instytucie zachodząna bieżąco, nie tylko pod wpływem modyfikacji w prawie: – W ostatnim czasiezostał utworzony Zakład Geomatyki, w skład którego wchodzi grupa ponad 25specjalistów z zakresu leśnictwa, informatyki, teledetekcji, GIS ifotogrametrii. Zespół ten rozwiązuje obecnie wiele zagadnień na styku geomatykii leśnictwa, i gotowy jest wspierać LP w przyszłych wyzwaniach stojącychprzed gospodarką leśną.

SLV.

Ministernauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin podpisał 8 listopada rozporządzeniedo tzw. ustawy 2.0 o sposobie sporządzania wykazów wydawców monografiinaukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencjimiędzynarodowych. Resort zapowiada m.in. dowartościowanie monografii naukowychi walkę z masową produkcją słabych artykułów. – Chcemy odejść od „punktozy”, odrozwiązań promujących ilość na rzecz rozwiązań promujących wysoką jakość badańnaukowych – mówi. Najważniejsza zmiana to wprowadzenie do systemu ewaluacjiwykazu wydawnictw monografii naukowych. Jak tłumaczy resort, chodzi o to, byzachęcić do publikowania nie maksymalnie dużo, jak miało to miejsce dotychczas,ale w najbardziej rzutujących na światową naukę kanałach publikacji. Wykazyprzygotują 44 zespoły (dotąd był jeden) z poszczególnych dziedzin nauki. Listęwydawnictw monografii naukowych poznamy na początku przyszłego roku, a chwilępóźniej spis czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencjimiędzynarodowych.