Czechy Elementy strategii czeskich lasów państwowych Bawaria, Niemcy Skaning laserowy zamiast powierzchni próbnych Finlandia Ochroną objętych jest 12% lasów  Szwecja Pozyskanie drewna w 2015 roku  

Czechy
Elementy strategii czeskich lasów państwowych

Lasy Republiki Czeskiej (LČR), mające w swoimzarządzie 1,23 mln ha czeskich lasów państwowych, działają w formieprzedsiębiorstwa państwowego. Zatrudnia ono ok. 3380 osób, w tym 960pracowników na stanowiskach robotniczych.

Oprócz gospodarki leśnej zadaniem LČR jest także piecza nad blisko 1/3 czeskich wód płynących i ochrona przeciwpowodziowa Fot. www.fb.com/LCR

Obecna strategia LČR, która ma obowiązywać do 2019r., zawiera wiele ciekawych zapisów. Należą do nich m.in. zasady zarządzaniaaktywami finansowymi i reguły komasacji gruntów leśnych.

W sferze ekonomicznej celem LČR jest efektywnegospodarowanie majątkiem państwa, tak aby przedsiębiorstwo generowało wolneprzepływy pieniężne, które mogą być transferowane do budżetu. Jednocześniepriorytetem LČR jest też utrzymywanie rezerwy finansowej, niezbędnej dozapewnienia przedsiębiorstwu stabilności finansowej w trudnych sytuacjach.

Strategia zarządzania aktywamifinansowymi LČR opiera się na czterech podstawowych założeniach. Po pierwsze,przedsiębiorstwo zasadniczo nie wykorzystuje środków zewnętrznych dofinansowania swojej działalności operacyjnej i inwestycyjnej. Po drugie,rezerwa finansowa przedsiębiorstwa musi być wystarczająca nie tylko dozabezpieczenia realizacji operacyjnych i rozwojowych programów LČR, leczrównież do opanowania ewentualnych sytuacji kryzysowych (klęski żywiołoweitd.). Po trzecie, aktywa finansowe, stanowiące nadwyżkę nad niezbędną rezerwąfinansową, są transferowane do budżetu państwa, o ile rząd nie postanowiinaczej. Po czwarte, przedsiębiorstwo gospodaruje aktywami finansowymi tak, abyminimalizować ryzyko, a jednocześnie osiągać dobre wyniki ekonomiczne.

W strukturze aktywów finansowych LČR ważną pozycjęstanowią obligacje państwowe. Strategia LČR zakłada zakup i posiadanie takichobligacji w łącznej wysokości stanowiącej co najmniej 50% minimalnej rezerwy finansowej.Środki rezerwowe muszą być bezpiecznie lokowane w instrumentach inwestycyjnycho transparentnych zasadach zwrotu.

Ponieważ LČR zaczęły transferować środki finansowedo budżetu państwa dopiero w 2013r., pierwsze wpłaty budżetowe zostałyskalkulowane na podstawie środków zakumulowanych w latach poprzednich. Dlategowysokość tych wpłat przekraczała zysk osiągany przez przedsiębiorstwo. Wprzeliczeniu na złotówki LČR odprowadziły dotychczas do budżetu państwanastępujące sumy: 950mlnzł w 2013 r., 1,0 mld zł w 2014 r. i 1,3mld zł w 2015 roku. Rok 2016 ma być ostatnim, w którym wpłata do budżetu będziewyższa od zysku. Później wpłaty budżetowe będą stanowiły równowartość wolnychśrodków finansowych, wygenerowanych w ramach zysku. Wg prognoz w grę wchodząsumy rzędu 2,7 mld koron, czyli ok. 430 mln zł.

Głównym założeniem opracowanej przez LČR koncepcjikomasacji gruntów leśnych jest stworzenie warunków do osiągania jak największejefektywności zagospodarowania lasów państwowych. Grunty leśne o powierzchni do10 ha są nabywane przez LČR jedynie wtedy, gdy sąsiadują z państwowymikompleksami leśnymi. Przesłankami nabywania gruntów leśnych o powierzchniprzekraczającej 10 ha są względy komasacyjne i perspektywa zwrotu inwestycji wciągu 50 lat. Przy tym nieruchomości leśne nabywane przez LČR powinnyzasadniczo wykazywać następujące cechy: zadrzewienie co najmniej 0,8, średniwiek powyżej 20 lat, udział zrębów zupełnych w powierzchni całkowitej niewiększy niż 20%, udział nieustabilizowanych jeszcze odnowień w powierzchnicałkowitej nie większy niż 50%.

LČR nie przewidują sprzedaży gruntów ze złożamisurowców mineralnych oraz gruntów atrakcyjnych z innych względów. Nie są teżsprzedawane lasy w wieku powyżej 80lat. Podobne reguły obowiązują przywymianie gruntów.

Źródło: www.lesycr.cz

Bawaria, Niemcy
Skaning laserowy zamiast powierzchni próbnych

W Parku Narodowym „Las Bawarski” lotniczy skaninglaserowy zastąpił tradycyjną inwentaryzację opartą na sieci stałych powierzchnipróbnych. Dane ze skaningu kombinowane są z numerycznymi zdjęciami lotniczymi.

Pierwszy nalot skaningowy został wykonany w 2012roku. Skaner Riegl LMS-Q 680i zarejestrował tzw. surową chmurę przeszło 11 mldpunktów. Gęstość pomiaru wynosiła 30–40punktów/m². W celukalibracji i oceny wyników skaningu laserowego przeprowadzona została pełnainwentaryzacja wszystkich drzew o pierśnicy powyżej 7 cm na 20 powierzchniachkontrolnych i 125 powierzchniach próbnych, reprezentatywnych dla obszaru parku.

Kolejnym etapem była automatyczna identyfikacjapojedynczych drzew i rastrowa analiza danych. Drzewostany zostały rozgraniczonena podstawie wizualnej interpretacji numerycznych zdjęć lotniczych w skali1:5000. Dane zostały zapisane w formacie File Geodatabase. Baza danych zapewniadostęp do przeszło 13mln obiektów w środowisku Desktop.

Efekt identyfikacji pojedynczych drzew w drzewostanie o złożonej strukturze typu przerębowego Fot. AFZ-DerWald 18/2016

Podstawowym modułeminformacyjnym dla administracji parku są dane uzyskane w wyniku identyfikacjipojedynczych drzew (pozycja, wysokość, objętość korony, pierśnica, miąższość, grupagatunkowa, drewno martwe). W przypadku miąższości i przeciętnej pierśnicyosiągnięty został współczynnik determinacji równy odpowiednio 0,86 i 0,64. Jestto dobry wynik, zważywszy na bardzo bogatą strukturę parkowych drzewostanów.Przy tym koszty skaningu laserowego stanowią zaledwie ok.10% wydatkówprzeznaczonych na inwentaryzację tradycyjną.

Minusem identyfikacjipojedynczych drzew w skaningu laserowym jest niepełne rejestrowanie drzewwarstwy spodniej. Ale tutaj w sukurs przychodzi metoda rastrowa.Niezadawalająca jest nadal jakość segmentowania starych drzewostanówliściastych: na obecnym etapie rozwoju systemu identyfikuje on tam więcejdrzew, niż jest ich w rzeczywistości. Ograniczone są także możliwości wzakresie rozpoznawania gatunków drzew, zwłaszcza w odnowieniach. Nie sąrejestrowane szkody w postaci zgryzania i spałowania.  

Źródło: AFZ-DerWald 18/2016, s. 38–40.

Finlandia
Ochroną objętych jest 12% lasów

Wyniki najnowszych badań, przeprowadzonych przezfiński Instytut Zasobów Naturalnych (Luke), dowodzą, że w Finlandii jest2,7mln ha lasów objętych ochroną. Stanowią one 12% wszystkichekosystemów, definiowanych w Finlandii jako lasy. Przy tym chodzi tu niemalwyłącznie o lasy objęte ochroną ustawową, w których nie są dozwolone cięciaużytkowe. Najwięcej lasów chronionych znajduje się w północnej części Finlandii(19,4%), najmniej – na południu tego kraju (4,8%). Lasy państwowe stanowią ok.87% lasów objętych ochroną.

	Powierzchnie fińskich lasów objętych ochroną (stan na 1 stycznia 2016 r.)
Fot. www.stat.luke.fi

Źródło: www.smy.fi

Szwecja
Pozyskanie drewna w 2015 roku

Zgodnie ze statystyką Agencji Leśnej (organnadzorujący wykonywanie szwedzkiej ustawy o lasach), w 2015 r. pozyskaniedrewna w Szwecji osiągnęło poziom 92,5 mlnm³ brutto (miąższośćw korze strzał drzew stojących). To oznacza wzrost o 1% w stosunku do 2014roku. Przyrost roczny szwedzkich zasobów drzewnych przekracza 120 mln m³.W wymiarze netto (miąższość drewna okrągłego bez kory) pozyskanie drewnasięgnęło 74,3 mln m³. Większość pozyskania (60%) zostałazrealizowana w lasach prywatnych.

Źródło: www.skogsstyrelsen.se

Opr. A.S.